De Behoefte aan Lawaai
Een e-loos boek.
Ket belangrijkste
55e TAAK GANG No. 16598
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DINSDAG 5 AUGUSTUS 195?
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand f 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72Vi.
BureauxGroote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buiten Spaame 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantooi: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 1 2230
ADVERTENTIëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.overlijden ƒ400.verlies van hand, voet of oog ƒ200.beide leden duim 100. één lid duim 50. alle leden wijsvinger ƒ60.
één of twee leden wijsvinger ƒ25.—, alle leden anderen vinger ƒ15.—, één of twee leden anderen vinger 5.—, arm-of beenbreuk 30enkelbreuk ƒ15.—polsbreuk ƒ15.—10 p a rJMA'^
Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verknj0bare voorwaarden. jgle.u n
Er is in de laatste jaren veel tegen het
lawaai van onzen tijd geschreven en ook op
andere wijze geageerd. Met veel belangstelling
heb ik nu in het Haagsch Maandblad een ar
tikel gelezen van A. H. van der Feen, onder
bovenstaanden titel, waarin de schrijver er
zich niet toe bepaalt de lawaai-uitingen op
straat, in concertzalen, schouwburgen, bios
copen, restaurants, cafés en tenslotte ook in de
huiselijke sfeer op te sommen, maar boven
dien de behoefte aan lawaai tracht te verkla
ren. A. H. van der Feen is niet alleen ont
vanger der belastingen te Amsterdam maar
behoort bovendien tot onze bekende roman
schrijvers onder zijn pseudoniem F. de Sin
clair. Sterker: hij behoort tevens tot de kleine
groep Hollandsche auteurs wien de humor
dierbaar is. En men kan hem dus veilig be
stempelen als een ongewone verschijning in
onze Nederlandsche samenleving, want wij
kennen den romancier in ons land nauwelijks
als humorist en in den fiscus plegen wij noch
het romantische, noch het humoristische ele
ment te ontwaren. Maar misschien ligt dat
laatste aan ons.
In dit artikel doet Van der Feen zich even
min van zijn fiscale als van zijn romantische
en humoristische zijden kennen. Hij betoogt,
in den levendigen trant overigens die hem
eigen is, dat wij de behoefte aan lawaai als
een droevig tijdsverschijnsel moeten zien, dat
leder lawaai remmend werkt op de functie van
den geest, dat de armsten van geest derhalve
de meeste behoefte aan lawaai hebben, te
meer omdat stilte hen met wrevel vervult
het onbegrepene wekt altijd wrevel en dat
men hier moet denken aan „horror vacui".
aan schrik en vrees voor het ledige. Want voor
vele menschen gaapt in de stilte, die toch het
essentieele, hoogere bevat, slechts ledigheid.
Men kan deze verklaring aanvaarden maar
dient er dan toch bij te zeggen dat een belang
rijke kentering in den laatsten tijd is ingetre
den. En dat doet Van der Feen niet. Hij schrijft
de vermindering van het auto-lawaai uitslui
tend toe aan de overheidsmaatregelen die het
na een bepaald uur verbieden. Daarin ben ik
het niet met hem eens. Het was al zeer sterk
verminderd vóór die maatregelen werden inge
voerd. Onder de automobilisten bestaat zelfs
een algemeen streven om het tot het uiterste
te beperken: tegenwoordig geldt, in tegenstel
ling met vroeger, als een bewijs van „goed
rijden" dat men weinig klaxonneert, alleen dus
als het noodzakelijk is. Van der Feen mëent
ook dat er weinig goede cafés en geen goede
restaurants zijn zonder een voortdurend-
lawaaiende band. Ik ben dat evenmin met hem
eens. Vele menschen zoeken bij voorkeur cafés
en restaurant uit waar zij rustig kunnen pra
ten en niet boven band-rumoer behoeven uit
te schreeuwen. Ik heb er pas nog een bezocht
en het was er vol. Het was er ook goed. Van
der Feen's critiek op onafgebroken radio-
lawaai in den huiselijken kring, waarbij niet
eens geluisterd wordt naar wat de radio
eigenlijk ten beste geeft, hebben wij vroeger
ook wel eens geuit. Maar ook die lawaai-cul-
tus is zeer verminderd; er zij,n nog maar wei
nig huizen te vinden waarin de radio van
's morgens vroeg tot 's avonds laat „aan
staat" en er zijn er veel waarin het instrument
soms dagen achtereen zwijgt, andere waarin
het niet meer dan een uurtje per dag aan het
woord is.
Wij moeten niet te pessimistisch over onzen
tijd worden. Ik vrees dat Van der Feen het
bij uitzondering overigens in zijn schrifturen
te somber ziet. Ik geloof ook niet dat alleen
„vrees voor het ledige" de behoefte aan lawaai
veroorzaakt maar dat er allerlei andere fac
toren bijkomen. Daartoe behooren financieele
zorgen die men verdrijven wil door een (zij het
dan vaak kunstmatige) vroolijkheid. Als die
naar van den Fiscus kent Van der Feen dezen
factor ongetwijfeld zeer goed. En er kwam ook,
vooral in den eersten radio-tijd, de invloed van
de mode bij. Alsmede het kinderlijke dat in
eiken mensch is en hem ertoe drijft, met een
nieuw speeltuig al te veel te willen spelen
tot hij er genoeg van krijgt en het dagenlang
niet aankijkt.
Het gaat nu ook weer wat beter in de wereld.
Er is een opleving ingetreden, die zich niet
alleen in materiëelen zin doet gelden. We gaan
betere tijden tegemoet, dat voelen we eigenlijk
allemaal ook zonder dat er statistieken en op
sommingen van symptomen bij gehaald wor
den. Dat bewustzijn doet het lawaai ook ver
minderen, al is er nog teveel van'over. Het
wordt wel beter. „Tout finit par une chanson"
geeft misschien nog een zekere lawaai-sug-
gestie. Maar laten we dan zeggen, inplaats van
dat alles eindigt in een vroolijk lied, en met
Paul Kruger instede van met La Bruyère:
„Alles sal reg kom".
R. P.
PERSONALIA.
Voor Boekhouden M.O. (K XII) zijn ge
slaagd de heeren P. J. Groen en J. P. van
't Hof, te Haarlem.
Mej. E. H. Bielke, te Haarlem slaagde
voor Duitsch M.O.-A.
(Een Amerikaansch auteur heeft
een roman van 50.000 woorden ge
schreven, zonder gébruik te maken
van de letter e.)
Dat is weer echt Amerika,
Wie doet het hier dien schrijver na,
Om in wel vijftigduizend woorden,
Geen enkle e te doen bestaan,
Hoe krijgt de man zooiets gedaan,
Zonder zijn boek zelf te vermoorden?
Als iemand hier zooiets verzon,
Zou 'k zelfs niet weten, hoe het kon,
Je kunt de e hier niet vermijden;
Neem nu het onderwerp alleen,
Er kan er „letterlijk" niet een
Een werklijk e-loos leven lijden.
Er mag geen woord in staan van eer,
Van heldenmoed, van zedeleer,
Van teere edele gelieven;
Aan 't ernstig mensch kom je niet toe,
De dief is evenzeer taboe
En met hem ook de detective.
Het kan niet van 't verleden zijn,
Van toekomst of van heden zijn,
Geen werk over merkwaardigheden;
Gebannen is de levensles,
Zooals ook geld en het succes,
Ja, 't moet een boek zijp zonder.... reden.
Dit is weer echt Amerika,
Geen mensch hier doet dien man het na,
Dat zei ik, naar ik meen, al vaker;
Ik voeg er niet aan toe: helaas.
Maar wel goddank, ik vind zoo'n dwaas,
Geen kunsten aar maar kunstenm aker.
Al is er dan het woord roman,
Dat zonder e het rooien kan,
Geen lezer kan een boek genieten,
Dat „letterlijk", niet maar in schijn,
Aldus beroofd, eenbok zou zijn,
Die hier geen schrijver ooit zal schieten.
P. GASUS.
De Schotsche doedelzakkers in hun schilder
achtige kleedij tijde?is de groote demonstratie,
die gisteren in de arena gegeven werd.
Het gemeentebestuur
van Bloemendaal heeft
gisteren een maaltijd
aangeboden aan de
Jamboree-leiding.
Staande Lord Robert
Baden Poioell of Gil-
well, aan zijn rechter
hand, even zichtbaar,
Jhr. mr. C. J. A. den
Tex, daarnaast Prins
Gustaaf Adolf van
Zweden en staatsraad
Rambonnet, hoofdver
kenner voor Nederland.
De Frans Halstentoonstelling.
De twintigduizendste bezoeker
is er al geweest. Groote be
langstelling voor de tentoonstel
ling bij de buitenlandsche pad
vinders.
Vanmorgen om kwart voor elven bereikte
het zeer drukke bezoek aan de Frans Hals Ten
toonstelling een nieuwen mijlpaal, want de
twintigduizendste bezoeker trad binnen. Het
was, om precies te zijn een bezoekster: mej. A.
Kamminga te Haarlem. Haar werd verzocht
in de kamer van den directeur te willen komen,
waar de heer G. D. Gratama haar toesprak en
haar een bouquet en den geïllustreerden cata
logus der tentoonstelling aanbood.
Het aantal 20.000 is wel zeer snel bereikt;
men is dan ook buitengewoon tevreden over
de belangstelling voor de tentoonstelling. In
de laatste dagen is die sterk beïnvloed ook van
de zijde van de Jamboree. Groote contingenten
buitenlandsche padvinders verschijnen dage
lijks in het Museum, onder aanvoering van hun
leiders, om kennis te maken met de prachtige
verzameling scheppingen van een der grootste
schilders die de wereldhistorie kent. Zoo ont
moeten de internationaal-bijeengebrachte
menschen uit het verre verleden, die nog voor
ons schijnen te leven in Hals' edele herschep
ping, en de internationaal-bijeengebrachte
jeugd van het Heden elkaar in Haarlem. Het
is een uiting temeer van de ongekende ge
beurtenissen die onze stad thans beleeft en die
haar plotseling in het centrum der wereld
belangstelling hebben geplaatst.
Hoe zeer deze unieke verzameling van
Frans Hals' meesterwerken de aandacht
trekt, zelfs tot ver buiten de landsgrenzen,
moge blijken uit het volgend lijstje van be
kende personen uit kunst- en overheidskrin
gen die sinds de vorige opgave het Frans
Halsmuseum bezochten
Dr. Max J. Friedlaender, de heer H. Sca-
venius, Deensch gezant Den Haag; Mr. Char
les J. Livingood, President of the Board of
Trustees van Le Due de Trevis te Parijs;
The Cincinnati Art Museum; Dr. A. Bredius,
Dr. A. H. Cornette,- Directeur van het Mu
seum van Schoone Kunsten te Antwerpen;
Graf von Moltke, Conservator Wallraf-
Richartz Museum te Keulen; Albert L. Kop
pel te Zurich; de heer Kerkmeyer, Directeur
van het West-Friesch Museum te Hoorn;
Jhr. D. C. Roëll, Directeur van de Gemeente-
Musea te Amsterdam; Mr. Dr. A. Baron
Röell, Commissaris der Koningin in Noord-
Holland; Z.Exc. Jhr. Dr. J. Loudon, H.M. Bui
tengewoon Gezant en Gevolm. Minister te
Parijs; Jhr. H. Lo.udon, Commissaris van de
Kon. Petr. Maatschappij; Baron S. van
Heemstra, Seer. v. H.M. de Koningin; Jhr.
Mr. Dr. H. A. v. Karnebeek, oud-minister v.
Verduistering te Lisse.
Dader meldt zich bij de Haarlemsche
politie aan.
Maandagavond kwart voor elf heeft zich aan
het Haarlemsche politiebureau aangemeld een
29-jarige reiziger uit Hillegom, die mededeelde
dat hij ten nadeele van zijn te Lisse wonenden
patroon verduistering had gepleegd tot een to
taal bedrag van f 2500. Dit geld had hij voor
zijn firma geïnd. De man is naar Lisse over
gebracht en tei; beschikking van de politie al
daar gesteld.
De werkloosheid te Haarlem.
De werkloosheid is in den laatsten tijd weer
aan het toenemen. Dit is teleurstellend, nadat
eenige weken geleden hoopgevende cijfers ge
publiceerd konden worden.
Op het oogenblik is het aantal werkloozen
5313, dat is 64 meer dan de vorige week. Het
vorig jaar om dezen tijd gingen de cijfers ook
omhoog, Het is te hopen, dat er spoedig ver
andering ten goede zal kunnen geconstateerd
worden.
Onze buitenlandsche gasten.
Jacht op handteekeningen mindert.
Het beroep in het hoofdartikel in ons vorig
nummer op onze lezers, om hun kinderen wat
te remmen in hun jacht op handteekeningen
van de buitenlandsche padvinders, die de
Haarlemsche straten in deze dagen bevolken,
heeft blijkbaar zijn uitwerking niet gemist,
Het aantal kinderen, dat vanmorgen aan dit
nieuwste spelletje deelnam, was al heel wat
minder dan Zondag en Maandag. Dit kan den
buitenlanders, van wie we enkelen hedenmor
gen aan de Haarlemsche jeugd een weigerend
antwoord zagen geven, niet anders dan aange
naam zijn. Men is nu op den goeden weg. Laat
het zoo voortgaan!
Buitenlandsche Zaken; Commissaris der
Koningin in Zuid-Holland.
Ook de jeugd laat zich niet onbetuigd!
Telkens weer komen er de laatste dagen
ook groepjes padvinders, die in stille bewon
dering het werk van den Haarlemschen
meester beschouwen.
Juist de intense belangstelling voor deze
oude kunst onder de jongeren heeft eèn
vreugdevolle verrassing opgeleverd.
Voor het eerste kampvuurdat Maandagavond op de Wereldjamboree te Vogelenzang ontstoken werd en ivaarbij het publiek aan
wezig mocht zijn, bestond een enorme belangstelling
Het woord is aan
Vauvenargues
Niemand berispt ons zóó
streng als wij dikwijls ons
zelf veroordeélen.
Politiebureau Smedestraat.
De uitbreiding bijna gereed.
De noodzakelijke uitbreiding van het Poli
tiebureau in de Smedestraat is bijna gereed
gekomen. Het schuthok is nu verwijderd, zoo
dat de voorbijgangers aan den buitenkant al
kunnen zien, dat onze politiedienst de be
schikking over veel meer ruimte heeft ge
kregen.
Aan den binnenkant zijn de werkzaamheden
weliswaar flink gevorderd, maar het zal toch
nog wel eenigen tijd duren, eer de nieuwe
lokalen in gebruik genomen kunnen worden.
Zooals'onze lezers weten zijn de twee boven
verdiepingen van het nieuwe gebouw niet
voor de politie bestemd; die worden ver
huurd. De bewoners hebben echter niets met
het politiebureau te maken, want elke huur
der krijgt een afzonderlijken ingang, name
lijk aan beide kanten van het gebouw.
De oude ingang van het bureau blijft ge
handhaafd. Rechts daarvan, achter de wacht
kamer is de dikke muur door gebroken, waar
door men op een gemakkelijke wijze in het
nieuwe gedeelte kan komen.
Het fietsenrek, dat zoo langen tijd de lange
gang heeft ontsierd, zal nu verdwijnen, want
in het midden van de vrijgekomen ruimte
komt de fietsenbewaarplaats voor het perso
neel. In het trottoir aan de noordzijde voor
het oude gebouw zullen eenige tegels met
sleuven gelegd worden, waarin het publiek
de rijwielen kan plaatsen.
Aan den voorkant van het nieuwe gebouw
en aan den tuinkant komen drie kamers, be
stemd voor het personeel van den actieven
dienst, die op het oogenblik een groote be
hoefte aan meer ruimte heeft.
In het nieuwe gebouw komen verder de
automatische toestellen in verband met de
politie-melders in de stad.
De heer Tenckinck en zijn korps krijgen nu
een huisvesting, waarmee ze wel tevreden zul
len zijn.
pag.
De jacht op handteekeningen beging'e
minderen. 1
Hedenmorgen is de 20.000ste bezoeker
van de Frans Hals-tentoonstelling ge
noteerd. 1
Nieuws van de Jamboree 2
Maandag zijn vier slachtoffers van de
Flamingo-ramp ter aarde besteld. 3
De gemeentebegrooting van Amsterdam
is verschenen. 3
De strijd in het Vere Oosten: Toengtsjan
geïsoleerd. 4
In Noord-China zijn tengevolge van
aardschokken talrijke personen gedood
of gewond. 4
De Philippijnen zijn door ernstige over
stroomingen geteisterd. 4
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De behoefte aan lawaai.
TijdgenootenAlfonso.
J. S. Wayda: De geschiedenis van de
Oekraïne.
H. D. Vertelling: De uitvinder.
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op