Het belangrijkste
Op de Boschbaan.
DE NIEUWSTE FOTO'S VAN HET KROONPRINSELIJK PAAR
Urker Spinnen.
55e JAARGANG No. 16605 Verschijnt 3agelijks. Hefialve op Zon- en Feestdagen. WOENSDAG 11 AUGUSTUS 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V. HoofdredacteurROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72Vt.
BureauxGroote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buiten Spaame 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, H aarl era - N o o rd. Telefoon 12230
ADVERTENTTëN 15 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.16. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Het woord is aan.
Louis Pasteur:
De wetenschap wordt niet
alleen met den geest ge
maakt, maar ook met het
hart.
Vleeschvergiftiging in
Harenkarspel.
Veertig gezinnen ziek geworden.
HARENKARSPEL, 11 Aug. Ill de
buurtschap Kialverdijk (gemeente
Harenkarspel) doet zich een ernstig
geval van vleeschvergiftiging voor.
Een veertigtal gezinnen is door'de
vergiftiging aangetast, o.a. een gezin,
bestaande uit elf personen. Allen lig
gen te bed, ook de andere patiënten,
die zich onder doktersbehandeling
moesten stellen, moeten het bed
houden.
Het onderzoek wordt geleid door de rijks
politie van Burgerbrug, daar de gemeente
veldwachter van Harenkarspel, de heer de
Wijze, eveneens door deze vergiftiging is aan
getast. De doktoren Groenhart uit Dirkshorn
en van Hesperen uit Warmenhuizen vcrlee-
nen den zieken geneeskundige hulp,
Het vleesch, dat de patiënten gisteravond
gebruikt hebben, is afkomstig van den slager
van D. uit Kerkebuurt. De geheele voorraad
is in beslag genomen.
Wij vernemen nader, dat de eerste pa-
tienten, lijdende aan vermoedelijke vleesch
vergiftiging reeds Zaterdag ziek geworden
zijn. Het waren leden van de familie Wed.
Spaan, die in de buurtschap Kal verdijk
woont. Gedurende den Zondag en Maandag
werden meer in de buurt wonende men
sehen ziek. Allen vertoonden vergiftigings
verschijnselen, welke zich door de gewone
symptomen als braken enz. openbaarden.
De toestand van geen der ongeveer 46 pa-
tienten is ernstig.
De Jamboree en de Spoorwegen.
623.000 reizigers van en naar Vogelenzang.
We hebben bij de Directie van de Neder-
landsche Spoorwegen te Utrecht geïnformeerd
hoe groot het aantal reizigers, dat gedurende
de Wereldjamboree van en naar Vogelenzang
per trein vervoerd is. Dit aantal Ls buiten
alle verwachting heel groot geweest. Men
had gerekend op ongeveer 5000 reizigers per
dag en dat zou al veel geweest zijn. Maar
de belangstelling voor dit padvindersfestijn
is zóó overweldigend geweest, dat het aan
tal bezoekers eiken dag veel en veel grooter
is geweest. De cijfers bedroegen: Zaterdag
31 Juli 6000 reizigers, Zondag 1 Augustus
10.000; Maandag 2 Augustus 12.000, Dinsdag
3 Augustus 17.000; Woensdag 4 Augustus
35.000, Donderdag 5 Augustus 25.000; Vrijdag
6 Augustus 26.000; Zaterdag 7 Augustus 24.000;
Zondag 8 Augustus 40.000 en Maandag 9
Augustus 15.000. Naar schatting zijn ruim
623.000 reizigers van en naar Vogelenzang
vervoerd en dat heeft op het kleine station
Vogelenzang niet de minste aanleiding tot
stagnatie geven. Wel een bewijs dat de
Nederlandsche Spoorwegen alles uitstekend
georganiseerd hebben.
Iye meeste Groentjes in Haarlem's
Dagblad zijn uit Haarlem en Omstreken
afkomstig.
Maar wij ontvangen ze ook geregeld uit
andere steden ter plaatsing, want zij
zijn tot ver buiten Haarlem bekend.
pag.
In Haarlem-Noord zal een nieuwe Kerk
der Ned. Herv. Gem. worden gebouwd. 1
Te Harenkarspcl zijn 40 gezinnen door
vleeschvergiftiging onwel geworden. 1
Het jubileum van dr. J. Weener. 2
Padvinders uit Oost en West zijn Dinsdag
door II. M. de Koningin op „Het Loo"
ontvangen. 3
Voor 1938 zou een tekort van f 115 mil-
lioen op de rijksbegrooting worden ge
schat 3
Japansche troepenconcentraties in Noord-
China; men verwacht vijandelijkheden
op groote schaal 4
Nieuwe protesten van Engeland te Sala
manca. 4
Het incident bij de Jamboree-marsch te
Bloemendaal. 5
ARTIKELENENZ.
R. P.: Op de Boschbaan. 1
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en daar
buiten. 3
Dr. E. van Raalte: Het Palestijnsche
vraagstuk voor de mandatencommissie 4
L. S.: Gladiolen of zwaardlelies. 5
H. D. Vertelling: Een boottochtje 5
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op 7
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid 2000.overlijden 400.verlies van hand, voet of oog 200.beide leden duim 100.één lid duim 50.alle leden wijsvinger 60.
één of twee leden wijsvinger 25.—, alle leden anderenvinger 15.—, één of twee leden anderen vinger ƒ5.—, arm- of beenbreuk ƒ30enkelbreuk ƒ15.—, polsbreuk ƒ15.—. n...,c
Nog afzonderlijke verzekering voor aJbonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. HEDEN 1U JrAGlJNA o.
Er staat, ditmaal niet in onze onmiddellijke
omgeving maar toch wel heel dichtbij, ons
weer een internationale gebeurtenis te wach
ten. Ditmaal is het er een van sportieven aard.
Op de nieuwe Boschbaan te Amstelveen (via
Schiphol per auto bereikbaar in minder dan
een half uur) worden Vrijdag, Zaterdag en
Zondag a.s. de Europeesche Roeikampioen-
schappen beslecht. Het is zestien jaar geleden
dat zij in ons land werden verroeid. Wel be
leefden wij sindsdien eens een nog grootere
gebeurtenis op het gebied van de roeisport
de Olympische wedstrijden te Sloten, nu negen
jaar geleden maar dat was een geval dat
zich slechts eenmaal in een eeuw of zoo kan
voordoen.
Aan de Europeesche kampioenschappen na
men in 1921 op de Amstel nog maar zes lan
den deel. Nu zijn het er twaalf die in de zeven
verschillende boottypen door hun ploegen en
skiffeurs zijn vertegenwoordigd en de quali-
teit van het roeien in deze Fisa-wedstrijden is
in die zestien jaar tijds ook sterk verhoogd.
Toen konden ze nog niet halen bij „het peil
van Henley". Tegenwoordig mag men zeggen
dat „het Fisa-peil" boven dat van Engelands
vermaardaten wedstrijd staat.
Voor ons Nederlanders is het belangrijkste
bij deze wedstrijden wel dat onze prachtige
nieuwe roeibaan, onlangs door H.M. de Ko
ningin geopend, den vertegenwoordigers der
Europeesche roeisport een wedstrijdgelegen
heid biedt zooals ter wereld nog nimmer be
staan heeft. De buitenlandsche roeiers zijn
eenstemmig in hun lof, nu zij in hun training
de baan hebben kunnen beoordeelen. Onmid
dellijk op de buitenlandsche loftuitingen ten
aanzien van het Jamboree-terrein volgen dus
nieuwe voor de roeibaan. Een betere baan om
een volkomen zuiver wedstrijdverloop te waar
borgen is niet denkbaarbehalve dan in de
toekomst in ditzelfde geval, als eenmaal de
beplanting iedere uitwerking van zij-wind zal
hebben uitgeschakeld. De ligging van de
Boschbaan heeft dit nadeel nu al tot een mini
mum beperkt.
De geheele kostbare aanleg is een bewijs van
Nederlandschen ondernemingsgeest en durf
dat ons, ter gelegenheid van deze eerste Euro
peesche kampioenschappen die op de baan ge
houden zullen worden, weer een heel goede
beurt in het buitenland zal doen maken.
Ik hoop dat ook velen uit Haarlem en omge
ving de wedstrijden geheel of gedeeltelijk zul
len gaan bijwonen. Roeien is een echt-Hol-
landsche sport. Wie er in wedstrijden iets bij
zonders in bereiken wil moet naast een na
tuurlijken aanleg bovendien karaktereigen
schappen ontwikkelen die hem in zijn heele
leven zeer te stade zullen komen. Wilskracht,
volharding gedurende een langen voorberei
dingstijd, zelfopoffering terwille van de ploeg
en in het verzaken van allerlei geneugten des
levens behooren daartoe. Van den raceroeier
wordt veel geëischt. Hem in zijn beste presta
ties te zien in een zoo sportief-zuivere en bo
vendien zoo bekoorlijke omgeving als de
Boschbaan biedt is een schouwspel, dat ons
Hollanders wel bijzonder moet aantrekken.
De internationale schilderachtigheid en veel
taligheid van deze wedstrijden zal het na
tuurlijk nog aantrekkelijker maken. De Jam
boree heeft pas ons cosmopolitisme weer dui
delijk aangetoond. Wij houden van die dingen.
Welnu, op de BoSchbaan staan ze ons gedu
rende drie wedstrijddagen opnieuw te wach
ten.
Natuurlijk zullen zoowel de Boschbaan als
het houden van deze Europeesche kampioen
schappen in Nederland van belangrijk stimu-
leerenden invloed zijn op de toekomst van de
roeisport in ons land. In de crisisjaren hebben
de ruim veertig Nederlandsche roeivereeni-
gingen heel wat aan ledental moeten inboeten;
dit jaar heeft bij de meeste al een aardige stij
ging gebracht en het is te verwachten dat die
zich na de Europeesche kampioenschappen in
versnelde mate zal voortzetten. De Nederland
sche Roeibond, wiens voorzitter thans Ir. Th.
P. Tromp is (die in 1927 als Spaarne-roeier het
Nederlandsche kampioenschap in skiff won)
en wiens secretaris-penningmeester de heer W.
Jongejan te Bloemendaal is, laat geen middel
onbeproefd om het wassende getij te baat te
nemen om een zoo zuiver-Hollandsche en zui-
ver-amateuristische sport tot een nieuw hoog
tepunt van bloei te brengen. Ook de bevorde
ring van het jeugdroeien is krachtig aange
pakt en de gevolgen van al deze activiteit in
roeierskringen zullen zich zeker sterk doen
gevoelen. De Boschbaan, „de mooiste baan ter
wereld", zooals de builenlandsche roeiers ge
tuigen, is het uitgangspunt en het middenpunt
van dezen nieuwen bloei.
R. P.
JAPANSCHE OORLOGSSCHEPEN IN CHINA.
SJANGHAI, 11 Augustus (Reuter). Van
de twintig te Woesoeng aangekomen Japan
sche oorlogsschepen zijn twee groote en vier
kleine de haven binnengestoomd met hun ka
nonnen in gevechtspositie. Zij passeerden de
forten van Woesoeng zonder incidenten.
Twaalf andere Japansche oorlogsschepen be
vinden zich reeds in de haven.
(Urk heeft op het oogmblik te
lijden van een ongekende spin-
nenplaag.)
Wat moet de Urker gaan beginnen,
Als 't eiland niet meer eiland is,
Hoe moet hij 't karig broodje winnen,
Als hij het niet meer vindt in viscih?
Dan zal er w(ee) voor 't eiland koonen,
Dan wordt het weiland zonder meer,
Dit vraagstuk is ter hand genomen,
Daarvoor zijn velen in de weer.
Maar onverwacht en ongeboden
Heeft Urk opeens een spinnerij,
Voor dank is hierbij nauwlijks reid'en,
Want hij spint er geen zijde bij.
Een spinnenplaag heeft Urk bekropen,
En Urk is nijdig als een spin,
't Gedierte is niet te ontloopen,
Het spint zich overal maar in.
De Urker voelt zich, thuis gezeten,
Alsof hij in het spinhuis zat,
Al wordt hij er niet door gebeten,
Bij zoo'n gevoel bekruipt hem wat.
De wereld lijdt aan vele plagen,
Dat 's een verschijnsel van den tijd,
Voor d' Urker geldt als vraag der vragen,
Hoe raken wij de spinnen kwijt?
P. GASUS.
Ronselen voor Spanje.
Te Haarlem is één proces-verbaal opgemaakt.
Eenige weken geleden, toen uit verschil
lende steden in ons land berichten kwamen
ovcer het ronselen van strijders voor Spanje,
hebben wij medegedeeld, dat de Haarlemsche
politie geen aanleiding gevonden had om in
te grijpen. Het was haar wel bekend, dat ook
uit Haarlem verschillende personen vertrok
ken waren waarvan later bleek, dat zij aan
een van de Spaansche fronten vochten, maar
1 het ingestelde onderzoek gaf geen aanleiding
om in te grijpen daar niet gebleken was, dat
tegen de wet gehandeld was. Sindsdien is de
politie natuurlijk waakzaam gebleven. Wij
vernemen thans, dat er tegen één Haarlem
mer procesverbaal is opgemaakt wegens ron
selen. Het staat vast. dat deze verdachte één
Haarlemmer naar Spanje heeft geronseld,
terwijl er termen zijn om aan te nemen, dat
ben ook nog in eenige andere gevallen zijn
bemiddeling heeft verleend.
Hyacinten voor de padvinders.
Geschenk van het Centraal Bloembollen
Comité.
Door het Centraal Bloembollen Comité te
Haarlem, is aan de deelnemers van de We
reld-Jamboree een pakketje hyacinten uit
gereikt. Op den laatsten dag der Jamobree
werden de daarvoor speciaal vervaardige
doosjes, bevattende een roode, een witte en
een blauwe hyacint, over de subkampena ver
deeld en onder de padvinders gedistribueerd.
In de doosjes bevinden zich behalve de hya-
cintenbollen een in het Fransch, Duitsch en
Engelsch gestelde gebruiksaanwijzing voor
hyacinten op glazen en een circulaire, waarin
den padvinders gevraagd wordt, te berichten,
hoe hun bevindingen met de bollen zijn.
Op deze wijze wordt dit specifiek Neder-
landsch product over de geheele wereld ver
spreid. Den volgenden winter zullen, als her
innering aan de Jamboree, in vele huiskamers
over de geheele wereld de Hollandsche hya
cinten in de kleuren van de Nederlandsche
vlag, staan bloeien.
Gunstige maand voor de
N.' Z. H. T. M.
Stijging van de vervoersopbrengst.
De vervoersopbrengsten in Juli 1937 be
droegen f 295.793, die over dezelfde maand
in 1936 f 281.515. Een vermeerdering'dus van
f 14.278.
Apeldoorn heeft 70.000 inwoners
Dinsdagmiddag om twaalf uur heeft de
heer Tjipke Hoogstra, wonende Hamelweg 8
te Apeldoorn bij den burgerlijke stand aldaar
aangifte gedaan van de geboorte van een
zoon.
Deze pasgeborene bleek de zeventigduizend-
ste inwoner van Apeldoorn te zijn. De vader
werd door den burgemeester in hartelijke be
woordingen toegesproken en gefeliciteerd.
Dertig firma's hebben cadeaux gezonden, ter
wijl het aan de noodige bloemen evenmin
ontbrak. Moeder en zoon maken het naair
omstandigheden redelijk wel.
Japansche leening van 100
millioen Yen.
Ter dekking van militaire operaties in
Noord-China.
TOKIO, 11 Augustus (Havas). De Ja
pansche bank zal morgen een bespreking
hebben met den bankiersbond ter bespre
king van de voorwaarden van uitgifte der
'eening, bestemd tot dekking van de uitga
ven, welke in verband met de operaties in
Noord-China noodig geworden zijn. De re
geering is voornemens onmiddellijk de eerste
tranche van 100 millioen yen, rentende 3Va
pet. en aflosbaar in 10 jaar, uit te geven.
Een nieuwe kerk in
Haarlem-Noord.
Voor de Ned. Hervormde Gemeente.
Er hebben reeds lang plannen bestaan voor
den bouw van een tweede kerk voor de Ned.
Hervormde Gemeente in Haarlem-Noord.
Zooals men weet staat de eerste kerk in de
Kloosterstraat.
Naar wij nu vernemen zal binnen
kort worden overgegaan tot den bouw
van een kerk in de van Egmondstraat.
Behalve een kerk komen er boven
dien een pastorie en bijgebouwen.
In de kerk komen ongeveer 500 zitplaatsen.
Architect van dit complex is Ir. F. C. J. Din-
gemans. Het wordt een fraai kerkgebouw, dat
met zijn toren een verfraaiing van de omge
ving zal zijn.
Leegstaande woningen te
Haarlem.
Een verbetering in de statistiek.
Van belang voor de bestrijding der
werkloosheid.
In de laatste 3 maandenNvan 1
April tot 1 Juli is het aantal leeg
staande woningen te Haarlem ver
minderd van 1562 tot 1452.
Beide keeren waren daaronder 130 winkel
huizen.
De vermindering is vrij belangrijk. Het per
centage daalde van 4.284 tot 3.963. Ongeveer
een jaar geleden was het percentage nog 5.
Toen is, omdat er te veel huizen leeg stonden,
een vrij aanzienlijke verslapping gekomen in
den aanbouw van nieuwe huizen. Het is toch
begrijpelijk, dat de bewoners alleen heil in het
uitvoeren van nieuwe bouwplannen zien als er
behoefte daaraan is. Te veel leegstaande hui
zen verminderen de verkoop-mogelijkheid en
drukken bovendien de koopprijzen.
Het percentage der onbewoonde huizen is
ook nu nog boven het normale, maar daarbij
moet men bedenken, dat het varieert over de
verschillende typen van huizen. Daarom wordt
het niet onwaarschijnlijk geacht, dat in de
naaste toekomst eenige herleving van den
particulieren woningbouw is te verwachten
Trouwens reeds in de laatste maanden kon
den daarvan aanwijzingen bemerkt worden,
Nu er nog veel werkloosheid onder de Haar
lemsche bouwvakarbeiders gevonden wordt,
zou voor den stand van de arbeidsmarkt eer,
grooter herleving van den woningbouw van
veel beteekenis zijn
Deze nieuwste foto van Prinses Juliana werd genomen
door den.hP.ff.Qtpgraaf F. Ziegler. Terwijl zij voor hem
poseerde, werd zij door Prins Bernhard met diens
eigen camera gekiekt, waarvan wij Donderdag j.l.
een reproductie gaven.
Op denzelfden dag werd Prinses Juliana ook tezamen
met Z. K. H. Prins Bernhard door den heer Ziegler ge
fotografeerd. Prins Bernhard was bij deze gelegenheid
in Marine-uniform gekleed.