Nieuwe Gevaren.
„Van Heutsz" is eerst in aanvaring geweest.
Heit belangrijkste
Valsch alarm.
Het ongeval bij de
Hoogovens.
55e JAARGANG No. 16625 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. VRIJDAG 3 SEPTEMBER 19o7,
HAARLEM S DAGBLAD
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
DirectieP. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. f 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.721/*.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buiten Spaame 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 1 2230
ADVERTENTTëN1—5 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.overlijden ƒ400.verlies van hand, voet of oog ƒ200.beide leden duim ƒ100.één lid duim ƒ50.alle leden wijsvinger ƒ60.
één of twee leden wijsvinger ƒ25.alle leden anderen vinger 15.één of twee leden anderen vinger ƒ5.arm- of beenbreuk ƒ30enkelbreuk ƒ15.polsbreuk ƒ15.
Nog afzonderlijke verzekering voor atoonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. HEDEN 12 PAGINA b.
Deze titel moet wel toegepast worden op
de jongste incidenten in de Middellandsche
Zee. Duikbootaanvallen zijn gedaan op sche
pen van Britsen! nationaliteit. De torpedoja
ger „Havock" heeft den aanval beantwoord
met het afschieten van diepzeebommen, maar
de bemanning heeft niet met zekerheid kun
nen vaststellen of die doel getroffen hebben.
Het tankschip „Woodford" is door torpedo's
van een duikboot getroffen en gezonken. Het
was een schip van 7000 ton, behoorend tot de
wilde vaart, dat ruwolie naar Barcelona had
vervoerd, waar bleek dat het daar zijn lading
niet lossen kon. Derhalve was het op weg naar
Valencia, om daar te lossen, toen het getor
pedeerd werd. De bemanning bestond uit 30
Grieken, een Hongaar en een Roemeen. Blijk
baar hebben alle opvarenden zich kunnen
redden. De directie van de Londensche ree-
derij, die de Woodford in eigendom heeft, is
Grieksch en zes weken geleden voer het schip
nog onder Grieksche vlag en dito naam. Dit
alles toont aan dat Grieken hier bescherming
onder de Britsche vlag gezocht hebben voor
hun „wilde vaart" in stookolie. En dat er geen
Engelsehen aan boord waren en de reeders
geen Engelschen zijn tempert ongetwijfeld de
verontwaardiging in Engeland. Maarde
Britsche vlag! Die is geen bescherming ge
bleken.
Ook niet in het geval van de torpedojager
„Havock". Dat is natuurlijk voor de Engel
schen een veel ernstiger geval. Een van hun
oorlogsschepen, belast met den controledienst
der „non-interventie", is in volle zee aange
vallen door een duikboot van onbekende na
tionaliteit, „Natuurlijk een roode duikboot",
zegt de Italiaansche pers, maar het is zachtst
gezegd een beetje onwaarschijnlijk dat de
Spaansche xegeering in Valencia zich plotse
ling zou gaan toeleggen op het torpedeeren
van Engelsche oorlogsschepen. En in het geval
van de „Woodford" is het ook ondenkbaar dat
de anoniem# duikboot, die de torpedo's afzond,
een „roode" zou zijn want het schip was met
stookolie onderweg naar Valencia, waar de
roode regeering zetelt. En evenmin als andere
regeeringen houdt de roode variëteit er de
zonderlinge gewoonte op na, haar eigen toe
voer van materialen te torpedeeren. Aange
zien de duikboot geen enkel kenteeken voei-de,
evenmin als die welke de „Havock" aanviel,
weet men ook niet of het dezelfde was.
De Britsche regeering, aldus getart, heeft
blijken haar communiqués haar bedaardheid
nog niet verloren maar intusschen al besloten,
de Britsche vloot in het Westelijk deel der
Middellandsche Zee opnieuw met eenige tor
pedojagers te versterken. En de premier,
Neville Chamberlain, keert terug uit Schot
land voor een speciale kabinetszitting. En
Engeland zal ter gelegenheid van de Volken-
bonds-bijeenkomst te Genève een conferentie
bijeenroepen van de Middellandsche Zee
mogendheden plus de mogendheden die groote
belangen bij de veiligheid der doorvaart in die
zee hebben. Zal dat iets uithalen? De Italiaan
sche regeering heeft laten weten dat zij ook
een uitnoodiging verwacht en die zeker zal
aanvaarden, want het probleem is ook voor
haar „van vitaal belang". Aan dit laatste kan
niemand twijfelen. Zij voert trouwens oorlog
in Spanje.
Zonder de geringste neiging tot overdrij
ving dient vastgesteld te worden, dat de hui
dige situatie er zeer ernstig uitziet. Zelfs een
ikind kan begrijpen dat de vreemde gebeur
tenissen in de Middellandsche Zee andere
oorzaken hebben dan bezorgdheid voor het
heil van het Spaansche volk. Van de z.g. ver
zoeningspogingen tusschen Italië en Enge
land, een maand geleden ondernomen, is
niets terecht gekomen. Mussolini's jongste
rede, die Frankrijk met kennelijken opzet
beleedigde, was voor Engeland niet veel min
der onaangenaam. Als de Duce den vrede
wil. zooals hij zoo vaak beweerd heeft, dan
is het wel zeer onduidelijk hoe en wanneer
hij dien wil en als men het gelooft kan men
aan zijn tegenwoordig optreden heelemaal
geen touw meer vastknoopen.
Heel duidelijk is, dat Engeland zoowel door
Italië in de Middellandsche Zee als door Japan
In het Verre Oosten wordt getart, blijkbaar in
de overtuiging dat zelfs een zoo geweldige
vloot als de Britsche bezwaarlijk gelijktijdige
macht kan doen gelden in twee zoo ver uiteen
liggende gevaarszönes. Aangezien de onmis
kenbare tendenz van Eden's politiek is, tijd te
winnen en den vrede te bewaren moet men
zijn hoop wel vestigen op de door hem voor
gestelde conferentie. Maar als die, zooals de
meeste conferenties, volslagen mislukt
wat dan? Als er nieuwe aanvallen op Britsche
schepen komen en Engelschen daarbij omko
menwat dan? Als de Engelsche openbare
meening, die niet spoedig opgezweept is, een
maal in beroering raaktwat dan?
Het is allerminst mijn bedoeling voortijdig
alarm te slaan maar het ware dwaasheid te
loochenen, dat de huidige toestand er zeer
gevaarlijk uitziet. Het moge ons troosten dat
de wereld sinds 1918 al veel gevaren heeft
overleefd.
R. R
Aan den vlaggenstok nabij den in
gang van het terrein waait de sier
lijke vlag van „Werkt Veilig" half
stok.
Welk een bittere ironie! „Werkt
veilig" is het meest gehoorde devies
op de terreinen van dit groote be
drijf; „Werkt veilig" staat in de vlag,
op de insignes. En bij alles wat er ge -
daan wordt, wordt het als het ware
getimmerd in de hoofden van allen
die werkzaam zijn aan dit bedrijf,
waar de kleinste fout een noodlottig
ongeluk kan veroorzaken.
Statistisch kan worden aangetoand, dat
voor het „Werkt veilig" onder leiding van
zijn geestelijken vader Dr. Spies niet tever
geefs op de terreinen en in de fabrieken ge
propageerd wordt. Maar dat er ondanks dat
de veiligheid nog niet volkomen is, heeft
het ernstige ongeval, dat gisteren geschiedde
bewezen.
Wat er gebeurde.
In hoogoven Hl moesten eenige koelstuk
ken vervangen worden. Deze koelstukken, die
in den wand van den oven zijn aangebracht,
zijn een onderdeel van de waterkoeling, die
dient om een al te groote verhitting van de
zen wand te voorkomen. Periodiek moeten
deze koelstukken in verband met de groote
slijtage vervangen worden, hetgeen natuur
lijk alleen onder bepaalde omstandigheden
kan geschieden. In de eerste plaats zal, wan
neer er aan deze koelstukken gewerkt word,
geen wind in den oven geblazen mogen wor
den.
Eenige arbeiders waren gisteren op een
hoogen steiger met dit werk bezig. Het is na
tuurlijk een karwei, dat met veel omzichtig
heid moet geschieden. Juist was men bezig,
de moeren van het sluitstuk los te draaien,
toen dit plotseling los schoot en uit den
ovenwand sprong. Hierdoor ontstond een
opening en uit deze opening spoot, tot groo-
ten schrik van de arbeiders op den steiger,
een gloeiende massa naar buiten, die zich
uitstortte over den steiger. Iedereen tracht
te, door op zij of naar beneden te springen,
zichzelf in veiligheid te stellen. Voor hen die
het dichtst bij het gat stonden was dit ech
ter niet meer mogelijk. Zij kregen een deel
van de gloeiende massa over het lichaam,
met het bekende noodlottige gevolg.
Ofschoon er spoedig een uitgebreide hulp
verleening kon worden georganiseerd, mocht
dit voor een der getroffenen, den 49-jarigen
P. J. J. Stals niet meer baten,
Naar wij vernemen was de toestand van
den 38-jarigen W. Theiner uit Beverwijk he
denmorgen redelijk.
De Officier van Justitie en de Arbeidsin
spectie hebben een onderzoek ter plaatse in
gesteld.
Naar uit later ontvangen berichten is gebleken, is het op de rotsen
loopen van de „Van Heutsz" der K. P. M. eenigszins anders geschied
dan men aanvankelijk hier te land meende. Gebleken is n.l. dat het
Nederlandsche schip, dat o.m. 1600 Chineesche dekpassagiers aan
boord had, tijdens den taifoen in aanvaring is gekomen met het
Deensche stoomschip „Gertrudemaersk". Daarna is de „Van Heutsz"
op de rotsen geloopen (of gezet?). De ruimen 2 en 3 maken water. De
„Van Heutsz" zit vast op de rotsen, met 14 graden slagzij aan stuur
boord. Tenzij het schip omslaat, wordt berging waarschijnlijk mogelijk
geacht.
(Adv. Ingez. Med.)
Fraude door ondersteunden.
Worden nog opvarenden
vermist
De directie van de K. P. M. te Bata
via heeft het volgende bericht uit
Hongkong ontvangen:
Practisch zijn alle passagiers en de
geheele bemanning van het m.s. „Van
Heutz" in veiligheid gebracht. Indien
nog personen vermist worden, zijn dit
hoogstens tien in getal. Volgens een
voorloopïge opgave zijn de ruimen 2
en 3 volgeloopen. Voorts werden nog
enkele lichte lekkages geconstateerd.
Eenige dekken zijn versplinterd.
Voornamelijk de opbouwen hebben
schade geleden.
Dr. J. Weener 40 jaar predikant.
Benoemd tot Ridder in de orde van
Oranje-Nassau.
Latere openstelling tapperijen te
Haarlem.
Op Zaterdag tot I2V2 uur.
De burgemeester van Haarlem heeft be
paald, dat van heden' af tot eind December
1937, de in deze gemeente gevestigde lokali
teiten, waarvoor krachtens de Drankwet ver
guning of verlof is verleend, des Zaterdags tot
des nachts 12y2 uur geopend mogen blijven.
Taifoeu eischte tallooze
slachtoffers.
Geheele visschersvloten vernietigd.
HONGKONG, 3 September. CReuter-
ANP) Het aantal dooden dat te be
treuren is als gevolg van den taifoen,
is hooger dan men oorspronkelijk
dacht. Men heeft tachtig lijken te
voorschijn gehaald uit ingestorte
huizen. Te Taipo zijn, naar men
vreest, 200 personen om het leven
gekomen, terwijl in verschillende dis
tricten de visschersvloten geheel zijn
vernietigd. Het aantal slachtoffers
onder Chineesche zeelieden moet zeer
hoog zijn.
Aan den spoorweg KantonKau-
loen is ten gevolge van overstroo
mingen een schade aangericht van
een half millioén dollars.
De lijn zal veertien dagen buiten
gebruik moeten worden gesteld.
Te Taipo spelen zich hartverscheuren
de tooneelen af. De geheele beschik
bare politiemacht neemt deel aan de
bergingswerkzaamheden.
Het schijnt, dat een vloedgolf een
menigte menschen heeft meegesleurd.
Honderden personen zouden in zee
zijn terechtgekomen.
Een smaakvolle omlijsting
van Uw VAC ANTIEFOTO'S maakt deze
tot een BLIJVENDE HERINNERING
KUNSTHANDEL REEKER
WAGENWEG 102 SPECIAAL ADRES
DR. J. WEENER.
Heden herdenkt Dr. J. Weener, predikant
bij de Ned. Herv. Gemeente te Haarlem, den
dag, dat hij veertig jaar geleden zijn predik
ambt in Ter Aar aanvaardde. Ter gelegen
heid hiervan is de jubilaris benoemd tot
ridder in de orde van Oranje-Nassau.
Van morgen mocht de predikant, die hier
een bijzonder grooten vriendenkring ver
worven heeft, reeds ontelbare bewijzen van
belangstelling in ontvangst nemen, vooral in
den vorm van fraaie bloemstukken.
Zooals onze lezers weten houdt Dr. Weener
hedenmiddag van drie uur tot half vijf uur
receptie in het Koor ban de Groote Kerk,
ingang consistoriekamer. En vanavond zal
hij in een bijeenkomst in de kapel van
Bathesda-Sarepta door een commissie gehul
digd worden.
Zondag 5 September 's avonds zeven uur,
hoopt hij in de Groote Kerk een gedachte
nisrede uit te spreken.
Japan waarschuwt de scheepvaart
te Sjanghai.
Forten van Woesoeng door de Chineezen
heroverd?
De Japansche autoriteiten heb
ben de aandacht gevestigd op het
gevaar, dat buitenlandsche oorlogs-
en koopvaardijschepen loopen bij de
vaart in de zone, waar de Japansche
vloot voor anker ligt en in verband
hiermede verzocht de scheepvaart
in de gevaarlijke wateren zooveel mo
gelijk te beperken.
Volgens een bericht uit Tientsin aan het
agentschap Domei hebben de Japansche
troepen, die langs de spoorlijn Tientsin
Poekau opereeren, in samenwerking met de
Japansche luchtstrijdkrachten, het ten wes
ten van Tsinghai gelegen Kwosjen bezet.
Blijkens een Havasbericht uit Sjanghai
zouden de Chineezen na verbitterde gevech
ten de forten van Woesoeng hebben her
overd. De strijd om het dorp Lotien duurt
voort.
Een Japansche af deeling, die nabij Ljoeho
was ontscheept, zou door de Chineesche troe
pen omsingeld zijn.
pag.
De van Heutsz blijkt in aanvaring te zijn
geweest met een Deensch schip. 1
De heer A. Berentsen uit Haarlem is be
noemd tot inspecteur van politie te
Heemstede. 2
De Kraamafdeelïng van het St. Eliza
beths Gasthuis zal binnenkort 100 jaar
bestaan. 2
Te Staphorst zijn gisteren zes boerderijen
in de vlammen opgegaan. 3
Donderdag zijn vele ernstige verkeers
ongelukken gebeurd. 3
Te Reeuwijk heeft men Donderdag een
jongeman ernstig gewond in het riet
gevonden. 3
Engeland wil een plan opstellen ter be
veiliging van de Middellandsche Zee. 4
In de Grieksche wateren is thans een Rus
sisch schip door een duikboot tot zin
ken gebracht. 4
'In Meknes in Fransch Marokko hebben
zich ernstige ongeregeldheden voor
gedaan. 4
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Nieuwe gevaren. 1
Mona Bos: De nachtploeg. 3
Baron Pierre de Coubertin is overleden. 7
Sport in 't kort 7
Voor de Jeugd. 9
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op 6
Er wordt gestreng tegen opgetreden.
In de afgeloopen maand zijn wederom «n
aantal gevallen aan het licht gekomen waar
in ondersteunden opzettelijk onjuiste opgave
hebben gedaan omtrent eigen- of gezinsin
komsten, met als gevolg dat zij een te hoog
bedrag aan steun hebben ontvangen.
Door de scherpe controle, welke op het
doen van opgaven wordt uitgeoefend, zijn
thans weder elf gevallen van fraude achter
haald tot een totaal bedrag van ruim f 1.900,
waarvan aangifte bij de Justitie is of zal
worden gedaan.
Nogmaals wordt er aan herinnerd, dat
rij die zich aan fraude schuldig maken, zich
niet alleen blootstellen aan een strafrechte
lijke vervolging, doch bovendien worden ge
straft met Inhouding van steun.
De Woesoengforten ten Noorden van Sjanghai, aan dc monding van de Wangpoe,
vormen een der meest omstreden punten uit den Chineesch-Japanschen strijd.
Volgens de laatste berichten zouden zij door de Chineezen heroverd zijn.
Het woord is aan
Comtesse Diane:
(Het gemeenteverslag van Amster
dam vermeldt o.a. dat in 1936 op
het totaal van 1974 automatische
brandmeldingen er 520 baldadig
bleken te zijn. Tegen 31 personen
kon procesverbaal worden opge
maakt.)
Het is een trieste statistiek,
Die, hier den burger werd bereid,
Een somber blad in de rubriek
Van Amsterdam's baldadigheid.
Een vierde valsch-alarm van brand.
Een beeld van Amsterdamsche „gein"
Waarop de hoofdstad van het land.
Naar ik vermoed, niet trotsch zal zijn.
De schel klinkt, er wordt brand gemeld,
De brandweer rukt onmiddlijk uit,
En komt op 't „brandpunt" aangesneld.
Met slangenwagen en met spuit.
En ergens stiekum bij een hoek,
Zien het de valsche melders aan.
Zij staan misschien gaat imen op zoek
Al klaar om op den 'loop te gaan.
De brandweer trekt gelaten af,
Nu 't weer een valsche melding bleek,
De daders liggen in het graf,
Zooals wel tienmaal elke week.
Maar neen, soms wordt er een betrapt,
Nog niet per week één enkle maal,
En wordt zoo'n humorist gesnapt,
Dan volgt er een procesverbaal.
Maar welke straf er dan op zat,
Is iets, dat ik helaas niet weet,
Wanneer ik het te zeggen had.
Dan weet ik echter, wat ik deed.
Dan moedigd' ik de brandweer aan:
De spuit erop naar hartelust,
Er 's brand gemeld, uw plicht gedaan
En 't schaadlijk humorvuur gebluscht.
'k Geloof dat dan in korten tijd,
Dit brok van Amsterdamsche gein,
Die laffe brandbaldadigheid,
Door watervrees wel „uit" zou zijn.
P. GASUS.
Niets ontwapent beter dan
te kunnen zeggen: ik had
ongelijk.
Koelstuk sprong uit den
ovenwand toen er nog
geblazen werd.
Toestand van W. Theiner
nog ernstig.
