Smalspoortrem
GETEMPERD OPTIMISME
GEWETTIGD.
in Julianakanaal gestort
Jaarbeurs geeft een beeld van de
wederopleving.
H'
Indische conversieleening
van 3 °io verwacht.
r/'V
Tuinbouw krijgt
1.300.000 steun.
Eén arbeider gedood,
één zwaar gewond
Grond onder rails
plotseling
weggezakt
DINSDAG 7 SEPTEMBER 1937
HA'AEEEM'S DAGBCAD
3
Welvaart is nog verre...
Maar het vertrouwen is
teruggekeerd, aldus
de heer Graadt
van Roggen.
f*EDEN heeft de Nederland -
sche Jaarbeurs weer haar
poorten geopend. In ver
schillende kringen verwacht
men een goed resultaat van deze
beurs en in de gebruikelijke perscon
ferentie heeft de secretaris-generaal
van de Jaarbeurs de heer W. Graadt
van Roggen, van een getemperd op
timisme blijk gegeven. Wel zijn we
nog ver van een gezonde welvaart
af, daar de con junctuur ontwikkeling
in ons land nog zeer ongelijk is,
maarde gang omhoog is inge
zet en waakzaam vertrouwen in de
toekomst is gerechtvaardigd.'
Ongetwijfeld is, aldus de heer Graadt van
Roggen, vergeleken bij een jaar geleden, de
stemming er een heel stuk op vooruitgegaan.
De perspectieven voor het Nederlandsche be
drijfsleven zijn verruimd. De algemeene eco
nomische tendenz is gunstig, den internatio
nalen politieleen wind en weer voorbehouden.
Ongetraind als onze zakenwereld was in
het opgewekt zakendoen, werd het marsch-
tempo enkele malen te snel genomen.
De hausse liep in al te vluggen draf op
de toekomst vooruit. Op dezen springvloed
van onze binnenlandsche conjunctuur moest
onvermijdelijk een reactie volgen Tegelijker
tijd kwam ook reeds van buitenaf een kleine
douche. Tenslotte bleven toch de gunstige
factoren de overhand houden, schreed de op
leving gestadig voort, hielden de gunstige re
sultaten aan, breidde de basis van het her
stel-proces zich uit en bleven de vooruitzich
ten een vriendelijk gelaat toonen. Toch zal
voorloopig goed voor oogen gehouden moe
ten worden, dat wij, trots alle oplevingsver
schijnselen. in ons land van een werkelijk
gezonde welvaartsperiode nog een heel eind
af zijn.
Voor wij van een werkelijk gezon
de welvaart in ons land zullen kun
nen spreken, zal de opleving een veel
grooter deel van ons bedrijfsleven
moeten bereikt hebben dan het be
trekkelijk nog maar kleine gebied,
waarop momenteel inderdaad wel
reeds belangrijke vooruitgang te
constateeren valt. Wel zijn wij op weg
en op den goeden weg.
Dezer dagen heeft het economisch bureau
van den centralen bond van Ned. Verbruiks
coöperaties cijfers over Juli gepubliceerd,
waaruit blijkt, dat nu ook in den kleinhandel
een behoorlijke opleving te constateeren is.
Maar toch zal er rekening mede gehouden
dienen te worden, dat momenteel ook al zou
de internationale toestand geen groote ver
rassingen brengen, de voortplanting van het
herstel over de heele linie van het Neder
landsche bedrijfsleven nog wel wat geduld
zal eischen en dat elke verbetering veroverd
moet worden. Aanpakken blijft het levens
lied van den koopman ook bij zijn gang op
waarts.
Vertrouwen in de toekomst.
t s vertrouwen in de toekomst op
dit moment verantwoord, vroeg
spr. zich af. Onder het voorbehoud,
dat onder vertrouwen verstaan wordt
waakzaam vertrouwen, moet deze
vraag bevestigend worden beant
woord. Er zijn genoeg gevaren om
niet zorgeloos de toekomst tegemoet
te gaan. Maar toch is het vertrou-
wen-wekkend, hoe in de afgeloopen
maanden toen toch ook de zaken
wereld door gevaarlijke verschijnse
len regelmatig angst werd aange
jaagd, duidelijk aan het licht trad,
dat men zich blijkbaar omtrent ern
stige conflicten niet meer zoo van
zijn stuk liet brengen als in de crisis
periode en dat verschillende ver
schijnselen, die vroeger ernstige
zorgen en ernstige storingen teweeg
gebracht zouden hebben, niet meer
zulk een indruk maakten en zulke
schade aanrichtten als dat enkele
jaren geleden het geval zou zijn ge
weest.
Een tweede bemoedigend verschijnsel is de
drang, die allerwegen uitweg zoekt naar een
meer intensief internationaal handelsver
keer.
Het nieuwe gebouw.
-rpve jaarbeurs harerzijds treedt reeds nu
-Odaarbij de industrie met zeer veel ver
trouwen tegemoet. Ten bewijze daarvan: de
nieuwe bouwplannen. Reeds lang werd op de
Nederlandsche jaarbeurs het gemis gevoeld
aan meer expositieruimte beganengronds.
Tijdens de laatste voorjaarsbeurs waren de
onderhandelingen over de uitbreiding van
den jaarbeursbouw hangende. Thans zijn,
dank zij de snelle en vlotte medewerking van
het gemeentebestuur van Utrecht, de onder
handelingen afgeloopen, heeft de aankoop
van de voor den bouw benoodigde perceelen
plaats gehad, is de overeenkomst met de ge
meente den gemeenteraad reeds gepasseerd,
zijn de werken aanbesteed en is met de uit
voering bereids een aanvang gemaakt. De
jaarbeurs krijgt er een hal bij van 2800 vier
kante meter oppervlakte.
Geheele beurs bezet.
b:
e bezetting dezer jaarbeurs toont aan dat
ook zonder speculatie op toenemende deel
neming de uitbreiding van expositie-gelegen
heid voor de Nederlandsche jaarbeurs urgent
is geworden. De komende najaarsbeurs met
haar 16.000 vierkante meter bezette opper
vlakte expositieruimte (vorig jaar 14.500
vierk. meter) overtreft zelfs den omvang dei-
laatste voorjaarsbeurs.
Het jaarbeursbestuur heeft van zijn, het
vorig jaar genomen besluit, om het jaarbeurs
intermediair ook in dienst van agrarische
handelsbelangen te stellen, geen spijt gehad.
De totale bezetting van deze 37ste Neder
landsche jaarbeurs (de agrarische deelne
mers inbegrepen) bedraagt 1207 deelnemers
(vorige najaarsbeurs 1146).
Een grootere buitenlandsche deelneming
weerspiegelt evenzeer de tendenz tot verrui
ming van den internationalen handel.
Officieel neemt Italië, voor de eerste maal
na de moeilijkheden in verband met de sanc
ties, weder, zij het dan ook op bescheiden
wijze, deel. Duitschland is weer aanwezig met
een groep Duitsche handelsfirma's en met
als attractieve kern een inzending op het ge
bied der bekleedingsstoffen. België blijft
voor- en najaar een trouwe comparant. Oos
tenrijk heeft zijn gewone collectieve inzen
ding uitgebreid met een expositie van het
Landesverband Niederoesterreich.
En voor de eerste maal is Britsch-ïndië of
ficieel op de Nederlandsche jaarbeurs verte
genwoordigd.
„Moge", aldus eindigde de heer
Graadt van Roggen zijn inleiding,
„deze 37ste Koninklijke Nederland
sche Jaarbeurs, uitvaren onder de
bescherming van de oude, beproefde
kleuren van den nieuwen Prinselijken
standaard, onder het Oranje, het
symbool van de eenheid van het na
tionaal willen, onder het Nassausch
Blauw, de kleur van de trouw en
van het vertrouwen."
Geruchten over een zeer spoedig te
verwachten 3 pCt. Indische conversie
leening blijven aanhouden. Het pros
pectus ervan zou Woensdagavond a.s.
verschijnen.
De leening zou volgens deze ge
ruchten f 900 millioen groot zijn, wsr.r-
van f330 millioen bij de Fondsen is
geplaatst. Een bedrag van f 570 mil
lioen zou dan ter publieke emissie
worden aangeboden tegen een koers
van 96 3/4 pCt. De looptijd zou zijn
37 jaar, doch door jaarlijksche serie
aflossing zou de gemiddelde looptijd
17 jaar zijn.
De Haagsehe politie treedt op
tegen voetbalpools.
Formulieren in beslag genomen.
De Haagsehe politie heeft gedurende de
laatste weken herhaaldelijk op grond van de
Loterij wet maatregelen genomen tegen de or
ganisatoren van de zgn. voetbalpools. Ver
schillende malen is bij winkeliers en vertegen
woordigers een onderzoek ingesteld en bezwa
rend materiaal in beslag genomen. Aan het
eind van de vorige week zijn thans bij de
hoofdvertegenwoordigers van de zgn. Zetter's-
pool en van de Littlewoodpool eenige honder
den formulieren in beslag genomen. Proces
verbaal tegen deze hoofdvertegenwoordigers
is opgemaakt.
De Haagsehe politie is voornemens tegen
deze soort loterijen te blijven optreden, zulks
op grond van veroordeelende vonnissen in
soortgelijke gevallen.
PRINS BERNHARD IN DEVENTER.
DEVENTER, 6 September. Hedenochtend
heeft Prins Bernhard het aangekondigde be
zoek gebracht aan het 4e half-regiment
huzaren te Deventer.
De prins kwam per auto aan, vergezeld
van jhr. Röell en majoor Phaff.
In het park Brabant besteeg de prins zijn
rijpaard en ging naar het Wichelerveld, het
exercitieterrein van het garnizoen. Er was
veel publiek. De prins werd ontvangen dooi
den commandant luitenant-kolonel J. J. van
Diepenbrugge. De huzaren werden gecom
mandeerd door ritmeester jhr. W. Gevaerts.
De prins inspecteerde onder het spelen
van het Wilhelmus de troepen.
Vervolgens gingen de huzaren over tot
het houden van een serie oefeningen, beslo
ten met een flankaanval van huzaren te
De prins is ontvangen in de kazerne door
officieren en reserve-officieren en bracht een
bezoek aan de beide militaire tehuizen.
Het publiek heeft den prins overal harte
lijk begroet.
Commissie-Y erschuur
geïnstalleerd.
Toezicht houden op de naleving van een
verbindend- en onverbindendverklaring.
De minister van Economische Zaken mr.
L. P. M. Steenberghe, heeft Maandagochtend
geïnstalleerd de commissie bedoeld in artikel
12 van de wet op het algemeen verbindend en
onverbindend verklaren van ondernemers
overeenkomsten, welke commissie toezicht
moet houden op de naleving van een ver
bindend en onverbindendverklaring.
De minister van Economische Za
ken heeft besloten uit het landbouw
crisisfonds aan hen, die als teler van
gewassen van den tuinbouw zijn aan
gesloten bij de stichting Nederland
sche groenten- en fruitcentrale, en
op den dag der uitkeering geacht
kunnen worden hun bedrijf alsnog
uit te oefenen, steun te verleenen tot
ten hoogste f 1.300.000.
Echtpaar op het meer van Tjigombong
verdronken.
BUITENZORG, 6 September (Aneta/A.NP.)
Gisteren heeft het echtpaar G. H. Kiem,
aan het meer van Tjigombong een kano ge
huurd omstreeks 12 uur 's middags, waarna
om half vijf kleeren in een kleedhokje zijn ge
vonden. Bij onderzoek verklaarde een inlander,
dat circa 1 uur 's middags het echtpaar ver
dronken is in een der vele inhammen van het
meer. De lijken der slachtoffers zijn nog niet
gevonden.
De heer Klein was commies bij den provin
cialen dienst der volksgezondheid.
MUSSOLINI
Wie de glimlach van Clio gezien heeft en de grootheid van
den hemel op een stillen winteravond; wie weet dat niets
raadselachtiger is dan de historie van menschen, mannen
en machten en niets geringer dan de grootheid op aarde,
die denkt klein en wijs in-de schaduw van dit gelaat
aan Caesar en dat diens rijk vergaan is, aan Napoleon en
dat diens rijk verzonken is, aan den mensch en dat diens
daden, diens macht, diens wil en diens genie als korrels
zand zijn in de vlakten der eeuwigheid, wier einders voor
de sterfelijken onzichtbaar zijn.
I ij de haven van de staats
mijnen te Stein is Maandag
middag, door het verzakken
van den bodem, een trein van elf
wagons met een locomotief omge
slagen en in het Julianakanaal te
recht gekomen.. Onder de arbeiders,
welke op den trein stonden, ontstond
een paniek. Eén van hen de leerling
machinist D. L. Besters, werd, toen hij
van de locomotief sprong, door de
machine geraakt en op slag gedood.
Een andere arbeider, J. Bakker, werd
ernstig gewond.
Bij de staatsmijnhaven Stein is men sinds
geruimen tijd bezig een stuk land aan te
plempen, dat naderhand als havenmuur
dienst moet doen en waarover dan een spoor
wordt gelegd.
Op het reeds aangeplempte gedeelte heeft
men rails aangebracht om de wagens met
steenslag tot vlak bij het water te voeren,
waar zij worden omgekiept, waarna de zware
lading in het water plonst. Tien vrachten zijn
op deze wijze reeds vervoerd. Maandagmorgen
werd de elfde vracht naar de haven gebracht
en deze zou noodlottig blijken te zijn. De
wagons die door de locomotief opgeduwd wer
den, stonden op het gedeelte, dat juist aan
geplempt was. In het middaguur werd ge
schaft. Precies om 12.45 werd het werk her
vat. Dat is een geluk, want op dat oogenblik
waren nog niet alle arbeiders aanwezig. Een
deel er van had zich op de wagons begeven,
een ander deel stond er naast. De machinist
en de leerling-machinist waren op de ma
chine.
Ineens gebeurde het ongeluk. Onder een
doffen slag zonk de geheele zware trein in de.
diepte. De wagons schoven over elkaar. Men
zag een wirwar van menschen, die er af
sprongen. Men hoorde gillen en geroep. Er
heerschte een volslagen paniek. Eerst zonken
de wagons geheel weg. Enkelen gingen op
hun kop staan en vielen geheel om; de ma
chine wentelde naar links en vervolgens naar
rechts en daarna verdween het gevaarte luid
sissend in de diepte.
Op de locomotief en de wagens bevonden
zich in totaal zeventien personen. Vijftien
hunner konden bijtijds van de wagens sprin
gen. De stoker op de locomotief, de 18-jarige
D. L. Besters uit Treebeek kwam echter onder
de locomotief terecht. Hij werd later met ver
brijzelden schedel onder de machine vandaan
gehaald. De ander, J. Bakker uit Sittard,
kreeg vrij ernstige kneuzingen en brak een
been. Hij is naar het ziekenhuis te Sittard
vervoerd.
De justitie stelt een onderzoek in naar de
oorzaak van het ongeluk.
DE K.D.P. BLIJFT BESTAAN.
De Katholiek Democratische Partij heeft
haar algemeene jaarvergadering gehouden.
Hoofdpunt van de agenda waren de resultaten
der verkiezing op 26 Mei j.l. en daarmede in
verband het voortbestaan der partij.
Met nagenoeg algemeene stemmen /is tot
voortbestaan der partij besloten. Een aantal
voorstellen van het partijbestuur werd goedge
keurd.
INDISCHE PADVINDERS TERUG IN HUN
VADERLAND.
MEDAN, 6 September (Aneta/A. N. P.)
De „Johan van Oldenbarnevelt" kwam heden
met de Jamboree-vlag in top te Belawan aan.
De padvinders van het Nederlandsch-Indi-
sche contingent naar de Jamboree, die met
deze mailboot huiswaarts varen, werden door
den districtscommandant verwelkomd.
Zij brachten een bezoek aan een tabakske^
bon, waarna een ontvangst plaats vond ten
huize van den hoofdadministrateur van de
Delimaatschappij
Hopman Ranneft, de leider van het com
tingent, deelde ons mede, dat alles wel was
en zich geen ziektegevallen hadden voorge
daan.
Noodlottig ongeval bij liet
kanovaren.
Bedrijfsraad voor liet bouw
bedrijf ingesteld.
Ondernemingen, welke tot het bouwbedrijf
behooren.
Bij K. B. is ingesteld een bedrijf sraad voor
het bouwbedrijf.
Tot het bouwbedrijf worden geacht te be
hooren de ondernemingen of gedeelten van
ondernemingen, waarin één of meer der vol
gende werkzaamheden plaats vinden:
a. werkzaamheden, verbonden aan het
voorbereiden en uitvoeren van: het bouwen
en verbouwen, uitbreiden -en onderhouden
van huizen, kantoren, winkelgebouwen, bank
gebouwen, fabrieken, magazijnen, pakhuizen,
bergplaatsen, loodsen, schuren, stallen, werk
plaatsen, garages, bakkerijen, smederijen,
slagerijen, slachthuizen, boerderijen, kerken,
inrichtingen van onderwijs, ziekenhuizen,
sanatoria, raadhuizen en andere gebouwen
voor huisvesting van de burgerlijke overheid,
gebouwen voor stichtingen, stationsgebouwen,
wachtlokalen, seinhuizen, overdekte zwem
en badinrichtingen, kleedlokalen, gebouwen
voor ontspannïngs- en vacantiedoeleinden,
kazernes, kampementen, vereenigingsgebou-
wen, tribunes, schouwburgen, bioscopen,
café's en restaurants, hotels, aula's, gebou
wen voor het produceeren en de distributie
van gas en electriciteit, watertorens, pomp
stations voor drinkwater, markthallen, ge
bouwen voor radiodoeleinden, stadions, tele
fooncentrales, gevangenissen, crematoria,
kiosken, tentoonstellingsgebouwen, afschei
dingsmuren (schuttingen), kortom alle
steenen, houten, of betonnen bouwwerken en
getimmerten, welke tot den zg. hoogen bouw
behooren; voorts het werk der zg. burger
winkels;
b. werk van wegen, water- en spoorweg
bouwkundigen aard, voorzoover niet vallende
onder den burgerlijken- en utiliteitsbouw,
met uitzondering van nat baggerwerk en
rijswerk.
Het aantal leden en plaatsvervangende le
den van den den bedrijfsraad zal bedragen 16
Prof. dr. H. Nierstrasz
overleden.
In zijn vacantieverblijf tc Wallenstadt.
(Zwitserland), is in den ouderdom van 65
jaar overleden professor dr. H. F. Nierstrasz,
hoogleeraar in de zoölogie en vergelijkende
anatomie aan de rijksuniversiteit te Utrecht.
Hugo Frederik Nierstrasz werd op 30 Juni
1872 te Rotterdam geboren. Na het gymna
sium aldaar te hebben doorloopen studeerde
hij aan de rijksuniversiteit te Utrecht plant
en dierkunde, nadat hij aanvankelijk de
medische studie als leervak had gekozen.
Van 1899 tot 1900 nam hij deel aan de be
kende Siboga-expeditie ter exploratie van
het Oostelijk gedeelte aan den Indischen
Oceaan. Na zijn terugkeer promoveerde hij
in 1902 op een zeer opmerkelijk proefschrift,
dat de studie van een der weinig bekende
diergroepen tot onderwerp had
Van 1900 tot 1906 was hij leeraar aan het
gymnasium te Amersfoort, van 1904 tot 1910
lector aan de rijksuniversiteit te Utrecht en
van 1906 tot 1910 leeraar aan de Rijksvee-
artsenijschool aldaar.
In 1910 volgde zijn benoeming tot hoog
leeraar als opvolger van zijn leermeester,
prof. dr. A. A. W. Hubrecht.
Een scliedel van den pithecantro-
pus ontdekt.
BANDOENG, 6 September (Aneta
A.N.P.) Het „A. I. D. De Preanger-
bode" verneemt, dat dr. von Könings-
wald te Trinil een fraaien schedel
heeft ontdekt van den pithecantro-
pus, waardoor nieuwe wetenschappe
lijke gezichtspunten worden geopend.
Schilder van 28 meter liooge
kraan gevallen.
Man op slag gedood.
Maandagmiddag tegen vijf uur is oo de
Borneokade te Amsterdam de 41-jarige schil
der J. R. van een 28 meter hooge kraan van
het havenbedrijf „De Rietlanden" waarop
hij aan het werk was, gevallen en op de kade
terecht gekomen. De man was op slag dood.
R. was bezig de kraan te schilderen, terwijl
deze in bedrijf was. Gewoonlijk zijn de kra
nen in bedrijf, als zij geschilderd worden of
als andere werkzaamheden er op verricht
worden aangezien er naast de bewegende
deelen voldoende ruimte is om zich te bewe
gen. R. schijnt echter met een draaiende as,
die over de geheele breedte van de kraan
ter hoogte van het 28 meter hooge platvorm
loopt, in aanraking te zijn gekomen en te
zijn meegesleurd, tengevolge waarvan hij
omlaag werd geslingerd.