Helsingfors
m reöen en zon
Chineesch beroep op den Volkenbond R^"£|X
Japan van agressie beschuldigd.
Verwachtingen voor de
Middellandsche
Zeeconferentie.
Th MS Ijs en OomMopperniet gaan weer verder!
DINSDAG 7 SEPTEMBER 1937
X _u iV 17J/n A A K L
HA'SREEM'S DAGBE'AD
et Chineesche departement van buitenlandsche zaken te Nan
king heeft medegedeeld, dat de Chineesche regeering bet
sloten heeft een formeel beroep op den Volkenbond te doen
en Japan van agressie te beschuldigen.
In de verklaring van het departement wordt de hoop geuit, dat de
leden van den Volkenbond China krachtig zullen steunen.
De berichten van het front bij Kalgan.
waar, naar het schijnt wegens de aan
houdende zware regens een stilstand is in
getreden in de krijgsoperaties, vermelden
weinig nieuws. Ten Zuid-Westen van Tient
sin duren de schermutselingen voort.
In de door de Japanners bezette gebieden
doen ongeregelde troepen zich weer gelden,
zoodat de Japansche posten ten koste van
de aan het front staande troepen moeten
worden versterkt.
Van Peiping aangekomen reizigers meld
den volgens het D.N.B. dat zij in Noord-
Oostelijke richting verdere sterke Japansche
troepentransporten hebben waargenomen.
De sterkte dezer transporten doen ver
moeden, dat men hier waarschijnlijk te doen
heeft met voorbereidende veiligheidsmaat
regelen tegen een mogelijk ingrijpen der
Sovjet-Russen in het Chineesch-Japansche
conflict.
De vraag wat Sovjet-Rusland zal doen,
vraagt in alle kringen steeds meer aan
dacht.
Het hoofdkwartier van het Japansche gar
nizoen in Noord-China meldt, dat de Japan
ners Sjansi en Tsjahar, dicht bij de spoor
lijn naar Soei Yoean, overschreden.
Tegelijkertijd zijn de Japansche troepen
ten Zuiden van Tientsin tot voor Masjang
overgegaan tot den aanval op de Chineesche
stellingen aan de rivier Masjang.
De Chineezen hebben de dijken van deze
rivier doorgestoken om de stad Masjang
beter te kunnen verdedigen.
Pausjan weer in handen der
Chineezen?
Uit Peiping verneemt Havas: Geregelde
Chineesche troepen zijn in ernstig gevecht
gewikkeld geraakt met Japanners. De Ja
panners ontvangen voortdurend versterkin
gen uit Takoe. Het totaal der Japan
sche effectieven in Ho Pei nadert de 200.000
man. waarbij dan nog de eenheden van het
leger van Mandsjoekwo komen.
De belangrijkheid dezer troepen veroor
looft te gelooven dat de Japanners Noord-
China beschouwen als het belangrijkste
Engeland en Frankrijk
zullen een krachtige
houding aannemen.
Duitschland en Italië waarschijnlijk
vertegenwoordigd.
Uit Londen, 6 September: De Brit-
sche regeering kent groote beteeke-
nis, toe aan de conferentie inzake
de veiligheid op de Middellandsche
Zee. welke Vrijdag te Nyon (een
stadje ten noorden van Genève) zal
beginnen.
Groot-Brittannië en Frankrijk
zijn voornemens er een vastberaden
houding aan te nemen en zullen
niet toestaan, dat de taak der con
ferentie zal worden belemmerd door
obstructionisten.
Zij zijn, naar Reuter verneemt,
overeengekomen op te treden, zelfs
indien er slechts een meerderheid
is en geen unanimiteit te hunnen
gunste.
Groot Brittannië en Frankrijk zijn van
meening, dat zij zullen kunnen rekenen op
den steun der regeeringen van Joego-Slavië.
Turkije, Griekenland en Egypte.
Het zou voor eenige regeering zeer moei
lijk zijn zich te verzetten tegen maatregelen
welke bedoeld zijn om de veiligheid op de
Middellandsche Zee te vergrooten. De geza
menlijke uitnoodiging van Engeland en
Frankrijk vermeldt de ondraaglijke situatie,
welke geschapen is na de jongste onwettige
aanvallen op de scheepvaart in de Middel
landsche Zee door duikbooten en vliegtuiger
welker indentiteit niet onthuld is.
De bedoeling dezer conferentie zal zijn1
1. de middelen te onderzoeken om
een einde te maken aan den tegen-
woordigen toestand van onveiligheid
op de Middellandsche Zee en
2. de strikte toepassing te verzekeren
der regelen van het internationale
recht ten aanzien van de zeescheep
vaart.
Naar Havas uit Rome verneemt, verwacht
men daar dat Italië de uitnoodiging tot deel
neming aan de Middellandsche Zee-confe
rentie zal aanvaarden. Aanvankelijk is felle
critiek op het Fransche plan geuit, maar
hierin is verandering gekomen door de
daadwerkelijke medewerkine van Engeland,
de uitwerking van het program en de ult-
noodigingen.
De pers verklaart, dat het Fransche plan
dat als anti-Italiaansch beschouwd werd.
van de baan is, omdat er geen sprake meei
is van Genève en Duitschland en Italië uit-
genoodigd zijn. Men merkt alleen nog op
dat de conferentie min of meer een doublure
van de commissie voor de niet-inmengine
vormt.
Ook lijkt het waarschijnlijk, dat Duitsch
land de uitnoodiging zal aannemen.
Zal Nederland
worden nitgenoodigd"
Het schijnt mogeliik. aldus Reuter, dal-
de ronfprpnt.ie inzake de veiligheid op dr
jviiri'ioiioDdsrhp vertegenwoordigers van
Nederland en Noorwegen zal vragen aan de
beraadslagingen deel te nemen.
front, waar weldra operaties op groote schaal
zullen beginnen.
De Chineezen verklaren, naar Reu
ter uit Sjanghai meldt, dat zij Pausjan
aan de Japanners hebben ontnomen,
na een hevigen tegenaanval van het
bataljon „stoutmoedigheid tot in den
dood".
Chineezen bombardeeren Japansche
vloot.
Volgens het officieuze Chineesche Tele
graaf agentschap hebben Chineesche vlieg
tuigen. die uit Nanking kwamen de Japansche
vloot aan de monding van de Jangtse gebom
bardeerd en schade toegebracht aan ver
scheidene schepen. Twee torpedojagers vlo
gen in brand. De vliegtuigen keerden onge
deerd terug.
Japansch bombardement op
Swatau.
Japansche watervliegtuigen hebben gister
middag een aanval op Swatau ondernomen
en de Chineesche militaire punten op doel
treffende wijze gebombardeerd.. Uit Tient
sin wordt gemeld, dat het treinverkeer tus-
schen die stad en Tang Kwantoen aan de lijn
naar Poekau sinds Maandagochtend negen
uur hervat is, de Japansche troepen zijn op
gerukt uit Tang Kwantoen en vallen thans
de Chineesche troepen te Masjang aan.
Koreaansch patrouillevaartuig door
Russische oorlogsbodems aangehouden.
Het 150 ton metende patrouillevaartuig
Asakaze Maroe, dat toebehoort aan het gou
vernement van Korea is op de rivier Toe-
men aangehouden door Sovjet-Russische oor
logsschepen.
Het gouvernement van Korea heeft door
tusschenkomst van den Sovjet-Russischen
consul te Keijo der Sovjet-regeering een
krachtig protest doen toekomen.
De minister van buitenlandsche zaken
houdt zich eveneens met deze aangelegen
heid bezig.
Argentinië.
Arrestaties te Buenos Aires
Havas meldt uit Buenos Aires 6 September:
De vroegere luitenant Raoul Benavides, een
broer van den vroegeren secretaris van pre
sident Irigoyen en Pedro Unsua Dorfego zijn
vandaag gearresteerd, beschuldigd deelgeno
men te hebben aan het complot, dat gesmeed
was tegen den president der republiek en de
ministers.
RUDYARD KIPLING'S „KIM".
Robert Taylor en Freddie Bartholomew zul
len samen optreden in de M.GM.-film Kim,
vervaardigd naar het gelijknamige boek van
Rudyard Kipling. Freddie speelt de rol van
den jongen Kim O'Hara, de jongen, die door
geboorte en omgeving in zijn prille jeugd meer
heeft van een inboorling dan van een volbloed
Europeaan. Taylor is Kim als volwassene, die
een belangrijk en onmisbaar lid is van den
Engelschen Geheimen Dienst.
Het behoeft geen betoog, dat voor deze film
zeer vee! belangstelling zal bestaan, temeer
waar Kipling's boek „Kim" door zeer velen
werd en nog wordt gelezen, terwijl Kipling
zelf eens heeft verklaard, dat hij „Kim" het
beste boek vond, dat hij had geschreven.
Productieleider van deze film is Louis D.
Lighton; Victor Fleming is de regisseur, Deze
beiden vervaardigden ook de film „Captains
Courageous" met Spencer Tracy en Freddie
Barthelomew. eveneens naar een boek van
Rudyard Kipling.
island protesteert te Rome tegen
:"-y van twee schepen.
Italië wijst de verantwoordelijkheid af.
De zaakgelastigde der UR.S.S. te
Rome heeft den minister van Bui
tenlandsche .Zaken een nota doen
toekomen, waarin hij, na melding
te hebben gemaakt van het torpe-
deeren van twee Sovjet-Russische
schepen in de Middellandsche Zee,
.de verantwoordelijkheid hiervoor op
Italië werpt en bestraffing der schul
digen benevens vergoeding der scha
de eischt.
De Italiaansche minister van Bui
tenlandsche Zaken heeft hierop ge
antwoord, dat Italië deze verant
woordelijkheid van de hand wijst,
evenals het tegelijkertijd den eisch
van de U.R.S.S. verwerpt.
Het Duitsche Nieuwsbureau merkt in ver
band met bovenstaand communiqué op. dat
in bevoegde Italiaansche kringen verklaard
wordt, dat deze stap van Sovjet-Rusland, op
een oogenblik, waarop Italië zich gereed
maakt de beste ontvangst te bereiden aan de
aangekondigde uitnoodiging voor een confe
rentie over de Middellandsche Zee. slechts
beschouwd kan worden als een poging om de
ontworpen conferentie te torpedeeren.
De diplomatieke redacteur van het tele-
graafagentschap Stefani schrijft: „Terwijl
Italië op het punt stond zonder vooringe
nomenheid het initiatief tot het houden van
een Middellandsche Zeeconferentie te bestu-
deeren, lanceert Moskou een torpedo met het
doel ernstig de mogelijkheid van internatio
nale besprekingen te compromitteeren. Te
genover deze onhandige provocatie bewaart
Rome een houding van standvastigheid en
volkomen kalmte, terwijl het de dwaze insi
nuaties en groteske eischen verwerpt. De
plotselinge manoeuvre van Moskou, welke
tén doel heeft verwikkelingen te scheppen
buiten de conferentie en nog voor het begin
der besprekingen, heeft zonder twijfel haar
oorsprong in den verwarden binnenlandsehen
toestand van Rusland en in de noodzake
lijkheid buitenlandsche afleidingen in het
leven te roepen in de Middellandsche Zee,
evenals het die in het Verre Oosten in het
leven heeft geroepen. Er is een slechte re
geering, die beslist tegen iedere Europeesche
en wereldsamenwerking is. Zooals de ge-
heele beschaafde wereld weet, zetelt die
slechte regeering in Moskou. De torpedo op
de Middellandsche Zee-conferentie is een
nieuw bewijs van de provoceerende actie, die
de internationale van de wanorde in de we
reld ontplooit".
Belchite in handen der Spaansche
r egeeringstr oep en
Laatste weerstand gebroken.
Uit Valencia, 6 September. Van het Ara-
goneesche front wordt gemeld, dat de op
standelingen, die nog weerstand boden in de
kerk van Belchite, zich gisteravond hebben
overgegeven. De rechtschen, die verschanst
waren in den commandopost, hebben zich
vanmorgen overgegeven. Belchite is thans ge
heel in handen der regeeringstroepen.
MASARIJK MAAKT HET ATEEDS BETER.
PRAAG, 6 September (D.N.B.) Ook op
den derden dag der ongesteldheid van den
oud-president der republiek, Masarijk, heeft,
de inmiddels ingetreden verbetering in zijn
gezondheidstoestand, volgens het rapport der
artsen, aangehouden. Met het oog op dit
gunstige verloop, der ziekte, zullen de bulle
tins nu nog slechts eens per dag worden uit
gegeven.
Britscli tankschip door Spaan-
schen kruiser opgebracht.
Lading te Palma de Majorca gelost.
Het Britsche petroleumtankschip „Burling
ton", dat 5000 ton meet, is naar Reuter
meldt ter hoogte van Palermo door een
kruiser der Spaansche Nationalisten aan
gehouden en naar Palma de Majorca opge
bracht.
De lading, bestaande uit 7700 ton olie is ver
beurd verklaard en wordt thans gelost. Het
schip voerde de Engelsche vlag en was, naar
men verklaart, door de regeering te Valencia
uitgerust. Het was op weg van Batoem naar
Carthagena.
Reuter verneemt, dat de Britsche regeering
bij de reehtsche autoriteiten een protest heeft
ingediend.
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC
De stad aan zee, maar de boe
ren van de Scheren met hun
Vikingbootjes bloemen en baar
zen ter markt brengen en de
aapjeskoetsier zich als zeeman
verkleedt. Zeebaden aan ha
vens en in stadsparken. De
Esplanade: 't hart van Helsing-
fors.
(Van onzen Scandinavischen corres
pondent).
HELSINGFORS, Augustus.
Een vreemde stad
in den regen pleegt
vervelend te zijn.
En het regent, het
regent al van den
vroegen morgen en er
is geen handbreed
blauw te ontdekken
in de grijze lucht, die
laag over stad en zee
hangt. De Nikolai-
kerk, die gisteren in
de zomerzon zich nog
door zijn felle, blik
kerende blankheid te
gen strak-blauwen
hemel voor altijd in je netvlies etste, lijkt nu
vaal en banaal als op een slechte prentbrief
kaart en de eilanden met hun kazernes en
pantserkoepels op kale rotsen, die anders
scherp afgeteekend tegen den Zuiderhemel
daar verspreid voor de havens lagen, als
wilden ze. je de illusie ontnemen, dat Hel-
singfors met zijn markt en zijn kaden en
zijn buitenwijken direct aan de open zee
ligt, zijn tot grauwe vlekken en strepen ver
vaagd achter de grijze regengordijnen. En
maar steeds ruischt de regen neer, hij zingt
door de boomen van de Esplanade, slaat een
honderdvoudigen roffel op de zeilen van de
marktkraampjes van Kauppatori ..klettert
blaasjes op 't asfalt dat de huizen spiegelt, Iaat
murmelende beekjes door de diepe sneeuw-
goten loopen en doet de vervaarlijke hobbel
keien glimmen, die nog van den Russischen
tijd overal op de pleinen zijn blijven liggen.
Het stortregent, maar je blijft er niet om
op je hotelkamer te zitten, want zelfs in den
regen is Helsingfors niet vervelend. Op
Kauppatori, waar druipende Russische
paardjes achter de stalletjes staan en de
boeren en visschers hun booten, die nog Vi-
kingenbloed in hun spanten hebben, met
den puntigen steven tegen de kade meerden
om zoo'hun bloemen en tomaten, aardappels
en baarzen en harinkjes overboord te ver-
koopen, gaat de handel zijn gewone gange
tje en in de winkelstraten van het centrum,
die Helsingfors meer nog dan de drie an
dere, grootere hoofdsteden in 't Noorden iets
grootsteedsch geven, winkelt men alsof de
regen niet bij bakken uit den hemel kwam.
De wisselwachtsters van de tram hebben er
een vervaarlijke parapluie bij opgestoken en
breien door aan de onafscheidelijke breikous.
Er ratelt een aapje langs, zoo'n klein huur-
rijtuigje met een specifiek luchtje en een kit
tig trappelend paardje onder een Russischen
,loka". De kap is opgezet en het voorzeil neer
gelaten en bovenop den bok zit de baardige
koetsier in een glimmende, gele oliejas en
met den Zuidwester in de oogen getrokken.
Als een ouden zeeman, die zich tegen den
storm in over 't stuurrad buigt, jaagt hij
daar, voorovergebogen met de teugels in de
gespreide handen, op zijn ratelende rijtuigje
door den zomerregen. Een pracht-tafereel,
dat alleen al een halven dag regen in Hel
singfors waard is.
Beste jongens en meisjes! Jullie hebbeh nu al zooveel avonturen
met Thijs meegemaakt, dat jullie wel zullen gaan denken Komt
daar nu nooit een eind aan? Ik heb me daarom eens in verbinding
gesteld met Thijs en Oom Mopperniet, doch ze zeiden me, dat daar
geen sprake van was! Zij hadden me nóg zooveel te vertellen.
Toen dacht ik aan jullie en ben ik weer een nieuw avontuur van
Thijs gaan beschrijven, een avontuur, dat hij me ongeveer een week
geleden vertelde. Oom Mopperniet vroeg me. of ik niet eens om kon
kijken naar zijn auto, maar daar heb ik voor bedankt, hoor! Wat
jullie, het is me daar veel te koud! Nou, letten jullie maar eens op,
kijk maar naar het plaatje
THIJS IJS EN OOM MOPPERNIET GAAN WEER VERDER!
TX/IT aar na een halven dag regen breekt de
zon weer door, klaart de hemel schoon-
gewasschen op, drogen de zon en de zachte
bries, die uit zee staat, het asfalt en de hob
belkeien, de banken van de Esplanade en de
lichtbruine zeilen van de op de ree gean
kerde houtschepen. En dan is ook deze stad
toch mooier en gezelliger en levendiger dan
onder lage regenwolken.
Mijnontploffing in Bulgarije.
Negen arbeiders als verloren beschouwd.
In een kolenmijn te Pirin (Zuid-Bulgarije).
zijn na een ontploffing veertig mijnwerkers
bedolven. Men is er evenwel in geslaagd 31
arbeiders te redden, terwijl negen personen
nog worden vermist. Gezien de omstandighe
den vreest men evenwel dat deze personen als
verloren moeten worden beschouwd. Tot hen
behoort ook de directeur der mijnonderne
ming.
CHARLES BOYER LEERT DANSEN.
Charles Boyer neemt danslessen. En zijn
leerares is.... niemand minder dan Greta
Garbo. Een en ander in verband met de
M.G.M. film Marie Walewska, waarin Garbo
en Boyer de hoofdrollen vertolken. Boyer
speelt hierin de rol van keizer Napoleon en de
muzurka. die hij moest leeren, was noodig in
de scène, waarin Marie Walewska probeert een
danseur van hem te maken. Volgens de his
torie heeft Napoleon nooit leeren dansen;
evenmin kon hij een melodie onthouden.
Clarence Brown is de regisseur van dit his
torische filmwerk.
Leif Erikson. die een sterke gelijkenis ver
toont met Greta Garbo, speelt de rol van haar
broer, een jong Poolsch luitenant.
Nu duiken op vijf, zes plaatsen in de stad
jonge menschen de koele, groene deining
van de Finsche Golf in, strékken bruin-ge
brande jongens en meisjes zich op gladde
rotsen uit om nog' bruiner te verbranden,
leeft overal het bonte strandleven weer op.
Geen weldenkend mensch zal 't in zijn hoofd
halen aan de De Ruyterkade te gaan zwem
men of aan de Boompjes een zonnebad te
nemen, maar hier, waar de zee kaden en
rotsoevers bespoelt, is zooiets wel mogelijk,
hier kun je zoo dicht bij de havens zwem
men, dat de golven van binnenstoomende en
uitvarende schepen je wiegen, kan je ver
derop aan een beschutten bocht van zon en
zee en strandgedoe genieten na je tusschen
de struiken van een stadspark in badcostuum
gestoken te hebben.
Na staat daar boven zijn enorme trappen-
front van twee-en-vijftig treden de Nikolai-
kerk met zijn zuilen en koepels weer zóó
stralend wit tegen de blauwe lucht, zoo on-
vergeetlijk-indrukwekkend als je uit een
scha duw-donkere straat komt. dat je haast
zou gaan gelooven, dat de Rijksdagleden, die
een twintig jaar geleden hier in 't Standen
huis aan den zijkant van het plein de kleu
ren van de Finsche vlag vaststelden, dat ook
zoo gezien moeten hebben.
En nu gloeien in de stalletjes op 't plein
tje voor het warenhuis Stockman de bloe
men van den nazomer in de middagzon en
een bloemenmeisje knoopt de hagelwitte
hoofddoek wat losser onder de kin. Auto's
glijden langs, open trams schokken voorbij
met matrones en ook wel jonge meisjes als
conductrice op 't achterbalcon. Finland komt
werkkrachten tekort en de lange strijd om
de onafhankelijkheid heeft mannen en
vrouwen al lang geleden geleerd op allerlei
gebieden des levens samen te werken. In klei-
ne houthavens langs de kusten zijn het
veelal vrouwen met bonte hoofddoeken en
wapperende rokken, die er de gele balken en
planken op de dekken stapelen en hier aan
de Hendriksgata bouwen vrouwen in blauwe
overalls samen met haar mannelijke colle
ga's een monumentaal hoofdpostkantor, dat
evenals het wat verderop gelegen imposante
nieuwe Rijksdaggebouw in sterker mate van
't zoeken naar een eigen nationalen bouw
stijl getuigt dan Saarinen's beroemde spoor
wegstation er achter, dat Duitsche invloeden
verraadt, of het centraalstation der autobus-
lijnen aan den overkant van de straat, dat
rondom de tientallen perrons van de voor
half Finland bestemde bussen in één mach
tig complex van glas en beton tallooze win
kels, bioscopen, een bank en een restaurant
vereenigt en als een schoone en zuivere uiting
van den modernen tijd verrezen is op de
plek, waar weinige jaren geleden een stuk
geschoten Russische kazerne nog smartelijke
herinneringen aan 't verleden levend hield.
Langzaam en geleidelijk groeit hier het
nieuwe centrum van de hoofdstad van 't her
boren Finland; voorloopig ligt de city nog
een eind verder naar 't Zuiden, bij de smalle,
drukke Alexandersgata en de breede Espla
nade, die eigenlijk het hart van Helsingfors
is.
Daar flaneert men den lieven langen dag
langs de groote magazijnen, daar zitten nu
't zomer is en de zon schijnt de banken on
der de hooge boomen voortdurend vol, daar
hoort men vele vreemde talen zooals in elke
andere zomer,sche toeristenstad. Kleine .kios
ken van een dikken betonnen buis met een
platte betonnen schijf er boven op, zoo func
tionalistisch als men 't maar wenschen kan,
schuilen er tusschen 't groen met kleurige
vruchten en flesschen vol koele dranken en
daarnaast staan in rijen de aapjes te wach
ten als een overblijfsel uit vroeger tijd. En
vormen eenzelfde tegenstelling tusschen oud
en nieuw de twee eindpunten, waartusschen
't bonte gedoe van de Esplanade zich be
weegt: aan den eenen kant het moderne
Roval. waar ruime caféterrassen zich strek
ken onder oranje zonneschermen, aan 't an
dere eind het juist een eeuw oude Kapellet
met een vermaarden keuken, gietijzeren ta
feltjes met marmeren blad en een muziek
tent vol figuurzaagwerk.
En als de avond komt over deze gezellige
stad en de bloemen van de Esnlanade in 't
licht der booglampen wonderlijk opgloeien
tegen 't donker onder de boomen. zoodat je
ie eerder in een stad in Zuideliiker klimaat
dan in 's werelds op één na Noordelijkste
hoofdstad zou wanen, dan zet aan beide
kanten van het langgerekte park. op het ter
ras van Roval én in de tent van Kapellet,
de muziek in. zweven de klanken door de
stille avondlucht over al die menschen, die
hier arm in arm heen en weer slenteren of bij
lantarenlicht hun krant zitten te lezen, men
gen zich halverwege smphonieën van Si
belius met wasen van Strauss of filmrefrei
nen met oude Finsche volksmelodieën.
En dat, dat is zomer-HeLsingfors.
C. G. B.
Zestien irloorfen bij het spoorweg
ongeluk bij Neuss.
Twee zwaar gewonden gisteren overleden
NEUSS. 6 SeDt. Twee nersonen, die giste
ren bij het spoorwegongeluk bij Neus* er"cn<r
"•ewond werden, zijn in het ziekenhuis te
Holzheim overleden. Het aantal dooden is
daardoor gestegen tot zestien.
