MARTIN
H.B.-V erf elliing
E'
ZWANENBERG
Herfstbloeiende
bolgewassen.
WOENSDAG 15 SEPTEMBER 1937
T-T A 'A' R Tl E M'S D A G B E A D"
S
Het leer wordt duurder.
Prijzen verhoogd.
Dezer dagen vergaderde te Tilburg de groep
tachezoollederfabrikanten. ter bespreking
tan den ondraaglijken toestand, die in de le
derindustrie op dit oogenblik heerscht, tenge
volge van de absolute wanverhouding, welke
er bestaat tusschen de lederprijzen en de
grondstoffen.
Deze verhouding zal binnenkort nog ernsti
ger afmetingen aannemen, omdat er weer op
nieuw melding wordt gemaakt van een aan
zienlijke verhooging van de prijzen der looi
stoffen.
Men besloot de lederprijzen te ver-
hoogen en om deze verhooging beter
te consolideeren, werden er verschil
lende maatregelen van samenwer
king besproken, om aan deze ver
hooging meer kracht bij te kunnen
zetten.
Velserbrug „oorzaak van aanzien
lijk vertraging''.
Nota van Amsterdamsche Kamer van Koop
handel aan de regeering.
De Amsterdamsche Kamer van Koophandel
heeft aan den minister van Waterstaat een
nota gezonden, waarin deze brug een hin
derlijk obstakel wordt genoemd.
De beide overbruggingen van het Noordzee
kanaal, nl. de Hembrug en de Velserbrug, zijn
volgens de nota door het Amsterdamsche be
drijfsleven steeds als hinderlijk voor de
scheepvaart beschouwd. De stoomvaartmaat
schappijen houden wel zooveel mogelijk re
kening met de openings- en sluitingstijden
van de bruggen, maar daardoor wordt een
lijndienst meer aan banden gelegd dan nood
zakelijk is, terwijl het voor schepen, die niet
in geregelden lijndienst varen, steeds een
vertraging beteekent..
Wordt de Velserbrug weggenomen, dan
zouden volgens belanghebbenden daarmee
ten minste 50 pet. van de huidige bezwaren
verdwijnen.
Bij ongunstige weersomstandigheden, zoo
als storm en mist, is het voor een groot schip
altijd een moeilijke manoeuvre om voor de
brug te wachten en vermeerdert het de kans
op averijen.
Eenige jaren geleden heeft de draaibewe-
ging van de Velserbrug gehaperd, waardoor
een schip bekneld geraakte en de brug zwaar
beschadigd werd. Het spoorweg- en scheep
vaartverkeer hebben hiervan ernstige stagna
tie ondervonden, terwijl een aanvaring van
de brug, die ook bij een verbreede doorvaaTt-
opening altijd mogelijk blijft, zich in de toe
komst zeer zeker ook weer kan voordoen.
De twee bruggen over het Noordzeekanaal
bezorgen Amsterdam de reputatie van een
lastige haven te zijn. De opeenhooping voor
gesloten bruggen verhoogt na de opening on
vermijdelijk het risico bij het passeeren der
schepen.
Een extra moeilijkheid bij de Velserbrug is
de noodzakelijkheid om, in verband met de
ligging van de Noordersfuis, vlak na of vóór
het passeeren een knik te maken, waarbij
de papierfabriek het uitzicht bovendien nog
belemmert. Als de Velserbrug verdwijnt, zal
de bocht in het Noordzeekanaal ter plaatse
minder scherp kunnen worden gemaakt..
Oneerlijk
Ziekenf ondspeiming-
meester.
Vijf duizend gulden verduisterd.
Twee jaar en zes maanden gevangenisstraf
geëischt.
Het O. M. bij de rechtbank te Arnhem
eischte Dinsdagmiddag twee jaar en zes
maanden gevangenisstraf tegen den 55-ja-
rigen postbode W. M. B. uit Doesburg, die
zich aan verduistering van een bedrag van
ongeveer vijf duizend gulden heeft schuldig
gemaakt ten nadeele van het ziekenfonds
T. O. N. I. D. O. te Doesburg, waarvan hij pen
ningmeester wasa
Verdachte had de verduisteringen gedu
rende de laatste vier jaren gepleegd en ver
borg de tekorten op zeer sluwe wijze. Bereik
ten den voorzitter van het fonds klachten
over niet betaalde rekeningen, en informeer
de hij daarover bij den verdachte, dan ver
klaarde deze het geld juist gegireerd te heb
ben en toonde dan een stortingsbewijs van
de giro.
Hij had evenwel alleen dit deel van het
stortingsbewijs ingevuld en zelf van een
stempel voorzien.
De malversaties kwamen aan het licht
toen een apotheker een klacht indiende bij
den burgemeester.
De verdachte, die een volledige bekentenis
aflegde, verklaarde niet te weten, waar al
het geld gebleven was. Een gedeelte was aan
het gezin besteed. Waar de rest is gebleven
wist hij niet.
De subst. officier van justitie wees er in
zijn requisitoir op. dat door de fraudes van
dezen verdachte tal van gezinnen in Doesburg
in moeilijkheden zijn geraakt, aangezien men
onbetaalde rekeningen gepresenteerd krijgt,
waarvan men meende, dat de verdachte ze
reeds lang betaald had. Spr. kwam ten slotte
tot den eisch van twee en een half jaar ge
vangenisstraf.
De uitbreidingsplannen van de
K. N. I. L. M.
Nieuw personeel aangenomen
In verband met de uitbreidingsplannen
van de K. N. I. L. M. met name de a.s. ope
ning van de Australië-lijn en de aanzienlijke
vermeerdering van diensten, welke in Mei j.l.
reeds is ingegaan, heeft de K. N. I. L. M. haar
pilotencorps met vijf vliegers uitgebreid, t.w.
de heeren L. J. Fritz, R. Ph. A. van Rees, P
Badings, C. ten Katen en G. J. Schipper.
Begin October zullen deze heeren naar In-
dië vertrekken.
Om dezelfde Teden heeft de K. N. I. L. M.
vijf werktuigkundigen aangenomen, welke
reeds deze week naar Indië vertrekken.
De K. N. I. L. M. heeft zich in alle opzich
ten verzekerd van een vlotten gang van za
ken. zoodra tot definitieve opening dei-
nieuwe lijnen kan worden overgegaan.
De drie door de K. N. I. L. M. bestelde Su
per Lockheed vliegtuigen worden einde van
dit jaar in Indië verwacht.
Dan zal de K. N. I. L. M. gereed zijn om
terri.ond na^t de vergunningen zullen z\in
verleend, niet alleen de Austral'ë-dienst
maar ook de lijnen op Manilla en Saigon te
openen.
Twintig millioen meer voor het
W erklooslieidssubsidief onds.
Wetsontwerp ingediend.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging
en verhooging van de begrooting van in
komsten en uitgaven van het werkloosheids-
suibsidiefonds voor het dienstjaar 1936.
In de toelichting wordt o.m, het volgende
opgemerkt:
In de nota betreffende den toestand van
's rijks financiën, behoorende bij de ontwer
pen van wet tot vaststelling van de rijlksbe-
grooting voor het dienstjaar 1937, werd reeds
medegedeeld, dat ondanks de verhooging
van de rijksbijdrage aan het fonds van
f 46,000.000 tot f 53.000.000. het zich liet aan
zien, dat het fonds voor 1936 een tekort zou
geven van circa f 20 a f 25 millioen. Volgens
de thans bekende gegevens moet gerekend
worden op een verhooging der uitgaven met
f 20.690.000, deze verhooging is toe te schrij
ven. eenerzijds aan de omstandigheid, dat
de gemeentelijke uitgaven voor steun en
werkverschaffing in 1936 tot hoogere bedra
gen zijn gestegen dan aanvankelijk verwacht
werd, als gevolg waarvan het geraamde be
drag wegens gewone bijdragen aan gemeen
ten onvoldoende is gebleken, anderzijds aan
een stijgende behoefte aan bijzondere bijdra
gen (extra- en belastingbedragen) bij onder
scheidene gemeenten.
Bovengenoemd bedrag wordt thans dus
aangevraagd.
DE DIVISIE MIJNENVEGERS TE NAPELS
De vier Nederlandsche mijnenvegers die
op weg zijn naar Nederlandsch-Indië, zijn de
haven van Napels binnengeloopen en zullen
daar vijf dagen blijven.
Volkenbond en wereldvrede.
Zooals bekend hebben eenigen tijd geleden
Lord Robert Cecil, Henri Rolin e.a. zich tot
tal van vereenigingen aangesloten bij de In
ternationale vredes-campagne, de internatio
nale Unie van Volkenbondsvereenigingen en
de Beweging voor het Wereld Jeugd Congres
gewend met het verzoek hen te steunen bij
een gezamenlijke poging den Volkenbond er
toe te brengen, zijn zending van verdediger
van den wereldvrede met kracht te vervullen.
Aan dit verzoek is in vele landen gehoor ge
geven.
In Nederland hebben zich door bemiddeling
van het Nederlandsch Comité der Internatio
nale Vredes-campagne een aantal vereenigin
gen, tezamen tellende ruim 250.000 leden, tot
•de 18e Volkenbondsvergadering gewend met
resoluties, waarin wordt aangedrongen op een
internationale politiek, gegrond op het hand
vest van den Volkenbond, die den wereldvrede
zal kunnen verzekeren en zich krachtig zal
keeren tegen eiken aanval. Deze wensch is
eveneens onder de aandacht van onzen minis
ter van Buitenlandsche Zaken gebracht.
De bedoelde vereenigingen zijn: Alg. Ned.
Vrouwen Vredebond; Centrale Bond van
P.T.T.-personeel: Centrale Bond van Ned. Ver
bruikscoöperatiesIntern. Vrouwenbond voor
Vrede en Vrijheid, Ned. afd.; Ned. Ouderraad
bij het Openbaar Lager Onderwijs en de Ver.
van Academisch gevormde Christen Vrouwen.
Het Ned. Verbond van Vakvereenigingen
heeft een telegram van soortgelijke strekking
tot het secretariaat van den Volkenbond ge
richt.
EEN GEZICHT OP DE KOLKSLUIS IN 1760.
De Kolksluis te Spaarndam.
Werd 650 jaar geleden gebouwd.
Spaarndam heeft, zooals bekend is, ver
schillende sluizen, de oudste is de Kolksluis.
Deze werd gebouwd ingevolge een in 1285
uitgevaardigd bevel van Floris. Graaf van
Holland, met welk werk ongeveer twee jaar
gemoeid was. Het is dus nu 650 jaar geleden
dat het eerste schip door deze sluis voer.
In dien tijd was het IJ nog niet gedempt,
zoodat de schepen door deze sluis in den
IJdijik onmiddellijk in het IJ kwamen.
In 1492 werd de Kolksluis. die een bouwval
geworden was. hersteld, waarna weer in
1778 een vernieuwing en vergrooting plaats
had.
Wij geven hierboven een afbeelding van
een in 1760 gemaakte teekening van de
Kolksluis, het hart' van het typische en
schilderachtige dorpje Spaarndam.
Sluiting en opening der zitting van
de Staten-Generaal.
De Kamers der Staten-Generaal zijn in
vereenigde vergadering bijeengeroepen in
het gebouw van de Tweede Kamer, op Za
terdag, den 18den September 1937, des na
middags te kwart voor drie uur.
Opening der Staten-Generaal.
In vereenigde vergadering zijn de beide
Kamers der Staten-Generaal bijeengeroepen
in de Ridderzaal, op Dinsdag 21 September,
des namiddags te half een.
De Tweede Kamer is bijeengeroepen Dins
dag 21 September 4 uur. Aan de orde is dan
de aanbieding der rijksbegrooting en het op
maken van de nominatie voor het voorzitter
schap.
De Eerste Kamer zal dien dag te half vier
bijeenkomen en vervolgens Woensdag d.a.v.
2 uur en Donderdag 23 September 11 uur in
verband met het voorstel om de troonrede
met een adres te beantwoorden en eenige
andere aangelegenheden als het trekken van
afdeelingen en het benoemen van eenige
commissies.
NV dansacadEmie
oct
■d°aelijks I.nschr"
Tete,5CIOBotel''ra^ 29
2 c""r'lving
5 en 7.9
Haarlem Amsterdam Hilversum Bussum
(Adv. Ingez. Med.)
Om werkloosheid in het tuinbouw
bedrijf tegen te gaan.
Bedrijfsraden vragen onderhoud met den
minister van Sociale Zaken aan.
Dezer dagen kwam de bedrijfsraad voor het
tuinbouwbedrijf in Noord-Holland, te Alk
maar in vergadering bijeen.
Na eenige zaken van huishoudelijken
aard te hebben behandeld, vond een be
spreking plaats over de ongewenschte toe
standen, welke dikwijls ontstaan bij het aan
nemen en huisvesten van vreemde arbeids
krachten in den rooitijd, meest als gevolg
van het feit, dat een en ander niet gebeurt in
overleg met de landbouworganisaties. T.z.t. zal
de aandacht daarop nader worden gevestigd.
Tenslotte kwam ook ter sprake de werk
loosheid in het bedrijf en de vraag op welke
wijze de bedrijfsraad te dien aanzien verbete
ring zou kunnen bewerkstelligen.
Besloten werd aan den bedrijfsraad voor het
tuinbouwbedrijf in Zuid-Holland voor te stel
len dit vraagstuk gezamenlijk onder oogen te
zien, teneinde zoo mogelijk ten aanzien van
denverder te volgen gedragslijn tot eenzelfde
opvatting te komen.
Reeds Maandag j.l. werd te Haarlem deze
gecombineerde vergadering van de bedrijfs
raden in Noord- en Zuid-Holland gehouden.
Een uitvoerige gedachtenwisseling had
plaats over de werkloosheid in den tuinbouw.
Eenparig was men van meening, dat in tegen
stelling met de industrie en den landbouw, de
aanvankelijke verbetering in den toestand,
voor het tuinbedrijf weer voorbij is.
Er dient dus alles op gezet om door bijzon
dere maatregelen de werkloosheid te doen
beperken.
Nadat de practische mogelijkheden in deze
breedvoerig waren besproken, besloten de
raden een verzoekschrift te richten tot den
minister van Sociale Zaken om een depu
tatie uit beide raden voor een bespreking te
willen ontvangen.
Tenslotte heeft de vergadering een bespre
king gewijd aan den vrouwen- en kinderarbeid
in den land-en tuinbouw.
Algemeen waren de leden van gevoelen, dat
dit vraagstuk de aandacht van de bedrijfs
raden verdient.
Op voorstel van verschillende leden werd
besloten ook de bedrijfsraden in het land
bouwbedrijf uit te noodigen deze belangrijke
kwestie, gezamenlijk in een vergadering van
alle bedrijfsraden in het land- en tuinbouw
bedrijf, aan een nadere bespreking te onder
werpen.
PERSONALIA.
Dinsdag is door de Haarlemsche Rechtbank
als advocaat en procureur beëedigd Mr. G. A.
van der Brugghen, wonende te Amsterdam.
NIEUWE UITGAVEN
ESPERANTO.
Bij de firma Joh. Enschedé en Zonen, te
Haarlem is verschenen „Op de Bres voor Es
peranto", een reeks van artikelen die eerder
zijn verschenen in de Oprechte Haarlemsche
Courant, en geschreven zijn door den heer
G. J. B. Bontje.
Een Westerscli Sprookje
door ANDRIES BUYS.
en wereld van macht rustte in de han
den van Wallace Smith. Hij had den
menschen een nieuw verlangen gege
ven. naar kauwgom of veiligheids
spelden, naar iets zoo onbelangrijks, dat ieder
een het verlangde en zijn cijns betaalde
aan Wallace Smith. En zoo was hij geworden
een ongekroonde koning.
En iederen dag, als Wallace Smith met de
duurste auto van New York reed naar het
hoogste gebouw, en met de snelste lift om-
hoogschoot naar de bovenste verdieping, ver
vloekte hij zijn koningschap. Wallace Smith
bezat de groote gave, de eenige voorwaarde
voor het ongekroonde koningschap, hij kon
menschen uitkiezen. En zoo felloos had hij ge
kozen, uit de lange rijen van wachtenden, uit
het leger van werkenden, dat hij zelf overbodig
was.
Als hij die weinige brieven, die hij zelf nog
zien wilde, doorlas, beving hem groote trots
om het werk van hen, die hij daartoe uitver
koren had en opgeleid. En steeds kleiner werd
het aantal dier brieven, steeds minder werd
het werk, dat Wallace Smith zelf moest doen,
En iederen morgen klonk zijn bevel luider,
klonken zijn verwenschingen scherper, als hij
achterover geleund zat in zijn auto. waarvan
de vele cylinders razend werkten.
Op dien eenen morgen stelde Wallace Smith
zijn achtduizendsten employé aan en daarmee
nam hij de beslissing van zijn leven. Want deze
achtduizendste man uit de Smithworks was de
sluitsteen van den grooten ronden toren, waar
Wallace Smith zichzelve buitengemetseld had,
Hij was overbodig van onmisbaarheid!
Dienzelfden morgen deed Wallace Smith
iets, wat hij in tien jaren niet gedaan had: hij
sprak met een bediende. Tien jaren lang had
hij nog slechts gesproken met chefs, opper-
chefs, procuratiehouders en directeuren. Want
heel zijn mechaniek van verdiensten en op
klimmen, van opvallen en bevorderd worden,
werkte automatisch. Maar aan het einde van
die tien jaren sprak hij opnieuw met een be
diende en hij gaf, voor het eerst na tien jaren,
een onbelankrijk bevel, een boodschap. En
juist die boodschap besliste in het leven van
Wallas Want hij droea zijn klerk op
passage te bespreken op een schip naar
Europa.
Wallace Smith had zich nimmer om Europa
bekommerd. Hij had de schrijvers laten schrij
ven, dat de cultuur wortelde in dat oude we
relddeel, en hij had zijn nietig product ge
maakt en millioenen verdiend. En nu, terwijl
zijn werkplaatsen zijn millioenen verdubbel
den en vertienvoudigden, herinnerde zich Wal
lace Smith het oude Europa.
Europa ontving den multimillionair op ge
paste wijze. Het gevoel van meerderwaardig
heid, dat den Europeaan dadelijk bevangt, als
hij iemand uit de nieuwe wereld ontmoet, ver
hindert nimmer, dat men den nieuwen mensch
met eerbied bejegent, dien rijken nieuwen
mensch. En zoo verging het ook Wallace Smith,
wiens faam hem reeds vooruitgesneld was.
Europa stond voor hem open en Parijs,
voor Wallace Smith identiek met Europa,
sloofde zich uit. En terwijl hij daar vertoefde
op een gansch voor hem gereserveerde étage
van het grootste hotel van Parijs, bood alles,
wat zich aan gedienstigheid op de wereld be
vond, hem zijn onderworpenheid aan. En
Wallace Smith zag Europa. En het verveelde
hem deerlijk.
Groote feesten gaf men, heel de beau mon
de liep uit en deed den koning manschap,
maar Wallace Smith verveelde zich stierlijk!
Want de zeep in zijn bad was de duurste zeep
van Frankrijk, zijn badzout het duurste bad
zout van Europa, de best betaalde kok van
Parijs braadde de mooiste, jongste haantjes,
de beste patrijzen. Er was niets om Wallace
Smith, dat geen wereldreis had gemaakt, om
hem te gerieven. Slechts zijn hotelrekening
lag, waar zij geboren was, in het kantoor be
neden. En zij groeide als kool, als een Chinee-
sche wonderkool.
En Wallace Smith verveelde zich. Voor het
eerst na tien jaar las hij een advertentie van
Smith en voor het eerst sinds tien jaar at hij
zijn eigen kauwgom. Maar hij verafschuwde
het en bestelde pruimtabak. De beste gids
bracht hem in het diepste hart van de onder
wereld, en Wallace Smith geeuwde vervaarlijk,
want heel de onderwereld stond op en groette
hem.
Toen vertrok Wallace Smith en bij zijn ver
trek betaalde hij de hoogste rekening ter we
reld. En hij reisde voort, naar Rome en Wee-
nen, naar Amsterdam en Brussel. En overal
boog men eerbiedig. En hij vluchtte naar
Parijs.
In die dagen ontdekte Vane. de opperste
chef var Wallace Smith''- oarticuliere secre
tarissen oor het eerst dat zijn meester niet
meer de oude was. Voor het eerst merkte hij
dat, toen Wallace Smith den heelen schouw
burg afhuurde en uitdrukkelijk order gaf, dat
men moest beginnen, ook als hij niet op tijd
kwam. Dit op zich zelf leek hem nog niet zoo
vreemd, maar toen eindelijk de oude Smith
met de pauze binnenkwam, in het gezelschap
van tien geiten, die hij in tien auto's had
laten brengen, en toen hij deze dieren in de
loges onderbracht en zelf in slaap viel. toen
beving een zekere onrust den oppersecretaris.
En wat er volgde, stelde hem niet gerust.
Wallace Smith kocht een millioen eieren
en huurde honderd werkloozen. En die hon
derd huurlingen legden 's nachts al die eieren
netjes naast elkaar op den grond in een smal
straatje. En toen daar een veld van witte bol
letjes lag uitgestrekt, hieven die honderd een
ijzingwekkend gehuil aan. zoo luid, dat heel
de nabijzijnde politiemacht het op een loopen
zette, het smalle straatje in. En toen daar
twintig agenten rondspartelden in het struif
van een millioen eieren, toen verscheen de
grootste auto van New York om den hoek. En
het grijze hoofd van Wallace Smith keek naar
buiten en even dreigde een glimlach te plooien
om den mond van den Koning. Maar toen de
achterste agent hem herkende, sprong hij in
de houding en blies op zijn fluitje. En alle
anderen sprongen in de houding. En in het
duister zag Wallace Smith niet, hoe zij dropen
van het eierstruif, maar slechts, dat zij in de
houding stonden. En met een vloek trok hij
het hoofd terug en wèg raasde de auto.
Twee maanden ging het nog. Twee maan
den, waarin Wallace Smith den grooten strijd
voerde tegen zijn verveling. Toen kocht hij
een oude kerk en op het gladde vlak der stee-
nen leerde hij rolschaatsenrijden van den
grootsten rolschaatsenrijder van Amsterdam.
Vervolgens kocht hij een stad en liet haar ont
ruimen. En met eigen hand stak hij haar aan
en wachtte aan den ingang tot men zou ko
men blusschen. Maar toen de brandweer
kwam, en Wallace Smith zag staan, hield men
halt en keerde weerom.
Den volgenden morgen was Wallace Smith
verdwenen! Heel Parijs stond overeind, men
sprak over niets anders. De Groote Ontevre
dene was verdwenen. Misdaad? Zelfmoord?
Men zocht, de man in de straat keek er zijn
naaste op aan. Wallace Smith in vermom
ming? Een vrouw? Helaas, een Wallace Smith
kan niet verborgen blijven, zelfs als hij af
stand doet van zijn ontevredenheid. Want dat
had hij gedaan
Na drie dagen vond men hem. Hij zat ge
bukt in een hoekje van zijn eigen kerk en
speelde met een houten paardje en een brom
tol. Toen men hem naderde, lachte hij opge
togen en wees op zijn prachtige speelgoed.
En Wallace Smith was nimmer meer onte
vreden.
maakt wal smaakt
(Adv. Ingez. Med.)
Over den bekendsten najaarsbloeier, den
Colchicum of herfsttijloos, hebben we het vo
rige maand al gehad; vandaag zijn er een
paar aan de beurt, die minder bekend zijn
en toch, zooals dat meestal gaat, beter ver
dienen
Allereerst de najaarscrocussen. Dit zijn z.g.
species-crocussen, dus wilde soorten, ge
ïmporteerd uit West-Azië en het oostelijk
deel van Europa. Deze maand bloeien zij,
maar zonder loof; dat komt pas in de lente
en sterft in de zomermaanden af. De wortels
hebben tot na den bloei geen functie te Ver
richten en daarom kunnen we onze najaars
crocussen zoo goed in een bakje met droog
zand of mos binnen laten bloeien als we
maar zorgen, dat we de knolletjes direct na
den bloei buiten planten, omdat er dan weer
werking komt in hun organisme en de wor
tels beteekenis krijgen.
De bloemen hebben, als alle wilde soorten,
hun eigen charme. Ze zijn vaak zeer groot en
steeds bloeien de knollen zeer mild. We
planten vlak voor den bloei, of er na wan
neer we binnen hebben laten uitbloeien, en
hoeven de knolletjes niet op te nemen. Ze
kunnen dus vast blijven staan.
De mooiste najaarscroous is wel C. sativus,
de oude Saffraancrocus. Die was al in Sa
lomon's dagen bekend en de saffraan, de
fijngemalen gedroogde stamper, diende als
cosmetiek. De bloem zelf is zeer groot, diep
paars met warm oranjeroode stampers en
meeldraden. Een zeer mooie combinatie! Een
prachtige herfstcrocus is verder C. speciosus
(donker paarsblauw) en speciosus al-bus
(wit)de var. Aitchisoni is zachtblauw. Een
kleine, maar niet minder mooie bloem heeft
C. zonatus, zachtlila met een gelen ring in
het 'hart. Dan bestaan er nog najaarscro
cussen in het paarsrood (medius)zachtblauw
(pulchellus), lila (Salzmanni) en violet
blauw (de eigenaardig gevormde Iridiflorus)
Dank zij de herfstcrocussen kunnen we dus
deze maand lieele kleurplekken van wit,
paars en lila in allerlei schakeeringen in den
tuin hebben. Maar hiernaast zorgt een an
dere herfstbloeier voor het geel: Sternbergia
lutea, een eigenaardig bolgewas,ie met warm-
gele .crocus-achtige bloemen, die bij zonnig
weer wijd-open staan als vijf kantige sterre
tjes. Ook deze bolletjes worden in Augustus
of begin Sept. geplant, en kunnen vast blij
ven staan. Ze kunnen jarenlang op dezelfde
plek blijven, wanneer we 's winters maar
voor dekking zorgen. Een bijzonder gewasje,
dat we maar zelden zien aangeplant en dat
toch zoo'n aardig effect maakt.
Van deze Sternbergia is nog iets bijzonders
te vertellen. In de vorige eeuw (natuurlijk,
zouden we haast zeggen) is een heele serie
geleerden gaan peinzen over de vraag, welke
gewas toch wel bedoeld kan zijn met de
„leliën des velds" uit de Bergrede. De echte
lelie. Lilium, kon het onmogelijk geweest zijn,
omdat die nu eenmaal koelen en vochthou-
den den grond noodig heeft en die was in
Christus' dagen in Palestina evenmin te vin
den als nu. Na lang wikken en wegen stem
de de meerderheid voor het bescheiden
bloempje, hierboven als Sternbergia lutea
vermeld. Welke factoren hebben meegewerkt
tot het bepalen van juist deze keus, vermeldt
de historie niet. Zeker is, dat de habitus van
Sternbergia beter past bij de verzengende
hitte en den dorren bodem van Judea dan
die van het geslacht Lilium. En we kunnen
ons best voorstellen, dat ook in die dagen
het spraakgebruik verschillende „lelies" ken
de die heelemaal geen echte lelies waren, net
zooals wij nu nog van waterlelie. St. Jacobs-
lelie. narcislelie enz. spreken. Wanneer we
ons nu een berghelling voorstellen, heele
maal goudgeel van de duizenden Sternber-
gia's. dan laat het zich wel denken dat
Christus over deze bloemen de bekende
woorden van Matth. VI28 kan hebben ge
sproken.
Of 't zoo is, weet niemand en het doet er
tenslotte heel weinig toe.
L. S.
Depothouder verduisterde
30 mille.
Een jaar gevangenisstraf geëischt.
Wegens verduistering van gelden, over wel
ke hij het beheer voerde, moest gisteren
een depothouder van een groote fabriek van
melkproducten en voedingsmiddelen te Vlaar
dingen voor de Haagsche rechtbank terecht
staan.
De depothouder was in 1926 door de fabriek
aangesteld en behalve het verkoopen van
de producten, was hem opgedragen de yorde-
ringen voor de maatschappij te innen.
Verleden jaar nu is ontdekt, dat de depót-
houder een bedrag van meer dan f30.000,
dat hij voor de maatschappij in den loop der
tijden heeft geïncasseerd, ten eigen bate heeft
aangewend.
Bij de behandeling van deze zaak voor de
rechtbank te 'sGravenhage gaf verdachte de
hem ten laste gelegde feiten geheel toe.
De officier van justitie, mr. N. S. Hoekstra
kon ondanks het berouw van verdachte en
het reclasseeringsrapport, dat niet ongunstig
luidde, geen termen vinden voor een gpbeel
voorwaardelijke straf en eischte een gevan
genisstraf van een jaar, waarvan zes maan
den voorwaardelijk.
