IIA ADI 1
ru;c DA
ARS AD
rlAAK LI
Ifm de ii%
Troonrede kondigt versterking weermacht aan
De Troonrede.
Hervatting.
Geld beschikbaar
Het belangrijkste
Bijzondere financiëele voorzieningen
daardoor noodzakelijk.
SSë JAARGANG No. T6640
Verschijnt 'dagelijlcs, ïïèEaïvë 'op Zon- 'en Feestdagen.
DINSDAG 21 SEPTEMBER 1937,
DirectieP. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
mm Swl
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. f 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. peet 0.72Va.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 1 2230
ADVERTENTTëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid 2000.—, overlijden 400.—, verlies van hand, voet of oog 200.—, beide leden duim 100.—, één lid duim 50.—, alle leden wijsvinger 60.--»
één of twee leden wijsvinger ƒ25.—, alle leden anderen vinger 15—, één of twee leden anderen vinger ƒ5.—, arm- of beenbreuk ƒ30enkelbreuk ƒ15.—, polsbreuk ƒ15.—.
Nog afzonderlijke verzekering voor atoonnés op het Ge'ülus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. HEDEN 12 PAGINA'S.
In de Troonrede, vandaag door H.M. de
Koningin in de vergadering der Staten-Gene-
raal uitgesproken,- komt natuurlijk voldoe
ning over de economische opleving zoowel in
Nederland als in Indië tot uiting. Blijkbaar
is de regeering evenwel aanzienlijk optimis
tischer gestemd ten aanzien van de overzee-
sche gewesten dan van het moederland. De
Troonrede geeft blijdschap te kennen over
de stijging van het welvaartspeil in Indië en
over de beschikbaarstelling van meer geld
ter bevordering van de geestelijke en stoffe
lijke belangen der Indische bevolking. Cu
racao maakt het natuurlijk het best van
alles en er wordt zelfs opgemerkt „dat aan
dit gebiedsdeel de wereldcrisis schier onop
gemerkt is voorbijgegaan". De eenige kolo
niale droefenis is er een die sinds menschen-
heugenis uit alle Troonreden bekend is: on
danks een lichte verbetering bleef de econo
mische toestand van Suriname weinig bevre-
Wat het moederland betreft worden aan
de vi'eugde over de economische verbetering
vele dompers opgezet. Na uiting van „de
hoop, dat de nog steeds omvangrijke werk
loosheid verder zal kunnen worden inge
perkt" een inderdaad wel zeer voorzichtige
formule zegt de Troonrede later, dat on
danks de ingetreden verbetering in den eco-
nomischen toestand de openbare financiën
nog in bijzondere mate zorg blijven ver-
eischen. En daar wordt aan toegevoegd:
„Buiten hetgeen op economisch-soeiaal ter
rein en op het gebied der defensie onver
mijdelijk is tot behoud en versterking van de
Nederlandsche volkskracht, zullen vele op
zichzelf gewenschte of nuttige maatregelen,
waaronder die op het gebied van het onder
wijs, dan ook eerst ter hand genomen kun
nen worden, wanneer de inwendige- positie
van het budget voldoende zal zijn versterkt.
De verhooging der defensie-uitgaven zal
enkele bijzondere financieele voorzieningen
noodzakelijk maken.
Dit laatste beteekent kennelijk dat er een
defensie-leening op komst is en sluit zich aan
bij de uitlatingen in de „internationale pa
ragraaf" waarin wordt geconstateerd dat
zoowel hier te lande als in Indië voortgegaan
zal moeten worden met versterking van de
weermacht. Ten aanzien van Indië is evenwel
gezegd dat meer gelden beschikbaar konden
worden gesteld voor de bevordering van de
geestelijke belangen der bevolking; ten aan
zien van Nederland wordt duidelijk te ken
nen gegeven dat het onderwijs moet wachten
plus andere op zichzelf gewenschte en nut
tige maatregelen. Minister Slotemaker de
Bruine Is blijkbaar onlangs in zijn rede voor
de Vereeniging van Leeraren aan Gymnasia
wat al te blijmoedig geweest.
Het ontbreken van eenigerlei mededeeling
over verlaging van de vaste lasten, die zwaar
op de bevolking drukken, zal het teleurstel-
lendste feit van deze Troonrede blijken te
zijn. We krijgen geen belasting-verlaging. De
Ned.-Indische conversieleening, die feitelijk
mislukt is, leed blijkbaar haar échec omdat
geen uitzicht op zulk een verlaging bestond.
Het wordt door het zwijgen in de Troonrede
bevestigd en inplaats van een Nederlandsche
conversieleening zullen wij een nieuwe de
fensie-leening krijgen.
Dit laatste feit geeft ons nu ook in eigen
land weer eens een duidelijk beeld van het
remmen van het herstel door de eeuwige in
ternationale ruzies en den dollen wedstrijd-
in-bewapening dien de groote mogendheden
met elkaar voeren. Als de menschen ook in
ons land, die indertijd zoo schamper hebben
gedaan over de Ontwapeningsconferentie en
zoo welvoldaan gelachen hebben over haar
mislukking, omdat hun scepticisme dan toch
maar fijn gelijk kreeg, nu zien dat het her
stel van de welvaart in ons land erdoor be
lemmerd wordt en hun belastingen even hoog
blijven, zullen zij het wel wat minder ver
makelijk gaan vinden.
De landbouw-paragrafen geven een wat
opgewekter beeld. De reeds lang verwachte
opheffing van de landbouw-crisismaatrege-
len wordt thans met de restrictie „zooveel
mogelijk" -toegezegd. Wettelijke regeling
van den arbeidstijd zal in onderzoek worden
genomen; met gezinslasten zal bij de vast
stelling van het arbeidsinkomen rekening
worden gehouden.
In het algemeen beschouwd geeft de
Troonrede evenwel geen erg hoopvol beeld
van de komende begrooting voor 1938.
Het feit dat opnieuw een Christelijk coali
tie-kabinet in ons land is opgetreden komt
tot uiting in een uitvoerige paragraaf be
treffende het Christelijk karakter der regee
ring, waarin overigens gesproken wordt van
„vermijding van toespitsing van tegenstel
lingen".
Een eenigszins ingewikkelde zin betref
fende een nadere regeling van het vereni
gingsrecht blijkt te behelzen, bij zorgvuldige
ibestudeering, dat men de wet op dit punt
niet wijzigen wil maar het toezicht op haar
nauwkeurige naleving verscherpen.
(Adv. Ingez. Med.)
Het groot-reces is afgeloopen,
De zomer loopt vandaag ten end.
De beide Kamers gaan weer open,
Van 't Nederlandsche parlement.
Op d' eersten dag der herfst zijn heden
In 's-Gravenhage's Ridderzaal,
Verzameld alle Kamerleden,
Van Neerland's Staten Generaal.
En onder doodsche stilte hoorden
Zij in den stemmingsvollen stond,
Tezamen weder naar de woorden,
Geuit door Koninklijken mond.
Er ligt een zware taak te wachten,
Die inzicht vergt en wijs beleid,
In 't zuiver afwegen der machten
Van ideaal en mooglijkheid.
't Mag zijn dat inzichten verschillen,
Dat deert niet, ook al is het veel,
Als allen dienstbaar blijven willen
Aan 't groot belang van het geheel.
Men kan elkander's meening achten,
In het oprecht gesproken woord,
Want uit de botsing der gedachten,
Komt dan tot slot de waarheid voort.
De Kamers gaan haar taak hervatten
En alle leden bindt één band,
Die zij het hoogste moeten schatten
En die den naam draagt: Nederland.
P. GASUS.
eter©glazen
zijn er niei dan in een bril
van KEIP.
Gr. Houtstraat naast Luxai
(Adv. Ingez. Med.)
Croote sorteering
Wiegledikantjes
Jacvan Weert - Giersfraat20-23
(Adv. Ingez. Med.)
Dit zijn de voornaamste punten uit een
Troonrede die de meeste harer voorgangsters
in lengte overtreft en waarin wij ook dit
nieuwe Kabinet gaarne wat bemoedigender
van toon hadden gehoord. De volksaard is in
derdaad zwaartillend genoeg. Is het, vooral op
een tijdstip als het huidige, niet gewenscht
haar in „klassieke" uitingen van hoogerhand
wat meer bemoediging te schenken en wat
minder in zwaartillendheid voor te gaan? Het
is maar een bescheiden vraag, maar het is
niet de eerste maal dat ik haar stel.
R. P.
door GEMEENTELIJK goedgekeurde Bank.
Ook op Levensverz.polissen. Bedr. van ƒ50.-
tot ƒ500.-. Vr. prospectus (zegel v. antw.).
TELEF. 17081. TARIEVEN WETTELIJK VAST
GESTELD. Kantoor: Schneevoogtstraat 7.
N.V. Credietbank „AmsterdamHaarlem".
(Adv. Ingez. Med.)
De Troonrede kondigt verschillende wets
ontwerpen aan.
Ds. van Duyl en mr. D. F. Pont zijn uit de
N. S. B. getreden.
Zes weken gezondheid opdoen.
Twee garnalenvisschers hebben gisteren
moeilijke uren voor onze kust doorge
maakt.
De „Blauwe Tram" in den Haag heeft een
bestelauto verpletterd.
Japan richt een waarschuwing tot de
commissie van 23.
Een treinbotsing in Frankrijk eischte tot
nogtoe acht dooden en 50 gewonden.
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De Troonrede.
Mr. E. Elias: Over verjaardagen.
Tij dgenootenZimmermann.
Van onzen Weenschen correspondent:
Koning Peter op de schoolbanken.
H. D. Vertelling: De breuk.
J. B. Schuil over: Terug naar Methusalem.
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op
Landbouwcrisis-maatregelen zullen
beëindigd worden.
Versteviging positief christelijke grondslagen
der samenleving.
Vele wetsontwerpen aangekondigd.
e Koningin heeft heden in de Ridderzaal te 's-Gra-
venhage, in tegenwoordigheid van de leden der
Eerste en Tweede Kamer, de zitting der Staten.
Generaal met de volgende rede geopend
Leden der Staten-Generaal,
Mij wederom in Uw midden bevindend, gevoel ik aller
eerst behoefte uiting te geven aan Mijne gevoelens van
dankbaarheid voor de tot dusver voortschrijdende verbete
ring in het economische leven hier te lande. Deze verbete
ring in belangrijke deelen van het bedrijfsleven verleven
digt de hoop, dat de nog steeds omvangrijke werkloosheid
geleidelijk verder zal kunnen worden ingeperkt.
Alle maatregelen, die der Regeering doelmatig voorkomen
om het proces van herstel uit de langdurige depressie te
bevorderen, zullen harerzijds worden genomen of aan Uwe
goedkeuring onderworpen.
De ontwikkeling van den economischen toestand in Neder-
landsch-lndië geeft reden tot voldoeningin het gunstig
verloop van de opbrengst der landsmiddelen weerspiegelt
zich de allerwegen ingetreden opleving in landbouw, han
del, nijverheid en scheepvaart, waartoe mede bijdroegen
de over het algemeen bevredigende oogsten van de
voedselgewassen der inheemsche bevolking.
Het stemt Mij tot verheugenis, dat als gevolg daarvan thans
weder een stijging valt waar te nemen van het welvaarts
peil der bevolking van Nederlandsch-lndië en dat een begin
kon worden gemaakt met de verlaging van- de op haar
rustende lasten. De ruimer vloeiende middelen geven
gelegenheid in meerdere mate dan de laatste jaren het
geval kon zijn, gelden beschikbaar te stellen voor de be.
vordering van de geestelijke en stoffelijke belangen der
bevolking.
Door toepassing van daartoe geëigende middelen zal ern
stig worden gestreefd naar verbreeding en versterking van
de economische basis, ten einde die voor de toekomst
beter bestand te doen zijn tegen schokken, als welke in
de laatste jaren werden ondervonden.
Hoewel in Suriname een lichte verbetering, zoowel bij den
in- en uitvoer als bij de voornaamste cultures viel op te
merken, bleef de economische en financiëele toestand van
dat gewest nog weinig bevredigend, in tegenstelling met
dien van Curasao, aan welk gebiedsdeel de wereldcrisis
schier ongemerkt is voorbij gegaan.
Te midden van de geestelijke verwarring in de wereld,
waaraan ook ons volk niet geheel ontkomt ,is steeds drin
gender de eisch, dat in wetgeving en bestuur vóór alles
Gods wet tot opperste richtsnoer worde genomen. In zijn
algemeen karakter zal het regeeringsbeleid het kenmerk
dragen van een doelbewust streven naar beveiliging en
versteviging van de positief Christelijke grondslagen onzer
samenleving. Aldus zal een beleid kunnen worden gevoerd,
dat met vermijding van toespitsing van tegenstellingen
ook door zijn innerlijke redelijkheid instemming vordert.
Het karakter van dit beleid zal tot uiting komen met name in
werkdadige zorg voor een gezonde ontplooiing van het
huwelijks- en gezinsleven, bescherming van de publieke
eerbaarheid, onthouding door de overheid van aanmoedi
ging van alles wat tot ontheiliging van den wekelijkschen
rustdag aanleiding geeft, en krachtige handhaving van het
gezag, eerbiediging van de vrijheid van godsdienst en van
geweten, en handhaving van den rechtmatigen volksinvloed
op het landsbestuur blijven hechte pijlers van ons volks
bestaan.
De regeering overweegt een nadere regeling van het ver-
eenigingsrecht, ter bevordering van een meer werkdadig
repressief toezicht, naar de reeds thans in de wet neer
gelegde normen van openbare orde en goede zeden.
Hoewel de internationale omstandigheden veelszins aan
leiding geven tot bezorgdheid, bleef het vriendschappelijk
karakter, hetwelk onze verhouding tot andere mogend,
heden pleegt te dragen ongerept bewaard. Niettemin zal,
gelet op de spanningen in de verhouding tusschen de vol
ken en het daarmee saamhangende gevaar van internatio
nale verwikkelingen, zoowel hier te lande als in Indië,
moeten worden voortgegaan met de versterking van onze
weermacht. Belangrijke voorstellen daartoe zullen onver
wijld aanhangig worden gemaakt.
De regeering zal zich beijveren de samenwerking in onder
neming en bedrijf ten bate van de geheele volkshuishou
ding te bevorderen.
Met handhaving varr krachtige medewerking aan de be
vordering van op wederkeerigheid gegrond internationaal
ruilverkeer, is noodig versterking van onze handelspolitieke
weerbaarheid, ter beveiliging van den buitenlandschen en
binnenlandschen afzet van onze producten, met inacht
neming van nauwe samenwerking tusschen Nederland en
de deelen van het koninkrijk buiten Europa.
De landbouwcrisismaatregelen zullen, met handhaving van
den voor den landbouw nog noodzakelijken prijssteun, zoo
veel mogelijk beëindigd worden. Daarnaast zal bevorderd
worden, dat nuttige regelingen door de bedrijfsgenooten
zelf zullen worden overgenomen en voortgezet of
opgebouwd.
Verschillende wettelijke maatregelen tot verhooging van
het peil van den landbouw zullen worden voorgesteld.
In voorbereiding zijn wettelijke regelingen tot beperking
van den arbeid der gehuwde vrouw en tot het rekening
houden met gezinslasten bij het arbeidsinkomen.
Ten aanzien van de landarbeiders zal de practisuche uitvoer
baarheid van een wettelijke regeling van den arbeidstijd,
voor zoover misstanden niet door onderling overleg van de
georganiseerde belanghebbenden uit den weg worden ge
ruimd, worden onderzocht.
Het temperen van de gevolgen der werkloosheid voor hen,
die daarvan slachtoffer blijven, beschouwt de regeering als
een harer voornaamste plichten. Wettelijke regelingen be.
treffende werkloosheidsverzekering en steunverleening
zullen worden voorbereid. Voortgegaan zal worden met
de uitvoering van openbare werken als middel tot werk
verruiming, met de werkverschaffing en met het cultureele
werk voor de werkloozen.
Ondanks de ingetreden verbetering in den economischen
toestand en de daarmede samenhangende stijging van de
opbrengst der middelen, blijven, na de diepe depressie der
laatste jaren, de openbare financiën nog in bijzondere mate
zorg vereischen. Buiten hetgeen op economisch-sociaal ter
rein en op het gebied der defensie onvermijdelijk is tot
behoud en versterking van de Nederlandsche volkskracht,
zullen vele op zichzelf gewenschte of nuttige maatregelen,
waaronder die op het gebied van het onderwijs, dan ook
eerst ter hand genomen kunnen worden, wanneer de inwen
dige positie van het budget voldoende zal zijn versterkt.
De verhooging der defensie-uitgaven zal enkele bijzondere
financiëele voorzieningen noodig maken.
Naast de reeds genoemde voorzieningen stelt de regeering
zich voor een regeling tot coördinatie van het goederen
verkeer te land en te water tot stand te brengen, terwijl
een herziening van de Woningwet in voorbereiding is en een
wettelijke regeling van de opleiding der onderwijzers zal
worden aanhangig gemaakt.
De toewijding, waarmee Leger en Vloot, zoomede de amb
tenaren in burgerlijken dienst in het geheele Koninkrijk, hun
taak vervullen, stemt Mij tot erkentelijkheid.
In het komende zittingjaar zal weer veel arbeid en toe
wijding in hartelijke samenwerking van Regeering en
Staten-Generaal worden gevraagd. Mét de innige bede,
dat ons allen door den Almachtigen God de kracht en de
wijsheid geschonken worden, die Hij alleen geven kan, ver
klaar Ik de gewone zitting der Staten.Generaal geopend
