Tocht door Noord-Transvaal
Boidoot
Hogenbijl
geeft den
toon aan!
Hogenbijl
ileide> Ca.
Eet nu-
Heerlijke Speculaas
12
C. SCHAVEMAKER
Auto plaatwerk
%CiaistiaaKe
<*tehfa,<fetomcte klndehw
ANTHRACIET
BRECHCOKES
Teeuwen's Kolenhandel
De
DAMES!!
ERRES RADIO
HAGEMAN
FIRMA J. H. DE HEUS
Tel. 28037
Kerstmis bij Zomertemperatuur
Als bij ons de sneeuw
valt....
Begrafenis Onderneming
S.L.MOK
ZATERDAG 23 OCTOBER 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
20
Boldoot
scheer
creme weg
is een betere
•weg Velejaren^l
heeft U zich op^
een bepaalde ma
nier geschoren
probeer nu eens de
nieuwe weg met Boldoot
Scheercrème Dat is niet
alleen iets nieuws, het is ook
een werkelijke verbetering 1
Veel hygiënischer dan
stuk scheerzeep gemakke
lijk ook op reis en vooral
ook prettiger en sneller.
En bovendien.... 75 keer sche
ren voor slechts 50 cents
Nederlandsch"liSf Fabrikaat"
SCHEERCRÈME
Geen grijs haar meer!
Laat U ze behandelen
door Specialiste "TPd
Voll. behandeling f 3.50
Bijwerken vanaf f 1.50
Gezichtsharen worden
door ons blijvend ver
wijderd.
Mevr. J. v. d. WERFF
Kenaupark 25, Tel. 14084
Ook met Piano Accordeons
De nieuwste modellen, in
strumenten die U in ge
heel Nederland nog
niet zult aantreffen, ver
koopt thans reeds Hogen
bijl, tegen lagere prijzen.
Bovendien geven wij een
jaar gratis les en kunt U de
betaling desgewenscht zeer
gemakkelijk met ons re
gelen.
O. Groenmarkt 28
Telefoon 14273
Een oude zaak, met een meer
dan 50-jarige reputatie, die
niét op z'n lauweren rust!
MeteenErres Radiotoestel omspant
U de wereld. U heeft keus uit
tientallen stations en alle zijn even
mooi, even duidelijk, even helder
en krachtig. Laten wij U dit be
faamde Nederlandsche fabrikaat
eens mogen demonstreeren. Er is
een toestel in elke prijsklasse, alle
gebouwd in royale, prachtig af
gewerkte, notenhouten kasten.
worden geleverd ook in
huurkoop door
Ged. Oude Gracht 52
Haarlem - Tel. 12762
Telef. 13870 (2 lijnen) - Postgiro 41460
onze
cent
per ons
KONINGSTRAAT 37 - TELEFOON 11179
Wij spuiten kuilen en
deuken met onze me
taalspuit, onzichtbaar
dicht, waar men anders
niet bij kan komen
Lange Heerenstraat 3638
Haarlem Telefoon 14371
ayn een vreugde voor het oog der ouders,
Geen liflafjes, maar stevige raeelkost
is, voor alles wat jong is, onmisbaar
voor opbouw van het lichaam. Bovendien
smullen zy nergens méér van dan van
flensjes of drie in de pan gebakken van
EN
VRAAGT ONZE
PRIJSCOURANT
Blakert de felle,
Zuid-Afrikaansche
zon de velden
ER zijn ons zóó weinig aanlokkelijke tafe-
reelen geschilderd over de wijze van
Kerstfeestviering in Johannesburg, dat
we besloten hebben de Goudstad te ont
vluchten en per auto een gedeelte van Noord-
Transvaal te gaan „exploreeren".
Zaterdagmorgen voor Kerst wordt de wa
gen, die er met z'n plunjezakken en tentstok-
ken een beetje verhuizerig uitziet, gestart.
Een heerlijke koele morgen, een wolkelooze
lucht en een rhythmisch loopende motor, wat
kunnen wij nog meer verlangen. In een omme
zien zijn we de nog stille straten der stad
door en slaan we den weg naar Pretoria in.
Ook de voorsteden met hun villa's en tuinen
laten wij spoedig achter en dan ligt het wijde
heuvellandschap voor ons. De weg, aan beide
zijden met eucalyptussen beplant, slingert
zich rond en over de zoo bekende „Koppies".
De lucht is klaar als kristal en wanneer de
wagen ons over een heuvel trekt, kunnen we
mijlen ver het vee tegen de glooiingen zien
grazen. We voelen ons nu echt in het land van
den Transvaalschen boer, temeer daar we ver
scheidene ossenwagens tegenkomen, die groen
ten en vruchten naar de stad brengen. Wat
een schilderachtig tafereel zoo'n „ossewa"
bespannen met veertien of zestien bonte ossen
met geweldige horens. Vooraan loopt het touw-
leidertje, meestal een kleine kafferboy. Deze
bestuurt de voorste dieren, de rest volgt dan
vanzelf. De zware huifkar met z'n groote, kra
kende wielen, komt slingerend achteraan. Een
tak met een paar appelen erop geprikt steekt
als de vlag van een stoomschip achteruit. Op
een der wagens zitten een paar kaffermeisjes,
die blijkbaar van de gelegenheid gebruik ma
ken om gratis vervoerd te worden. Hun bron
zen lichamen, behangen met bonte kralen
kettingen, steken prachtig af tegen het wit
der huifkar. We stoppen even, om deze kin
deren der natuur wat beter te kunnen bekij
ken, maar dan zijn ze al van den wagen en
lachend en gillend komen ze op de auto af en
trachten ons vruchten te verkoopen. Nu, dat
lukt en als ze weer hun wagen .achterna hol
len hebben zij ieder een .sixpence en wij een
lading sinaasappelen en twee kieken op de
filmrol. Intusschen is het heel wat warmer
geworden. Daarvoor zijn twee oorzaken, de
stijgende zon en de dalende weg. Pretoria ligt
300 meter lager dan Johannesburg.
De straten, beter wegen, zijn breed en recht,
ook weer, evenals meestal in Zuid-Afrika, de
stad in kwadraten verdeelend. Toch is het
heel anders dan in Johannesburg. De huizen
zijn laag en hebben veelal een tuin rondom.
Geen enkele wolkenkrabber neemt het lande
lijke cachet van deze stad weg. We zijn echter
niet uitgegaan om steden te bekijken, dus
rijden we door, slaan de richting Rustenburg-
in, waarmee we meteen den mooien asphalt-
weg van vijf en dertig mijl, die de belang
rijkste steden van Transvaal verbindt, verla
ten. Blijkbaar heeft het hier in langen tijd
niet geregend, want eenige mijlen buiten Pre
toria ligt de stof een decimeter dik. De wielen
slippen in deze rulle massa, zoodat we vaak
als dronken over den weg zeilen. Wegens de
warmte hebben we alle ramen en ook de voor
ruit open gezet, met het gevolg, dat we in
korten tijd ontoonbaar zijn. De rookkolom,
die we in de verte zien, blijkt later een stof
wolk te zijn, door een tegenligger veroorzaakt.
Als we omzien wordt, het ons duidelijk, dat
ook wij zoo'n nevelscherm verwekken. Geluk
kig zijn er geen wandelaars. Ja, toch een. Hij
staat met gespreide armen op den weg om
ons te laten stoppen. Het blijkt een kaffer te
zijn, in lompen gehuld. Hij ziet er uit als de
bedelaars, op de schilderijen van Pieter
Breughel, en doet ons in een mengelmoes van
kaffer-Engelsch en Afrikaansch verstaan, dat
z'n ossenkar er vandoor is en of we de beesten
tegen willen houden als wé ze ingehaald heb
ben. Dat beloven we, maar voorloopig zien we
niets meer dan een gloeiende weg, door een
grijsbruin heuvellandschap met hier en daar
een farm, waarvan het gegalvaniseerd ijzeren
dak in de zon staat te blikkeren. De onaf
scheidelijke ijzeren windmolen is roerloos bij
gebrek aan wind. De beekbeddingen, waar we
doorgaan, en de steenen, waar het water over
behoort te spoelen zijn met stof bedekt. Mijlen
verder halen we de wegloopers van onzen kaf
fer in. Het is een tweewielig wagentje met een
vod aan een stok, waarschijnlijk het overblijf
sel van wat eens een tent was. Twee ossen
loopen ervoor, een bruine en een witte, de
koppen met de geweldige horens zwaaien heen
en weer in regelmatigen cadans.
Zij wekken den indruk, dat ze dwars door
Afrika zullen wandelen, wanneer er geen hin
derpalen op hun weg komen. We stoppen en
ik ga met uitgespreide armen op den weg
staan, om de dieren tegen te houden. Jawel,
zoo gemakkelijk gaat dat niet; ze stappen on
verstoord door en ik moet vlug opzij springen
om er niet onder te komen. Dan heeft mijn
vriend een idee, hij rijdt langs de kar en zet
de auto dwars op den weg. Het eenige resul
taat is, dat de dieren even om de auto heen
wandelen. Dan doe ik nog eens een aanval en
grijp een der horens vast. Ik trek en ruk uit
alle macht en ja, ze geven mee, ze draaien en
zonder een oogenblik hun gang te wijzigen
wandelen ze nu den langen, langen weg te
rug. Zoo moeten ze hun baas wel eens tegen
komen. We stappen weer in den wagen en
jakkeren door stof en hitte tot Hartebeest-
poortdam. Door dezen dam is een groot meer
ontstaan, en waar water is, is leven, Er staan
boomen langs de oevers, er is een hotelletje
met waranda, er zijn wat zeil- en motorbootjes
en er staan eenige auto's geparkeerd. Daar
gaan we natuurlijk aanleggen, verlangend
naar een koele dronk op de schaduwrijke wa
randa. Met de koelte blijkt het niet mee te
vallen. We hebben het gevoel in een bakkers
oven terecht te zijn gekomen. In de auto was
het ook warm, maar daar heeft de wind om
ons heen gewaaid, hier is het of de hitte van
het ijzeren dak druipt.
Een slaperige zwarte bediende brengt ons
limonade en kwast, maar de drank is lauw
en verkwikt dus niet. Lang houden we het
niet uit in de rieten stoelen, we betalen en
gaan onder den boom aan den oever liggen,
waar het naar verhouding frisch is. Jammer
dat er in het meer niet gezwommen kan wor
den wegens het gevaar van ziekte van Weil.
Pretorius wilde niet
We raken hier in gesprek met een „boere-
„seun", die ons vertelt, dat wat nu water
is, eens een uitgestrekt dal was, waai
de groote voortrekker Pretorius zijn
tenten opgeslagen had. Deze was in die da
gen in moeilijkheden met .Engeland over het
vestigen van trekkers in Natal. Engeland wilde
geen Hollandseh sprekende boeren toelaten en
zooals het in die dagen was liep de ruzie uit
op geweld. Toen kwamen op een avond twee
impies (krijgslieden) van een geweldig kaffer-
hoofd met een onuitspreekbaren naam, in op
dracht van hun koning vragen om toestem.'
ming van Pretorius, tot het uitroeien van alle
Engelsche „settlers" in Natal in één nacht. Het
plan de campagne lag volkomen gereed, Pre
torius had alleen maar „ja" te zeggen en hét
land zou verdeeld worden tusschen hem en
dén kafferkoning. Pretorius zei „neen" en
het plan werd niet ten uitvoer gebracht. Dit
groote ontzag voor den boerengeneraal had
zijn oorzaak in de verpletterende nederlaag,
welke de geduchte Dlngaan eenigen tijd tevo
ren had geleden. Na nog wat over algemeene
dingen gesproken te hebben, vroegen we hem
of hij ons een goede kampeerplek kon wijzen.
„Ja" zei hij, „dan moet jij die grootpad hou
tot paal 42, dan volg jij die waspoor links.
Moenie vinnig rij nie as jij nie bolmakiesie wil
slaan nie. Jij rij maar net tot jij nie verder
kan nie en dan moet julle die kloof inloop.
Daar die plek is 'n baie geskikte picknikplek".
Wij hebben zijn raad opgevolgd en zijn hem
daarvoor nog dankbaar. Na een paar uur
luieren aan den oever, wordt de motor weer
aangezet en zeilen we over den weg die steeds
slechter wordt. Tenslotte bereiken we paal 42,
draaien linksaf en dan begint het pas. We
krabbelen tegen de helling op vol met gaten
en steenen, het is of de auto een shimmy
danst. „Moenie vinnig rij nie", nee, dat komt
uit. Het wordt zoo erg, dat we maar liever
uitstappen, alleen de chauffeur blijft op zijn
plaats, klemt het stuur krampachtig vast en
het geval met de schommelende plunjezakken
hobbelt verder.
Na een mijl of drie is het uit, kan het een
voudig niet meer en staat de wagen met den
radiator tegen een boom. Nu gaan we eerst den
omtrek eens verkennen. We bevinden ons in
een breede kloof, met een tamelijk dichte be
groeiing, beneden ruischt een beekje, de hel
lingen zijn met hoog gras begroeid. We heb
ben schaduw en we hebben water, een uit
stekende plaats om het kamp op te slaan.
Spoedig is de auto uitgepakt en staan de ten
ten overeind. Stoffig en warm als we zijn ver
langen we naar een bad.
Na het bad wordt de primus in werking ge
steld en een vuurtje gemaakt tusschen een
paar klipsteenen. De zon is intusschen achter
de bergen verdwenen en een heerlijk koeltje
komt door de kloof gewaaid.
Romantische natuur
pvaar ik vrij van corvee ben, kan ik nu mooi
G' den omtrek van onze kampplaats verken
nen. De loop van het beekje volgend wordt
de natuur steeds romantischer. De kloof wordt
nauwer, aan beide zijden rijzen de rotswan
den hoog op. Het is alsof ik door de ruïne van
een oud slot loop.
(Vervolg op de volgende pagina.)
Uitvoerder: W. v. AMSTEL, Adr. Loosjesstraat 19
Telefonisch te bereiken onder nr. 11907, b. g. g. nr. 10427.
Voll. Begrafenis met rouwauto's en eiken kist ioo.
Idem met rijtuigen en eiken kist no.—
Bij inschrijving als lid der Vereeniging zijn deze prijzen
resp. 90.— en 100.—.
GEEN JAARLIJKSCHE CONTRIBUTIE, GEEN EXTRA
ADMINISTRATIEKOSTEN voor event, werkzaamheden.
Uitvoering absoluut correct en eerlijk.
Alle gewenschte inlichtingen aan bovenstaand adres.
MAKELAAR EN TAXATEUR
Onroerende goederen
Hypotheken-Assurantiën
Adminiistrafie en Beheer
van Vernipgens