Haarlem's Dagblad
GELD BESCHIKBAAR
Ramsay MacDonald f
Reukoffer.
De nieuwe brandweerkazerne te Haarlem.
Nieuwe Brandweerkazerne officiëel in
gebruik genomen.
Jaargang No. 16683
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 10 November 1937
Abonnementen per weck f0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per c*.
Advertentiën1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 pep regel.
Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
Op éen-en-zeventigjaiïgen leeftijd is de
Britsche ex-premier Ramsay MacDonald,
als Lord President of the Council nog steeds
minister op een reis naar Zuid-Amerika over
leden. Aan "boord van het schip ,Reina del
Pacifico" de naam schijnt bijna een sym
bool heeft een hartaandoening plotseling
zijn levensdraad afgesneden. Aan de gebeur
tenissen in de veelbewogen loopbaan van de
zen staatsman, wiens leidende taak in de
wereldgebeurtenissen twee jaar geleden be
ëindigd werd toen Baldwin hem als hoofd
der Nationale Regeering verving, wordt el
ders in dit nummer herinnerd.
Het is moeilijk voor den tijdgenoot, Mac
Donald's figuur in het wereldgebeuren op de
juiste waarde te schatten. Wellicht zal dat
in een latere periode wel gelukken. Voor ons,
zijn tijdgenooteii, biedt het leven van dezen
•begaafden zoon uit een Schotseh daglooners-
gezin tegenstellingen die moeilijk te ver
werken en te doorgronden zijn. Toch kan ook
thans de eindindruk van den objectieven
waarnemer zich niet onttrekken aan bewon
dering voor een man, die met ongeloofelij ke
energie zich uit armoedige levensomstandig
heden, door zelfonderricht en ijzeren volhar
ding, wist op te werken tot de geweldige ver
antwoordelijkheid waartoe hij zich geroepen
achtte. En men kan daarbij zeker niet ver
geten dat hij ontzettende tegenslagen wist te
overwinnen, dat hij jarenlangen tegenslag en
smaad en de schijnbare vernietiging van zijn
carrière trotseerde toen hij, als overtuigd
tegenstander van den oorlog, in 1914 zich
verzette tegen Engeland's deelneming daar
aan en dit standpunt bleef volhouden tegen
allen in. Zulk een houding vereischt groo-
ten moed en een groot karakter. Men kan
ook niet vergeten dat MacDonald, in 1923 in
het parlement teruggekeerd en in 1924 plot
seling optredend als premier in de eerste
Labour-regeering, een taak heeft vervuld bij
het ontwerpen van het Protocol van Ge-
nève waarvan men nu nog getuigen moet
dat zijn werk, ware het tot verwezenlijking
gekomen, Europa zeeën van ellende zou heb
ben bespaard. Nevens Briand en Btresemann
is hij ongetwijfeld de Europeesohe staatsman
geweest die het best heeft gestuurd in de
richting van. een herstel en een internatio
nale toenadering waarvoor de menschheid,
tot haar nadeel, nog niet rijp bleek te zijn.
Ook tijdens zijn latere bewind in 1929
1931 leidde hij de tweede Labour-regeering
heeft hij getracht de politiek der Europee-
sche toenadering door te 'zetten en de mis
lukking van de Ontwapeningsconferentie kan
men zeker niet aan hem wijten.
Het was in datzelfde jaar,, het jaar der
Ontwapeningsconferentie, dat hij zijn partij
de Labour Partij, ontrouw werd en als hoofd
der Nationale Regeering optrad waarin hij
een kleine groep afgescheiden Labourman-
nen vertegenwoordigde. In de vier jaren van
premierschap die daarop nog volgden boette
rijn persoon geleidelijk aan gezag in. Niet
-Ueëri zijn ex-partijgenooten maar ook vele
anderen verweten hem dat zucht naar macht
en ij delheid hem noopten zijn huik naar den
wind te hangen en steeds meer de Conser
vatieve partij te believen. Tegelijk werd hem
vaak zelfoverschatting aangewreven. Hij was
ongetwijfeld een zeer zelfbewust man, in zijn
latere loopbaan steeds minder geneigd ooit
ongelijk te erkennen en doorzettend in de
richting, die hij juist achtte, met de koppige
volharding die den geboren Schot kenmerkt.
Daarbij had hij de neiging een soort van
preektoon te voeren tegen het Lagerhuis,,
dat daarvan in zijn laatste bewindsjaren niet
meer zeer gediend bleek. Maar het blijft de
vraag of men hem niet vaak onrechtvaardig
beoordeeld heeft, of het niet juist, is zijn
leven te zien als dat van een man die voort
durend zijn eigen innerlijke diepste overtui
gingen trouw bleef, ook toen die zich in den
loop van een lang en zeer werkzaam leven
wijzigden.
Inderdaad is het moeilijk, ondanks Mac
Donald's onloochenbare zelfingenomenheid
en beleerend optreden, kleine menschelijke
zelfzucht als Leitmotiv aan te geven in de
latere loopbaan van een man die zulke bui
tengewone bewijzen van moed, karakter en
zelfverloochening terwille van zijn hoogste
levensbeginselen heeft getoond.
Evenals andere staatslieden van zijn tijd
heeft MacDonald onder de grootste moei
lijkheden en tegenslagen moeten werken.
Hij heeft ongetwijfeld gedaan wat hij kon,
volgens zijn inzicht, om zijn medemenschen
te dienen en een nieuwe oorlogsramp te ver
hoeden. Daarom alleen reeds past eerbied
jegens zijn nagedachtenis.
R. P.
AUTO TEGEN BOOM GEBOTST,
De heer C. E. ter Meulen ernstig gewond.
De heer C. E. ter Meulen, firmant van het
Amsterdamsche bankiershuis Hope Co., te
vens een bekende figuur in de internationale
bankwereld, is Dinsdagmiddag', bij een auto
ongeluk zwaar gewond.
Het ongeluk is gebeurd bij het dorp Loenen
aan de Vecht, waar de auto van den heer
Ter Meulen tegen een boom is gebotst. De
chauffeur van den heer ter Meulen werd
slechts licht gewond, doch de beide beenen
van den heer ter Meulen bleken verlamd te
zijn. Het slachtoffer is in de ziekenverple
ging aan de Prinsengracht opgenomen.
(Een nieuw modesnufje schrijft
voor, dat de rook van sigaretten
gelijk van kleur moet zijn als de
avondjapon van de rookster en een
nieuwe vinding heeft reeds ge
kleurde sigarettenrook geprodu
ceerd.)
Vrouw Mode eischt ha onze dagen
In alles kleurenharmonie,
Zelfs rook moet ik u nu nog vragen
Bij alle zots hoe vindt u die?
Het vreemdst is wel dat Vrouwe Mode,
Zelfs om dit allernieuwste plan,
Al heeft zij het ook zeer van noode,
Zelf ook al niet meer.kleuren kan.
Gebiedt zij steeds ha kleur en geuren,
Zij gaat nu nog wat verder weer,
En decreteert gekleurde geuren,
Daar komt het dan toch maar op neer.
Een vrouw in 't groen rookt sigaretten.
Dan schrijft Vrouw Mode voor, dat ook,
Volgens haar allernieuwste wetten,
Het groen de kleur zij van de rook.
En gaat ze zich daarna verkleeden,
In blauw en geel gestreept satijn.
Dan hoort de rook ook stante pede,
Denk ik; biauw-geel gestreept te zijn.
Van alle dwaasheid reeds bedreven,
En stil verdragen door den rnensch,
Lijkt mij dit kleurharmonisch streven,
Van kleed en rook toch wel de grens.
Men kan alleen daarbij maar hopen,
Dat het niet erg lang zal bestaan
En, voordat het een vaart kan loopen,
In grauwe rook zelf op zal gaan.
Aantal verkeersslachtoffers in de
Ver. Staten stijgt onrustbarend.
In de eerste negen maanden van 1937
28.140 dooden.
In de Oostelijke en Zuidelijke Staten van
de V. S. zijn, naar de Times uit New-York
verneemt, alleen Maandag 25 personen bij
auto-ongelukken om het leven gekomen,
waarmede de groote toeneming van ongeluk
ken op den weg, welke dit jaar zijn voor
gevallen, weer in herinnering is geroepen. In
de eerste negen maanden van 1937 zijn 28.140
personen bij verkeersongelukken in de Ver-
nigde Staten om het leven gekomen en alleen
in (den staat New-York zijn in de eerste acht
maanden 1.863 personen gedood en 69.237
gewond bij 53.352 ongelukken. Vergeleken
met dezelfde periode van 1936 zijn de on
gelukken met doodelijken afloop met 18 pet.
gestegen. In den staat New Jersey werden
bij auto-ongelukken 904 personen gedood of
22 pet. meer dan in dezelfde maanden van
1936.
In een bespreking over de verkeersonge
lukken heeft dr. Miller McClintock, direc
teur van het bureau voor verkeersonderzoek
van de Harvard universiteit, verklaard, dat
het wel zoo goed als zeker is, dat het vol
gend jaar in de Vereenigde Staten 40.000 per
sonen door verkeersongelukken om het le
ven zullen komen, 1.250.000 voorgoed onge
schikt en' 1.500.000 meer of minder ernstig
gewond zullen geraken.
Het verkeer is een van de moeilijkste eco
nomische vraagstukken voor het land. Een
onderzoek te Harvard heeft uitgewezen, dat
de gemiddelde snelheid slechts 25 kilometer
per uur bedraagt, hoewel tegenwoordig geen
enkele wagen vervaardigd wordt, die niet
een veilige en voortdurende snelheid kan
bereiken van 90 kilometer per uur.
Onregelmatigheden bij haven
arbeidersreserve.
Geknoei met stempels.
ROTTERDAM Woensdag.
Aan de rivierpolitie was ter oore gekomen
dat er bij de controle van havenarbeiders
reserve geknoeid werd mst stempels en een
uitgebreid onderzoek daarnaar heeft geleid tot
aanhouding van drie personen die een volle
dige bekentenis hebben afgelegd. Het zijn
twee havenarbeiders, de 39-jarige A. van N.
en de 41-jarnge A.T.S. en de 36-jarige baas A.
de V.
Het gerucht ging nl. dat er losse arbeiders
waren, die stempels in hun boekjes kregen
zonder dat zij werk hadden verricht, zoodat zij
onrechtmatig loon trokken. De eerste phase
van het onderzoek leidde tot aanhouding van
den 39-jarigen havenarbeider A. v. N. in wiens
boekje voorkwamen twee stempels, één voor
een ochtend- en één voor een middagtaak.
De man kon echter onmogelijk dien arbeid
hebben verricht, omdat kwam vast te staan,
dat op den betreffenden dag zijn schoon
moeder was begraven, bij welke begrafenis hij
aanwezig was geweest. De politie informeerde
belangstellend hoe de stemp,ls in het boekje
kwamen, maar hierop kon van N. geen af
doend antwoord geven. Hij zeide daarvan
niets te weten. Hij had echter later bij het
uitbetalen van het loon wel gemerkt, dat er
eigenlijk te veel stond aangeteekend, maar
hij had zijn mond maar gehouden. De politie
vond dit onaannemelijk, aangezien er een
controle is. Dientengevolge werd aangehou
den de 36-jarige baas A. de V., die op zijn
beurt ook niet verklaren kon hoe er stempels
voor niet verrichten arbeid in de boekjes
konden voorkomen terwijl ook de bedragen op
de loonlijsten geen verschillen opleverden.
Het onderzoek had inmiddels ook geleid tot
aanhouding van een derden man, deia 41-jari
gen havenarbeider A. T. S.. Toen deze echter
zijn stempelboekje toonde, bleek dat er een
pagina uit mankeerde vermoedelijk omdat
daarop ook valsche stempels hadden gestaan.
Na een flink aan den tand gevoel te zijn, be
kende S, tenslotte. Hij deelde tevens mede,
dat de stempels met goedvinden van den baas
De V. in het boekje waren gezet en boven
dien dat de taken door De V. zelf waren af
gestempeld. De V. kon toen ook niet langer
ontkennen en vertelde dat hij een en ander
heelemaal uit philantropie had gedaan. Ook
de derde man kon op deze verklaringen wor
den vastgehouden.
voor gehuwde personen met vaste betrekk. Bedr. van 50.— tot 500.Ook voorschot
op Levensverz. polis. Rente is WETTELIJK vastgesteld. Br. met zegel v. antw. Kantoor
SCHNEEVOOGTSTRAAT 7 - N.V. CREDIETBANK „AMSTERDAM-HAARLEM",
TELEFOON 17081.
AdvIngez. MedJ
AAN de Ged. Oude Gracht is de nieuwe Haarlemsche brand
weerkazerne thans gereed gekomen en begrijpelijkerwijs
heerscht er in de kringen van de brandweermenschen groote
voldoening over de totstandkoming van dit fraaie, doelmatige
gebouw. De bekende Haarlemsche Vrijwillige Brandblusschers Ver-
eeniging „De Tien" heeft dan ook gemeend deze gelegenheid niet
ongebruikt te mogen laten voorbijgaan. Hoe kon men echter de ge-
heele brandweer beter eeren dan in zijn volijverïgen commandant?
Daarom heeft de H. V. B. V. „De Tien" mej. N. Bakema een bronzen
plaquette laten vervaardigen, waarop de beeltenis van den heer C.
van den Broek is aange
bracht. Deze plaquette
wordt geplaatst in het trap
penhuis van den Centralen
Post.
Hoe uitstekend geoutil
leerd het gebouw is toont
onze andere foto, die een
kijkje geeft in de 25 Meter
lange slangenspoel-inrich-
ting, wel duidelijk aan.
Links worden de slangen
doorgestoken naar de
hooge droogtorens.
Het materiaal zal heden
middag te 1 uur van de ga
rage in de Smedestraat
naar de Centrale Post, zoo
als de officieele betiteling
van de kazerne luidt, op
eenigszins feestelijke wijze
worden overgebracht.
Belangrijke aanwinst voor Haarlem 's Brandweer.
de heer C. Maarschalk, voor het vele dat hij
voor de Vrijwillige Brandweer had gedaan,
om dan te vervolgen:
Historisch overzicht.
De Haarlemsche Vrijwillige Brandweer of
zooals de benaming destijds luidde: het corps
brandblusschers, werd 14 October 1813 opge
richt en is dus thans 124 jaar oud.
Het toenmalige kader was onbezoldigd. Het
materieel bestond uit handspuiten waarmede
het water uit de grachten moest worden op
gepompt. Deze toestand bleef langen tijd
bestaan, eerst in 1868 kwam hierin door een
te Parijs aangekochte groote brandspuit, een
ingrijpende wijziging.
Opening door den
loco-burgemeester.
In tegenwoordigheid van talrijke
autoriteiten is hedenmiddag Haarlem's
nieuwe brandweerkazerne officieel in
gebruik genomen. Daarmede is de
kroon gezet op het werk van den
kranigen, Haarlemschen brandweer,
die zooals uit de rede van comman
dant C. J. van den Broek blijkt, thans
124 jaar den strijd tegen het vuur
heeft heeft gevoerd.
Rede van Commandant
C. J. v. d. Broek.
De Commandant mn de Haarlemsche
brandweer, de heer C, J. v. d. Broek sprak
een rede uit, waaraan wij het volgende ont-
leenen
Het is heden een gewichtige dag in de ge
schiedenis van de Haarlemsche Vrijwillige
Brandweer, het is echter nog meer, het is
ook de bekrooning van een jarenlang on
verzwakt streven naar een zoo volmaakt mo
gelijk werkend apparaat, dat zonder de daar
aan gewoonlijk verbonden hooge kosten, die
veiligheid tegen brandgevaar aan Haarlem
verschaft, die voor groote steden en fabrieks-
centra vereischt mag worden. Deze bekro
ning is dan de ingebruikstelling van de
nieuwe brandweerkazerne. Deze brandweer
kazerne is het logische sluitstuk van de ont
wikkeling van de Haarlemsche Vrijwillige
Brandweer.
Spreker dankte hierna den gemeente en
den Gemeenteraad voor de nieuwe kazerne en
ook nog de onlangs afgetreden burgemeester
De bediening van deze spuit, bij
de brandweer, bekend als de Oude
Tien, geschiedde door vrijwilligers.
Hiermede was de eerste vrijwilligers
compagnie tot stand gekomen.
Inmiddels was in 1854 de eerste brand-
kraan op de waterleiding in gebruik gesteld
en vooral toen in 1898 de Gemeente Duin
waterleiding werd opgericht, werd het aan
tal brandkranen sterk uitgebreid. In dezen
tijd werden ook de eerste hantSïangenwagen-
tjes aangeschaft.
De volgende groote wijziging kwam tot stand
door de gebruikmaking van den motor, zoowel
voor tractie als voor het blusschingswerk.
De heer Van den Broek bedankte in dit ver
band ook de politie voor de prettige samen
werking, die altijd met hen had bestaan en
nog bestaat, om dan te vervolgen:
De wijziging die het motormaterieel in het
brandweersysteem bracht, leidde er toe dat
hoewel nog enkele handslangenwagentjes be
staan de kern nu toch wordt gevormd dooi
de motorspuit met het bijbehoorend ma
terieel. Een ingenieus alarmsysteem zorgt er
Het woord is aan.
Koning Louis Philippe:
Tegenwoordig heeft het volk
zijn vleiers, gelijk vroeger de
koningen die hadden.
voor dat bij brand dadelijk alle gewenschte
maatregelen kunnen worden genomen.
De ingebruikstelling van deze nieuwe kazer
ne beschouw ik voorloopig als het sluitstuk
van ons streven naar een zoo paraat mogelijke
brandweer. Wij blijven echter werkzaam zoo
mogelijk elke nieuwigheid op het gebied van
brandbestrijding te onderzoeken en eventueel
van deze nieuwe vindingen gebruik te maken,
opdat de Haarlemsche brandweer niet alleen
in activiteit, maar ook in materieel opzicht
jong blijve, niettegenstaande zijn hoogen leef
tijd.
Op het oogenblik zijn bij het Gemeente
bestuur nog voorstellen aanhangig tot het
verkrijgen van een automatische ladder: met
een variatie op het gedicht dat Boutens
maakte ter gelegenheid van het huwelijk
van Prinses Juliana, zou men kunnen zeg
gen: „Zij die zich haasten verdienen ver
trouwen".
Ook veel preventief werk wordt thans door
de brandweer verricht door het geven van
advies bij den bouw van schouwburgen,
bioscopen, scholen enz.
Tot den Directeur van Openbare Werken,
Ir, Maas alsmede tot den hoofdingenieur Ir.
G. Friedhoff richtte de heer Van den Broek
nog enkele hartelijke woorden van dank als
mede tot den opzichter van Openbare Wer
ken, den heer Scherpenhuizen, de aanneem-
ster de firma Joustra. Ook de nagedachtenis
van wijlen Ir. de Bordes die de eerste plannen
ontwierp zal in dankbare herinnering blij
ven, aldus vervolgde de heer Van der Broek.
Tenslotte bedankte de commandant de
vrijwilligers voor de uitnemende wijze waar
op zij zich altijd van hun taak hebben ge
kweten, aan den onder-commandant Spaan
bracht spreker nog eens speciaal dank om
tenslotte te besluiten met den wensch dat de
aangename samenwerking met het Brand
weercollege nog lang bestendig zal mogen
blijven, tot heil van de brandveiligheid in
deze gemeente.
De loco-burgemeester, de heer W. J. B. van
Liemt, sprak vervolgens een korte rede uit
waarmede het gebouw officieel werd geopend.
Hierna bezichtigde het gezelschap de
nieuwe kazerne.
Hedenmiddag zullen op het terrein voor
het Paviljoen in den Hout eenige eenvoudige
demonstraties plaats vinden.
ANTI-SEMITISCHE TENTOONSTELLING IN
MUNCHEN GEOPEND.
De Duitsche rijksminister voor pers en pro
paganda, dr. Joseph Goebbels heeft
te München in tegenwoordigheid van
hooge luiictionnarissen der nationaal-socia-
listische partij de anti-semitische tentoon
stelling „De Wandelende Jood" geopend.
Julius Streicher, de leider der Duitsche an
ti-semitische beweging, hield een toespraak,
waarin hij met name zeide: „De Jood wil de
wereld overheerschen. Het bandietendom, dat
door het Jodendom wordt georganiseerd,
streeft naar de ontbinding van de wereldor
de. Het bolsjewisme is de brutaalste openba
ring van deze Joodsche aspiratie."
Dr. Goebbels hield een korte openingsrede,
waarin hij zeide: „Moge deze tentoonstelling
bijdragen tot de uitbreiding der kennis van
het Duitsche volk van het probleem, dat niet
alleen een Duitsch probleem, maar een we
reldprobleem van het eerste belang- is.
Zeven gulden per brand.
Jongen in „dienst" van verzekeringsagent.
Een zeventienjarig jongmensch uit de
Joego-Slavische stad Luoheska Vaso. heeft
bekend verantwoordelijk te zijn voor het uit
breken van zeven branden, die sinds Augus
tus in het district hebben gewoed en waar
bij groote schade is aangericht. De jongen
verklaarde zeven gulden voor iedere brand
stichting ontvangen te hebben van een ver
zekeringsagent. Daar slechts weinige perso
nen in dit district tegen brand verzekerd wa
ren, hoopte de agent op deze wijze meer
klanten te krijgen.
Nog een andere brandstichter, die aange
houden was, heeft bekend in de laatste twee
jaar 27 branden te hebben aangestoken in de
dorpen Razvane en Hotcha, enkel om het
genoegen de gebouwen in lichter laaie te
zien
HEDEN: 12 PAGINA'S
pag.
De Haarlemsche brandweerkazerne is
hedenmiddag officieel geopend. 1
Prof. Aalberse heeft afscheid van de
Tweede Kamer genomen. 3
Het begrootingsdebat in de Kamer is be
gonnen. 3
D. N. Z. II. R. M. is morgen jarig. 3
De vroegere premier van Engeland, Ram
say Mac Donald is overleden, 4
Japan bereidt zich voor op een langdu-
rigen oorlog. 4
De heer D. O. Norel is tot lid van dc Al-
gemeene Rekenkamer benoemd. 7
De vijftiende partij tussclien Euwe en
Aljechin zal vermoedelijk in remise
eindigen. 9
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Ramsay Mac Donald f 1
J. II. de Bois: Kunst in Ilaarlcm en daar
buiten. 3
H. D. Vertelling: Publiciteit. 6
Van onzen Geneefschen correspondent:
Volkenbondsconferentie voor bestrij
ding van terrorisme 7
Schaakrubriek. o
K. de Jong: Concert-der H. O. V. 11
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op IQ
