Haarlems Dagblad
Nicolaas
De Franco-Rus.
Geen belastingverhooging
in Heemstede.
Staphorster fotos.
Balische
Beeldhouwwerken
rrr::,..—
WAkrl°°* 1
53e Jaargang No. 16697
Uitgave Lonrens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algetn. Drukkerij N.V,
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37, Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
\dmin. 10724, 14823. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Vrijdag 26 November 1987
Abonnementen per week 19.25. p maand
f L. 10. per 3 maanden F 3.25 franco per
post f3.55. losse nummers t> cenl pei ex.
Advertentie» 1-5 regels f 1.75. dke regel
meer f 0.35. Reclames F 0.60 per regel.
Regel abonnementstarieven op aanvruag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
Dit is een grappige aanduiding, die men op
■r. Aljechin's nationaliteit toepast en die be-
eekent dat men hem evenmin geheel voor
lus als voor Franschman aanziet. De man is
n Rusland geboren en later in Pafijs als
JTanschman genaturaliseerd. Dat overkomt
.neer menschen en waarom hij nu juist de
uitzonderings-man moet zijn, wien een dub
bele nationaliteit wordt toegedicht, weet ik
niet. Het schijnt evenwel te moeten. En als het
gevolg is, dat Russen zoowel als Franschen
hem onder de hunnen rekenen moet het een
extra-plezierige gedachte voor hem zijn dat
thans twee groote volken, samen zooiets als
150 millioen zielen tellend, zich in zijn spel
verblijden.
De man bewijst opnieuw dat hij een onge
looflijk sterk speler is, begaafd niet alleen
met groote schaak-kwaliteiten maar boven
dien met een buitengewonen geestelijken
weerstand. Want iedereen begrijpt dat het een
veel zwaarder taak is als ex-wereldkampioen
een revanche te bevechten dan als wereld
kampioen zijn titel te verdedigen, zooals Al-
jechin in 1935 tegen Euwe deed. Iedèreen on
dervindt de nawerking van een geleden neder
laag als hij zijn revanche komt halen. Er is
een stuk zelfvertrouwen vernietigd. Aljechin
schijnt de uitzondering op die „iedereen" te
zijn en al vinden wij Nederlanders den huidi-
gen loop van zaken niet plezierig, we zouden
wel heel chauvinistisch en dus bekrompen zijn
als wij hem onze bewondering onthielden. Hij
levert een geweldige prestatie, des te geweldi
ger omdat hij grondiger dan wie ook het feit
moet beseffen, dat nooit tevoren een wereld
kampioen erin geslaagd is zijn titel te herove
ren. Nu is het wel een kort lijstje, dat der we
reldkampioenen en daarom geeft het geen vol
doende overzicht van de mogelijkheden der
grootmeesters-energie Maar dat neemt niet
weg dat het toch wel een heel zware onderne
ming is de eerste te willen zijn, die zooiets
volbrengt. En het wordt steeds duidelijker dat
Aljechin een prachtige kans maakt het te vol
brengen. Toen Euwe onlangs zijn achterstand
van drie punten tot twee verkleinde en in de
daarop volgende partijen stand hield, ver
wachtten wij allemaal, dat het keerpunt geko
men was en de wereldkampioen zijn achter
stand heelemaal zou inloopen. Maar ziet: de
eerste daartoe ondernomen riskante aanval,
gisteren in de 21ste partij ondernomen, deed
hem meteen struikelen en nadat hij op den
22sten zet al op verlies kwam te staan moest
hij op den 32sten reeds de vlag strijken, zoodat
Aljechin zijn drie punten voorsprong weer te
pakken heeft.
Er zijn nu nog negen partijen te spelen en
Euwe's taak ziet er wel bijzonder zwaar uit.
Al te riskant spel kan hij zich tegen „den
Franco Rus" niet veroorloven, zooals nu al
meermalen gebleken is en al te voorzichtig
optreden kan slechts tot remises leiden waar
aan hij eigenlijk niets heeft. Om het in meer
populairen sportleven zin uit te drukken: hij
verkeert in het geval van een voetbalelftal dat
een half uur vóór tijd een paar goals achter
staat, dat minstens móet gelijk spelen om het
kampioenschap te winnen en dat niet kan op
dringen omdat de voorhoede van de tegenpar
tij tot alles in staat en voortdurend op buit
uit is. Het moge gewaagd zijn een vergelijking
tusschen twee zoo verschillende takken van
sport te makende analogie is toch te vin
den en op ander wedstrijdgebied, tot den
strijd des levens toe, zouden ook overal over
eenkomsten aan te wijzen zijn.
Euwe zal nu het juiste midden tusschen aan-
vals- en verdedigingstactiek moeten toepas
sen het eene doende, het andere niet laten
de zich daarbij niet dienen te laten be
ïnvloeden door den voorsprong van zijn tegen
stander, op het beslissende oogenblik een ster
ker wil moeten toonen om zijn initiatief door
te zetten. Het lijkt wel een heel zware opgaaf,
al is de kans er nog steeds.
Wint Aljechin, dan zal hij weer revanche
aan Euwe gaan aanbieden en als die daarop
ingaat en de gelden voor een derde match
ergens bijeengebracht worden kunnen de
heeren dan nog eens beginnen. Waarna, als
Euwe dan weer won, het geheel op een le
vensstrijd tusschen dit tweetal zou gaan lij
ken, tot ongerief van de andere candidaten
voor den wereld-titel. Maar zoover is het
nog niet. Het nieuwe beeld doet zich slechts
voorbarig voor aan den journalist, die nu
eenmaal beroepshalve houdt van nieuws.
Ik weet niet hoeveel weddenschappen er
loopen op den uitslag van de huidige match.
Maar als er vandaag nieuwe zijn afgesloten,
zal Euwe's noteering'een heel stuk gezakt zijn.
R. P.
PRINS BERNHARD BESCHERMHEER VAN
DE K. N. A. C.
's-GRAVENHAGE, 26 November. Z. K.
H. Prins Bernhard heeft het bescherm
heerschap van de Kon. Ned. Automobielclub
aanvaard.
Bombardement treft bruidsstoet.
Bruid, bruidegom en 200 belangstellenden
vonden den dood.
HANKAU, 26 Nov. (A.N.P.) Volgens hier
uit Chineesehe bron ontvangen berichten heb
ben Woensdag te Tsjangsja, de hoofdstad van
de provincie Hoenan, een bruid ein bruidegom
en 200 personen die de huwelijksplechtigheid
bijwoonden den dood gevonden toen plotse
ling Japansche vliegtuigen boven de stad ver
schenen en een hevig bombardement openden.
DE BELGISCHE KABINETSCRISIS TEN EINDE. De nieuwe minister
president Paul Emile Janson teekent in het paleis te Brussel de aanvaarding van
zijn nieuwe functie.
Sluitende ontwerp-begrooting.
De ontwerp-begrooting voor 1938 is thans
door B. en W. definitief vastgesteld en zal
waarschijnlijk reeds de volgende week bij
den gemeenteraad worden ingediend.
Op tal van onderdeelen wijken de begroo-
tingscijfers sterk af van die over het loopen-
de dienstjaar. Het batig saldo van voor
gaande dienstjaren, waarmede de begrooting
pleegt te openen bedraagt thans slechts
f 47.000 tegenover f 88.000 in 1937 en f 144.000
in 1936. Voorts werden over 1937 voor de
laatste maal de schadeloosstellingen van
Haarlem ingevolge de grenswijziging ontvan
gen, hetgeen een mindere ontvangst van
f 74.000 voor 1938 beteekent. Bovendien is de
garantie-uitkeering uit het gemeentefonds
ongeveer f 6.000 lager dan het vorige jaar,
waardoor in totaal een nadeelig verschil van
ruim f 120.000 bestaat, (f 41.000, f 74.000 plus
f 6.000).
Het subsidie aan den Dienst van Maat
schappelijk Hulpbetoonq, die voor 1937 aan
vankelijk op f 90.000 was vastgesteld, is te
gering gebleken en zal daarom voor 1938 vijf
tien a twintig duizend gulden hooger ge
steld moeten worden. Dit, gevoegd bij het
normale accrès van uitgaven, deed een na
deelig verschil in vergelijking met 1937 ont
staan van ten naastenbij anderhalven ton!
Dank zij verschillende gunstige
omstandigheden is het niettemin mo
gelijk gebleken, de begrooting slui
tend te maken zónder belastingver
hooging. De daling van den rente
last en van de werkloosheidskosten
en de aanmerkelijke stijging van di
verse belasting-opbrengsten zijn
vooral gunstige factoren gebleken.
De verschillende conversies van geldlee-
ningen hebben de totale som van te betalen
renten met dertig a veertigduizend gulden
's jaars verminderd. Ook op den werkloozen -
steun, die voor 1937 op f 176.000 was begroot,
is een besparing tot een dergelijk bedrag mo
gelijk gebleken. Van de belastingen is de be
langrijkste toeneming te verwachten uit de
opcenten op de gemeentefondsbelasting,
maar ook de vermogensbelasting, de perso-
neele belasting en de straatbelasting lieten
een hoogere raming dan voor 1937 toe.
Is dit alles van directe beteekenis voor
1938, nog gunstiger maakt dit de vooruitzich
ten voor 1939 omdat er de verwachting uit te
putten valt, dat het batig saldo van 1937
dat den dienst van 1939 ten goede komt
aanmerkelijk hooger zal zijn dan de saldi van
de laatst verloopen jaren, terwijl voor dat en
de volgende jaren geen groote verschillen
meer te duchten zijn als zich ditmaal deden
gelden door het wegvallen van de Haarlem
sche uitkeering.
Voor het eerst na langen tijd zal de nota,
waarvan B. en W. de begrooting doen verge
zeld gaan, dus weder een eenigszins opti-
mistischen toon kunnen doen hooren.
De werkverschaffing te Bakkum.
Twaalf Haarlemsche werkloozen uitgesloten.
Bij de werkverschaffing te Bakkum zijn
een 12-tal Haarlemsche werkloozen uitge
sloten omdat zij de vorige week geen gevolg
hebben gegeven aan de opdracht van den op
zichter, om aan het werk te gaan. De betref
fende arbeiders hadden tegen hervatting van
den arbeid bezwaar, daar de grond bevroren
was en moeilijk door de bovenste laag heen
gewerkt kon worden. Vooral omdat de tarie
ven van dien aard zijn dat men bij flink door
werken en zonder tegenspoed aan een laag
loon kan komen, zooals dit in de werkver
schaffing is vastgesteld, waren zij van oordeel
dat de harde grond zoo'n stagnatie in den
voortgang zou brengen dat men toch haast
niet aan een eenigszins behoorlijk loon zou
komen, ondanks hard werken.
De leiding daarentegen verklaarde dat het
bovenste laagje even door de vorst was aan
gedaan, doch het zeker werkbaar weer was
en dat blijkt ook uit het feit, dat men nergens
wegens vorst het werk heeft stilgelegd.
Nadat de betrokken arbeiders ondanks de
tot hen gerichte waarschuwingen bleven wei
geren en hun ook onder het oog was gebracht
wat hun gedrag voor hen tot gevolg zou heb
ben, zijn zij ten slotte voor den duur van hun
tewerkstelling in de werkverschaffing ge
schorst.
Pogingen welke in het werk zijn gesteld om
deze schorsing ongedaan te maken hebben
geen succes verkregen. Trouwens de beslissing
in deze zal dan door den Minister dienen te
worden genomen.
Aan voedselvergiftiging over
leden
Twee sterfgevallen in Dordtscli gezin.
DORDRECHT, 26 November. In
het uit acht kinderen bestaande ge
zin van den koopman J. van der
Hoek aan de Kolfstraat te Dordrecht
hehven zich gisteren plotseling twee
sterfgevallen voorgedaan. Het vier
jarige dochtertje Wilhelmina en 'die
tienjarige zoon Jan zijnjtort na el
kaar overleden. Men heeft hier ver
moedelijk met voedselvergiftiging te
doen. Bij den zesjarigen Nico doen
zich eveneens dezelfde verschijnselen
voor, doch men heeft hem tot nu toe
in het leven kunnen houden.
Hoewel aanvankelijk de wildste geruchten
de ronde deden wees het politie-onderzoek
direct uit, dat van misdaad geen sprake is.
De kinderen hebben waarschijnlijk iets ge
geten dat beschimmeld of bedorven was,
waardoor zij een ernstige voedselvergiftiging-
hebben opgeloopen.
Dokter Huist uit Leiden zal vanmiddag
sectie op de lijkjes verrichten.
Gemeeiitebegrooting van
Bloemendaal goedgekeurd.
De gemeenteraad van Bloemendaal heeft
in zijn zitting van Donderdag de begrooting
voor 1938 nagenoeg ongewijzigd goedgekeurd,
zoodat er geen belastingverhooging komt.
VONDELAVOND „DREEFSCHOOL".
Donderdagavond waren in de „Dreef-
school" alhier de leerlingen der U.L.O.-af-
deeling met bun ouders verzameld in het.
Wijkgebouw der Ned. Herv. gemeente aan
de Leidsche straat, om een bescheiden Vondel
herdenking te houden. De zaal was tot den
laatsten stoel bezet.
De heer J. Allon hield een inleiding, welke
afgewisseld werd door het zeggen van ver
schillende gedichten door eenige leerlingen.
Ook werden door de meisjes een paar liederen
van Vondel gezongen. Jong en oud luisterde
met groote belangstelling, zoowel 'naar de
voordracht als naar declamatie en zang. Het
was een goed geslaagde avond.
valt ditmaal op
een Zondag-
Zorg tijdig voor
de zon in uw huis
op dien dag, door
het koopen van
geschenken.
(Als uitvloeisel van het incident
in den afgelooper zomer, toen twee
dames, dis kerkgangers loilden
fotografeeren, in een sloot loerden
geworpen, heeft de gemeenteraad
van Staphorst besloten, dat het
voortaan zonder toestemming ver
boden is, op of aan den openbaren
weg te fotografeeren.)
Waartoe Staphorst heeft besloten
Is een ongewone stap,
Mooglijk hebt u het genoten
Als een wat kleindorpsche grap.
Kom nou, denken wellicht velen,
Wordt daar nu mee kwaad gedaan.
Wat kan het die menschen schelen,
Als ze op een kiekje staan.
Ja maar als ik u mag vragen,
Stel er u nu eens op in.
Dat u op uw vrije dagen,
Wandlen gaat met uw gezin.
Eensklaps komt er, haast je rep je,
Een wildvreemde voor je staan,
Onder 't motto: Knip, ik heb je,
Legt ie 'n kiekkast op je aan.
Je draagt ietwat andre kleeren,
Dan hij zelf toevallig draagt,
Dat wil hij fotografeeren.
Zonder dat hij het je vraagt.
Word je één keer zoo „genomen",
Dan aanvaard je dat nog wel,
Als het telkens voor mocht komen,
Spring je eindlijk uit je vel.
Deze kwestie zoo beziende,
Zie 'k geen plaats meer voor critiek,
Het Staphorster boertje, vrienden,
Is toch geenrare-kiek!
KUNSTZAAL REEKER, WACENWEC 102
(Adv Ingez Medj
Batavia registreert zware aard
beving.
BATAVIA, 26 November. (Aneta/A.N.P.)
Het observatorium alhier registreerde giste
ren te 8.22 uur een zware aardbeving, in de
richting zuid-zuid-west. De afstand bedroeg
320 K.M.
LUXEMBURGSCHE REGEERING VRAAGT
VOLMACHTEN TOT 1940.
LUXEMBURG. 26 Nov. (A.N.P.) Sinds 1
Juni j.l. is de volmachtenwet van 10 Mei 1935
buiten werking getreden. De regeering Dupcmg
heeft thans een spoedwetsontwerp bij de
volksvertegenwoordiging ingediend, waarin zij
tot 1 Juni 1940 volmachten vraagt, teneinde
een aantal sociale hervormingen tot stand
te kunnen brengen.
Boterheffing en boterprijs.
Het bedrag van de heffing en de steun-
uitkeering op boter is, behoudens tusschen-
tijdsche wijziging, voor de week van 25 No
vember tot 2 December vastgesteld op 60 cent
per kg. (Vorige week 55 cent)De Leeuwarder
botemoteering is vastgesteld op 79 cent per
kg, tegen 88 cent in de vorige week.
Heffing op spijsolie wordt niet
verlaagd.
Het Ned. Weekblad voor Kruidenierswaren
verneemt van welingelichte zijde, dat voor-
loopig op een verlaging van de heffing op
spijsolie niet kan worden gerekend
Gevaar voor hongersnood in
Sjanghai geweken?
Voedselvoorziening gaat wel met
moeilijkheden gepaard.
SJANGHAI 26 November (Reuter-A.N.P.)
Voor het oogenblik is het gevaar voor hon
gersnood geweken door de aankomst van
scheepsladingen rijst uit Poetoeng. De Ja-
pansche autoriteiten staan de Chineesehe
boeren O thans toe hun voorraden hier van
daan te halen. Toch is het voeden van de dui
zenden Chineesehe vluchtelingen in de stad
niet gemakkelijk aangezien zij allen afhan
kelijk zijn van de liefdadigheid.
Verder wordt vernomen, dat de Duitsche le
den van de internationale commissie welke
poogt een veiligheidszone in Nanking te schep
pen, aan Hitier telegrafisch hebben verzocht
zijn invloed te willen aanwenden, terwijl de
Japansche autiriteiten overwegen om de
prachtige merenstad Hangstjau, beroemd
door de toeristen, buiten het oorlogsterrein te
houden. Het voorstel is den Japansche autori
teiten gedaan door den Amerikaanschen con
sul-generaal namens de buitenlandsche be
woners van Hanlsjau.
VEREEN „DE HAARLEMSCHE MONTESSORI
SCHOOL".
Het bestuur der Vereen. „De Haarlemsche
Montessorischool" stelt zich voor, Zaterdag
middag 27 November a.s. te half 3 in een kor
te bijeenkomst in de Lagere School (Louise de
Colignylaan 3) de ingebruikneming van het
juist voltooide nieuwe gedeelte der schooi te
gedenken.
Na afloop zal gelegenheid tot bezichtiging
bestaan, In de klassen zal het door de leer
lingen gemaakte werk ter inzage liggen.
Het woord is aan
Benjamin Franklin:
Er ioas nooit een goede
oorlog of een slechte vrede.
Mr. P.J. OUD
Zaterdagavond
voor de Radio!
Stemt Zaterdag 27 November, om
half negen af op Hilversum I
(1875 M). Oud-Minister Mr. P.J.
OUD houdt dan ter gelegenheid
van de Alg. Verg. van de Vrijzinnig
Democratische Bond een rede
over de politieke toestand.
Stelt U op de hoogte, van xuat de
Vrijzinnig Democraten willen en zendt
ons deze bon in! (Open enveloppe ge
frankeerd met l'/n cent.)
TTÊIVÏI BOND 1
w Haarle»l
i Naam -
Adres
(Adv. Ingez. Med.)
Fraiische socialisten willen hun
onafhankelijkheid niet prijsgeven.
Socialistische commissie antwoordt de
Communistische Partij.
PARIJS, 26 November. (Havas-A.N.P.)
De permanente administratieve commissie
van de socialistische partij heeft gister
avond met een stem tegen besloten te ant
woorden op de jongste brieven van de com
munistische partij, waarin werd gevraagd
„den marsch naar de eenheid te versnellen".
De commissie zegt dat de communisten overal
op last van Moskou scheuringen hebben ver
oorzaakt in de proletarische organisaties. Te
vens wordt herinnerd aan een artikel van Di-
mitrof, dat kort geleden in de Humanité werd
opgenomen en dat gericht was tegen de so
ciaal-democratische actie en waarin werd ge-
zegt, dat de goede trouw van de
arbeiders-organisaties moet worden be
oordeelt volgens hun houding ten
aanzien van Moskou. De socialistische partij
weigert haar onafhankelijkheid prijs te geven
ten voordeele van de regeering van welk land
ook. Aangezien Dimitrof heeft verklaard,
dat de eenheid tot stand moet worden ge
bracht door het aanpassen van het socialisme
aan het bolsjewisme, zegt thans de commis
sie, dat de eenheid alleen tot stand kan ko
men door een fusie van beide partijen en dit
stuit na het artikel van Dimitrof als op een
onoverkomelijken hinderpaal. De socialisten
hopen, dat de Communistische Internationale
het standpunt van Dimitrof zal herzien, doch
tot zoo lang ziet de commissie zich genood
zaakt te verklaren dat zij. zonder het zoeken
naar eenheid prijs te willen geven, gelooft
toch niet te voldoen aan haar opdracht, in
dien zij niet voorloopig de besprekingen in de
unificatiecommissie staakte.
De resolutie besluit met de verklaring dat
het socialisme krachtig vasthoudt aan de
eenheid van handelen, doch het verzet zich
tevens tegen de pogingen van de communis
ten om niettegenstaande de overeenkomsten-,
de socialisten nadeel toe te brengen.
DIEFSTAL VAN MEUBELEN.
Alhier zijn in bewaring gesteld een 22-
jarige chauffeur, een 29-jarige koopman en
een 30-jarige kapper, die zich ten nadeele
van den meubelhandelaar P. te Haarlem
hebben schuldig gemaakt aan diefstal van
meubelen en trijp tot een bedrag van ruim
f 100 en aan verduistering van ongeveer
f 30. De chauffeur en de kapper hebben be
kend
HEDEN: 16 PAGINA'S
pag.
De belastingen zullen in Heemstede niet
worden verhoogd. 1
De P. T. T. begrooting is in veilige haven. 3
Een oude man te Rotterdam is voor f 3000
opgelicht. 3
Te Utrecht is bij een geldtransport ruim
f 5000 verdwenen. 3
1 Sjanghai wordt door hongersnood geteis
terd. 4
Nog meer arrestaties in de Fransche wa-
wapenaffaire. 4
Bij een brand te Heerlen is een dienstbode
omgekomen. 4
Mr. W. de Rijke aanvaardt de benoeming
tot Eerst Kamerlid. 4
Aan ir. W.G.C. Gelinck is eervol ontslag ver
leend als hoofdingenieur-directeur van
den Rijkswaterstaat. g
De Bloemendaalsche raad heeft de gemeente-
begrooting aangenomen. g
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De Franco-Rus. j
J. B. Schuil: Alberdingk Thym. 2
J. H. de Bois: Schilderijen door mevr.
Hanna Fieke. 4
C. J. GroothoffDe wedstrijd tegen Luxem
burg. 7
Euwe heeft de 21ste partij verloren. 7
S. Reshevsky: Euwe forceert te veel. 7
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op 23
