Haarlem's Dagblad
E
Prins Bernhardt toestand blijft
bevredigend.
SMITS
Hij komt
Vreemdelingen in
Frankrijk.
Wat meer geslapen in den afgeloopen nacht.
Katwijksche logger
bij Egmond gestrand
Kinderzegels.
Weet wat U eet!
BOTERLETTERS
BOTERSPECULAAS
POPPEN
55e Jaargang No. 16702
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en AJgem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Donderdag 2 December 1937
Abonnementen per week f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 mannden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertenties1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. clko
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek#
Eén van de gevolgen van de ramp, die in
1914 de maatschappij uit haar evenwicht
sloeg, dat zij nu sinds negentien jaar vergeefs
poogt terug te vinden, was het optreden van
een „vreemdelingen-vraagstuk" in vrijwel alle
landen. Nederland tobt er ook mee, zooals bij
herhaling blijkt. Er zijn vreemdelingen die on-
gewenscht zijn wegens politieke actie, er zijn
anderen die een vraagstuk op zichzelf vormen
omdat zij zonder middelen van bestaan zijn.
Dan komt er ook nog de categorie bij die een
concurrentie vormt op de overvoerde arbeids
markt en het parlement houdt zich van tijd
tot tijd bezig met het „naturalisatie-vraag
stuk" dat onafscheidelijk aan het groote aantal
buitenlanders verbonden is.
In vele andere landen zit men niet minder
in zijn maag met de oplossing van al deze
raadselen en Frankrijk heeft het er ongetwij
feld moeilijker mee dan wij. Want op een be
volking van 40 millioen zielen telt dat land nu
2.719.000 buitenlanders, die er zich gevestigd
hebben. Dat is dus een kleine zeven procent.
In een artikel van Le Quinzainier in het Pa-
rijsche tijdschrift „Les Armales" worden
daarover merkwaardige dingen medegedeeld.
Ten eerste zegt Le Quinzainier, dat Frank
rijk wel al sinds eeuwen veel buitenlanders
onder zijn bevolking heeft geteld, maar dat
zij in 1851 toch maar één procent van de be
volking uitmaakten. De langzame toeneming
van de Fransche bevolking en de snelle ïn-
dustriëele ontwikkeling deden dit percentage
stijgen tot 2.8 in 1911. Daarna kwam de oor
log en op den oorlog volgde een snel cres
cendo van de buitenlandsche vestiging. Het
zet zich nog altijd voort, want zes jaar gele
den waren er ruim driehonderdduizend min
der dan nu.
Natuurlijk overwegen de Italianen. Velen
zijn hun land ontvlucht. Niet minder dan
808.000 wonen in Frankrijk. Dat is 35 pCt. van
de totale buitenlandsche vestiging en aange
zien de economische toestand van Italië
slecht is en geen uitzicht op spoedige verbete
ring biedt, terwijl Amerika zijn immigratie
voorschriften streng toepast en Abessinië al
heel weinig geschikt blijkt voor kolonisatie
zullen de Franschen wel op verdere toeneming
van dezen import kunnen rekenen. Dan zijn
er 322.000 Spanjaarden, 320.000 Belgen, 309.000
Polen, 123.000 Zwitsers, 120.000 Russen, 70.000
Duitschers en 30.000 Armeniërs,
De ingewikkeldheden die hun aanwezigheid
oplevert zouden allicht 'minder groot zijn als
zij zoo ongeveer gelijkelijk over het heele
Fransche grondgebied waren verdeeld. Maar
dat is volstrekt niet het geval. Twintig depar
tementen van midden-Frankrijk en Bretagne
bezitten nog geen procent buitenlanders. Maar
het département de la Seine (Parijs en omge
ving) telt er 420.000, (waarvan 239.000 arbei
ders), en het Zuiden en het Noorden bezitten
wel de hoogste percentages. Zoo zijn er 140.000
in het département des Alpes Maritimes en zij
vormen dertig procent van de bevolking dier
provincie. Er zijn er 248.000 in het départe
ment des Boüches du Rhone (22 pCt. van de
bevolking), 173.000 in het département du Pas
de Calais (14 95000 in Meurthe-et-Moselle
(16 en 22.000 in het département du Nord
(11 Van gastvrijheid gesproken!
In totaal zijn tachtig procent van de bui
tenlanders in Frankrijk arbeiders. Er is een
Oostelijk indüstfiestadje, Homecourt, in het
département Meurthe-et-Moselle, waar zij
juist de meerderheid der bevolking vormen en
te Moutiers, in dezelfde provincie, zijn zij ruim
in de meerderheid.
In die streek zijn het Duitschers, Polen en
Italianen. Hun talen, hun organisaties, hun
eigenaardigheden en vrijmoedigheden doen
zich in alerlei streken voortdurend gelden. In
de mijnstadjes van Lotharingen en het Noor
den vindt men vaak evenveel uithangborden
met Poolsche en Italiaansehe als met Fran
sche opschriften. De buitenlandsche kolonies
hebben hun eigen onderwijs, hun eigen
geestelijken en natuurlijk ook hun eigen bla
den. In het "Noorden zijn er Poolsche vereeni-
gingen die er nota bene haar eigen militaire
training op na houden en met haar vlaggen
op Zondag defileeren.
De Fransche vreemdelingenwetten behoeven
natuurlijk herziening om in de vele nieuwe
toestanden te voorzien, die geen wetgever ooit
had kunnen verwachten. Er is een medisch
onderzoek van eiken nieuw gevestigden bui
tenlander, die vergunning van het Ministerie
van Arbeid heeft gekregen. Maar het is blijk
baar te mild, want de vreemdelingen vormen
een groot deel van de ziekenhuisbevolking. Er
zijn nog meer beperkende bepalingen maar ook
die worden niet al te streng toegepast. Le
Quinzainier is er niet voor „Weg met de
Vreemdelingen" te roepen.
Men zou zeggen: als Frankrijk daar ook al
toe overging, wat zou er dan van deze men-
schen terecht moeten komen? Zou men hen
van het eene land naar het andere willen
gaan jagen, in naam der huidige beschaving
van Europa, die al vrijwat op haar rekening
heeft dat haar naaste voorgangsters veraf
schuwd zouden hebben?
„De goeden moeten zich gerust voelen en de
kwaden moeten beven" heeft de Franschman
1' Espinasse gezegd. En deze opvatting beveelt
Le Quinzainier in zijn artikel aan.
R. P.
De wereldvlag, die aan het Nederlandsche Padvindsters Gilde in Augustus j.l.
door Lady Baden Powell is uitgereikt, trekt thans langs alle 80 afdeelingen in
ons land. Woensdag is zij door de Haarlemsche Padvindsters ceremoniëel in
gehaald. Een groep padvindsters bij de vlag (rechts).
De particuliere secretaris van Z. K. H. Prins Bernhard, jhr. mr. C. Dedel,
verstrekte ons hedenmorgen het volgende communiqué
„Deze nacht heeft meer slaap gegeven dan de vorige; de hoofd
pijn wisselt, doch neemt in het algemeen af. Prins Bernhard heeft met
genoegen zijn ontbijt genutttigd. De algemeene toestand blijft
bevredigend."
Hofjager Spek heeft buiten de breuk van zijn knieschijf geen stoor
nissen van eenig belang. Ook hij heeft goed geslaperv
In het Woensdagavond gepubliceerde com
muniqué werd meegedeeld:
De dag van heden verliep gunstig. Prins
Bernhard heeft voor het eerst eenig voedsel
tot zich genomen, de hoofdpijn is minder, de
prins was betrekkelijk opgewekt.
H.M. de Koningin en H.K.H. Prinses Juliana
hebben Woensdagmiddag hun verblijf in het
burgerziekenhuis onderbroken voor het ma
ken van een middagwandeling. Daartoe bega
ven de beide Vorstinnen zich naar den dieren
tuin van Artis, waar zij geruimen tijd in ge
zelschap van den directeur dr. A. L. J. Sunier
hebben vertoefd.
De aanrijding op de Kleverlaan.
Mevrouw K. overleden.
Mevrouw E. K., die Dinsdagmiddag vijf uur
op de Kleverlaan door een taxi werd aan
gereden, waardoor zij zwaar gewond naar het
Sint. Elisatbeths Gasthuis moest vervoerd
worden, is daar Woensdagavond aan de ge
volgen overleden.
T ento ons telling Kinderrubriek.
De opbrengst van deze tentoonstelling in
onze Tijdingzaal bedroeg f 24.38, welk bedrag
door ons werd afgedragen aan de Vereeni-
ging tot bestrijding der tuberculose te Haar
lem.
Een padvindstersvlag „trekt" door
Haarlem.
Toen op 6 Augustus jl. een paar duizend
meisjes van het Nederlandsch Padvindsters-
gilde voor haar Chief Guide Lady Baden
Powell defileerden op het Jamboree-terrein
te Vogelenzang heeft deze aan de meisjes
een ,,wereld"vlag, blauw van kleur, gesierd
met een geel klaverblad uitgereikt.
Deze vlag maakt thans een rondreis door
Nederland langs alle ongeveer 80 afdeelingen
van het gilde en zooals passend is, wordt zij
overal met eenig ceremonieel ontvangen, om
later naar de volgende afdeeling te worden
overgebracht.
Woensdagavond was de vlag te Haarlem,
waar vele padvindsters in haar blauwe uni
form en ook de jeugdige kabouters in haar'
bruine dracht tezamen waren gekomen om
het trotsche embleem eer te bewijzen in het
clubhuis van de padvinders aan de Schouw
tjeslaan, voor deze gelegenheid gebruikt, om
dat het clubhuis der meisje voor dit doel te
klein was.
Als leidster der ceremonie las mej. H.
Kersbergen de oorkonde van Lady Baden
Powell die de vlag vergezelt en daarna werd
deze door drie padvindsters binnengehaald.
Na afloop der ceremonie werd de vlag over-;
gébracht naar het huis van de presidente der
Haarlemsche afdeeling mevrouw H. Halberts-
ma-Waller, waar zij voor het oogenblik werd
opgeborgen, om straks haar rondreis te ver
volgen.
Op 22 Februari, de verjaardag van Lord
en Lady Baden Powell beiden, zal de vlag
haar tournee beëindigd hebben en het Hoofd
kwartier van het Gilde te Den Haag berei
ken om daar verder te blijven.
Bemanning door reddingboot van
boord gehaald.
Tegen zes uur is Woensdagavond
op vier kilometer ten zuiden van
Egmond de logger KW. 57 bij
mistig weer gestrand.
Het schip keerde na een reis van negen
dagen met een vangst van 150 kantjes
huiswaarts. Den geheelen dag had men
mist gehad, doch tegen den avond werd het
zicht miniem. Voortdurend werd daarom ge
peild. Na de laatste peiling, waarbij 81/2 vaam
water werd gemeten, raakte het ijzeren schip
met een harden stoot op een bank. Daar het
schip water begon te maken, gaf de schipper
order om te stakelen om daardoor de aan
dacht van de kustwacht te trekken. Zoodra
deze de waarschuwing zag, werd de redding
boot klaargemaakt. Zonder moeite kon de be
manning met bagage en bezittingen op de
reddingboot overgaan, nadat een anker was
uitgeworpen en de luiken waren dichtgesjord.
Twee sleepbooten van bureau Wijsmuller
uit IJmuiden zijn er hedennacht te om
streeks half drie in geslaagd den logger vlot
te trekken.
Schipper van de KW 57 is de heer J. v. d. Best.
Het schip behoort aan de reederij N. Haas
noot.
Eventjes, in enkle regels,
Wijs ik u, als kindervrind,
Op den verkoop van de zegels
Voor het arm misdeelde kind.
Eiglijk hoef 'k slechts te verklaren,
Denk erom, ze zijn er weer,
Zooals lang reeds telken jare,
Bij elkaar nu veertien keer
't Is een instelling geworden,
U en iedereen bekend,
In December aan de orde,
Na vijf weken weer ten end.
't Laatst werd het, naar 'k heb gelezen,
Honderdtachtigduizend pop.
Twee ton moet het ditmaal wezen,
Daar tenminste hoopt men op.
't Is best mooglijk dit te halen
Voor een zoo bijzonder doel,
Met den steun, als telkenmale,
Van uw beurs en meegevoel.
Maar geen mensch moet achterblijven,
Als elk meehelpt, naar zijn kracht,
Elk die nu iets heeft te schrijven.
Wordt het vast tot stand gebracht.
Vele kleintjes zijn één groote.
Offer mee uw kleine duit,
Vele kleintjes, stadgenooten,
Steken armpjes naar u uit....
Daarom wees 'k, in enkle regels,
Even u, als kindervrind,
Op den verkoop van de zegels
Voor het arm misdeelde kind.
Melkverstrekking aan sckook
kinderen.
Zal er toe worden overgegaan?
Half November j.l. heeft het Schoolmelk-
comité alhier een onderzoek ingesteld in hoe
verre het mogelijk zal zijn met een even-
tueele melkverstrekking op scholen te Haar
lem te beginnen. Uit de ontvangen opgaven
van de ouders blijkt, dat het onderzoek zich
heeft uitgestrekt over pl.m. 15.800 kinderen.
Het aantal kinderen, wier ouders wenschen
dat zij deelnemen, bedraagt pl.m. 10.300.
Het Haarlemsche Comité heeft het resultaat
van het onderzoek aan het Centraal School-
melk-comité te 's Gravenhage medegedeeld,
Laatstgenoemd Comité moet nu een regeling
treffen over den prijs van de melk; eerst
daarna kan het Comité alhier beslissen of
het al of niet tot de verstrekking zal over
gaan
Aangezien de algemeene melkverstrekking
op scholen, alsmede de eventueele toekomsti
ge regeling daarvan, de belangstelling van
Regeeringszijde heeft, is door het Centraal
Schoolmelk-comité te 's Gravenhage aan het
Comité alhier verzocht met het nemen van
verdere stappen nog even te wachten.
Het Haarlemsche Comité hoopt binnenkort
over een en ander nadere mededeelingen te
kunnen doen.
Uitsluitend met
roomboter bereid!
Luxe Bakkerijen
Tel. 10876 13714 11643 12193
(Adv. Ingez. Med.)
De Philippijnen y.ijix cenige malen achtereen door zware stormen geteisterd. Op
het eiland Luzon vielen tal van slachtoffers en werden woningen der inboorlingen
yernield.
Het woord is aan
Ruskin:
Een heer zijnander tvoord
voor diepe vienschelijkheid.
hij komtHebt
U er al voor ge
zorgd, dat uw
kinderen en vrien
den hem met
gejuich zullen
begroeten?
Een 17-jarige oplichtster.
En ongeveer zeventienjarig meisje heeft er
deze week misschien verleid door de fraaie
uitstalkasten in dezen St.-Nicolaastijd, haar
werk van gemaakt, eenige winkeliers op te
lichten. Zij stapte eerst, als een jongedame
gekleed, een winkel aan den Wagenweg bin
nen en vroeg of ze twee vulpenhouders, ter
waarde van resp. f 12,50 en f 7.50 op zicht
mee mocht nemen, naar haar woning aan de
Heemsteedsche Dreef te Heemstede. De win
kelierster vertrouwde haar en gaf het ge
vraagde mee. Toen ze eenigen tijd niets van
het meisje hoorde, ging ze aan het opgegeven
adres informeeren en toen bleek haar, dat
de door het meisje genoemde naam daar
niet bekend was.
Op dezelfde wijze wist de jeugdige oplicht
ster gedaan te krijgen, dat een winkelier in de
Groote Houtstraat haar een brilmontuur ter
waarde van f 15 op zicht mee gaf en een an
dere winkelier in die straat gaf haar een foto
toestel van f 37.50 mee. Ook aan deze twee
winkeliers deelde zij mede aan de Heem
steedsche Dreef te wonen. De benadeelden
deden aangifte bij de politie.
De winkeliers zijn dus nu tegen deze op
lichtster gewaarschuwd.
PIRITUS THEELICHTJE
Verbruik: slechts één
vijfde cent per uur
(Adv. ingez Med
HEDEN; 14 PAGINA'S.
Dc toestand van Prins Bernhard
bevredigend.
blijft
Een Katwijksche logger is Woensdagavond
in Egmond gestrand. l
Buslijnen zullen te Heemstede naar Rivie
renbuurt en Bronsteepark worden in
gesteld. 3
Minister Romme heeft de spaarregeling in
de Tweede Kamer verdedigd. 3
De Begrooting van Sociale Zaken is door
de Tweede Kamer goedgekeurd. 3
De Japansche troepen bevinden zich
op 70 K.M. van Nanking 4
Het eiland Jamaica is ernstig door over
stroomingen geteisterd. 4
De 23ste partij tusschen Euwe en Aljc-
chin is in remise geëindigd. 9
Engeland heeft met 54 van Tsjecho-
Slovakije gewonnen. 9
ARTIKELENENZ.
R. P.: Vreemdelingen in Frankrijk. 1
Van onzen Weenschen correspondent:
„Driemaal Oostenrijk", het boek van
Schuschnïgg. 4
H. D. Vertelling: Brander's Poffertje. 6
Schaakrubriek. g
S. Reslievky: Euwe aan nederlaag ont
snapt? g
Voor de Vrouw. 12
J. B. Schuil; 35ste St. Nicolaasfeeset Bond
van Ned. Onderwijzers 23
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op 21
