^roo|/es|avA
TELIFUNKEN
Haarlemsche jongens naar Spanje.
PERRIEUX 350. 575421.475.5.25
TEMPELIERSSTR. 32
H.D.'V ertelling
OARAGE RABO
VRIJDAG 10 DECEMBER 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
8
ARR. RECHTBANK.
Bemiddelaar voor de Haarlemsche rechtbank.
TA 55 WK
verschaft U de Telefunken TA 55 WK. Door
de harmonische samenvoeging van chassis,
luidspreker en kas» klinkt de fijn genuan
ceerde weergave geheel „vrij" van het ap-
paraat; men waant zich in de concertzaal
of de studio. Door den rijkdom aan forman
ten komt hef karakteristieke van elk Instru
ment en elke stem volkomen tot zijn recht.
Dank zij de toepassing van de vele nieu
wigheden der radiotechniek wordt hier iets
schoons geboden voor weinig geld. Zeer
goede selectiviteit - zichtbare afstemming -
automatische fadingcompensatie - intelli
gente stationsnamenschaal - eenvoudige
bediening - verrassend goede korte-golf
ontvangst - timbreschakelaar - pick-up-
aansluiting - aansluiting tweeden luidspre
ker - bijzonder smaakvolle kast.
Vraagt geheel vrijblijvend demonstratie
bij een Telefunken Service Station I
MUZ IE KAPPARATEN voor RA Dl O
NEDERLANDSCHE SIEMENS MIJ. N V., HUYGENSPARK 39, DEN HAAG
(Adv. Ingez. Med.)
Om het Kampioenschap Typen.
Het instituut Schoevers heeft ter gelegen
heid van het 25-jarig bestaan nationale
typewedstrijden georganiseerd. In verschil
lende plaatsen van ons land worden voorwed
strijden gehouden, terwijl in Amsterdam op
7 Januari de finale zal plaats vinden.
Gisteravond was Haarlem aan de beurt
van de voor wedstrijden die in het instituut
van den heer Lohman aan de Wilhelmina-
straat werden gehouden.
Met man en macht werd er getypt en dat
was noodig ook want het vereischte minimum
om ten minste de demi-finale te bereiken,
bedroeg 150 aanslagen per minuut.
Ongeveer 280 deelnemers in geheel Neder
land hebben zich voor deze wedstrijden op
gegeven, het Haarlemsche contingent was nog
al bescheiden, maar dit deed aan de strijd
lust en de goede stemming niets af.
De jury maakte tenslotte bekend dat de
volgende deelnemers voor de demi-finale ge
classificeerd zijn.
Mej. Th. Hoekema met 392 aanslagen per
minuut (kampioene van Haarlem.) de heer
W. J. Meerman 259 aanslagen per minuut
en de heer C. J. A. Goossens 256 aanslagen
per minuut.
Vooral het resultaat van mej. Hoekema
is zeer fraai en ongetwijfeld zal zij de finale
bereiken en wie weethet kampioen
schap.
ONDERHOUD MILITAIRE GEBOUWEN.
On de voormalige infanteriekazerne werd
Donderdagmorgen voorts aanbesteed (behalve
het reeds door ons vermelde éénjarig onder
houd van de militaire gebouwen en werken
te Haarlem) het onderhoud der militaire ge
bouwen en werken te Den Helder. Raming
f 15250. Id. van Uitgeest tot Velsen en bij
IJmuiden. Raming f 10800. Id. ten Oosten van
Haarlem en in den Haarlemmer-meerpolder.
Raming f 10000. Id. te Den Oevef en op het
Kornwerderzand. Raming f 2200. Genie.
Laagste inschrijvers waren: voor Den Hel
der: D. Koger, te Den Helder, voor f 13742;
voor Uitgeest: S. Hes, St. Pancras, f9560; Ten
O. van Haarlem en in den Haarlemmermeer:
S. Hes. St. Pancras, f 9080 en Den Oever enz.
W. Veenstra, Den Helder, f 1927.
v ICUA LLIÜtt m
.50,575,4.25,4.75,5.25
(Adv. Ingez. Med.)
PROVINCIALE STATEN.
De begrootingen goed
gekeurd.
(Zesde zitting).
Donderdagmiddag twee uur werd begonnen
met de algemeene beschouwingen over de be
drijven.
De heer Van Kessel (R.-It.) acht het
wel goed, dat reclame en propaganda voor de
provinciale bedrijven gemaakt wordt, maar
daarmee mag men de particuliere bedrijven
niet te zeer benadeelen. De koopkracht van
den middenstand is met 45 procent ingekrom
pen. Spreker heeft dan ook een buitengewoon
groot bezwaar tegen den post van f 15.000,
die voor extra reclame is uitgetrokken. Men
moet den middenstand niet te zeer in zijn
broodwinning benadeelen.
De heer Valkering (R.-K.) merkt op, dat
verschillende particuliere bedrijven er toe
overgaan, zelf bronnen te boren om zich van
het benoodigde water te voorzien, tot schade
van het Provinciaal Waterleidingbedrijf. Spre
ker dringt er dan ook op aan. de groote be
drijven met het tarief wat tegemoet te komen.
De heer Honig (Chr. Hist.) gelooft, dat er
thans een behoorlijke afschrijvingspolitiek
wordt gevolgd. Hij ziet de noodzakelijkheid
van tariefsverlaging niet in. (Deze spreker is
ook aan den catheder voor de perstribune niet
te verstaan).
De heer Lambooy (R.-K.) zegt, dat de
ovencapaciteit van de Provinciale Electrïsche
Centrale in Noord-Holland voldoende is om
aan de eischen ten opzichte van het verstrek
ken van electrischen stroom te voldoen. Spre
ker wil dan ook Ged. Staten uitnoodigen, den
post van f 750.000 voor het bouwen van twee
nieuwe ketels voorloopig terug te nemen, op
dat zij eerst besprekingen met de electrische
bedrijven te Amsterdam en Haarlem kunnen
openen, teneinde te zien, wat in samenwer
king met het P.E.N. te bereiken is, want spre
ker is van meening, dat hier voldoende ener
giebronnen aanwezig zijn. Ged. Staten kunnen
dan het resultaat van deze besprekingen in de
zomerzitting aan de Prov. Staten mededeelen.
Een ongebreidelde concurrentie tusschen het
P.E.N. en de overheidsorganen is zeer nadee-
lig. Het binnendringen van het P.E.N. in ge
meenten, die zelf gas produceeren, door daar
reclame voor electrischen stroom te maken,
kan aanleiding geven tot zeer onaangename
botsingen tusschen overheidsorganen.
De heer Seegers (Comm.) wil gaarne in
gelicht worden over den stand van de opwek-
Een maand gevangenisstraf
geëischt.
In de middagzitting van de Arron
dissement rechtbank werd de behan
deling voortgezet van de destijds uit
gestelde zaak tegen den 36-jarigen
varensgezel, die dezen zomer zijn be
middeling heeft verleend tot het
dienst nemen van twee Haarlemsche
jongens bij de Spaansche regeering.
Deze jongens, Daan Dollé en J. M. C. Ruyg-
rok slaagden er in, na tallooze avonturen,
waarover wij destijds uitvoerige mededee-
lingen deden, het vaderland weer te bereiken.
Wegens het aanwerven voor vreemden
krijgsdienst, subsidiair het verstrekken van
geld voor de reis naar Spanje, aan Daan Dollé,
had de betrokken varensgezel zich gisteren te
verantwoorden.
Verd. was destijds districtsbestuurder der
communistische partij te Haarlem en had met
een ander lid dier partij afgesproken dat hij,
verdachte, zou trachten jongelui voor den
strijd in Spanje te interesseer en. De gelden
daarvoor werden hem. uit Amsterdam ver
strekt. Verd. kwam op deze wijze in contact
met D. en. R., die volgens zijn verklaringen te
kennen gaven, naar Spanje te willen, om daar
te strijden. Hij had hen gewezen op de geva
ren, daaraan verbonden, doch had gezegd dat,
als zij wilden gaan, zij voor een bewijs van Ne
derlanderschap moesten zorgen, waarvoor hij
hen geld gaf.
Later was hij met hen naar Amsterdam ge
gaan, waarbij hij echter niet samen met de
jongens reisde. In Amsterdam zei hij hen, een
oogenblik te wachten, omdat hij geld moest
halen voor de reis naar Parijs. Daar moesten
zij zich naar een door hen opgegeven adres oe-
geven, waar zij wel verder geholpen zouden
worden.
Dollé vertelde, gehoord te hebben, dat verd.
wel bemiddeling verleende voor het vertrek
naar Spanje, waar hij echter niet wilde gaan
strijden, doch werk wilde zoeken.
Hij was met R. naar het bureau van verd.
in de Lange Lakenstraat gegaan, waar zij te
gen verd. gezegd hadden, in Spanje werk te
willen zoeken. Verd. had gezegd, dat daar wel
eenig gevaar aan verbonden was, doch dat had
hen niet afgeschrikt.
26 Juni hadden zij van verd. geld gekregen
voor het bewijs van Nederlanderschap. Daar
na waren zij naar Amsterdam gegaan, van
waar zij naar Parijs gingen, waar zij zich in
de Rue Couronne, bij een zekeren „Hans"
moesten vervoegen, die hen op transport stel
de naar Spanje.
Verd. ontkende, dat de Jongens om werk ge
vraagd hadden en zeide, dat bij hen nadruk
kelijk op de gevaren van het dienst nemen in
Spanje had gewezen. „Ze waren nog beter van
den Spaanschen toestand op de hoogte dan
ik", aldus verd.
Dollé: „In Spanje moesten we onze kleeren
uittrekken, waarna we uniformen kregen. We
hebben toen wel een poosje als chauffeur ge
werkt. Daarbij moest ik op schildwacht staan,
maar toen ik zei, dat ik daar niet voor geko
men was, hoefde het niet meer".
Verdediger: „Hoe lang heb je die militaire
uniform gedragen?"
Dollé: „Enkele minuten maar, voor een
Journaalfilm".
Verd.: „De heele militaire loopbaan heeft
dus bestaan uit het optreden als figurant voor
een filmopneming! Toen je naar het front
moest, is er toen gezegd, wat je moest gaan
doen?"
Dollé: „Dat is niet gezegd.!"
Pres.: „Waarom ben je weggeloopen?"
Dollé: „Ik wilde naar huis toe".
Pres.: „Maar je was juist weggeloopen om
naar Spanje te gaan!"
Dollé: „Ja, maar ik had van anderen ge
hoord, dat we moesten vechten en dat wilde
Ik niet".
Ook Ruygrok verklaarde, naar Spanje te
zijn gegaan, in de hoop, daar werk te zullen
vinden. Vechten wilde hij niet, omdat hij Ne
derlander was, en zich daar ook te jong voor
achtte. Wel was er over gesproken, dat zij bij
de Hollandsche brigade zouden komen, maar
dat was slechts, omdat zij dan Hollandsch
eten zouden krijgen.
Hij had in Spanje ongeveer drie weken als
chauffeur dienst gedaan, waarbij hij bouw
materialen moest vervoeren. Na die drie we
ken was hem gezegd dat hij naar het front
moest. Hij had geprotesteerd, doch dat had
niet geholpen
Requisitor.
De Officier van Justitie gaf in zijn requisi
toir toe, dat het aanwerven voor vreemden
krijgsdienst niet bewezen was. doch wel was j
komen vast te staan, dat verd. zijn bemidde
ling verleend heeft, bij het vertrek naar Span
je van deze jongens.
Spr. eischte daarvoor een gevangenisstraf
van 1 maand
Het pleidooi.
De verdediger, mr. S. de Jong uit Amster
dam. wees er op, dat men om verd.. dien men
z. i. ten onrechte ronselaar genoemd heeft,
een bloedig aureool heeft geweven, alsof hij
bloedgeld verdiende met het aanwerven van
werkloozê jongemannen, voor den strijd in
Spanje.
De zaak heeft dien omvang evenwel aller
minst. Immers, de handelingen van verd.
hebben niets met het verfoeilijke ronselen te
maken. Als hier bemiddeling Is verleend voor
het vertrek naar Spanje, geschiedde dit aan
menschen, die volkomen vrijwillig vertrokken.
Zoowel D. als R. hadden het voornemen, in
Spanje werk te zoeken. Verd. daarentegen was
het vrij onverschillig, of zij burgerdiensten
zouden verrichten, dan wel militaire, als zij
HANDELSBLAD GRATIS
Zij, die zich thans abonneeren ont
vangen het Handelsblad deze maand
GRATIS.
Abonnementen 1.90 per maand en
f5.50 per kwartaal. Buiten Amsterdam
verhoogd met 20 cent per maand voor
verzending.
Abonnementen op te geven bij het
Bijkantoor Handelsblad
(WENSING'S Alg. Adv.-Bureau)
Telefoon 10209
(Adv. Ingez. Med.).
slechts het door hem voorgestane ideaal dien
den.
Als de jongelui in Spanje krijgsdiensten zou
den hebben moeten verrichten, zou dit de
strafbaarheid van verd. niet verhoogd hebben,
omdat dit buiten zijn wil en bedoelingen ge
schiedde. Doch daarvan is niets gebleken.
Het staat niet vast, bij wien zij in dienst
waren, zelfs niet of zij inderdaad ergens in
dienst waren, aangezien zij geen enkel con
tract hebben geteekend. De jongens hebben
gevonden wat zij zochten, n.l. arbeid als
chauffeur.
Eerst toen R. de mededeeling kreeg, dat hij
naar het front moest vertrekken, heeft D. ge
zegd, hem te willen vergezellen. Onderweg zijn
de jongens toen weggeloopen, omdat zij vrees
den te zullen moeten vechten. Doch toen zij
daarna gearresteerd werden, was dat niet we
gens desertie, doch onder verdenking van fas
cistische spionnage.
Spr. bepleitte derhalve vrijspraak subs, de
uiterste clementie.
De Officier wees er in zijn repliek op, dat
de verdediger het zwaartepunt heeft gelegd op
de bedoelingen van de jongens. Doch het gaat
er hier om. wat de bedoelingen van verdachte
waren en deze heeft ruiterlijk toegegeven, dat
het zijn bedoeling was, dat de jongens in
Spanje zouden gaan vechten. Spr. persisteer
de bij zijn eisch.
Onvoorzichtig gereden
Zondag 20 Juni jJ. werd op den Wagenweg
Ds. P. A. ,E. Sillevis Smitt, predikant bij de Ge
reformeerde Kerk in Hersteld Verband, aan
gereden door een auto en zoo ernstig gewond,
dat hij aan de gevolgen van deze aanrijding
is overleden.
Een garagehouder uit IJmuiden had\ zich
gistermiddag voor de Rechtbank te verant
woorden; hem was ten laste gelegd dat dit
tragische ongeluk door zijn onvoorzichtig rij
den gebeurd was.
Dr. J. F. L. v. d. Hulst die als deskundige
werd gehoo-rd. vertelde eenige bijzonderheden
over den aard der verwondingen waaraan Ds.
Sillevis Smitt is bezweken.
Uit de getuigenverklaringen bleek dat de
verdachte iets te veel rechts van den weg had
gereden, bovendien was hij door te weinig
slaap eenigszins versuft geweest.
Een garagehouder uit Haarlem verklaarde
dat hij verdachte's auto vlak na het ongeluk
had onderzocht en dat toen gebleken was dat
.de kogellager van het rechter vocrwiel niet
geheel in orde was, waardoor dit bij het rem
men eenigszins naar rechts trok.
De verd. verklaarde dat de toestanden in het
taxi-bedrijf zoodanig waren, dat van een be
hoorlijke nachtrust dikwijls geen sprake is.
In zijn requisitoir noemde de Officier van
Justitie het zeker geen daad van wijs beleid
om zooals Ds. Sillevis Smitt dat gedaan had
tezamen met een ander op het. bij den Wagen
weg toch al zoo smalle fietspad ieder met een
•kind achter op de fiets te gaan rijden.
Ook de verdachte gaat echter niet vrij uit,
er was voor hem geen enkele reden om zoo
vlak langs de fietsers te gaan, als hij heeft
gedaan. Bovendien was hij niet in staat om
behoorlijk een auto te besturen. Spreker
eischte een geldboete van f 100 subsidiair 15
dagen hechtenis.
De verdediger mr. J. A. P. C. ten Boekei
wees er op dat het rijwielpad op den Wa
genweg bij de Mr. Lottelaan iets spits toe
loopt, zoodat vele fietsers hier onwillekeurig
een manoeuvre naar links maken.
Door het breken van een kogellager, wat
vlak voor het ongeluk geschied kan zijn, was
bovendien de bestuurbaarheid van de auto
verminderd. Tenslotte stelt het taxi-bedrijf
op het oogenblik dusdanige eischen dat het
dikwijls niet mogelijk is om voldoende rust
te nemen.
Een geldboete van f 100 kan verd. niet be
talen, spreker bepleitte dan ook de uiterste
clementie.
Uitspraak 23 December.
Het Patentmiddel
Door J. P. BALJé.
DE heer Verheyen, chef van de firma
Verheyen en Co., keek zijn bezoeker
aan en tikte dan op den brief, die
voor hem lag.
„U heeft me hierin om een zakelijk onder
houd verzocht", zei hij, „wat is er eigenlijk
van uw dienst? Ik kan me niet herinneren,
ooit eerder met u in relatie te hebben ge
staan, meneer.... ehmeneer Damme".
„Nee", antwoordde de heer Damme met
een breeden glimlach, „nee, ik ben bezig, mijn
zakenrelaties uit te breiden". Hij zette zich
wat gemakkelijker en plooide zijn eene been
over het andere.. „Kijkt u eens", ging hij ver
der. „ik heb u een offerte te doen
Geërgerd fronste Verheyen het vorohoofd.
„Pardon", zei hij koel, „ik zal even mijn se
cretaresse bellen. Reizigers worden altijd door
haar te woord gestaan".
„O nee, wacht u even", haastte Damme zich
te zeggen, „wat ik u te offreeren heb, is iets
heel bijzonders, en dat heeft met de zaken,
die uw firma drijft, niets te maken. Ik kom u
geneesmiddelen aanbieden".
Verheyen keek verbaasd op. „Geneesmid
delen?"
Damme knikte vriendelijk. „Geneesmidde
len", herhaalde hij. „Kijkt u eens, meneer
Verheyen, ik ben student in de medicijnen ge
weest, maarre.door bijzondere omstandig
heden heb ik nooit mijn doctoraal kunnen
doen. Toen ben ik op een lumineus idee ge
komen. Een mensch moet tpch eten, niet
waar? Wel ik heb bij mezelf gedacht: Er zijn
zooveel zieken, die de doktoren niet kunnen
helpen. Als u verkouden bent, gaat u dan
naar een dokter? Nee! En toch voelt u zich
ellendig. Als u oorpijn hebt gaat het precies
zoo, bij kiespijn is het nog erger. U kunt na
tuurlijk laten trekken, jawel, maar daar denkt
u wel even over na, en inmiddels hebt u pijn,
helsche pijn. Buikpijn loopt u ook niet direct
mee naar uw huisarts en zoo zijn er vele din
gen. Ik heb er een studie van gemaakt, me
neer Verheyen en ik heb tegewoordig mijn
vaste klanten. Ze zijn, om zoo te zeggen, ge
perfectioneerde huismiddeltjes, huismiddeltjes
met een wetenschappelijken inslag, als ik het
zoo eens ioemen mag. Ik heb er het platte
land voor afgereisd, bij de boeren heb ik
een hoop geleerd en ik heb mijn kennis van
medicamenten gecombineerd met dat, wat ik
van huismiddeltjes te weten kwam. Het is een
succes geworden, meneer Verheyen".
Verheyen had den woordenstroom langs zich
laten gaan. Even had hij lust gevoeld, te bel
len en zijn bezoeker de deur uit te laten zet
ten, maar hij had zich weten te beheerschen.
.Bent u uitgepraat, meneer Damme?", vroeg
hij.
„Dat wil zeggenaarzelde deze.
„Met mij kunt u geen zaken doen", zei Ver
heyen gedecideerd, „ik gebruik principieel geen
kwakzalversmiddeltjes".
„Kwakzalversmiddeltjespardon, maar
het zijn geen kwakzalversmiddeltjes, meneer
Verheyen. Vier jaar heb ik gestudeerd, telt u
dat niet mee? Hebt u last van oorpijn, ik heb
er een patent middel voor, last van slapeloos
heid of van buikpijn? Attesten van vooraan
staande personen zullen u overtuigen, dat ik
het geneesmiddel ervoor bezit!"
Verheyen trok een leelijk gezicht. Hij kneep
de oogen half dicht, vertrok zijn mond en
bracht onwillekeurig zijn hand tegen de
wang.
„Last van kiespijn?", juichte Damme bijna.
„U hebt last van kiespijn! Kijkt u eens, hier
heb ik een fleschje, dat ik u kan aanbevelen.
Prijs f 2.50. Een paar druppels op een watje,
u stopt het watje in de holle kies en uw
pijn verdwijnt binnen de tien minuten. Is de
kies niet hol dan is de behandeling een
beetje anders. U kunt er een kwastje bij
koopen voor een kwartje. U smeert nu het
tandvleesch rond de kies grondig in en ook
nu zult u het resultaat binnen de tien minu
ten ondervinden". Hij grabbelde in zijn city
bag, zette fleschje na fleschje op de lessenaar
van den heer Verheyen, mompelde in zich
zelf „Waar heb ik dat ding, waar zit het toch?
en uitte dan een kreet van voldoening: „Ha.
hier is het!"
Verheyen had al dien tijd met een verbeten
gezicht naar zijn bezoeker gestaard. De pijn
scheut was hevig geweest, maar nu werd het
wat minder. Zijn humeur was echter grondig
bedorven.
„Meneer Damme", zei hij met een stille
dreiging in zün stem. „ik raad u aan op te
hoepelen, en snel! Neem die rommel weg, en
smeer 'm!"
Damm^i stond op met iets waardigs in zijn
houding. „U is tegen uzelf!" merkte hij op.
„U prefereert hevige kiespijn en versmaadt
mijn patentmiddel Soit!"
Gelaten deed hij de fleschjes weer in zijn
koffertje. Eén fleschje liet hij echter staan.
Hij legde er nog een kwastje naast.
„Mijn patentmiöder zei hij, „ik schenk
het u' Straks als de pijn weer heviger wordt,
zult u mij dankbaar zijn. En morgen kom ik
eens hooren, meneer Verheyen, of u nog boos
op me is.
Zonder nog antwoord af te wachten, keer
de Damme zich om en verliet het vertrek.
Het feit, dat hij den volgenden dag bij
den heer Verheyen toegelaten werd, stemde
Damme reeds hoopvol, maar toen hij diens
gezicht zag, dat een beetje verlegen, maar on
miskenbaar vriendelijk glimlachte, wist hij,
dat hij het pleit gewonnen had.
„Ik zie het al, meneer Verheyen. oik hoef
niet meer te vragen. Mijn middel heeft u
geholpen!"
Verheyen knikte, ,,'k Heb nooit vertrouwen
in zulk spul", bekende hij, „maar de pijn
werd zoo hevig, dat ik bijna razend was en
ik alles in mijn kies zou hebben gestopt, als
het maar een beetje dragelijker werd. Ik heb
dien rommel genomen en waarachtig, tien
minuten later was de pijn weg! En ik ben er
verder vrij van gebleven!"
Damme wreef zich in de handen. „Moo zoo",
lachte hij. „mag u dan zeker wel een
paar fleschjes verkoopen, meneer Verheyen?
Wat zegt u, voorloopig twee? Prachtig."
Hij zette de fleschjes op tafel, streekt het
geld op en knikte toen zelfbewust.
„Ik wist het wel, meneer Verheyen, dat het
middeltje goed was, ik wist het beslist. Gek,
dat ik er niet eerder op gekomen ben. Tot nu
toe had ik het altijd gebruikt als een smeer
sel tegen de rheumatiek, en de menschen
vonden er geen baat bij. Toch wist ik, dat
het een prachtig medicament was. Het moest
ergens goed voor zijn, dus besloot ik het tegen
kiespijn te doen gebruiken. U was mijn eerste
klant ervoor, en mijn idee bleek een ontdek
king te zijn. Tja. een beetje medische kennis
moet je bij zulke dingen hebben, je moet
weten, dat het middeltje medisch gesproken
helpen moet tegen een bepaalde kwaal en
net als de doktoren dien je dan te ontdekken
welke die kwaal is. Ik dank u, meneer Ver
heven voor uw medewerking".
(Nadruk verboden.
Auteursrechten voorbehouden).
kingscapaeiteit in Noord-Holland; dit acht
hij noodig, alvorens men kan overgaan tot
uitbreiding van het Provinciaal Electriciteits-
bedrijf. Want ook de tarieven zijn veel te hoog.
De bedrijven in Amsterdam en Haarlem zullen
er onder lijden, wanneer toch tot uitbreiding
wordt besloten. Wat den post van f 750.000
voor het aanschaffen van twee nieuwe ketels
betreft, is spreker het met den heer Lambooy
eens.
Het is niet goed, dat drie groote overheids
bedrijven met elkaar gaan vechten. De heer
Seegers acht het een ongezonden toestand,
dat Ged. Staten invloed hebben op de tarie
ven van de gemeentelijke bedrijven.
De heer Wolkers (CD.U.) zou gaarne
zien, dat bij de vaststelling van het vast
recht-tarief niet alleen rekening wordt gehou
den met de bewoonbare ruimte, maar ook
met de huurwaarde.
De heer Evers (R.-K.) bepleit goedkoo-
pere tarieven voor groote gezinnen.
De heer Boissevain (V.B.) juicht het
toe, dat Ged. Staten een voorzichtige finan-
cieele politiek voeren. Dit mag geen aanlei
ding zijn, om uitbreiding tegen te gaan. Hij
acht het dan ook niet onverantwoordelijk,
om de gelden voor den bouw van de twee ke
tels toe te staan.
De heer Visser (S.D.A.P.) bepleit verla
ging van meterhuur. Dit komt aan alle ver
bruikers ten goede. Met voldoening heeft hij
er kennis van genomen, dat dit in studie is.
Bij het vaststellen van het vastrecht is nu
één maatstaf aangelegd inplaats van twee,
zooals voorheen en dat tot onbillijkheden
aanleiding gaf en dat door de verbruikers
niet begrepen kon worden. Spreker had ge
vraagd, hoeveel kleine verbruikers er nog
boven den prijs van dertig cent per K.W.L.
zijn. Het antwoord luidde: „Dit aantal kan
niet groot zijn". Hierover kan verschillend
geoordeeld worden, maar spreker zou toch
gaarne liever positieve cijfers hebben ge
hoord. Ook wil hij gaarne een antwoord op
de vraag: wat de financieele gevolgen zullen
zijn van herstel der retributieregeling. In
het algemeen staat spreker op het stand
punt, dat iedere verbruiker een zeker aan
deel in de vaste lasten van het bedrijf moet
betalen.
De heer Ankersmit (S.D.A.P.) heeft
tot zijn spijt geconstateerd, dat het niet veel
geholpen heeft, dat in deze vergaderzaal een
groot catheder is geplaatst. Verscheidene
sprekers konden toch niet voldoende ver
staan worden. Hij vraagt of de uitgaaf van
GASTHUISVEST II - HAARLEM - TeL 17266
BETROUWBARE AUTO'S
v. zelfrijders (zonder chauffeur)
Q per dag, week, maand en langer.
9 WINTER TARIEF
Onze wagens zijn All Risk verze
kerd en voorzien van triptiek.
(Adv. Ingez. MedJ
f 750.000 voor de twee ketels wel absoluut
noodzakelijk is, nu men over de reserves van
Haarlem en Amsterdam beschikken kan.
De heer Van der Waerden (S.D.A.P.)'
zegt dat de samenwerking tusschen de drie
groote bedrijven prachtig is. Toch heeft het
P.E.N. een reserve noodig. Spreker heeft nog
nooit geconstateerd, dat er geen concurrentie
bestaat in plaatsen, waar de bedrijven van
gas en electriciteit in één hand zijn. Het is
moeilijk, een grens te trekken, tot hoever de
concurrentie gevoerd mag worden. Die con
currentie moet eigenlijk wetenschappelijk
worden gevoerd.
Mr. Bruch (A.-R.) beantwoordt de spre
kers. Er zijn nog veel menschen, die niet we
ten, hoe zegenrijk het gebruik van electri
sche apparaten is. Daarom moet er propa
ganda voor gemaakt worden. Volgens spre
ker heeft de middenstand daar niet van te
lijden. Bezwaren uit drie kringen heeft spre
ker nog niet gehoord. Met het winnen van
water uit het IJselmeer is men op den goe
den weg. De onderzoekingen zijn echter nog
niet afgeloopen." Het bedrijf moet zuiver
commercieel gevoerd worden; het geven van
cadeautjes aan klein- of grootverbruikers is
daarbij uit den booze. De industrieele klan
ten zijn voor de provincie niet eens zulke
aangename klanten. Het zou heelemaal niet
erg zijn, als de industrie geen water van de
provincie meer betrok. Het doet spreker
genoegen, dat men over het algemeen gun
stig over de afschrijvingspolitiek geoordeeld
heeft.
Uitvoerig verdedigt hij den post van f 750.000
voor het bouwen van'de twee ketels.
Ged. Staten hebben zich, wat de uitbrei
ding van het P.E.N. betreft, tot het ministe
rie van Waterstaat gewend en dit heeft, voor
gelicht door de deskundigen, daartegen geen
bezwaar gemaakt. De concurrentie met de
gasbedrijven is geen andere dan een kwalï-
teitsconcurrentie. Alle andere soorten van
concurrentie, zooals spreker die in eenige ge
meenten geconstateerd heeft, keuren Ged.
Staten af. Aan spreker is o.a. een gemeente
bekend, waar men een ambtenaar, die elec
trischen stroom gebruikte, gedwongen heeft
gas te verbruiken. Wat het vastrecht betreft,
deelt spreker mee, dat dit niet verlaagd kan
worden.
Na nog eenige korte opmerkingen in tele
gramstijl beantwoord te hebben, eindigt Mr.
Bruch.
De begrooting der bedrijven met de daar
bij behoorende voorstellen, door ons reeds
gepubliceerd, en de begrooting der provincie
worden daarop zonder hoofdelijke stemming
goedgekeurd.
Geltllecningen.
Ged. Staten werden gemachtigd, de vol
gende geldleeningen aan te gaan:
f 1.451.000 voor uitbreidingswerkzaamhe
den ten behoeve van het Prov. Electriciteits-
bedrijf; f 667,000 voor de uitvoering van het
West-Friesche Kanalenplan en voor verbete
ring van den vaarweg over het Alkmaarder,-
meer; f 92.000 voor bijdrage voor den bouw
van een nieuwe sluis te IJmuiden en de ver
betering van het Noordzeekanaal; f 385.000
voor uitbreidingswerken van het Prov. Wa
terleidingbedrijf en f 20.500 voor de .Provin
ciale Ziekenhuizen.
Te half zes wordt de vergadering verdaagd
tot Dinsdag 14 December, des morgens half
twaalf.
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO CENTRALE OP ZATERDAG
11 DECEMBER 1937.
Progr. III. 8.00 Keulen. 9.20 Parijs Radio.
11.50 Keulen. 1.20 Ned. Brussel. 2.20 Londen
Regional. 3.20 Keulen. 4.20 Ned. Brussel. 5.50
Fransch Brussel. 6.20 Keulen. 9.20 Londen
Regional. 9.40 Boedapest. 10.20 Ned. Brussel.
10.30 Berlijn.
Progr. IV. 8.00 Ned. Brussel. 9.20 Diversen
10.35 Londen Regional. 12.05 Droilwich. 4.20
Londen Regional. 5.20 Droitwich. 11.00 Lon
den Regional. 11.20 Droitwich.
Progr. V. 8.00—7.00 Diversen. 7.00—8 00
Eigen gramofoonplatenconcert: Verzoekoro-
gramma. 8.0012.00 Diversen.