Haarlem's Dagblad
Felle brand te
Rotterdam
De geluksvliegster.
De wonderen
der Statistiek.
Het belangrijkste
55e Jaargang No. 16732
Uitgave Loureiis Coster, Maatscbappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Zaterdag 8 Januari 1938
Abonnementen per week f0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advcrtcntiën1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Regclabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aaubod 1-4 regels f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes xie rubriek.
Groot alarm
in den vroegen morgen
In den vroegen morgen heeft een
felle brand gewoed in een der opslag
plaatsen van de N.V. Everest, een on-
derafdeeling van de N.V. Arnold I. van
de Bergh's Handel Maatschappij, ge
vestigd aan de Nassauhaven-West-
zijde te Rotterdam.
De brand, die zich tot ver in den omtrek
tegen den nachtelijken hemel afteekende, liet
zich al spoedig zóó ernstig aanzien, dat groot
alarm werd gemaakt, waarop binnen zeer kor
ten tijd drie motorspuiten, een groot aantal
slangenwagens en later nog eenige drijvende
stoomers uitdrukten. De brandweer heeft den
brand echter zoo deskundig aangepakt, dat zij
hem vrij spoedig onder de knie had. Een der
houten loodsenis echter, evenals de opge
slagen houtwerken, een prooi der vlammen
geworden.
De N.V. Everest omvat een complex gebou
wen, dat zich uitstrekt langs de Nassauhaven
Westzijde, de Nassauhaven Oostzijde en den
Persoonsdam. De hoofdingang is aan de Nas
sauhaven Westzijde, links daarvan bevinden
zich talrijke onderaf deelingen, zooals de kuipe
rij, de zagerij, de schaverij, de kistenmakerij
en ter rechterzijde zijn de meubelmakerij, de
opslagplaats voor huishoudelijke artikelen en
het tankhuis ondergebracht.
Door tot nu toe niet bekende oorzaak is de
brand uitgebroken in den hoek, die wordt
gevormd door het samenvallen van den vleu
gel van de bij de meubelmakerij behoorende
houtloods en de opslagplaats. Vandaar hebben
de vlammen zich meegedeeld aan de geheele
opslagplaats van huishoudelijke artikelen,
waarin zich groote partijen withouten artike
len bevonden. Zooals begrijpelijk, brandde dit
hout als een lier en weldra schoten tegen den
donkeren hemel groote vlammen omhoog, ter
wijl vonkenregens op de bijgebouwen en om
liggende panden neerdaalden.
Personeel van de tuinbouwveiling „De Zuid-
Hollandsche Eilanden", welk veilinggebouw is
gevestigd op den aangrenzenden hoek van de
Nassauhaven oostzijde en aan den Persoons
dam, heeftdirect twee eigen stralen op de
waterleiding aangesloten, waarmede het blus-
schingswerk een aanvang had genomen.
Het veilinggebouw is geblakerd en ,tal van
ruiten zijn gesprongen, maar daar is het bij
gebleven, dank zij het feit, dat men bij de
brandweercentrale merkte, dat de brand een
vrij ernstig karakter droeg en met groot
materiaal uitrukte.
Men slaagde erin den brand aan drie zij
den in'te sluiten. De vierde zijde lag aan den
waterkant. Brandende stukkien van den ach
terwand vielen in hét water doch konden
geen verdere uitbreiding veroorzaken. Aan den
waterkant ontstond nog even consternatie,
omdat vlak tegen den gegalvaniseerd ijzeren
achterwand het motorbootje lag „De tijd zal
het leeren" van de N.V. gemeerd lag. Dit
scheepje geraakte in brand, terwijl men dacht
dat er zich nog mensehen aan boord bevon
den. Dit bleek niet het geval. Ondanks het
feit, dat een en ander groote moeilijkheden
opleverde, zijn eenige brandweerlieden er in
geslaagd het scheepje te verhalen.
Spoedig bleek dat de opslagplaats niet
meer te houden was. Eenige drijvende stoo
mers hebben nog met de vaste straalpijp ge
werkt., maar men heeft er zich toe bepaald,
de omliggende gebouwen nat te houden en
een groot deel van het materiaal te concen-
treeren in de meubelmakerij, die dan ook
behouden is.
Alles was verzekerd.
Het conflict in het visscherij-
bedrijf.
Nog meer trawlers naar zee.
Behalve de trawlers elders in dit blad ge
noemd zijn nog naar zee vertrokken de
Claesje. Penelope, Perseus, Jenny Elsa, Zee
hond, Zeeleeuw, Rotterdam, Derika 5, De-
rika 7, Alma, Bloemendaal, Aneta en Nep-
tunus.
In totaal zijn nu bijna 30 booten uitge
varen.
De nieuwe school in het Florapark.
Het wachten is op de goedkeuring van het
Raadsbesluit door Ged. Staten.
Men weet dat de Haarlemsche gemeente
raad enkele weken geleden het voorstel van
B. en W. heeft aangenomen om een nieuwe
openbare school in het Florapark te bou
wen.
Het wachten is nu op de goedkeuring van
het desbetreffende raadsbesluit door het
college van Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland. In het Haarlemsche Stadhuis is
men overtuigd, dat die goedkeuring binnen
kort zal komen. Met 1 Januari jl. is de ver
plichting vervallen dat voor schoolbouw ook
toestemming van de regeering noodig was.
Aan die tijdelijke wettelijke verplichting is
een einde gekomen.
Zooals men weet hangt voor de gemeente
veel af van de goedkeuring van dit besluit
van de school in het Florapark te bouwen,
want daaraan vast zitten immers: de ver
bouwing van de oude Ambachtsschool in de
Kamperstraat voor huisvesting van Maat
schappelijk Hulpbetoon en de verbouwing
van de school in de Wilhelminastraat voor
de teekenschool der St. Jozefsgezellenver-
eeniging. J
Voor de werkverruiming m de stad zijn
die objecten ook van zeer veel beteekenis
De nieuwe school kost f 70.000. de verbouw
van de oude Ambachtsschool f 70.000 en de
verbouw van de school in de Wilhelmina
straat f 30.000. Tezamen dus f 170.000.
(Volgens mededeelingen in de pers
bekommert de Fransche vlieg ster
Mary se Hilsz zich op haar af-
standsvluchten nauivelijks om
kaarten, motor, accu e.d. en vliegt
zij in hoofdzaak op goed geluk en
haar sterk instinct.)
Die Maryse is een dame,
Die het vliegend heel ver zoekt,
En, voor roem of voor reclame.
Meer dan eens successen boekt.
Zij vliegt nuchter onverschrokken.
Overal op aarde heen,
Maar men zegt. en zal niet jokken,
Dat zij luchtig is als geen.
Over goed organiseeren
Maakt Maryse zich niet druk,
Al haar vluchtige verkeeren.
Doet ze maar op goed geluk.
Kaarten, accu's en motoren,
Kijkt ze niet of nauwlijks na,
Slechts de vlucht kan haar bekoren
En 'de rest gaat maar la-la.
Op een goed gesternte bouwend,
Vliegt ze maar van dag tot dag,
Enkel haar instinct vertrouwend
En haar waren Franschen slag
Is Maryse nog zoo handig.
Heeft ze nog zoo'n goeden neus.
Zij doet zeker onverstandig,
Safety first zij ook haar leus.
En de kenners der gevaren
Zeggen: dat loopt nooit goed af,
Lang moge het lot haar sparen,
Eenmaal vindt zij zoo haar straf....
Maar door vogels op hun nesten
Wordt Maryse wel erkend.
Hier is toch te langen leste
Haast een echte concurrent.
Fa. VAN
Gr. Houtstr. 155, Tel. 11159
Balans Opruiming
(Adv. Ingez. Med.)
Het Paleis te Soestdijk -
- uit de lucht gezien het middenpunt van Nederland's
verwachting in deze dagen.
(Luchtfoto K. L. M.)
De Haarlemsche Financiën.
Aan het einde der opgelegde bezuiniging?
De Haarlemsche gemeentebegrooting voor
1937 is nog steeds niet goedgekeurd. Het jaar
is intusschen verstreken, zoodat er formeel
voor de gemeente niets meer te doen is dat
het financieele resultaat van 1937 kan be
ïnvloeden. Trouwens over enkele weken be
gint de Raad met de behandeling der be-
grooting voor 1938. Dat is op zichzelf ook al
laat, want voor daarmee wordt aangevan
gen is Februari immers al in het land en min
stens 1/12 van het loopende jaar dus al ver
streken!
Gedurende 1937 heeft de Raad, op aan
drang van het college van Gedeputeerde Sta
ten en van de Regeering reeds verschillende
bezuinigingen moeten invoeren. Dit stond in
verband met de door de gemeente ge
vraagde extra subsidie uit het Werkloosheids
fonds ter dekking van het tekort op de be
grooting voor 1937 van ongeveer f 400.000.
In het college van B. en W. bestaat
thans de overtuiging, dat het, wat de
begrooting voor 1937 betreft, aan het
eind gekomen is van de voorgeschre
ven bezuinigingen.
In dat geval kan vermoedelijk binnenkort
de goedkeuring van de begrooting voor 1937
verwacht worden.
De gemeente Rotterdam is in een nog zon
derlinger positie, want die wacht nog steeds
op de goedkeuring van de begrooting voor
1936!
Als in het eind van Februari de begrootin;
voor 1938 door den Haarlemschen Raad za
zijn behandeld beginnen natuurlijk weer de
onderhandelingen met de hoogere colleges
over die begroeting. Zullen er dan weer
nieuwe eischen aan Haarlem gesteld wor
den?
Men weet dat de gemeente nu bijdragen
voor dekking van het tekort over 1938 heeft
moeten aanvragen tot een bedrag van
f 1.067,000. Onze zegsman verwachtte geen
nieuwe ingrijpende bezuinigingen, want
zoo zei hij er valt op het laatst niet meer
te bezuinigen.
Liliaii Harvey enthousiast te
Haarlem ontvangen.
Filmster voldaan over haar bezoek aan
Holland.
Met den trein van 12.30 uur is de bekende
filmster Lilian Harvey hedenmiddag te Haar
lem uit Arnhem aangekomen om hier eenige
voorstellingen van haar film „Fanny Elssler"
bij te wonen.
De charmante filmactrice die vergezeld was
van de heeren A. Wolff en P. Burbach van de
Nederlandsche directie van de Ufa maakte
een opgewekten indruk en het bezoek aan Hol
land scheen haar goed te bevallen.
Op het station werd zij verwelkomd dooi
den heer Bakker, directeur van het Rem
brandt Theater en den heer Dick Schiferli den
perschef van de Ufa in Nederland.
Een dochter van den heer Bakker bood de
filmster bloemen aan die zij lachend en vrien
delijk dankend aanvaardde. Met twee auto's
begaf het gezelschap zich vervolgens naar
restaurant Brinkmann.
Aan het station en ook onderweg werd de
actrice door talrijke liswonderaars en be
wonderaarsters hartelijk toegejuicht.
Zooals men weet woont Lilian Harvey he
denavond en morgenavond de voorstellingen
van Fanny Elssler in het Rembrandt Theater
bij. Zij verstrekt ook handteekeningen ten bate
van het Bio vacantieoord.
Te Arnhem waar zij gisteravond met zeer
veel succes optrad verkreeg zij op die manier
een bedrag van eenige honderden guldens voor
deze sympathieke instelling.
Vermist Amerikaansch vliegtuig
nog niet gevonden.
Twee dagen vergeefs gezocht.
Het A.N.P. verneemt uit San Diego 8
Januari:
De hoop het verdwenen bombardements
vliegtuig nog te vinden is aanmerkelijk ge
daald, nadat 48 uur met man en macht naar
het toestel is gezocht.
Bloemen en vruchten voor Prins
Bernhard.
Namens de Nederlandsche schooljeugd
aangeboden.
BAARN. 8 Januari. Het comité van de
Nederlandsche schooljeugd heeft heden ten
paleize te Soestdijk een mand met bloemen
en vruchten laten bezorgen voor Prins
Bernhard.
In een begeleidend schrijven zegt het comité
dat de Ned. Schooljeugd, gedurende de laat
ste weken intens met den Prins heeft meege
leefd. Door de aanbieding van bloemen
en vruchten wil zij uitdrukking geven aan
haar blijdschap over het aanvankelijk her
stel.
DE VAL VAN NANKING. Japansehc soldaten varen de haven van de oude
Chineesche hoofdstad binnen om met hun geschut de operaties der Japansehc
strijdkrachten te land te ondersteunen.
In de Groene Amsterdammer stond deze
week op een lijstje hoeveel tijd een gemid
deld heer van zestig jaar van zijn wieg af
besteed heeft aan slapen, gapen, lachen, nie
zen. neussnuiten, tandenpoetsen, schoenen
aandoen en zulke doodgewone dingen meer.
Ge komt dan tot ontstellende cijfers. Een man
van 60 jaar heeft zoowat 20 jaar geslapen
en 5 jaar gegeten en 5 jaar geborreld en een
jaar lang schoenen aangetrokken. Gaat u
maar eens narekenen; dat is een leuk spelle
tje voor de lange winteravonden.
U kunt daar mee dóór gaan en er allerlei
andere menschelijke functies en bezigheden
bijhalen in uw statistische berekeningen.
Wanneer wij bijvoorbeeld wéér een heer van
60 jaar nemen en voor ons gemak aannemen
dat zoo'n meneer 300 dagen per jaar gewóón
heeft gedaan. (Van de overige 65 is hij er een
paar ziek geweest, een paar op reis geweest
en zoo, dan heeft hij 18.000 dagen achter den
rug.
Laten wij dan zeggen dat hij op z'n twin
tigste getrouwd is, dan heeft hij dus 12.000 ge
trouwde dagen achter den rug.
Daarvan heeft hij gemiddeld een half uur
per dag (en het is niet om persoonlijk te wor
den, maar dit aan den langen kant) ik zeg:
daarvan heeft hij gemiddeld een half uur per
dag verwijten van zijn gade moeten aanhoo-
ren. Dat is dus 6000 uur verwijten.
Dat is plus minus tien maanden lang vóórt-
durend, zonder ophouden, dag en nacht ver
wijten. Ik denk dat menige man die tien
maanden zou willen doormaken om gedu
rende de rest van zijn leven gevrijwaard te
zijn van deze echtelijke monologen.
Laat ons zeggen dat een getrouwd man ge
middeld 3 uur per dag met zijn gaaike thee
drinkt: 12000 maal 3 is 36.000 uur is 1500 da
gen en nachten is 50 maanden is ruim vier
jaar zonder ophouden theedrinken met het
gaaike.
Laat ons aannemen dat een getrouwd man
4 uur per dag luistert naar echtelijke ver
halen over tante Mien, mevrouw Bercken-
rath, de dienstbode Dient je, die menschen
van Ketzelaar; kortom: naar dingen die hem
absoluut niet interesseeren is 12.000 maal 4
is 48000 uur is 2000 dagen en nachten is on
geveer 6 jaar.
Laat ons veronderstellen dat een getrouwd
man gemiddeld slechts 1 uur per dag kleine
dingetjes voor zijne echtgenoote moet op
knappen: boodschapjes, telefoontjes, bestel-
linkjes, brieven schrijven, stukken uit de
krant voorlezen, dit even halen en dat even
halen is 12.000 maal 1 is 12.000 uur. dat is
500 dagen, dat is anderhalf jaar.
Hoeveel uur besteedt de man per week be
leefdheidshalve aan de visite van zijn vrouw,
even binnen komen loopen, even handjes ge
ven. even hoemaaktuüt? Zullen we zeggen 2
uur in de week? is 100 uur per jaar is 4000
uur in 40 jaar is 160 dagen ongeveer is een
klein half jaar.
Alzoo heeft zoo'n net persoon van 60 jaar
in zijn getrouwden staat aan standjes ont
vangen, theedrinken, luisteren naar non
sens. boodschappen doen en vriendelij k-zijn-
zonder-het-te-meenen. dus aan volslagen
onnoodzakelijkheid, besteed: 4 en 6 en "iy,
en jaar is 12 jaar. Voeg daarbij 1'3 maai
40 jaar is 13 jaar slapen. Dat is dan 25 van
de 40 jaar waaraan hij voor zich zeer weinig
gehad heeft.
Een van die overige 15 jaar gaat hij nog
geruimen tijd met zijn vrouw op visite: met
zijn vrouw naar de bioscoop; met zijn vrouw
naar de comedïe; met zijn vrouw op reis,
ergens zitten, wandelen, naar lezingen, ten
toonstellingen, winkels en fancy-fairs.
Dat is allemaal heelemaal niet erg.
Maar mijn gade zei 'gisteren toen ik in
plaats van om 11 uur om 2 uur van een be
langwekkende vergadering thuis kwam: ..je
bent een egoïst en je denkt alleen maar aan
je zelf".
En dat vind ik met mijn statistische ge
gevens wel erg.
Heel erg.
Een man van 60 jaar vindt van zijn 40
huwelijksjaren gemiddeld 1 uur per dag iets
erg van zijn vrouw is 12.000 uur is 500 da
gen is anderhalf jaar.
Die komen ook nog bij die 25 min of meer
onnuttig bestede jaren.
Griezelig hè?
Mr. E. ELLAS.
HET WINTERT STERK IN GRIEKENLAND.
Een groot deel van Griekenland is met een
dikke laag sneeuw bedekt. In Macedonië
heerscht een felle koude en het verkeer in
het gebergte is geheel verbroken. Twee per
sonen zijn tengevolge van de koude om hel
leven gekomen.
Op zee hebben twee schepen schipbreuk
geleden.
Het woord is aan
Stendhal:
Ik houd veel van spreu-
kenverzamelingen. Zij bren
gen jjiü tot een soort van
gewetens-onderzoek.
„Defensie-uitvoerrecht" voor
Indië.
Het oude extra-uitvoerrecht vervallen.
BATAVIA, 8 Januari (Aneta-A.NJ>.)
Naar Aneta verneemt is heden bij den
Volksraad een ontwerp-ordonnantie
ingediend tot instelling van een nieuw
speciaal uitvoerrecht, hetwelk den
naam zal dragen van „defensie-uit
voerrecht", waarvan de opbrengst
over 1938 geschat wordt op 6V2 mil-
lioen gulden.
Deze belasting zal 1 pCt. van de waarde van
de uitvoerproducten bedragen. Het ontwerp
kent geen vrijstelling voor bepaalde produc
ten. Wel is voorzien in de mogelijkheid om bij
regeeringsverordening bij wijze van hooge uit
zondering nijverheidsproducten van heffing
vrij te stellen indien zulks in het economisch
belang van Ned.-Indië noodig wordt geacht.
Het defensie-uitvoerrecht treedt met in
gang van 25 Februari a.s. in werking, hetgeen
samenvalt met het vervallen van het thans
bestaande extra-uitvoerrecht ad 2 pCt.
Restitutie van het betaalde defensie-uit
voerrecht is mogelijk ten behoeve van expor
teurs (niet-producenten van het uitgevoerde
product) die voor of op den dag van indiening
(dus heden) reeds de verplichting tot levering
naai* buiten Ned.-Indië hadden tegen con
tractueel vastgestelde prijzen en die het aan
nemelijk maken, dat zij niet gerechtigd zijn
betaalde belasting van anderen terug te vor
deren.
Regeling met de Anisterdamsclie
Tooneelvereeniging getroffen.
Beslag ofj de recette opgeheven.
AMSTERDAM, 8 Januari. Het
beslag op de recette van de Amster-
damsche Tooneelvereeniging is op
heden opgeheven.
Er is tusschen het auteursbureau
Brander en de A.T.V. een regeling
getroffen, waarbij de laatste zich
heeft verbonden f 950 te betalen.
Gisteren bood de A.T.V. f 850 aan en ver
minderde de heer Brander zijn vordering van
f 1400 tot f 1050. Vanmorgen is men het eens
geworden over een bedrag van 950.
Het korte geding voor den president mr. J.
W. Huysinga, waarbij de A.T.V. opheffing van
het beslag eischte en dat hedenochtend voort
gezet zou worden, was door deze regeling dus
spoedig geëindigd.
Voor het A.T.V. trad op mr. A. Sternheim
en voor het auteursbureau mr. W. H. P. Log
gere.
OPENING VAN EEN NIEUW GYMNASIUM
LEIDEN, 8 Januari. In tegenwoordigheid
van dr. E. H. Renkema inspecteur voor de
gymnasia, als vertegenwoordiger van den mi
nister van Onderwijs. Kunsten en Weten
schappen en vele plaatselijke autoriteiten,
leeraren en oud-leeraren, leerlingen en oud
leerlingen uit het geheele land is hedenmor
gen het nieuwe Stedelijk Gymnasium aan de
Freunlaan in gebruik genomen.
HEDEN: 16 PAGINA'S
De Haarlemsche financiën; Aan het einde
der opgelegde bezuinigingen? 1
De omroepprogramma's op den Nationalen
Feestdag. 3
De Rotterdamsche diergaarde wordt ver
plaatst. 3
Minister Goseling kan bij gijzeling niet
ingrijpen. 3
Japan wil geen vrede sluiten met China. 4
De commandant van Teruel heeft zich aan
de Spaanschc republikeinen overgegeven. 4
De non-interventiecommissie wil 100.000
vrijwilligers uit Spanje terugtrekken. 4
Chautemps wenscht te bemiddelen in de
Fransche arbeidsconflicten. 4
Bioscopen. 8
ARTIKELEN, ENZ.
Mr. E. Elias: De wonderen der statistiek. 1
P. v. d. Hem: Artis in Nood 3
Van een specialen verslaggever: Verkeers
regeling te Soestdijk. 4
J. B. Schuil: Een belangrijke tooneelvoor
stelling. 4
K. Andr.: Spanje tusschen rood en zwart. 5
H. D. Vertelling: Speurzin. 5
C. J. E. Dinaux: Zonderlinge levens 7
J. H. de Bois: Litteraire Kantteekeningen. 7
Jules Kammeijer: Blijft Fit. 7
K. de Jong: Concert der H. O. V. 8
Financieel Economisch weekoverzicht:
Betere stemming in het nieuwe jaar. 9
Heemstede in vroeger eeuwen 9
J. B. Schuil over Gysbrcght van Acmstcl. 14
G. J. Kalt: De muziek.bij de G.vsbreght 14
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op 13