DE BLIJDE GEBEURTENIS.
Hoe de blijde tijding te Haarlem
ontvangen werd.
Een spontane feeststemming.
Preoccupatie.
MAANDAG 31 JANUARI 1938
HAARLEM'S DAGBLAD
15
Om tien uur bracht de telex ons het be
langrijke, lang verbij de, bericht van de ge
boorte van een Oranje-telg: „Prinses, Doch
ter Geboren".
Onmiddellijk daarop wei-den door ons tal-
looze bulletins in de stad verspreid. Nadat
de eerste voor de ramen van ons bureau wa
ren opgehangen steeg een luid hoerageroep
op. Ook werd de vlag van ons gebouw in de
Groote Houtstraat geheschen, terwijl de ver
lichting werd ontstoken.
Er kwam dadelijk, nadat de blijde mare zich
verspreid had een spontane feeststemming in
de stad.
Omstreeks 11 uur werd een Feestuitgave
van Haarlem's Dagblad (12 pagina's rijk ge
ïllustreerd) in de stad verspreid.
Met welk een in de historie ongekende snel
heid heeft zich het nieuws van de blijde ge
beurtenis verspreid. Nauwelijks had de ver
heugende tijding vorm gekregen in de magi
sche formule „Een Prinses geboren" of het was
alsof een tooverfee in oranje tule haar staf
over onze stad zwaaide. Spontaan werden in
alle huizen de vlaggen uitgestoken. Rood-wit-
blauw slingerde zich plotseling als een
lange kleurige keten door de straten.
De klokken beierden
Vergeten was de triestige morgenstemming.
En het woord werd bewaarheid dat het er niet
om gaat hoe de dingen zijn, maar hoe de men-
schen ze zien. Niemand zag de grijze wolken
meer. Overal was vreugde en zonneschijn in
de harten, in onze opgetogen fantasie, die
vandaag sterker was dan de werkelijkheid.
De klokken beierden, sirenes loeiden, men-
schen juichten.
Welk een volk, dat van zoo'n door-de-week-
schen druilerigen dag een festijn maakt met
zon, Oranjezon, warmte, geestdrift, enthou
siasme. Hoe spontaan welde de vreugde in
aller harten op, vreugde om het Prinsesje, om
ons Prinsesje, om onze Prinses, Prins Bern-
hard en onze Koningin, naar wie al deze ju
belkreten uitgaan.
Waar de menschen plotseling vandaan kwa
men zal de geschiedenis wel nooit weten te
vertellen. Met een enorme snelheid greep de
verheugende tijding om zich heen: „Een Prin
sesje geboren!!".
Boodschappers op stalen
rossen.
Slagersjongens, boodschappenjongens verga
ten even hun taak voor hun baas en dienden
het algemeen belang door langs de straten
heen te snellen en spoorslags vanaf hun stalen
-rossen den volke kond te doen van de blijde
geboorte. De een vertelde het aan den ander
verder. De mare ging van mond tot mond. En
hoe het precies ontstond weet niemand, maar
binnen een minimum van tijd concentreerde
zich de drukte op de Groote Markt die tot een
soort hoofdkwartier van de Oranje-vreugde
geproclameerd werd.
.De winkelmeisjes vergaten hun clientèle en
spoedden zich juichend naar buiten. De meis
Jes. van Gerzon zongen van „houdt er de moed
maar in". Waarom dit lied? Niemand weet het.
Dat hoeft ook niet. Wij voelen allemaal mee
met de natiaonaie vreugde én zingen wat ons
voor den mond komt, als het maar Plollandsch,
vaderlandsch, vroolijk en frisch is. Op het
midden van de Groote Markt ontstond als het
ware een poel van beweeg,, die langzamerhand
in de straten uitkolkte. De jeugd schakelde
arm-in-arm en zoo ontstond een zee van men
schen, die door de straten af en aan rolde. De
jongens en meisjes juichten alle auto's toe,
die langs reden, want zij hadden er behoefte
aan iets toe te juichen, lucht te geven aan
hun vreugdevol gemoed, allen verbonden
door één vreugde. Vrachtauto's, die geen
vracht hadden, werden van alle zijden beklom
men. En zoo trokken de geïmproviseerde feest-
wagens de straten door, met een joelende, jui
chende, vroolijke vracht. De chauffeurs lieten
zich deze vreedzame verovering van hun wa
gen met een glimlach welgevallen. De natio
nale vreugd verbond allen. De politie-agenten
stonden voor een enorme taak. Doch ook hier
bracht de glimlach uitkomst. Een ieder be
greep elkaar. Werd het wat te bont, dan werd
het ingetoomd en werden de ordehandhaving
en de ongebreidelde feestvreugde in harmonie
vereenigd.
Harmonie, het heel groote kenmerk van
dezen blijden dag. Harmonie in vreugde,, eens
gezindheid. Allen hosten in de straten af en
aan, jubelend, oranje-blanje-bleue plekken
trotseerend.
„Meneer, een Oranje-speldje?"
„Ik heb er een juffrouw".
„Ik zie hefcmiet".
„Dat is waar ook, het zit onder mijn jas up
m'n pak".
„Maar u moet het boven dragen".
„U heeft gelijk: Oranje boven, juffrouw,
Oranje bóóóóvenü"
En zoo flitste het eene gesprek na het an
dere hèen en weer.
Iedereen sprak over Oranje, Oranje boven,
Oranje overal. Padvinders reden op hun fiet
sen rond en schetterden met hun trompetten
„niet-officieel" in het rond. Iedereen had zich
met oranje uitgedost; oranje hoeden, oranje
strikken, linten. Kleurig waren de straten met
haar vlaggenspel, met haar met groen versier
de fagades, doordarteld met pinkende glinster-
lichtjes. Met een geïproviseerd bekken van
twee deksels trok iemand de straten door. Hij
bleef niet alleen. Ras volgde hem een heele
stoet. En zoo formeerden zich overal optoch
ten, ontbonden zich, stelden zich weer samen,
naar gelang het uitkwam, naar gelang men
zin had. Plotseling klonken knallen! en men
vond het blijkbaar noodzakelijk voor Haar
lem's reputatie als historische stad om op par
ticulier initiatief eenige saluutschoten te los
sen in den vorm van donderbussexplosies.
Oud en jong zong en sprong door elkaar.
Iedereen kende elkaar plotseling, meneer Pie-
terse vergat dat hij meneer Jansen nooit
placht te groeten, mevrouw Jansen herinner
de zich het burenruzietje met mevrouw Pie-
terse eensklaps niet meer en alle Pietersens
en.Jansens, in welke namen ons geheele volk
gesymboliseerd pleegt te worden, hosten arm
m arm door Haarlem's straten. Opgetogen en
opgetuigd waren allen en was alles. Iedereen
vond zich in de eene groote vreugde.
Als een machtige, spontane reactie vlamde
de vreugde door de stad en zette aller harten
in gloed.
De Herauten verhlaeren
plechtighlyck.
Omstreeks half twaalf kwam er beweging
in de menigte, die zich voor het Stadhuis had
verzameld. Reeds uit de verte kon men boven
de menschenzee uit de trots op hooge paar
denruggen gezeten herauten, twee in getal,
zien naderen, geëscorteerd door eenige pad-
Vinders, die ditmaal met het oog op de drukte
i
eenige moeite hadden het pad te vinden. De
politie hielp echter een handje en weldra was
de weg tot het Stadhuisbordes geplaveid. De
Herauten stegen van hun paarden en beklom
men met plechtige schreden de trappen van
Haarlem's stadhuisbordes. Hun kleurige klee-
dij en hun gepluimde mutsen teekenden zich
vroolijk, en tegelijkertijd plechtig, tegen den
pittoresken achtergrond van het Stadhuis. De
padvinders zetten den mond aan de trompet.
Klaroengeschal klonk over het plein van de
Groote Markt. Het volk bewaarde even de
stilte.
„Aan de Burgerij van Haarlem
deelen wij de vreugdevolle boodschap
mede dat Prinses Juliana het leven
heeft geschonken aan een dochter".
Een golf van vreugde ging door het publiek.
Deze plechtiige bekrachtiging van de blijde
mare ontving een geestdriftig onthaal. De
zangers zongen weer, de zangeressen ieder
een bezat op dezen dog vocale kwaliteiten
kweelden liederen, dooreen, verschillend, en
toch één, nationaal, Hollandsch, Oranje. De
radio galmde haar klanken weer uit over het
plein en de menigte, die zich voor dit oogen-
blik voor het Stadhuis samengetrokken had,
vloeide weer uit in de verschillende straten.
Men dringt tezamen, men danst en springt en
jubelt en juicht. Men lacht en vlagt, den gan-
schen vreugdevollen dag voort. De lucht blijft
mild grijs. Maar in aller harten schijnt warm
de Oranje-zon. Soms regent het even, heel
zachtjes. De lucht plengt drupkens.
Vreugdetranen
De blijde mare.
Hoe zij te Zandvoort ontvangen werd.
Toen even vóór 10 uur het verblijdende be
richt kwam, dat een Prinsesje geboren was.
begon plotseling de luidspreker-installatie op
het Raadhuis te loeien, om de gemeente het
heugelijk feit te melden. De sirene van de
Waschfabriek „Hollandia" en op het Hotel
d'Orange stemden onmiddellijk mede in.
Bijna op hetzelfde oogenblik vlogen de vlag
gen op het Tramplein en omgeving de hoogte
in. De luidsprekers" schalden het Wilhelmus
over het plein en in een ommezien laaide aan
alle zijden de feestvreugde op. Vooral toen de
schoolkinderen de scholen uitholden en zin
gend door de straten gingen trekken was de
feestvreugde volkomen. Kort daarna klonken
van den Watertoren, voortgedragen door den
wind, de tonen van het oude Wilhelmus en
van andere vaderlandsche liederen over het
dorp. Zoo verkondigde de Muziekkapel Zand
voort de blijde mare.
Hedenmiddag om 3 uur zongen de kinderen,
onder leiding van den heer Dees, op het
Tramplein, waar burgemeester Van Alphen
een feestrede hield. Op school ontvingen de
kinderen een aardige verrassing van het
Oranje-comité in den vorm van een beschuit
met oranje muisjes.
De feesten te Haarlem.
De fakkeloptocht.
Hedenavond zal een fakkeloptocht door de-
straten van Haarlem worden gehouden. De
opstelling zal omstreeks 8 uur geschieden.
De opstelling heeft plaats aan de Dreef. De
route is: Houtplein, Gr. Houtstraat, Anegang,
L. Veerstraat, Riviervischmarkt, Groote Markt
Z. Z., .Stadhuis, Groote Markt N. Z., Jansstraat,
Nieuwe Gracht Z.Z., Kruisbrug, Nieuwe Gracht
N.Z., Jansweg, Kennemerplein, achter den
Julianaboom om, Viaduct Kruisweg, Kruis
straat, Krocht, N. Groenmarkt, Zijlstraat, Ged.
Oudegracht, Gierstraat, Gr. Houtstraat, Hout
plein, Dreef, Paviljoenslaan.
De stoet wordt ontbonden vóór het Paviljoen
aan de Paviljoenslaan, waar een vreugdevuur
ontstoken wordt.
De achttien muziekcorpsen die aan den fak
keloptocht hebben deelgenomen, brengen, ter
wijl het vreugdevuur brandt, onder leiding
van den dirigent Jos. de Klerk, het Wilhelmus
ten gehoore.
Alle scholen gesloten.
Onmiddellijk na het bekend worden van de
blijde mare zijn alle scholen, ook de Middel
bare, gesloten. Alle scholieren hebben dus
heden en ook morgen, den Nationalen Feest
dag, vrij.
Blijde gebeurtenis herdacht in de
zitting van het Kantongerecht.
Hedenmorgen had de kantonrechter, rar. P.
H. F. Bijl de Vroe, zitting toen de blijde tij
ding bekend werd. De Kantonrechter heeft
toen eenige hartelijke en gevoelvolle woorden
aan de blijde gebeurtenis gewijd.
'k Zit hier weer als alle dagen,
Mij vol zorgen af te vragen,
Waar ik over rijmen zal:
'k Weet niet, waar mij aan te wagen,
Hoe moet ik vandaag nu slagen,
Het is zoo'n speciaal geval.
Alle soorten vreemde zaken.
Waar je rijmpjes op kan maken,
Lijken kleurloos en banaal:
Ik kan enkel zuchten slaken,
'k Moest mijn pogingen maar staken,
Bij gebrek aan stof en taal.
Klankgeroezemoes van buiten,
Dringt door de gesloten ruiten
In mijn anders stil kantoor;
'k Zie geen kans om het te stuiten
En ik wil het oor niet sluiten,
Ik ben blij, dat ik het hoor.
Wat zit ik mij af te sloven, a
'k Heb 't papier al weggeschoven
En daarmee mijn rijmensplicht;
Klanken van: oranje boven,
Die geen muur of ruiten dooven,
Zijn vandaag het schoon gedicht.
En u zult er niet door lijden,
Want U kreeg reeds lange tijden,
Zooveel schoon poëtisch niet;
Dezen dag van echt verblijden,
Denken u en ik toch beiden
Aan een teeder wiegelied.
(TEEKENING VAN PIET VAN DER HEM.)
Pand.'twelck. decedent tTjck in rijck .bqrcluiuvkj ley cl
Op koesterenden echoot,,met Schoonheid overgoten;
Pand 'twelck Oranje troost,en Hollands bonclcjenootem
Pand 'metveel1 wenschen van veel" duysendeii verbeycl.
(j.v.ctJVÖndel)
De Nationale Feestdag.
De Nationale Feestdag wordt dus Dinsdag
gehouden.
Op den Nationalen Feestdag wordt te half
elf een vuurwerk afgestoken in den Hout vóór
het Paviljoen; te acht uur begint een volks
feest (cabaret, dans) in het Krelagehuis aan
de Leidsche vaart, Leden van „Koninginne
dag" hebben op vertoon van hun diploma 1937
op het volksfeest vrijen toegang, de niet-leden
betalen een entrée van 25 cents.
Gedurende den dag van den Nationalen
Feestdag zullen muziekcorpsen door de stad
trekken.
Op het Wilsonsplein, Raamgracht, Nassau-
laan en Botermarkt zijn vermakelijkheden op
gesteld,
Yrijw. Burgerwacht.
De Commandant der Vrijwillige Burgerwacht
Haarlem verzoekt den leden hedenavond om
7.30 uur in de Infanterie Kazerne te verzame-r
len. Tenue ongewapend.
Dienst in de Oud-Katholieke
Kerk.
Dinsdagmorgen te half elf zal een kerk
dienst worden gehouden in de Oud-Katholieke
kerk, in de Kokstraat, naar aanleiding van de
geboorte van een Prinses.
De bisschop van Haarlem mgr. H. S. J. van
Vlijmen, zal dan een korte herdenkingsrede
uitspreken.
De gala-avond.
Morgen wordt de gala-avond in het Ge
meentelijk Concertgebouw gehouden.
oe gaia-avond begint 8.15 uur. Den genoo-
aigden wordt verzocht vóór acht uur op hun
plaatsen aanwezig te zijn daar van 8 tot 8.15
uur de rede van minister Colijn door luid
sprekers zal te hooren wezen.
HET GALA-CONCERT VAN DE H.O.V.
Het gala-concert van de H.O.V., dat Dins
dagavond in den Stadsschouwburg zou plaats
hebben, is tot nader te bepalen datum uitge
steld.
FILMAVOND N.C.R.V.
De filmavond van de Nederlandsche Chr.
Radiovereenlging, die morgen, Dinsdagavond
zou worden gehouden zal ter gelegenheid van
den Nationalen Feestdag niet doorgaan.
CURSESSEN SCHOOLVRIJE JEUGD
GESLOTEN.
band met de blijde gebeurtenis de cursussen
Men verzoekt ons mede te deelen dat in
verband met de blijde gebeurtenis de cursus
sen schoolvrije jeugd heden- en morgenavond
gesloten zijn.
Bloemen stro omen liet paleis
binnen.
Eerste felicitatie-telegram was van
den Couverieur-Generaal.
Prinselijk Paar ontvangt de huls van
eerste eereschot.
Naar wij vernemen, zal de eerste huls van
de saluutbatterij Baam, welke om 9.55 het
eere-schot heeft gelost, aangeboden worden
aan H.K.H. Prinses Juliana en Prins Bern-
hard.
Een stroom van gèlukwenschen en van
bloemstukken werd reeds korten tijd na het
bekend worden van de geboorte van een
Prinses ten paleize Soestdijk bezorgd.
Het eerste felicitatie-telegram was van
den gouverneur-generaal van Nederlandsch-
Indië. Het eerste bloemstuk was een groote
mand van witte azalea's met oranje strik
ken, aangeboden door de beide Baarnsche
Oranje-vereenigingen.
Daarna kwam een prachtige bloemenmand
van de gemeente Baam met een oorkonde
en onmiddellijk daarop een bloemstuk van
burgemeester Van Recnen
Felicitatiereeister in het
paleis Noordeinde.
In een vertrek van het paleis Noordeinde
te Den Haag liggen den geheelen dag felici-
tatieregisters ter teekening gereed. Onder de
eersten die hun handteekening in deze re
gisters zetten was de Deken van het Corps
Diplomatique, de heer A. de Pury. gezant van
Zwitserland. Hierbii zij aangeteekend. dat
van het Zwitsersche gezantschapsgebouw
reeds dadelijk na het eerste kanonschot, de
viae werd uitgestoken. De Zwitsersche lega
tie is aan de Koninginnegracht gevestigd^en
de schoten wai-en daar dan ook zeer duide
lijk hoorbaar.
Zeer vele anderen volgden het voorbeeld
van den Deken. Gezanten, leden van het
permanente hof van internationale justitie
en vele Nederlandsche autoriteiten, 'civiele
en militaire, begaven zich naar het paleis
Noordeinde om op deze wijze van hun be
langstelling in de vermeerdering van ko-
nJnklijk gezin te getuigea
