U...
ECHTE WALES-ANTHRACIET
rs
2.40 afm. 20/35
°'a' 2.10 afm. 12/20
WITTOP KONING
Verzeker
Uw
Ski-genot
iPpod/udj- HAARLEM
KAA'NDX'G 31' JANUARI '1938
HA ARE EM'S 13 A "G BEAD"
Voor het paleis.
„Een Prinses, doorrijden!"
pET is tien mimiten voor tienen.
De Amsterdamsche straatweg ligt
stil in den regenaehtigen morgen.
Auto's snorren voorbij, houden even
in voor het paleis en de bestuurders staren
even zijwaarts, naar de woonstede van het
prinselijke gezin en dan snorren de auto's
weer verder. Oogenschijnlijk is er niets bij
zonders.
Doch dan komen van alle kanten fotogra
fen, op de fiets en met auto's. Zij posteeren
zich voor het paleishek, waar zij nu reeds
zoo vele dagen hebben gestaan, doch thans
staan zij er met een zekerheid, dat er werke
lijk een einde zal komen aan den vruchte-
loozen wachttijd, want: de telex van het
A.N.P. heeft hen gewaarschuwd op hun hoede
te zijn. Auto's snorren aan, met gevaarlijke
zwaaien parkeeren tegenover en bij het pa
leis journalisten springen er uit, en al spoe
dig begint het ook op den straatweg duidelijk
te worden, dat er iets groots op handen is.
Dan plotseling, het is vijf minuten voor
tienen, vernemen de wachtenden het blijde
■bericht;
Een prinses
Uit hotel Trier, waar de telex het
heeft gemeld, en bijna gelijktijdig uit
het Badhotel, van waar auto's in ra
zende vaart komen aansnellen, han
den wuiven, er wordt zenuwachtig
heen en weer geloopen, en dan
gaat het van mond tot mond: „een
Prinses". Deze roep veroorzaakt een
levensgevaarlijk moment op den
straatweg: in alle richtingen stuiven
auto's en motorfietsen weg. Het
wordt zelfs een oogenblik leeg voor
het paleishek, dat thans gesloten
wordt en waarvoor de rijksveldwacht
nost vat
Als het tien uur is, luiden de klokken in
Soest reeds. De saluutbatterij van Baarn schiet
reeds, naar later bekend wordt, heeft zij reeds
te 9.55 geschoten, dus vrijwel gelijktijdig met
het oogenblik, dat het bericht per telex door
liep. In de omgeving van het paleis is de bat
terij echter' nauwelijks te hooren, zij wordt
overstemd door de kerkklokken en de sirenes,
die wonderbaarlijk snel in werking zijn ge
steld. Nu dringt het ook door tot het publiek,
en er zijn vele vriendelijke voorbijgangers, die
den journalisten en fotografen met stralend
gezicht komen inlichten: „een prinses". Men
ziet een colonne rijksveldwachters op de. fiets
uitrukken: het zijn de mannen, die te kwart
over tien precies de omlegging van het verkeer
in de hand zullen nemen. Tusschen tien en
kwart over tien passeert er dus het normale
verkeer langs den rijksstraatweg. Auto's snor
ren voorbij, achteloos en niets vermoedend,
doch de meeste stoppen toch, vooral wanneer
voor de woning van den brigade-commandant
der rijksveldwacht den heer van Amerongen,
tegenover het paleis, een vlag aan den mast
wordt geheschen, welke ceremonie plechtig
voor het front der manschappen plaats vindt.
De inzittenden' der auto's begrijpen spoedig,
wat er aan de hand is en raampjes worden
opengedraaid. Nieuws? Ja, zegt dan de rijks
veldwachter, tot wien de vraag is gericht, „Een
prinses", rijdt u maar door.."
De vlaggen uit.
De stemming is uitstekend, men ziet" onbe
kenden elkander de hand drukken en stugge
politie-mannen breed lachen. Het voorbeeld
van de vlag tegenover het paleis is aansteke
lijk. Honderd meter voorbij de vlag zijn er al
auto's, die de nationale kleuren voeren: er is
blijkbaar op gerekend. Van de gebouwen in de
omgeving van het postkantoor, van de café's,
van de woonhuizen, van de werkplaatsen, van
de boerenwoningen, overal waait na eenige
minuten de vlag.
En als dan te kwart over tien de Rijksstraat
weg plots weer stil wordt, omdat de verkeers
regeling is ingegaan, zoodat auto's het paleis
niet meer kunnen passeeren, dan zijn de rijks
veldwachters, wier taak het is op de knoop
punten van wegen het autoverkeer tegen te
houden, tevens inlichtingenbureaux geworden.
Want wie laat zich nu den toegang naar het
paleis Soestdijk in deze dagen ontzeggen,
zonder te vragen: „Wat is er dan voor
nieuws?" En de veldwachteh heeft een goede
bui. hij begrijpt, dat de automobilist het ge
willigst aan zijn aanwijzingen gevolg zal
geven, als hij hem eerst inlicht. En zijn roep
is dan ook: „Een prinses, doorrijden".
En daarna?
Daarna wist immers heel Nederland de
blijde tijding.
per 70 k-g.
HARMENJANSWEG 67 A TELEF. 16100
(Adv. Ingez Med.)
AGENDA.
Heden:
MAANDAG 31 JANUARI
Stadsschouwburg, Wilsonsplein: „Jean",
8.15 uur.
H. B. S. a, Zijlvest: Koos Vorrink over Vrije
Jeugdvorming voor de Volksuniversiteit, 8.15 u.
Gebouw Protestantenbond: Dr. S. Hofstra
over „Geestesleven van een negerstam" voor
de Volksuniversiteit, 8.15 uur.
Palace Filmac: 11—5 uur: Doorloopend 50
minuten wereldnieuws.
Luxor Sound Theater: Koningin Victoria.
2,30. 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: Paul Muni in Het leven
van Emile Zola. 2.30, T en 9.15 uur.
Frans Hals: Zoölogica, 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace: De laatste trein uit Madrid,
7 en 9.15 uur.
Spaarne Theater: De Groote Sensatie en De
Kribbebijter, 8 uur.
Beverwijk: Vergadering van den ge
meenteraad, 7.30 uur.
DINSDAG 1 FEBRUARI
Gebouw Theosofia, Nassauplein 8: Openbare
avond van jong-theosofen.
Palace Filmac: 11—5 uur: Doorloopend 50
minuten wereldnieuws.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
Teyler's Museum, Spaarne '16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags Toegang vrij.
Verzeker U van een prettige ski-tijd
en de beste polis iseen ski-pak
van Sporthuis Haarlem.
Wij bieden U keus uit een grote sor
tering flatteuse en in de parctijk be
proefde ski-pakken tegen werkelijk
voordelige prijzen. De ski-tijd is kost
baarkom daarom nu keus maken bij:
/CROOTE HOUT5TR. 123 TELEF. 12215
(Adv. IngezMed.)
Nacht van wachten in het Badhotel.
Tot de paleistelefoon rinkelde
„Een prinses is geboren!"
BAARN, 31 Januari. In de werk
kamer van het A.N.P. in het badhotel
was het Zondagavond, niet voller of
levendiger dan anders. Echter was
de spanning tastbaarder dan waar
elders ook. Wel waren eenige bijzon
dere maatregelen noodig, omdat het
A.N.P.-vertrek natuurlijk in het mid
delpunt der belangstelling zou staan,
zoodra bekend geworden zou zijn,
dat de blijde gebeurtenis te ver
wachten was. In de hall van de A.N.P.-
vleugel zaten twee korporaals, die
verdwaalde slenteraars in de hotel
gangen in het oog hielden.
In de A.N.P.-kamer waren de leden van den
staf aanwezig tezamen niet de officieren van
dienst van het departement van Defensie.
Deze waren kapitein Steenhauer en le luite
nant Staring.
In de A.N.P.-kamer beschikte men aan
vankelijk slechts over dezelfde aanwijzingen
als de overige journalisten. In den loop van
den avond werden deze aanwijzingen echter
sterker en verween de laatste zweem van
twijfel over de komende dingen.
Vol spanning hielden wij de wacht.
De directe telefoonverbinding met het paleis,
rinkelde een enkele maal en veroorzaakte een
moment, van intense stilte. Neen, niets bij
zonders, slechts een simpele dienstaanwijzing
werd doorgegeven.
Zoo werd het middernacht.
Langzaam verstreek uur na uur;
De conversatie stokte, slechts een enkele
opmerking werd gemaakt, doch een ieder
beleefde in zich zelf te sterk de historische
beteekenis van dezen nacht om zijn gevoelens
in enkele nietszeggende zinnen tot uitdruk
king te brengen.
Wachten
Langzaam gleden de uren voort. De nacht
maakt plaats voor de ochtendschemering en
toen omstreeks 7 uur het daglicht in de ka
mer scheen, was er nog geen verandering ge
komen. De stemming werd gedrukt. Waarom
duurde het zoo lang? Zouden er bijzondere
moeilijkheden zijn?
Geen enkel contact was mogelijk met het
paleis in de nachtelijke uren. In volkomen
passiviteit zaten de officieren en de A. N. P.-
menschen rond het paleis-toestel en de telex.
AfwachtenAfwachten
Een nacht was voorbijgegaan en nog was
het teere geheim nog niet ontsluierd.
Tegen zeven uur kwam de comman
dant van de saluutbatterij Baarn even
binnenloopen en vroeg of hij om
zeven uur kon beginnen met het af
vuren der saluut-schoten. Neen, wach
tentusschen kwart over negen
en half tien: de paleis-telefoon belt.
De particuliere secretaris van Prins
Bernhard, Jhr. rar. Dedel meldt aan
de vertegenwoordigers van het depar
tement van defensie, 'dat het oogen
blik gekomen is om de batterijen de
gereedstelling te doen innemen.
Kapitein Steenhauer neemt de me-
dedeeling in ontvangst en onmiddel
lijk daarna vliegen de ordonnancen
met de telegrammen aan de legerauto-
riteiten het hotel uit.
Luitenant Staring voert een serie inter
communale telefoongesprekken om de com
mandanten der saluuutbatterijen in de ver
schillende garnizoenen namens den minister
van defensie opdracht te geven, de gereed-
stelling in te nemen. Dit commando wordt
dan nog eens telegrafisch bevestigd.
Ontknooping nadert!
Thans weten wij, dat de ontknoo
ping spoedig zal volgen.
Hoe lang nog?
Eenige uren, schatten wij.
Elke schatting bergt echter gevaren
in zich, want zoo lang als het wach
ten geduurd heeft, zoo snel is nu de
ontknooping. Enkele minuten voor
tienen rinkelt weer de bel van de
paleis-lijn.
De spanning heeft nu haar hoogte
punt bereikt.
De passiviteit is omgezet in de
grootste activiteit.
Dan grijpen een lid van de A. N. P.-
redactïe en een der officieren naar de
telefoon.
Het is jhr. Dedel
Zijn stem, beheerseht als altijd,
heeft toch een bijzondere trilling,
toen hij zeide: „Thans kan ik u mede-
deelen, dat een Prinses geboren is".
„Een Prinses", wx>rdt in de A. N. P.-
kamer herhaald. Nauwelijks is dit te
lefoongesprek afgeloopen, of het be
richt: „Een Prinses geboren".
„Aandacht militaire autoriteiten
51 schoten", wordt op de telex gedic
teerd en onmiddellijk daarna doorge
zonden op het A. N. P.-net naar de
dagbladen, naar de garnizoenen, naai
de departementen, voorts naar de om-
roepvereenigingen en naar het bui
tenland.
Slechts enkele seconden: de geheele wereld
van Oost tot West, in Europa en de Nederland-
sche gebieasdeelen over zee, weten, dat onzei
Prinses Juliana het leven heeft geschonken
aan een dochter.
De Bilt voorspelt:
Matigen tot krachtigen Zuidwestelijken
tot Westelijken wind, aanvankelijk
zwaar bewolkt tot betrokken met regen,
later tijdelijk opklarend, zachter.
BAROMETERSTAND
Hoogste 770.6 m.M. te Biarritz.
Laagste 716.5 m.M. te Vestmanoer.
THERMOMETERSTAND
Hoogste gisteren 42 F.
Laagste hedennacht 36 F.
Hoogste heden 40 F.
De depressie, welke Zaterdag hevigen storm
in West-Europa veroorzaakte, is naar het
Oosten getrokken. Een nieuwe depressie nadert
uit het Westen, het centrum, ligt thans be
zuiden IJsland. De Britsche eilanden, onze
omgeving en West-Frankrijk, staan reeds on
der invloed van de nieuwe depressie, met
krachtigen, Zuidwestelijken wind en regen. De
randstaten en Oost-Europa staan nog onder
invloed van de aftrekkende depressie. Ook hier
is de lucht betrokken met regen of sneeuw en
krachtigen Zuidwestelijken wind. Scandinavië,
Duitschiand en Midden-Europa verkeeren
onder invloed van den rug van hooge drukking
tusschen beide depressies in. De lucht is hier
opgeklaard en de wind is meest slechts matig.
Voor onze omgeving wordt matige tot
krachtigen zuidwestelijken tot westelijken
wind verwacht, met aanvankelijk regen.
Later tijdelijk opklarend. De tempera
tuur zal waarschijnlijk stijgen.
BAROMETERSTAND
Vorige stand 744 m.M.
Stand van heden 755 m.M.
Neiging; Achteruit.
Opgave van:
Fa. A. FEDERMANN, Opticien
Gr. Houtstraat 37 Tel. 11059
HOOG WATER TE ZANDVOORT
Dinsdag v.m. 3.37 uur; n.m. 15.44 uur,
Strand berijdbaar van 8.3013.45 uur.
Belangrijke telefoonnummers s
Politie: 11850.
Brandweer: 15333.
Ongevallendienst (Brandweerkazerne)
Ged. Oude Gracht: 14141.
De telex heeft zijn werk gedaan en het is,
of er een abrupt einde is gekomen aan de
spanning, welke latent zooveel weken in dë
A. N. P.-kamer heeft geheerscht en welke in
de laatste uren tot de hoogste toppen was
opgevoerd.
Hoofdstad lioort de blijde mare.
Trieste Maandagmorgenstemming
verdween als bij tooverslag.
Amsterdam beleeft een voorproefje van den
Nationalen Feestdag.
„Er is een Prinses geboren".
Deze blijde mare vloog vanmorgen
van mond tot mond, in minder dan
geen tijd was de geheele hoofdstad op
de hoogte van de blijde gebeurtenis,
die met zooveel spanning, zoo'n in
tens medeleven en met zooveel ver
langen door heel. de bevolking werd
tegemoet gezien, De vlag op het re
dactiegebouw van het. A.N.P. was de
eerste, die geheschen werd. Onmid
dellijk reageerden .dë bewoners van
de oude Patriciërshuizen aan de
overzijde van de gracht, de bevolking
van de groote kantoorgebouwen. Ze
komen voor de ramen; juichen....
roepenvragen
„Er is een Prinses geboren", wordt
uit het raam van het AN.P. geroepen.
Vreugde allerwege.
Weer gejuich, opgewondenheid en blijd
schap allerwege. Vlaggen worden geheschen,
oranjewimpels sieren de gevels. Als een
electrische vonk verspreidt het heugelijke
bericht zich door de city, door de buitenwij
ken, in kantoorgebouwen, werkplaatsen scho
len. eii in de cafés. De eere-schoten donde
ren:.allerwegestaaktmen dén arbeid.
Jongen oud. arm en rijk begeeft zich op
straat, getooid met oranje. De scholen zijn
vrij, duizenden kinderen ontvluchten de
schoolgebouwen, trekken door de bevlagde
straten, zingen hun vaderlandsche liederen
en stralend van blijdschap dragen zij de tij
ding waarop heel Nederland wachtte verder
uit.
De eerste extra edities met de blijde mare
zijn op straat verschenen, overal duiken koop
lieden op met oranje linten en speldjes. Mu
ziek klinkt door de straten. Er wordt in de
druilende regen, die absoluut geen invloed
heeft op de blijde oranjestemming gezon
gen en gedanst
„Er is een prinses geboren", dat is de groote
en blijde tijding, die men elkaar mededeelt. El-
is een enthousiasme in de stad, zooals wij
nooit eerder hebben gezien. In enkele minuten
is de trieste stemming van dezen Maandag
ochtend veranderd in die van een hoogtijdag.
Men bejubelt Oranje, men is gelukkig en blij
met het jonge ouderpaar.. De spanning, die
dagenlang het publieke leven heeft beheerseht
is geweken om plaats te maken voor een spon
tane vreuggde van een volk, gelukkig in het
bezit van het Oranjehuis, gelukkig met den
jonggeboren telg uit het prinselijk gezin.
De herauten in het gedrang
Steeds voller wordt het en steeds rumoeriger
wordt het in de Kalverstraat, waar blijkbaar
vele zaken hun personeel verlof hebben gege
ven om even de straat op te gaan, want drom
men winkelmeisjes, zonder hoeden of mantels
haasten zich eveneens naar den Dam. zoodat
de drie herauten, die plotseling in de Kalver
straat verschijnen, moeite hebben om zich met
hun paarden een weg door de menigte te ba
nen. Aan alle kanten door een dichte drom
menschen omringd houden zij halt op den
Dam. Hun trompetten schallen en in een plot
seling vallende stilte leest de heraut, die ge
tooid is met de dracht der oude Amsterdam
sche poorters, het reeds bekende nieuws voor,
dat gevolgd wordt door daverend gejuich, ge
zang van „Lang zullen zij leven", „Oran
je boven" en opnieuw gejuich.
Men wacht nu op het bespelen van het
Dam-carillon en' inmiddels is overal de feest
viering begonnen, heeft Amsterdam het na
tionale feest ingezet, dat nog slechts een voor
proefje belooft te zijn voor den grooten natio
nalen feestdag, die morgen gevierd zal wor
den door duizenden en tienduizenden meer dan
heden, omdat dan ook het zakenleven zal zijn
stilgelegd.
Inde Residentie.
Nu na zooveel lange dagen de zoozeer ver
beide mare door het land is gegaan, de blijde
gebeurtenis een feit is geworden en in ge
heel Nederland en ver over de gx-enzen de
bange spanning is gebroken, plaats makend
voor uitbundige vreugde, over de geboorte
van een nieuwen oranjetelg, heeft ook de
koninklijke residentie, welke zich ditmaal
noode de eer van het blijd* ?°beureri baai-
Hoe druk het voor het Stadhuis op de Groote Markt was kort na de bekendmaking
van de blijde tijding.
De herauten kondigen van het bordes van het Stadhuis de geboorte van een
Oranjetelg aan.
veste zag ontgaan, zich onmiddellijk na het
vernemen der heuglijke tijding opgemaakt om
uiting te geven aan lang ingehouden blijd
schap over deze vermeerdering In de Ko
ninklijke familie.
Dagen van spanning liggen achter óns, da
gen vol verwachting en hoop, welke thans
beide in vervulling zijn gegaan, dagen, waarop
Alk-bericht omtrent de Prinses nauwkeurig
werd gevolgd, dagen, waarop men de radio
bijna niet durfde afzetten.
Doch thans is aan de spanning een eind
gekomen.
Nauwelijks waren de woorden van den ra
dio-omroeper, die de blijde mare verkondigde,
in de huiskamer verstorven, of men haastte
zich anderen in dit heuglijk nieuws te doen
Öeelen.
Maar ook de dagbladen hadden intusschen
niet stilgezeten.
Onmiddellijk na het verschijnen van de
mededeeling op den telex-rol werden met spoed
de bulletins, vervaardigd, welke even later op
tal van plaatsen in de stad het verblijdende
bericht bekend maakten aan de zich op straat
bevindende menschen, die in groote belang
stelling voor deze kennisgeving samendrom
den en die ieder op eigen wijze uiting gaven
aan hun vreugde over de prinselijke geboor
te.
Om kwart over negen waren de vier kanon
nen op het Malieveld opgesteld.
Om 9.55 werd van de kazerne uit het bericht
doorgegeven. „Een prinses geboren, 51 scho
ten". Enkele seconden later knalde het eerste
schot en om 10.13 het 51e.
De menigte groeide spoedig tot enkele hon
derden aan. Militaire politie zorgde ervoor, dat
de menschen op behoorlijken afstand van de
vuurmonden bleven. Na elk schot ging er een
gejubel op en vooral "de schoolkinderen, die
aankwamen rennen lieten zich niet onbe
tuigd. Velen waren met oranje getooid, enkele
scholieren hadden zelfs al oranjemutsen op.
Na het eerste schot gingen de vlaggen uit.
Interessant was het te zien, hoe verrassend
snel het aanzien van een stad zich kan wij
zigen, Reeds zeer kort na het bekend worden
van de jeuglijke tijding werden de eerste
vlaggen uitgestoken, door het publiek met lui
de vreugdekreten begroet. Dra volgden er
meer en in een minumum van tijd wapperde
er in de residentie een zee van vlaggen. De
trams werden geleidelijk gepavoiseerd, de
autobussen en taxi's werden in een minimum
van tijd van vlaggetjes voorzien.
Men toog de stad in, eerst naar het Malie
veld, later naar Binnen- en Buitenhof, waar
nauwelijks een half uur na ontvangst van het
bericht zingende en joelende feestgangers in
optocht op en neer hosten. Ook de kerkklok
ken bleven niet achter, vroolijk galmden
haar feestelijke klanken over'de stad en in
strijd met alles wat anti-lawaaicampagne
heet, snerpte het geluid van auto-claxons
door de lucht, belden de trambestuurders
extra luid en weerklonken fabriekssirenes.
Ovatie voor dr. Colijn.
Een jubelende schare scholieren heeft
hedenochtend omstreeks half elf een ovatie
gebracht aan onzen minister-president, dr.
H. Colijn. Voor het departement van alge-
meene zaken zongen zij net zoo lang „Lang
zal hij leven', totdat de heer Colijn voor een
der vensters verscheen en glimlachend en wui
vend dankte voor deze onverwachte en harte
lijke hulde.
Op verschillende departementen werd de
heuglijke tijding door den minister aan de
ambtenaren medegedeeld en ook daar kwam
de stemming er spoedig in.
Op het departement van economische zaken
trachtten de ambtenaren nu reeds een vrijen
dag te forceeren. Men trok door de diverse
.gangen onder het geroep: „In naam van
OTanje doe open de poort',
VOGELENZANG
DE FEESTEN TE VOGELENZANG.
Het Oranje Comité herinnert er aan, dat
er morgen op den Nationalen Feestdag' gratis
kaarten verkrijgbaar zijn voor de feestuit-
voeringen in het Vereeniginigsgebouw van.
af 9 uur.
GRATIS VERVOER BIJ DE N.Z.H.
Wij vernemen dat reeds veel aanvragen zijn
binnengekomen van personen die heden hun
geboortedag herdenken, om een gratis vervoer-
biljet te krijgen.
BAARN, 31 Januari. Hedenochtend om
kwart voor tien is de broeder van prins Bern
hard, Prins Aschwin, per auto uit Duitscbe
land in Soestdijk aangekomen.
DE ORANJEBOOM BLOEIT VOORT.
HEEMSTEDE Maandag.
Ter dankbare herinnering aan de blijde ge
beurtenis in het Oranjehuis biedt het ge
meentebestuur van Heemstede aan de leer
lingen van alle in de gemeente gevestigde
openbare, zoowel als bijzondere scholen, een
van Delftsch Blauw vervaardigde beker aan,
dat wij alle bekende
MERKARTIKELEN voor
radig houdenen dat HYGIDENT, de
nieuwe, zelfwerkende kunstgebit
reiniger, alle vlekken en aanslag
ZONDER BORSTELEN .verwijdert.
Koop bij ons HY
GIDENT. Prijs 45 c.
normale flacon,
85' c. extra grpote
flacon.
Drog. K. VAN EDEN,
Spaarne 38, Gr. Houtstraat 161,
Gen. Cronjéstraat 49.
KOLEN IN KITTEN
VAN ALTENA
Kleverparkweg- 21 B, Haarlem
Telefoon 11716