yPimleL
ZWARE STORM BRACHT VELE
SCHEPEN IN MOEILIJKHEDEN
Gevaarvolle tocht van de Insulinde
Lichtschip boven
het water
uitgeheven!
Schot hagel op
jongeman gelost.
Lgeniet van
MAANDAG 31 JANUARI 1938
HAARLEM'S DAGBLAD
r O. S. SHIP IN DISTRESS".
Het internationale roepteeken, dat alle andere radioverkeer op de
scheepsgolf doet zwijgen, heeft gedurende het afgeloopen weekeind
langs onze kusten herhaaldelijk geklonken S. O. S. Schip in nood.
De reddingbooten moesten uitvaren, een sleepboot is gezonken,
doch tot heden heeft men geen bericht ontvangen, dat de zee men-
schenlevens heeft geëischt. Wel bestaat er ongerustheid omtrent het
lot van een Estlandsch schip, dat op de Eierlandsche gronden in nood
verkeerde, doch de „Dorus Rijkers", die van Den Helder was uit
gevaren om hulp te verleenen, heeft ter plaatse niets aangetroffen,
en is onverrichterzake naar haar standplaats teruggekeerd.
Het Panameesch stoomschip „Tinge", dat Zaterdag bij Terschelling
in nood verkeerde en plotseling ophield met het zenden van nood
seinen, heeft Zondagavond nog op eigen kracht Umuiden weten te
bereiken.
De „Insulinde" heeft een zware tocht gemaakt naar een Noor, maar
een Duitsch bergingsvaartuig was er eerder bij. De reddingboot trof
zulk zwaar weer, dat twee leden der bemanning zijn gewond.
DE storm heeft op verschillende plaatsen in ons land ernstige
schade aangerichtin Rotterdam liep het oude stadsgedeelte
onderin Aalsmeer stortte een in aanbouw zijnd pakhuis in, terwijl
ook een menschenleven is te betreuren. Twee fietsers raakten n.l.
door een krachtigen rukwind het stuur kwijt en vielen vlak voor auto's,
één van hen werd gedood ,de ander zwaar gewond.
De motorreddingboot„Insulinde"
vertrok Zaterdagmiddag half een van
het station Oostmahorn naar een
Noorsch stoomschip dat in nood ver
keerde drie mijl Noordoost van het
lichtschip Borkumer Rif. De zee was
bij den wal in de gronden nog niet
zoo erg als 15 a 20 mijl uit den wal,
waar zij volgens verklaringen van
den schipper van de Insulinde
buitengewoon wild was zooals hij
zelden of nooit had meegemaakt.
De Insulinde is naar het lichtschip gegaan
en heeft nadere bijzonderheden over het
Noorsche s.s. gevraagd. Men deelde mede,
dat het schip verbinding had gemaakt met
een Duitsche sleepboot uit Borkum, die den
Noor had weggesleept.
De Insulinde is daarop terugge
keerd. Bij het Borkumer vuurschip
st-v'.i.d zulk een enorme zee, dat men
van de reddingboot uit onder het
lichtschip door kon zien, omdat dit
vrij van de golven werd gegooid.
Op den terugtocht, dicht bij het
lichtschip is de Insulinde door ge
weldig groote zeeën getroffen, die
haar dwars op haar kant wierpen.
Het bakboordlicht werd zelfs door
het water geraakt. De slagzij bedroeg-
toen ongeveer 65 graden. Twee le
den van de bemanning, die in de
radiohut waren, liepen niet ernstige
hoofdwonden op, doordat zij tegen
het schot gesmakt werden. De leden
van de bemanning die op het dek,
achter het beschermschot stonden,
moesten zich stevig vasthouden. Zij
hingen half in het water.
De Insulinde werd daarna op de
top van de branding meegeschoven
en kwam snel recht te liggen.
De reddingboot, die geen schade heeft op-
geloopen is in het pikdonker over den grond
van het Friesche gat Zaterdagavond om ne
gen uur van haar zwaren tocht op haar
standplaats teruggekeerd.
De schipper van de Insulinde gaf nog als
zijn meening te kennen dat weinig schepen
zoo'n tocht hadden kunnen doorstaan en dat
alleen de buitengewone kwaliteit van de red
dingboot het mogelijk maakt om dergelijke
tochten te ondernemen.
Kranig werk van radio
telegrafist.
Het Nederlandsch-Panameesche s.s. „Tin-
ge" zond Zaterdagavond zijn S.O.S.-seinen
den aether in. Deze werden opgevangen door
schepen op de Noordzee, door sleepbooten in
de haven en ook door Scheveningen-radio,
die zij verder doorgaven: S.O.S. „Wij ver-
keeren in nood". Een tijdlang duurde de
radiotelegrafische verbinding.De „Holland"
snelde te hulp. Maar plotseling zweeg H.P.
G.Z. (de roepteekens van de „Tinge").
Groot was de angst in den familie- en
vriendenkring der 21 opvarenden, twintig
Nederlanders en een Deen. Maar gelukkig
kwam Zondagmorgen de blijde tijding, de
„Tinge" is op weg naar IJmuiden. Alles is
wel aan boord en Zondagavond omstreeks
kwart voor negen was het stoomschip veilig
in de middensluis. Het schip maakte nog
slagzij en toonde op vele plaatsen de gevol
gen van de zware zeeën, die het in deze
moeilijke dagen over boord had gekregen.
De marconist T. A. B. Visser ging in de
sluis van boord en van hem vernamen wij
het een en ander over deze reis vol avontu
ren en vol strijd tegen de elementen. Za
terdag 22 Januari jl. was de „Tinge", een
boot van ruim 1700 ton uit Skonvik in Zwe
den vertrokken met een lading hout, be
stemd voor Huil en een week later geraakte
het vaartuig, dat een hooge deklast had, in
een vliegenden storm. De „Tinge" werd hevig
heen en weer geslingerd en het gevolg was
dat de deklast ging werken en het schip
zwaar slagzij maakte. Het werd een prooi
der elementen.
De radio deed haar werk. De mar
conist gaf zijn S.O.S.-seinen en toen
kapten de matrozen de sjorringen
morgen op de Eierlandsche gronden
is geweest, heeft niets kunnen ont
dekken en is naar den Helder terugge
keerd.
Kruiser „Java" een dag te laat
vertrokken.
on dagochtend bij het aanbreken van den
dag is Hr. Ms. kruiser „Java" voor het
verrichten van convooidiensten in de Spaan-
sche wateren van de reeds van Den Helder
vertrokken.
Oorspronkelijk zou deze oorlogssbodem Za
terdagochtend tegen elf uur de reis hebben
aanvaard.
Tengevolge van den hevigen storm van Za
terdag konden echter twee motorsloepen van
den kruiser die in de haven van den Helder la
gen om leden van de bemanning, die nog
aan wal waren aan boord te brengen, Za
terdag niet bij de Java komen.
Het vertrek moest dientengevolge worden
uitgesteld. Weliswaar kwamen de meeste aan
land vertoevende leden der bemanning met de
sleepboot Utrecht aan boord van de „Java",
doch niet voor Zondagochtend konden de twee
sloepen den oorlogsbodem bereiken.
Onmiddellijk nadat dit was geschied is de
„Java" zeewaarts vertrokken.
Sleepboot gezonken.
Zaterdagmiddag is de sleepboot „Volhar
ding 1", kapitein Marconi, met de sleepsche-
pen Anna en Trudia, van Antwerpen op
weg naar Dordrecht, op de Oosterschelde
nabij -Stavenisse gezonken. De drie opva
renden wisten zich zwemmende te redden.
De beide sleepschepen werden door het mo
torschip „Maurits 2" in samenwerking met het
bergingsvaartuig „Zeehond" van W. A. van
der Tak's Bergingsmaatschappij, in de vlucht-
haven te Zijpe binnengebracht.
Doodelijk ongeval.
Zaterdagmiddag omstreeks half een, raakte
de Rijksveldwachter S. uit Dubbeldam, toen
hij per fiets langs den hoek Bleekerdijk—Sin
gel te Dordrecht kwam, door den krachtigen
wind de macht over het stuur kwijt. Hij viel
onder een iuist passeerenden vrachtwagen en
werd zoodanig verwond, dat hij ter plaatse
overleed.
Vermoedelijk tengevolge van den krachti
gen wind, kwam Zaterdag de 53-jarige H.
Weeda, die per rijwiel over den Oudendijk te
Heinenoord reed, in botsing met een hem
juist passeerende, achteroprijdende vracht
auto. waardoor hij tegen den grond werd ge
slingerd. Met een ernstige schedelbasisfrac-
tuur werd de ongelukkige in zeer ernstigen
toestand naar zijn woning vervoerd.
Schepen met stormschade.
Te Rotterdam zijn verschillende schepen
binnengekomen, die ernstig van den storm te
lijden hebben gehad.
Het snelle opkomen van den vloed deed een
hoog tij water verwachten en dit kwam dan
ook inderdaad. Het water bereikte in de Vis-
schershaven in IJmuiden de hoogte van den
wal. Een vlet van de vischploeg, die op den
kop van de Visschershaven op de straat lag,
was gelukkig stevig vastgesjord; anders zou ze
wellicht weggespoeld zijn.
Door den hoogen waterstand zag het er in
de havens erg „unheimisch" uit. Overal was
het water even wild. Zelfs in de toeleidings-
kanalen naar de sluizen was het erg onstui
mig en de verschillende sluisdeuren hebben
heel wat druk moeten weerstaan. Wat zou er
gebeurd zijn als een der deuren eens het on
derspit had gedolven
Het leek Zondagmorgen iets beter maar in
den loop van den dag verdween het tamelijk
vriendelijke zonnetje en werd het weer erg
buiig. De stormwaarschuwingsdienst verving
het teeken van „wees op uw hoede" door het
„verwacht storm uit het N.W." en die kwam
dan ook, alhoewel minder hevig dan den vori-
gen dag.
Zondagmorgen zijn tal van schepen, dooi
den Zaterdagstorm opgehouden, naar zee ver
trokken en in den loop van den dag kwamen
vele trawlers binnen, behouden en wel.
De vloed liep ook Zondagmiddag weer hoog
op en de trawlers aan den kant staken hoog
boven de kade uit. Kolossale schepen zijn het
dan. Het zou niet meevallen, als ze zoo eens
gelost moesten worden.
Aan den kant ging het gerucht van het ver
gaan van een Deenschen kotter, maar dit ge
rucht werd tot nu toe niet bevestigd.
Een goed bericht konden we Zondagmorgen
op ons nieuwsbord melden: het ss. „Tinge",
dat door een der bladen reeds als verloren was
beschouwd, was, naar wij vernamen, dooi
den storm heengekomen en bevond zich op
weg naar IJmuiden. Vele gezinnen zijn noode-
loos in ongerustheid gebracht. Maar met des
te grooter vreugde zal overal het alle angst
wegnemende bericht ontvangen zijn.
VERDERE AFBOUW VAN DEN RIJKSWEG
AMSTERDAM—SASSENHEIM.
Op 11 Feruari a.s. zal worden aanbesteed
de verharding van het viaduct- in den rijks
weg AmsterdamSassenheim over den
Spaarnwouderdwarsweg (HaarlemSchiphol)
terwijl tevens de tijdelijke klinkerverharding
van het wegvak RingvaartSpaarnwouder
dwarsweg door een definitief wegdek zal wor
den vervangen. De verharding zal bestaan uit
een paklaag van 20 c.M., waarboven een stort-
laag van 5 c.M., het geheel afgedekt met een
5 c.M. dikke laag asfaltbeton.
De breedte van beide rijbanen bedraagt 6 M.
opgesloten tusschen twee 0.50 M. breede be-
tonstrookenop de brug over de Ringvaart
is de rijbaan 8.50 M. breed, op het viaduct
over den Spaarnwouderdwarsweg 11 M. De
asfaltverharding van de vier verbindings
wegen naar den Spaarnwouderdwarsweg ver
krijgt een breedte van 5 M.
Het aanbrengen van de verharding op het
reeds zoo lang gereed zijnde viaduct zal een
einde maken aan den gevaarlijken toestand,
ontstaan doordat op den autoweg uiteraard
snel rijdende auto's na den afrit bij den
Spaarnwouderdwarsweg het vrij drukke ver
keer op dezen weg kruisen moeten.
Het wegdek op het viaduct en op de op
ritten daarvan moeten op 10 Juni 1938 zoover
voltooid zijn, dat het verkeer over het viaduct
kon worden geleid; het geheele werk moet 7
maanden na den datum van aanvang geheel
zijn.
van de deklast. Een groote hoe
veelheid hout ging over boord. Dit
gaf eenige opluchting.
De „Tinge" kwam wat overeind,
maar het beteekende voorloopig het
einde van „H.P.G.Z." want met de
mast ging ook de antenne overboord.
Vuurpijlen werden afgestoken, maai
er kwam geen hulp opdagen. Kapi
tein Catlenger en zijn wakkere be
manning voerden een zwaren strijd
en de marconist had de bijna boven-
menschelijke taak een nieuwe an
tenne te maken, waarin hij tenslotte
slaagde door een verbinding op de
voormast, die overeind bleef staan.
Een kranig stukje van dezen jongen mar
conist, die pas in Mei van het vorig jaar naar
zee ging. Toen kon aan de spanning, die
overal lieerschte over het lot van-de „Tinge"
een eind gemaakt worden. Zaterdagnacht
één uur had de marconist verbinding met
„Blavand-radio", op de westkust van Dene
marken, die het bericht doorgaf naar Sche
veningen-radio. Maar de „Tinge" zou nog
menig moeilijk uurtje moeten doormaken,
want de storm bleef aanhouden en boven
dien was de sjorring van de deklast in de
schroef geraakt, zoodat men slechts lang
zaam kon draaien. Gelukkig was de schroef
spoedig weer vrij en nu ging het met volle
vaart naar IJmuiden, waar het schip, zooals
gemeld, Zondagavond behouden arriveerde.
Sleepbooten van het bureau Wijsmuller as
sisteerden het naar de middensluis. Voorloo
pig bleef de „Tinge" in IJmuiden liggen in
afwachting van nadere orders.
Dorus Rijkers keerde onver-
richferzake terug.
In verband met de ongerustheid
over 't lot van een Letlandsch scheep
je, dat niet ver uit den wal van Texel
met den storm te kampen had, is
ie motorreddingboot „Dorus Rijkers"
van station Den Helder van de N. Z.
H. R. M. Zaterdagnacht om kwart voor
drie uitgevaren om een onderzoek in
te stellen naar dit scheepje.
De „Dorus Rijkers", die Zondag
Het Engelsche s.s. „Cragpool" heeft
het op den Oceaan zoo hard te ver
antwoorden gehad, dat men voor het
behoud van het schip heeft gevreesd.
In een st^rm, welke 18 Januari begon, ont
wikkelden enorme rollers, die over het schip
heen sloegen, zulk een kracht, dat enkele deu
ren werden weggeslagen. Men verspeelde een
reddingboot, terwijl na een stortzee een ge
deelte van de brug bleek te zijn weggeslagen
en ook aan de radiohut behoorlijke schade
bleek te zijn toegebracht. Op '46 graden noor
derbreedte en 34 graden 40 minuten wester
lengte werd het zoo erg, dat het schip nabij de
machinekamer lek sloeg. Aanvankelijk leek de
situatie zoo penibel, dat er S. O. S. geinen
werden uitgezonden.
Men slaagde er echter In met behulp van
pompen, het schip van het meeste water vrij
te houden. Toen bovendien de storm wat ging
liggen was het ergste gevaar geweken en
daarop heeft de Cragpool ook geseind, dat zij
het zelf wel klaren kon en geen assistentie
meer noodig had. Hoewel de storm in kracht
was afgenomen, kon het schip toch niet den
ouden koers hervatten en zoo hebben de sche
pelingen met het defecte schip nog vijf dagen
op zee rondgezwalkt. Daarna klaarde het weer
op, zoodat men, zij het ook met geringe snel
heid de reis naar Rotterdam kon voortzetten.
De „Friby" van dezelfde maatschappij, die
met graan van Baltimore kwam, heeft in den
Atlantischen Oceaan al even zwaar weer ge
had. De geheele radiohut is ingeslagen en tij
dens den storm is er aan boord nog een on
geluk gebeurd, dat nog betrekkelijk goed is
afgeloopen. Een van de opvarenden werd n.l.
door een stortzee op het sloependek opgeheven
tot boven de brug, waar de roller tegen een
van de andere zijde opgezwiepte golf liep. De
man werd toen op het dek neergesmeten en
hoewel het er aanvankelijk niet erg best met
hem uitzag, is hij later toch weer opgeknapt.
Het ergst was echter de „Framlington Court."
van de Court Line Ltd. te Londen, een 4888 ton
metend schip, dat geladen met suiker van Zuid
Amerika op weg naar Rotterdam was, eraan
toe. Behalve de schade aan de brug en aan de
reeling, is de geheele pantry weggeslagen.
In IJmuiden torenden de traw
lers hoog boven de kade.
De stom. stak op uit het Zuidwesten, maar
in den loop van den dag werd de wind wat
ruimer en liep hij door het Westen.
Slachtoffer niet
ernstig gewond.
Vermoedelijk mislukte
roofoverval.
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag is door een tot nu toe onbekend
persoon in de Voorstraat te Lienden
bij Tiet) een schot hagel gelost op den
achttienjarig en J. van Vessem uit
Liendentoen deze zich met paard en
ivagen van Ommeren huisioaarts be
gaf. Van V. werd in het hoofd getrof
fenmaar verloor zijn bewustzijn niet
en wist het paard, dat het door het
schot op een loopen gezet had, bij een
woning, waar nog licht branddetot
stilstajid te brengen. Hevig bloedend
vluchtte van V. daar binnen.
De gevolgen van het schot bleken niet zoo
ernstig te zijn, als het zich liet aanzien, door
dat de dader gelukkig iets te hoog gericht had.
waardoor een groot gedeelte van den hagel
den getroffene geschampt had. Na verbonden
te zijn werd van V. naar de ouderlijke woning-
vervoerd.
De politie stelde dadelijk een onder
zoek in, doch tot heden heeft men den
dader nog niet op kunnen sporen, zoo
dat omtrent de motieven van den aan
slag nog geen zekerheid bestaat. Men
houdt echter ernstig rekening met de
mogelijkheid van een poging tot
overval met het doel het slachtoffer
te berooven, omdat het algemeen be
kend is, dat van V., die met koloniale
waren langs de huizen gaat, 's Zater
dagsavonds laat over dit zeer stille
weggedeelte komt en dan meestal een
groot bedrag aan geld bij zich heeft.
Doordat het paard er vandoor ging
kon de berooving ijiet volvoerd worden.
Als handelarén in Muziekinstrumenten
zeggen wij: de nieuwste Serie Philips'
Toestellen bestaat uit Muziekinstru
menten
Komt in onze Showrooms luisteren
en bemerkt, hoe ieder Detail, iedere
Intonatie tot haar recht komt.
RADIO- EN GRAMOFOON SPECIALIST
GR. HOUTSTR. 108 - TEL. 13046 - HAARLEM
Hoofdagent voor Haarlem en Omstr.
voor den verkoop van N. S. F.-
apparaten.
(Adv, Ingez. Med.)
Bal der Dans-Aeademie Martin.
Welgeslaagd feest in de zalen van het
Concertgebouw.
HAARLEM Maandag.
De groote zaal van het Gemeentelijk
Concertgebouw had Zaterdagavond
een ware metamorfose ondergaan. De
gewijde stilte van deze anders zoo
plechtige ruimte had plaats ge
maakt voor een jolige stemming en
van de wanden straalden kleurige
lichtschilden en lampenrijen hun fees
telijk schijnsel de zaal in. Hier
heerschte dezen avond die bijzondere
sfeer, die alleen maar op een bal kan
rondwaren en voor een enkele maal
had de klassieke muziek van ons ge
waardeerd plaatselijk orkest het veld
moeten ruimen voor haar antipode;
de jazz.
Het gold hier een feest, dat in onze stud al
sedert tal van jaren zich een schoone traditie
heeft verworven: het „bal van Martin!" Pre-
cies gezegd was het 't tusschenbal van deze
dans-academie, want er staat ook nog een
slotbal op het programma. Wie eenigszins met
de dansaangelegenheden van onze stad op de
hoogte is, weet met hoeveel animo de „bals
van Martin" gevierd worden en zoo behoeft
het niemand te verwonderen, dat ook ditmaal
het feest weer ten volle geslaagd genoemd
mag worden. De deelneming was werkelijk
overweldigend, zoodat de toch zeer groote
dansoppervlakte bijna te klein bleek om alle
danslustigen te bevatten. Maar de dansen
van tegenwoordig eischen nu eenmaal minder
ruimte dan ha den „goeden ouden tijd" het
geval was en brengt zoo'n uitgebreid gezel
schap niet een extra gezellige en vroolijke
stemming teweeg, vooral als men zich, zooals
hier, als in een grooten familiekring voelt?
De dansmuziek werd verzorgd door twee
bands, die een niet gering aandeel hadden in
het welslagen van het feest. De „Grasshop
pers" en de „Melody Makers" speelden hun
foxtrotts, swingsteps, Engelsche walsen en
tango's met groot élan, zonder twijfel tot
groote voldoening van alle aanwezigen. Een
aardig effect levert altijd weer het werken
met de schijnwerpers. Vooral voor degenen
die zich op de galerij bevinden, levert het
veelkleurig tafereel beneden een alleraardigst
schouwspel op.
Natuurlijk ontbraken de noodige coUllon-
attracties niet op het appèl. Hoeden, bloemen,
petjes en maskers werden met kwistige hand
uitgereikt en zetten luister bij aan de polonai
ses, die ter afwisseling van het dansen wer
den georganiseerd. Wat een uitermate feeste-
lijken aanblik leverde niet de tegen twaalf uur
gehouden „optocht", toen alle deelnemers
daar in het midden van de zaal. kostelijk uit
gedost, opgesteld stonden en hun oranjevlag
gen zwaaiden, als een hulde aan de
nationale gebeurtenis? Dit scheen ons wel
het hoogtepunt van het bal toe.
Ook het intermezzo mag weer met eere ge
noemd worden. Deze dans-in-costuum werd
door de deelnemend dames en heeren zeer
gracieus ten uitvoer gebracht. Het aantrekke
lijke tooneeltje, dat tot in de puntjes verzorgd
was, oogstte dan ook luide en welverdiende
bijvalsbetuigingen.
Het feest duurde tot drie uur in'den nacht.
Toen behoorde ook dit bal weer tot hec ver
leden en konden zoowel de heeren Martin als
hun uitgebreide schare „volgelingen" op een
prachtigen avond terugzien.
Hof jager Spek weer thuis.
Met den trein van 11.57 is de hofjager W.
Spek, die van 29 November j.l. af in het Bur
gerziekenhuis te Amsterdam verpleegd werd,
Zaterdagochtend weer in zijn woonplaats
Apeldoorn teruggekeerd.
De heer Spek was vergezeld van zijn echt-
genoote.
Per auto begaven zij zich rechtstreeks naar
hun woning, de villa „Jagershof", eelegen in
het-Koninklijk park achter het Paleis Het
Loo.
Het bleek, dat de knieblessure, die da heer
Spek bij het auto-ongeval heeft opgeloopen,
hem bij het loopCn nog zichtbaar hinderde.
