Wat vrijer financieel beheer voor
de gemeenten
Zij kon niets optillen
Andere belastingverdeeling bepleit.
EEN TWEE, IN DE MAAT
Ned. Ford keert 141
slot-dividend uit.
ZATERDAG 5 FEBRUARI 1938
HA'AREEM'S DAGBEAD
3
EERSTE KAMER.
Regeering beraadt er zich nog over.
Zoeken naar nieuwe
middelen aan den gang.
DEN HAAG Vrijdag.
Minister van Boeyen is het type 'van
den zeer degelijken Nederlander. Met een bij
kans onbegrensde breedvoerigheid kan hij zelf
op detail-kwesties ingaan. Vandaar, dat hij
wel zeer veel tijd noodig had om den heeren
senatoren van antwoord te dienen ter zake
van al wat zij bij „Binnenlandsche Zaken"
hadden aangevoerd.
Naar aanleiding van de soc. dem bewerin
gen als zou de Bijzondere Vrijwillige Land
storm ten doel hebben speciaal het Marxisme
te bestrijden, ging de Minister met kracht
tegen deze z.i. volkomen ongemotiveerde be
schuldiging in!
Terzake van de Luchtbescherming vernamen
we o.m,, dat de Regeering nog lang niet toe
is aan een hergroepeering der gemeenten in de
gevarenklassen van de betreffende wet. Tot
dusverre kon alleen grootendeels organisato
risch werk gedaan worden. Voor de te treffen
voorzieningen is een weloverwogen plan ge
maakt: de gemeenten zullen weldra weten,
waaraan ze toe zijn.
Wat de wenschelijkheid van samenvoeging
van kleine gemeenten aangaat, wil de Mi
nister geval voor geval beoordeelen. Te spoedig
zal deze bewindsman de wenschelijkheid hier
van zeker niet aanwezig achten. Aan gemeen
telijke samenwerking geeft hij de voorkeur en
pas als men langs 'dien weg eventueele moei
lijkheden niet kan oplossen, zal z.i. samen
voeging mogelijk aan de orde dienen te komen.
Mr. v. Vessem kreeg te hooren, dat de door
hem 'gewenschte wijziging van de Kieswet,
waardoor benoemde afgevaardigden ook zon
der nog him geloofsbrieven te hebben ingezon
den zullen kunnen bedanken, bij de eerst
volgende herziening dier wet aan de orde zal
kunnen komen.
Ander punt: burgemeestersbenoemingen. Het
behooren tot zekere politieke groep geeft, al
dus de minister, nog geen aanspraak op be
noeming. De totale geestesgesteldheid van de
candidaten wordt hierbij in aanmerking ge
nomen, zulks met inbegrip van politieke en
godsdienstige inzichten teneinde de grootst
mogelijke overeenstemming te bereiken met
de meest gangbare opvatting in de gemeente.
Aldus kan er natuurlijk ook 'n eind komen aan
nu nog wel aanwezigen achterstand en on
billijkheid, ofschoon dit aan 't adres der
soc. democraten de Minister niet «-opzette
lijk wil meewerken aan het „inhalen van
achterstand" van eenige politieke partij.
Betrekkelijk zeer vluchtig maakt de Minis
ter zich af van het woningbouwvraagstuk en
van de financieele verhouding tusschen Rijk
en Gemeenten. Eerstgenoemd vraagstuk achtte
de heer v. Boeyen yoorzoover het de kleine
gemeenten betreft in verband met de over
zichtelijkheid gemakkelijk oplosbaar. Maar
t.a.v. de groote gemeenten moet opnieuw be
studeerd of op bepaalde gebieden behoefte
bestaat aan uitbreiding der woningproductie.
Daarbij wil de minister aan den particulieren
woningbouw gelijke kansen geven als den ge
meentelijken woningbouw.
En nu het moeilijke probleem der finan
cieele verhouding, alsmede in dat verband
dat van de gemeentelijke autonomie. Deze
wordt heusch niet blijvend beknot door den
Haag.
Doch men moet in elk geval bedenken, dat
men de financieele gemeentelijke onafhan
kelijkheid niet zoover doorgevoerd wenscht
te zien, dat het besef verloren gaat, dat men
den samenhang met het groote geheel der
overheidsuitgaven in het algemeen in het
oog hoort te houden.
Wat nu de gewenscht geachte scheiding
tusschen gewone èn crisis-armenzorg betreft,
deze ligt ten grondslag aan de regeling in
zake het werkloosheidssubsidiefonds. De Mi
nister stipte terloops de verschillende moei
lijkheden aan, die zich ten dezen (kunnen)
voordoen en merkte vervolgensop, hoe de
verschillen tusschen woon- en werkgemeen-
ten hoe langer hoe meer vervagen, wat ook
op belastingterrein waarneembaar, is
Verder bezuiniging, toevloeiing van meer
middelen, of beide tezamen ziet daar de 3
mogelijkheden welke zich, in theorie, zouden
kunnen voordoen bij het zoeken naar een
betere oplossing. Applaus begroette tenslotte
de mededeeling van den heer v. Boeyen, dat
de Regeering zich beraadt omtrent de vraag
of het mogelijk zal zijn aan de gemeenten
wat meer vrijheid ten aanzien van het finan
cieel beheer te verleenen en over de vraag
of er, laat 't dan wezen in bescheiden mate,
nog nieuwe middelen gevonden kunnen wor
den. Z.h.st. nam de Kamer de begrooting van
Binnenlandsche Zaken aan.
Na de koffie drongen Mr. v. Rappard
(liib.) en Mr. Kal ff (c.h.). beiden warme
plattelands-kampioenen en geestdriftige Tie-
lenaars, er op aan, dat het heerlijke melk
koetje, het P.T.T-bedrijf W/< millioen jer
jaar overschat: het is om van te watertan
den, zei Mr. Kalff een klein beetje min
der zakelijkheid aan den dag moest leggen
wat de spaarzaamheid i.z. postbestellingen
ten plattelande betreft. Van de post kwam
Met een hoeveelheid trotyl naar
Nederland gekomen.
Voor de rechtbank te Middelburg is Vrijdag
de zaak tegen den 52-jarigen koopman A. J.
F. uit Rotterdam behandeld.
F. kwam op 15 October j.l. van Antwerpen
naar Nederland en nam daarbij zijn weg door
Zeeuwsch Vlaanderen. Te Sas van Gent werd
hij aangehouden door de commiezen, die in
hem een smokkelaar meenden te zien.
Zij vonden op hem artikelen, die wel geen
smokkelwaar zijn, doch waarvan het vervoer
volgens den officier van justitie in strijd is met
de wapenwet.
De gewraakte artikelen bestonden uit een
hoeveelheid van ongeveer 3VI> kg. trotyl, een
stof, welke wordt gebezigd voor het doen ex-
plodeeren van handgranaten en bommen
en een vijftal slagpijpjes met gevaarllijke stof.
Verdachte verklaarde, dat hij aanhanger
van de leer van Lenin en Stalin, doch geen
aangesloten communist meer en ook geen
terrorist was.
De Officier van Justitie achtte den man
toch zeker een staatsgevaarlijk persoon en
geloofde niet. dat het gevaarlijke goedje voor
de regeeringsgetrouwe Spanjaarden was be
stemd, zooals F. wilde doen voorkomen. Daar
voor was de hoeveelheid te gering. De Officier
van Justitie vordèïde twee jaar en zes maan
den gevangenisstraf.
Ir. H. van
Minister
van
Zaken
men bij de radio terecht, toen prof. Kra
il enburg (v.d.) opkwam tegen de intrek
king der omroepvergunning voor den vrij
denkers-omroep
Daarna weer 'n plattelands-pleidooi bij
monde van den heer v. Voorst tot
Voorst (r.-k.)„ die voor snellere bezorging
alsmede voor snellere doorvoering van de
automatiseering van de telefoon opkwam.
Mr. v. Vessem (nat.-soc.) klaagde over
het z.i. veelal te lage peil van sommige radio
uitzendingen, terwijl de heer de Zeeuw
(s.d.) zich bij Prof. Kranenburg aansloot en
verder het incident besprak van de uitzen
ding' van den „Oranje-lol" op de Rotterdam -
sche beurs, waar men zich aan anti-socialis
tisch gezang te buiten was gegaan.
Van 's Ministers antwoord zij slechts ver
meld, dat hij daarin op den voorgrond plaat
ste, dat allerlei geuite wenschen toch kwalijk
voor inwilliging in aanmerking kunnen ko
men, als men behoorlijk rekening houdt met
de daaraan verbonden bedrijfskosten. Dat de
radio-programma's al te veelvuldig op te laag
peil zouden staan ontkende de minister, die
overigens nogmaals betoogde, dat de uitzen
dingen een thesisch, niet een polemisch ka
rakter hooren te hebben. Ook deze begroo-
ting g;"~ er z.h.st. door. E. v. R.
Kinderbijslagfonds voor het
bloembollenbedrijf.
De aanstaande uitkeeringen.
De Commissie van Beheer van het Bijslag
fonds voor het bloembollenbedrijf maakt be
kend, dat de tweede uitkeeringen dezen win
ter zullen plaats vinden overeenkomstig on
derstaande regeling:
Uiterlijk 10 Februari a.s. moeten belang
hebbenden zich aanmelden, die werken bij
werkgevers: te Bennebroek bij P. v. Lierop,
Schoollaan 22; Overveen bij G. v. d, Veldt,
Rollandspad 15; Warmond bij H. J. Weijers,
Dorpstraat B 214; Wassenaar bij P. v. d.
Meer, Oostdorperweg 23, Breezand en Anna
Paulowna bij L. Elf ring, Molen vaart: Juliana-
dorp en Koegras bij W. Tamis, Kortevliet 30;
't Zand bij Jac. Bleiendaal, Boschweg.
Voor de overige plaatsen:
Afdeeling Egmond 10 Febr. van 77 bij S.
Bruinenberg, Zeeweg.
Afdeeling Limmen 10 Febr. van 88 1/4 uur
Piuszaal.
Afdeeling Hillegom 11 Febr. van 5%7 uur
R.K. Volksbond.
Afdeeling Lisse 11 Febr. van 5VzIV2 uur
R.K. Volksbond.
Afdeeling Sassenheim 11 Febr. van 5Vz6
uur geb. K.S.A.
Afdeeling Oegstgeest 11 Febr. van 6 Va7
uur St. Willibrordusgeb.
Afdeeling Noordw.hout 11 Febr. te 8 uur
geb. v. werkloozen a. d. Schoolstraat.
Afdeeling Noordwijk 11 Febr. van 8 3/4
9VZ uur Juvenaat.
Afdeeling Voorhout 11 Febr. te 9 uur Boek
horstlaan 14.
Afdeeling Heemstede 11 Febr. van 6V27
uur R.K. Volksbond.
De aandacht wordt er nogmaals op geves
tigd, dat men voorzien moet zijn van familie-
register, verklaring (en) van de (n) werkge
ver (s) en zich persoonlijk op aangegeven
tijdstip moet aahmelden.
„Vele jaren heb ik geleden aan rheumatische
pijnen, die steeds erger werden, zoodat ik ten
slotte zelfs niets meer kon optillen. Mijn han
den waren totaal machteloos, terwijl ik steeds
door mijn heele lichaam pijn voelde. Ten
einde raad, heb ik na allerlei middelen te
hebben geprobeerd, mijn toevlucht genomen
tot TOGAL-tabletten en een TOGAL-kuur
doorgemaakt, die mij veel baat heeft
gegeven. Nu kan ik mijn huiswerk weer
verrichten en voel ik mij een geheel ander
mensch". Aldus schrijft ons Mej. W.
Wanneer U dus lijdt aan rheumatische pijnen,
jicht, spier- of zenuwpijnen, neem dan
ook eens de proef met het wereldvermaarde
middel TOGAL.
Bij alle apothekers en drogisten vanaf f 0.80
Het geheim der Togal-tabletten is hun heilzame
werking op bloed en Inwendige organen, waaruit
zij de onzuiverheden, de eigenlijke oorzaak van
vele pijnen en ongemakken, afdoende verwijderen.
(Adv. Ingez. Med.>
Gemeenten verkeeren tegenover het Rijk
in nadeelige positie.
Woongemeenschap krijgt vee
meer dan werkgemeenschap.
Steeds grooter uittocht naar
Villadorpen.
oor de vereeniging van liberale leden van
Provinciale Staten en gemeentebesturen
hield prof. dr. N. J. Polak Vrijdagavond te
Utrecht een inleiding over de verdeeling der
belastingen tusschen rijk en gemeenten.
Spreker zette aan de hand van cij
fers uiteen, dat, vooral sedert de ver
hooging van de invoerrechten en de
omzetbelasting, de belastinginkomsten
van het rijk aanzienlijk minder on
derhevig zijn aan fluctuaties door
verandering van prijsniveau en omzet-
grootte dan die van de gemeenten.
Het allergevoeligst daarvoor zijn naar spre
kers meening de progressieve belastingen
naar het inkomen, daarop volgen de progres
sieve belastingen naar bezeten en geërfd
vermogen en de progressieve belasting naar
huurwaarde en andere uitzonderlijke tee
kenen van welstand. In een derde klasse van
gevoeligheid bracht spreker de omzetbelas
ting, de dividend- en tantième-be
lasting, de invoer-, statistiek-, zegel- en re
gistratierechten, de belasting op openbare
vermakelijkheden en nog enkele kleinere hef
fingen. Weinig gevoelig achtte hij de coupon
belasting, een aantal accijnzen in de zake
lijke belasting op het bedrijf en bijkans on
gevoelig eenige andere accijnzen, de grond
belasting, de rijwielbelasting en de motorrij
tuigenbelasting. Van de totale belastingin
komsten vormen nu naar sprekers bereke
ning:
bij de
bij het gezamenl.
rijk: gemeenten;
De allergevoeligste belastingen 13 1
De belastingen v.d. 2e graad van
gevoeligheid 12
De belastingen v. d. 3e graad van
gevoeligheid 39
de weinig gevoelige belastingen 17
de bijkans niet gevoelige bel. 19
45 1
100 100
De belastingen ten bate van het Gemeen
tefonds en het Werkloosheidssubsidiefonds,
welke beide fondsen over de gezamenlijke ge
meenten worden gedistribueerd, zijn in deze
opstelling onder de gemeentelijke inkomsten
gerekend.
Gemeenten in moeilijk parket.
Het is begrijpelijk, dat onder der
gelijke omstandigheden gemeenten,
die op hooge lasten zitten, in moei
lijkheden geraken. Van de gemeen
telijke belastinginkomsten is bijkans
de helft uitermate gevoelig voor
prijs- en conjunctuurveranderïngen,
is drie kwart zeer gevoelig daarvoor.
Zijn zulke gemeenten dan nog on
dernemers van gevoelige bedrijven,
zooals haveninrichtingen, vervoer,
kracht, industriegrond, dan is hun
inkomen wel zeer precair.
Om de rekening sluitend te maken moeten
zij dan hun tarieven verhoogen of aan recht-
matigen drang naar verlaging weerstand bie
den. Voor die verhooging hebben zij bijna
geen andere objecten dan opcenten op de
uiterst gevoelige inkomsten- en gemeenten-
fondsbelastingen en op de zeer gevoelige per-
soneele en vermogensbelastingen. De bezwa
ren van de opcentenverhooging op het per
soneel zet spreker nog eens in het bijzonder
uiteen. Voorts worden onder zulke omstan
digheden hoog noodige verlagingen of af
schaffingen tegengehouden, b.v. van de be-
drijfstarieven, de zakelijke belasting op het
bedrijf, de precariorechten en de personeele
belasting op bedrijfsperceelen.
Het ongeluk wil nu, dat de contribuabe-
len zich gemakkelijk aan den hoogen druk
dezer belastingen kunnen onttrekken door te
verhuizen naar gemeenten, die niet zulke
zware lasten hebben te dragen. Want de
voornaamste belastingbronnen zijn op woon
plaats georienteerd. De gemeenten worden
nog steeds, alsof er in de laatste kwart eeuw
geen verkeersontwikkeling ware geweest, ver
ondersteld, woon- en werkgemeenschap te
gelijk te zijn. Maar de woongemeenschap is
een geheel andere geworden dan de werkge
meenschap. En de belastingplichtigen dragen
vooral aan hun woongemeenschap bij, veel
meer dan aan hun werkgemeenschap.
Spreker schetste de vicieuze cirkel, waarin
men hier ronddraait. Steeds meerdere uit
tocht van koopkrachtigen uit de steden naar
de villadorpen, steeds hoogere belastingen en
slechtere voorzieningen in die steden, ver
dere uittocht, zelfs van de bedrijven, ver
spilling van verplaatsingskosten en tenslotte
verarming van de steden, vergrooting van
den afstand tusschen de sociale klassen.
Annexaties zouden niet baten, daarvoor
liggen de lustoorden te ver van de werkplaat
sen en zijn ze te gemeenschappelijk voor ver
schillende werkgemeenten (Wassenaar—den
Haag Rotterdam, Baarn Amsterdam
Utrecht, BloemendaalHaarlemAmster
dam).
Nieuw stelsel van belastingverdeeling.
Spreker ontwikkelde een stelsel van belas
tingverdeeling tusschen de gemeenten naai
de beginselen, die de Volkenbond en de inter
nationale kamer van koophandel voor verdee
ling van belastingen tusschen de staten heb
ben aanvaard, en wel zoodanig, dat met ver
mijding van dubbele heffing de opcenten op
inkofhsten-, gemeentegrond- en vermogens
belastingen zouden ten goede komen:
voor wat betreft inkomen uit onroerend
goed aan de gemeente, waar dat onroerend
goed is gelegen;
voor wat betreft inkomen uit eigen onder
neming en directeurs- en commissaristantiè
mes aan de gemeenten, waar de onderneming
haar bedrijf uitoefent;
voor wat betreft salarissen, loonen en andere
arbeidsinkomsten aan de gemeenten, waar de
arbeid doorgaans wordt verricht of het vaste
uitgangspunt voor de verrichting van zwer
vende arbeid zich bevindt;
voor wat betreft opbrengst van roerend ver
mogen aan de gemeente, waar de belasting
plichtige woont.
Versmade liefde
Vreemde jongeman bij een vreemde daad
gearresteerd.
Vrijdagmiddag vervoegde de 21-jarige werk-
looze S. uit Utrecht zich bij een wapenwin
kel in de Nobelstraat aldaar. Hij wenschte een
revolver te koopen, waarom hem door den
winkelbediende eenige exemplaren werden ge
toond. Vervolgens wenschte S. nog patronen
te zien. Toen ook deze op de toonbank lagen
greep de klant plotseling een revolver en
eenige patronen en wilde zich daarmede snel
uit de voeten maken. De winkelbediende, die
door het opvallende en zenuwachtige optre
den van den klant reeds direct wantrouwen
had gekoesterd, greep den vluchtenden jonge
man, met wien hij weldra in een hevig ge
vecht gewikkeld was. Voorbijgangers, die op
het tumult kwamen aanloopen, leverden S.
aan de inmiddels aangekomen politie over, die
hem medenam naar het bureau.
De jongeman, wiens eigenaardig optreden
vermoedelijk aan een versmade liefde te wij
ten is, heeft getracht in de cel een einde aan
zijn leven te maken. Dit kon evenwel nog tij
dig worden voorkomen. Hij zou ook voor het
zelfde doel een revolver hebben willen bemach
tigen.
DRIEJARIG KIND OVERREDEN
Op den hoek van de Van Boetzelaarstraat
en de van Beuningenstraat te Amsterdam is
Vrijdagmiddag een jongetje van drie jaar, dat
onvoorzichtig overstak, onder een fiets terecht
gekomen. De G. G D. heeft het kind met een
schedelbasisfractuur naar het Wilhelmina-
Gasthuis gebracht.
Mussolini wil bij Hitler in den pas blijven,
Jaardividend 20 °/o
In de Vrijdag gehouden vergadering van
den Raad van Beheer der N.V. Nederland-
sche Ford-automobiel Fabriek werd besloten
aan de jaaulijksche algemeene vergadering
van aandeelhouders voor te stellen het slot-
dividend te bepalen od 14 pet. (v. j. 7 pet
hetwelk tezamen met het in December jl'
uitgekeerde interim dividend van 6 pet. een
jaardividend vormt van 20 pet. over het boek
jaar 1937. (Over 1936 bedroe* het totaal-
dividend 10 pet.)
