Haarlem's Dagblad De „Pluto" der K.N.S.M. op de Oostzee aangevaren. Zola. Huiltournooi. Het schip wordt thans naar Grasnitz op Ruegen gesleept. Rust en vertrouwen zijn noodig. „De Behangcentrale" Het Ibelaogrijkste 55r Jaargang No. 16758 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaus: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM HoofdredacteurROBERT PEEREBOOM Dinsdag 8 Februari 1938 Abonnementen per week f0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per post f3.55. losse aummers 6 cent per ex. Advertenticn; 1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke regel meer f 0.15. Groentjes xi© rubriek Het buitengewone succes van de film „Het leven van Emile Zola", die ook in deze stad nog steeds volle zalen trekt, is wel een teeke nend verschijnsel van onzen tijd. Zonder de kwaliteiten van de film en Paul Muni's prach tige, ontroerende vertolking van de titelrol ook maar in het minst te willen verkleinen ge loof ik toch dat meer oorzaken voor dit groote succes zijn aan te wijzen. De filmindustrie heeft trouwens een opmerkelijke flair als het historische onderwerpen aangaat. Zij weet, meestal precies te taxeeren welke historische episode rijp voor herleving is en in dit geval is het geen korte herleving, want het is al een paar jaar geleden dat het tooneelstuk, aan de Affaire Dreyfus gewijd, zijn groote succes be haalde, ook in de Nederlandsche vertolking. In Dreyfus, den onschuldig veroordeelden Joodschen officier die vijf jaren van afschu welijke beproeving doorbracht op het Duivels eiland, ziet men terecht het slachtoffer van lage intriges en een der groote martelaren van het door de eeuwen heen vervolgde en gekwel de Jodendom, in Zola den held die, toen hij een beroemd auteur was geworden, rijkdom had verworven en „voor de poorten van de Académie stond", alles op het spel zette en zich hoon en smaad, de vijandschap van tal- loozen en een veroordeeling op den hals haal de door in naam van het Recht den balling op het Duivelseiland te hulp te komen. Zoo teekent deze film Zola dan ook; zij legt het zwaartepunt van zijn leven in zijn moedig ingrijpen in de Affaire Dreyfus, dat begon met zijn vermaard artikel „j'Accuse" in Clemen- ceau's dagblad l'Aurore en zich voortzette in een hardnekkige campagne, door hem en an deren gevoerd. Waarbij de gevierde schrijver, tot een jaar gevangenisstraf veroordeeld we gens smaadschrift, genoodzaakt was naar Engeland uit te wijken om zijn actie te kun nen blijven voeren. Historisch geheel juist is de film niet en kan zij ook moeilijk zijn. Haar strekking is het zeer zeker wèl. Dat zij de geweldige beroering, door „1'Affaire" in de geheele wereld verwekt, vrijwel geheel schijnt toe te schrijven aan de intriges van Fransche officieren in de leger leiding en bij den generalen staf is onjuist. Ofschoon die intrigesde rechtspraak ver krachtten en de onmiddellijke oorzaak van de' gansche ellende waren, staat het vast dat de ontzaglijke emotie, door de zaak gewekt, haar oorzaak vond in de anti-semieten die er munt uit beproefden te slaan en wier actie overal, ook in ons land, tot hevige tegenstellingen tus- schen „Dreyfusards" en „anti-Dreyfusards" leidde. Was Dreyfus geen Jood geweest, de wereld buiten Frankrijk zou zich maar weinig- bekommerd hebben over de intriges van leden van den Franschen generalen staf. Dat men in een tijd als deze, in landen als Engeland en Nederland, die het anti-semietis me fel afkeuren en het elders in volle wreed heid herleefd zien, bijzondere belangstelling voor een herleving van de Affaire Dreyfus toont is geen wonder. Dat in de film de actie van het anti-semietisme zoozeer op den ach tergrond is gehouden zal wel zijn. commer- ciëele oorzaken hebben; men heeft spektakel met minderheden willen vermijden. Ik geloof evenwel dat er nog een andere oorzaak van het groote succes is. Die ligt ten slotte in de figuur van Zola zelfZola als een man van grooten, ontembaren moed. Men kan het nu verouderde naturalisme, dat zijn geweldige letterkundige oeuvre bezielde, thans met twijfel beschouwen en zijn openlijkheid omtrent de menschelijke hartstochten als on smakelijk of onnet afkeurenhet valt niet te loochenen dat hij ook als schrijver grooten moed toonde en in zijn oprechte overtuiging en roeping de conventies met voeten trad. Zijn werk heeft trouwens een diepgaande uitwerking op de wereld-litteratuur gehad. En zijn moed culmineerde in zijn optreden in de Affaire Dreyfus tot een hoogte, die al zeer weinig „geslaagde menschen" in dat tijd perk van hun leven zouden aandurven. Hij was zonder twijfel, behalve een ongelooflijk hard werker en een fel strijder, een zeer groot en moedig mensch. Dat ontroert het meestook in dezen tijd, nu lieden die uit vliegtuigen bommen op weerlooze stakkers werpen als helden worden bestempeld en decoraties krijgen. Dat ontroert en herinnert aan de waarheid die niet sterft en ons zegt wie een held en wat waarlïjke moed is. Die waarheid willen velen weer hooren. En dat is, geloof ik, de hoofdreden van het succes der film „Het leven van Emile Zola". R. P. FOTO'S VAN PRINSES BEATRIX IN BESLAG GENOMEN. 's-GRAVENHAGE. 8 Februari. Reeds gistermiddag' werden in de Residentie op ver schillende plaatsen door straatventers foto's van Prinses Beatrix ter verkoop aangeboden. Het waren afdrukken van dezelfde foto's, die eerst des avonds in de dagbladen mochten worden opgenomen en ten aanzien waarvan voor de verdere verspreiding copyright was gegeven aan de N.V. Nijgh en VanDitmar. Deze N.V.. van genoemden verkoop op de hoogte gesteld, wendde zich terstond tot de politie met het verzoek maatregelen te ne men tegen deze schending van haar rechten. Het gevolg hiervan was, dat de politie de bewuste foto's in beslag-heeft genomen, ter wijl tegen de drukkers er van een proces verbaal zal worden opgemaakt. (In Amerika verdiende de ivinnares van een wedstrijd wie het langst achtereen kon huilen een zilveren beker, een paar honderd dollar en een filmcontract.) Er gebeuren vreemde zaken In ons aardsche tranendal, En de Am'rikanen maken Het nog altijd extra mal. Wie ter wereld kan nu komen, Op zoo'n allerdwaast idee, Wie heeft het toen opgenomen En wie doet daar nou aan mee, Worden niet voldoende tranen Op het ondermaansch gestort, Dat het door de Am'rikanen Ook nog aangemoedigd wordt? 't Is te dol om van te praten, Maar het is dan toch gebeurd, En er is in ruime mate Op z'n-krokodils getreurd. 't Was een juffrouw die tenslotte In de beste huilbui bleek, En bij wie het zoo goed vlotte, Dat zij d'eersten prijs opstreek. Een soort zilvren lijdensbeker, Dollars en een filmcontract, Ze heeft toen toch lachend zeker Deze prijzen aangepakt. Men wist weer iets nieuws t'ontdekken, Maar toch ook iets heel erg mis, Ik althans vind, dat dit gekke Werklijkom te huilen is. P. GASUS De werkzaamheden aan liet nieuwe Duitsche luchtschip L. Z. 130, dat dit jaar al vluchten naar Amerika en terug zal ondernemen, vorderen snel. De bovenste foto toont den arbeid aan het omhulsel. Daaronder een blik in de montagehal. HET stoomschip „Pluto" van de Kon. Ned. Stoomboot Maatschappij (gezagvoerder kapitein C. Duynker), dat op 5 dezer van Am sterdam vertrok met bestemming Gdynia (Polen), is Maandagavond omstreeks negen uur bij Otler grund, ten Zuid-West van Roenne, op Bornholm, in dichten mist door een Grieksch stoomschip aangevaren. Bij de directie van de K. N. S. M. is hedenochtend telegrafisch bericht ontvangen, dat de „Pluto" door sleepbooten van de Bugsir- reederij te Hamburg naar Grasnitz, een kleine haven op het eiland Rügen, wordt gesleept. Een gedeelte van de bemanning, o.w. de gezagvoerder, bevindt zich nog aan boord van de „Pluto". De overi gen zijn aan boord van het lichtschip „Adlergrund" gegaan. De ver wachting was, dat de „Pluto" hedenmiddag te Grasnitz zou aankomen. Omtrent de positie van het Grieksche schip is nog niets naders bekend. De „Pluto" was Maandagavond Holtenau gepasseerd. Het schip was gebouwd in 1905 op de werf „Feyenoord" en mat 1156 bruto reg. ton en 709 ton netto. Het Grieksche schip is warschijniijk het dubbelschroefstoomschip „Katherine" van de S. A. Hellenique Maritime et Commerciale „Petrelea" te Piraeus. Dit schip heeft een inhoud van 2.495 bruto en 1.196 netto-ton. Het is een oud vaartuig, dat in 1887 als zeilschip is gebouwd. De 1 Mei-dag Geen demonstratie. Door de besturen van de moderne arbeiders beweging is besloten, die jaar, nu de 1-Mei- dag op Zondag valt, geen demonstratie te doen houden en deze demonstratie evenmin des Maandags te doen plaats vinden. Wel zal toestemming verzocht worden, des morgens een wandeling gezamenlijk naar buiten de gemeente te maken, terwijl voor de kinderen een kinderfeest in de middaguren zal worden georganiseerd. Het ligt in de bedoeling, des avonds een tweetal bijeenkomsten in de groote zaal van het Gemeentelijk Concertgebouw te doen houden, op welke bijeenkomsten de heer E. i Kupers, vobrzitter van het N. V. V. de Mei- rede zal uitspreken en voorts een programma zal worden opgevoerd, dat bij de 1 Mei-viering past. roentjes in Haarlem's Dagblad zijn een instelling geworden, die tienduizen den jaarlijks hulp en profijt bezorgt. Mr. L. J. A. Trip over den monetairen toestand. Duurzame stabiliteit der wissel koersen kan niet ontbeerd worden. In een lunchvergadering van het departe ment Amsterdam van de Nederlandsche Maatschappij voor Nijverheid en Handel heeft vanmiddag de President van de Neder landsche Bank, Mr. L. J. A. Trip, een rede gehouden over „Eenige gezichtspunten ten aanzien van den monetairen toestand". Spr. zeide er zich van bewust te zijn, dat het in sommige kringen mode geworden is zich smalend over den gouden standaard en het goud uit te laten. Men vergeet intus- schen. aldus spr., dat het niet voldoende is af te breken, doch dat ook opgebouwd dient te worden en hiervan is tot dusver nog slechts bitter weinig terecht gekomen. De eigen opvatting van spreker is steeds geweest, dat het systeem van den internationalen gouden stand aard. zooals elk menschenwerk, .niet volmaakt is, maar wel zoodanige voordeelen biedt, dat deze den door slag moeten geven. Over die voordeelen uitweidende, betoog de spr. dat het belangrijkste voordeel dat het systeem medebrengt, is gelegen in de stabiliteit der wisselkoersen. Spr. ging na hetgeen voor den gouden standaard in de plaats is getreden. Hij oordeelde dat aan den huidigen toestand groote gevaren verbonden zijn. Het eerste bestaat hierin, dat de onrust en angst, die zich telkens weer doen gevoe len, niet zullen verdwijnen zoolang die toe stand blijft bestaan. Het geldt hier het pro bleem van de z.g. .Hot-Money". Groote kapitalen, vele milliarden guldens uitmaken de. worden in liquiden vorm aangehouden. Zij trekken, op het eerste teeken van gevaar, van land tot land. Wordt een depreciatie gevreesd van de va luta, waarin zij belegd zijn, dan vluchten zij in het goud. Richt zich de vrees op een prijsdaling van HEDEN GEOPEND TELEF. 18401, GIERSTRAAT 63 ONS DEVIES LUIDT: „Prima behang, Goed vakwerk, Goedkoopere prijzen" (Adv. Ingez Med.) SPORTVLIEGER VEROORDEELD. BATVIA. 8 Februari (Aneta-A.N.P.) De Raad van Justitie veroordeelde den sportvlie ger S., wien dood door schuld ten laste was gelegd, naar aanleiding van de door hem verrichte noodlanding, waarbij mej. Weber om het leven kwam, tot twee maanden hech tenis voorwaardelijk met een proeftijd van kwee jaar, Het woord is aan Vridanke: Wel hem, dien het niet aan vrienden ontbreekt; wee hem, die er al te zeer op rekent. het goud. dan wordt dit op de markt ge gooid en valuta's of aandeelen gekocht. Voortdurende schokken en moeilijkheden zijn hiervan de gevolgen. Het tweede gevaar is gelegen in de neiging om. nu de gouden standaard niet meer werkt, den tijd rijp te achten voor experimenten op monetair gebied. Wenschen voor de toekomst. Wat de toekomst betreft moet vol gens spr. voorop staan het wegne men van de fundamenteele oorza ken van de bestaande onrust en van het gebrek aan vertrouwen. Vóór alles is hiertoe noodig, dat de overtuiging gevestigd worde, dat de politieke verhoudingen op vreedzame wijze eene bevredigende regeling zul len vinden. Daarna zal een duurzame stabiliteit der voornaamste wisselkoersen niet ontbeerd kunnen worden. In eerste instantie zal daartoe vereischt worden eene versterking en uitbreiding van het sixpartite agreement en wel in dien zin. dat afstand gedaan wordt van het opzeggingsrecht op een ter mijn van 24 uren en dat de betrok ken landen zich verbinden binnen ze- xere grenzen de tegenwoordige ver houdingen hunner valuta's te zullen handhaven. Wanneer dan de regeeringen in de indivi- dueele landen doen blijken dat zij geen maat regelen wenschen te treffen, die de rentabi liteit van het eigen bedrijfsleven bedrei gen en samenwerken voor een geleidelijke vermindering van de handelsbelemmeringen dan zullen de grondslagen, waarop kan voort gebouwd worden voor het wereldherstel en voor de algemeene welvaart, gelegd zijn. Dan zal het probleem van de ..Hot- Money" zijn natuurlijke oplossing vinden en zullen de voorwaarden vervuld zijn voor de geleide lijke hervatting van een gezond internatio naal en kredietverkeer. Bij deze ontwikkeling zal een nauwe samen werking tussc'nen de circulatiebanken on derling en tusschen die banken en haar na tionaal particulier bankwezen noodig zijn om zooveel mogelijk schokken en nieuwe oneven wichtigheden te vermijden. Nederland zal goed doen zijn hui dige monetaire politiek te handhaven zoolang internationaal geen stappen op den weg naar grootcre stabiliteit gedaan worden. In groote trekken komt die politiek hierop neer, dat, zoolang de groote mogendheden zich niet binden, ook Nederland zich daar van dient te onthouden, terwijl an derzijds met behulp van het Egali satiefonds. een zekere stabiliteit ten opzichte van de valuta's der groote landen wordt nagestreefd. Prins Nicolaas overleden. ATHENE, 8 Februari (Reuter/A.N.P.l Prins Nicolaas, neef van den koning van Griekenland en vader van de Hertogin van Kent, is overleden. Prins Nicolaas was al eenigen tijd ernstig ziek. Gisteren was hem het laatste oliesel toe gediend. HEDEN: 12 PAGINA'S De Hongaarsche Rijksbestuurder, admiraal Horthy, die op het oogenblik in Polen vertoeft, werd bij zijn aankomst te Krakau met veel eerbetoon ontvangen. Op onze afbeelding ziet men Horthy in gezelschap van den Poolsehcn staatspresident, prof. Moscicky, op den Wawel. waar hij een krans op hel graf van Pilsoedski neerlegde pag. De „Pluto" der K. N. S. M. is op de Noord zee aangevaren. 1 De Alg. Bond van bouwvakarbeiders heeft de C. A. O. aanvaard. 3 Indië is een nieuw eilandje rijker geworden. 3 Eden heeft de Engclsche waarschuwing in zake de aanvallen in de Middellandsche Zee herhaald. 4 Een Russisch luchtschip is tijdens een oefenvlucht verongelukt; dertien leden der bemanning vonden den dood. 4 De troepen van Franco boeken succes. 4 De Japanners bedreigen de Chinceschc. ha venstad Amoy met vernietiging. 4 Te Amsterdam is gisteravond een groote protestvergadering gehouden tegen het voorontwerp van wet-Romme. 11 ARTIKELEN, ENZ. R. P.; Zola. Wat in de toekomst voor behoud van na tuurschoon in Zuid-Kennemerland moet worden gedaan. g EL D. Vertelling: Slapeloosheid. g Dr. W. G. N. v. d. Sleen: Naar de Kaap de Goede Hoop. 7 K. de Jong: A. V. R. O.'s bonte trein. 7 .1. B. Schuil over Mijn vrouw is advocaat. 7 Scliaakrubrick. 9 Dc Burgerlijke Stand van Haarlem is op genomen op 10

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 1