Joe Petersen
DOUWE EGBERTS
BOMMENWERPER IN INDIË
BRANDEND NEERGESTORT.
De „Anschluss" doemt weer op.
E'
•BUICK
•CHEVROLET
Amst. Rijtuig-Mij: N.V.
DINSDAG 22 FEBRUARI 193S
I-I A ARE EM'S DAGBEAD
7
Joe Petersen platen
kosten slechts f 1.-
Woensdagmiddag van half 4 tot half 6 komt
iedere plaat die van hem gekocht wordt bij G. M. Oord
GR. HOUTSTR. 108
persoonlijk van zijn handteekening voorzien.
(Adv. Ingez. Medj
Strooming in Oostenrijk naar aansluiting met
Duitschland heeft grooten aanhang.
B e r 1 ij n, 17 Februari 1938
(Van onzen correspondent)
^EN goede buur is beter dan een verre
vriend maar de vrees, zoo'n vriend
tot naasten buurman te zullen krijgen
is in verband met het Oostenrijksch-
Duitsche Tirol, dat Italië op gezag van Ver
sailles met een pennestreek kon inlijven, bij
de huidige as-constellatie, voorloopig mis
schien nog de eenige hindernis geweest, de
wereld te stellen voor een voldongen feit, als
toen Hitier zijn troepen het Duitsche Rijnland
liet inrukken, ondanks Versailles.
Wat heeft er de Duitsche regeering anders
nog van kunnen terughouden? Zij heeft on
dubbelzinnig doen blijken van haar macht
over de Duitsch Oostenrijksche grenzen heen,
grenzen, die haar overigens als een fictie
moeten voorkomen, zooals de grenzen tusschen
Pruisen en Saksen en tusschen andere Duit
sche landen. Zij heeft den Oostenrijkschen
bondskanselier bij zich ontboden de fan
tasie hangt het tafereel op van een dramati
sche scène, waarbij de arme Schuschnigg ge
ducht onderhanden wordt genomen. In waar
heid zien we hem terugijlen naar Ween en,
waar hij zich haast een regeering naar
Duitschland's wenschen te formeeren en aan
vele andere eischen te voldoen.
Alle gevangen Nazi's worden vrijgelaten met
verlof zich onmiddellijk aan te sluiten bij het
„vaderlandsche front", dat ter verdediging
van Oostenrijk's zelfstandigheid eens werd op
gericht. Alle veroordeelden in het proces na
de revolte in Juli 1934, allen voorzoover zij
rechts-radicaal waren die wegens hoogver
raad zelfs tot 12 jaar kerkerstraf veroordeeld
waren, worden in vrijheid gesteld en hersteld
in hun burger- en ecrerechten. Er is feest in
Oostenrijk, het is reeds voldoende gebleken
dat minstens de helft der bevolking in de ver
wachting, dat 't met de Rosenbergsche belij
denis-politiek niet zoo'n vaart zal loopen, bij
een referendum voor aansluiting bij het Der
de Rijk zou stemmen. We hebben hetzelfde be
leefd met het Saarlandgebied. Duitschland be
jubelt dit succes van een politiek, die het
noemt „dë verbroederingspolitiek ter bevesti
ging van den vrede in Centraal- en daarmede
van geheel Europa". Het zou om dit succes
evenzeer kunnen juichen om de vijandige po
litiek der weleer- geallieerde en- geassociëerae
mogendheden, die allen in de armen van het
Rijk dreef. .De kwestie der aansluiting is
acuut. De bereidwilligheid van den Oostenrijk
schen bondskanselier aan de eischen der
Rijksregeering te voldoen, wijst op een zeer
kritieken toestand in Oostenrijk. Wij schreven
indertijd over het verlangen in Oostenrijk
naar aansluiting met Duitschland. Toen kor
ten tijd na het sluiten van den „Vrede van
Versailles" de Oostenrijksche bondskanselier,
Dr. Seipel, Berlijn bezocht, en over den on-
houdbaren toestand sprak, Waarin Oostenrijk
verkeerde en klaagde over de aangrijpende
ellende van middenstand en arbeidersklasse,
putten de Duitsche bladen van alle richtingen
zich uit in de warmste sympathie-betuigingen,
wezen op de bloedgemeensehap met de Oosten
rijkers en verklaarden eenstemmig, dat
Duitschland onmogelijk de ineenstorting van
Oostenrijk werkeloos kon aanzien.
Het heeft niet veel voor Oostenrijk kun
nen doen door hinderende paragrafen van het
vredesverdrag, en was trouwens zelf in hoogst
benavden toestand. De Duitsch-nationalen, in
die dagen na de sociaal-democraten de sterk
ste partij, waren echter, hoe meevoelend ook
met „de Zuidelijke broeders", sterk gekant te
gen aansluiting. Zij vreesden in hun oud-
Pruisische mentaliteit, dat Duitschland ver
zwakt en verweekelijkt zou worden door den
invloed van een te vredelievend en lustig volk
je. Bij velen in Pruisen bestaat die vrees nog,
al komt zij slechts tot uiting, zooals alles „sub
rosa" tot uiting komt, wat niet des Nazi's is.
Hitler is geen Pruis! Hij is Duitscher en wil
alle Duitsche landen vereenigen in één Rijk,
dus ook Oostenrijk, dat hem als geboorteland
nog bovendien wel heel na aan het hart moet
liggen. Van zijn persoonlijke voorliefde voor
Zuid-Duitschland heeft al dikwijls blijk gege
ven en geeft dien dagelijks nog-.
Een voormalig Oostenrijksch minister, een
buitengewoon goed kenner van alle Centraal-
Europeesche kwesties beweert, dat het ver
langen naar aansluiting in Oostenrijk bij een
AGENDA.
Heden:
DINSDAG 22 FEBRUARI
Gem. Concertgebouw: Ledenconcert H. O. V.
Solist Willem Andriessen.
Palace Filmac: 115 uur: Doorloopend 50
minuten wereldnieuws.
Rembrandt Theater: Benjamino Gigli in
Moederlied. Op het tooneel: Joe Petersen. 2.30
7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: Saratoga met Clark
Gable en Jean Harlow. 2.30, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals Theater: De Indische graf tem
pel II: Monument eener groote liefde. 2.30, 7
en 9.15 uur.
Cinema Palace: Uitstel van executie. 7 en
9.15 uur.
Spaarne Theater: Politie-auto Nr. 17 en Joe
Brown. 8' uur.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan
dags. Toegang vrij.
Heemstede: Kunstkring „Heemstede",
Debussy-avond, geb. Prot. Bond, Postlaan.
WOENSDAG 23 FEBRUARI
Stadsschouwburg: Kamermuziekavond Hen
ri Merckel (viool) en Felix de Nobel (piano),
8 uur.
Statenzaal PrinsenhofRaadsvergadering
1.30 en8.15 uur.
Kennemer Lyceum: Josephine Butler Ver-
eeniging. 2.30 uur.
Palace Filmac: 11—5 uur: Doorloopend 50
minuten wereldnieuws.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
groote meerderheid der bevolking bestaat en
dat deze een noodzakelijkheid is voor het land
met zijn onevenredig groote hoofdstad Wee-
nen moet naar zijn meening bij Duitschland
komen, wil het niet langzaam maar zeker ten
gronde gaan.
De Tsjechen, die in Versailles hebben kun
nen krijgen wat zij wilden, versmaadden Wee-
nen, omdat zij hun Praag veel te lief hebben
en ook omdat annexatie van Oostenrijk het
Duitsche element in Tsjecho-Slowakije te. zeer
zou versterken. Het groote aantal Duitschers
Oostenrijksche Duitschers uit den tijd der
Oostenrijk-Iiongaarsche Monarchie in Praag
en andere groote steden en de Sudeten-Duit-
scliers in Bohemen, speelden naar hun mee
ning al een veel te groote rol in hun drietalig
land,
Weenen heeft zoo'n rijkdom aan cultureele
inrichtingen dat het alleen bij een grooten
staat kan worden ingelijfd. Het ideaal der Oos
tenrijkers was na den wereldoorlog: Oosten
rijk, als zelfstandige staat in den Duitschen
Statenbond. De stichting van het Derde Rijk
heeft dien droom doen vervliegen en velen
afkeerig van aansluiting gemaakt. De ont
wikkeling der internationale verhoudingen en
de loop der dingen binnen de grenzen, schij
nen in deze dagen weer velen naar de aan
sluiting te doen uitzien, als naar de eenige uit
komst. Voor Duitschland hangt voor de oplos
sing der kwestie zoolang de vriendschap
duurt alles alleen nog af van den machti
gen Mussolini, die niet zoo lang geleden zijn
heftigste dreigementen uitsprak tegen elke
poging uit het barbaarsche Noorden, Tirol
weer in het Duitsche moederland op te ne
men, waar elke Tiroler naar snakt als de geest-
driftigste Naziman in Oostenrijk naar aan
sluiting met het Derde Rijk.
H. L.
Overneming van Gemeentelijke
Eleetriciteits-bedrijven.
Het Rijk stelt voorwaarden voor de
gemeenten.
Nu binnen afzienbaren tijd de concessies,
indertijd aan tal van Noord-Hollandsche
gemeenten verleend voor de exploitatie van
eigen elektriciteitsbedrijven, ten einde loo
pen, heeft de directie van het Provinciaal
Electriciteitsbedrijf voor Noord-Holland (P.
E. N.) met verschillende gemeentebesturen
onderhandelingen aangeknoopt over de over
name van die bedrijven.
Inmiddels heeft' de Regeering besloten, om
de vorenbedoelde transacties tusschen het P.
E. N. en de daarvoor in aanmerking komen
de gemeenten niet uitsluitend aan het oor
deel dezer beide partijen over. te laten, doch
harerzijds richtlijnen aan te geven. In ver
band daarmede heeft de Minister van Wa
terstaat mede namens zijn ambtgenoot van
Binnenlandsche Zaken, een schrijven doen
toekomen aan de besturen van de gemeen
ten Andijk, Egmond, Limmen, Akersloot,
Nieuwer-Amstel, Muiden, Purmerend, Scha-
gen, Beeirister, Beets, Bergen, Beverwijk,
's-Graveland, Heer Hogowaard, Heilo, Hui
zen, Oosthuizen, Oudendijk, Sbhermerhorn,
Uitgeest en Wervershoef, waarin gezegd
wordt, dat de Regeering voornemens is te
'bevorderen, dat rechtstreeksche levering van
electrïschen stroom door de provincie Noord-
Holland voortaan geschieden zal aan die ge
meenten, gelegen op het vasteland dier pro
vincie, welke tot nu toe de benoodigde ener
gie van de provincie betrekken, doch de be
drijven zeiven exploiteeren.
De provincie verbindt zich, de electrici-
teitswerken van de betrokken gemeenten
over te nemen en de gemeenten zullen zich
verbinden, die werken aan de provincie over
te dragen op voorwaarden, vast te stellen
door een commissie van arbitrage, welker uit
spraak bindend zal zijn. Ook zullen bij arbi
trage worden vastgesteld de bedragen, welke
de provincie aan de gemeenten voor de tot
nu toe door hen beheerde bedrijven zal uit-
keeren, en ook deze besluiten van de com
missie zullen voor beide partijen bindend zijn.
De bedragen zullen worden vastgesteld op
de basis van de saldi, welke de laatste jaren
met de verschillende bedrijven zijn behaald.
Aan de gemeenten zal gedurende een aantal
jaren een winstuitkeering plaats hebben, in
geleidelijk afloopende bedragen.
De Minister stelt voor, de commissie van
arbitrage te doen bestaan uit 3 leden, waar
van één benoemd zal worden door de pro
vincie, één .door de gemeenten en één, dooi
de .beide partijen aan te wijzen. Indien bin
nen een maand nadat de nieuwe regeling in
werking zal treden, de beide partijen niet tot
overeenstemming mochten gekomen zijn be
treffende het 3e te benoemen commissielid,
zal die benoeming door de Regeering ge
schieden.-
Behalve de besturen van de bovengenoem
de gemeenten, welker concessie binnen eeni
ge jaren afloopt, hebben ook de gemeente
besturen van Alkmaar,Den Helder, Hilversum,
Bussum én 'Naarden een schrijven van den
Minister van Waterstaat ontvangen, waarin
eveneens de wensch te kennen wordt gege
ven, dat de' exploitatie van de electx-iciteits-
bedrijven voortaan door de provincie zal ge
schieden.
Alle bovenbedoelde gemeentebesturen zijn
uitgenoodigd tot het bijwonen van een con
ferentie met den Minister van Waterstaat,
welke a.s. Donderdagochtend op diens depar
tement zal worden gehouden.
In verband met deze uitnoodiging heeft
Maandagmiddag in het Polmanshuis te Am
sterdam een bespreking' plaats gehad over
deze geste van de Regeering tusschen leder
van de Vereeniging van groot-distribuanten
van electriciteit, waarbij tal van gemeenten
in JSToord-Holland zijn aangesloten. Na uit-
De Bilt voorspelt:
Zwakken tot matigen Noordwestelijken
tot Noordelijken wind, zwaar bewolkt
tot betrokken, weinig of geen regen, iets
zachter des nachts, overdag weinig ver
andering in temperatuur.
BAROMETERSTAND
Hoogste 774.9 m.M. te Vestmanoer.
Laagste 748.9 m.M. te Vardö.
Het gebied van hoogen luchtdruk nam
verder in beteekenis af, het vormt thans een
strook met barometerstanden boven 770 m.M.,
waarvan de as in Noordwest Zuidoostelijke
richting over ons land loopt en dat zich uit
strekt over liet geheele waarnemingsgebied
van IJsland tot Zwitserland. In het Noord
oosten en in het Zuidwesten handhaven de
depressies zich, welke beide iets dichterbij ge
komen zijn. Aan den Noordoostkant van de as
van het gebied van hoogen luchtdruk is de
wind matig tot krachtig uit het Noordwesten
met meest zware bewolking en sneeuw plaat
selijk in Scandinavië en eenige regen in
Noord-Duitschland. Aan den Zuidwestkant van
de as van het genoemde gebied is de wind
zwak uit Oostelijke richtingen met meest
lichte bewolking maar uitgestrekte gebieden
met ochtendnevel of mist. De hooge Alpen
toppen melden mooi helder weer met tempera
turen van 5 tot 10 graden vorst. In Scandina
vië blijft de temperatuur over het algemeen
boven normaal, de vorst is er licht tot matig.
Overigens ligt ook nog een gebied van matige
vorst over Zuidwest Duitschland en Midden-
Frankrijk.
Verwacht wordt dat de Noordwestelijke
strooming zich over ons geheele land
uit zal breiden. De bewolking zal hier
door zwaar zijn, regen van beteekenis
wordt niet verwacht. De temperatuur
zal vermoedelijk niet meer onder het
vriespunt dalen.
BAROMETERSTAND
Vorige stand 772 m.M.
Stand van heden 770 m.M.
Neiging: Achteruit.
Opgave van:
Fa. A. FEDERMANN, Opticien
Gr. Houtstraat 37 Tel. 11059
HOOG WATER TE ZANDVOORT
Woensdag v.m. 8.42 uur; n.m. 21.21 uur.
Strand berijdbaar van 13.4519.15 uur.
Belangrijke telefoonnummers
Politie; 11850.
Brandweer: 15333.
Ongevallendienst (Brandweerkazerne)
Ged. Oude Gracht: 14141.
Alle modellen 1938 voorradig.
Official Dealer voor Haarlem
en Omstreken, behalve Heem
stede
Showroom en Werkplaats
PLEIN 21 HAARLEM
TELEFOON 11198—10338.
(Adv. Ingez. Med.)
voerige beraadslaging besloot men, dat de
grootere gemeenten op de conferentie van
a.s. Donderdag vertegenwoordigd zullen zijn,
doch dat de kleinere gemeenten volstaan
zullen met hunne belangen toe te vertrou
wen aan een delegatie uit de vorengenoem
de vereeniging.
Naar ons ter oore kwam, zijn voor de be
trokken gemeenten de voorwaarden, welke
thans door de Regeering in groote trekken
zijn aangegeven, gunstiger dan die, welke in
den zomer van 1937 voor verschillende ge
meenten als richtsnoer werden vastgesteld.
DE AMERIKAANSCHE DANSERES GIOVANA.
Deze nog zeer jonge Amerikaansche danse
res trad met enorm succes op in verschillende
landen van Europa. In 1936 trad zij in Neder
land op o.m. in den Haag (Diligentia) en Am
sterdam (Muzieklyceum)
Zij studeerde te Florence, was reeds ver
bonden aan het Opera ballet in' Italië op 13-
jarigen leeftijd en was leerlinge van den be
roemden danser Harold Kreutzberg.
Ook voor de film werd zij reeds twee keer
geëngageerd, wij herinneren aan de film
„Ballerina".
Van de gelukkige omstandigheid, dat Gio-
vana thans in Nederland vertoeft, maakte het
bestuur van het Corps van leerlingen der M.
T. S. te Haarlem gebruik, haar in verband met
den 18den jaarlijkschen feestavond op 26 Fe
bruari a.s. in den Stadsschouwburg uit te noo-
digen, haar medewerking te verleenen. Zij
heeft deze uitnoodiging aanvaard. Aan den
vleugel zal zij begeleid worden door den Haar-
lemschen pianist-dirigent Willem Rettich.
WISSELKOERSEN AMSTERDAM.
10.15 uur.
Londen 8.96 3/4.
Berlijn 72,28'/2.
Parijs 5.87 1/4.
Brussel 30,38.
Zwitserland 41.52.
New-York 1,78 27/32.
12 uur.
Londen 8.96 3/4.
Berlijn 72,28
Parijs 5.85 1/4.
Brussel 30.37Vs.
Zwitserland 41.52.
Kopenhagen 40.
Stockholm 46,20.
Oslo 45.05.
New-York 1,78 13/16
Praag 6.28.
Italië:
a. Vrije lire 9.47Vs.
b. Reislire 8.60.
c. Bankpapier 7.20.
De Duitsche vrouw en de
Arbeidsdienst.
Een jaar arbeidsdienst voorwaarde voor het
aanvaarden van een betrekking.
Goering heeft bepaald, dat in Duitschland
in het vervolg vrouwelijke arbeidskrachten be
neden 25 jaar niet door particulieren of open
bare bedrijven te werk mogen worden gesteld,
wanneer zij niet een jaar in arbeidsdienst op
het land of in het huishouden hebben gewerkt.
De meisjes, die van het land .komen, moeten
hun jaar arbeidsdienst op het land hebben I
gemaakt,
'UfoikjiM van a&nxft!
ECHTE FRIESCHE HEEREN-BAAI EN
OUD-HOLLANDSCHE PIJPTABAK
(Adv. Ingez. Med.)
DE Nederlandsch-lndische Militaire Luchtvaart is gisteravond weer
door een' ernstige ramp getroffen, doordat tijdens een lucht
beschermingsoefening, welke te Batavia werd gehouden, een Glenn
Martin-vliegtuig in een vrille is geraakt en brandend is neergestort.
In den bommenwerper zaten vijf personen, die bij het ongeluk op slag
moeten zijn gedood: de bestuurder, onder-luitenant Vermeulen, de
marconist Van Riel, het hoofd van den foto-technischen dienst van de
K. N. I. L. M. Hermanides, de bekende Chineesche vlieger Khouw
Khe Hien en een redacteur van Aneta, De Hondt.
Het vliegtuig is op eenige kilometers afstand van het vliegveld Tjililitan terecht
gekomen en zoodra men de plaats wist, zijn verschillende ziekenauto's en gewone
auto's erheen vertrokken.
VOLKOMEN zekerheid over het lot der inzittenden heeft men nog
niet. In het wrak heeft men twee verkoolde lijken gevonden,
die nog niet geïdentificeerd konden worden, doch men acht het uit
gesloten, dat een der overige inzittenden deze ramp heeft overleefd.
DE luchtbeschermingsoefening te Bata
via ging gepaard met een verduiste
ringsproef en aan het geheel zou ook
door een eskader"van vijf vliegtuigen worden
deelgenomen. Vier vliegtuigen waren opge
stegen en toen deze wachtten op het vijfde,
zag men de Glenn Martin plotseling door
onbekende oorzaak in een vrille geraken en in
brand vliegen. Daarna verloor men het toe
stel uit het oog.
Majoor Versteegh, de chef van den tech-
nischen dienst van de K.N. I. L. M. zag de
vliegtuigen boven de stad en ontdekte plotse
ling daarna een groote vlam.
Terstond werden alle noodige maatregelen
genomen, doch men wist totaal niet, waar het
toestel was neergekomen. Zoo heeft men ge-
ruimen tijd gezocht.
De assistent-resident van Mr. Cornells alar
meerde het geheele inlandsche bestuur in
zijn ressort, teneinde een onderzoekingsploeg
te vormen, terwijl de chef van den divisiestaf,
marechaussees uitzond in de richting Tjipi-
nang en Klender, teneinde het gevallen toe
stel te traceeren.
Alle omliggende posten en dessa's werden
gewaarschuwd. Oorspronkelijk dacht men,
dat het ongeval niet ver van het vliegveld
Tjilitan was geschied, doch het zoeken werd
zeer bemoeilijkt, omdat een totale verduis
tering (in verband met de oefening) was ge
last, zoodat niemand zich kon oriënteeren.
Het zoeken werd ook bemoeilijkt doordat
de weg van Tjipinang af door de zware re
gens niet voor auto's toegankelijk is. -
Eindelijk heeft men de overblijfselen van De. h?cr. Heiman,des chef van den foto-
het toestel gevonden op ongeveer 2% K.M. technischen dienst der K. N. I. L. M.
ten noorden van het vliegveld Tjililitan.
Na de ontdekking van de plaats des on-
heils door de veldpolitie begaven de com
mandant van de luchtvaartafdeeling en de
leider van de uchtbescherming, de heeren van
Oyen en du Croo, zich met officieren van die
afdeeling en brancarddragers per auto naar
die plaats. Het was een uur gaans voorbij het
vliegveld langs glibberige paadjes door Sawahs
en door kampongs. Toen men bij de plaats
des onheils aankwam lag daar het toestel nog
brandend.
Met één oogopslag- was te zien dat
menschelijke hulp niet meer kon
baten, het wrak had zich een meter
diep in den grond geboord en uit het
gat laaiden de vlammen nog op. De
onderdeeilen van het toestel waren
alom verspreid. In de vlammen trof
men de verkoolde lijken aan van
twee inzittenden, welke, zooals bo
ven reeds is gezegd, niet geïdentifi
ceerd konden worden.
Na een korte inspectie gaf de heer Van
Oyen, commandant van de luchtvaartafdee
ling, last om met zand de vlammen te dooven
en de kuil met natte aarde te vullen. Men
zou het aanbreken van den dag afwachten om
het toestel weer van deze zandbedekking te
ontdoen en om verdere maatregelen te nemen
inzake de identificatie van de slachtoffers en
hét onderzoek van de oorzaak van de ramp.
De bekende Chineesche sportvlieger
Khouw Khe Hien.
