Haarlem's Dagblad
GRATIS beha
Nieuw Beleid.
Badinage.
WEEKBERICHT
Soldaat door kameraad
doodgeschoten.
ng
H. SCHOLTE
sp m
fc :j,,r 7:
Het belangrijkste
55e Jaargang No. 16775
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N. V,
Bureaus: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuïder Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15034
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825, Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zou- en Feestdagen
DirectieP. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Maandag 28 Februari 1938
Abonnementen per week f0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummer» 6 cent per et.
Advcrtcntiën i 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regel» f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentje» zie rubriek
Het nieuwe beleid inzake de buitenlandsclie
politiek, dat door den Britschen premier
Neville Chamberlain is ingeluid en zijn minis
ter van Buitenlandsclie Zaken Anthony Eden
heeft doen aftreden, is nu ook in de Pransche
Kamer ter sprake geweest. Die wil er nog niet
aan. Het regeerende Volksfront is kennelijk
niet bij machte deze koersverandering te vol
gen, maar de vrijzinnig-democratische premier
Chautemps heeft het debat besloten met de
mededeeling: „Mijn regeering is bereid het
veld te ruimen voor een gouvernement van
nationale eenheid zoodra dit tot stand kan
komen. Ik heb dit al bij mijn eerste optreden
verklaard en herhaal het. Tijdens de thans
eindigende debatten is evenwel duidelijk ge
bleken, dat van volkomen eenstemmigheid
tusschen de partijen geen sprake is".
Hieruit blijkt wel dat de positie van Chau
temps niet bepaald benijdenswaardig is. Hij
zou graag anders willen maar kan niet. Hij
ziet evenmin kans tot aftreden, althans niet
op dit oogenblik en voor de zooveelste maal
blijkt de groote fout in de praqjasche toepas
sing van de Pransche grondwet: men durft
de Kamerontbinding, die zij veroorlooft, niet
aan. Als Chautemps de kiezers durfde te laten
spreken zou een beslissing op korten termijn
mogelijk zijn. Nu moet hij, met zwaar geschok
te staatsfinanciën en een topzwaar bewape-
nings-budget, een buitenlandsche politiek blij
ven voortslepen waarbij Frankrijk zich overal
bedreigd voelt en de hooggeroemde „veilig
heid" een merkwaardige ironie schijnt. Aan
zijn nieuwste motie van vertrouwen, aangeno
men met 439-2 stemmen en 150 onthoudingen,
heeft hij in deze omstandigheden al heel wei
nig. Hij moet tusschen verschillende opvat
tingen in zijn eigen meerderheid blijven la-
veeren, hetgeen in de practijk zal moeten
neerkomen op nietsdoen.
Des te duidelijker wordt, hoeveel thans af
hangt van het initiatief van Chamberlain, die
met zijn nieuwbenoemden minister van Bui
tenlandsche Zaken, Lord Halifax, naar een
accoord met Italië en Duitschland streeft.
Het eerste gevolg van Chamberlain's optre
den is zeer zeker een ontspanning in Europa
geweest, die zich, behalve in den vriendelijken
toon van de Duitsche en Italiaansehe pers
jegens Engeland, o'ok gemanifesteerd heeft in
een betere stemming op de beurzen. Onze
financiëel-economische medewerker heeft dat
Zaterdag in zijn weekoverzicht met nadruk
vastgesteld en het bewijst op zichzelf dat
Chamberlain het bij het rechte eind had toen
hij den kern van de internationale spanningen
aanduidde.
Inderdaad is er een ontspanning ingetreden
zooals wij die in jaren niet gekend hebben. De
rede van den Oostenrijkschen bondskanselier
Schuschnigg, die zoozeer meeviel en een vrij1
onafhankelij ken toon deed hooren. heeft daar
zeker ook toe bijgedragen.
Nu is de vraag: belooft deze eerste ontspan- 1
ning een verderen gunstigen loop van zaken?
Men verkeert thans in afwachting en is in een
hoopvolle stemming, die door blijkbaar-
geïnspireerde alarmberichten voorshands
niet kan worden verstoord. Daar was de zon
derlinge tijding, dat Italië de militaire con
trole over het Suèz-kanaal zou eischen. Ware
dit juist, dan zouden alle onderhandelingen
hopeloos zijn.
Maar Stefani heeft het categorisch tegen
gesproken. Daar was Zaterdagmiddag ook
het vreemde bericlït, dat de Vereenigde Sta
ten, „zoodra er voldoende middelen voor wa
ren" zouden beginnen met den bouw van een
Atlantische Oceaan-vloot. Tegen wie? Wij
moeten zeker gelooven: tegen Engeland. Een
onzinnig bericht. Er zijn in deze dagen van
afwachting meer vlieger-oplatingen van der-
gelijken aard te voorzien; het is niet zoo
lastig uit te rekenen wie daar belang bij
hebben.
Inmiddels is de Britsche ambassadeur te
Rome, Lord Perth, naar Londen vertrokken
om zijn instructies te halen en een periode van
ongetwijfeld ingewikkelde onderhandelingen
vangt aan waarbij de Engelsehen gezien
Chamberlain's eersten stap in de onpret
tige noodzaak zullen blijven verkeeren den
schijn althans van het diplomatieke succes
aan de tegenpartij te laten. Want het wezen
der dictatuur eischt een prestige-politiek
waarin het Ier-wille van den vrede in Europa
buitengewoon tactloos is als dagbladen in an
dere landen de Engelschen gaan hoonen van
wege hun toegevendheid.
Niet openbare diplomatieke succesjes zijn de
inzet, maar de rust waarnaar Europa snakt
en de wegneming van het ellendige wantrou
wen en de haatzaaierijdie iedere kans op
overeenstemming uitsluiten. Als men eens zóó
modern kon denken dat men inzag dat Enge-
lands werkelijke machtspositie, die bekend
genoeg is, volstrekt niet geschokt wordt door
welke toenaderings-poging ook, die een gun
stiger atmosfeer en een kans op het behoud
van den vrede geeft, zou men een Stuk verder
zijn. En helpen die sfeer te verwekken.
Slaagt Chamberlain, dan zal Frankrijk hem
wel moeten volgen. En blij zijn het te kunnen
doen
NASPOKINGEN NAAR HET VERMISTE
VLIEGTUIG VOORTGEZET.
De nasporingen naar den vermisten En
gelschen bommenwerper zijn Zondag hervat,
nadat op het Britsche ministerie van Lucht
vaart bericht was ontvangen dat in Cheviots
bij Langholm (Dumfriesshire) wrakstukken
waren gevonden. Vliegtuigen, politie en jacht
opzieners nemen aa .1 het opsporingswerk
deel.
(In de beroemde Fransche bad
plaats Trouville zal een museum
aangelegd worden van het badpalc
van 1S40 tot heden.)
Badpakstijl van honderd jaren,
Alle mode wijzigt veel,
En, men zal het hier ervaren,
't Bakpak nam daar sterk aan deel
Ik geloof te mogen zeggen
Dat het plan, waarvan ik las,
Dit museum aan te leggen,
Een Trouville-trouvaille was.
Men zal daar dan kunnen leeren
Dat men honderd jaar gelee
Badend meer aan badineer en,
Dan aan werklijk baden dee'.
Baden was nog lang geen rage,
In dien tijd, zoo lang voltooid.
„Bad" kwam in die badinage
Nauwlijks voor en „nage" nooit.
Vroeger was het pak voor 't baden
In den waren zm een pak
Dat men op z'n rug moest laden,
Tot z'n loodzwaar ongemak.
Men pleegt nogal eens te klagen
Dat de eenvoud van 't bestaan,
Sedert overopa's dagen,
Radicaal heeft afgedaan.
Als men het evolueeren
Van de badpakmode ziet,
Zal men moeten concludeeren:
Hierop slaan die klachten niet.
Want op dit punt werd een streven
Naar meer eenvoud niet slechts klaar,
Maar zelfs rijklijk overdreven
In de laatste twintig jaar.
P. GASUS
C©öp. Vooruitgang U.A.,
HAARLEM.
ROOMBOTER per pond 79 ets.
GROOTE VERSCHE EIEREN 10 stuks 38 ets.
SPERCIEBOONEN per 1/1 blik 16 ets.
ANDIJVIEper 1/1 blik 16 ets
STOOPSLA per 1/1 blik 16 ets!
MET D9VIDENDBONS.
(Adv. Ingez. Med.)
Noodlottig gevolg van stoeipartij.
Zaterdagavond is in de infanteriekazerne
te Ede het geweer afgegaan van den milicien
T. Het schot trof den soldaat D. uit St. Pan-
cras, die na enkele oogenblikken overleed.
D. en T. die afkomstig is uit Schevenin-
gen zijn beiden dienstplichtig en ingelijfd bij
het Regiment Jagers, dat voor vervolgoefe-
ningen te Ede is gedetaceerd en gelegen is
in de groote barakken achter het groote ka
zerne-gebouw, dat het normale garnizoen
van Ede herbergt.-
Zij waren goede kameraden. Zaterdagavond
waren beiden in de wacht ingedeeld. In het
wachtlokaal hebben zij, waarschijnlijk om
zich te vermaken, een weinig gestoeid en
daarbij is gegrepen naar het geladen geweer,
dat tot hun beschikking stond. De negentien
jarige T. richtte daarbij omstreeks negen uur
het gevaarlijke vuurwapen op zijn kameraad.
En wat zoo vaak gebeurt, wanneer een vuur
wapen als speeltuig gebruikt wordt, gebeur
de ook ditmaal. Het wapen ging plotseling af
en D. werd getroffen en was op slag dood.
Soldaten uit de omgeving, die het schot
gehoord hadden, kwamen daarop toeloopen
en zagen in het wachtlokaal een verschrik
kelijk schouwspel: S. doodgeschoten, de da
der T. totaal overstuur en overspannen toen
hij begreep wat hij had gedaan.
T. werd terstond gearresteerd. Het was
noodig voor den totaal overspannen jonge
man doktershulp in te roepen.
De Koningin naar Den Haag
vertrokken.-
SOESTDIJK, 28 Februari. Hedenochtend
kwart over elf is H.M. de Koningin, in ge
zelschap van een hofdame, in een gesloten
auto van het paleis Soestdijik- naar 's-Gra-
venhage vertrokken.
Voor dat H.M. in de auto stapte, wendde
zij zich op de stoep nog even om en wuifde
Prinses Juliana, die voor een der vensters
van de benedenverdieping stond, ten af
scheid hartelijk toe.
WIELRIJDER DOODGEREDEN.
KLIMMEN. 28 Februari. Zondagmiddag
tegen half twee is de fietser H. Lemlijn, die
den Klimmenerberg afreed, door een achter-
oprijdende auto overreden, en op slag gedood.
Het slachtoffer was 23 jaar, ongehuwd en
woonachtig te Klimmen-Ransdaal. De auto
mobilist is een taxi-chauffeur, ook woon
achtig te Klimmen. De Kon. marechaussee
heeft de zaak in onderzoek.
440.000 werkloozen.
Volgens het Centraal Bureau voor
ile Statistiek stonden op 31 Januari
j.l. ingeschreven 439.278 werkloozen.
tegen 437.469 in eind December 1937.
Eind Januari 1937 was het aantal
werkloozen 466,242, zoodat er nu dus
27.000 menschen minder werkloos zijn
dan een jaar geleden. De stijging van
December op Januari bedroeg 1800
werkloozen, tegenover ,11.000 in de
zelfde periode van het vorige jaar.
Wie vóór 6 Maart bij Bakker zijn
behang koopt, krijgt bij elke 3
rollen die hij koopt, één rol cadeau.
Als U dus 12 rollen noodig hebt,
betaalt U er maar negen. Ook zon
der deze tijdelijke korting zijn onze
prijzen reeds èxtra laag. Het is dus
Uw^voordeel Uw behang steeds te
koopen bij
H.M.Bakker, Gen.Cronjéstr. 165, Tel.11657
(Adv. tngez. Med.)
Boetenko of pscudo-Boetenko
Roemccnsche ambtenaar naar Rome ter
identificeering van den vluchteling.
BOEKAREST, 28 Februari. (Reuter). De
Roemeensche regeering heeft, naar vernomen
wordt, een ambtenaar naar Rome gezonden,
die tot taak heeft de identiteit op te helde
ren van den man, die zich uitgeeft voor den
vermisten Sowjet-Russischen diplomaat Boe
tenko. Deze ambtenaar heeft Boetenko goed
gekend en zal dus in staat zijn hem te iden-
tificeeren. Zooals men weet betwijfelt men in
Rusland nog steeds de identiteit van den
man, die in Rome de pers ontvangen heeft
en voor de radio heeft gesproken, zeggende
de vermiste Boetenko te zijn.
HOOVER TE GENèVE.
GENèVE, 28 Februari. (Havas). Hoover,
de oud-president der Vereenigde Staten, is
op zijn rondreis door Europa hedènmorgen
uit Parijs hier heeft hij een bezoek aan
president Lebrun gebracht te Genève aan
gekomen, waar hij drie of vier dagen denkt
te blijven. Hij zal o.a. besprekingen voeren
met persoonlijkheden uit de kringen van dén
Volkenbond en het Internationaal Arbeids
bureau.
Amsterdam kan rechtstreeks
interlocaal automatisch
telefoneereu.
Inschakeling geschiedt hedenmiddag.
De laatste dag van deze maand wordt een
zeer belangrijke voor het hoofdstedelijk tele
foonverkeer en evenzeer voor de ontwikke
ling van de telefonie in Nederland. Heden toch
wordt *t automatisch interlocaal verkeer voor
de geabonneerden van het gemeentelijk te
lefoonnet Amsterdam mét die van de geauto
matiseerde rijkstelsfoonnetten in de distric
ten Amsterdam, Haarlem. Utrecht en Alk
maar opgengesteld.
De directeur-generaal der P.T.T.. dr. ïr. M.
H. Damme zal in eeri bijeenkomst van ge
meentelijke autoriteiten, van vertegenwoor
digers van den rijkstelefoondienst en van
belanghebbenden groepen uit het particu
liere bedrijfsleven de beteekenis van deze
gebeurtenis nader toelichten en aan den bur
gemeester van Amsterdam, dr. de Vlugt, ver
zoeken de symbolische handeling voor de
opening te verrichten.
Verwacht wordt, dat Amsterdam dus op
28 Februari te ongeveer 16 uur in den namid
dag en niet eerder in het automatische
interlocale verkeer zal worden ingeschakeld.
Het heeft bij het publiek wel eens verwon
dering gewekt, dat het inkomend automa
tisch interlocaal verkeer naar Amsterdam
reeds in Mei 1936 werd ingevoerd, terwijl het
nog tot thans, Februari 1938, heeft geduurd
voor de Amsterdamsche abonnés ook het uit
gaand automatisch interlocaal verkeer ter
beschikking kon worden gesteld.
In dien tusschentijd moest echter niet al
leen het voor Amsterdam bestemde gedeelte
der districtscentrale worden geleverd en ge-
instaleerd, doch tevens moesten de bestaan
de stadscentralen voor het automatisch uit
gaand verkeer geschikt worden gemaakt.
Dit is een omvangrijk en vaak zeer moei
lijk werk geweest.
HEDEN GEOPEND de SPECIAAL-
g ZAAK in TENNISRACKETS.
GIERSTRAAT 59, HAARLEM, TELEF. 11524.
(Adv. Ingez. Med.)
Zuster Schouten neemt afscheid.
Naar wij vernemen zal Zuster P. L. Schou
ten, de bekende Zuster van Maatschappelijk
Werk, hedenavond te haren huize afscheid
nemen van vertegenwoordigers van eenige
organisaties, die in de 16 jaren, gedurende
welke zij haar functie van Zuster van Maat
schappelijk Werk te Haarlem heeft uitgeoefend
(zij ontving haar opleiding als verpleegster
in het Groote Gasthuis), met haar in aan
raking zijn gekomen en haar hoogelijk heb
ben leeren waardeeren.
Zuster Schouten is n.l. op het oogenblik met
ziekteverlof en het is zeer waarschijnlijk, dat
zij niet in haar functie zal terugkeeren, al zal
het ziekteverlof nog wel een paar maanden
duren.
Zr. P. L. Schouten.
Wij hebben indertijd Zuster Schouten op
genomen in onze in 1934 en '35 verschenen
serie van „Bekende Haarlemmers"; zij mocht
daarin zeer zeker niet ontbreken. Talloos velen
kennen haar als Zuster van Maatschappelijk
Werk, zoowel degenen, die door haar bemid
deling en hulp „gr weer bovenop" kwamen, na
moeilijke tijden te hebben doorgemaakt, als
zij, die gaarne met haar medewerkten en haar
en de andere Zusters van Maatschappelijk
Werk in staat stelden, haar moeilijke taak te
blijven vervullen.
Een moeilijke taak inderdaad, die veel ijver
eischt, veel toewijding en veel takt. Ook wel
eens veel doortastendheid. En al deze eigen
schappen bezit Zuster Schouten in hooge
mate!
Het is zeer te betreuren, dat nu gezond
heidsredenen haar hoogstwaarschijnlijk weldra
zullen nopen, ook officieel die taak neer te
leggen, die zij nu officieus eigenlijk al neer
gelegd heeft.
Het officieuse afscheid van hedenavond zal
een zeer intiem karakter dragen.
Japansclie oppositie staat aan
bedreiging bloot.
Parlementsleden wenden zich tot dc regeering.
TOKIO, 28 Februari. (Reuter-A.N.P.)
Vier leden van het Lagerhuis, hebben een be
zoek gebracht bij den minister van Binnen-
landsche Zaken, admiraal Soeetsoegoe, wien
zij. hedenmiddag, het verzoek deden regee-
ringsmaatregelen te nemen ten aanzien van
het aanplakken van opruiende biljetten in
de stratën, waarin de leden van Lagerhuis,
die oppositie voeren tegen de" wet op de na
tionale mobilisatie, bedreigd worden. De par
lementsleden verzochten den minister zorg
te willen dragen voor een straffer toezicht
.der regeering op orde en rust in Tokio Ad
miraal Soeetsoegoe heeft de verzekering ge
geven, dat hij zijn best zou doen aan de
verzoeken gevolg te geven.
1
Bij de dezer dagen in Roemenië gehouden volksstemming over de nieuwe
grondwet moesten de kiezers met een mondeling „ja" of „neen" hun meening
kenbaar maken. Wie tegenstemde moest zijn naam opgeven en zijn houding
toelichten. Onze afbeelding toont den Roeineenschen minister-president Miron
Christea in een der stemlokalen.
Het woord is aan
Kotzebue:
Alle menschen dwalen, doch
slechts groote menschen er
kennen hun dwaling.
Ierland's territoriale verdeeldheid
belemmering voor verzoening met
Engeland.
Oordeel van De Valera.
DUBLIN. 28 Februari (Havas-A.N.P.) In
een interview met Press Association heeft De
Valera verklaard, dat met Engeland geen wer
kelijk algemeen accoord tot stand kan komen.
Ieder accoord, waarbij Ierland in territoriaal
opzicht verdeeld blijft, zal slechte een gedeel
telijk accoord zijn, en op zijn hoogst een schre
de naar de vestiging van vriendschapsbanden
tusschen de beide landen kunnen zijn.
Ik kan slechts herhalen dat, zoolang verzet
zal worden geboden tegen de eenheid van Ier
land, er geen verzoening tusschen Engeland
en Ierland tot stand kan komen. Het Brit
sche parlement heeft thans nog de hoogste
macht over het afgescheiden gebleven gedeelte
van Ierland. Zonder Briteche strijdkrachten
en zonder Britsche fondsen zou de verdeeling
niet kunnen voortduren.
De Valera besloot met den tegenwoordigen
toestand in Ulster als onduldbaar te kenmer
ken.
Balkan Eiitenle erkent Abcssynic
als ïtaliaansch bezit.
Economisch contact met Nationalistisch
Spanje.
ANKARA, 28 Februari. (Havas-A.N.P.)
De Raad der Balkan-Entente heeft, een com
muniqué geplubliceerd, waarin gewezen wordt
op de solidariteit, die Roemenie. Joegoslavië,
Turkije en Griekenland vereenigt en de
trouw dezer staten aan den Volkenbond be
vestigd wordt.
Voorts wordt verklaard, dat voor de Balkan-
Entente een Abessynische kwestie niet meer
bestaat en dat bijgevolg, na Joego-Slavië, ook
Roemenië het Italiaansehe keizerrijk erkent,
terwijl Turkije en Griekenland zich binnen
kort bij deze houding zullen aansluiten.
Tenslotte deelen de leden van de Entente
mede, dat zij, voor het tot stand brengen van
contact met de regeering van Franco om
zoodoende hun economische belangen te be
schermen, agenten zullen kunnen afvaardi
gen en ontvangen.
FRANSCHE SENAAT NEEMT DE
ARBITRAGEWET AAN.
PARIJS. 28 Februari (Havas-A. N. P.
Kort voor middernacht kwam de senaat bij
een ter behandeling van artikel 8 van het
ontwerp inzake verzoening en arbitrage in
arbeidsgeschillen.
De commissie van handel had voorgesteld,
het artikel zoodanig te wijzigen, dat de aan
passing der loonen zou geschieden bij een stij
ging der kosten van levensonderhoud met
tien, in plaats van twaalf procent. De verhoo
ging zal slechts gelden voor een basisloon. dat
met een noodzakelijk minimum overeen
komt.
Aanpassing der loonen zal slechte kunnen
geschieden zes maanden na vorige aan
passing.
Ondanks het feit, dat Chautemps erop wees,
dat de voorgestelde tekst een achteruitgang
tegenover den oorspronkelijken tekst be tee
kent, nam de senaat het artikel aan, evenals
de volgende artikelen. Het ontwerp werd ten
slotte in zijn geheel aangenomen.
De vergadering werd daarop tot hedenmid
dag verdaagd.
N.V. Concertgebouw in
Amsterdam.
Het financieel verslag van de N.V. „Het
Concertgebouw" te Amsterdam over hel sei
zoen 19361937 vermeldt een verlies van
f 1720,20 (tegen f24.823 in het voorafgaande
jaar). Deze verbetering Is niet zoozeer te
danken aan een stijging der inkomsten, (de
baten waren slechts f 553 hooger) doch aan
ver doorgevoerde bezuinigingen, waardoor de
lasten f 22.019 minder waren dan in het sei
zoen 1935/'36.
HEDEN: 14 PAGINA'S.
pag.
Te Ede is, een soldaat bij een stoeipartij
per ongeluk doodgeschoten. 1
Mr, A. R. Andringa is tot officier van Jus
titie te Rotterdam benoemd. 3
De sneltrein Amsterdam-Parijs is ont
spoord; er zijn geen persoonlijke onge
lukken gebeurd. 3
Te Doesburg is een vrouw door een schot
uit een schietmasker gedood. 3
De Fransche Kamer heeft met groote meer
derheid haar vertrouwen in het kabinet
Chautemps uitgesproken. 4
Als gevolg van de houding der nationaal-
socialisten heeft de Oostenrijksche stad
Gi'az gisteren een bewogen dag meege
maakt. 4
Te Moskou begint deze week een nieuw
groot politiek proces. 4
Nederland wint met 7—2 den voetbalwed
strijd tegen België. 5 en 6
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Nieuw beleid. j
J. B. Schuil: Corps M. T. S. Im wciszen
Ross'l g
Dc Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op