Haarlems Dagblad
Spreekangst
VSot spreken
Neerland's Roem.
groot diner in
Londen
Fa. VAN BASTEN
Voor Gordijnenwerk
Krestinski.
Het belangrijkste
55e Jaargang No. 16780
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaus: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15051
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: KOBERT PEEREBOOM
Zaterda
Maart 1938
iand
Abonnementen per week f 0.25. p i
f 1.10. per H maanden f 3.25 franco per
post f3.5S. losse nummers 6 cent per ex.
Advertcnticn i 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Regelabonnemeutstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elke
regel meer f 0.15. Groentjes rie rubriek.
Het Moskousche proces duurt voort en het
!s vreemder nog dan zijn voorgangers. Toen
het begon heb ik herinnerd aan het noodlot
van den leider der Terreur tijdens de Fran-
fche revolutie, Maximilien de Robespierre,
die na reeksen executies-in-zijn-naam, ha
een maandenlange opruiming van tegenstan
ders, tenslotte ten prooi viel aan de men-
schen, die wanhoopsmoed verzamelden uit de
angst voor hun eigen hachje. Die historische
herinnering teekent het gevaar dat Stalin
thans voor zichzelf oproept. Het is geen won
der dat onze teekenaar Piet van der Hem
daar ook aan gedacht heeft en den geest
van Robespierre heeft opgeroepen, die Stalin
toevoegt: „Genoeg!Heeft de geschiede
nis je dan niets geleerd?" Een prachtige tee-
kening weer van een groot artist.
Het proces is vreemder dan zijn voorgan
gers. Het schijnt te moeten aantoonen dat de
neven hooggeplaatste officieren met maar
schalk Toechatsjefski als hoofdschuldige, die
verleden jaar als slachtoffers vielen, terecht
veroordeeld zijn. Want vele verdachten in het
huidige proces leggen verklaringen af om
trent hun samenspanningen met die offi
cieren. Maar alles is op losse schroeven gezet
door de ontkenningen, op den eersten dag
van het proces, van den ex-volkscommissa
ris Krestinski. Deze Krestinski had in de in
structie al de hem ten laste gelegde euvel
daden bekend. Op den eersten dag, in de
openbare zitting, ontkende hij alles. Op den
tweeden dag trok hij dat weer in en keerde
tot zijn bekentenissen terug. Wat was er in
middels gebeurd?
Het geval-Krestinski is de eerste breuk ge
weest in de eentonige reeks bekentenissen
waardoor de politieke processen van de
Sovjet-Unie zich kenmerken. Er is een man
geweest die aan Stalin en aan den openbaren
vervolger Wisjinski. wiens houding zoo sterk
herinnert aan den Fouquier-Tinville der
Fransche revolutie, het hoofd heeft geboden.
Het heeft maar even geduurd, maar het heeft
diepen indruk in de geheele wereld gemaakt.
Er waren er tenslotte nog altijd velen die aan
de echtheid van die bekentenissen min of meer
geloofden. Dat Slavische ras is zoo anders dan
de West-Europeanen, het schijnt zoo'n vreemd
fatalisme te bezitten, het is in zulk een zon
derling complex van begrippen beland boven
dien. Maar Krestinski heeft deze onwaar
schijnlijke aanvaarding van een theorie,
waarbij een gansche reeks met-doodstraf-
bedreigden zou afzien van eenigerlèi poging-
het veege lijf te redden, doorbroken. Als men
hem gedwongen heeft zijn ontkenningen te
herroepen heeft dat den in het buitenland
erdoor gewekten indruk toch niet meer teniet
kunnen doen. Het heeft in dit opzicht althans
niet meer gebaat. En in Rusland heeft het
natuurlijk ook zijn uitwerking gehad, want ook
al zullen de Russische bladen Krestinski's
ontkenning en zijn mededeeling, dat de eerste
bekentenis hem afgedwongen was, wellicht
niet hebben mogen vermelden, het gebeurde
moet wel uitgelekt zijn. Teveel menschen, te
veel buitenlanders buitendien, zijn bij de be
handeling van het proces tegenwoordig en
bovendien komen 'natuurlijk buitenlandsche
kranten in het land. En er is de radio. Even
als de buitenwereld moet het geheele Russi
sche volk nu weten wat Krestinski heeft ge
zegd en men huivert bij de gedachte, hoe
deze man wel zijn dood zal vinden.
Volgens verklaringen van Trotski, vandaag
gemeld, is het gansche proces gebaseerd op
„inquisitie-methoden, waarmee de verkla
ringen der ongelukkige slachtoffers hun zijn
afgeperst". Velen zullen niet geneigd zijn bij
zondere waarde aan uitlatingen van Trotski
toe te kennen. Maar het treft dat hij zich op
de wetenschap van Fransche en Amerikaan-
sche autoriteiten beroept als hij zegt dat hij
Krestinski op 10 October in 1933 n i e t in Italië
heeft kunnen ontmoeten, omdat hij toen in
Frankrijk was. En daar is de in het proces
genoemde Duitsche journalist Paul Scheffer,
correspondent van het Berliner Tageblatt te
New-York, die aan zijn blad mededeelt dat hij
den verdachte Tsjernof nimmer gezien heeft.
Tsjernof heeft „bekend" dat Scheffer hem in
1930 tweemaal in Rusland bezocht zou hebben.
Toen woonde ik niet meer in de Sovjet-Unie,
bericht Scheffer, en ik heb nooit met hem in
eenigerlei verbinding gestaan.
Het is te verwachten dat er nog wel meer
ontkenningen van met name genoemde bui
tenlanders zullen komen. Als dit proces een
rechtvaardiging van de justitieele methodes
der Sovjet-Unie had moeten brengen, schijnt
dat nu reeds volkomen mislukt
R. P.
Aanslagen te Sjanghai.
Bommen in de internationale concessies.
In de internationale nederzetting te Sjanghai
werd Vrijdagavond een bomaanslag gepleegd
op het Chineesche blad Lipau. In het ge
bouw van dit blad is ook de drukkerij geves
tigd van een dagblad, de „Tamei Wanpau",
dat als Amerikaansche onderneming is in
geschreven.
Vier personen werden gewond. Bovendien
werd groote materieele schade aangericht.
De daders konden ontkomen.
Des middags is op den weg naar Voyron in
de Fransche concessie een handgranaat ge
worpen. tengevolge waarvan drie Chineezen
gewon''1 werden.
Een tweede aanslag in deze concessie was
op een schoolgebouw gemunt. Ook in dit ge
val werden vier personen gewond,
In het R. A. I.-gebouw te Amsterdam is Vrijdagmiddag de 59ste Beurs van de
Dameskroniek geopend. De bekende actrice Mary Dresselhuys hield bij deze
gelegenheid de openingsrede.
(De heer Sydney A. Clark schrijft
in een Avierikaansch blad over de
onovertroffenheid van den K.L.M.-
dienst, de luchthaven Schiphol en
het eten daar).
Het is altijd een prettig ding,
Te lezen van een A'reemde hand,
Hoe het den schrijver goed verging
Bij een visite aan ons land.
Als de heer Sydney Clark met klem.
Schrijft van verrukking en van vreugd,
Beleefd aan onze K.L.M.,
Dan doet d.at ons niet weinig deugd.
Daar ligt zegt hij een stukje grond,
Heel klein, ontwoekerd aan de zee,
Dat vliegt in 't allereerste front
Met alle groote landen mee.
.Het heeft een luchthaven, Schiphol,
Zoo fraai,"zoo goed, zoo af in 't kort,
Dat op den heelen wereldbol.
Geen tweede zoo gevonden wordt.
En 't wijntje, dat men je daar schenkt,
De keur van spijzen, die hij vond,
Als de heer Clark er nu aan denkt.
Loopt hem nog 't water om den mond.
Wij krijgen hier, dat blijkt althans,
't Moderne antwoord op de vraag:
Hoe gaat de weg naar 't hart des mans?
Via het luchtruim door de maag.
P. GASUS.
Wegens de vele navragen houdt FRANK
REUSCH, Psycholoog, a.s. MAANDAG 7 MAART,
te half negen, in REST. BRINKMANN, Groote
Markt, Haarlem, een laatste voordracht over
SPRAAKSTORINGEN en
zoowel in het gezelschaps-, beroeps -als ver-
eenigingsleven. Zelfbevrijding van angst en
vreestoestanden middelen tegen blozen
concentratie in plaats van verstrooidheid
zeker optreden de kunst om onderhoudend
te zijn. Cursisten, die slechts enkele lessen
gevolgd hebben, houden toespraken.
TOEGANG VRIJ.
(Adv. ingez. Med.)
Dapper gedrag met zware
verwondingen bekocht.
Baggermolen omgeslagen.
Tijdens de baggerwerken in het afvoerka
naal van de rivier de Aa. nabij Beek en Donk
(N. Br.) is Vrijdagmiddag de baggermolen
van den aannemer van der Vlies uit Slie-
drecht omgeslagen.
Toen twee arbeiders nog wilden trachten de
dieselmotor van den molen buiten werking te
stellen, ontstond, waarschijnlijk doordat wa
ter in de motor drong, een gasontploffing.
Omstanders hoorden een hevigen knal. Bei
de arbeiders, de 47-jarige Beenhakker en de
22-jarige de Bruin, beiden uit Sliedrecht,
werden met brandende lcleeren naar buiten
geslingerd en kwamen in het water terecht.
Zij hadden deerlijke brandwonden opgeloopen.
Spoedig aanwezige geneeskundige hulp
achtte overbrenging vain beide slachtoffers
naar het R.K. ziekenhuis te Helmond drin
gend noodzakelijk.
Daar zijn beiden opgenomen.
Later op den middag is de baggermolen
met behulp van een lier rechtgezet.
U zoudt voor zoo'n diner hooge
eischen stellen aan Uw costuum.
Hoe hóóger de eischen, die U stelt,
hoe zékerder U terecht moet bij:
N.V. KLEEDERMAKERIJ GERARD A. v. J. STEUR
KRUISSTR. 7, TEL. 10730
(Adv. Ingez. Med.)
De Ilaliaanselie doodenlijst in
Oost-Afrika.
In Abessynïë sneuvelden sedert 1 December
40 manschappen.
ROME. 4 Maart. Tusschen 1 December
en 28 Februari zijn bij verkenningsdiensten
en politie-operaties in Abessynië in het berg
achtige Amhara, 29 officieren, 6 onderoffi
cieren. 2 soldaten en 3 zwa'rthemden gesneu
veld. Door dienstoorzaken en ziekte ovërleden
in Italiaansch Oost-Afrika 13 officieren, 12
onderofficieren, 46 soldaten en 23 zwarthem-
den. Sedert 1 Februari 1935 zijn 4241 man
schappen en officieren gevallen.
Verdrag met Duitscliland tegen
dubbele belasting.
landscbe Spoorwegen.
Geen ratificatie-voorstel.
De regeerïngspersdienst deelt mede:
Met betrekking tot de goedkeuring van het
op 13 Mei .1937 te Berlijn tusschen Neder
land en Duitschland gesloten verdrag- ter
voorkoming van dubbele belasting naar het
inkomen en naar het vermogen en tot rege
ling van eenige andere vragen op belasting
gebied, op welke goedkeuring eenerzijds
wordt aangedrongen, terwijl anderzijds daar
tegen bezwaren worden geopperd, kan wor
den medegedeeld, dat de regeering na nauw
gezette overweging van een en ander heeft
besloten, een ontwerp van wet tot goedkeu
ring van dit verdrag niet aan de Staten-Ge-
neraal aan te bieden.
Uvl atuurlijk een Groentje in Haarlem's
Dagblad. Dat is de leuze van de Haar-
lemsche huisvrouw, die iets wil opruimen
of iets te vragen heeft. En ook de leuze
van haar man.
Prof. dr. ir. J. Goudriaan Jr. wordt genoemd.
Naar wij vernemen zal voor benoe-
ming tot directeur der N.V. Neder-
landsche Spoorwegen, in de vacature
welke door het overlijden van ir. van
Dijk was ontstaan, in aanmerking
worden gebracht prof. dr. ir. J.
Goudriaan Jr., onder-directeur der
N.V. Philips' Gloeilampenfabrieken
te Eindhoven.
De herroepen bekentenis van
Krestinski.
Foltermethodes van de Gpoe?
De Warschausche correspondent van het
Duitsche Nieuwsbureau heeft, naar hij meldt,
uit* betrouwbare bron te Moskou bijzonder
heden vernomen over de methodes, waarme
de men Krestinski in de Lubjankagevange-
nis gedwongen zou hebben zijn ontkenning
te herroepen.
Volgens deze inlichtingen zou de openbare
aanklager Wisjinski woedend den Gpoe-
commissaris' Jesjof verwijten hebben ge
maakt over het falen der Gpoe m deze aan
gelegenheid. Jesjof zou daarop met Krestinski
per auto naar de Lubjanka zijn gereden,
waar Krestinski in den kelder in han
den gegeven zou zijn van de speciale
brigade". De zegsman van den D.N.B.-cor-
respondent, die zelf in dienst is geweest van
de Gpoe. maar die afkeerig is geworden van
deze methodes en zoo spoedig mogelijk Rus
land wil verlaten, vertelt bij zijn verblijf in
de Lubjankagevangenis nog 'vernomen te
hebben, dat Krestinski tot na middernacht
gemarteld is.
De martelingen zouden gewoonlijk door de
speciale brigade als volgt worden uitgevoerd:
In een keldervertrek wordt de delinquent
blootgesteld aan een temperatuur van ruim
vijftig graden Celsius.
De man moet blijven staan en leder half
uur een glas zoutwater drinken, terwijl hem
voortdurend de vreeselijkste folteringen ver
teld worden, waaraan hij zal worden onder
worpen, wanneer hij niet bekent. Op deze
wijze zou spoedig de krachtigste tegenstand
zijn gebroken
Kort na middernacht zou Wisjinski met
Jesjof in de gevangenis zijn verschenen,
waar hij tot ongeveer twee uur is gebleven.
Krestinski werd naar een ander vertrek over
gebracht. Hij was geheel apathisch en ge
broken en maakte den indruk van een waan
zinnige. De gevangenisdok ter heeft hem toen
een inspuiting gegeven. Jesjof kwam des
morgens nogmaals alleen naar de gevangenis
om zich er van te overtuigen, dat Krestinski
thans zou bekennen.
Carré herdenkt vijftigjarig
bestaan.
Paardenspel in den ouden vorm.
3 December van het vorige jaar was het een
halve eeuw geleden, dat de openingsvoorstel
ling van het gebouw Carré aan den Amstel
te Amsterdam werd gegeven, nadat in April
1887 de -eerste paal voor dit paleis van onge
dwongen vermaak in den grond was geheid.
Thans zal men eindelijk dit feit, dat reeds een
jaar geleden met ophef was aangekondigd,
met een feestelijke voorstelling vieren en om
de vroegere en wel wat verwaarloosde glorie
van het circus Carré in eere te herstellen, zal
ook ditmaal heden met een galavoorstelling
van het circus Jean Houcke de nieuwe periode
worden ingezet.
Het programma is dat van het klassieke
circus, ofschoon er moderne ideeën in zijn
toegepast. Van de 120 paarden, die op de piste
zullen draven, zijn de meesten van het Parij-
sche circus Cavallo^ Er is verder een gedres
seerde hippopotamus er zijn zebra's en kamee-
len en er zijn ook Hollandsche artisten, wien
het circusbloed niet vreemd is. Behalve Jean
Houcke en zijn familieleden en de kleinzoon
van Oscar Carré treden ook Oscar Tourniaire
en Nell Knoop in het programma op.
Het circus Houcke blijft tot en met 10 April
aanstaande.
Doorbraak aan het Alberlkanaal
voorloopig gestuit.
Water zakt in de overstroomde gebieden.
liet persbureau Belga meldt, dat men er
thans in geslaagd is voorloopig het gat in der.
dijk van het Albert-kanaal te dichten. De
scheepvaart wordt omgelegd, voor zoover dit -
mogelijk is over Turnhout.
Het peil van het water op het overstroomde
land daalt langzaam.
De Vlaamsche brug die in aanbouw is over de Houtvaart. Door deze brug komt de
directe verbinding Watergracht—Ramplaankwarticr tot stand.
Het woord is aan
La Bruyère:
Al onze ellende komt hier
uit voort: dat zoij niet alleen
kunnen zijn.
Vijl* voorstellen van Hitier aan
Londen.
LONDEN, 5 Maart (iHavas). De Berlijn-
sche correspondent van de „News Chronicle"
meent te weten, dat Von Ribbentrop naar
Londen zal komen met een lijst van welom
schreven voorstellen, die hij aan Chamberlain
zal voorleggen.
De besprekingen zullen, naar hij meent, op
de volgende vraagstukken betrekking heb
ben:
1. Het koloniale vraagstuk. Duitschland
hoopt, dat Engeland zijn aanspraken zal er
kennen.
2. De propaganda. Hitier zou een Britsch-
Duitsch persaecoord wenschen,
3. De minderheden. Hitier verwacht, dat
Engeland 't beginsel zal erkennen, dat de
toekomst der Sudeten Duitschers en Oosten
rijkers door een volksstemming dient te wor
den bepaald.
4. De Duitsch-Italiaansche betrekkingen.
Engeland zal niet mogen trachten de as
Rome-Berlijn te verzwakken.
5. De Fransch-Russische betrekkingen.
Geen toenadering is mogelijk met Engeland
en Frankrijk, aldus zou Von Ribbentrop ver
klaren, zoolang de democratische mogend
heden haar samenwerking met de Sovjets
niet staken
BURGEMEESTER VAN WESTZAAN VRAAGT
ONTSLAG.
De heer H. E. Wempe heeft per 1 Juli a.s.
ontslag aangevraagd als burgemeester van
Westzaan wegens het bereiken van den pen
sioengerechtigden leeftijd.
Op 10 Dec. 1925 werd burgemeester Wem
pe als zoodanig geïnstalleerd. Hij was gep. lui
tenant-kolonel bij het wapen der infanterie
in het Ned.-Indisch leger, toen hij naar West
zaan kwam.
MAHARADJA VAN SIRMOER BREEKT
MET TRADITIES
De 25-jarige maliaradja van Sirmoer. een
staatje in het heuvelland van Simla, heeft
een nieuwe methode in toepassing gebracht
om voeling te houden met zijn onderdanen.Tij-
dens een inspectietocht door zijn staat zal hij-
maaltijden voor de inlanders aanrichten en
muziekuitvoeringen laten geven. Gewoonlijk
ontvangen Britsch-Indischc vorsten deputa
ties en petities, doch de maharadja is van
meening, dat dit gebruik ouderwetsch is.
HET MOTORTANKSCHIP „OPALTA" TE-
WATER GELATEN.
AMSTERDAM. 5 Maart, Als tweede van
het viertal tankschepen bij de Nederlandsche
Dok-Maatschappij N.V. in aanbouw voor de
Koninklijke Shell groep, werd heden door
mevrouw Mak van Waay-Zulver het motor
tankschip „Opalia" te water gelaten.
De „Opalia" is een van de schepen, die
behoorden tot de zeer belangrijke order,
welke de Koninklijke Shell groep aan de Ne
derlandsche werven gaf.
De tewaterlating werd. begunstigd door
fraai weer, door vele belangstellenden bij
gewoond.
vtxrt (wee ve\hwu\
II ZONDER CHAUFFEUR
ALLEEN TURFMARKT ZO TELEF. 15138
BETROUWBARE WAGENS VANAF, r, Sr P. DAG
(Adv. Ingez. Med.ï
Groote Houtstraat 155 - Telef. 11159
(Adv. IngezMed.)
HEDEN16 PAGINA'S
De nieuwe directeur der Neder-
pag.
Kunnen zieke en zwakke kinderen tc
Haarlem geen onderwijs meer ont
vangen? 2
Minister Romme verdedigt zijn beleid in
de Eerste Kamer. 3
Te Zcelst is een roofoverval op een jeugdig
bakker gepleegd. 3
De Amsterdamsclie Droogdok Maatschap
pij keert weer dividend uit. 3
Een nieuwe vloed van bekentenissen in het
proces te Moskou. 4
Ds. Niemocller zou naar een concentratie
kamp overgebracht zijn. 4
Bioscopen g
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Krestinski. j
K. de Jong: Unitas Studiosorum Amstelo-
damensium
P. v. d. Hem: De processen in Moskou. 3
Jhr. dr. B. de Jong van Beek en Donk:
Wereldhandel en wereldproductie. 4
II. D. Vertelling: De proef. 5
C. J. E. Dinaux: Zonderlinge Levens. 7
T. H. de Bois: Litteraire Kantteekeningen. 7
Jules Kammeijer: Blijft Fit. 7
Vele sprekers hebben Vrijdag dr. L. C. Kers
bergen gehuldigd. g
Financieel Economisch weekoverzicht:
Een nederlaag van het Beleggersfront. 0
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op 11
