Bij Kou en Griep Dampo. Doos 30 ct.
Terug naar de „isolatie"?
De kwestie met de kalkzandsteenfabriek „Arnoud".
Een Poolsch ultimatum
aan Litauen
/CUEEP/
fTJUNCENj
WOEXSDÏG 16 MAART 193S
HSSREEM'S DAGBDAD
Het oordeel van den heer C. J. Ph. Zaalberg.
SINDS geruïmen tijd is er in de Neder-
landsche kalkzandsteenindustrie een
kwestie hangende, die in steeds breeder
kring de aandacht trekt: de kwestie
met de kalkzandsteenfabriek „Arnoud", te Hil-
legom. waarvan de directeur onlangs dooi
den Haarlemschen kantonrechter tot 3 maal
f 6 boete is veroordeeld, wegens „overtreding
van de Arbeidswet", i.e. het werken met twee
ploegen (dag en nacht), waarvoor de vergun
ning na 27 November 1937 niet verlengd was.
Het is een goede gewoonte om over een von
nis, althans wanneer de zaak nog sub judice
is, in de pers geen oordeel uit te spreken. En
ook in dit geval zullen wij ons daaraan hou
den. Waar het hier echter om een conflict
gaat, dat van veel grooter beteekenis is dan
een simpele wetsovertreding, meenden wij er
goed aan te doen, over de voorgeschiedenis
van deze zaak het oordeel, te vragen van den
oud-directeur-generaal van den arbeid, den
heer.C. J. Ph. Zaalberg, die als getuige a
decharge voor den Haarlemschen kanton
rechter is verschenen en wiens visie op deze
zaak in het volgende tot uiting komt.
„De Arbeidswet 1919 bracht in het alge
meen den arbeidstijd terug tot 48 uur per
week, doch liet ruimte voor uitzonderingen en
zoo werd jarenlang aan de kalkzandsteenfa
brieken toegestaan 55 uur per week en 10 uur
per dag te werken, o.m. omdat dit bedrijf veel
last had van buitenlandsche concurrentie.
Ook konden de fabrikanten, evenals in tal van
andere bedrijven, desgewenscht 96 uur per
week laten werken in twee aansluitende ploe
gen, elk van 48 uur per week, welke regeling
echter technische bezwaren had en daarom
niet aan het doel beantwoordde.
De arbeidersvakvereenigingen drongen ech
ter met klem aan op het vervallen van den
10-urendag en de 55-urenweek en waren daar
toe bereid te werken in twee ploegen in 96-
urenweek voor fabrieken, die daaraan be
hoefte hadden. Onder leiding van mijzelf
werden besprekingen gevoerd om daartoe te
geraken en dus tot een werktijd voor de ar
beiders van 48 uur per week te komen.
Een oplossing werd gevonden door den di
recteur van de „Arnoud", te Hillegom, die een
werktijdregeling ontwierp in twee niet-aan-
sluitende ploegen, welke regeling niet de tech
nische "bezwaren opleverde van vroeger, maar
wel een grondigen ombouw, aanvulling en
reorganisatie vorderde, omdat daarbij ook
het meeste werk overdag zou worden verricht
en de nachtploeg slechts zeer beperkt zou zijn.
Alle partijen fabrikanten en arbeiders
organisaties vereenigden zich met deze
regeling,, die ook mijn volledige instemming
had. omdat het hier een sociaal zeer gunstige
regeling betrof. Daarom was ik bereid deze
voor te dragen. Deze regeling werd door den
toenmaligen betrokken Minister mr. Ver
schuur goedgekeurd en vastgesteld.
De Minister richtte zich nog in een schrij
ven tot de betrokken fabrikanten, waarin
werd medegedeeld, dat de hun tot dusverre
verleende overwerkvergunning voor de 55-
urenweek nog voor twee jaren zou worden ge
geven, doch dat alleen die fabrikanten in
aanmerking zouden komen, die de reorganisa
tie, welke hun fabriek behoefde om tot een
twee-ploegenstelsel te geraken, met kracht
en ook tijdig ter hand genomen zouden heb
ben. Later is hier nog een derde jaar aan toe
gevoegd. Deze besprekingen en deze schrifte
lijke toestemming, (eigenlijk een voorwaarde
voor hen, die de vergunning om 10 en 55 uur
te werken aanvaardden) dateeren uit het
laatst van 1929. Of en in hoeverre de verschil
lende fabrieken hebben gereorganiseerd om
tot het bedoelde nieuwe tweeploegenstelsel te
geraken, kan buiten beschouwing blijven; het
staat vast, dat de „Arnoud", die toen alle verre
weg de grootste kalkzandsteenfabriek in ons
land was, zich grondig op de nieuwe regeling
heeft ingesteld en daarvoor in eerste instan
tie eeu zeer groot bedrag investeerde.
En toen de overgangsperiode van drie jaren
in 1933 verstreken was, werd in alle kalk
zandsteenfabrieken door de arbeiders slechts
48 uur gewerkt, hetzij in één ploeg, hetzij in
twee ploegen.
Verlaging der productiekosten.
Hierbij zij uitdrukkelijk aangeteekend, dat
de vergunning om met twee ploegen te wer
ken indertijd niet gegeven is, omdat er groote
vraag naar kalkzandsteenen was en de pro
ductie daaraan niet beantwoordde. Het ging
uitsluitend om verlaging van de productie
kosten, teneinde tot een lageren prijs te ko
men. Een goed ingerichte fabriek is nogal ka
pitaalintensief. De kalkzandsteen heeft tegen
zijn verschillende vervangingsmiddelen te
concurreeren, met name roode Waalsteen
Belgische steen en beton.
Inmiddels daalde de bouwbedrijvigheid door
oorzaken, die hier buiten beschouwing kun
nen blijven en, met de dalende afzetmoge
lijkheden, namen de moeilijkheden voor de
steenfabrikanten toe. Zoo was het in de bak
steenindustrie en zoo was het ook in de kalk
zandsteenindustrie. De productie capaciteit
was te groot, de prijzen daalden, tal van fa
brieken, die in allerlei opzichten ver uiteen
liepen, dreigden den strijd te moeten opgeven.
Het was deze laatste categorie, die hoopte door
„ordening" het economisch veege lijf te kun
nen redden, maar het mag bekend worden
verondersteld, dat de ordeningspogingen
welke geen saneerende werking hadden
zoowel voor de baksteen als vooirde kalkzand
steen afgewezen zijn. Het pijnlijke maar on
vermijdelijke proces der natuurlijke sanee
ring heeft inmiddels in de baksteen in
dustrie reeds tot eenige verbetering geleid,
terwijl het in de kalkzandsteen-industrie nog
geremd is geworden door wat ik zou willen
noemen „de sociale variant op de economi
sche ordening".
De fabrikanten van witte steen toch, die
zich realiseerden, dat de „Arnoud", met het
daar algeheel goed doorgevoerde nieuwe twee
ploegenstelsel, een groote productie-capaciteit
ontwikkelde en dit tegen een kostprijs, die 1
belangrijk lager lag dan de hunne, oefenden
aandrang uit om het twee-ploegenstelsel af
te schaffen. De arbeidersorganisaties, die
hadden aangedrongen op werken in twee
ploegen, teneinde aan de „armoedevergun-
ning" van 55 uur een einde te maken, en die
in 1929 hadden medegewerkt aan het tot
stand kom en der boven gememoreerde rege
ling, welke zelfs door dien aandrang was ont
staan, beijverden zich thans om deze weer te
doen vervallen.
Mr. Romme vond bij zijn optreden als mi
nister van Sociale Zaken in Juni 1937 deze
zaak in een acuut stadium, omdat een, aan
de ..Arnoud" nog verleende vergunning tot
werken in twee ploegen op 27 November 1937
expireerde. Daaraan was voorafgegaan het op
advies van den Hooge Raad van Arbeid bij
een herziening van het werktijdenbesluit daar
uitschrappen van de kalkzandsteenfabrieken
als tweeploegenbedrijf. zulks terwijl de ver
gunningen sedert 1929 een bewust vooruit-
loopen waren op een regeling als de ..Arnoud"
toegestaan kreeg.
Een uitgebreid onderzoek in de gehcelc
kalkzandsteenindusUie werd op last van mi
nister Romme. door de Arbeidsinspectie, in
gesteld. Aan de hand van het rapport over dit
onderzoek, dat geheim gehouden werd, con
cludeerde de minister, dat de kalkzandsteen
industrie in haar geheel, bij arbeiden in één
ploeg, voldoende kan produceeren om de
markt te voorzien en dat zij in normale om
standigheden daarbij loonend zou kunnen
produceeren.
Op grond van deze overwegingen werd de
gevraagde verlenging der vergunning om in
twee ploegen te werken aan de „Arnoud" ge
weigerd. In hoeverre de vooropstelling over
rentabiliteit, bij werken in één ploeg, juist kan
zijn, moge hier blijven rusten^ Voor de ge-
heele industrie is zij onjuist; de ..Arnoud''
althans kan, nu zij zich volkomen heeft „in
geschoten" op een twee-ploegenbedrijf, niet
meer rendabel werken in één ploeg. Minister
Romme weet zulks en schreef terzake:
„Nu is er echter met name één fabriek de
„Arnoud" te Hillegom die sinds 1929 zoo
geheel op twee ploegen is ingesteld, dat zij,
bij het werken in één ploeg, onmogelijk loo
nend kan produceeren".
En toch aldus de Minister moet de
„Arnoud" in één ploeg draaien. Het doet den
ken aan Barbertje. En waarom dit alles? Is
de „Arnoud" een achterlijke fabriek waarvan
de verdwijning geen mataschappelijk verlies
zou zijn?
Geenszins! Ter terechtzitting werd met ge-
pasten trots voorlezing gedaan van een schrij
ven van Minister Romme aan den directeur
van de „Arnoud", waar in stond: „Ik ontken
allerminst, dat uw fabriek, dank zij groote
finaiicieele offers, in vele opzichten aan de
spits van het kalkzandsteenbedrijf staat"
Ordening om economisch
zwakke bedrijven te helpen.
Ook socialye belangen worden door de wei
gering van de vergunning niet gediend, im
mers reeds in een eerder stadium der zaak
schreef Minister Romme, dat ..hem niet geble
ken was, dat de belangen der bij de
noud" werkzame arbeiders, door het' verleenen
van de vergunning, geschaad worden!"
Wat de reden dan kan zijn dat de Minister
de vergunning weigert? Ordening, om de eco-
nomisch-zwakke bedrijven te helpen Dat dit
geschiedt, ten koste van een bedrijf, dat
toond heeft inderdaad tot een lageren prijs
te kunnen geraken „kommt nicht in Fra;
Evenmin vraagt men zich af, wat het werken
met één ploeg voor een bedrijf als de „Arnoud"
beteekent, n.l. stillegging van een deel van het
bedrijf, dat met groote offers tot den huidi-
gen omvang is opgebouwd!
Het gevolg van kwesties, als thans aan de
orde zijn, is. dat men de menschen huiverig
maakt om kapitaal te investeeren. Men durft
geen risico meer te nemen. Laatst vroeg mij
een sigarenfabrikant in wiens bedrijf 3- en
4-cents sigaren gemaakt worden, waramede
hij veel succes had en die daarom een uit
breiding van zijn personeel met pl.m. 80 man
overwoog, of ik hem daarin een raad kon
geven. Hij was n.l. bevreesd, dat een maat
regel af zal komen, dat alleen sigaren tot
een bepaalden, nog vast te stellen, minimum
prijs gefabriceerd mogen worden. En dus:
geen uitbreiding!
Men doodt op deze wijze alle initiatief van
ondernemers, die zelfs nu nog den moed heb
ben om kapitaal te steken in een verbetering
en versterking van hun bedrijf. Dat is het re
sultaat van een kwestie, zooals thans in de
kalkzandsteenindustrie aan de orde is. Stellig
een onverkwikkelijke historie, die niet pleit
voor het daarbij gevoerde ordeningsbeleid en
de industrialisatie, die zoo hard noodig is,
remt.
Deze zaak heeft voor mij twee kanten, de
eene al ernstiger dan de andere. Ik ben mij er
volkomen van bewust, dat niet alleen een ver
gunning, doch ook een algemeene maatregel
van bestuur en een wet slechts gelden, zoo
lang de bevoegde overheidsorganen dat wen-
schen. In dit geval zie ik echter in het in
trekken van de vergunning een onrecht en wel
een met ernstige gevolgen. De eerbied voor
het Gezag is er voor mij bij betrokken.
Er is gezinspeeld op een schadeloosstelling.
Dat raakt den tweeden kant: den economi-
schen. Naast de preventieve rem op de in
dustrialisatie zou dan komen het putten van
geld uit de openbare kas met het doel onze
nijverheid minder rendabel te maken!
(Adv. Ingez. Med.)
AFDEELING NOORD-HOLLAND VAN „HET
IVOREN KRUIS" OPGERICHT.
Dezer dagen is besloten over te gaan tot op
richting van een afdeeling Noord-Holland
van „Het Ivoren Kruis", welke vereeniging
reeds eenige tientallen jaren propaganda
voert voor goede mond- en tandhygiëne. De
vergadering waarop dit besluit is genomen,
is j.l. Maandag te Haarlem gehouden onder
voorzitterschap van den heer F. E. Paesi,
tandarts te Haarlem.
Tot voorzitter van het voorloopig bestuur
benoemde de vergadering den heer F. E. Paesi,
terwijl verder tot toetreding tot het voorloopig
bestuur werden uitgenoodigd de heeren De
Vries, arts te Wieringerwaard, K. D. Baas.
tandarts te Enkhuizen, F. C. Spierings, arts
te Heer-PIugowaard en J. Rodrigues Pereira,
tandarts te Haarlem. De laatste zal voorloo
pig het secretariaat waarnemen.
Franco's troepen vervolgen hun
opmarscli in Aracon.
Barcelona maakt zich echter niet ongerust.
In een officieel communiqué van het hoofd
kwartier van Franco wordt medegedeeld, dat
de troepen aan het front van Aragon gisteren
den linker oever van de Guasaloupe hebben
bereikt. Bij het vallen van den nacht waren
het station van Caspe en een aantal huizen
bezet. Ook enkele hoogten langs den weg van
Caspe naar Alcanisz werden bezet.
Terwijl het communiqué werd opgesteld,
rukten de troepen nog steeds voort. Verschei
dene belangrijke posities werden bezet. De
troepen van Franco maakten talrijke krijgs-
bevangenen, vier vliegtuigen van de regee-
ring werden omlaag geschoten.
De secretaris van de Spaansche
legatie te Londen heeft gisteren een
telefoongesprek gehad met den
Spaanschen minister van oorlog,
Prieto, die verklaarde, dat er geen
enkele reden was voor ongerustheid
en dat het rechtsehe offensief binnen
48 uur tot staan zou worden gebracht.
Barcelona is ongeveer 200 K.M. ver
wijderd van het front.
30.000 man S.A. naar Spanje.
De Spaansche ambassade te Londen heeft
gisteravond medegedeeld, dat het Spaansche
ministerie van buitenlandsche zaken mede-
deelingen heeft ontvangen, volgens welke
Duitschland een nieuwe inmenging in Spanje
zou voorbereiden. Volgens deze inlichtingen
zouden dertigduizend man S.A. Maandag met
Duitsche schepen naar Spanje zijn vertrok
ken. Zij zouden door deskundigen van de
Rijksweer zijn opgeleid voor infanterie- en
artilleriegevechten.
Litauen zou definitief van Wilna
af moeten zien.
WARSCHAU, 15 Maart (D.N.B.I Met
betrekking tot de geruchten over een Poolsch
ultimatum aan Litauen verneemt het D.N.B.
van welingelichte zijde:
In officieele kringen heerscht over
het grensincident groote verontrus
ting en men is besloten een ultimatum
te stellen, dat als voorwaarden zal
bevatten het herstel der diplomatieke
en consulaire betrekkingen, zoomede
erkenning' van den status quo door
Litauen, d.w.z. Litauen zal definitief
moeten afzien van Wilna.
Over den vorm, waarop het ultima
tum zal worden gesteld, is men het
nog niet eens.
De beslissing zal pas na den morgen te ver
wachten terugkeer van den Poolschen mi
nister van buitenlandsche zaken, Beek wor-
o'en genomen. Een officieele bevestiging is
tot nu toe volgens het Poolsche telegraaf-
a gent schap nog niet te verkrijgen.
Een tegenspraak.
Havas bericht echter uit Warschau, dat in
welingelichte kringen de meening heerscht,
dat de regeering nog geen enkele beslissing
heeft genomen omtrent een ultimatum, dat
aan Litauen zou worden gezonden, aan
gezien de minister van buitenlandsche zaken.
Beek nog niet te Warschau teruggekeerd is. Hij
wordt pas in den loop van den dag terugver
wacht. De ministerraad zal direct na zijn
aankomst bijeenkomen om het incident van
den elfden Maart te bestudeeren.
De autoriteiten te Warschau hebben een
door een studentenbond georganiseerde anti-
Litausche betooging verboden. Te Lwow
(Lemberg) heeft niettemin een bijeenkomst
van dezen aard plaats gevonden.
KORPS MOTORDIENST.
Uitbreiding van den Staf.
Bij den staf van het korps is het aantal lui
tenants voor speciale diensten van l gebracht
op 2 en is de kapitein van speciale diensten
thans opgenomen als kapitein-hoofdinstruc-
teur.
De positie van Engeland.
(Van onzen Londenschen correspondent.)
LONDEN, 14 Maart.
De Engelschen leven nog steeds op een
eiland. Zij nemen met kalmte kennis van de
gebeurtenissen in Oostenrijk, lezen hun krant,
luisteren naar de radioberichten, en zijn het
er over eens dat het hun niet veel aangaat wat
er in midden Europa gebeurt.
Telkens meent de buitenlander, die de Brit
ten dag in dag uit observeert, waar te nemen,
dat zij hard op weg zijn Europeanen te wor
den. En dan, op een oogenblik. dat de wereld
vrede werkelijk aan een zijden draad hangt,
ziet hij dat de reactie op Continentale gebeur
tenissen onbeteekenend is. Engeland is nog
steeds een eiland; meer dan een eiland. Het is
een werelddeel, dat, indien het moet, volkomen
los van Europa kan leven.
Wij weten, dat de Nederlanders, die de ge
beurtenissen uit een anderen hoek zien, dui
zenden dingen hier. tegen in kunnen brengen.
Maar wat is hier het nut van wanneer de
Britten het zelf niet zoo voelen.
De verontwaardiging over het ingrijpen van
de Duitsche regeering in de Oostenrijksche
politiek, was algemeen, en overweldigend.
Maar men is verontwaardigd over de manier
waarop Duitschland heeft gehandeld. Had het
Duitsche Rijk op een diplomatieke manier zich
een weg naar het Zuiden gebaand, men had er
niet veel aandacht aan geschonken.
De Engelsche regeering is hevig geirriteerd
en zeer nerveus door het binnenrukken van de
Duitsche troepen in Oostenrijk. Zij zendt een
zeer scherp gesteld protest. Ook hier is het
weer: de manier waarop, die aanstoot geeft.
Duitschland verstaat het aanstoot te geven.
Maar wat kan minister Chamberlain ver
wacht hebben? Zoo ver gaat alles als men
heeft voorspeld, nadat eerst op 31 December
Sir Robert Vansittard tot adviseur werd ..be
vorderd", en de Premier op 18 Februari zelf
met Count Grandi ging onderhandelen, zoodat
er voor Eden niet veel meer overbleef dan heen
te gaan. Eiigeland. en het Britsche Rijk. dook
onder in een politiek van ..splendid isolation".
Zoover zijn wij dus nu. Duitschland heeft zijn
vrije hand. de Volkenbond heeft afgedaan, en
is tijdens de crisis niet eens meer genoemd,
tenminste in Engeland niet.
Er wordt veel over de driehonderd
vijftig millioen pond sterling gesproken
die Engeland dit jaar aan bewapening
zal uitgeven. De moraal, die men hier
uit de gebeurtenissen in China, rond
de Middellandsche Zee en in ons we
relddeel trekt is, in het kort: Uithou
den, Bewapenen, Verdedigen en Lso-
leeren. Voor het eerst zal hier geen
verandering in komen.
Uithouden en bewapenen.
Allereerst is dit land nog steeds achter in
den bewapeningswedloop. In het Lagerhuis
heeft Churchill er nog over gesproken, dat naar
schatting Duitschland per jaar 900 millioen
pond sterling aan bewapening uitgeeft. In een
dictatoriaal geregeerd land kan men nu een
maal gemakkelijker met financiën goochelen.
De Britsche vloot is geweldig sterk, en meer
dan 500.000 ton is in aanbouw. Dat is meer
dan de heele Italiaansche vloot. Het gevaar
voor Engeland schuilt in de lucht: Londen is
moeilijk te verdedigen, het luchtafweergeschut
en de speciale veiligheidsmaatregelen zijn nog
lang niet klaar, vluchtkelders zijn zoo goed
als niet' aanwezig. En de 1700 eerste-linie
vliegtuigen die noodig zijn, zijn pas voor een
deel afgeleverd. Het duurt nog wel een jaar
voor dit land het in de lucht tegen iedere
andere mogendheid kan opnemen.
Invloedrijke kringen sturen meer en meer
op isolatie aan, en voor Europa is de vraag
belangrijk: heeft het huidige gouvernement
het volk mee?
Het is moeilijk hierop een antwoord te geven.
Door den val van minister Eden hebben de
Conservatieven een klap gehad. Maar er is
geen sprake van een splitsing in de partij.
Men kan verdeeldheid waarnemen, maar de
opinie is: nu eenmaal minister Chamberlain
een koers stuurt die velen van ons afkeuren
moeten wij hem niet achteraf gaan aanvallen.
Nu komt het er op aan hem te steunen. De
Conservatieven hebben een zwaren tyd door
PERMANENT BLAUWE WEEK-COMITé.
HAARLEM Woensdag.
Hedenavond wordt door bovengenoemd co
mité een gedelegeerdenvergadering gehou
den in „Het Blauwe Kruis".
Op de agenda staat o.m. de bespreking van
de feestelijke herdenking van het 10-jarig
bestaan.
CHR. MIDDENSTAND SVEREENIGING.
HAARLEM Woensdag.
Dezer dagen hield der Chr. Middenstands-
vereeniging haar eerste vergadering in 1938.
De voorzitter sprak een welkomstwoord.
Economisch het zakenleven beziende, meende
hij, dat 1938 weer een geringe daling van
welvaart zou doen zien. echter niet een
conjunctuuraanval als in 1929. Spr. be
treurde het dat door onwil van een derMidden
standsvereenigingen een verder gezamenlijke
arbeid der drie Middenstandsvereenigingen
schier onmogelijk was geworden.
Hierna sprak de heer J. Roggeveen over
het onderwerp „Informatie en incasso".. Op
zeer interessante en onderhoudende wijze
behandelde spreker dit onderwerp. Er zijn
verschillende mogelijkheden van informatie,
welke alle min of meer onvolledig of ondoel
matig zijn.
Het vraagstuk van incasso is wel zeer sterk
een vraagstuk van dezen tijd.
In dezen zoo moeilijken tijd dekt een in
formatie van vandaag, niet steeds den wer-
kelijken toestand van morgen, zoodat er altijd
incassomoeilijkheden overblijven.
Elke middenstander moet deze moeilijk
heden tot het minimum terugbrengen. Hij
moet voor alles leeren „Neen" te zeggen".
Indien er betalingsmoeilijkheden zijn
raadt spreker aan het allereerst met zachten
drang te probeeren.
Indien er echter werkelijke onwil bestaat tot
betalen, dan kan men strengere maatregelen
treffen.
Uitvoerig stond spreker stil, bij de verschil
lende mogelijkheden, welke er bestaan om
door middel van wet en gerecht de gelden te
innen.
De nieuwe wet tot inning van kleine vor
deringen juichte spreker sterk toe. Op dui
delijke wijze liet hij het groote belang van
deze wet uitkomen.
De inleider beantwoordde voorts nog ver
schillende vragen.
te maken, men heeft besprekingen met Italië
beloofd, en onderhandelingen tusschen Halifax
en van Ribbentrop. Van Italië hoort men niet
veel. en van Ribbentrop kon na Vrijdagavond
geen goed meer doen.
De Socialisten hebben op een verkeerd paard
gewed. Hun steun aan minister Eden was té
opvallend.
De communisten spelen in het geheel geen
rol, twee jaar geleden, toen de ontevredenheid
over het geschipper van de regeering het pu
bliek prikkelde hadden zij een grooteren aan
hang dan nu. na de Moskou-processen.
De Britsche regeering is in moeilijkheden.
En het volk is geprikkeld. Maar wij zouden
niet graag durven zeggen dat de komende ver
kiezingen" verandering zullen brengen. ..Splen
did Isolation" is een gevaarlijke politiek.
Tijdens de Abessynische kwestie stond Enge
land. hoewel halfslachtig, achter den Volken
bond. Vandaag stuurt Chamberlain op isolee-
ring aan, en brengt verschillende staten van
Europa in gevaar. De Duitschers hebben zijn
politiek zelfs te letterlijk opgevat. Maar voor
het gevoel van vele Engelschen is isolement
iets onnatuurlijks. En een factor, die Engeland
in 1914 actief maakte, de industrieele concur
rentie, ontbreekt vandaag. „Wat voor mono
polie", vragen velen zich af. „heeft het land
buiten het Empire nog te verdedigen? Wat er
in midden-Europa gebeurt is voor ons van
academisch belang." Men kan het met die ma
nier van redeneeren eens zijn of niet; maar
zoo staan wij er voor.
MARKTBERICHT.
Purmerend. 15 Maart 1938.
Gementel. Kaasbeurs. Verhandeld 18 par
tijen. wegende 26.000 K.G. Handel goed.
Hoogste prys f 24.
2 Kleine Boeren f 22; 284 K.G. 1.441.50
per Kilo; Weiboter 1.451.46 per Kilo; 488
Runderen, 180 vette koeien, 68—72, matig:
105 gelde koeien 160205 per stuk, matig;
165 melkkoeien 180—310 per stuk. matig; 30
stieren 58—6*1 per Kilo. matig; 33 paarden,
90—220 per stuk. stug; 14 vette kalveren 30—
60 per Kilo. matig; 1303 nuchtere kalveren
voor de slacht 612 per stuk. vlug; nuchtere
kalveren voor de fok 1117 per stuk, vlug;
144 vette varkens voor de slacht 5759 per
Kilo. vlug; 25 magere varkens 30—38 per
stuk. vlug; 278 biggen, 20—26 per stuk, vlug;
817 schapen. 1734 per stuk. matig; 30 bok
ken, 414 per stuk, matig; kipeieren 2.60
2.90 per 100 st.eendeieren 2.30 per 100 st.;
6600 Noord-Holl. bl. piepkuikens 0.771J0.85:<
per Kilo; 2200 oude kippen en hanen 0.42y.
0.47'per Kilo: konijnen 0.501.70 per stuk:
800 eenden 3060 per stuk; duiven 40 per
paar.
100.000 eendeieren 2.252.35.
8500 kippeneieren.
65—66 K.G. f 2.70—f 2.80
63—64 K.G. f 2.65—f 2.75
60—62 K.G. f 2.50—f 2.60
58—59 K.G. f 2.45—f 2.55
56—57 K.G. f 2.40—f 2.50
53—55 K.G. f 2.35—f 2.45
50—52 K.G. f 2.25—f 2.35
HOLLANDAMERIKA LIJN.
Narenta, Vanc. n. Rott. 13 te Havre.
Delftdijk, Rott. n. Vanc. 11 v. Cristobal.
Dinteldijk bh.) 14 te Los Angeles.
Burgerdijk, 13 v. Rott. te Pto. Mexico.
Lochmonar (th.) 13 te Londen.
Rotterdam, B.-Ayres n. N.-York 11 te Mon
tevideo.
Boschdijk, 13 van Houston te N.-Orleans.
Bilderdijk (th.) 470 m. W. v. Scilly.
Edam, n. N.-York 13, 65 m. O v. L. End.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
Jagersfontein, 15 v. Rott. n. Hamburg.
Heemskerk (uitr.) 15 te Dar es Salaam.
Randfontein (u.) 14, 180 m. Z. v. L. End.
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN.
Jaarstroom (uitr.) 11 te Konakry.
HOLLAND—AUSTRALIë LIJN.
Almkerk (thuisr.) p. 15 Ouessant.
Marken (uitr.) 15 te Antwerpen.
HALCYON LIJN.
Stad Arnhem, n. Rott. p. 15 Ouessant.
Flensburg, 15 v. Narvik te Vlaard.
Stad Maassluis. 14 v. Amst. te Narvik.
Stad Dordrecht, n. Pt. Ferrajo p. 15 Gibr.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
Achilles, 15 van Piraeus n. Candia.
Ariadne, 14 v. Genua n. Livorno.
Baarn, 15 van Chili te Amsterdam.
Baralt, 8 v. Curasao n. Aruba.
Calypso, 12 v. Curacao n. Maracaibo.
Douro, 7 van Curasao n. Maracaibo.
Hermes, 15 van Varna te Stamboui.
Midas, 11 v. Curacao n. Haiti.
Plato, 12 van Curasao n. Ciudad Trujillo.
Strabo, 13 v. Curasao n. Maracaibo.
Theseus, 15 v. Stettin te Amst.
Trajanus, Alexandrië 11. Amst. 15 te Antw.
Venezuela, Barbados n. Amst. 15 (nun.) v.
Havre, 16 (5.40 n.m.) verw.
Venus, 14 v Oran n. Malta. z
Wilhelm Russ, 15 v. Danzig te Amst.
Ganymedes, Rott. n. Algiers p. 14 Ouessant.
Boskoop, Amst. n. Chili p. 14 Ouessant.
Orestes. Chili n. Amst. via L'pool p. 14
Fastnet.
Perseus, Rott. n. Lissabon p. 14 Ouessant.
Fauna, 15 v. Amst te Kopenhagen.
Iris v. Aarhiuus te Gothenburg.
Stella, Bourgas n, Amst. 15, 35 m. Z.W. v.
Ouessant.
Berenice, Amst. n. Pto. Colombia 14, 360 m.
Z.W. van Valencia.
Euterpe, Amst. n. Bordeaux p. 14 Beachy Hd.
KON. HOLLANDSCHE LLOYD.
Montferland (th.) 17 (6 v,m. te IJmuiden
verw.
MEIJER EN CO'S SCHEEPV. MIJ.
Melampus, 12 v. Batavia n. Amst.
Menestheus, 11 v Yokohama n. Rot,
Hector, Japan n. Rott. 14 te Singapore.
Alcinous, Amst. n. Java 15 v. Padang.
Glenapp, Dairen n. Rot. 13 v. Singapore.
C. of Evansv., Dairen n. Rot. 13 v. Hongk.
Polyphemus, Hamburg n. Java 14 v. Sabang.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LUN.
Alcyone (thuisr.) 14 v. Montevideo
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Kota Agoeng. (uitr.) 14 v. Diedaah.
Weltevreden (uitr.) p. 15 Kaap del Armi
Kertosono (thuisr.) p. 15 Gibr.
Blitar (uitr.) 15 te Belawan.
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND
Chr. Huygens, 15 v. Batavia te Amst.
Johan de Witt (uitr.) 14 v. Sabang.
Poelau Bras, 15 v. Amst. te Batavia.
Marnix (u.) p. 14 Gibraltar.
Moena (thuisr.) 14 v. Adea.
WIJK LIJN.
Winterswijk, Norfolk n. Hbg. p. IS K. Race
