Haarlem's Dagblad
D
N T IE N UI M M IE R
soms
INTERNATIONAL WcHÊVROLET
Wanorde.
Vluchtig oordeel.
Z.H.P. BEHANGSELS
Fa. VAM BASTEN
BERICHT
JOH. SWAALF TELEFOON 10663
Litauen aanvaardt
de Poolsche
eischen
TENNISPARKEN „BREDERODE"
en „EINDENHÖÜT"
SPORÏHÜIS „HAARLEM"
lukaudsawaue
55c Jaargang No. 16792
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgavenen AJgem. Drukkerij N.V.
Bureaus: Groote Houtstraat 93, bijka'itoor
Soendapiein 37. Postgirodienst 3SS10.
Drukkerij: Zuider Buiten Spa«rne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14B25. Soendapiein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
HoofdredacteurROBERT PEEREBOOM
Zaterdag 19 Maart 1938
Abonnementen per week f0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentiën i l-S regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Regclabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elk*
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
Deze week eindigt niet in grooter gerust
heid dan zij begonnen is. Eerder het tegen
deel. Zelfs tot de politiek-onverschilligste
lieden, dezelfden die spottend grinnikten, de
schouders ophaalden en het zelfs teveel
moeite vonden om hun handteekening onder
een petitionnement te zetten in de dagen,
toen internationale ontwapening een kans
had, is thans het besef doorgedrongen dat er
internationale wanorde in Europa heerscht.
Men weet van geen enkele groote mogend
heid meer wat zij van zins is en welke plan
nen zij wellicht in het verborgene smeedt.
Alleen staat vast dat de Duitsche regeering
zeer sterk is en „een programma" heeft, om
trent welks omvang tallooze meeningen be
staan maar dat in elk geval al voor een goed
deel is afgewerkt,, dat de Italiaansche regee
ring, schoon minder hecht vanwege een
zwakker economische basis, zich achter deze
zegekar heeft gespannen en er blijkbaar
nieuwe voordeelen van verwacht en dat de
Fransche regeering zwak is. Die wankelt nog
erger dan haar vele voorgangsters. Zij zal
wel spoedig vallen en door een kabinet van
Nationale Unie vervangen worden. Candida-
ten voor het premierschap schijnen te zijn
de heeren Flandin, Daladier, Herriot. Num
mer twee geldt als de krachtigste. Maar wat
zoo'n regeering zou doen weten we niet. Haar
optreden zou Frankrijk's financiën zeer ze
ker op den weg naar herstel brengen. Maar
wat zou zij bijdragen tot het handhaven van
den vrede?
In Engeland is de toestand geheel anders.
Daar staat het parlementarisme even sterk
als immer. Maar de premier Neville Cham-
berlain heeft in deze week terrein verloren.
De oppositie heeft terrein gewonnen in haar
verontwaardiging over zijn afwachtend be
leid en zijn zwijgen op haar vragen omtrent
Tsjecho-Slowakije. Hij zelf wil blijkbaar ook
een regeering van Nationale Unie, met Chur
chill en Eden er in en vertegenwoordigers
van de Labour Partij. Maar deze laatsten
en anderen willen blijkbaar van hem af.
Hij wil ongetwijfeld vóór alles den vrede
trachten te bewaren. Zal een eventueele vol
gende regeering dat ook willen? Het is niet
te zeggen.
Dan is er Rusland. Dit is het grootste raad
sel van alle. Stalin heeft pas achttien ont
troonde ex-kopstukken van de Sovjet-Unie
om zeep laten brengen en er drie voor het
leven laten opsluiten. Hij schijnt nog niet
aan het eind van zijn verradersjacht te zijn
Hij zit in het Kremlin, heerscht en laat ont
hoofden en arresteeren. Hoeveel bekwame
medewerkers heeft hij nog op wie hij reke
nen kan?
Hij heeft laten weten dat hij Litauen niet
kan helpen. Dat is veelbeteekenend. Hoe eer
der Litauen" bakzeil haalt, hoe beter het voor
dit kleine staatje (andèrhalf maal zoo groot
als Nederland, 2]A millioen inwoners) schijnt.
Tegenover Litauen is Polen (twaalf maal zoo
groot als Nederland, 34 millioen inwoners,
zwaar bewapend) een geweldenaar tegen wien
geen tegenstand baat.
Men zou meer symptomen kunnen gaan op
sommen, alle gezamenlijk bewijzend dat het
diplomatieke evenwicht in Europa totaal ver
stoord is. En op dit diplomatieke evenwicht
hebben de kleine mogendheden, zooals Neder
land, zich sinds vele, vele'jaren voor hun vei
ligheid moeten vei'laten. Het is ineengestort in
1914 en de gevolgen daarvan hebben véle klei
ne staten toen aan den lijve ondervonden. Ne
derland bleef gespaard. Hoe zou het nu gaan?
Het is mooi weer, de lente staat voor de
deur en wij kondigen die vandaag aan met dit
lentenummer. Neen, wij moeten niet te som
ber zijn. Het kan allemaal nog meevallen. U
moet niet teveel waarde hechten aan sombere
beschouwingen van allerlei menschen die dit-
of-dat van die-of-die gehoord of daar-en-daar
gelezen hebben. De meeste van die uitingen
zijn alleen maar zwartgalligheden. Niemand
weet met eenige zekerheid wat tenslotte uit
dezen heksenketel te voorschijn zal komen.
Zelfs de dictators en de premiers kunnen het
onmogelijk met zekerheid weten. Dat is een
wonderlijk feit, maar het is waar. Er wordt
een soort gokspel gespeeld, met den vrede als
belangrijkste inzet.
Daarbij moet u wel bedenken, dat niemand
thans een oorlog beginnen kan zooals hij
dat kon in 1914, want het is veel gevaarlijker
voor ieder. Zonder uitzondering voor ieder.
De geweldige luchtmachten maken ieder
land, iedere hoofdstad, ieder bevolkingscen
trum uitermate kwetsbaar. Er zijn wel af
weermiddelen tegen, maar men kan er niet
te hooge waarde aan hechten. En Spanje
bewijst niets; dat is een strijd op nietige
schaal vergeleken bij de machten, die de
groote mogendheden tegen elkaar kunnen
loslaten. De hulp, door sommigen aan Spanje
gegeven, is ook maar beperkt geweest. Men
zal een oorlog niet vermijden uit ethische of
menschelijke motieven of zooiets, dat velen
in den tijd van de ontwapeningsconferentie
al zoo belachelijk vonden. Maar wel uit on
zekerheid en angst omtrent de eigen kwets
baarheid, die in elk geval groot is, al is men
nog zoo zwaar bewapend. Niet alleen Duitsch-
land en Italië maar ook Engeland, Frankrijk
en Rusland zijn geweldig zwaar bewapend.
Tot de tanden.
En nu raad ik u nog aan eens een atlas op
te slaan en nog eens na te zien hoe nietig
West-Europa is in vergelijking met die an
dere groote werelddeelen, die van zijn onder
linge vernietiging zouden profiteeren.
(De oud-jjresident der U.S.A.
Herbert Hoover is, op weg van
Stockholm naar Londen een kivar-
tier op Schiphol geweest en heeft
daar verklaard, dat Holland nog
even mooi. kalm en solide was,
als toen hij het 20 jaar geleden
bezocht.)
Een oud-president heeft ons landje bezocht,
Een oud-president der Vereenigde Staten,
Hij had geen bezwaren om over zijn tocht
Een kort, maar een kostelijk, woordje te
praten.
Uw Holland, zoo sprak hij, is nog even mooi
Nog steeds even kalm en nog even solide.
Hij was daarbij niet aan ontroering ten
prooi,
Maar stelde er prijs op, die hulde te bieden.
Tja, Hoover is stellig een man van verstand,
Wiens oordeel in alles het waard is te hooren,
Het is dus plezierig, dat ligt voor de hand,
Dat Nederland hem zoo intens kan bekoren.
En toch, als ik nuchter wil zijn en oprecht,
Dan wil ik er wel in gemoede op wijzen.
Dat ik aan zijn oordeel zoo'n waarde niet
hecht,
Al raakt het mijn hart, als ze Nederland
prijzen.
Want Hoover was hier een kwartier op den
grond,
Waarin hij nauwkeurig reeds vast wist te
leggen,
Wat hij van ons landje na twintig jaar vond,
Dat was eerder luchtig dan grondig zou
'k zeggen.
Hij had ons dan tochwel heel vluchtig
bezien,
Van 't land had hij hoogstens de lucht maar
gekregen,
Zijn oordeel was vleiend en prettig misschien.
Maar mijn oordeel is: hij had beter gezwegen.
Een paar uur lang was hij, dat is ons bekend,
Slechts boven en over ons land in de wolken,
Dat is zelfs te kort voor een oud-president^
Om meeningen, gunstig of slecht te
vertolken.
Schipholland heeft hij een kwartiertje
aanschouwd,
Maar Holland alleen uit de hoogte bekeken,
En dat is niet iets waar men 't oordeel op
bouwt,
Wanneer men iets meer dan een frase wil
spreken.
Vaarwel Mister Hoover, vergeef het mij maar,
Dat ik wederkeerig geen lof u kan bieden,
Uw oordeel was kalm en was mooi weliswaar,
En mooglijk zelfs juist, maar het was niet
solide.
P. GASUS.
ANEGANG 28 TELEFOON 18800
STEEDS HET NIEUWSTE
(Adv. Ingez. Med.)
TELEF, 15013
Garages Mr. CORNELISSTRAAT 54—58
Dr. D. BAKKERLAAN 12—18.
Door B. en W. van Haarlem werden wij ver
plicht, de aanbieding, in de door ons geplaatste
advertentie, GEEN. FOOIEN
in te trekken. De tarieven blijven van kracht
en zijn aan geen enkele verhooging onderhevig.
Ondanks eiken tegenstand,
Werken wij het taxi rijden in de hand.
(Adv. Ingez. Med.)
Groote Houtstraat 155 - Telef. 11159
Voor Tapijten en Linoleum
(Adv. Ingez. Med.)
Daaraan denkt „the man in the street"
zelden. Maar dat weet men in de hoofdste
den van Europa ool^,
Er rest nog altijd veel hoop.
R. P,
Zij, die zich met ingang van 1 April
per kwartaal abonneeren, ontvangen
de in Maart nog te verschijnen nummers
gratis.
DE ADMINISTRATIE.
Trucks en
Bestelwagens
(Adv. Ingez. Med.)
Antwoord op het
ultimatum overhandigd
(Zie ook pag. 4)
TALLIN, 19 Maart (Havas). Het
Estlandsche telegraaf agentschap deelt
mede dat de Litausche gezant heden
middag het antwoord der Litausche
regeering aan den Poolschen gezant
heeft overhandigd. In het antwoord
aanvaardt Litauen de eischen in het
Poolsche ultimatum vervat.
OVERSCHOTJE.
Maandag 2.1 Maart geeft de N.V. Ver. Hof
stad-Toon eel, Directeur Cor van der Lugt Mel-
sert, in den Stadsschouwburg een populaire
voorstelling van het bekende tooneelwerk:
Overschotje (Scampolo), in drie bedrijven van
Dario Niccodemi. Hoofdrollen hierin worden
vervuld door Cor en Annie v. d. Lugt Melsert-
van Ees, Mimi Boesnach, Hélène Berthé, Anton
Roemer, Gerhard Alexander, Piet Bron.
Hitier kondigt volksstemming
aan in het geheele Duitsche Rijk.
BERLIJN, 18 Maart (D.N.B.) In zijn
hedenavond in den Rijksdag gehou
den rede hee ft Hitier aangekondigd,
dat het geheele rijk op 10 April met
Oostenrijk deelneemt aan de volks
stemming.
Tegelijkertijd heeft Hitier tegen dien
dag" nieuwe verkiezingen voor den
Rijksdag aangekondigd.
Zie voor Hitler's Rijksdagrede pag. 4.
Hertog van Hohenberg zon op
eigen verzoek gearresteerd zijn.
Schuschnigg bevindt zich nog in het
Belvedère-paleis.
Het D.N.B. zegt van welingelichte zijde ver
nomen te hebben, dat de Oostenrijksche legiti
mistenleider, de hertog van Hohenberg de
oudste zoon van wijlen aartshertog Frans Fer
dinand zelf verzocht heeft om in hechtenis
te worden genomen, daar hij represailles van
de zijde der bevolking verwachtte. Op zijn her
haald verzoek werd hij gisteren in hechtenis
gesteld, waarbij hem echter alle voorrechten
zijn verleend.
Zijn broeder, vorst Ernst von Hohenberg
aldus vervolgt het D.N.B. die nog slechts
enkele weken geleden wegens het beschadigen
van schilden van het, Duitsche verkeersbureau
de verontwaardiging van de bevolking op zich
laadde, moest reeds eenige dagen geleden in
hechtenis genomen worden.
Voorts heeft de correspondent van Reuter
definitief vastgesteld, dat Schuschnigg met
gravin Vera Fugger in het Belvedère-paleis
verblijf houden. Hoewel de oud-bondskanse
lier zich niet bepaald in hechtenis bevindt,
worden zijn appartementen door S.S.-lieden
bewaakt en mag hij geen bezoekers ontvangen.
Maatregelen tegen onbevoegde
De commissaris van den Fühi-er voor Oos
tenrijk, Bürckel heeft een proclamatie uitge
vaardigd, waarin hij verbiedt, dat door onbe
voegden huiszoekingen worden veracht, die
zich uitgeven voor vertegenwoordigers van de
nationaal-socialistische partij. De schuldigen
zullen streng worden gestraft.
HEDEN: 28 PAGINA'S
ziet U van die leuke, moderne
kamersIn 9 van de 10
gevallen komt dat effect,
doordat een der aparte, mo
derne behangsels toegepast
werd uit de kerncollectie:
H.M.Bakker,Gen.Cronjéslr.135,Tel.11657
(Adv. Ingez. Med.)
DE BANEN VAN DE
zijn vanaf heden PER UUR beschikbaar.
Inlichtingen
GROOTE HOUTSTRAAT 123 TELEF. 12215
(Adv. Ingez. Med.)
Opgravingen op het kerkhof van
Alphen.
In verband met onopgehelderde misdaden?
De Tel. verneemt uit Alphen; dat daar on
der leiding van den officier van Justitie, mr.
van Asch van Wijck uit Den Haag, opgra
vingen zijn verricht op de R.K. Begraaf
plaats aan de Paradijslaan.
Naar het blad verneemt zou een en ander in
verband staan met de instructie tegen den
juwelier S. M. te Alphen en den nachtwaker L.
uit Leiden, die nog steeds in verzekerde bewa
ring worden gehouden en tegen wie ernsti
ge verdenking wordt gekoesterd in verband
met andere, tot dusver onopgehelderd geble
ven misdaden.
In den loop van Vrijdagmiddag heeft het
parket, dat vergezeld werd door rijksveld
wachters en gemeentepolitie, een bezoek ge
bracht aan het pand van den juwelier M. aan
de Van Mandelslootstraat. Het bezoek, dat
waarschijnlijk een huiszoeking en een verhoor
van mevrouw M. ten doel had, duurde onge
veer een uur.
Eerst tegen den avond zijn de opgravingen
stopgezet en is het parket naar Den Haag ver
trokken
Dr. J. F. M. Sturck onderscheiden.
Dr. J. F. M. Sterck heeft van den Belgischen
gezant te Den Haag. Baron Henry, bericht
ontvangen, dat hij benoemd is tot Officier in
de Kroonorde van België.
De Spaaruebank.
3 pCt. dividend.
In de Vrijdag gehouden jaariijksche alge-
meene vergadering van aandeelhouders van
de Spaarnebank N.V. te Haarlem, Beverwijk
en Amsterdam werd de balans en de verlies-
en winstrekening over 1937 goedgekeurd.
Van de behaalde winst over '37 ad f 79.918,54 zal
na uitbetaling van 3 pCt. dividend, het restant
na voldoening van fiscale verplichtingen en
afschrijving, worden overgebracht naar de
rekening „Extra reserve".
Ais commissarissen werden wegens perio
dieke aftreding herkozen de heeren dr. E. A.
M. Droog, B. J. V. v, Hees en dr. L. G. Kor-
tenhorst.
Aan het jaarverslag ontleenen wij:
„De vele moeilijkheden, waarmede ook het
bankiersbedrijf te kampen heeft in aanmer
king nemende, mogen wij over de in het afge-
loopen jaar behaalde resultaten niet onte
vreden zijn.
Hiertoe heeft in de eerste plaats bijgedragen
de in den aanvang van 1937 voortgezette na
werking van de ten aanzien van onze munt
eenheid getroffen maatregelen, welke tot
uiting kwam in een ongekend levendigen
effectenhandel. Daarenboven opende het. ver
loop van de kapitaal- en geldmarkt de moge
lijkheid tot uitgifte van een stroom van con-
versieleeningen, hetgeen uiteraard onze pro
visie-winst gunstig heeft beïnvloed.
Wij willen voorloopig de vraag onbeant
woord laten, hoe de handel in beleggings
fondsen zich zal ontwikkelen, zoodra het af
wentelen van een deel der rentelasten op den
rug der beleggers, zijn uiterste grens zal heb
ben bereikt, en de levensstandaard blijft stij
gen.
Overigens heeft de opleving, waarnaar het
geheele bedrijfsleven met zooveel verlangen
heeft uitgezien, slchts ten deele beantwoord
aan de hoog gespannen verwachtingen: want
reeds schijnt een wending der conjunctuur
opnieuw te nopen tot beperking van her
leefde activiteit.
Dientengevolge blijkt uit verschillende pos
ten van onze jaarcijfers, hoe de mogelijkheid
om voldoende loonend emplooi te vinden voor
onze beschikbare middelen, in onvoldoende
mate aanwezig is, niettegenstaande de uit
breiding van den kring onzer relatiën in het
afgeloopen boekjaar zeer bevredigend is ge
weest.
Een verdere teruggang van het saldo onzer
interest-rekening was hiervan het natuurlijke
gevolg; deze werd echter ruimschoots ge
dekt door een grootere winst op provisiën,
zoodat de resultatenrekening sluit met een
voordeelig saldo van 79.918.54.
De aanwezige reserves bieden voldoende
dekking tegen de uit de loopende credieten
voortvloeiende risico's.
In aansluiting aan de in een vorig jaar
verslag geuite wenschelijkheid, om de boek
waarde van de vaste goederen meer in over
stemming te brengen met de reëele waarde is
besloten om derhalve het reeds voor dit doel
op de winst in mindering gebrachte bedrag
van 5.000 buitendien nog f 40.000 te bestem
men voor afschrijving op dit actief.
pag.
R. P.: Wanorde1
Van een specialen correspondent:
Afscheid van Weenen2
Ons wekelijksch knippatroon2
De vroegere Amerikaansche presi
dent Hoover bezocht Nederland op
de doorreis3
Plaat van de week3
Hitier heeft aangekondigd, dat het
geheele Duitsche rijk aan de volks
stemming op 10 April zal deel
nemen4
Litauen heeft het Poolsche ultima
tum aanvaard1 en 4
C. J. E. Dinaux Zonderlinge levens. 5
J. H. de Bois: Litteraire Kantteeke-
ningen5
Bioscopen. 6
Financieel economisch weekover
zicht De f inancieele gevolgen van
de politieke gebeurtenissen in
Europa
C. J. van TDe gemeentebegrootin-
gen van Haarlem en Utrecht8
B. K.Wat doet U in Uw vrijen tijd? 8
J. B. Schuil over Lady Windermere's
Waaier13
K. de JongEerste Beethovenconcert
van de H.O.V13
David Livingstone, ontdekkingsreizi
ger en menschenvriend13
G. H. W.Parijs werk aan zijn voor
jaarsfeesten15
Ko Zweer es: Maartsche grillen15
Wat is de oorzaak van voorjaars
ziekte? 16
Een nieuwe lente16
v. H.: Wanneer ontlook 't lente-
loover uit de sporttakken 17
Anita Schuurman: Voor jaarsfees
ten bij verschillende volken 18
Bep A.Het kasteel „Twickel" te
Delden19
E. E. J.P.Aandacht voor de mode
details19
K. de JongDe lente der muziek. 20
De lente van het tooneel21
Dr. P. H. Schroder: Middeleeuivsche
Volksliederen22
J. H. de Bois: Uit den lentetijd der
beeldende kunst23
II.D.-VertellingHet groote avontuur
in de lente door Ben Korsten24
De K.L.M. slaat haar vleugels uit. 25
v. H.Kinderkopjes, Lenteknopjes. 26
Het Sechselauten, een oud Zwit-
sersch gebruik27