Haarlem's Dagblad
Indi
lanen.
Het belangrijkste
SSc ,ïaarj:aii<r No. 16817
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Croote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37, Postgirodicnst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon Directie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14625. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directies P. W. PEEREBOOM EIN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Dinsdag 19 April 193$
Abonnementen per week f0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f3.25. franco per
post f 3.55. losse nummers 6 cent per e*.
Advertentiën1-5 regel» f 1.75, elke rege'
meer f 0.35. Réclames f 0.60 per regel.
Kegelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regel» f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes sie rubriek.
Chamberlain en Mussolini
wisselen telegrammen.
Nieuwe periode van vertrouwen en
vriendschap".
NMIDDELLIJK na de onderteekening
der Britsch-Italiaansche overeen
komst heeft Chamberlain een tele
gram gezonden aan Mussolini,
waarin hij zegt, zeer verheugd te zijn over
het resultaat. Chamberlain en zijn collega's
hebben waardeering gevoeld, aldus het tele
gram verder, voor den geest van goeden wil
en samenwerking, die door Mussolini en
Ciano bij de besprekingen is getoond. Hier
aan voegt Chamberlain toe: „Ik hoop, dat
wanneer de overeenkomst volledig in wer
king treedt, zij alle bestaande punten van ge
schil tusschen ons zal opheffen en met ver
trouwen verwacht ik, dat daarna de betrek
kingen tusschen onze beide landen wederom
hecht gegrondvest zullen blijken op het ver
trouwen en de vriendschap, die zoo lang in
het verleden hebben bestaan".
USSOLINI heeft hierop geant
woord met een telegram, waarin hij
zegt inderdaad verheugd te zijn,
dat de besprekingen op gelukkige
wijze zijn geëindigd en dat „de overeen
komst, die tot stand is gekomen U evenals mij
volledige voldoening schenkt ten opzichte van
haar omvang en van den ten grondslag lig-
genden geest. Het is mij een genoegen u de
verzekering te geven, dat ik oprecht den goe
den wil en den hartelijken geest van begrip
heb gewaardeerd, die gij hebt getoond. Dat
de tusschen ons hangende kwesties op zoo
openhartige en volledige wijze geregeld zijn,
plaatst de betrekkingen tusschen Engeland
en Italië op een hechte, duurzame basis. Ik
ben er van overtuigd, dat thans tusschen on
ze beide landen een nieuwe periode kan wor
den geopend van vertrouwen en vriend
schap. hetgeen gij en ik wenschen en hetgeen
overeenkomt met onze traditioneele betrek
kingen"
(Uitvoerige bijzonderheden omtrent de over
eenkomst vindt mén op pag. 4.)
Spaansclie Nationalisten bezetten
de buitenwijken van Tortosa.
(Volgens statistische opgaven neemt
het aantal Indianen in de Vereenig-
de Staten sinds eenigen tijd weer
beduidend toe).
De Indianen, zegt de krant,
Zijn weer in aantal toegenomen,
Dat nieuwtje is wel intressant,
Wie had dat nu nog durven droomen.
Verjaagd van prairie, woud en meer,
Gedoemd tot afzien van het zwerven.
Slachtoffers van 't modern verkeer,
Bleef hun toch slechts om uit te sterven.
Zoo dacht ik altijd, en met spijt,
Door jeugdherinnering aan boeken.
Van vredespijp en dappren strijd.
Van berenjacht en sporen zoeken;
Van wigwams en van veerentooi,
Van tomahawks en pijl-en-bogen
Mocassins, squaws, betoovrend mooi,
Zij staan mij allen nog voor oogen.
Hoe konden wij Amerika,
Om deze dapperen benijden,
Hoe speelden wij die boeken na,
Al bleef scalpeeren te vermijden.
Maar ach, die tijd is lang voorbij
De Indiaan moest rustig worden,
Het zwerven stond hem niet meer vrij,
De blanke riep hem tot de orde
Hun oude vrijheid werd gesmoord,
De wet beperkte wat zij mochten,
Zij dragen schoenen en een boord,
Behalve dan, op circustochten.
Is hun getal stijgend in lijn?
Nou ja. ze zijn toch uitgezworven,
De echte Indianen zijn
Voorgoed volkomen uitgestorven.
P. GASUS.
Haarlem blijft groeien!
Een gunstig kwartaal.
Haarlem blijft steeds groeien. Dat is in de
zen crisistijd een gelukkig verschijnsel.
In het afgeloopen kwartaal vermeerderde
het aantal ingezetenen met niet minder dan
511. Dit is een zeer belangrijke aanwas, want
in de maanden JanuariMaart van 1937 was
de stijging slechts 180 en in 1936 slechts 315.
Op 1 April 1938 was het aantal ingezetenen
gestegen tot 135.867. Vergeleken bij 1 April 1937
is dit dus een toeneming van 2382. Van 1 April
1936 tot 1937 was de stijging slechts 1913.
Er kan dus in den laatsten tijd een sterkeren
groei geconstateerd worden. Deze zit geheel
in het aantal vestigingen, want in het cijfer
van geboorte en sterfte is weinig verandering
te bespeuren.
Veldsla"; in Middeu-Palestina.
Britsche troepen en Arabieren
slaags geraakt.
Vele dooden.
Tijdens de Paaschdagen hebben in Palesti
na eenige ernstige incidenten plaats gehad.
Bij Bala Anepta in het midden des lands
kwam het tot een formeelen slag tusschen
Arabische opstandelingen en Britsche troepen,
waarbij 50 Arabieren den dood vonden. Hier
onder waren verscheidene aanvoerders. Het
gevecht begon reeds Zaterdagmiddag en
duurde den geheelen nacht van Zaterdag op
Zondag voort. Schijnwerpers verlichtten het
terrein van den strijd, terwijl vliegtuigen ver
kenningen verrichtten.
Zondagavond werden twee bommen tot
ontploffing gebracht, de eene in de Joodsche
wijk van Jeruzalem, de andere in een Ara
bisch koffiehuis te Caiffa. In het eerste ge
val werd een oude Joodsche man gewond, in
het tweede geval werd een bezoeker gedood,
terwijl acht personen werden gewond, o.w.
een Joodsche voorbijganger.
Men vreest, dat het nog onrustiger zal
worden. De sinaasappeloogst is thans bin
nengehaald, Toch hoopt men. dat het einde
der maand weer rustig zal zijn. Zooals men
weet, wordt dan de koninklijke commissie
van onderzoek in Palestina verwacht.
Optreden tegen de „IJzeren
Garde''.
Havas meldt uit Boekarest:
De politie heeft kapitein Codreanu en 200
leiders van de „IJzeren Garde" gearresteerd.
Allerlei inlichtingen, afkomstig uit alle pro
vincies, heeft de Roemeensche autoriteiten
doen besluiten, opnieuw tegen de beweging
der voormalige IJzeren Garde op te treden.
De aankondiging van de ontbinding der
partij door Codreanu was niet meer dan een
manoeuvre, zooals de politie spoedig zou ver
nemen uit een brief van Codreanu aan zijn
luitenants, waarin hij uiteenzette, dat de
ontbindine ziiner Dar tij slechts fictief was,
en dat de activiteit vah het „legioen" werd
voortgezet. De politie vernam bovendien dat
de partij een marsch naar Boekarest voor
bereidde. Bij talrijke huiszoekingen, die ver
richt zijn. werden wapens, munitie en strooi
biljetten ontdekt. Tot dusver wordt de groot
ste geheimhouding betracht omtrent de maat
regelen die genomen zijn. Men weet even
wel, dat het „Groene Huis" in een voorstad
van Boekarest door de politie bezet is. even
als verscheidene vergaderlokalen der Gar
disten.
De „Curentul", .het uiterst rechtsche or-,
gaan. dat nauwe betrekkingen met IJzeren
Garde onderhield, is verboden.
Amposta aan den mond van de Ebro
veroverd.
Uit Saragossa heeft Havas bericht ontvan
gen, dat Maandag verscheidene plaatsen in
Catalonië door de troepen van generaal
Franco bezet zijn. Tot de veroverde plaatsen
behooren Amposta, Masden Verge en Santa
Barbara.
De rechtsche troepen hebben tegen vier
uur gistermiddag de buitenwijken van
Tortosa bezet. In het begin van den nacht
bevond het aan den linkeroever van de Ebro
gelegen stadsdeel zich nog steeds in handen
der regeeringstroepen. Dit deel der stad, dat
het belangrijkste is, wordt hevig gebombar
deerd door de rechtsche artillerie.
Tortosa wordt van drie zijden bedreigd: in
het noorden door de artillerie en troepen
infanterie, in het westen door afdeelingen le
gioensoldaten, die uit Alfara zijn gekomen
en door troepen van Valino, die uit Mas de
Barberans kwamen, in het zuiden door den
den rechtervleugel van generaal Valino. die
van Masden Verge oprukt langs de Ebro.
Carthageua gebombardeerd.
Dertig bommenwerpers van Franco heb
ben Maandag een aanval ondernomen- op
Carthagena. Batterijen van het ^luchtdoel
geschut verhinderden, dat belangrijke gebou
wen getroffen werden. De vliegtuigen be
stookten toen de buitenwijken van de stad
In dc haven werd een republi-
keinscli oorlogsschip tot zinken ge
bracht. Vijf andere schepen werden
ernstig beschadigd.
De werkloosheid le Haarlem
Nu ook iets heneden 1935.
In de afgeloopen week verminderde het aan
tal werkloozen te Haarlem met 97. Dit is wel
iets minder dan in dezelfde week van 1937,
maar dit werd verwacht, omdat de voorjaars-
drukte nu iets vroeger begonnen is, in ver
band met het feit dat het in Maart mooier
weer was.
Het aantal werkloozen is nu 5429,
dat is 497 minder dan in 1937 en 853
minder dan in 1936. Bovendien is er
weer een nieuwe mijlpaal bereikt, wij
zijn namelijk voor het eerst iets onder
het cijfer van 1935 en wel 30.
In het algemeen komt er dus op de Haar-
lemsche arbeidsmarkt wel eenige verbetering,
hoewel het natuurlijk betreurd wordt, dat het
tempo der verbetering slechts langzaam is.
Dc nieuwe oud-Katholieke Kerk.
Inwijding op Dinsdag 17 Mei.
Op Zondag 1 Mei zal. naar wij vernemen, de
laatste dienst in de oude oud-Katholieke Kerk
gehouden worden. De inwijding van het nieu
we kerkgebouw aan den Kinderhuissingel zal
dan voor gemeenteleden en genoodigden
plaats hebben op Dinsdag 17 Mei. En den
daarop volgenden Zondag, 22 Mei, wordt de
eerste dienst in het nieuwe gebouw gehouden.
„De nieuwe vriendschap''.
Commentaar der Italiaansche pers.
De Italiaansche pers ruimt een eerste
plaats in voor de historische gebeurtenis van
de onderteekening der overeenkomst tus
schen Engeland en Italië, welke beschouwd
wordt als een groote bijdrage voor den vrede
en de veiligheid der wereld. De foto's van
Mussolini en Chamberlain, alsmede van graaf
Ciano en Lord Perth nemen een eereplaats in
en vele kolommen zijn gewijd aan commen
taar en indrukken uit het buitenland.
Naar het oordeel der bladen toont een aan
dachtige beschouwing der accoorden. dat de
Italiaansche regeering vooral bedacht is ge
weest op de bescherming harer rijksgebieden
en zich onthouden heeft van alle hegemo-
nische eischen, die de belangen van andere
landen hadden kunnen schaden.
De Gazette del Popoio schrijft: „Hetgeen
zoojuist tusschen Engeland en Italië definitief
is vastgesteld is een niet meer traditioneele,
maar volkomen nieuwe vriendschap, waarbij
Engeland de positie erkent, welke Italië thans
Inneemt. Tegenover het Italië van 1938, dat
meester is in Abessynië en overwinnaar in
Spanje, geeft Engeland er zich rekenschap
van, dat zijn vroegere opvattingen onhoud
baar zijn en heeft het ingezien, dat het zijn
belang is met Italië op een anderen voet te
komen staan, een voet van samenwerking
tusschen twee koloniale mogendheden. In zake
Spanje sein-ij ft het blad: „Het feit, dat Italië
er niet naar streeft zich te verzekeren van
een bevoorrechte economische positie, wil
niet zeggen, dat het in Spanje geen werk
zaam terrein kan vinden, dat het nieuwe
bevriende Spaansche bewind zal inwilligen,
en waarmede de Britsche regeering rekening
houdt".
Britsch commentaar.
Zoowel de „Sunday Times" als de „Observer'
leggen den nadruk op het succes, dat het
Britsch-Italiaansche accoord vormt en wijzen
op de consequenties daarvan voor de zaak van
de vrede en den goeden wil in Europa.
De Sunday Times wenscht Chamberlain ge
luk met zijn persoonlijk sdcces. De Observer
hoopt, dat de vier mogendheden, van wie de
de vrede afhangt, een gelijke triomf als van
Engeland en Italië zullen nastreven en weder
om zullen trachten een viermogendhedenpact
tot stand te brengen.
„Bijdrage tot vreedzamen
heropbouw der wereld"
De Duitsche bladen verwelkomen het ac
coord als een nieuwe bijdrage tot den vreed
zamen heropbouw der wereld.
De „Deutsche Allgemeine Zeltung" schrijft:
Mussolini heeft weer bewezen, wat er met
moed en volharding, overleg en inzicht te be
reiken valt. De stuwende kracht was zijn op
het Imperium gerichte wil. De as Rome-Berlijn
vormde de achtergrond voor de wereldpolitiek
De ontwikkeling der toestanden in Oost-Azië
maakte het voorts voor de Engelschen noodig
de spanningen in Europa weg te nemen. Pas
met het verdwijnen van Eden werd de weg
daartoe geëffend. De beteekenis van Cham
berlain voor een nieuwe Europeesche politiek
ligt in 't feit, dat hij juist in den blij venden
tegenstand van Engeland ten opzichte van de
nieuwe ontwikkeling in Europa, een gevaar
ziet voor het Britsche Rijk.
De „Berliner Lokalanzeiger" schrijft: Het
verdrag tusschen Italië en Engeland iis een
blijde Paaschboodschap voor geheel Europa.
Elke verstoring door derden is uitgesloten. Ook
Genève kan hieraan niets veranderen. Het
rechtstreeksche overleg tusschen beide be
trokken partijen heeft ook hier bewezen de
Het woord is aart
Paschen kouder dan Kerstmis.
Dat de Paaschdagen niet zijn geweest, wat
we ervan gehoopt hebben, ieder heeft het aan
den lijve ervaren, en sommigen zullen aan
Kerstmis gedacht hebben. Maar daarmee is in
elk geval aan Kerstmis 1937 onrecht gedaan,
want toen was het warmer dan tijdens de
Nergens is ons land werd tijdens de Paasch
dagen, volgens de weerkundige medewerker
van het N. v. d. D., een temperatuur van 8 gr.
Celsius overschreden. Bij de laatste Kerstmis
bereikte toen de thermometer de 9 gr. Celsius.
Alleen was Kerstmis over het grootste gedeel
te van ons land mistig en somber, terwijl wij
gisteren en eergisteren nogal wat zonne
schijn hebben gehad. Terwijl Kerstmis ons
lichten regen van weinig beteekenis gaf, ver
gastte Paschen ons op lichte regen-, hagel- en
sneeuwbuitjes. Vooral den tweeden Paaschdag
zag men herhaaldelijk de lucht betrekken; de
hoeveelheid neerslag, die dan uit de dreigen
de lucht viel, was echter zeer klein. In De
Bilt werd slechts 0.3 m.M. afgetapt. Depressie
en hooge druk hebben volgens genoemden me
dewerker samengespannen om ons dit gure
Paaschweer te bezorgen.
Verhuizers vinden 11.000.
In een oude waschtafel.
Op een bovenhuis aan de Overtoom te Am
sterdam hebben twee verhuizers Zaterdag
avond een merkwaardige ontdekking gedaan
In een oude waschtafel vonden zij onder een
marmeren dekblad een damestaschje, waarin
eenige enveloppen met bankbiljetten van f 300
en f 100 in totaal voor een bedrag van f 11.000
Kort geleden is de bewoner van het perceel
na den dood van zijn vrouw naar het buiten
land vertrokken. Eenige oude meubelen waren
in het huis achter gebleven en werden op zijn
verzoek naar kennissen overgebracht door de
transportfirma F. H. Saam uit Diemen.
De vinders hebben de politie onmiddellijk
van de vondst in kennis gesteld, die zich met
den eigenaar in verbinding zal stellen.
Coethe:
Wie zichzelf hoog stelt mag
anderen niet gering achten
Haarlemsche meisjes wenschen Engelsche
scholieren welkom in onze stad. waar zij een
week lang de gasten van verscheidene Haar
lemsche families zullen zijn. Men ziet de En
gelsche meisjes rechts op de foto; zij zijn
namelijk te herkennen aan de typische ge-
uniformeerde hoeden, die aanduiden van
velke school zij komen
De extra trein, die de ongeveer 180 Brit
sche jongens- en meisjesscholieren gisteren
naar Haarlem brach', kwam om 9.10 op bet
Haarlemmermeerperron aan. Reeds lang
voor dien tijd de trein was te laat had
den zich de Haarlemsche scholieren met hut
ouders en kennissen op het station gepos
teerd om hun gasten af te halen. Het was een
dnikte van belang, doch dank zij de goede
organisatie zoowel de „afhalers" als de
de gasten moesten zich naar met duidelijke
letters aangegeven plaatsen begeven ver
liep alles zeer regelmatig en vlot. Zooals men
weet zullen de Britten door eenige excursies
een beeld van ons land probeeren te krijgen.
De dag van heden is echter bestemd om ge
heel in huiselijken Haarlemschen kring door
te brengen.
eenige weg te zijn om tot succes te leiden.
Meening der Fransche bladen.
Het Britsch-Italiaansche accoord is naar de
meening van het .Petit Journal" niet maar
een gentlemen's agreement, doch een waar
vredesverdrag.
De „Jour-Echo de Paris" schrijft: De weg is
Frankrijk gewezen. Laten wij snel handelen.
De ..Populaire" stelt vast. dat in het accoord
niets herinnert aan de algemeene richtlijnen
der Europeesche politiek van „organisatie van
den vrede". Voor een oplossing, die de aan
vaarding zou beteekenen van internationale
esamenwerking zonder beperkingen en een
afstand doen van oorlog, daarvoor aldus be
sluit het blad, reserveeren de socialisten hun
enthousiasme en streven.
De Humanlté kan in het Britsch-Italiaansche
accoord geen vredescontract zien. Het vormt
volgens het communistische blad een soort
premie voor den aanvaller.
„Beste voorteeken
sedert lang".
Uit Washington meldt Havas: Terwijl men
in diplomatieke kringen geen commentaar wil
leveren op de Britsch-Italiaansche overeen
komst. beschouwen de bladen het accoord over
het algemeen als een poging tot herstel van
den vrede in Europa, waarvan zij de juiste
waarde nog niet kunnen vaststellen.
De „Evening Star" schrijft, dat de gewekte
hoop wellicht gerechtvaardigd blijkt te zijn,
wanneer Mussolini woord houdt. Het blad ziet
in de overeenkomst vooral een Britsche poging
om den driehoek Berlijn-Rome-Tokio te ver
breken. Volgens de „Washington Daily News"
bereidt het accoord een Fransch-Italiaansch
verdrag voor.
Een driezijdig verbond tusschen Rome. Parijs
en Londen zou een algemeene pacificatie van
Europa mogelijk maken, aldus het blad. doch
de deelneming van Duitschland kan niet ge
mist worden.
Het is niet de soort vrede, dien Wilson wilde,
maar het is het beste voorteeken, dat de
wereld sedert lang gezien heeft.
Vonnis in de zaak-Hansen.
Ilaagsche rechtbank veroordeelt den
journalist tot 100.boete.
De Officier van Justitie bij de
Haagsche rechtbank had, zooals be
kend tegen den journalist C. L. Han
sen, tegen wien een strafvervolging
op grond van artikel 192 is ingesteld,
omdat hij weigerde getuigenis af te
leggen in een strafzaak tegen N. N..
300 subs. 100 dagen hechtenis ge-
eischt.
De rechtbank veroordeelde verdachte
heden tot een geldboete van f 100.
Beperking van den liaringaanvoer.
Geen aanvoer voor 16 Mei.
's-GRAVENHAGE, 19 April. Naar wij
vernemen, ligt het in het voornemen voor
het seizoen 1938 weder een regeling ter be
perking van den aanvoer van haring te
treffen.
Deze regeling zal in hoofdzaak hierop neer
komen, dat de haringdrijfnetvisschersvaar-
tuigen in verschillende étappen zullen uit
varen de eerste groep op 11 Mei a.s. ter
wijl voor de vleet een benaalde maximum
lengte zal worden voorgeschreven.
Vóór 16 Mei zal geen haring mogen wor
den aangevoerd.
Voorts zal worden bepaald, dat tusschen
twee opeenvolgende reizen een bepaalde
tijdsruimte zal moeten verloopen.
ij streven er naar om het aantal
Groentjes in Haarlem's Dagblad van
jaar tot jaar op te voeren.
Maar natuurlijk.
En het slaagt ook ieder jaar.
Dat komt door het succes van de ru
briek.
HEDEN: 14 PAGINA'S.
pag.
Het Paasclicongres der S. D. A. P. 3
Twee kinderen zijn te Zeldam onder zand
bedolven. 3
De inhoud van het Britsch-Italiaansche
accoord. dat Zaterdagavond geteekend is. 4
Frankrijk en Italië gaan in Mei onderhan
delen. 4
De Spaansche regeering protesteert tegen
het pact LondenRome. 4
Cor Kint heeft een nieuw wereldrecord ge
vestigd op de 200 meter rugslag. 5
Bij Capellc aan den IJsel is een auto in
een sloot terechtgekomen; vijf jonge
mannen zijn verdronken. 9
Ook tijdens de Paaschdagen was de bollen-
drukte niet groot. 9
ARTIKELEN, ENZ.
Met Greta Keller door Haarlem cn de
bloembolli elden. jq
B. Schuil over: Van den Vos Reinacrde. 10
De Burgerlijke stand van Haarlem ia op
genomen op j-j
