Haarlem's Dagblad Wat groeit er? Nachtvorst. Meer dan duizend dooden in Anatolië Het belangrijkste Jaargang No. 16819 Uitgave Lourrus Coster. Maatschappij voor Courant-Uitgaven en A Igem. Drukkerij ïW. Bureaus: Croole Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodicnst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREHOOM FA ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Dontlorda» 21 April 1988 Abonnementen per week f 0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per post f3.S5. losse nummer» 6 cent per ex. Advertenliën: 1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclame» f 0.60 per regel. Regelabonnement*tarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke regel meer f 0.15. Groentjes rie rubriek. Het is mogelijk dat er in dezen tijd veel goeds in do wereld aan het groeien is. In het verborgene bedoel ik en wil daarmee niet eens ironisch zijn. Die mooie vriendschapsverdragen: Londen- Rome, Parijs-Rome, straks misschien Praag- Rome-Warschau, als Praag erg slim is, vor men de zichtbare groei en worden met twijfel beschouwd. Men kent dit soort vanouds. Het is wel ouderwetsch, maar niet duurzaam. En er wordt zooveel prestige aan opgeofferd Gelukkig is ook prestige zeer ouderwetsch. Natuurlijk zijn die verdragen lapwerk, maar intusschen hebben zij in enkele weken tijds de ergste spanningen en gevaren weten weg te nemen. En als men nu vraagt „waarom?" gaat de herinnering toch wel vanzelf terug naar vorige jaren, waarin Volkenbonds-be- middeling of arbitrage of zelfs een plebisciet de spanningen en gevaren wegnam. Er zijn er, sinds 1918. al tientallen weggenomen. Ja- 1 pan's expansie-politiek heeft men niet weer staan het schijnt overigens twijfelachtig hoe lang die nog duren zal Italië's aanval op Abessinië heeft men niet verhoed en de oorlog Bolivia-Paraguay, zich voortslepend naar een triest einde, was een uitputtings voorbeeld dat de Spanjaarden in hun burger oorlog gingen nastreven. Maar hoe erg dat alles tezamen ook was en deels nog is verreweg de meeste conflicten werden voor komen en de Groote Oorlog Zelf werd tot dusver verhoed! Dat is erg belangrijk, omdat hij toch al zoo vaak voor de deur scheen te staan. De liefhebberij in het voorspellen van zijn aan vangsdatum is erg gezakt, omdat zoovelen er al een mal figuur mee hebben geslagen. Er loopen nu, geloof ik. alleen nog wat tips op het jaar 1940. Maar laat dat u niet veront rusten. Er zijn er al zooveel geweest en soms waren ze afkomstig van olie-, automobiel-, kranten- of kauwgom-koningen. Maar dan kwamen ze evenmin uit. r Werkelijk zijn er sinds 1918 al minstens twaalf Wereldoorlogen vermeden. Dat is een mooie prestatie. Zij moge niet kunnen gelden als bewijs van toenemend „humanisme" schrikt u niet, dat beteekent alleen maar menschelijkheid maar zij toont zeker aan dat de Machtigen niet erg geneigd zijn, elkaar te lijf te gaan. Ze taxeeren elkaar kennelijk als vrijwel even sterk. En wat van meer betee ken is is: zij vertrouwen dat luchtwapen niet. Wat moet er van hun mooie hoofdsteden te rechtkomen? Ergens op den achtergrond zwoegt die nijvere bij, de wapenfabrikant, en heeft maar veel liever dat ze bewapenen dan dat ze heusch gaan vechten. Ook hem ligt het vlieg tuig zeer slecht. Als het zoo blijft doorgaan moet daar op den duur iets goeds en blijvends uit groeien. Want zelfs deze wereld van ons schijnt niet dwaas genoeg om in het eindelooze te blijven bewapenen en tegelijkertijd den oorlog te vermijden. De onzinnigheid van dit proces begint meer en meer in de gaten te loopen. Ik heb maar steeds hoop dat Europa op een goeden dag merken zal. dat het zich zit uit te putten in werkloosheid en onderlingen na-ijver ten genoege en ten voordeele vanAzië én Amerika. Het is natuurlijk droevig dat men de ve lerlei rechtsregels, door Genève ontworpen, voorloopig terzijde heeft gelegd en Genève. als steen-des-aanstoots voor dictators, hut ten alle besprekingen laat. Maar als die tactiek tengevolge heeft dat men langs een anderen weg wel tot onder linge toenadering en dus op den duur ook tot rechtsregels kan komen, dan lijkt er alles voor te zeggen. „Vermijd den Grooten Oorlog" is het voornaamste parool van dezen tijd. Wordt het steeds duidelijker dat allen in Europa hem vermijden willen, dan is de toe nadering zeker. En of die dan het étiket Ge nève of een andere label krijgtdoet dat er zooveel toe? Ik kan het niet inzien. Als men er op den duur maar komt. Als er maar groei blijft. R. P. DE KONINGIN NAAR VLÏSSINGEN. 's-GRAVENHAGE. 21 April H.M. de Koningin zal zich op 2 Mei e.k. naar Vlis- singen begeven ten einde een bezoek te brengen aan de Zeevaartschool ..De Ruvter- school" aldaar, bij welke gelegenheid H.M. dan tevens het borstbeeld van wijlen Prins Hendrik, vervaardigd door den beeldhouwer Etienne. zal onthullen, dat door het huldi gingscomité ter nagedachtenis van den Prins in den gevel van de ..De Ruyterschool" is geplaatst. OPWEKKINGSSAMENKOMSTEN. Het Comité, dat bovengenoemde bijeen komsten organiseert, deelt ons mede. dat de winter-evangelisatie-campagne over veertien dagen gesloten wordt. Behalve de samenkomst van heden Donder- dagvond in het lokaal Parklaan 21. waarin de Evangelist B. Jenninga uit IJmuiden-Oost zal spreken, zullen er nog twee bijeenkomsten in de Kerk der Broedergemeente aan de Park laan No. 34 plaats hebben, n.l. de eerste op Donderdag 28 April met als spreker Ds. A. M. Berkhoff. predikant te Groningen over het onderwerp; ..Alle Macht aan Christus". Dc slotsamenkomst op Donderdag 5 Mei zal onder leiding' staan van den evangelist J. Sevensma uit Amsterdam. (Hier te lande en in den vreemde hebben nachtvorsten in de laatste dagen enorme schade aan gewas en vruchtboomen toegebracht). April! April doet wat hij vil, Naar ouden trant, met killen gril, Wij moeten 't weer ervaren; Zijn kille lusten viert hij bot Met sneeuw en hagel zelfs en spot Met menschlijke bezwaren. Zijn Noordenwind blaast scherp en guur, De lentetooi in de natuur Is zelfs voor hem niet heilig; Wanneer de dagvorstin verdwijnt. De nachtvorst op zijn beurt verschijnt, Is er geen bloesem veilig. Men zette in zoo menig land In deze eeuw een vorst aan kant. Vaak met zeer korte metten: De nachtvorst handhaaft zijn regiem, Brengt dood of schade in de kiem En is niet af te zetten. Wij lezen zulk een droef bericht En zuchten met een lang gezicht. Wij nietig zwakke menschen. Die meenen, dat zij machtig zijn, Maar in die dingen, o zoo klein. Slechts 't beste kunnen wenschen. Minister Goseling laat een vervolging instellen. In verband met de zaak-Oss. 's-GRAVENHAGE, 21 April. Ter zake van de beleedigingen langs ver schillenden weg aan don persoon van den Minister van Justitie aangedaan, heeft de Officier van Justitie te 's-Gravenhage het noodig geoordeeld in te grijpen en zijn door hem opspo ring en verhoor ter strafrechtelijke vervolging gelast van de verantwoorde lijke personen. De Officier van Justitie heeft aan de Rijks politie opgedragen een onderzoek in te stel len naar de herkomst van het artikel, voor komende in het „Nationale Dagblad" van Woensdag 13 April jl., waarin dit blad o.m. de volgende eischen stelde: 1. onmiddellijk aftreden van twee pastoors te Oss: 2. onmid dellijk aftreden van burgemeester Ploegma kers; 3 heengaan van minister Goseling en van den procureur-genex-aal te 's-Hertogen- bosch; 4 eerherstel der Koninklijke Maré- chaussée. Het A. N. P. deelt mede. dat op last van den Officier van Justitie in Den Haag de politie in Leiden een onderzoek naar de herkomst van genoemd artikel instelt. Het eenige Engelsche zeilschip, dat „Westward", vertrok dezer dagen van nog passagiers vervoert, de viennaster Plymouth voor een reis naar de Azoren. Flatwoningen of drie-gezins huizen Een door het Haarlemschc gemeentebestuur afgewezen grondverkoop. Naar men ons meedeelt is eenigen tijd geleden bij het gemeentebestuur van Haarlem een plan ingediend om in het Haarlemmerhout park een groot complex flatwoningen te bou wen. Daarvoor was het oog gevestigd op het driehoekterrein nabij de Middenlaan begrensd door de Prins Mauritslaan. de Anna van Burenlaan en de Willem de Zwijgerlaan, ter grootte van ongeveer 5500 M2. Voor den grond zou f50.000 betaald worden. De bedoeling was op dit terrein een complex gebouwen van twee verdiepingen te zetten met 48 flatwoningen. De grootste woningen met het front naar de Middenlaan gelegen, zouden f 700 huur moeten opbrengen, de huren der overige zouden varieeren om de f 600 en f 650. In elke flat zouden twee flinke kamers aan de straat komen en verder twee slaapkamers aan den achterkant. Voorts een hall met par ketvloer. geheel geïnstalleerde badkamer en een keuken met koelkast. De woningen zouden om een tuin gebouwd worden. Voor auto-bezitters werd een boxen garage ontworpen, terwijl elke bewoner in den tuin nog een rijwielberging zou krijgen. De bouwplannen waren van den architect Joh. A. Schothorst uit Den Haag, die reeds meer flatwoningen heeft gebouwd. De bouwkosten van het complex werden ge raamd op ongeveer 214 ton. Voor de werk verruiming in deze gemeente dus een object van veel beteekenis. Het kapitaal voor den bouw was aanwezig, daar de opzet gefinan cierd zou worden door een groote onderneming in het land die daarin een goede geldbeleg ging zag. Het gemeentebestuur heeft evenwel gewei gerd den grond voor dit doel te verkoopen. Aan de aanvragers werd medegedeeld, dat er bezwaren bestonden tegen het bouwen van zoo n hoog complex woningen op bedoelde plaats. Verder kregen de aanvragers den indruk, dat men van gemeentewege het plan zoo bezag, dat het in het wezen der zaak niet anders waren dan benedenhuizen met twee bovenwoningen, waarvan men een weinig succesvolle exploitatie vernachtte. Van den kant der aanvragers is deze ge dachte bestreden Wei was het juist dat voor drie boven elkaar gelegen flats tezamen een af zonderlijke ingang was ontworpen, maar dit was gedaan omdat de ervaring met flats in andere steden is, dat vele bewoners het min der aangenaam vinden als zij steeds in en uit moeten gaan door een hoofdingang met portiersloge. Bij nadere informatie is ons gebleken, dat 't gemeentebestuur overtuigd was dat van drie gezinswoningen te Haarlem geen goede ex ploitatie te verwachten is. Haarlem is een typische stad van eengezinswoningen. Boven dien achtte, men de uitgekozen plaats voor deze huizen ongeschikt. Tekort aan legerinslructeurs in Duitscliland. Beroep op gewezen officieren. LONDEN. 21 April «A.N.P.i De Daily Te legraph and Morning Post" meldt uit Berlijn, dat verdere bijzonderheden zijn bekend ge worden over het verzoek, dat gericht is tot gewezen officieren van het Duitsche leger, die thans in het buitenland verblijf houden. Zelfs, indien zij de leeftijdsgrens een paar jaar hebben overschreden, wordt hun verzocht naar Duitschland terug te keeren om behulpzaam te zijn bij de opleiding van soldaten voor het nieuwe Duitsche leger. Er is nog steeds een tekort aan goede instruc teurs. Het verzoek is niet bedoeld als een defi nitief bevel. Zij. die er geen antwoord op geven, worden niet beschouwd als te zijn te kort geschoten in hun plicht. Candidaten. die zaken leiden ten behoeve van het Duit sche bedrijfsleven, zal niet gevraagd worden deze op te geven. Duitschers, die werkzaam zijn in andere bedrijven, worden evenwel terug verwacht, zoodra zij kunnen. Naar schatting zal men langs dezen weg de beschikking krijgen over ongeveer 2500 instructeurs. Groot aantal dorpen weggevaagd. Turksche regeering help! de dakloozen. STAMBOEL. 21 April (Havas). Een speciale verslaggever van het dagblad Tan, die een bezoek breflgt aan het district Kircheir meldt, dat bij de aardbeving in Midden-Anato- lië veel meer slachtoffers te betreu ren zijn dan eerst werd vermoed. Het totaal aantal dooden zou meer dan duizend bedragen, terwijl gisteren melding werd gemaakt van tweehon derd. Vijf en twintig dorpen werden geheel verwoest, o.m. Turkalpinar, waar alle huizen werden weggevaagd. In die plaats zijn duizend personen dakloos geraakt. Er zijn speciale maatregelen genomen voor de dak loozen. De hulpactie wordt voortgezet. In de in Kirsehir en Yozgat gelegen dor pen, waar de aardschokken het hevigst waren, zijn, naar Havas verneemt, 244 personen om het leven gekomen en 18 ernstig gewond. 756 huizen werden geheel vernield. De bergingswerkzaamheden duren voort. Het aantal dooden zou aanzienlijk lager zijn geweest, indien zich tijdens de aardbeving niet zooveel menschen in hun woningen zou den hebben bevonden. De meeste slachtof- lers zijn vrouwen en kinderen. Jaclil op postduiven. Klacht van postduivenliefhebbers. Men schrijft ons: De vorige week zijn de leden van den Haarl. Postduivenbond begonnen met het africhten hunner duiven voor de komende wedvluchten. Helaas gaat dit gepaard met veel teleurstel ling. Verscheidene liefhebbers missen hun beste duiven. Anderen krijgen hun duiven thuis met stukgeschoten vleugel of door schoten borst. De oorzaak is ons al lang bekend. Onze wetgeving staat toe, dat Zondagsjagers hun jaehtlust" mogen botvieren, maar dan toch op vogels die niet door de wet worden be schermd of die schadelijk zijn voor den land bouw enz. Maar deze jagers kennen blijkbaar het verschil niet tusschen een postduif en een koolduif en schieten maar raak, vermoedelijk niet beseffend, dat zij aan een mooie sport ernstige schade doen. Reeds vorig jaar is bij de politie hierover geklaagd; zelfs werd een be wijsstuk meegebracht. Ver behoeft men niet te zoeken, want deze wandaden gebeuren aan den rand onzer stad, vaak kan men b.v. aan den Schalkwijkerweg op Zaterdagmiddag en Zondagmorgen het duivenschieten hooren en zien. Doch niet alleen hier. ook uit andere plaatsen van ons land komen legio klachten, zoodat de betrokken autoriteiten in dezen elkaar tot bestrijding van dit euvel veel kun nen bijstaan. In tijden van oorlog hebben de Nederlandsche liefhebbers steeds hun duiven in dienst van het vaderland gesteld, dus ver wacht mag dan toch ook worden, dat deze vogel meer en beter door pubhek en autori teiten wordt beschermd. Het wordt dan ook tijd. dat afdoende wordt ingegrepen en dat deze jagers of stroopers eens op de vingers getikt worden, zoodat hun de lust wel zal vergaan, om de liefhebberij van anderen te vernielen. De Haarlemsche liefhebbers ver trouwen hierop. NOORD-HOLLANDSCHE EVANGELISATIE LANDDAG. Tweeden Pinksterdag zal op het landgoed ..Beekenstein" te Velsen een Evangelisatie- Landdag gehouden worden onder leiding van den heer J. Sevensma, evangelist te Amster dam. Hieraan zullen tal van evangelisatie kringen uit Noord- en Zuid-Holland deel nemen. WANDGEDIERTE ABSOLUTE VERDELGING onder geheimh. en schriftelijke garantie. Euiveringsonderneming „RADICAAL" GEN. CRONJéSTRAAT 135 - TELEF. 11657 (Adv. Ingez. Med.j Dc eerste zitting van het nieuwe Egyptische parlement werd door Koning Farouk geopend. Rechts op de foto ziet men den minister-president Mahmoud. die zijn rede houdt. I Het woord is aan Löuis Latzarus: Wat de politici moest ont moedigen is te zien, hoe steeds dezelfde fouten de zelfde gevolgen hebben. Opstand in Cliinecsch Turkestan? Gericht tegen den Sovjct-Russischcn invloed. TOKIO. 21 April. (Domei). Volgens een uit Seoel «Korea» uit Japansche bron ontvangen bericht, zou in Sinkiang (Chineesch Tur kestan) een opstand zijn uitgebroken tegen de Sovjet Russischen invloed. Te Seoel werd bericht ontvangen, dat Mo hammedanen in opstand zouden zijn geko men en zich zouden hebben meester ge maakt van Aksoe <West Sinkiang), nadat een verwoed gevecht was geleverd. Het schijnt, dat de Sovjet-autoriteiten vreezen. dat de ..roode wegvan Rusland naar China, welke over Sinkiang loopt, door de nieuwe opmarsch zou worden afgesneden. De opstandelingen wachten een gunstig oogenblik af om Aksoe opnieuw te bezetten. Zij maken van Noord Sinkiang als basis voor hun operaties gebruik. De Sovjet-strijdkrachten, aldus Domei, zouden in Sinkiang 7000 man sterk zijn. Voorts zijn er gemotoriseerde afdeellngen en 20.000 man van den Sovjets gunstig gezinde stammen. Ituliaansche legervliegtuigen in botsing. Een der bestuurders omgekomen. ROME. 20 April. Twee vliegtuigen van het vliegveld Gorizia zijn met elkaar In botsing gekomen en neergestort Een der beide vlie gers kwam om het leven. ls wij U zeggen, dat een Groentje in Haarlem's Dagblad succes heeft, is dat geen nieuws voor U. Maar het is in Uw voordeel om het te onthouden en daarom herhalen wfj het telkens. Bevolking van Tsjecho-Slowakije gaat gasmaskers dragen. Koop verplicht gesteld. In den loop van deze week zal den koop van gasmaskers in Tsjecho-Slowakije verplicht gesteld worden. De belastingplichtigen in de steden van meer dan 10.000 Inwoners zullen binnen twee maanden gasmaskers voor hun gezinnen moeten aanschaffen. Het ligt in de bedoeling de geheele bevolking van maskers te voorzien. „De Boheemsche leeuw met keelpijn". Duitsche hoon over Tsjecho-Slowakije. Het orgaan van de S.S.. het „Schwarze Korps", publiceert een kaart van Duitschland, waarbij Tsjecho-Slowakije is bcteekend als de kop van een leeuw, waarvan de hals ge klemd ligt tusschen Oostenrijk en Silezië. Hieronder staat het volgende opschrift: ..Dc Boheemsche Leeuw. Misschien heeft hij keelpijn, want sedert 10 April brult hij niet meer zoo kwaadaardig". PRINS LL'DWIG FERDINAND VAN PRUISEN OP HUIZE DOORN AMERSFOORT. 21 ApriL Met den D-trein uit Berlijn is vanmorgen om 8.25 uur alhier aangekomen Prins Ludwlg Ferdi nand van Pruisen, die. naar bekend. 5 Mei a.s. met Prinses Kira van Ruslanud in het huwelijk zal treden. Per auto begaf Prins Ludwig zich naar zijn grootvader op huize Doorn. Het ligt in zijn voornemen morgen naar Duitschland terug te keeren. HEDEN- 14 PAGINA'S. pag. Bij de aardbeving in Anatolie zouden meer dan 1000 menschen om het leven zijn gekomen. 1 .Minister Goseling laat een vervolging in stellen in verband met verschillende be leedigingen hem inzake dc Ossche kwes tie aangedaan. Voor de tuinderij is een bedrag van f 215.000 beschikbaar gesteld. 3 Geen moeilijkheden bij de Fransch-Brit- sche besprekingen verwacht. 4 De spionnage in Engeland neemt toe. 4 In het volgend seizoen gaat de II. O. V. een zeldzaam jubileum vieren. 6 ARTIKELENENZ. R. P.: Wat groeit er? Mr. E. EliasDe lieve bestendigheid 3 Van onzen Weensehen correspondent: Weenen krijgt een Duitsch karakter. 4 Jhr. dr. J. C. Mollerus: Regeling markt- en ventwezen spoedig aan de orde? 7 v. II.: „De Stervende Zwaan" 7 Sport in 't kort 9 Damrubriek. 9 Voor de Vrouw jo G. .1. Kalt: Spaarndam's Gemengd Kour 12 K. de .long: Viool-voordracht avond. 12 De Burgerlijke Stand van Haarlem is op- genomen op jj

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 1