ZWANENBERG Het Provinciaal wegenplan. Vaststelling van het tertiair plan. H.D.'V ertelüeg WOENSDAG 11 M F. I 1938 HAARLEM'S DAGBLAD 6 Bij de wet van 27 December 1937 is wijzi ging gebracht in de Motorrijtuigenbelasting- wet en in de wet tot instelling van een Ver- keersfonds. Laatstgenoemde wetswijziging be oogt uit het Verkeersfonds jaarlijks een zeker bedrag aan de Provincies uit te keeren, ter verdeeling onder de beheerders van wegen, die niet op het bestaande Provinciaal Wegenplan overeenkomstig de Motorrijtuigenbelastingwet voorkomen, maar niettemin van belang zijn als verbinding voor doorgaand verkeer met motorrijtuigen. Bij eerstbedoelde wijziging wordt aan de Staten der Provincies de plicht opgelegd een plan vast te stellen van wegen, die voor die uitkeering in aanmerking komen, het z.g. Tertiair Wegenplan. Volgens artikel 34bis der wet moeten dooi de Prov. Staten bij verordening regelen wor den gesteld, waaraan een weg moet voldoen om op het Tertiair Wegenplan te mogen wor den geplaatst. Voorts moet een Wegenplan worden opgemaakt. Volgens artikel 38bis der wet wordt het aan de Provincie toegewezen aandeel verdeeld ten behoeve van de op het Tertiair Wegenplan voorkomende wegen. In deze provincie is reeds lang een wegen plan. Aanvullend Wegenplan geheeten, welks strekking ongeveer overeenkomt met het thans door de wet gevorderde Tertiair Wegen plan. Zou dus oogenschijnlijk kunnen worden volstaan met het Aanvullend Wegenplan als Tertiair Wegenplan zonder meer over te ne men, het college van Ged. Staten heeft ge meend deze gelegenheid te moeten aangrijpen om in dat plan enkele wijzigingen voor te stel len, zulks mede in verband met eenige in het Secundair Wegenplan aan te brengen veran deringen. Voor het jaar 1939 en volgende zouden Ged. Staten dan een nieuw plan willen zien vastge steld, waarin de bovengenoemde wijzigingen zijn aangebracht. Wat het Tertiair Wegenplan 1939 betreft wordt over de wegen in deze omgeving gezegd: Castricum-Bakkum. Voor dezen weg bestaat voldoende aanleiding hem op het wegenplan te zetten. Rijksweg Haarlem/Alkmaar—Heemskerk- provinciale weg Beverwijk/Uitgeest. Idem. Provinciale weg Beverwijk/Uitgeest—Assen delft—provinciale weg Haarlem/Purmerend Idem. 't Onverwoestbare hart van een HEEMAF STOFZUIGER waar niets aan verslij ten kan, de S. K. A. Rotor.Vraag eens aan Uw electricien wat dat is! C. J v. d. BROEK - HAARLEM. Oude Groenmarkt 24, Telefoon 11960 - Groote Houtstraat 52, Telefoon 15813. (Adv. ingez. Med.i Ledenvergadering Ned. Chr. Vrouwenbond. Lezing' van architect C. v. d. Linde. Gisteravond hield de Ned. Chr. Vrouwenbond in het wijkgebouw aan de Ged. Oude Gracht 104 een ledenvergadering, die druk bezocht werd. De nieuwe voorzitster van den Bond, mej. mr. dr. G. H. J. v. d. Molen, die vroeger ook eens presidente is geweest en tot de op richtsters van den Bond behoort, sprak voor het eerst 't welkomstwoord in deze vergade ring uit. Zij sprak in het kort over de betee- kenis van den bond. Mevrouw J. Visser-Oskam bracht verslag uit van de doeleinden van de Nederlandsche vereeniging voor luchtbescherming. Voorts werden afgevaardigden naar de jaarvergade ring in Den Haag op 31 Mei a.s. benoemd. Na de behandeling van de nieuwe statuten en het huishoudelijk reglement richtte mej. M. Dijkshoorn tot de aanwezigen een oproep om het Palestinadiorama te bezoeken. Na de pauze hield de heer C. v. d. Linde, ar chitect B. N. A. een lezing met lichtbeelden over ..Bouwen en wonen in Indië". Spr. lichtte met woord en beeld de primitieve houtbouw methode in Indië toe ten tijde van het bewind van J. P. Coen, het werksysteem der Inlan ders en de primitieve wijze van vervoer der bouwmaterialen steen). Van bamboe weet de inlander alles te maken. De Inlander, aldus spr., heeft schaduw noo- dig. Daarom zet hij zijn huisje onder de boo- men. Spr. toonde eenige typen van Inlandsche woningen. In" haar eenvoudigsten vorm heb ben deze een kleine galerij en een slaapkamer. Met betrekking tot de leefwijze van de inlan ders merkte spr. op dat zij van buiten af ge voed worden (de waroeng). Het familieleven der inlanders is zeer sterk. De bouw van een huis, groot of klein, gaat met vele ceremoniën gepaard. De Nederlandsche dienst voor de volksgezondheid schrijft bepaald gebruik van bamboe etc. voor, opdat de inlandsche huis jes meer hygiënisch worden. Spr. ging vervol gens over tot het toonen van Nederlandsche huizentypen. PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE RADIO CENTRALE OP. DONDERDAG 12 MEI. Progr. 3: 8.00 Keulen. 9.50 Parijs Radio. 11.05 Radio PTT Nord. 11.20 Parijs Radio. 12.20 Ned. Brussel. 12.35 Keulen. 2.20 Parijs Radio 2.35 Droitwich. 3.35 Keulen. 4.20 Ned. Brussel. 6.50 Keulen. 7.20 Fransch Brussel. 7.50 Parijs Radio. 11.05 Weenen of diversen. 11.20 Berlijn of Diversen. Progr. 4: 8.00 Ned. Brussel. 8.20 Diversen. 9.35 London Regional. 11.05 Droitwich. 11.50 Londen Regional. 4.20 Droitwich 5.35 Fransch Brussel. 6.20 Droitwich. 8.00 Deutschlandsen- der of div. 8.20 Droitwich. Progr. 5: 8.007.00 Diversen. 7.00 Eigen gramofoonplatenconcert. Geva rieerd programma.: 1. Puppe und Hampel- mann, Dajos Bela; 2. Marietje van Pietje, Bob Scholte; 3. Casino Dances. The blue Haw. Band: 4. Blaze away, Reginald Foort: 5. Mr. and Mrs. is the name, Dick Powell; 6. Ich will mich nicht verlieben, Ork. v. E. Bausch- ke; 7. The whisper Waltz, L. P. Acc. Band; 8. Stars and stripes for ever, Royal Guards; 9. Margaretha, Bob Scholte; 10. Truckin', Gerry Moore; 11. Tee bei Maikafer, Dajos Bela; 12. Das ganze Leben ist ein Roman, Orkest van E. Bauschke: 13. With sword and Lance, Reg. Dixon; 14. Amorettentanz. The blue Hung. Band: 15. Flirtation Walk. Dick Powell: 16 Gipsv Fiddles. L. P. Acc. Band; 17. Washington Gray March, Royal Guards; 18. Send me, Ger ry Moore. j 8.0012.00 Diversen. I Beverwijk—Buitenhuizen—Zaandam. Idem. Rijksweg Haarlem/Alkmaar bij Santpoort— Spaarndam: Hoewel verschillende wegen Haarlem verbinden met Spaarndam, komt de ze weg het meest in aanmerking voor plaat sing op het Tertiair Wegenplan. Bloemendaal (Kleverlaan) Aerdenhout-^ Vogelenzang. Deze weg komt voor op het Pro vinciaal Wegenplan. Het is gewenscht een nieuwen, beteren verkeersweg, ongeveer even wijdig aan dezen weg. op het Provinciaal We genplan te plaatsen en In afwachting van de totstandkoming daarvan den onderwerpelij- ken weg van dit plan af te voeren en op het Tertiair Wegenplan te plaatsen. Heemstede (Wipperplein)—Bennebroek—Vo gelenzang met zijtak naar den Rijksweg Haar lem/Leiden (Kennemerbeekweg). Er is vol doende reden dezen weg op het Wegenplan te zetten. Van Halfweg langs zij kanaal F tot den Rijksweg Amsterdam/Velsen. Idem. Halfweg—provinciale grens bij Lisse met zijtak naar den Rijksweg Amsterdam/Sassen- heim (Lisserweg). Het gedeelte ten noordoos ten van den Spaarnwouderweg komt voor op het Aanvullend Wegenplan, evenals het ge deelte van den Lisserweg ten westen van de Hoofdvaart. Het is gewenscht ook het overige gedeelte van den IJweg en van den Lisserweg op het Tertiair Wegenplan te plaatsen ter ver vanging van den op liet Aanvullend Wegen plan voorkomenden weg langs de Hoofdvaart Halfweg—Sloten tot den Rijksweg Amster- dam/Sassenheim met zijtak van Sloten naar den provincialen weg Haarlem/Schiphol/Die- men. Het verdient aanbeveling dezen weg op het Tertiair Wegenplan te plaatsen. Aalsmeer (Oosteinde)-provinciale weg Haar- lem/Schiphol/Diemen. Bij de uitvoering van het Boschplan Amsterdam zal de kleine Noorddijk, welke weg voorkomt op het Aan vullend Wegenplan, als verkeersweg verdwij nen. Het is gewenscht hiervoor een weg in de plaats te stellen op het Tertiair Wegenplan. Het noordelijk gedeelte van den weg is als nieuw aan te leggen gedacht. Verbindingsweg Santpoort—IJmuiden. Voor dezen weg is reden om hem op het Wegenplan te plaatsen. Velserpont-spoorwegonderdoorgang in de spoorlijn Haarlem/Velsen/IJmuiden. Idem. De weg Haarlem-Bloemendaal-Overveen- Aerdenhout-Vogelenzang, welk tracé over de geheele lengte bestaande wegen volgt, wordt vervangen door een nieuw te projecteeren weg tusschen de Zuid-Hollandsche grens bij Vogelenzang en den ten westen van de be bouwde kom van Haarlem ontworpen ringweg om Haarlem, benevens dezen ringweg tot aan de Kleverlaan. Voorgesteld wordt de bestaan de wegen op het Tertiair Wegenplan te plaat sen, met de bedoeling deze daarvan te schrap pen, wanneer de nieuwe weg gereed zal zijn. Ingevoegd wordt een nieuw tracé, dat een verbinding zal vormen van den genoemden weg ten westen van Haarlem met den Rijks weg Haarlem—Leiden. Dit weg vak vormt een schakel in den westelijken ringweg om Haar lem. Het tracé Bloemendaal—Zandvoort—Aer- denhout—Haarlem wordt verlengd met een gedeelte van de Julianalaan in Overveen, ter lengte van 500 m. om dit tracé in verbinding te brengen met den in het vorige tracé opge nomen weg. De doopplechtigheid van Prinses Beatrix. En de filmjournaals. Dank zij de bemoeiingen van den Regee- ringspersdienst en den Directeur van den Ne- derlandschen Bioscoop Bond. heeft de Konin gin wederom goedgevonden, dat de beide jour- naalfilmorganisaties Polygoon en Profilti in de St. Jacobskerk van de doopplechtigheid van Prinses Beatrix een filmverslag vervaardigen. Het zal niemand ontgaan van hoeveel be- teekenis deze welwillendheid is, aangezien op deze wijze een historische gebeurtenis in ons Vorstenhuis voor het nageslacht bewaard blijft en tevens het geheele Nederlandsche Volk van dit belangrijk gebeuren getuige kan zijn. Reeds Vrijdag 13 Mei zal in verschillende theaters van ons land een en ander vertoond worden FILIAAL STADSBIBLIOTHEEK EN LEESZAAL. Aanwinsten; OPVOEDING EN ONDERWIJS. Horst-Oosterhuis, Van der. en Wirtz. Van kind tot mensch; de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van den mensch Student worden; gids voor aankomende studenten. DE LEVENDE NATUUR. Beebe. Van viervoeters, vogels, vlinders en visschen. Ewers. -Mieren. Stoppelaar, De. Blinkende verten. HUISHOUDING. Polak-Kiek en Wittop Koning. Gezond verstand bij de besteding van het inko men. Wat gij moet weten; encyclopaedic voor de huisvrouw. NEDERLANDSCHE EN IN HET NEDERL. VERTAALDE ROMANS. Bruin. Een zakkennaaier grijpt naar het geluk. Buysse. Het ezelken wat niet vergeten was. Cronin. De citadel. Maurïac. Het einde van den nacht. DUITSCHE ROMANS. Dosbojewsky. Ausgewahlte Werke; 4 dln. Neumann (R.) Struensee; Doktor, Dik- tator, Favorit und armer Sünder. BADHUIZEN „WITTE KRUIS" HAARLEM. Het aantal genomen baden in de afgeloo- pen maand April was: Badhuis Koudenhorn 1136 mannen, 551 vrouwen, 79 werkl. baden, totaal 1766. Badhuis Leidscheplein1810 mannen. 850 vrouwen, 542 schoolbaden, 140 werkl. baden, totaal 3342. Badhuis Schotersingel: 2316 mannen, 902 vrouwen. 834 schoolbaden, 213 werkl. baden, totaal 4265. Badhuis Hofdijkplein: 2039 mannen, 781 vrouwen, 624 schoolbaden, 341 werkl. baden, totaal 3785. Badhuis van Egmondstraat: 2405 mannen, 1161 vrouwen, 735 schoolbaden, 413 werkl. baden, totaal 4714. PERSONALIA. Aan den heer H. J. van Gelderen, beëedigd commies ten Hypofcheekkantore te Haarlem, is met ingang van 24 ,Mei a.s. na een ruim 50-jarigen diensttijd, eervol ontslag verleend. Zoo'it stapel boterhammen en nog véél meer kunt U met één busje van die heerlijke, pi kante Zwanenberg's Leverpastei rijkelijk besmeren. Heerlijk van geur en smaak en een tractatis aan de koffietafel 1 maakt wat smaakt t SotSmimSmimSmimSrü^im^Sm^SmdrnSmSmèmSmitimSm fAdv. Ingez. MecLt VEREENIGING „DE nAARLEMSCHE MANèGE" De aangekondigde tweede uitvoering had Maandagavond plaats; die had hetzelfde suo ces als Zaterdagavond; zij eindigde weer met een springwedstrijd, waarin Mevrouw Eysvogel op „Erica" nummer één werd; Ernst Jonker op „Grasda" no. 2, en de heer Robert op „Wel come" no. 3. Zooals aangekondigd was had deze voorstel ling een liefdadig doel, n.l. ten bate van de Vereeniging Kin derbewaar plaats Haarlem- Noord. Daar de tribunes geheel bezet waren, kon er een flink bedrag aan deze liefdadige in stelling worden afgedragen. Tijdens de pauze dankte de secretaresse, Mevrouw Van 't Hoog, het bestuur voor de hulp, die door deze uitvoering aan de minder bedeelden kon worden gegeven. Na afloop nam de voorzitter der Vereeniging nog eens het woord, om allen, die aan de uit voering hadden deelgenomen, te danken. Hij wees er op, hoe bemoedigend het was te zien, hoe zij, die deze mooie rijsport beoefenen en propageeren, daarbij het sympathieke doel der vereeniging niet vergeten. U eiselit Tan het looprlak van Uw fietsbanden heel wat meer dan van Uw schoenzolen. Het moet veel langer mee gaan, het moet zorgen dat Uw fiets licht loopt en dat U nooit slipt. Dat kunt U ver wachten van de banden van een Germaan. 'N E II M A A M daar heb je wat aan N.V RIJWIELINDUSTRIE P.4J. V. WERVEN. MIPPIl (Adv. Ingez. Med.) FAILLISSEMENTEN. Door de Arrondissements-Rechtbank te Haarlem zijn de volgende faillissementen uit gesproken op Dinsdag 10 Mei j.l.: 1. A. F. W. Husemeier, slager, wonende te Hillegom, Hoofdstraat 140. Curator mr. J. G. Bettink, wonende te Haarlem. 2. C. Admiraal, opticien, wonende te Be verwijk, Breestraat 130. Curator mr. J. O. Baron, wonende te Bever wijk. 3. A. A. Zuurendonk, zonder beroep, wo nende te Haarlem, Badhuisstraat 8 rood. Curatrice mevr. mr. C. L. Vis—Sanders, te Haarlem. 4. F. Vreeken, vroeger kweeker, thans bloemist, wonende te Haarlemmermeer, Aals- meerderweg 832. Curator mr. J. H, C. Slotemaker te Haarlem. Rechter-Commissaris in deze faillissemen ten mr. L. Vliegenthart te Haarlem. Door het verbindend worden der Uitdee- lingslijst zijn geëindigd de faillissementen van: 1. M. F. van der Steen, groentehandelaar, wonende te Hillegom, Curator mr. A. Beets te Haarlem. 2. M. Hartkamp, accountant, wonende te Heemstede. Curator mr. O. H. van Wijk te Heemstede (na verzet) Jane koopt een mantelcostuum. door JAMES LUM. ANE Grant en haar vriendin Kay wan delden al vijf maanden door de drukke straten van Hollywood zonder dat ze bij de ..Majestic", de filmmaatschappij, waarbij ze stonden ingeschreven, een rol van eenige beteekenis hadden vervuld De meisjes hadden maanden achtereen tallooze belang rijke engagementen gehad, doch eensklaps was het afgeloopen en vielen ze terug in het on afzienbare leger van figuranten, die eens in de maand de gelegenheid krijgen vijftien tot twintig dollars te verdienen. De beide vrien dinnen verkeerden in benarde omstandig heden, toen ze eensklaps hoorden, dat George Lytell,' de groote regisseur van de „Majestic", het bekende boek ..De zwijgende dame" zou verfilmen Voor een van de hoofdrollen had hij een opvallend onschuldig meisjestype noo- dig en wellicht zou er in heel de filmstad geen figuur kunnen worden gevonden, die hiervoor beter in aanmerking zou komen dan Jane. Maar hoe moest Lytell hiervan worden overtuigd? Een persoonlijk bezoek aan den regisseur vormde de eenige oplossing. Doch Lytell stond bekend als een man, die van een dame verwachtte, dat zij uiterst smaakvol ge kleed ging en vijf maanden van werkloos heid hadden veroorzaakt, dat Jane's garde robe niet meer met de laatste mode in over eenstemming was. „Had ik maar iets aardigs om aan te trek ken", klaagde zij. „Ik weet zeker, dat ik dan een goede kans zou maken." „Er staan een pracht van een mantelpak met een juweel van een bontkraag bij Sheret. Ik weet zeker, dat je daarmee de rol krijgt," vertelde haar vriendin Kay, die ijverig bezig was een torn in een blouse te naaien. „Wat schiet ik daar nu mee op. Je weet dat ik geen cent heb en de prijzen bij Sheret zijn buitensporig hoog." „De rol." mijmerde Kay. ..zal je in staat stellen het mantelpak te krijgen en het man telpak zal je in staat stellen de rol te krijgen. Weet je wat? We zeggen hem, dat je de rol al hebt dan verkoopt hij ons het mantelpak wel op crediet." Jane schudde vermoeid het hoofd. „Een prachtig idee! Je vergeet alleen dat Sheret al jarenlang filmactrices kleedt en pre cies weet wie een contract heeft bij de maat schappij en wie niet. Maar och we kunnen het eens probeeren. Eenige minuten later stonden ze voor "et groote mode-magazijn. „Die daar", zei Kay. terwijl ze naar Sheret's étalage wees. „Dat blauwe costuum in den hoek. Het is precies jouw maat". „Prachtig", fluisterde Jane. „Had ik het maar vast". „Laten we naar binnen gaan", stelde Kay voor. „Nee hebben we en ja kunnen we krij gen". Ze stapen den ruimen, modernen winkel binnen. „Is mijnheer Sheret aanwezig?" vroeg Jane aan een verkoopster. „Nee, dames. Op het oogenblik niet mijn heer is lunchen. Maar kan ik u helpen?" Jane keek haar vriendin aan en Kay knikte bemoedigend. „Wilt u mij dat blauwe mantel-costuum met dien grijzen bontkraag laten zien uit de éta lage?" De verkoopster bracht het costuum en wees naar een deur. „Daar kunt u passen". Toen Jane weer naar buiten kwam stonden Kay en Sheret, de eigenaar van de zaak, met elkaar te praten. Hij keek op en glimlachte. „Buitengewoon! Zeldzaam chique! Alsof het voor u is gemaakt". Jane ging voor een spiegel staan en bewon derde zichzelf. „Wat is de prijs?" vroeg ze over haar schouder. „Slechts honderd vijftig dollars. Een zeld zaam koopje". Jane liep moedig op hem toe. „Luistert u eens, mijnheer Sheret. Op het oogenblik kan ik niet betalen, maar ik móet het costuum hebben! Het beteekent voor mij een rol een contract voor langen tijd. Ik zal een hoofdrol krijgen in „De zwijgende dame" als ik indruk weet te maken op George Lytell. U weet als je je bij hem presenteert, hangt bijna alles van je voorkomen af". Sheret haalde de schouders op. Kay zuchtte bij voorbaat en keek haar vriendin bijna ver wijtend aan. Haar blik scheen te zeggen: „Hoe kan je nou zóó onhandig zijn om ineens al je kaarten op tafel te leggen". „En hoe staat het. dan met mijn geld?" vroeg Sheret lichtelijk spottend. „Dat is toch geen manier om zaken te doen? Bovendien ik heb er feitelijk al een dame voor iemand die contant betaalt", voegde hij er aan toe. „Geeft u haar een kans", waagde Kay zich in het gesprek. „U weet net zoo goed als wij, wat het beteekent. wanneer je je bij regisseur Lytell moet presenteeren". „Dat weet ik", antwoordde Sheret „Maar weet u wat. het voor mij zou beteekenen, wan neer ik maar een costuum meegaf aan ieder een, die meende dat zij kans had op een rol? Ik zou in een minimum van tijd failliet zijn!" „Dit is heel iets anders", verdedigde Jane zich. „Ik weet absoluut zeker, dat ik de rol krijg, als ik in dit mantelpak kom" „Het blijft mij een raadsel, hoe u er zeker van kunt zijn Bovendien ben i k de persoon, die in dit geval zekerheid noodig heeft en niet u. Het spijt me. maar ik kan aan uw verzoek niet voldoen" De meisjes begrepen, dat het geen zin had verder met den eigenaar van de zaak te rede twisten. Ze zagen er trouwens ook geen heil in om zich Sheret tot vijand te maken. „Als ik naar mijn gemoed te werk was ge gaan", voer Jane uit, zoodra ze buiten waren, „dan had.ik hem vierkant in zijn gezicht ge zegd, dat hij een groote vrek is". „Toch was het onredelijk geweest", ver maande Kay haar. „Vergeet niet, dat Sheret een zakenman is en op zijn geld moet letten. En dan mag hij niet teveel risico nemen". Eensklaps bleef ze staan. „Maar maar mis schien bestaat er tóch nog een mogelijkheid, dat we mijnheer Sheret voor ons plan. winnen. Kom gauw mee naar huis, kind dan zal ik het je rustig uitleggen". Op den middag van den volgenden dag stonden de twee meisjes weer tegenover Sheret. „Mijn voorstel is dit", zei Jane. „U geeft mij het mantelcostuum en ik krijg de rol. En voor die tegemoetkoming betaal ik u het dubbele bedrag van wat u vraagt". Sheret streek met een dikken vinger langs zijn neus. „Dus ik betaal u", herhaalde Jane wanho pig, „ik betaal u dubbel, als ik de rol krijg. Waaraan ik niet twijfel". Sheret schudde eerst het hoofd. Toen aar zelde hij en krabde zich achter het oor. Plot seling begon hij te glimlachen. „Goed", antwoordde hij. „Een dubbele prijs en ik neem het risico. U betaalt mij, zoodra u de rol hebt. En vergeet dan nooit wie u het benutten van die kans mogelijk heeft ge maakt". Jane was in de wolken. „Dat zal ik nooit vergeten, mijnheer Sheret. U kunt er van op aan, dat ik bij u zal blijven koopen en u bij iedereen zal aanbevelen". Ze drukte den eige naar dankbaar de hand. „Hoe laat is 't?" vroeg ze toen. Sheret haalde een massief-gouden horloge uit zijn vestzak en antwoordde: „Kwart voor tweeën". Jane wendde zich tot Kay. „Dan trek ik het mantelpak direct aan en ga regelrecht naar George Lytell". Sheret wreef vergenoegd de handen, terwijl de beide meisjes in de kleedkamer verdwenen. Zijn chef-verkoopster, die op hem toekwam, zag er minder vergenoegd uit. „Hoe kunt u zooiets doen?" vroeg ze haar patroon. „U hebt toch geen enkele zekerheid? Als ze die rol niet krijgt, dan ontvangt u geen cent". „Maakt u zich niet bezorgd", glimlachte Sheret. „Gelooft u maar niet, dat ik mijn her senen niet gebruik. U weet. dat mevrouw I.y- tell een cliënt van ons Is. Toevallig trof ik haar vanmorgen en ze vertelde mij, dat haai man luist har) besloten mejuffrouw Jane Grant een hoofdrol te geven in de nieuwe film „De zwijgende dame". (Nadruk verboden). Hoe ontstaan „nieuwigheden" op bloemengebied. Een vraag, die werkelijk zoo overbodig niet is en waarop de meesten van ons het antwoord wel niet zullen weten. Ieder jaar immers ver schijnen in de catalogi der groote firma's on der een apart hoofdje de noviteiten, die ons leeken meestal direct opvallen doorden vrij hoogen prijs, maar wie zich zoo'n aan winst aanschaft zal al gauw bemerken dat het dubbeltje extra heusch niet tevergeefs ge offerd is. Hoe komen die nieuwe snufjes nu voor den dag? We begrijpen wel, dat een kweeker daar niet op een goeden dag eens rustig voor is gaan zitten en na een paar weken of desnoods maanden met het nieuwigheidje aankwam, dat hij zich had voorgesteld te „maken". Ook moeten we ons geen al te romantische dingen voorstellen over het Geluk, dat een kweeker juist op het goede moment te hulp kwam en hem midden in een veld doodgewone Duej es de langgezochte Zwarte Tulp zou laten vin den! Een „sport" komt wel voor, maar heusch niet zoo vaak. Ook de expedities naar vreem de landen, waar volgens goedgeloovïge zielen de bijzondere planten maar voor het oprapen liggen en waar iedere kweeker goud aan kan verdienen, zijn niet zulke goudmijntjes als men zich wel voorstelt. Toch zijn dit wel de drie wijzen, waarop nieuwigheden plegen te ontstaan: door kwee king (kruising meestal tusschen bestaande soorten), door het cultiveeren van plotseling optredende sports, mutaties of verloopingen en ten derde door het importeeren van soorten uit landen, waar deze inheemsch zijn. Zoo'n soort noemen we een species. Uit de laatste jaren kennen we b.v. allen de wilde tulpen, de z.g. species-tulpen, hierheen gebracht uit Tur kestan. Klein-Azië enz., waar ze in het wild voorkomen. Dat de kweeker in geen van de drie gevallen zoo maar direct klaar is en er veel moeite en tijd aan te pas komt, is wel zeker. Zelfs het schijnbaar eenvoudigste: het importeeren van species, valt niet mee. De kweeker kent die nieuw-geïmporteerde soor ten eerst net zoo min als wijhij moet nagaan onder welke omstandigheden het zaad wil bloeien (een factor van groote beteekenis); of er soorten bestaan, die soms nóg mooier zijn dan de ingevoerde; hij moet uit het ingevoer de zaad de beste vormen behouden en tenslot te nog rekening houden met den smaak van het publiek. Jaren duurt het, eer zoo'n ge- importeerde nieuwigheid dan eindelijk in den catalogus en daarmee aan de markt komt. De kweeker heeft dan gezorgd, soorten aan te bieden die in ons klimaat gedijen en die over eenkomen met wat men hier vraagt, en ook heeft hij een voldoende hoeveelheid zaad moe ten winnen. Geen wonder, dat zoo'n nieuwig heid in het begin prijzig kan zijn! Nog langer tijd vraagt het kruisen van planten. Er is veel kennis, oplettendheid en geduld voor noodig. Het gaat immers niet om het lukraak overbrengen van stuifmeel van de eene bloem op de andere: dat is eenvoudig genoeg. Achter iedere kruising zit een opzet, een bedoeling om een bepaalde bloem grooter, sterker of kleuriger te maken. Toch speelt het toeval soms een rol en de mooiste kruisingen zijn er wel ontstaan na geheel willekeurige be stuiving door bijen En ook kunnen er prachtige dingen ont staan als er sports, mutaties of verloopingen optreden en de natuur dus zélf de zaak in handen neemt. Plotseling treedt er b.v. in een veld van duizenden louter witte bloemen van een bepaalde soort een plant op met andere en bijzonder mooi getinte bloemen. Men zet er een beschutting van fijn gaas omheen om alle bestuiving door insecten te verhinderen, en wint er afzonderlijk zaad van. Het jaar daar na wordt dat op een ander veld uitgezaaid en levert meestal bloemen van allerlei kleur en vorm op. Het grootste gedeelte is echter gelijk aan dien eersten, plotseling ontstanen vorm van verleden jaar. Door nu alleen die goede nakomelingen te behouden en verder te kweeken verkrijgt men een steeds hooger per centage nakomelingen. Tot de soort tenslotte in den handel gebracht kan worden. Een wonder dat nieuwigheden duur zijn? L. S. SPEELTUIN „WELTEVREDEN". Deze speeltuin houdt Zaterdag 14 en Zon dag 15 Mei haar jaarlijksche tentoonstelling in 't clubgebouw gevestigd Cheribonstraat 15. Zij die de tentoonstelling bezoeken en het mooie onschoolsche werk. dat door de kin deren zelf gemaakt is. zien, zullen zich af vragen hoeveel geduld de leidsters cn leiders moeten hebben het kind dit alles bij te brengen. IVIEFAPRO-FILMS. Donderdagmiddag en Donderdagavond 12 Mei a.s. worden in het Concertgebouw alhier filmvoorstellingen gegeven, aangeboden door het Instituut Mefapro. Dit Instituut is uitvoerder van de propa ganda voor Ned. Fabrikaat, in samenwerking met de Vereen. „Nederlandsch Fabrikaat". Er zullen gedurende de voorstellingen mon delinge toelichtineen eepeven worden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 10