Haarlem's Dagblad
Wachtmeester
gearresteerd
Een Ramp
Kousen van stroo.
Omwenteling in Brazilië?
Berlijn haalt den Fuehrer in
Z.H.P. BEHANGSELS
55e Jaargang No. 16836
Uitgave Lourcns Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Grootc Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodicnst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 1505'!
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 11 Wei 19,'lJl
Abonnementen per week f0.23. p. iftnand
f 1.10. per 3 maanden f3.25. franco per
poet f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Ad verten lien1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Regclnhonnementstaricven op annvrnag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elke
regel meer f 0.15. Groentjes rie rubriek.
Er is een mijnramp in Engeland geschied. In
een mijn te Duckmanton. Er zijn negenen
zeventig slachtoffers van die ramp en niet
alleen in het getroffen mijndistrict, ook niet
alleen in Engeland komen ontroering en me
degevoel met de nabestaanden tot uiting. De
Dagbladen in andere landen, ook de Neder-
landsche, toonen eveneens die ontroering en
dat medegevoel.
Intusschen zetten de slachtingen in Spanje
en in China zich voort. Daar worden niet al
leen vaders van gezinnen op allerlei geraffi
neerde wijzen ter dood gebracht, maar ook
vrouwen en kinderen in massa's vermoord.
Sommigen worden alleen maar voor het leven
verminkt. Anderen worden krankzinnig ten
gevolge van de geleden beproevingen. Maar
veel medegevoel wordt met hen niet betoond.
Het zijn er te veel en het duurt te lang. De
mijnramp in Duckmanton is wel voor de men-
schelijke sympathie bereikbaar, zelfs op dui
zenden kilometers afstands nog, maar de veel
grooter slachtingen in Spanje en China schij
nen dat allang niet meer te zijn. Al vallen
daar zooveel meer slachtoffers bij en al zijn
de omstandigheden vaak nog veel erger. Zij
zullen eerstdaags in China nog verergeren,
want nu het den Japanners tegenloopt gaan
zij met gifgassen werken en zullen eens zien
wat deze extra-speciale vorm van modernen
heldenmoed uitwerkt. Ik herinner eraan dat
het gebruik van gifgassen in den loop dei-
jaren in velerlei vormen is verboden en afge
zworen en zoo en dat tenslotte alle landen
zijn begonnen met de organisatie van hun
luchtbescherming, waarin het gasmasker zulk
een belangrijke factor is. Zooveel vertrouwen
heeft men op den duur in de „humaniseering
van den oorlog" behouden. Die is trouwens
altijd nonsens geweest. In eiken oorlog weer
zijn de bepalingen die het gebruik der strijd
middelen beperken, overtreden zoodra een der
partijen voldoende in de knel raakte. Waarop
de tegenpartij haastig het gegeven voorbeeld
volgde. Geen wonder^want een oorlog is een
wettelooze, rechtelooze zaak, die in wezen geen
enkele beperking kan aanvaarden omdat zijn
hoogste doel de volkomen vernietiging van
den tegenstander is. En dit doel „heiligt", alle
middelen.
Nu men zich zoo menschelijk en zoo ont
roerd betoont over de mijnramp in Duck
manton wil ik toch even herinneren aan de
zich voortdurend voortzettende rampen in
China en Spanje. Of zijn dat geen rampen?
Het lijkt mij toch van wel en de betrokkenen
zullen het, voorzoover nog in leven, zeker niet
ontkennen. Daar zijn millioenen menschen die
den oorlog geenszins gewild hebben, die
juist in die landen met een heel sober be-
staantje al tevreden en gelukkig waren. Plot
seling is men hen gaan overvallen, martelen
en uitmoorden om redenen, waarvan de mees
ten hunner zelfs niet het flauwste begrip heb
ben en waaraan zij zeker geenerlei schuld
dragen. Dat zijn rampen van veel grooter om
vang niet alleen, maar ook van veel dieper
beteekenis dan de mijnramp in Duckmanton,
hoe treurig die ook moge zijn.
En als de velen straks het onvermijdelijke
geroep om beter veiligheidsvoorschriften in de
mijnen aanheffen maar zich onverschillig
toonen ten aanzien van pogingen om de
Spaansche en Chineesche rampen te beëindi
gen en nieuwe massa-rampen van dien aard
te voorkomennu, dan ben ik van al die
gevoeligheid en ontroering over Duckmanton
niet onder den indruk. Dan is dat een schijn-
vertooning, voorzoover het geen volkomen ge
brek aan eigen inzicht ishetgeen ook veel
voorkomt.
Misschien is het niet vriendelijk zulke ver
gelijkingen te maken. Misschien ware het wel
zoo gemakkelijk en eenvoudig, de tactiek des
struisvogels maar te volgen en zulke dwaze
en domme toestanden maar gelaten te aan
vaarden, zeggend: ,.zoo is de wereld nu een
maal" of iets dergelijks. Degenen die het on
vriendelijk vinden zij verzekerd, dat het ook
niet vriendelijk bedoeld is.
R. P.
(Een fabriek bij Berlijn zal
kousen gaan fabriceeren van
stroo.)
Merkwaardig, men ziet er geen been in,
een kous
Van stroo saamgesteld te bereiken.
Als technisch succes verdient zooiets applaus,
Of 't mooi is. zal later wel blijken.
Ik sta er als leek voor, hoe krijgen ze 't zoo,
Reeds veel wat zij doen is bijzonder.
Maar kousen van stroo. dat is lang niet
van stroo.
Dat grenst voor een leek aan een wonder.
Natuurlijk, je ziet het de kous niet meer aan,
Dat die ooit uit stroo werd geboren.
Wie denkt, dat zij ooit als een stroopop
zal gaan,
Heeft straks een illusie verloren.
Het naadje der kous heeft, zoo zegt men er bij,
Met stroocellulose te maken,
Daaruit fabriceert men dan kunstige zij,
Om zoo tot de kous te geraken.
Men zet tegenwoordig veel zonderlings op,
En moet er dus voortaan mee reeknen,
't Bekende gezegde; de kous op den kop,
Kan simpel een stroohoed beteeknen.
P. GASUS.
Na de besprekingen te Rome.
Ongerustheid op den Balkan.
LONDEN. 10 Mei. (Havas). De correspon
dent van de Times te Istanboel maakt zich de
echo der ongerustheid en levendige ontevre
denheid. waarmede in Turkije de uit Rome
ontvangen berichten, volgens welke de beide
dictatoren het eens zouden zijn geworden
over hun invloedssferen" zijn opgenomen.
De correspondent schrijft: Met het oog op de
hier door het onderhoud te Rome veroorzaak
te ongerustheid krijgt de reis van Jalal Bayar,
den Turkschen premier, en Rustu Aras. den
minister van buitenlandsche zaken, een nieuw
belang".
De coi-respondent doet voorts uitkomen, dat
de Balkanstaten thans te zeer gesteld zijn op
hun onafhankelijkheid om buitenlandsche in
menging te dulden. Zooals men weet. stellen
de Turksche ministers zich voor vier dagen te
Beldrago te verblijven en op hun terugreis
naar Ankara te Sofia af te stappen.
10.000 MENSCHEN
hebben weldra de
PALESTINA DIORAMA'S
gezienU ook al?
Eiken werkdag (beh. Vrijdag) 3-5 en 7-9
SCHOTERSINGEL 117 A.
(Adv. Ingez. Medj
van de Kon. Marechaussee
Heeft indertijd deel
genomen aan het
onderzoek in Oss.
's-HERTOGENBOSCH. 11 Mei. Door
de militaire justitie is gearresteerd en
naar het huis van bewaring alhier
overgebracht de wachtmeester van de
koninklijke marechaussee van de W.,
thans in Terneuzen, vroeger in Oss.
Wachtmeester van de W. heeft in
dertijd een groot aandeel gehad bij het
onderzoek en tot klaarheid brengen
van verschillende misdrijven van de
bekende Ossche bende en behoorde
ook tot degenen, die door H.M. de Ko
ningin voor hun verdiensten werden
gedecoreerd.
Reeds eerder waren er aanwijzingen
tegen van de W. bij de militaire justi
tie ingekomen, doch deze konden niet
tot een strafvervolging leiden.
Wel werd van de W. toen overge
plaatst naar Terneuzen.
Thans zijn echter nieuwe gegevens
in handen der justitie gekomen en
deze hebben tot zijn arrestatie en in
sluiting geleid.
Russische emigranten-tragedie.
In vele landen wegens winkeldiefstal
veroordeeld.
Mej. H. B., Russische uitgewekene, moest
Dinsdag voor de Haagsche rechtbank terecht
staan wegens diefstal van vijf vosbonten uit
een winkel tc 's-Gravenhage. Uit het onder
zoek ter terechtzitting, bleek, dat zij in Bel
gië, Duitschland en Frankrijk vele malen
wegens winkeldiefstallen veroordeeld was.
Nadat de officier van justitie in zijn requi
sitoir een gevangenisstraf van acht maanden
had gevorderd, lichtte de verdediger, mr. Van
Heyst van Romunde een tipje van de sluier
van het tragische verleden van verdachte op.
Tijdens de Tsaren-regeering was haar vader
rector van de universiteit te Moskou en als
meisje genoot zij een goede opvoeding op het
gymnasium Dit werd alles plotseling afge
broken door de revolutie, waarbij haar vader
en moeder gedood werden.
Zij zelf werd toen verpleegster, doch
vluchtte later naar Constantinopel. Nadat
zij daar uit het land gewezen werd, begonnen
haar zwerftochten door Europa. In Parijs, het
toevluchtsoord voor Russische emigranten,
vertoefde ze langen tijd, doch daar werk
moeilijk te vinden was, zonk ze steeds dieper.
Ten slotte kwam ze in Nederland terecht en
na het plegen van den diefstal, in het Huis
van Bewaring.
Thans, zoo deelde de verdediger mede, heeft
ze van de Sovjet-regeering vergunning ge
kregen naar Rusland terug te keeren. In ver
band daarmee drong pleiter op een clemente
straf aan, opdat verdachte spoedig naar haar
vaderland sou kunnen vertrekken.
Als besluit van de opvoeringen in het Forum Mussolini, ter eere van Hitler's
bezoek, werd des avonds op de Monte Mario een uitvoering geënsceneerd van de
tweede acte van de opera „Lohengrin". Hier ziet U het sprookjesachtig verlichte
tafereel.
JEHUDI MENUHIN GAAT TROUWEN.
LONDEN 10 Mei t Reuter-A. N. P.» Het is
bekend geworden, dat Jehudi Menuhin nog
deze maand te Londen in het huwelijk zal
treden met Nola Nicholas, een te Melbourne
(Australië) woonachtige jongedame.
Bewind van Vargas zou omver
geworpen zijn.
President Vargas.
BUENOS AIRES, 11 Mei. (Reuter-
A.N.P.) In een bericht uit Rio de
Janeiro wordt gezegd, dat militairen
in opstand zijn gekomen en dat zij
door burgers worden gesteund.
Volgens een bericht uit Montevi
deo (Uruguay) aan het dagblad El
Dia zou de regeering van Vargas
omver geworpen zijn door fascisten.
De Argentijnsche bladen melden uit
Montevideo (Uruguay) dat een voor-
loopige regeering in Brazilië is ge
constitueerd.
De Braziliaansche ambassade te
Londen heeft in tegenstelling met de
ze berichten verklaard geen enkele
bevestiging te hebben ontvangen van
de geruchten, dat in Brazilië een op
stand zou zijn uitgebroken.
MONTEVIDEO (United Press) -
Van een zijde, die voor volstrekt be
trouwbaar mag doorgaan, vernemen
wij, dat er aan den opstand in Rio de
Janeiro thans reeds een einde is ge
komen.
De geheele stad geïllumineerd.
Goering begroet Hitier.
Het D. N. B. meldt uit Berlijn 10 Mei: Te
22.45 uur is de rijkskanselier Hitier aan het
Lehrter-station te Berlijn aangekomen. Dc
laatste 17 Kilometer, van Wannsee af. had
de trein gereden door een haag van nikkel-
dragers.
Op het station werd Hitier begroet door alle
hooge autoriteiten van staat, partij en leger,
onder leiding van Goering. Deze hield een
toespraak, waarin hij zeide, dat de geheele
Duitsche volk zeer gelukkig is, nu de Führer
weer in het land is. Het volk heeft met warm
hart gadegeslagen, hoe zijn leider de gast
van het bevriende Italiaansche volk geweest
is. Het is dankbaar voor de groote gastvrij
heid, die de koning en keizer den Führer
heeft betoond. Vooral echter, aldus Goering,
hebben de harten sneller geklopt, toen gij
en de Duce de wederzijdsche vriendschap met
woorden bezegelden. De vriendschap der lei
ders is de vriendschap van de volken. En
wanneer gij eeuwigen vrede afkondigt en de
Duce bevestigt dien, dan zal ook deze vriend
schap van onze volken eeuwig zijn. Wij dan
ken God, dat gij behouden bij ons terugge
keerd zijt.
De woorden van Goering werden met groot
gejuich begroet.
Berlijn heeft den Führer zelden een zoo
grootsche ontvangst bereid als thans. De ver
siering der stad overtrof den tooi bij vorige
gelegenheden. De weg, dien het gezelschap
door de stad volgde, was geheel geïllumineerd
in verschillende kleuren. Toen Hitier door dc
Brandenburger Tor reed. stegen reusachtige
fonteinen van vuur op, die de omgeving ver
lichtten.
Na een zegetocht door de feestelijk versier
de straten kwam Hitier te 23.12 uur bij de
rijkskanselarij aan. Hij verscheen even later
op het balkon om voor de huldebetuigingen
ie danken.
Dc doopplechtigheid van Prinses
Beatrix.
De Koningin begroet Haar gasten aan het
station.
's-GRAVENHAGE. 11 Mei. Hertog Adolf
Friedrich van Mecklenburg en de hertogin
zijn heden met den Berlijnschen nachttrein
aangekomen en door H.M. de Koningin op het
perron van het station staatsspoor begroet.
De vorstin van ErbachSchönberg is reeds
in den Haag aangekomen, evenals de graaf
en gravin Kotzebue.
Prinses Armgard en prins Aschwin wor
den in den loop van den dag in de residentie
verwacht. Zij zullen per auto aankomen.
's-GRAVENHAGE, 11 Mei Nader is be
paald, zoo vernemen wij. dat de kamerheer,
die aanwezig zal zijn aan de deur van kerk
ter ontvangst van Prinses Juliana en Prins
Bernhard met Prinses Beatrix niet graaf Van
Zuylen van Nyevelt zal zijn doch mr. R.
Ridder Pauw van Wieldrecht,
Prinses Alice aangekomen.
AMSTERDAM, 11 Mei. Met het Zweed-
sche D. C. 3 toestel S. E.-E.A.A. uit Londen
arriveerde van morgen om 10.37 uur Prinses
Alice van Groot Brittannië, vergezeld van
lady Katherine Meade. op Schiphol. Zij wer
den verwelkomd door Z.K.H. Prins Bernhard.
Kort na aankomst namen de Engelsche
gasten plaats in de auto van den Prins en
met Z.K.H. aan het stuur vertrok men naar de
residentie
Koning Leopold komt per vlieg
tuig op Ypenburg aan.
's-GRAVENHAGE. 11 Mei. Naar wij ver
nemen zal Z.M. de Koning der Belgen mor
genochtend te ongeveer kwart over tien op
het vliegveld Ypenburg arriveeren. De koning
en zijn gevolg zullen de reis van Brussel in
drie vliegtuigen der Sabena maken. H.M. de
Koningin en Prins Bernhard zullen op het
vliegveld aanwezig zijn om den Koning wel
kom te heeten.
Het vliegveld zal voor luchtverkeer van
9.30 tot 11 uur zijn gesloten.
Des middags te ongeveer vier zal de Koning
van Ypenburg vertrekken.
Het woord is aan
Calem
US:
Bezigheid is dc arts der
natuur en is de grondslag
van 's menschen geluk.
NONSTOPVLUGHT VAN DE K.L.M. NAAR
FINLAND.
's-GRAVENHAGE. 11 Mei. Op 15 Mei as.
zal de president van de Finsche republiek het
vliegveld te Helsingfors officieel openen. Te
dezer gelegenheid heeft de K.L.M. besloten
een nonstopvlucht naar de hoofdstad van
Finland te ondernemen. Het traject Schiphol-
Helsingors zal gevlogen worden met de ..Ek
ster". een Lockheed Super Electra. De di
recteur van de K.L.M., de heer Plesman zal de
reis meemaken.
OUD-VRIEND VAN KONING CAROL
GEARRESTEERD.
BOEKAREST. 10 Mai (Reuter A.N.P.) De
politie heeft een vroegeren vriend van den
koning, professor Ionescu, hoogleeraar in de
filosophie aan de universiteit van Boekarest,
gearresteerd. Hij wordt beschuldigd in zijn
huis vergaderingen van de IJzeren Garde te
hebben gehouden.
Professor Ionescu is van den leeftijd van
koning Carol en was lange jaren een ver
trouwd vriend van den koning, die hem dik
wijls raadpleegde, doch sedert de professor
de IJzeren Garde daadwerkelijk steunde,
heeft men hem niet meer in het paleis gezien.
ANEGANG 28 TELEFOON 18800
STEEDS HET NIEUWSTE
(Adv. Ingez. Mei.)
ENKELE VERANDERINGEN IN DE BRITSCHE
REGEERING TE VERWACHTEN?
LONDEN. 11 Mei (Havas). De .Daily Mail"
en de ..Daily Express" verwachten, dat door het
aftreden van Lord Harlech (Ormsby Gore) als
minister van koloniën enkele veranderingen
in de regeering te verwachten zijn. Malcolm
Macdonald. den minister voor de dominions,
zou de portefeuille van koloniën zijn aange
boden. terwijl Lord Stanley, de tegenwoordige
onderstaatssecretaris van Indië in de plaats
zou komen van Malcolm Macdonald.
GERUCHTEN OVER EEN AANSLAG OP
KONING CAROL BLEKEN ONGEGROND.
BOEKAREST, 10 Mei. Reuter-A. N. P.)
Er liepen hier geruchten over een aanslag
op koning Carol. Doch omtrent het schot, dat
gelast werd in de nabijheid van koning Carol
tijdens de troepenrevue ter gelegenheid van
den onafhankelijkheidsdag kan echter ge
meld worden dat dit niet tot doel had een
aanslag te plegen op koning Coral. Een onder
zoek heeft uitgewezen, dat het schot zijn
oorzaak vond in het feit. dat een in burger
gekleed inspecteur van politie, die een revol-
ver in zijn zak droeg, in het gedrang getaak
te, waarbij per ongeluk de revolver afging. De
inspecteur werd zelf in zijn been gewond.
DE TOESTAND VAN EEN DER SLACIIT
OFFERS VAN IIET VLIEGONGELUK BOVEN
DE WADDENZEE ZORGWEKKEND.
DEN HELDER 11 Mei. De toestand van
den officier-vlieger A. Prins die gisteren bij
het vliegongeluk boven de Waddenzee ernstig
werd gewond, is zeer zorgwekkend.
De Haarlemsche schoenmaker L. Mann heeft
aan H. K. II. Prinses Juliana een paar eigen
gemaakte schoentjes opgezonden voor de
kleine Prinses Beatrix. De kalfslederen schoen
tjes, zijn geheel uit één stuk, licht beige ge
verfd en met lila blauwe zijde gevoerd. De
figuur op de voorvoet is bedoeld als een
symbool de opgaande zon. De leest is
„Reform" gemaakt, d.w.z. als een spiegelbeeld
van den juisten voetvorm.
'ti'verbodlg geworden voorwerpen moet
men niet jarenlang op zolder laten
Zoek contact met een ander, die er nog
plezier van kan hebben, door een
Groentje te plaatsen in Haarlem's Dag
blad.
HEDEN
12 PAGINA'^
HEEFT GENERAAL YAGUE ZELFMOORD
GEPLEEGD?
LONDEN, 10 Mei (A.N.P." De ..Dailv
Telegraph" meldt uit Barcelona, dat Spaan
sche dagbladen een bericht uit Bayonne pu-
bliceeren. volgens hetwelk generaal Yague
een der voraanstaande militaire, leiders van
het rechtsche Spanje in de gevangenis van
^nragossa zelfmoord zou hebben gepleegd
Volgens dit bericht was generaal Yague ir
1e gevangenis opgesloten, nadat hij onlang'
'n een toespraak «cherpe critiek had geul4
'egens dp OarHster pn zlrv ook ongunstig h»''
ïitgelaten over den omvang der buitenland
iche inmenging in d^Spaansche interne aan
gelegenheden.
Generaal Yague heeft de leiding gehad bi'
le "i "•-otics welko tot resultaat hadden da?
Lerida door de Moorsche troepen werd ver
overd.
In Brazilië zou een opstand tegen president
Vargas uilgebroken zijn. 1
Wachtmeester der Koninklijke Marechaus
see gearresteerd. 1
De verhooging van de invoer-monopolic-
heffing op aardappelen gaat pas 11 Juni
a.s. in 3
De regeering wil 25.000 personen meer in dc
werkverschaffing te werk stellen. 3
Dinsdag is een lcsvliegtuig in dc Wad
denzee gestort; dc twee inzittenden zijn
gewond. 3
De behandeling van dc Abcssvnische kwes
tie voor den Volkenbond is weer uitge
steld. 4
Amoy i« gedeeltelijk door de Japanners
bezet 4
Het mijnongeluk tc Duckmanton heeft vol
gens de offieieelc opgave 79 dooden ge-
eischt. 4
Tal van ernstige vliegongelukken hebben
gisteren in het buitenland plaats gehad. 4
Prinses Beatrix ten doop in de Gouden
Koets. 11
ARTIKELENENZ.
R. P.: Een ramp. 1
Dr. E. van Raalte: Genecfschc indrukken 2
J. II. dc Bois: Kunst in Haarlem en daar
buiten. 3
Mona Bos: Volkenbondsdag18 Mei Vrou-
wenvredesgang 3
II. D. Vertelling: Janc koopt een muntcl-
costuum. 6
L. S.: Hoe ontstaan nieuwigheden op bloe-
mengebied? 6
K. de Jong: Concert Doopsgezind Zangkoor 7
Nederland's eerste autostrada nadert haar
voltooiing. f
W. S.: Vorstelijke doopplechtigheden te
's Gravenhage. 7
J. lï. Schuil over: I11 het Witte Paard" 11
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op-
Scjiobmui op