Haarlems Dagblad Een Eeuw Fotografie. Charlie's spreekbeurt. Hotel „Groot Badhuis" Succes voor de Zuid-Afrikaansche regeeringspartij Groot Badhuis ZANDVOORT Het belangrijkste 55e Jaargang No. 16843 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N. V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14S25. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie; P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur; ROBERT PEEREBOOM Donderdag 19 Mei 1938 Abonnementen per week f0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per post f3.55. losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclame» f 0.60 per regeL Regclahonncinentstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elke regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek. O Het zal velen verbazen dat de fotografie al een eeuw oud is. Men schijnt er in den eersten tijd ook niet al te veel gebruik van gemaakt te hebben met de bedoeling, gebeurtenissen en toestanden voor het nageslacht vast te leg gen. In wat lateren tijd gebeurde dat wel. Er bestaat een Duitsche uitgave van foto's uit het tijdvak 1840-1900, die weinig vermeldt omtrent de eerste tientallen jaren maar merkwaardige afbeeldingen ten beste geeft bv. van het Tweede Keizerrijk in Frankrijk, van den Fransch-Duitschen oorlog (1870-'71), van de hoven der Hohenzollerns en de opening van Crystal Palace, Sydenham, door Koningin Victoria van Engeland, van den tragischen koning Ludwig II van Beieren en den Oosten- rij kschen kroonprins Rudolf, die stierf in het jachthuis te Mayerlingen nog veel meer. Het is overigens een allesbehalve volledig his torisch overzicht, heelemaal niet „grondig" zooals &ïj dat in het algemeen van onze Oostelijke naburen gewend zijn. De herden king van Een Eeuw Fotografie doet het ver langen rijzen .naar een mooie fotografische historie van die eeuw. Daar zou heel veel merkwaardigs in bijeengebracht kunnen wor den; zelfs de eerste periode, die der daguerro- typen, moet toch veel meer opgeleverd hebben dan tot dusver in het licht der openbaar heid is verschenen. Vele toegankelijke archie ven moeten een schat van geschiedenis-in beeld der vorige eeuw herbergen. Daguerre vond het eerste bruikbare pro cédé uit. Hij maakte de eerste echte, duur zame, in het openbaar tentoongestelde foto's die ooit verschenen zijn. Dertig jaar later was zijn heele procédé opzij gezet. Maar dat neemt natuurlijk niet weg dat hij toch de baanbre ker en de uitvinder was. En zoo had het jaar waarin de Fransche Revolutie uitbrak (1789) dan nog een technische revolutie ook ingeluid. Want in dat jaar werd Louis Jacques Mandé Daguerre te Corneil, niet ver van Parijs, geboren. Hij groeide dus op in een stormachtigen tijd en misschien inspireerde die tot de sterke wisselingen in zijn beroeps leven: eerst als ambtenaar bij de belastingen, daarna als kunstschilder, tenslotte ook als onderzoeken. Want eerst op zijn 37ste jaar begon hij samen met Nicéphore Nièpce proe ven te nemen om hetgeen zich in een don kere kamer vertoonde op een gevoelige plaat vast te leggen en pas twaalf jaar later, vijf jaar na Nièpce's dood, zou hij slagen. Eigen lijk had de chemicus Nièpce het al een heel eind gebracht maar Daguerre voltooide zijn werk, na jarenlange samenwerking, en bracht het tot practische bruikbaarheid. Wonderlijk genoeg is ook de litteratuur over de figuur Daguerre zeer beperkt. Mis schien heeft hij den historieschrijver weinig aangetrokken omdat zijn leven geen zeer tragisch verloop had. Integendeel: het liep hem in het algemeen nogal mee. Uitvinders hebben gewoonlijk geen al te plezierig be staan. Er zijn er geweest die als toovenaars beschouwd werden, er hebben er bestaan die men vermoordde om hun ontdekking gratis te bemachtigen, velen hunner zijn bedro gen en bestolen en maar weinigen zijn er goed afgekomen. Tot hen behoorde Daguerre. Zijn uitvinding werd vrijwel dadelijk erkend, enen vermoordde hem niet en de Fransche Staat kende hem een jaargeld van 6000 francs toe, hetgeen erg krenterig van den Franschen Staat was maar misschien wel goed voor Daguerre, want men heeft meer kans op levensgeluk met 6000 francs per jaar dan met 600.000. Hij stierf in 1851 te'Parijs en als ik nog eens wat meer lezenswaards over 's mans le ven kan opsporen zal dit blad het u niet ont houden. Want eigenlijk was hij toch wel een heel belangrijk man. Door zijn toedoen is het men schelijk leven in tallooze details gewijzigd en ontwikkeld. Zij heeft geleid tot de ontginning van gansche nieuwe wetenschappelijke ge bieden. Zij heeft veel meer bereikt dan de familie portretten van opa en oma, die in uw ver geelde foto-album zitten, veel meer ook dan de illustraties in dit dagblad en de leuke ten- niskieken die uw jongste dochter maakt. Een schrijver in Harper's Magazine drukt het aldus (en dan nog sterk verkort) uit: „De fotografie heeft het aanzien geschon ken aan tallooze nieuwe menschelijke be zigheden. Tallooze andere heeft zij funda menteel gewijzigd en in den loop van één eeuw heeft zij onze kennis enorm vergroot. Vrijwel elke sterrekijker ter wereld is fei telijk een camera en van vrijwel eiken mi croscoop kan men er, als dit noodig blijkt te zijn. een maken. De fotografie onderzoekt de physiologie van het lichaam, het gedrag van metalenonder spanning, en de struc tuur van gesteenten. Gebruik makend van zichtbare, ultraviolet te. infraroode en X-stralen ontbreekt zij vrij wel nergens bij onderzoekingen in de zuivere en toegepaste wetenschappen, van af het in kaart brengen van celkernen en de patholo gie der planten tot het distilleeren van ben zine. Als fotolithografie en fotogravure heeft zij al in de eerste jaren van haar bestaan een omwenteling in de drukkunst teweeggebracht en sindsdien heeft zij door steeds nieuwe pro cédés deze kunst eens in de tien jaar gerevo- lutionneerd. Fotografie heeft dienst gedaan bij het vaststellen van de kleurstof van uw das. het patroon van de jurk uwer vrouw, den vorm van uw auto, de plaatsing en construc tie der veiligheidsapparaten op den hoek van uw straat I Vrouwen Vredesgang. (Charlie Chaplin, die altijd de zwijgende film trouw is gebleven, heeft thans opnieuw verklaard, dat hij van plan is, een sprekende film te gaan maken.) In Hollywoodsche sterrenluchten, Zweven weer eens te meer geruchten, Dat Charlie Chaplin spreken gaat; Het is al eerder voorgekomen, Dat hij zich dit heeft voorgenomen, Na lang getalm en rijp beraad. De laatste film, van hem verschenen, Ging al naar die vernieuwing henen, Al bleef zij schaars op spreekgebied; Hij heeft toen al zijn moed verzameld En korte nonsenstekst gestameld. Bij 't zingen van een komisch lied. Hij bleef intusschen, 't is gebleken, Over het spreken slecht te spreken En zag nog steeds in zwijgen goud; Maar zaken zijn voor hem ook zaken, Wil hij nu spraakvermogen maken, Uit noodzaak voor zijn zelfbehoud? Vergetelheid komt hem bedreigen, Mag dan een Charlie Chaplin zwijgen? Hij zit misschien nog niet in nood, Maar wil hij nog van zich doen spreken, Dan mag zijn spreken niet ontbreken, De film die zweeg is nu wel dood. Wij zullen nu maar rustig wachten, Of Charlie met zijn groote krachten. Ons nog eens sprekende bekoort; En of zijn kunst van dwaze streken. Nog als voorheen tot ons zal spreken, Maar dan in dubblen zin van 't woord. P. GASUS. ZANDVOORT OPENING ZATERDAG 21 MEI (Adv. lngez. Med.) Zij doet dienst bij het onderzoek der ruimte tusschen de melkwegstelsels en zij onthult het gedrag der atomen. Zij beschermt uw cheque bij de bank en zij heeft al bij voorbaat den tijd bepaald, waarop ge uw veiligheids scheermesjes zult weggooien." Het is wel het een en ander. En het is zeker een reden om meer van Daguerre te vertellen. R. P. Spoorwegramp in China. Tweehonderd dooden hij botsing op de lijn KantonHankau. HONGKONG. 19 Mei (Reuter-ANP) Volgens berichten uit Chineesche bron zijn in den avond van den zestienden Mei op den spoorweg Kanton-Hankau tengevolge van een treinbotsing twee honderd personen om het leven geko men. Het ongeluk gebeurde bij Milo- kan op 115 K.M. ten noorden van Sjangsa. Een personentrein, welke van Woetsjang op weg was naar 't zuiden, kwam in botsing met een van kanton afkomstigen goederentrein, welke zich naar het noorden begaf. Het verluidt, dat de bergingswerkzaamheden worden voortgezet. Meer dan honderd lijken zijn reeds uit het puin te voorschijn gehaald. De oorzaak van de ramp is onbekend. Het verluidt evenwel, dat eenige ambtenaren der spoorwegen in verzekerde bewaring zijn ge steld. Het geheele verkeer is onderbroken, aange zien het puin nog steeds de rails blokkeert. >©«3 Groentjes in 1937 in Haarlem's Dagblad. Behoort U tot de weinigen die dit mas sale voorbeeld nog niet hebben gevolgd? Doe het heden ,dat is beter dan morgen. Het conflict in liet liaring- visscherijbedrijf. Chr. Bond adviseert voonvaarden te aanvaarden. In verband met het Dinsdagavond geno men besluit van de Nederlandschc. Reeders- vereeniging voor het har ingvisscher ij bedrijf bestond er Woensdag te Scheveningen groote belangstelling voor de vraag, hoe de zeelieden op de nadere voorstellen van de reeders zou den reageeren. De stakers bleven echter in hun houding volharden en er werd dan ook nog den ge- heelen dag op verschillende plaatsen gepost. Woensdagmiddag en Woensdagavond zou den de hoofdbesturen der drie vakorganisa ties een beslissing nemen over de vraag, welk standpunt zij ten aanzien van de reeders- voorstellen zullen innemen. Het hoofdbestuur van den Christelijken Bond heeft Woensdagavond nog aan zijn le den met den meesten aandrang geadviseerd om te gaan monsteren, omdat zooals het bestuur bekend maakt „wij geen enkele verantwoordelijkheid voor een eventueel conflict mogen aanvaarden". Het aantal visschers, dat bij dezen Bond is aangesloten, bedraagt ongeveer 700. Van IJmuiden zij ninmiddels 1 Katwijk- sche stoomlogger en 9 Katwijksche motor- loggers ter haringvisscherij uit gevaren. De schoentjes voor Prinses Beatrix Door H. K. H. Prinses Juliana aanvaard. De Haarlemsche schoenmaker L. Mann heeft eenigen tijd geleden een paar schoen tjes aan Prinses Juliana gezonden, bestemd voor Prinses Beatrix. Wij drukten in ons blad een foto van dit paar schoentjes af en gaven er een beschrijving bij. Naar wij thans vernemen heeft de heer L. Mann van den secretaris van H.K.H. Prinses Juliana het volgende schrijven mogen ont vangen: „H.K.H. Prinses Juliana dankt u hierbij voor de fraaie schoentjes, ge maakt voor Prinses Beatrix, welke zeer op prijs gesteld en met bijzondere erkentelijkheid zijn aanvaard". Groote voorsprong bij de parlements-verkiezingen KAAPSTAD, 19 Mei (Reuter-A. N. P.) De regeering van de Unie van Zuid Afrika heeft in de steden een geweldig succes behaald. De regeeringspartij heeft 51 van van 61 zetels, waarover tot nu toe de beslissing is gevallen, bezet. De Dominion Party behaalde 6, de Labour Party 3 en de Socialisten een zetel. De Dominion party heeft twee zetels ver overd op de Vereenigde Partij in het Engelsch sprekende deel van Durham. Drie der candidaat gestelde leden der re geering Hofmeyer, Pirow en Stuttaford, zijn herkozen. De leider der Dominion Party en zijn plaatsvervanger kolonel Stallard en C. Coul ter, zijn beiden in de minderheid gebleven, terwijl een van de leiders der Nationalisten, rev. Dutoit eveneens verslagen is. Dutoit was candidaat voor twee kieskringen in Witwa- tersrand. Behalve de nederlaag van Dutoit is den nationalisten ook een slag toegebracht te Vrededorp. Het district zal voortaan door een lid van de Vereenigde Partij worden verte genwoordigd. Om de sterkte der nationalisten te kunnen bepalen, moet men de resultaten afwachten uit de landelijke districten, daar de nationa listen nooit veel aanhang in de steden hebben gehad. Groote opkomst der kiezers. JOHANNESBURG 19 Mei (Reuter). Be richten uit alle deelen der Unie duiden erop dat de kiezers bij deze algemeene verkiezin gen ongewoon goed zijn opgekomen. Generaal Hertzog, de 72-jarige minister president, bracht vroeg in den ochtend zijn stem uit te Pretoria. Hij is thans de oudste ministerpresident in het Britsch Gemeene- best en bekleedt zijn ambt langer dan al zijn tijdgenooten, t.w. sinds 14 jaar. In het Huis van Afgevaardigden vertegenwoordigt hij Smithfield in den Oranje Vrijstaat sinds 31 jaar. Vele kiezers moeten honderden kilometers per auto afleggen om hun stembureau te be reiken. Een auto met kiezers is op een spoor wegovergang met een trein in aanrijding ge komen, waarbij twee inzittenden het leven verloren. Niet eerder dan Donderdagavond kan een behoorlijk overzicht van het eindre sultaat der verkiezingen beschikbaar zijn. LORD BADEN POWELL ZIEK UIT ZUID-AFRIKA TERUG. LONDEN, 19 Mei (A.N.P.) Lord Baden Powell, die aan boord van de Llangïbby Castle op de thuisreis is van zijn bezoek van Afrika, heeft volgens een telegram van Lady Baden Powell aan den waarnemenden Chief Scout, Lord Somers, een kleine inzinking gehad. Verdere bijzonderheden zijn niet bekend ge worden. Lord Baden Powell zal nu vermoede lijk na aankomst te Southampton, waar hij Zaterdag wordt verwacht, naar zijn land huis in Hampshire worden overgebracht. Lord Baden Powell, die 81 jaar oud is, zal, naar vrij zeker is, niet op officieele wijze door vertegen woordigers der padvindersbeweging worden verwelkomd. Wrak van Amerikaanscli verkeers vliegtuig gevonden. Alle negen inzittenden omgekomen. SAUGUS (Californië), 18 Mei. Het groote verkeersvliegtuig, dat sedert Maandag vermist werd. is blijkens een bericht van de politie-autoriteiten hier in de Mint-Canon nabij Saugus gevonden. Het toestel was ge heel in vlammen opgegaan. Blijkbaar is het toestel omlaag gestort en door den slag op den bodem in brand gevlogen. Alle inzittenden, 9 in totaal, waaronder 4 vrouwen en 2 kinderen, zijn om het leven ge komen. Het wrak werd door boeren uit den om trek ontdekt. Dadelijk waarschuwden zij den Sheriff, die met een reddingsploeg het ber gingswerk begon. (United Press). Het woord is aan Delacroix; A/s een geniaal kunstenaar zich van de fotografie be diende. zooals men zich van haar bedienen moet, dan zou hij tot een hoogte stijgen waar wij geen voorstelling van hebben. GELLENDE VROUWEN OP HET DAK. Bewuslelooze man op de trap. Het gebeurde Woensdagavond half twaalf in een woning midden in onze stad. Daar wonen twee echtparen in een uitste kende harmonie onder één dak. Van twist of erger dingen was nooit sprake. Woensdagavond waren beide mannen al leen uitgegaan, blijkbaar denkende aan de zij het ook vaak bestreden woorden: ..wie zijn vrouw lief heeft, laat ze thuis!" Toen het echter wat laat begon te worden, stond een der vrouwen, aan wie dit zeker begon te vervelen te half twaalf op en zei tegen haar vriendin, dat ze zich maar vast ter ruste zou begeven. Zij ging de kamer uit om naar boven te gaan. maar nauwelijks was zij op de trap, of zij slaakte een vreeselijken gil. Het was dan ook wel om je naar van te schrikken, want er lag een man op de don kere trap. Dat kon immers wel een inbreker zijn, of misschien wel brrr! een moor denaar! Op het aanhoudend gegil snelde haar vriendin, die blijkbaar veel moed bezit, haar te hulp. nog wel gewapend met een.teil! En ja. zoowaar, daar lag een man! Zij hief de teil in de hoogte, mikte even en gooide het ding toen met kracht naar 's mans hoofd. Het was goed raak, want er kwam bloed.... Maar toen was ook de moed van de vrien din verdwenen. De twee vrouwen wrongen zich. als-maar gillende, door een dakraam pje en veronderstellende dat zij door den in dringer achtervolgd werden, kropen ze via een plat naar het dak. waar ze boven op de nok bleven zitten, luid om hulp krijtend. Dit trok natuurlijk de aandacht van de buren, die natuurlijk dadelijk telefonisch de politie waarschuwden. Wie weet wat voor drama zich daar boven op dat donkere dak afspeelde en dat tegen middernacht! Spoedig waren een inspecteur, een paar rechercheurs en ook leden van den Ongeval- lendienst ter plaatse en toen kwam ook gauw de opheldering. Er lag inderdaad een man op de trap en zelfs half bewusteloos, bloe dend uit een wond bij den linkerslaap, ge volg van den worp met de teil. Maar die man waséén der twee echt- genooten! Hij was alleen naar een bruiloft gegaan en had daar vermoedelijk meer geest rijk vocht tot zich genomen, dan hij verdra gen kon. Toen hij zijn woning was binnen gegaan. kon hij blijkbaar niet verder, was op de trap gaan zitten en in slaap gevallen. De twee gillende vrouwen, die gedeeltelijk in nachtgewaad gehuld waren, werden van het dak geholpen en gekalmeerd en de al léén-feestvierende echtgenoot werd verbon den. waarna dé rust in de buurt terug keerde. ZANDVOORT-BAD ZONDAG A.S., 2 uur nam.: HARDDRAVER IJ op den Boulevard de Favauge. (Adv. lngez. Med.) ZONDAGMIDDAG A.S. CLARA DE VRIES and her Blue Rhythm Swingers. 8—12 UUR „THE RHYTHM MANIACS" I (Adv. lngez. Med.) HEDEN; 14 PAGINA'S. Met alle middelen is in Frankrijk propaganda ge\oertl voor de leening der nationale defensie, welke inmiddels reeds ovcrtcekend is. Militairen laten een kabelballon op met het opschrift „Tcekent in!" Bij een spoorwegongeval in China zijn 200 mensehen gedood. 1 De verkiezingen in Zuid-Afrika leveren een succes op voor de regeeringspartij 1 Vijftienduizend vrouwen hebben in den Vredesgang mcegeloopen. 3 B. A.: Vrouwen vredesgang. 3 Hot aantal werkkampen voor oudere werk- loozen wordt uitgebreid. 3 De Eerste Kamer heeft de ruilverkavc- lings- en bedrijfsvergunningenwet aangenomen. 3 Het nieuwe Belgische kabinet behaalde een groote meerderheid in het parlement. 4 De Belgische bladen melden de aanstaan de verloving van Otto van Habsburg. 4 De strijd om Soetsjau schijnt het hoog tepunt bereikt te hebben. 4 De bekende vertolker van de Christusrol te Oberammergau. Anton Lang, is over leden. 4 ARTIKELEN. ENZ. R. F.: Een eeuw fotografie. 1 H. D. Vertelling: Juffrouw Muis. 6 Vijf maanden zit in het Huis van Bewaring te Haarlem een man gevangen, omdat hij Statenloos is. 7 Bijzondere correspondentie: Richard Wagner; De muzikale baanbreker. 7 Langs de Straat: Partij voetbal. 7 R. de Ruyter-v. d. Feer: Flatgebouw voor alleenwonende vrouwen. 9 Voor de Vrouw. 10 Een enquête van ons blad over voctbal- amateurisme. 11 De Burgerlijke Stand van Haarlem is op genomen on 12

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 1