Haarlems Dagblad
I
Een wonderkind.
Be! op 11657
cBREEMENs
STOOM EN Sü
VERVEN
■OTTGERING,
Hef belangrijkste
55c Jaargang No. 16851
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgavenen AJgem. Drukkerij N. V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EIS ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Maandag 30 Mei 1938
Abonnementen per week f0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f3.25. franco per
post f3.55. losse nummer» 6 cent per ex.
Advertcnticn: 1-5 regel» f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclame» f 0.60 per regeL
RegelabonnemenUtarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regel» f 0.60, elka
regel meer f 0.15. Groentje» lie rubriek.
Kanton vanmorgen opnieuw
bestookt.
Aantal dooden tot 1100 gestegen.
(Zie ook pag. 4).
KANTON, 30 Mei (Reuter-A.N.P.)
Twintig Japansche vliegtuigen hebben
een aanval op de stad gedaan en
veertig bommen uitgeworpen. De
projectielen werden geworpen boven
de openbare gebouwen en het centrale
park, die evenwel niet getroffen wer
den, hoewel de in de buurt gelegen
woningen opnieuw schade opliepen
en tal van slachtoffers te betreuren
zijn.
Volgens schattingen van de Chinee-
sche autoriteiten zijn bij de drie Ja
pansche luchtaanvallen op Kanton
1100 personen gedood en 1600 gewond.
Bommen op de haven van
Valencia.
Engelsch schip getroffen en gezonken.
VALENCIA, 28 Mei. Vanochtend zijn bij
het bombardement der stad twaalf personen
gewond Verscheidene bommen vielen in het
havengebied, waar kleine branden ontstonden.
Bij het bombardement is. volgens een Reu-
terbericht uit Madrid, het in de haven liggen
de Britsche stoomschip „Greatend" door een
bom getroffen en gezonken.
Londen verwacht ontspanning in
de Tsjéchisch-Duitsche
heirekkingen.
Henïcïn op den achtergrond?
LONDEN, 22 Mei. Van zeer bevoeg
de zijde voorspelt men, dat in de
Duitsch-Tsjechische crisis een aan
merkelijke ontspanning zal doorzetten
zoo zelfs, dat men van een voorloo-
pigen wapenstilstand kan spreken.
Als volgende phase voorspelt men bovendien
een geleidelijk op den achtergrond geraken
van de figuur van Henlein als leider der Su
deten Duitschers. Op de plaats, waar wij onze
inlichtingen verkregen, beschouwde men de
gebeurtenissen der laatste dagen als een
échec voor de nazis in het Sudetenland, zoo
wel voor wat betreft de verkrijging der volle
dige autonomie als voor het verbreken van
het Tsjechisch-Russisch bondgenootschap.
Daarom zullen Berlijn zoowel als de Sudeten-
Duitschers zelf toestemmen in een voorloopige
regeling en zal de tactiek gewijzigd worden,
wat het terugdringen van Henlein meebrengt.
Dit laatste, omdat, naar men ons zeide, Hen
lein zoowel in Berlijn als bij zijn eigen aan
hangers veel van zijn prestige verloren heeft.
In Tsjechische kringen te Londen voorziet
men, dat Duitschland ervan af zal zien druk
uit te oefenen op Praag en zich te concentree-
ren op het winnen van de sympathie van
Hongarije, waar naar men gelooft reeds be
langrijke nationaal socialistische cellen be
staan.
Een versterking van den invloed in
Hongarije zou een tweeledig doel heb
ben: in de eerste plaats zou het toe
geven aan den „drang" naar de Bal
kan, en ten tweede zou het den Duit-
schen greep om Tsjecho Slowakije
versterken.
De positie van Henlein.
De positie van Henlein is nog in een ander
opzicht het onderwerp van bespreking in di
plomatieke kringen geweest. Sinds zijn bezoek
aan Londen heeft men kunnen hooren, dat
Henlein zelf bevreesd was dat hem. indien
Sudetenland bij het Duitsche Rijk werd ge
voegd. hetzelfde lot ten deel zal vallen als
Seyss Inquart en dat hij gedegradeerd zou
worden tot stadhouder. Intusschen, zelfs als
hij zijn goede relaties met Berlijn verliezen
zou, behoeft dit nog niet te beteekenen, zoo
zeide men ons. dat al zijn aanhangers hem in
den steek laten. Dit zou dan tot gevolg hebben
dat een scheuring werd veroorzaakt, wat alle
nazi's binnen en buiten de Tsjechische gren
zen natuurlijk wenschen te vermijden.
(United Press)
Ilalië en liet Nationalistische
Spanje.
Hel Haven- en Industrie-terrein
van Haarlem.
CODREANU VOOR ZIJN RECHTERS. Tegen den leider van de ontbonden
Roemccnsche „IJzeren Garde", Codrcanu, is een proces gevoerd, waarbij hij tot
10 jaar dwangarbeid werd veroordeeld. Codreanu tijdens zijn verdedigingsrede.
Viering van den „dag der solidariteit".
..De dag der solidariteit met het rechtsche
Spanje", welke gepaard ging met de plechtig
heid van een „fascistische levée" is gistermor
gen in de belangrijkste centra van Italië ge
vierd. Spaansche sprekers voerden daarbij het
woord. Alle dagbladen bespreken bij deze ge
legenheid het thema van de Italiaansch-
Soaansche solidariteit in den loop der eeuwen.
Virgino Gayda schrijft in de Giornala d'Italia.
dat Italië geen enkel territoriaal of politiek
voordeel zoekt in Spanje, aangezien het uit
sluitend bezield is door den wil de nationalis
ten te helpen bij de bevrijding van het land uit
iederen ideologischen of buitenlandsch poli-
tieken invloed.
Te Rome luisterden de fascisten naar een
vurige rede van generaal Milan Astray, den
oprichter van den ..Tercio". Deze zeide. dat hij
op 26 Mei door Mussolini ontvangen is en dat
de Duce hem bij het afscheid zeide: .Indien
cr een kritiek oogenblik voor Spanje mocht
komen, zou Italië, daarvan kunt ge zeker zijn.
het te hulp snellen
Des middags vond de fascistische levée
ilaats in het Stadion Mussolini, in aanwezig-
van den Duce en Sriaansche missies.
(Uit Amerika wordt bericht, dat
daar een baby van 8 maanden is,
die al kan fluiten.)
Een nieuwe roem voor 't Yankee ras,
Waarvoor ik mijn respect moet uiten,
Acht maanden oud is baby pas
En nu kan 't lieve kind al fluiten.
Het spitst zijn mondje tot een tuit,
Het haalt diep adem in zijn longen,
Tuurt naar de zoldering en fluit,
Wat zegt u van zoo'n knappen jongen.
Eerst heeft zijn moeder het gehoord,
Die gaf er hoog van op aan vader.
Zoo plantte zich het nieuwtje voort
En kwam de wereldfaam gauw nader.
Nauw spitste baby weer zijn mond,
Of 't kwam een journalist ter oore,
Toen vloog het nieuws de wereld rond,
Dat een nieuw wonder was geboren.
Misschien betrof het maar één noot,
Over dat punt staat niets te lezen,
Dat doet er ook niet toe, het floot,
En dat moet ons voldoende wezen.
De vraag is nu: wie doet het na,
De zuigelingenfluit victorie
Begon in 't groot Amerika,
Welk land betwist het deze glorie?
'k Bedoel, waar is de zuigeling.
Van op z'n hoogst een maand of zeven,
Die, ook al is het maar gering,
Amerika een les kan geven?
Het lijkt een onbelangrijk punt,
Maar toch moet u het niet negeeren,
't Is prettig als je fluiten kunt
En nooit te vroeg om het te leeren.
Want babies biedt het aardsch bestaan,
Naast andren vorm om zich te uiten.
Nog duizenderlei wenschen aan.
Waarnaar ze straks wel moeten fluiten.
P. GASUS.
WEEKBERICHT
Coöp. „VOORUITGANG" U.A., HAARLEM
ROOMBOTER, per pond 73 ct.
Vet, per pond 34 ct.
Limonade, per flesch 33 ct.
Slaolie, per fl. (61/. maatje) 45 ct.
Azijn, per flesch 7 ct.
Ananas, per blik 17 ct.
Ossenrookvleesch, per ons 17 ct.
Picnic cake, per stuk 25 ct.
Spercieboonen, per 1/1 blik 16 ct.
MET DIVIDENDBONS.
(Adv. Ingez. Med.)
Doodclijke messteek tijdens een
twist.
Slachtoffer poogde twee vechtersbazen te
scheiden.
Gisteravond is tusschen een aantal
mannen twist ontstaan in een café
te Nistelrode. Een der bezoekers, P.
Z., die met het geval niets had uit te
staan, kreeg hierbij een messteek,
waardoor hij zoodanig werd getroffen,
dat hij korten tijd later overleed.
De ruzie begon tusschen den 22-jarigen J.
van den B. en den ongeveer veertigjarigen M.
van G., waarbij een mes werd getrokken. De
twist liep zeer hoog en tenslotte trachtte een
vriend van Van G„ de 24-jarige ongehuwde
P. Z., de vechtenden te scheiden. Hij werd
hierbij zeer ernstig gewond aan den hals en
aan een been, in welk lichaamsdeel de slag
ader werd doorgesneden.
Dadelijk werd geneeskundige- en geestelij
ke hulp ingeroepen, welke evenwel niet meer
mocht baten. Het slachtoffer was vrijwel cn-
middelijk dood. Een der andere boezekers. L.
van der H., werd eveneens door het mes ge
raakt en kreeg een snijwonde aan den arm.
De gemeente- en de rijkspolitie van Nistel
rode waren spoedig aanwezig, evenals de ma
rechaussee der brigade Uden en de rijksveld
wachter te Heesch.
Van G. is gearresteerd en naar de mare
chaussee-kazerne te Uden overgebracht. Hij
blijft echter ontkennen den messteek te heb
ben toegebracht.
Van ochtend was reeds het parket uit
's-Hertogcnbosch ter plaatse, terwijl van
middag sectie op het lijk zou worden ver
richt.
Waarom
WANDGEDIERTE? - Binnen 48 uur
alles dood. Twee jaar schriftelijke
garantie.
„RADICAAL". HAARLEM,Gen Cronjéstraat 135.
(Adv. Ingez. Mea.j
Valencia tot viermaal toe
gebombardeerd.
Ernstige schade aangericht.
VALENCIA, 30 Mei (Havas-A.NJP.)
Rechtsche vliegtuigen hebben Valencia tot
vier malen toe te middernacht, om een uur,
half twee en half drie gebombardeerd en
daarbij belangrijke schade aangericht.
Het aantal slachtoffers is nog onbekend.
Luchtafweergeschut heeft een krachtige
activiteit ontplooid.
Aanval der regeeringstroepen
bij Madrid.
MADRID, 30 Mei (Havas-A,N.P.) Tegen
het einde van den avond hebben regeerings-
batterijen de stellingen der opstandelingen
in de buurt van de hoofdstad hevig onder
vuur genomen.
Druk op de stellingen der
regeering bij Tcruel.
VALENCIA. 30 Mei (Havas-A.N.P.) De
druk der opstandelingen op het gebied ten
Zuid-Oosten van Teruel duurt voort. In den
sector van Escandon wordt hevig gevochten
De frontlinie heeft daar eenige wijzigin:
ondergaan.
UVU en zegt dat de eerste klap een
daalder waard is. Een Groentje in Haar
lem's Dagblad dat slechts dertig cent
kost ,is veel meer waard dan die eerste
klap.
Ook de firma J. J .Beynes onder de
gegadigden?
In ons nummer van Zaterdag hebben wij
in het artikel „Meer Werkmedegedeeld, dat
thans te verwachten is. dat binnenkort ook
begonnen zal worden met het graven van de
haven en den aanleg van industrieterrein
aan het Noorder Buiten Spaarne.
In de volgende raadszitting komt een voor
stel van B. en W. aan de orde om de Oost-
singelgracht gedeeltelijk om te leggen. Dit is
reeds een onderdeel van het havenplan.
Het Haarlemsche gemeentebestuur dat
overtuigd is van de noodzakelijkheid voor
Haarlem zoo spoedig mogelijk de beschikking
te krijgen over goed industrieterrein, het zal
daarom alles doen het werk zooveel mogelijk
te bespoedigen. Er zijn evenwel nog eenige
moeilijkheden in verband met hangende aan-
koopen en onteigeningen, maar de verwach
ting is. dat die binnen korten tijd bevredi
gend zullen verloopen.
Hierboven geven wij een situatie-teekening
van het volledige havenplan.
Voorloopig wordt alleen het Zuid-Weste
lijk gedeelte aangelegd. Maar daarmee krijgt
Haarlem reeds een complex uitstekend gele
gen industrie-terrein.
In den loop der laatste jaren is reeds her
haaldelijk bij het gemeentebestuur gevraagd
naar zulk terrein. Eenige gegadigden die kon
den wachten staan op de lijst om aanbiedin
gen te ontvangen, zoodra er uitzicht bestaat
wanneer het industrieterrein beschikbaar
komt. Dit zijn elders gevestigde industrieën
van middelmatige grootte die gaarne naar
Haarlem komen. Tegen den tijd dat het werk
klaar komt zal er natuurlijk door Haarlem
flink reclame gemaakt worden om daardoor
nog meer nieuwe industrieën naar Haarlem
te trekken.
Eenige weken geleden hebben wij medege
deeld, dat de firma J. J. Beijncs N.V een aan
bod ontvangen heeft van de Ned Spoorwegen
om haar ontruimde Centrale Werkplaats te
Zwolle te koopen, opdat zij daarheen haar
werkplaatsen zou kunnen verplaatsen.
Een verhuizing der firma Beynes uit Haar
lem zou voor de Haarlemsche industrie een
gevoelige klap zijn. Wij vernemen evenwel,
dat. al kan het nog wel eenige maanden du
ren voor een officieele beschikking op dit
aanbod der Ned Spoorwegen genomen zal
worden, de kans dat de firma Beynes uit
Haarlem naar Zwolle verhulzen zal. zeer
klein is.
Wel is een feit, dat deze naamlooze ven
nootschap de bezwaren gaat voelen dat haar
werkplaatsen gescheiden zijn, namelijk aan
het Stationsplein en aan den Verspronck-
weg. In de toekomst zal dan ook de moge
lijkheid overwogen worden om elders een
nieuw gebouwencomplex te verkrijgen waar
in het geheele bedrijf kan worden onderge
bracht.
Wij weten dat deze aangelegenheid de aan
dacht van ons gemeentebestuur heeft omdat
dit de firma Beynes natuurlijk voor Haarlem
behouden wil. Ter zijner tijd zullen dan ook
wel aanbiedingen gedaan worden om aan de
naamlooze vennootschap een terrein aan te
bieden gelegen in de nieuwe industriewijk
aan het Noorder Buiten Spaarne.
Een voordeel van deze verhuizing zou zijn,
dat daardoor de mogelijkheid zou ontstaan
om het Stationsplein, dat nu aan den kant
van den Jansweg een doodsch aanzien heeft,
belangrijk te verbeteren. Bovendien zouden
de bewoners van .den Verspronckweg dan
geen hinder meer ondervinden van de fa
briek in hun onmiddellijke nabijheid. Hier
zouden dus verschillende belangen gezamen
lijk gediend kunnen worden.
Het terrein in den Waarderpoldcr zou voor
de firma Beijnes, zoo werd ons opgemerkt,
goed liggen, want de industriewijk krijgt di
recte aansluitingen met het spoorwegnet.
Het gemeentebestuur verwacht veel succes
van dit nieuwe industriegebied, omdat dit
zeer gunstig ten opzichte van de stad ligt.
Weinig gemeenten in ons land kunnen in
dustrie-terreinen aanbieden zoo dicht bij het
centrum der stad gelegen.
Naarmate er behoef to bestaat aan meer in
dustrie- en haventerrein zal er meer van het
volledige plan tot uitvoering worden gebracht.
Het industrie-terrein krijgt een goeden toe
gangsweg langs den Ouden Weg, die gedeeltelijk
genormaliseerd zal worden. Alle bochten gaan
er uit. terwijl de weg een totale breedte krijgt
van 20 Meter.
Natuurlijk worden op het industrieterrein
zelf ook flinke wegen aangelegd.
De Nederlandsche Spoorwegen overwegen
I nog de wenschelijkheid om het goederen sta-
Het woord is aan
Ernst Hohenemser:
Het is altijd belangrijk te
weten wat onbelangrijk is.
vraagt//onze
voor/mars-
prijscourant
TELEF. 10070
BRANDSTOFFEN
sUtltH Hööii tfffut
(Adv. Ingez. Med.)
tion van de Westergracht over te brengen naar
een gebied gelegen tusschen den Ouden Weg
en loet spoorwegemplacement. Een beslissing
in deze aangelegenheid is nog niet genomen.
Door den tijd krijgt het haven- en industrie
terrein nog' een betere toegang. Daartoe zal
over het Noorder Buiten Spaarne, ter hoogte
van den Kloppersingel, een nieuwe brug ge
bouwd worden. De Vrouwenhekbrug over den
Kloppersingel komt dan te vervallen, doordat
op die plaats een groot verkeersplein wordt
aangelegd. Van dit plein loopen dan vier groote
wegen, ten Oosten naar den verbreeden
Oudenweg. ten Zuiden naar de Friesche Var-
kensmarkt, ten Westen naar het Prinsen Bol
werk en ten Noorden langs het Spaarne naar
Spaarndam en Haarlem-Noord.
Opstand van Odillo c.s. spoedig
ten einde?
Verblijfplaats van den generaal nog onbekend.
SAN ANTONIO (Texas), 30 Mei (Havas-
A.N P.) Sinds 27 Mei hebben de vrienden
van Cedilln geen direct contact meer met
den generaal gehad.
Zooals men weet. heeft Cedillo toen des
middags uit El Salto moeten vluchten voor
de federale troepen.
Men weet niet of hij probeeren zal uit te
wijken naar de Vereenigde Staten of dat hij
hoopt de guerilla te kunnen voortzetten. Het
avontuur van Cedillo nadert zijn einde De
laatste groepen opstandelingen geven zich
over aan de federale troepen.
Ondanks nasporingen heeft men Cedillo
nog niet ontdekt. Hij beschikt niet over een
vliegtuig en zal moeilijk kunnen vluchten.
Men veronderstelt, dat hij naar een tevoren
gereedgemaakte schuilplaats is gevlucht.
Zijn dokter heeft verklaard dat hij een
hartaandoening heeft en niet voor langen
tijd een zwervend leven kan leiden.
De minister van Oorlog overwegt eerlang
de naar San Luis gezonden contingenten te
rug te trekken.
TEL.
1561
(Adv. Ingez. Med.)
HEDEN: 14 PAGINA'S.
pag.
Londen verwacht ontspanning in de Tsje
chischDuitsche betrekkingen. 1
Kanton is vanmorgen opnieuw bestookt. l
Dc bomaanslag te Rotterdam blijkt ge
pleegd te zijn door een Sovjet-agent: dc
gedoode man was leider der opstandige
Oekraïncrs. 3
De Nieuw-Amsterdam Ls Zaterdagmiddag
weer te Rotterdam aangekomen. 3
Het taxi-conflict in de hoofdstad. 3
De tweede verkiezingsdag in Tsjecho Slo
wakije is rustig verloopen. 4
Dc bombardementen op Kanton hebben
duizend dooden en drieduizend gewon
den geëischt. 4
De roeiwedstrijden van de „Koninklijke". 7
ARTIKELEN. ENZ.
J. B. Schuil: Haarlem's Cabaret en Revue-
zelschap. 2
Sport in 't kort 13
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op n