Geuzenbaai Meer licht over 's Rijks financiën gevraagd. XJacht U nu werkelijk dat Dobbelmann zijn goeden naam aan Geuzenbaai zou geven wanneer hij dien naam daardoor zou kunnen verliezen? Reeks ernstige motorongelukken. CEBUTO CEBUTO-BUREAU J. M. GERDING Echtpaar te Huizum neergeschoten. „Karimata" bij Terschel ling aangekomen. DINSDAG 7 JUNI 1938 HAARLE M'S DAGBLAD 4 jleu&e kaai f (Adv. Ingez. Med.) Enkele personen om het leven gekomen. Door het springen van den achterband is op den nieuwen rijksweg bij Delft de 44- jarige J. uit den Haag van de duo-zitting van een motorrijwiel geslingerd. Hij kwam met het hoofd tegen een betonnen rand terecht en werd naar het gasthuis te Delft vei-voerd, waar hij is overleden, Met een kalm gangetje reed Zaterdagmid dag de ongeveer 35-jarige J. S. te Oss met zijn motor op den weg Oss—Heesch. Ter hoog te van de grens der gemeente Oss stak plot seling een hond den rijweg over. vlak langs het voorwiel van den motor, waardoor S. de macht over het stuur kwijt raakte en viel. Een geneeskundig onderzoek wees uit, dat de man een zware hersenschudding had gekre gen en voorts enkele kneuzingen aan den linkerschouder. In de Charitastraat te Roosendaal reed Zondagmiddag omstreeks half zes de heer Joh. Bernaard uit Bergen op Zoom op zijn motorfiets, met zijn zoon op de duo, achter een autobus van de Brabantsche Buurtspoor wegen ATO aan. Waarschijnlijk door het verkeerd begrijpen van een signaal van den autobus-chauffeur, is de man tegen een huis opgereden. Hij werd daarbij zoo ernstig ge wond, dat hij enkele minuten na aankomst in het ziekenhuis is overleden. De duo-rijder werd licht gewond. Zondagochtend omstreeks vier uur reden drie Amstei-damsche motorrijders, ieder met duo-passagier, komende van Rustenbui-g, in de nabijheid van Heerhugowaard, naast elkaar den kruisweg op, met het doel, in Nieuwe Nie- dorp te gaan visschen. Bij den hoek Kruisweg- Middenweg slipte de middelste motorrijder, met het gevolg, dat hij met zijn voertuig tegen een langs den weg staanden boom reed. Het motorrijwiel sloeg over den kop, waarbij de berijder lichte verwondingen kreeg. De duo passagier, de heer J. C. van Tinteren uit Am sterdam, kwam er minder goed af. Hij sloeg met het hoofd tegen den boom en bleef in bewusteloozen toestand liggen. Nadat geneeskundige hulp was in geroepen, werd het slachtoffer een boerderij binnengedragen en daarna naar het centraal-ziekenhuis te Alk maar vervoerd. Zijn toestand is hope loos Zondag om half vier is, vermoedelijk tenge volge van de gladheid van den weg, in de Prins Hendrikstraat te Alphen a. d. Rijn de motorrijder Wever uit Utrecht, die zijn onge veer 65-jarigen vader op de duo vervoerde, geslipt. Beiden kwamen daardoor te vallen. De heer Wever Sr., die bij omwonenden werd binnengebracht, bleek er zeer ernstig aan toe te zijn. Hij had vermoedelijk een borstkas- fractuur opgeloopen. De heer Wever Jr. kwam er vrijwel zonder letsel af. Zondagmiddag heeft de heer J. van Zillem uit Brunssum het ongeluk gehad met zijn nog gloednieuwen motor in botsing te komen met een vrachtwagen. Het ongeluk gebeurde door dat de vrachtauto een anderen wagen wilde passeeren, en daardoor te veel naar links uit week. Z. weid cnet een gebroken neusbeen Keizen zonder zorgen Inlichtingen en Reisgids bij: JAC. HEEMSKERK Houtplein 34 - HAARLEM - TeL 16448 !XXTTTn REIZEN ZONDER ZORGEN (Adv. Ingez. Med.) Jeugdig inbreker heeft heel wat op zijn kerfstok. Achttien diefstallen en inbraken bekend. Dezer dagen heeft de politie te Tilburg een 22-jarigen jongeman, die daar zonder ver gunning als straatzanger optrad, aangehou den. Hij gaf eenige keeren een valschen naam op. maar men had zijn identiteit spoe dig gevonden, aangezien hij in het politie blad stond gesignaleerd, omdat hij door de Amsterdamsche politie gezocht werd wegens diefstal van kleedingstukken uit een perceel aan de Keizersgracht. De arrestant wei'd naar de hoofdstad over gebracht, waar hij niet minder dan achttien inbraken en diefstallen bekend heeft, ge pleegd in Amsterdam. Den Haag, Rotterdam. Haarlem en Heemstede. In Haai'lem. Den Haag en Rotterdam heeft hij eenige fietsen gestolen, welke hij te Hil- legom heeft verkocht. Te Heemstede heeft hij een bakfiets buit gemaakt. De politie kent de namen van de helers en zal dezen nu ook aan de tand voe len. De straatzanger heeft bij zijn bekentenis ook de namen van enkele handlangers ge noemd. Een van hen dien hij Jopie Slim noemt zit reeds in de gevangenis voor een diefstal, waarvoor deze man onlangs te Haarlem werd gearresteerd en ernstige verwondingen in' het gelaat opge nomen. Het motorrijwiel werd totaal vernield. In den nacht van Zondag op Maandag om streeks half drie is de 24-jarige motorrijder A. Huiberts uit IJmuiden, na afloop van de ker mis te Nieuwe Niedorp. door onvoorzichtig rijden in aanraking gekomen met enkele fiets rijders, de juist met hun rijwiel aan den kant van den weg stonden. De motorrijder verloor zijn stuur en viel voorover op het trottoir, waar hij met een zeer zware hersenschudding bleef liggen. Het slachtoffer is in ernstigen toestand naar het centraal ziekenhuis in Alkmaar vervoerd. Een der wielrijders kreeg enkele lichte verwon dingen. (A. N. P.) STALEN KANTOORMEUBELEN IERLIJK OP UW KANTOOR TERK IN HET GEBRUIK Groote collectie voorradig. - Bezoekt onze toonkamers. NIEUWE GRACHT 35 - TELEF. 12455 HAARLEM. (Adv. Ingez. Med.) Dader slaat hand aan zichzelf. Man overleden, vrouw zwaar gewond. Maandagmorgen heeft een zekere Van dei- Veen te Leeuwarden, een moordaanslag ge pleegd op zijn gescheiden vrouw, die een jaar geleden opnieuw in het huwelijk was getre den met een zekeren H. Tegen dit huwelijk had Van der Veen veel bezwaar, en dikwijls zag men hem, zonder eenige reden, voor het huis van zijn vroegere echtgenoote heen en weer loopen. Maandagmorgen zouden de echte lieden II. naar een feestje te Huizum gaan. Toen zij in de Gymnasium- straat aldaar liepen, kwam Van der Veen hen achterna. Met een brow ning van zwaar kaliber loste hij plot seling eenige schoten, waardoor bei den werden getroffen. In zorgwek- kenden toestand moesten zij overge bracht worden naar het Diacones sen Ziekenhuis te Leeuwarden, waar de man spoedig overleed. De dadei-, Van der Veen, joeg zich vervolgens een kogel door het hoofd. Enorme bosch- en heidebrand in België. Gewaakt tegen overslaan naar Nederlandsch grondgebied. Maandagmiddag omstreeks twee uur werd brand ontdekt in de heidecomplexen achter het landgoed „De Groote Meer" "dat in de ge meente Ossendrecht ligt. De brand bleek op Belgisch gebied te woe den m de nabijheid van het z.g. Leeuwenhof en op de om haar natuurschoon bei-oemde Calmphoutsche heide. Vanwege de gemeente Calmphout werd onverwijld het blusschings- wei-k ter hand genomen, doch vooralsnog bleef dit zondef resultaat door de groote droogte der laatste dagen en voortgejaagd door een vrij sterken wind, bewoog het vuur zich zoo snel voort dat spoedig een geweldige oppervlakte brandde. Op het eind van den middag stonden groote heide complexen en fraaie bosschen over een breedte van drie tot vier kilometer in brand. Het vuur bewoog zich dieper België in. maar de brandweer van Ossendrecht hield zich gereed om zoo noodig indien de wind mocht draaien terstond in te grijpen, en overslaan van den brand op Nederlandsch gebied te voorkomen. De groote van de schade valt nog niet bij benadering te schatten. RECORDBEZOEK AAN SCHIPHOL. Dat de hoofdstedelijke luchthaven zich meer en meer ontwikkelt tot een ontspan ningsoord bij uitnemendheid voor de Amster dammers en van vele anderen uit den om trek. heeft zich op Tweeden Pinksterdag weer duidelijk gemanifesteerd. Er wei-den zelfs drie records gevestigd, namelijk wat betreft de aantallen bezoekers, de deelnemers aan de rondleiding en de gegadigden voor de rond vluchten. Niet minder dan 10.000 personen zochten op Schiphol verpoozing. Voor de rondleiding meldden zich 2200 personen, ter wijl er 275 liefhebbers voor een luchtreisjp waren. Dit zijn voor alle categorieën de hoog ste cijfers, ooit geboekt op een gewonen dag. d.w.z. zonder een bijzondere gebeurtenis op luchtvaartgebied. Agenfschip: v.d. WaalssXr--33. Haarlem (Adv. Ingez. Med.) Sleepreis zeer vlot ver loopen. Na een week van wachten op gun stige weersomstandigheden is Zater dagmiddag tegen half zes de voor In- dië bestemde en in opdracht van de Billiton Maatschappij gebouwde groot ste tinbaggermolen ter wereld, de „Ka rimata", van de werf van J. en K. Smit te Kinderdijk naar Terschelling vertrokken, waar men zal trachten, het goud van het „Lutine"-wrak te bergen door gebruik te maken van de reus achtige capaciteit van dezen bagger molen, die daarna Europa voor goed zal verlaten. De reis van de „Karimata" is goed en voorspoedig verloopen. Zondagochtend vroeg was nog de verwachting, dat de „Karimata" eèrst in den nacht van Zondag op Maandag zou aankomen. In den loop van den dag kwa men echter radio-berichten van de sleep in, waaruit bleek, dat wind en getij bijzonder medewerkten, zoodat toen reeds het vermoe den kwam, dat de molen wel eenige uren vroe ger op de reede van het eiland zou arriveeren, dan verwacht werd. Den geheelen ochtend was er een vooi'tdu- rend radio-contact tusschen Terschelling en de sleepbooten en om ongeveer twee uur in den middag kwam vast te staan, dat de .Kari mata" reeds in den avond zou binnenkomen. Een half uurtje later vertrok de sleepboot „Holland" van de firma Doeksen van Ter schelling naar zee om de „Karimata" tegemoet te vai-en. Aan boord bevonden zich de heer Bol. lei der van de werkzaamheden der Billiton Mij bij de „Lutine" en de heer Doeksen, directeur van de reederij Doeksen, die belast is met de sleep- en bergingswerkzaamheden bij Ter schelling. Van dat oogenblik af was Terschelling in af wachting. En naarmate de tijd verstreek, nam de be langstelling van de eiland-bewoners voor de buitengewone gebeurtenis toe. Tegen acht uur kwam de „Karimata" op de plaats zijner voorloopige bestemming aan. Vier weken baggeren noodig? De sleepreis is zoo vernamen wij van den heer Bol zonder eenige sensatie vex-loopen. Alleen was de snelheid, waarmede gevaren kan worden, aanmerkelijk grooter, dan men had durven hopen. De vex-wachting was, dat de snelheid ongeveer vier mijl zou bedragen, "doch het bleek, dat, dank zij de gelukkige weersom standigheden, gemiddeld zes mijl per uur kon worden afgelegd.. Wat zijn plannen voor de komende dagen betreft, daarover kon de heer Bol nog weinig mededeelen. De hoofdfactor bij het werk is natuurlijk het weer. Als dit goed blijft, zal de molen zoo spoedig mogelijk, nadat bij voor het werk in gereedheid zal zijn gebracht, naar de „Lutine" worden gesleept. Echter zal het. naar verwachting van den heer Bol, nog wel eenige dagen duren alvorens men zoo ver gevorderd is met de voorbereidende werkzaamheden. Eerst moeten nog zeven ankers worden uitge bracht. aan welke de „Karimata" zal worden vastgelegd. Deze ankers hebben kabels van 500 tot 1000 meter lengte om den molen vol doende bewegingsmogelijkheid te geven. De afstand van de reede naar het wrak is ongeveer vijf kwartier varen. Een van de eerste dingen, waarmede men moet beginnen, is het opnieuw afpalen van het tei-rein. Men moet zich namelijk ovei-tuigen. dat er geen nieuwe zandverschuivingen en rug vormingen in de laatste weken hebben plaats gehad. Wat de hoeveelheid te verwerken gx-ond be treft. zal men volgens den heer Bol moeten re kenen op minstens vier weken alvorens deze hoeveelheid „verzet" is. Naar men aannaemt, zal in deze hoeveelheid grond het goud en zilver van de „Lutine" zitten. Echter zal het slechts een kleine fractie zijn van het ver werkte mateiiaal, zoo klein zelfs, dat naar alle waarschijnlijkheid, men op den molen eerst later zal kunnen constateeren. dat de ..schat" inderdaad „opgebaggerd" is. Later wil zeggen, bij de controle van het gebaggerde zand in de zelf. Donderdag naar het wrak? De tweede Pinksterdag is op Terschelling gebruikt om de „Karimata" van .sleepklaar" tot „baggerklaar" te maken. Men had voor de sleepreis allerlei onderdeden van den molen vastgebonden en geleidelijk heeft men Maan dag de „Karimata" weer in den staat van baggermolen gebracht. Over de verdere plannen is nog weinig te zeggen. De heer Bol deelde ons Maandagavond mede, dat, als het weer meewerkt, het plan bestond heden met een sleepboot naar het wrak te varen om daar eenige metingen en peilingen te doen. Wanneer er niets tusschen komt, zal men Donderdag met den molen naar het wrak gaan. De beslissing hierover zal echter eerst op het laatste oogenblik genomen worden. Wanneer met het baggeren aangevangen zal worden, kon de heer Bol ons echter nog niet zeggen. Bevolking kan zich thans geen oordeel over de situatie vormen. Mr. L. J. A. Trip brengt jaar verslag der Ned. Bank uit. Neiging naar het goud terug te gaan? Vandaag werd te Amsterdam de al- gemeene vergadering van aandeel houders gehouden van de Neder- landsche bank N.V. In deze vergadering heeft de president mr. L. J. A. Trip verslag uitgebracht over het boekjaar 1937—1938. Het jaar 1937 valt uiteen in twee scherp te onderscheiden deelen, aldus vangt de presi dent zijn verslag aan. De eerste helft ver toonde een krachtige voortzetting van de in 1936 aangevangen opgaande lijn. Productie en handel, goederenprijzen en effectenkoer- sen, zeevrachten en varende tonnage van de handelsvloot, alle gaven een, meerendeels sterke, stijging te zien. De werkloosheid kwam op een lager peil. De handelsbalansen van de onderscheidene landen ontwikkelden zich in de richting van een gezond evenwicht. De gang van zaken in de tweede helft van het jaar was in nagenoeg alle opzichten tegen overgesteld aan dien in de eerste zes maan den. In een geleidelijk toenemend aantal lan den werd de lijn van den opgang omgebogen in nedergaande richting. Zulks heeft zich in de tot dusver verstreken maanden van 1938 voortgezet. Het algemeen karakter van de beweging, die zich, zij het in verschillende mate. ten aanzien van nagenoeg alle landen openbaar de geeft aanleiding er op te wijzen hoe zeer de onderliiige afhankelijkheid, niettegen staande het alom te constateeren streven naar afsluiting en zelfgenoegzaamheid is blij ven bestaan. Wenscht men zich rekenschap te geven van de redenen der plotselinge en sterke ver mindering van de economische activiteit in de tweede helft van het afgeloopen jaar, dan dringt zich een belangrijk aantal factoren naar voren, die hebben samengewerkt. Over het geheele jaar 1937 valt intusschen met slechts enkele uitzonderingen, waarvan de Vereenigde Staten de voornaamste vor men, nog een stijging te constateeren. Dit geeft een aanwijzing, dat de huidige opvat tingen en oogmerken op economisch gebied veeleer gericht zijn op het kunstmatig hoog houden van het prijspeil door een inkrim ping van de productie dan op het stimulee- ren van den afzet en het handhaven van de voortbrenging ten koste van een prijsverla ging en de rentabiliteit der zwakkere be drijven. In deze richting wijst ook de pro ductiebeperking. welke in den aanvang van 1938 werd opgelegd aan nagenoeg alle. aan restrictie ondei'worpen, goederen. De feiten zullen moeten leeren. of deze weg inderdaad leidt tot het doel, hetwelk een zonde en op het algemeen belang gerichte politiek dient na te streven en dat bestaat in een ruimere voorziening van de menschheid met goederen en diensten. De hoogst belangrijke vraag, of het terug- loopen van de conjunctuur zich zal voortzet ten en tot een nieuwe crisis zal voeren dan wel na eenigen tijd zal plaats maken voor een herstel is op dit oogenblik niet voor be antwoording vatbaar. De voornaamste factoren liggen inusschen niet op economisch en financieel terrein. Zij bestaan in de politieke onzekerheid en in de vrees, dat het overheidsingrijpen de rentabi liteit der bedrijven ten ongunste zal beïn vloeden of wegnemen. Deze twee factoren verlammen het particulier initiatief en stel len de toekomst op losse schroeven. Terug naar het goud? Blijkens de uitlatingen der verantwoorde lijke instanties in de verschillende landen, staat een terugkeer voor oogen naar een in ternationaal monetair systeem, gebaseerd op het goud. De hoofdvraag waarop het aankomt en waaromtrent te eeniger tijd een beslissing zal genomen moeten worden, is deze. of in de onderscheidene landen een vaste aan- en verkoopprijs van goud zal worden aanvaard en gehandhaafd. Bij gebreke van dergelijke vaste prijzen zijn stabiele wisselkoersen niet te verzekeren, In theorie zou het denkbaar zijn, dat de voornaamste landen zich voor behielden, om. wanneer zij zulks ter beïn vloeding van de wereldconjunctuur wensche- lijk zouden achten, gezamenlijk en op het zelfde oogenblik een procentsgewijze gelijke verandering in hunne goudprijzen te bren gen. Ook is het in abstracte denkbaar, dat ieder individueel land een dergelijke veran dering zou toepassen met de bedoeling om de ontwikkeling in 't eigen land te beïnvloe den. In de practijk acht ik deze denkbeelden verwerpelijk en niet uitvoerbaar. Zij zijn. naar mijne overtuiging verwerpelijk omdat, zooals de ervaring der laatste jaren heeft aangetoond, monetaire maatregelen van den hier bedoelden aard niet in staat zijn om het beoogde resultaat te bereiken. De Vereenigde Staten. Engeland. Frankrijk, Nedei-land. Zwitserland en België, bezaten einde 1937 tezamen 82.4 procent, van den in totaal op 23.273.462 K.G. te schatten mone- tairen wereldgoudvoorraad, tegen 79.7 pro cent einde 1936. Met nadruk zij er op gewezen, dat deze cij fers uitsluitend mogen gebezigd worden ter verkrijging van een indruk omtrent de be dragen, die zich tenminste in het bezit var de genoemde landen bevonden Over hetgeen j boven de gepubliceerde gegevens aan de voor raden van de egalisatiefondsen toegevoegd zou kunnen zijn, geven zij geen licht. Het behoeft geen betoog, dat Nederland zich niet heeft kunnen onttrekken aan den in vloed van den teruggang der wereldconjunc tuur in de tweede helft van het afgeloopen kalenderjaar. De krachtige verbetering en op leving die in het voorafgaande tijdperk te constateeren vielen, verflauwden. Dat de ontwikkeling in Nederland sedert het intreden van den meerbedoelden teruggang over het algemeen beperkt bleef tot een daling van het tempo der verbetering in vergelijking met de overeenkomstige maanden van een jaar geleden, stemt tot voldoening. Hetgeen Nederland in de naaste toekomst zal te zien geven, hangt grootendeels af van den loop der wereldconjunctuur. Ongunstig oordeel over onze financiën. Met, betrekking tot den toestand en de voor uitzichten der openbare financiën kan het oordeel- niet anders dan ongunstig luiden. De rijksbegrooting blijft werken met tekorten, die slechts ten deele in de cijfers tot uitdrukking komen. De Nederlandsche bevolking is niet in staat zich, aan de hand van de beschikbare gege vens, een samenvattend oordeel over de situa tie te vormen. De vraag mag dan ook gesteld worden of het geen aanbeveling zou verdie nen een duidelijk overzicht te geven van de begrooting zooals die volgens de juiste begin selen en met inachtneming van alle factoren zou moeten luiden, alsmede van de nationale schuld met inachtneming van de bedragen waarvoor de staat verantwoordelijk is en welke thans buiten aanmerking worden ge laten. Een dergelijk overzicht zou, naar mag worden aangenomen, niet in gebi'eke blijven het besef levendig te doen worden, dat op den huidigen voet niet kan worden voortgegaan en dat de voorstelling, als zou het tegenwoor dig financieel beleid al te strenge eischen van soliditeit en voorzchtigheid stellen, geenszins strookt met de werkelijkheid en het hetgeen een juiste voorlichting van de publieke opinie vordert Mr. L. J. A. Trip. De politiek van het Egalisatiefonds. De algemeene lijn van de politiek, welke door het fonds werd gevolgd, bleef gedux-ende het geheele jaar beheerscht door de sterke vraag naar guldens, die zich nationaal en in ternationaal deed gelden en in belangrijke mate het aanbod overtrof. Dat het fonds on der deze omstandigheden ingreep en aan de surplusvraag naar guldens voldeed, kan dan ook geen verwondering wekken en lag geheel binnen de grenzen van de taak. die het- zich van den aanvang af zag toegewezen. Hierbij mag tweeërlei niet over het hoofd worden ge zien. In de eerste plaats zouden dezelfde fac toren zich eveneens hebben doen gelden, wan neer de oude goudpariteit ware gehandhaafd gebleven en zich geen twijfel aan de duur zaamheid dier handhaving had doen gevoelen. Dan zou volgens de regelen van den gouden standaard, in de surplus-vx-aag naar guldens eveneens door den aankoop van goud of bui- te nlandsche valuta zijn voorzien. In Januari 1933, toen zeker niet gezegd kon worden, dat de gulden een onbeperkt vertrouwen genoot, was de goudvoox-raad van de Nederlandsche bank gestegen tot f 1.032.595.000. In de tweede plaats zij er op gewezen, dat, had het fonds niet ingegrepen, en ware niet duidelijk gemaakt dat een verdere stijging niet zou worden toegelaten, de verwachting van een zoodanige stijging naar aangenomen moet worden, tot een speculatieve toeneming van de vraag naar guldens geleid zou hebben. Het verschijnsel, dat zich, bij den terugkeer naar den gouden standaard na den wereldoorlog, met name ten opzichte van het pond sterling en de Scandinavische valuta's, heeft voorge daan. zou herhaald zijn. Het komt mij derhalve voor, dat de groote ruimte op de geldmarkt die ongetwijfeld be zwaren medebrengt, niet op rekening mag ge steld worden van de sedert September 1936 gevolgde monetaire politiek. Evenzeer geldt zulks voor de daling van de kapitaalrente. Ik ben dan ook niet van meening, dat de daling van den rentestandaard mede het ge volg is van kunstmatige maatregelen, in Ne derland genomen. Wel heeft tot die daling medegewerkt dat. in verband met de betreu renswaardige afsluiting en isoleering, welke de wereldontwikkeling vertoont, de internationale kapitaalbeweging binnen enge grenzen is te ruggedrongen. De verantwoordelijkheid hier voor kan zeker niet op de schouders van Ne derland gelegd worden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 5