dus Bakkertjes'
Algemeenevergaderingvan^Haerlem'
TEMPELIERSSTR. 32
GARAGE RABO
HJX-Vertellim:
Rubriek voor Vragen
VR IJ D A G 10 JUNI 1938
HAARLEM'S DAGBLAD
6
12+1
Dat is tegenwoordig de inhoud van 'n koker "AKKERTJES"
van 12 stuivers. Uw voordeel ligt voor de hand. Neemt
daarom een glazen buis "AKKERTJES" in voorraad, dan
heeft U er één extra. Bovendien heeft U ze dan altijd
in huis, bij nacht en ontij, als U wordt overvallen doori
Hoofdpijnen, Migraine, Kiespijn, Rheumatische pijn, Spier
pijnen, Zenuwpijnen, Lendenpijn, Kou, Griep en Koorts.
Verkrijgbaar bij apothekers en drogisten. Per doos van
2 stuks - 2 stuivers en een groote koker van 13 stuks.
(Adv. Ingez. Med.)
Molen „De Adriaan wordt verbouwd.
ARROND. RECHTBANK.
Déraillement bij Halfweg.
Een 40-jarig ondermachinist der Nederl.
Spoorwegen stond terecht, omdat het aan zijn
schuld te wijten zou zijn geweest, dat in den
nacht van 23 op 24 Februari van dit jaar on
der Halfweg een botsing tusschen twee trein
stellen had plaats gevonden, tengevolge waar
van een montagewagen derailleerde, waar
door het verkeer over de hoofdsporen werd
belemmerd.
Verdachte deelde mee, dat hij in den bewus-
ten nacht met een locomotief en enkele plat
te wagens waarop dwarsliggers, van Halfweg
naar Amsterdam was vertrokken, daar ge
keerd en langs hetzelfde spoor weer naar
Halfweg gereden, onderweg op verschillende
punten dwarsliggers lossend. Met dit werk
klaar zijnde werd doorgereden naar Halfweg,
doch plotseling kwam de trein in botsing met
een ander treinstel, staande op hetzelfde
spoor en bestaande uit een locomotief en een
montagewagen.
De machinist wist, toen hij naar Amster
dam vertrok, dat er een montagewagen op de
lijn was, doch hij zag, zoo verklaarcfe hij, dat
treinstel niet, ofschoon hij uitkeek. Hij kon
er geen verklaring voor geven, hoe het komt.
dat hij het treinstel niet heeft gezien; hij
weet het aan den dikken mist.
Een andere ondermachinist, die op de loco
motief was. zag het treinstel wel, doch op een
oogenblik, dat een botsing niet kon worden
voorkomen.
De botsing is er deels een gevolg van, dat
het van Amsterdam komende treinstel vroeg
klaar was en zoodoende in Halfweg was, toen
het montagedeel nog niet weg was naar de
plaats waar het uiterlijk 5.25 moest zijn.
Op een vraag van den president aan de
verschillende beambten, wat de gewoonte is:
op het laatste oogenblik ter plaatse van aan
komst komen of, als men eerder klaar is, daar
al vóór het vastgestelde tijdstip heenrijden,
kwam geen bepaald antwoord.
De officier wees erop, dat omtrent het op-
trekken geen bepaalde voorschriften zijn ge
geven, doch verdachte had geen reden om aan
te nemen dat de baan vrij zou zijn, zoodat hij
meer veiligheidsmaatregelen had moeten ne
men. Hij had bij het slechte zicht zoo lang
zaam moeten rijden, dat er geen botsing kon
ontstaan. Omdat er .echter van roekeloosheid
niet gesproken kan worden, vorderde de offi
cier geen gevangenisstraf, maar een geldboe
te van 20.
De verdediger Mr. A. M. Gerrits uit Den
Bosch, wees er eveneens op, dat verdachte
niet wist of het montagedeel op de lijn zou
zijn. Niettemin heeft hij door langzaam te
rijden met die mogelijkheid rekening gehou
den, maar zelfs al had hij nog veel langzamer
gereden, dan volgt daaruit nog niet, dat hij
dan wel in den dikken mist het treindee! zou
hebben gezien.
Pleiter was van oordeel, dat verdachte ge
daan heeft, wat redelijkerwijze van hem ver
wacht mocht worden en dat hem geen schuld
treft, waarom pleiter op vrijspraak aandrong.
Een fantast.
De man, wiens fantasie hem een bijna door
loopend verblijf in de gevangenis heeft ver
schaft, schijnt toch niet tot de realiteit te
kunnen terugkeeren, want telkens is zijn fan
tasie hem de baas.
Zoo vervoegde hij zich enkele weken geleden
bij een fietshandelaar met de mededeeling,
dat hij naar Hoofddorp moest en voor dat doel
een fiets wilde huren. Hij kreeg een fiets, doch
peddelde niet naar Hoofddorp maar naar een
ijzerwinkel te dezer stede, waar hij zich be
kend maakte als de Bruin en zei, dat hij meer
malen dien winkel als klant had bezocht.
Na die introductie vertelde hij, dat hij naar
Roosendaal moest, waar zijn vader op sterven
lag, doch nu wilde het ongeluk, dat hij zijn
portemonnaie op 'Schiphol, waar hij woonde,
had vergeten en geen tijd meer had ze te
halen. Daarom was het doel van zijn bezoek
te vragen of de winkelier hem f 10 wilde lee-
nen, waartegen hij zijn fiets in onderpand
zou geven. De winkelier bewilligde daarin,
waarop de bezoeker vertrok, doch even later
kwam er iemand in den winkel en vertelde,
dat de man, die zijn fiets had achtergelaten,
in een café zat. Dat was voor den winkelier
aanleiding de politie op te bellen en de geld-
leener werd aangehouden. Het bleek, dat de
fiets een gehuurde was en dat alles leugen was
wat de man had gezegd.
Hij stond nu terecht voor verduistering en
oplichting en hoorde een gevangenisstraf van
een jaar tegen zich eischen. De officier achtte
den man onverbeterlijk. De verdediger vroeg
verlof zijn pleidooi binnen gesloten deuren te
mogen houden, wat werd toegestaan, zoodat
we niet kunnen zeggen wat ter ontlasting van
den verdachte is aangevoerd.
De belasting ontdoken.
Een Inwoner van Haarlem stond terecht,
omdat hij een valsche aangifte van zijn in
komsten had gedaan, waardoor hij te weinig
belasting had betaald. Hij had zijn olficieele
inkomen opgegeven, maar allerlei bijverdien
sten en bij inkomsten uit bezittingen verzwe
gen, zoodat hij tot een zuiver inkomen van
f 3120 was gekomen, terwijl het in werkelijk
heid f 4576 was geweest. De verzwegen inkom
sten waren: rente van spaargelden, opbrengst
van een huis, vacantiegelden, opbrengst van
geschriften e.d-.
De Haarlemmer had zich waarschijnlijk veel
narigheid bespaard als hij, toen den inspec
teur der belastingen het vermoeden uitsprak.'
dat de opgave niet in orde was, eerlijk alles
had opgegeven, maar dat deed hij niet eerder
dan nadat hij op advies van zijn advocaat
begreep, dat het misliep.
De officier van justitie vond het een ernstig
geval van belastingontduiking, dat zich ook
tot vorige jaren uitstrekt en eischte een ge
vangenisstraf van een maand.
Mr. V. Dam, de verdediger, ging de ver
schillende posten na en meende, dat de inkom
sten uit het huis nihil waren geweest, terwijl
verdachte niet precies had begrepen, wat hij
moest opgeven. Aangezien verdachte iemand
is van onbesproken gedrag en met een prij
zenswaardig verleden, verzocht pleiter een
voorwaardelijke straf te willen opleggen.
HANDELSBLAD GRATIS
Zij, die zich thans abonneer en ont
vangen het Handelsblad deze maand
GRATIS.
Abonnementen 1.90 per maand en
f 5.50 per kwartaal. Buiten Amsterdam
verhoogd met 20 cent per maand voor
verzending.
Abonnementen op te geven bij het
Bijkantoor Handelsblad
(WENSING'S Alg. Adv.-Bureau)
Telefoon 10209
(Adv. Ingez. Med.)
IIcl gouden feest der typografen.
Zooals onze lezers weten zullen ter gelegen
heid van het vijftigjarig bestaan der afdeeling
Haarlem van den A.N.T.B. 2600 typografen, die
deel uitmaken van de C.B.V. (Oommissie ter
Bevordering van de Vakstudie) een uitstapje
naar Haarlem en LTmuiden maken. We heb
ben reeds een en ander aan het programma
ontleend. Ter aanvulling kunnen we nog
mededeelen, dat tijdens de kranslegging bij
het standbeeld van Lourens Coster op de
Groote Markt op Zondag, des middags van
2.00'2.15 uur door den heer H. W. Hofmees
ter het carillon zal worden bespeeld.
Het orgelconcert in de Groote Kerk, dat
door het gemeentebestuur wordt aangeboden
zal plaats hebben Dinsdag 14 Juni van 4.00
4.20 uur.
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO CENTRALE OP ZATERDAG
11 JUNI 1938.
Progr. I. Hilversum I.
Progr. II. Hilversum II.
Progr. III. Keulen 8.00. 8.20. 8.30, 8.50. 9.35,
10.05. Parijs Radio: 10.20. Radio P. T. T. Nord:
11.05, 11.20. Ned. Brussel: 12.20, 12.50, 1.20, 1.30,
1.50. Keulen: 2.20 2.30. Ned. Brussel: 3.35, 4.05.
Keulen: 4.20. Londen Regional: 6.20, 6.50. Ned.
Brussel: 7.20. Keulen: 7.50, 8.20. Ned. Brussel:
10.20, 10.30. Parijs Radio: 11.20.
Progr. IV. Ned. Brussel: 8.00, 8.20, 8.30, 8.40,
8.45, 9.00. Diversen: 9.2010.35. Londen Regio
nal: 10.35, 10.50, 11.05, 11.50, 12.35. Droitwich:
I.05, 1.40, 1.55, 2.35, 2.50, 3.35, 3.50, 4.20, 4.50,
•4.55, 5.05, 5.20, 5.30, 6.00, 6.20, 6.45, 7.00, 7.50,
8.20, 9.20, 9.40. 9.55, 10.55. Londen Regional:
II.05. Droitwich: 11.20, 11.30.
Progr. V. 8.00—7.00 Diversen. 7.00 Eigen gra-
mofoonplatenconcert, verzoekprogramma. 8.00
12.00 Diversen.
HET NEDERLANDSCHE PADVINDSTERS
GILDE.
In aansluiting op onze mededeelingen in
het vorig nummer over de installatie van de
afd. Bloemendaal deelt men ons mede, dat
daarbij ook aanwezig was de pas opgerichte
Brederodegarde uit Santpoort met 22 wel
pen.
STADS BIBLIOTHEEK EN LEESZAAL
PRINSENHOF.
(Openbare leeszaal en bibliotheek).
Aanwinsten.
Sociale wetenschappen:
Bevolkingsbeweging, De, van Haarlem en
omgeving.
Hoetink. De Vrijheid der wetenschap.
Kersbergen. Onderwijs en nationaal-
socialisme.
Kuin. Ordening als maatschappelijk ver-
schijnsél.
Vrouwenkruistocht 11 nrs.
Technische wetenschappen:
Kersten. IJzerconstructie.
Weg- en Waterbouwkunde 4 dln.
1. Colijn en Potma. Grondmechanica,
grondwerken, fundeeringen, bemalingen,
beschoeiingen, keermuren.
2. Postema, Schiphorst en v. d. Schrier.
Sluizen, kanalen en havens.
3. Boer en Kielman. Rivieren, rijshoutcon-
structies, dijken, duinen en stranden, wa
terschappen, polders en droogmakerijen.
5. Zieck en Postema. Wegen en spoorwegen.
Bedrijfsorganisatie, Handelswetenschappen.
Casson. Opklimmen.
Scharroo. Organiseeren.
Letterkunde.
Catalogo Societa nazionale ,yDante
Alighieri".
Daudet. Les diets et pronostiquations d'Al-
cofribas deuxième pour le bel an MCMXXH
MOMXXII.
Dehmel. Lieder, eine Auswahl.
Aardrijks-, land- en volkenkunde.
Faust. Nieuwe gids voor Parijs,
Price. Rip tide in the south seas.
Nederl. en i. h. Nederl. vert, rommans.
Dekker. De menschen meenen het goed met
de menschen.
Kaus. De overtocht.
Pleysier. De speelweide.
Vermeulen. De pioniersdagen van Chicongo
Woude, van der. De Faun.
Zoomers—Vermeer. Antje.
GASTHUISVEST 11 - HAARLEM - TEL. 17266
Q BETROUWBARE AUTO'S
Q v. zelfrijders (zonder chauffeur)
p. dag, week, maand en langer
Onze wagens zijn AllRisk verze
kerd en voorzien van triptiek.
Uitsluitend modellen 1937 en 1938
(Adv. Ingez. Med.)
De Brandkast.
door MASJA SMITJEKOWA.
Een groote, magere heer in een lichten
overjas kwam op het tafeltje van Halewitsj
af. Hij nam zijn hoed af en zei zacht, maar
beslist:
„Ik wilde u graag onder vier oogen spre
ken!"
Gregor Halewitsj keek op en nam den on
bekende met die routine op, welke slechts
door jarenlangen omgang met politiebeamb
ten van alle rangen verkregen wordt. Onge
vaarlijk, oordeelde hij en stond op. „Alstu
blieft!" Hij geleidde den onbekenden heer
naar een stil hoekje van het café.
Zij gingen zitten en Halewitsj vroeg koel:
„Wat voert u tot mij, meneer?"
De vreemde scheen een seconde te aarze
len. Dan antwoordde hij:
„Ik heb een zaakje voor u, meneer Hale
witsj. Mijn naar is Fedor Wydalowski. mis
schien hebt u hem wel eens gehoord, want
onze beroepen hebben eenige punten van over
eenkomst. U zult tenminste wel eens van de
Droducten van mijn brandkasten fabriek ge
hoord hebben, daar u uw bekende vaardigheid
al reeds op eenige fabrikaten van ons toege
past hebt"
Met een bescheiden glimlachje weerde de
brandkastenforceerder den hem toegezwaai-
den lof af.
„Wij hebben onlangs een nieuw fabrikaat
op de markt gebracht", ging de heer Wyda
lowski voort. „Het is de „Wyda"-brandkast,
een model van tot nog toe onbereikte veilig-
Mej. dr. C. H. Kurtz schetst
Haarlem's ontwikkeling.
In het Vereenigingsgebouw „De Hoofdwacht"
hield de vereeniging „Haerlem" gisteravond
haar algemeene vergadering die geopend werd
door den voorzitter den heer J. L. Tadema.
In zijn openingswoord herinnerde de voorzitter
allereerst aan de in het vereenigingsjaar over
leden leden Jhr. mr. J. W. G. Boreel van Hoge-
landen. oud-burgemeester van Haarlem, die
van 1902 tot 1913 eere-voorzitter der vereeni
ging was en in 1913 tot eere-lid werd benoemd.
Uitvoerig schetste spreker de verdiensten die de
heer Boreel van Hogelanden voor de vereeni
ging heeft gehad Ook een der oprichters van
"Haerlem", mr. W. F. C. C. Pijnacker Hordijk
die zeer veel voor de vereeniging gedaan
heeft eri eenige weken geleden overleed werd
door den heer Tadema met gevoelvolle woor
den herdacht. Het besluit van burgemeester
Maarschalk om af te treden als eere-voorzit
ter dient geëerbiedigd;>fce worden.
Vervolgens heette de heer Tadema den
nieuwen eere-voorzitter. dr. J. E. baron de
Vos van Steenwijk hartelijk welkom en bood
den burgemeester het bekende boek van v. d.
Steur „Oude gebouwen van Haarlem" aan be
nevens eenige uitgaven van de vereeniging
waaronder de „Nieuwe Gids van Haarlem" van
mevrouw J. M. SterckProot. Verder wees de
heer Tadema nog op het semi-officieele ka
rakter van „Haerlem" waarvan alle burge
meesters sinds de oprichting eere-voorzitter
zijn geweest.
De burgemeester antwoordde den voorzitter
en wees erop dat hij komende uit een oud ge
slacht ook zeker den zin voor traditie van de
vereeniging kon begrijpen en waardeeren. Ik
heb mijn uiterste best gedaan, aldus baron de
Vos van Steenwijk, om in den tijd dat ik hier
ben veel te zien, maar in deze geschenken kan
ik een welkome aanvulling vinden van wat mij
nog aan kennis van Haarlem ontbreekt.
Ook in het jaarverslag van den secretaris
den heer P. A. Dijkema werden verschillende
overleden leden en in het bijzonder Jhr. mr. W.
J. G. Boreel van Hogelanden en mr. W. F. C.
C. Pijnacker Hordijk herdacht. Het ledental
steeg in het afgeloopen jaar met 44 nieuwe
leden en bedraagt thans 534.
In het verslag wordt verder nog melding ge
maakt van de demping van de Bakenesser-
gracht waartegen een krachtig protest op zijn
plaats is.
De penningmeester de heer J. D. Rutgers
van der Loeff bracht hierna zijn verslag uit,
het jaar sloot met een klein batig saldo van
f 22.10.
De voorzitter bedankte secretaris en pen
ningmeester voor hun keurige verslagen. Tot
leden van de kascommissie werden benoemd
heid. Ondoordringbare stalen platen volgens
een speciaal procédé vervaardigd, dat ons ge
heim is. Wij willen nu de aandacht van de
financieele kringen op de nieuwe „Wyda"-
brandkast vestigen; wij willen iedereen laten
zien, dat de „Wyda"-brandkast voor de volle
100 pet. zekerheid geeftEn juist hiervoor
wilden wij van uw diensten gebruik ma
ken".
Wydalowski, de directeur, keek Gregor Ha
lewitsj aan.
„Wij zullen u goed beloonen. Wilt u uwe
vaardigheid ter onze beschikking stellen?"
Halewitsj knikte voorzichtig. „Misschien
zij hij kort.
Wydalowski ging weer verder: „U hebt niets
anders te doen dan te pogen een zekere
brandkast aan te boren. Slechts een poging,
Halewitsj! Na achterlating van duidelijke
sporen van uw moeizame pogingen verlaat
u die plaats. En in een warenhuis in dezelfde
straat plundert u een brandkast van een an
der fabrikaat volkomen leeg. De „Wyda"
weerstaat het, de andere niet! „Wyda" is het
beste, het veiligste merk! Wij zullen dan wel
zorgen, dat het bekend wordt!"
„Een goed idee," zei Halewitsj waardeerend.
„Van u?", vroeg hij.
„Ja", antwoordde de directeur. „Voor dit
werkje, dat u zonder risico en veilig kunt op
knappen, ontvangt u van mij een bedrag van
5000 roebel, betaalbaar op den morgen vol
gend op den avond van de inibraak. Neemt
u de opdracht aan?"
Gregor Halewitsj dacnt een oogenblik na.
Dan reikte hij den directeur de hand.
„Aangenomen", zei hij, „vannacht".
Wydalowski haalde een bruine enveloppe
uit een zakportefeuille. .Hierin", zei hij zacht,
„zitten de beide adressen. Leest u de gegevens
zorgvuldig door en vernietig dan voor alle
zekerheid het papiertje".
de heeren van Dijk en Beaumont. Wegens het
bedanken van den heer H. C. Knappert en het
overlijden van mr. Pijnacker Hordijk waren
er twee nieuwe vacatures in het bestuur. Bij
acclamatie werden Mej. Dr. G. H. Kurtz en
Ir. G. Friedhoff in deze vacatures gekozen,
ook mevrouw J. M. Sterck—Proot en mr. C. M.
J. de Jongh werden bij acclamatie herkozen.
De voorzitter deelde hierna mede dat er
met het gemeentebestuur -een briefwisseling
wordt gevoerd over het verkrijgen van een
monumentenverordening.
Er bestaat groote kans dat de molen
„De Adriaan" weer op dezelfde plaats
zal worden herbouwd.
Waarschijnlijk zal de molen dus,
met hulp van particuliere zijde,
binnen afzienbaren tijd herrijzen.
Verder werden nog enkele mededeelingen
gedaan over komende excursies.
Voordracht Mej. dr. C. H. Kurtz.
Mej. dr. G. H. Kurtz hield na de sluiting
der vergadering 'door den voorzitter een korte
voordracht over de ontwikkeling van de stad
Haarlem aan de hand van kaarten.
In 1245 heeft Haarlem van Willem H het
stadsrecht gekregen waardoor hoofdzakelijk
de rechtspraak veranderd werd. De stad
was in dien tijd omringd door wallen en
poorten. De grenzen werden toen gevormd
door .het Spaarne de Oude Gracht, de Bake-
nessergracht en verder door een gracht ter
hoogte van de tegenwoordige Ridderstraat en
de Nassaustraat.
Door den graaf was bij de Bakenes een
hofstede gebouwd die tegen aanvallen van
de Kennemers en Westfriezen werd beveiligd
door een „Gravensteen", een soort versterk
ten toren In 1245 is Haarlem een stadje van
1000 inwoners. In de 13de eeuw waren de
voornaamste industrieën, de scheepsbouwbe
drijven en de brouwerijen, waarvan Haarlem
er in de bloeiperiode 72 gehad moet hebben,
later kwam hier nog de weverij bij. Aan het
eind van de 13de eeuw was er al een aardige
lakenindustrie. In het midden van de 14de
eeuw is het Bakenes binnen de stadsmuren
gebracht. Haarlem wordt in dien tijd uitge
breid, nieuwe singels worden gegraven, nieu
we wallen en poorten gebouwd. De weverij
komt tot den bloei door de immigratie van
Vlaamsche wevers; later vestigen zich hier
ook nog verschillende Leidsche industrieelen.
De 15de eeuw is de tijd van de Hoeksche en
Kabeljauwsche twisten.
Ook Haarlem is niet gespaard, vooral bij
het oproer van het Kaas- en Broodvolk in
1495 werd veel vernield.
Op 't eind van de 15de eeuw stond de stad
door al deze rampen voor een bankroet.
Mej. Kurtz liet hierna de oudste kaart van
Hij stond op en overhandigde den ander
het couvert en een bankbiljet, dat hij ook uit
zijn portefeuille gehaald had.
„Bij wijze van handgeld, Halewitsj. Ik ver
wacht je dus morgen vroeg op mijn kantoor
in de fabriek, waar je de vijf mille in ont
vangst kunt nemen".
Om acht uur 's morgens trad de directeur
zijn fabrieksgebouw binnen en liet zich door
de iift naar de eerste étage brengen, waar
hij zijn werkkamer had.
Hier ging hij achter zijn groote schrijftafel
zitten en blauerde in de papieren en docu
menten, die voor hem uitgespreid lagen.
Plotseling werd de deur opengerukt en Pete-
rewski, de reeds jaren bij Wydalowski in
dienst zijde kassier, stortte zonder aan te
kloppen met een doodsbleek gezicht de ka
mer binnen.
„Directeur", zei hij ademloos, „onze brand
kast is geplunderd! Tachtigduizend roebel wa
ren er in
Wydalowski stond zwijgend op en liep vlug
naar de kamer, waarin de brandkast stond.
Peterewski volgde hem op den voet.
Met verwrongen gezicht stond hij eenige
oogenblikken later voor de safe. Het was het
nieuwe „Wyda"-type, dat opzij aangeboord
was en waarvan de hulpeloos openstaande
stalen deuren de gapende leegte van haar
binnenste voor niemand verborgen hielden
„Een telegram voor meneer Wydalowski",
zei plotseling een bediende, die de kamer
binnengetreden was. De directeur scheurde
het telegram open. Het luidde:
„Wie zulke goede i'edeeën heeft als u, heeft
ook geldEn waar zou dat beter opgebor
gen zijn dan in een gegarandeerd inbraak-
vrije „Wyda"-brendkast. Nietwaar?.... Beste
groeten en veel dank
G. H."
Nadruk venboden.
Haarlem zien, die dateert uit 1560, deze is
echter niet zoo nauwkeurig als de kaarten
van 1572 en die van 1576 van Thomas Tho-
maszoon.
Langzamerhand herstelde Haarlem zich
van deze klappen vooral dank zij de immi
gratie van vele Zuid-Nederlanders die op
verschillend gebied uitblonken.
Tijdens het beleg werd het inwonertal van
de stad geschat op 15 a 16000, in 1622 is dit
gestegen tot 40.000.
Natuurlijk was weer nieuwe uitbreiding
noodig, deze werd gevonden door in het noor
den buiten de poorten te gaan bouwen. La
ter zijn daar toen ook een nieuwe poort, de
Kennemerpoort en een nieuwe wal gebouwd.
In de 18de eeuw volgt dan een reactie, de
industrieën gaan achteruit en verdwijnen
bijna geheel. Ook het aantal inwoners- daalt
weer, in 1798 21000.
De steden worden thans „ontmanteld" men
begint geleidelijk de poorten en wallen te
sloopen en grachten te dempen.
In 1825 worden de Zijlpoort en de Groote
Houtpoort gesloopt terwijl vier jaar daar
voor de wal aan de noordzijde werd afge
broken. Spoedig daarop volgde de Raampoort
terwijl achtereenvolgens de Nieuw Gracht,
de Voldersgracht en de Raamgracht werden
gedempt. Ook de Schalkwijker en de Kleine
Houtpoort vallen onder sloopershanden.
Na 1830 begint een nieuwe bloeiperiode.
Het aantal Haarlemmers stijgt snel: 1851
35.000, 1878 r— 40.000. De opleving wordt ech
ter vooral na 1870 merkbaar. Verschillende
buurten worden uitgebreid en in 1914 is het
inwonertal verdubbeld en bedraagt 80.000.
Nieuwe uitbreidingen worden overwogen
en komen in 1927 tot uiting in de grenswij
ziging en de annexatie van Schoten.
DUIDELIJK GESTELDE VRAGEN
van alle Abonnés van dit blad worden door
een specialen Redacteur en zijn talrijke
medewerkers zoo mogelijk en ten spoedigste
beantwoord.
De vragen moeten worden geadresseerd aan
het bureau van dit blad, met duidelijke ver-
mélding van naam en woonplaats. Vragen
waaraan naam en adres ontbreken, worden
terzijde gelegd.
De namen der vragers blijven redactie-
geheim.
De antwoorden worden GEHEEL KOSTE
LOOS thuis bezorgd.
Alleen die vragen, welker beantwoording voor
vele anderen behalve den vrager, van nut
kan zijn, worden tevens in ons blad ge
plaatst.
RECEPTEN.
VRAAG: Hoe krijg ik roestvlekken van meu
belglijders uit biezen matten?
ANTWOORD: Op de vlek een kristalletje zu
ringzout leggen en daarop heet water laten drup
pelen. Als de vlek weggetrokken is met heet wa
ter goed afsponsen.
VRAAG: I-Ioe maak ik een blauwe gabardine
regenjas weer waterproof?
ANTWOORD: 15 min. in een zeepbad behan
delen, uitslaan en huiten glad ophangen om uit
te druipen. Daarna in een oplossing van 200 gr.
fijne aluin op 12 L. water. Uitslaan en glad op
hangen te drogen.
VRAAG: Hoe krijg ik donkere vetvlekken uit
bruine schoenen?
ANTWOORD: Met een papje van perchloor-
aethyleen en magnesia bedekken en rustig laten
drogen. Daarna de geheele schoen met bruins
Nugget goed insmeren en uitwrijven.
PLANTEN.
VRAAG: Hoe bestrijd ik meeldauw op rozen?,
ANTWOORD: Bij droog weer bestuiven met
bloem van zwavel. Eenige keeren herhalen. Deza
poeder is wel bij een drogist verkrijgbaar.
TOCHTJES.
VRAAG: Wat is de kortste weg naar Nunspeet
en hoeveel K.M.?
ANTWOORD: Haarlem Amsterdam Dlemer-
brug, Soestdijk, Soest, Amersfoort, Nijkerk,
Putten, Ermelo, Harderwijk, Hierden, Nunspeet,
110 K.M.
BELASTING ZAKEN
VRAAG: Ik verwoon 6.25 p. w. Als ik een
slaapkamer verjiuur voor 2, wordt dat bedrag
dan voor de pers. belasting in mindering ge
bracht?
ANTWOORD: Ja, u moet dat in 't begin van
het jaar bij de beschrijving aan den belasting
ambtenaar opgeven; de huurwaarde wordt door
deskundigen geschat.
RECHTSZAKEN
VRAAG: 1. Heeft een werkster die op 2 dagen
der week werkt van 8-12 (dus 2 halve dagen per
week) recht op loon wanneer het huis 1 of 2
weken gesloten wordt, b.v. met vacantie? En
op hoeveel dan? 2. Heeft zij hij ziekte van haar
zelf recht op loon? 3. Hoeveel en hoe lang?
ANTWOORD: 1. Ja, op hetzelfde bedrag als
wanneer zij zou hebben moeten werken.
2. Ja.
3. Gedurende een week (dus ten deze op twee
halve dagen).
DIVERSEN.
VRAAG: Kan mijn dochter van 15 jaar al in
aanmerking komen om voor verpleegster te wor
den opgeleid? Zij is drie jaar op de Mulo-school
en wil verpleegster worden zonder Mulo-diploma.
Waar moet ik mij vervoegen
ANTWOORD: Het Mulo-diploma is toch zeer
gevvenseht. Wend u om nadere inlichtingen tot
de directrice of den geneesheer-directeur van het
Diaconessenhuis of het St. Elisabeth's Gasthuis.
Ons dunkt. 15 jaar nog te jong.
VRAAG: Ik krijg 's nachts slakken in de keu
ken die 's morgens verdwenen zijn. Hoe kan ik
ze verdelgen?
ANTWOORD: Borax of soda strooien langs
wanden of gaten waar zij de keuken binnen ko
men. U kunt deze aan de „slaklcenslijmsporen"
gemakkelijk vinden.
VRAAG: Hoe maak ik een doublé armband
die vuil en dof is geworden, weer glimmend en
schoon?
ANTWOORD: Met een zeepsopje goed inzec-
pen, met warm water nasponsen, met 'zachten
doek goed droog wrijven en met krijt napoetsen.
RECEPT VOOR „KOFFTE-EXTRACT".
Een vriendelijke lezeres vendt ons het volgend
recept voor koffie-extract. zooals dat in de oor
logsjaren wel toegepast werd:
In een ijzeren of geëmailleerde pan wordt 2]/2
ons basterdsuiker, of gewone witte suiker, op de
vrije vlam al roerende donkerbruin gebrand.
Daarna wordt 1 ons gemalen koffie toege
voegd en nog heel even gebrand. Goed roeren!
De aldus verkregen massa wordt met 11/2 L.
kokend water gemengd, enkele minuten gekookt
en de vloeistof door een doek gefiltreerd.
Ongeveer drie a vier theelepels van dit extract,
gevoegd bij een kop kokende melk, geeft een
smakelijken kop koffie.