<8$
Konovalec werd naar Rotterdam
„geleid".
H
Courantenreclame
brengt baat
KRUSCHEN SALTS
Het laatste Jaarverslag van Harold Butler
VRffPAG 10 JUNI 1938
H A A R L E M'S DAGBLAD
7
Net reeds geruimen tijd voor hem uitgezet.
Politie meent, dat hij geen
terrorist was.
,,Bora een vertrouwensman.
Het voortgezette onderzoek naar
den bomaanslag op den Coolsin-
gel te Rotterdam, is thans ge
ëindigd.
Het is vast komen te staan, naar
commissaris Roszbacb ons heeft ver
klaard, dat Konovalec, die gedurende
de laatste jaren van stad tot stad is
geschaduwd, allerminst een terrorist
was en dat hij door middel van
valsche telefoongesprekken en tele
grammen naar Rotterdam is gelokt,
waar men een val voor hem had op
gesteld. Tevens zijn er alle aanwijzin
gen, dat de politieke moord, zooals
wij reeds hebben gemeld, is bedreven
door een Oost-Oekraïner, die in dienst
stond van de Gepeoe.
Wat Baranowski betreft, is gebleken
dat hij inderdaad waarheid heeft ge
sproken, voor zoover hij iets heeft ge
zegd. Hij wordt voorloopig nog op het
hoofdbureau van politie vastgehouden
als ongewenschte vreemdeling, in ver
band met enkele nadere informaties,
welke nog uit het buitenland worden
verwacht. Daarna zal hij hier zijn
straf ondergaan voor het binnenkomen
in Nederland, zonder in het bezit te
zijn van geldige papieren.
De reis van de Rotterdamsche inspecteurs
van politie, Schoemakers en Bontenbal, is
naar wensch verloopen. Men heeft inderdaad
een aantal zeer waardevolle inlichtingen ver
zameld.
Konovalec in bepaalde richting
gedwongen.
De resultaten van het voortgezette onder
zoek zijn, dat is vast komen te staan,
dat Konovalec sinds de laatste twee jaar van
stad tot stad is gevolgd. Er is een uitgebreid
net rond hem gespannen, dat zich uitstrekte
over geheel West-Europa tot ver in het Oos
ten toe. Het kon niet anders of deze organi
satie die tegen hem in het leven was geroe
pen moest dan ook tot zijn verderf leiden.
Het is zelfs zoo geweest, dat de tegenpartij
Konovalec in een bepaalde richting heeft
gedrongen, d.w.z. in het bepalen van plaat
sen waar hij samenkomsten zou hebben, leid
de hij op bepaalde momenten niets, maar
werd hij geleid. Er zijn n.l. een aantal tele
foongesprekken en telegrammen gevonden
die er op wijzen, dat de tegenpartij door mid
del van valsche mededeelingen Konovalec
inderdaad naar Rotterdam heeft gelokt om
hem hier de helsche machine in handen te
spelen.
Vast staat, dat er geen enkele Ne
derlander bij het complot is betrokken
geweest en dat ook geen enkele Ne
derlander zijn medewerking aan dezen
aanslag heeft verleend.
Wie echter de telegramman heeft
verzonden en de telefoongesprekken
heeft aangevraagd, is niet bekend.
Het kan Waluck geweest zijn. Maar
wie is Waluck?
Er heeft in de geschiedenis van de Oekraïne
inderdaad een zekere Waluck een groote rol
gespeeld maar dit kan niet geweest zijn de
man, die Konovalec hier dé helsche machine
heeft overhandigd, omdat de leeftijd heele-
maal niet klopt. Bovendien behoeft de man,
die het projectiel in elkaar heeft gezet, niet
vereenzelvigd te worden met den uitvoerder
van het helsche plan. Men neemt dan ook
aan, dat er niet één man hier zijn medewer
king aan het uit den weg ruimen van Kono
valec heeft verleend, maar dat er vier of
vijf personen in het spel zijn geweest.
Eén van de telefoongesprekken met voorop-
roep. die de agent met Konovalec heeft aan
gevraagd vermeldt echter den naam Kono-
valez (met z).
Uit het onderzoek dienaangaande is geble
ken. dat alleen Oost-Oekraïners den naam zoo
spellen, alle anderen schrijven Konovalec of,
Konovaletz. Daaruit is af te leiden, dat men
wel degelijk te doen heeft gehad met een
Oost-Oekraïner een landgenoot van Konovalec,
die vermoedelijk in dienst heeft gestaan van
de Gepeoe
Persoonlijke wraakneming?
vy EL houdt men nog rekening met
het feit. dat Konovalec is gedood
lit persoonlijke wraakneming, want te
Weenen en Berlijn is gebleken dat in
derdaad de verschillende stroomingen
onder de Oekraïners in verschillende
Staten geheel tegengesteld zijn ge
weest.
Onwaarschijnlijk is deze persoonlijke af
rekening evenwel in hooge mate, omdat men
over verschillende zeer betrouwbare inlichtin
gen beschikt, die categorisch ontkennen, dat
onderlinge veeten in de Oekraïne op een derge-
Bekende Amerïkaansche adverteerders in
couranten schijnen daar wei bij te varen.
Anders zouden zij ongetwijfeld niet keer
op keer hun vertrouwen aan dit reclame
medium schenken en zelfs steeds hur
budgetten hiervoor verhoogen
Good Year verdrievoudigde vorig jaa-
zijn budget voor courantenreclame; Pep-
sodent plaatste 99 meer regels in cou
ranten in 1937 dan het voorafgaande jaar
Coca Cola 56 meer; Packard Motor Ca'
Cy 75 meer; Westinghouse Electric
76 meer, Colgate-Palmolive 58 meer
lijke wijze met helsche machines plegen te
worden beslecht. Dergelijke terroristische
daden treft men in de beweging niet aan en
ook wat den persoon van Konovalec betreft is
nergens iets gebleken dat ook maar ooit iets
met terrorisme heeft te maken gehad.
Bora, de zwijger.
in\E rol van Bora (Baranovski) in deze zaak
is een zeer mysterieuze. De man, die niets
wilde zeggen en op sommige punten vaststaan
de gegevens pertinent ontkende, werd direct
beschouwd als een hoogst onbetrouwbaar per
soon, Later toen hij iets heeft los gelaten,
ging men hem meer vertrouwen maar er
waren tal van dingan, die toch nog eens aan
de werkelijkheid moesten worden getoetst.
Ook daarin is thans licht gekomen.
Baranovski was namelijk allerminst de koe
rier van Konovalec. Dat heeft hij maar ge
zegd. om tegenover de politie zijn mond te
kunnen houden. Hij is een zeer intelligent per
soon. die economie en nog tal van andere vak
ken heeft gestudeerd, nadat hij het gymna
sium had doorloopen. Baranovski is dan ook
zeker van veel meer dingen uit de Oekraïni-
sche beweging op de hoogte, dan hij hier wel
toegeeft. Hij zwijgt echter eenvoudig, omdat
hij bang is. dat hij de volgende man uit de
partij is, die door de tegenstanders uit den weg
zal worden geruimd. In eigen kringen staat
Baranovski bekend, als een man die goed zijn
mond kan houden en die zelfs met eigen
partij genooten nimmer spreekt over zijn ges
tes en de onderzoeken, die hem waren opgedra
gen.
In de beweging wordt een strenge eed afge
nomen om te zwijgen en Baranovski is een
man, die desnoods gevangenisstraf of zijn
leven waagt, wanneer het gaat om de belan
gen van zijn partij te behartigen. Hij is een
felle tegenstander van alles wat communisme
heet. Hij is ook in verschillende landen uitge
wezen en wanneer hij daar eventueel terug
keert, staat hem nog gevangenisstraf te wach
ten.
Voor zoover Bora iets zegt. komen zijn ver
klaringen wel met de waarheid overeen Het
is echter zeer begrijpelijk, dat hij niet heeft
willen spreken, omdat hij er inderdaad heel
erg over in de put zit. dat hij het volgende
slachtoffer zal zijn.
Praag niet bij de zaak betrokken.
"O" ET onderzoek heeft uitgewezen,
JlJLdat Praag niet bij dit complot is
betrokken geweest. De onderhande
lingen over geld of de valsche berich
ten over belangrijke mededeelingen
zijn via Rotterdam aan Konovalec te
Berlijn medegedeeld. Daarom is het
onderzoek te Praag ook uitgeschakeld
en hebben de Rotterdamsche inspec
teurs ook alleen te Berlijn en Weenen
hun licht verder opgestoken.
Konovalec's werkwijze.
De werkwijze van Konovalec is gebleken zeer
ingewikkeld te zijn geweest. Hij had in alle
landen agenten, die elkaar wel oppervlakkig
bij schuilnamen kenden, maar die van elkan
ders werk en opdrachten volkomen in het duis
ter tastten. Een agent uit Oostenrijk wist dus
niet alleen op geen stukken na. wat de op- j
dracht van een agent in Frankrijk was. maar
bovendien waren beiden, wanneer zij nog eens
met elkaar in aanraking kwamen verplicht
tegenover elkaar de strikte geheimhouding in
acht te nemen. Zoo wist eigenlijk alleen het
centrale punt: Konovalec van allen, wat er
te doen was. Het is daarom begrijpelijk, dat
Boranowski niet precies op de hoogte was van
de werkzaamheden van den verdachten
Waluck.
De rol van Waluck.
DEZE Waluck is naar men verneemt ver
moedelijk een Russisch agent voor Kono
valec geweest, die in stilte naar de Sovjets
was overgeloopen. In ieder geval moet Kono-
valecfcondanks de waarschuwingen van Bara
nowski en van zijn echtgenoote dezen Waluck
(die ook onder de namen Weimud. Schmidt
Weimud of Weimud Schmidt heeft geope
reerd) hebben vertrouwd.
Het complot is zeer geraffineerd in elkaar
gezet en ook het pakketje, dat de helsche
machine heeft bevat, was naar Oekrainische
trant opgemaakt. Men heeft namelijk nog een
stukje karton terug gevonden, waar op een
embleem in verschillende kleuren stond. Dit
is, naar het oaerzoek in het buitenland heeft
uitgewezen, een typische uiting van Oekraini
sche volkskunst. Het moet zijn aangebracht
geweest op de emballage of op de doos zelf, die
het voor Konovalec zoo noodlottige machine-
rietje bevatte. Ook is gebleken, dat de bom of
wat het ook geweest mag zijn. in geen geval
hier in Nederland is vervaardigd, wel is de
machinerie zeer waarschijnlijk hier in elkaar
gezet.
Meer besprekingen in Rotterdam.
DE ontmoetingen hier in Rotterdam zijn
zeker meer voorgekomen dan alleen op
den dag. dat Konovalec om het leven is ge
komen. Konovalec zou hier te Rotterdam een
bespreking hebben met twee zijner agenten,
van wie er een Baranowski was. De ander
was eveneens een Oost-Oekraïner, die de be
langen in de Sovjet-Unie waarnam. Of deze
nu Waluck is geweest, blijft een open vraag.
Meestal kwam Konovalec nooit met meer
dan één agent tegelijkertijd tezamen. Daarbij
was dan echter wel een vertrouwensman van
Konovalec aanwezig. Deze vertrouwensman
arriveerde echter nooit tegelijk met Kono
valec. De vertrouwensman was altijd een per
soon, die wegwijs was in het land en de plaats,
waar de besprekingen werden gevoerd. In dit
geval is deze vertrouwensman Baranowski
geweest, die in Nederland en te Rotterdam
den weg kende.
De besprekingen waren van zeer korten
duur. Er werden slechts enkele woorden ge
wisseld, instructies gegeven en eventueele
pakketjes of schriftelijke bewijzen overhan
digd.
Precies hetzelfde is thans in „Atlanta" ge-
Lijders aan chronische
rheumatische pijnen
laat niets onbeproefd!
Als U geen raad meer weet van de rheuma
tische pijnen, alles reeds hebt geprobeerd
zonder goed gevolg, probeert dan de zes
zouten uit Kruschen Salts. Zij hebben duizen
den lijders reeds afdoend geholpen. Ook U
zullen zij zeer snel van Uw pijnen verlossen.
STRALENDE GEZONDHEID VOOR I CENT PER DAG
(Adv. Inges. Med.)
beurd. De man heeft er dus weer op ver
trouwd, dat de bespreking maar luttele mi
nuten zou duren en hij kon hem dus rust1.!,
het gevaarlijk pakje overhandigen, zoodat hij
ruimschoots den tijd had om zich in veilig
heid te stellen.
In Februari van dit jaar heeft in elk geval
zeker een samenkomst met Waluck te Rot
terdam plaats gehad. Maar of dit dezelfde
man is. die hem den bom heeft overhandigd,
staat niet vast Evenmin als de indentiteit
van den man, die Konovalec met de herhaal
de telefoongesprekken tusschen Rotterdam
eenerzijds en Berlijn en Weenen anderzijds
naar hier heeft gelokt. Al krijgt de politie dus
nog eens den man, die Waluck heet te zijn
in handen, dan zal het nog een heele toer
zijn om de draden uiteen te halen en vast te
stellen, welk aandeel deze Waluck in het
complot heeft gehad.
Aanvankelijk was men heelemaal niet van
meening, dat men hier te doen had met een
politieken moord. Men vermoedde met een
Duitscher (Novae) te doen te hebben en de
eerste verschijnselen leidden tot de con
clusie, dat het slachtoffer zelf de explosieve
stof had vervoerd, zulks in opdracht van den
een of ander. Er is in den beginne rekening
gehouden met het feit. dat dit explosief be
stemd was voor Spanje en dat de Duitsche
tusschenpersoon het slachtoffer was gewor
den van de stof, die tijdens het vervoer on
tijdig was geëxplodeerd.
Dat de zaak plotseling een keer naar een
andere zijde nam. is voor de politie zelf een
groote verrassing geweest.
KAMERPLANTENNEST
VeiUq.
door- de afaepaste,
9C lUKArwiUlliUU,
50 (tddeüeul)
(Adv. Ingez Medj
Geen medewerking verleend bij
luchtbeschermingsoefening.
Groot aantal personen veroordeeld.
Voor den politierechter te Assen hadden
zich Woensdag een aantal personen te ver
antwoorden, die zich tijdens de op 4 April
j.l. gehouden luchtbeschermingsoefening niet
aan de voorschriften hadden gehouden. Een
32-tal personen, meestal uit Meppel afkomstig
en enkelen uit de omgeving stonden terecht.
Al deze personen hadden zich des avonds tus
schen 9 en half twaalf in welken tijd men
zich zonder noodzaak niet op straat mocht
bevinden aan deze overtreding schuldig
gemaakt. Bij het meerendeel was opzet niet
aanwezig en werden zij voor de overtreding
tot geldboeten tusschen 15 en 25 subs, even
zooveel dagen hechtenis veroordeeld. De per
sonen,, die boven f 15 boete kregen, waren
minder welwillend tegen het gezag opgetreden.
Verdachte C. J. te Meppel, die eenigszins lij
delijk verzet had gepleegd werd tot 14 dagen
gevangenisstraf veroordeeld, terwijl M. J.
eveneens uit Meppel 15 boete subs. 15 dagen
hechtenis kreeg opgelegd en bovendien tot
14 dagen gevangenisstraf voorwaardelijk, met
een proeftijd vap drie jaar werd veroordeeld.
Tegen het echtpaar K. L. te Meppel, dat
zich in den verboden tijd op straat had be
vonden, omdat zij even een brief moesten
De internationale toestand op economisch en spciaal
gebied geeft reden tot tevredenheid. Doch wat zal de
internationale politiek brengen? Een nieuwe arbeidstaak
voor de Internationale Arbeidsorganisatie.
(Van onzen Geneefschen correspondent)
AROLD BUTLER, de directeur van 't
Internationale Arbeidsbureau, die
helaas weldra Genève verlaten zal.
om in Engeland op rustiger wijze
voor de ontwikkeling der sociale politiek te
gaan arbeiden, heeft in zijn laatste jaarver
slag, dat de Internationale Arbeidsconferentie
thans in behandeling heeft genomen weer
een heel heldere beschouwing over den tegen-
woordigen internationalen toestand en over
de toekomstige taak der Internationale Ar
beidsorganisatie geschreven.
Volgens Butler bestaat er volstrekt geen
aanleiding, om zich eenigszins ongerust over
de toekomstige economische en sociale ont
wikkeling der wereld te maken, wanneer men
den tegenwoordigen toestand op economisch
en sociaal gebied geheel op zich zelf be
schouwt.
Weliswaar is het hoogtepunt van het herstel
der economische bedrijvigheid, na den gewel
digen slag dien deze tijdens de eind 1929 be
gonnen wereldcrisis ondergaan heeft, weder
overschreden en is na den zomer van 1937
weder een langzame terugwaartsche beweging
aangevangen. Doch Butler ziet hierin geen
al te verontrustende teekenen voor de naaste
toekomst. Hij acht het natuurlijk dat na een
opwaartsche beweging ononderbroken sinds
vijf jaren eindelijk weder een kleine achter
uitgang is ingetreden. Met uitzondering van
de Vereenigde Staten van Amerika, waar de
daling der economische bedrijvigheid in ver
ontrustend snelle wijze is ingetreden en zich
voortgezet heeft, is vrijwel overal elders in de
wereld de verlangzaming van het economische
leven slechts zwak geweest en zwak gebleven.
Zij heeft den normalen omvang der periodieke
schommelingen, die steeds op een lange
periode van herstel volgen, niet overschreden.
Alles wijst erop, dat er geen economische re
denen bestaan, die de wereld naar een nieuwe
ernstige economische crisis, zooals in de jaren
19301933, zouden drijven.
Nog grootere reden tot voldoening bestaat
er volgens Butler, wanneer men de wereld van
sociaal standpunt bekijkt. De werkloosheid
is aanzienlijk verminderd, ook al heeft de
ingetreden zwakke terugslag in de economi
sche bedrijvigheid in de laatste maanden
weder tot een bescheiden stijging der werk
loosheid geleid; de arbeidersloonen hebben
in de meeste landen neiging in de hoogte
te gaan( althans wanneer men niet naar 't
nominale bedrag kijkt, doch naar hetgeen
men voor het loon zal kunnen koopen: de
sociale verzekeringen verkeeren in een toe
stand van onbetwistbaren bloei en komen in
steeds meer landen tot heilzame ontwikkeling
Ook de volksvoeding en de .volkshuisvesting
worden voortdurend verbeterd en eindelijk
dringt hoe langer hoe meer tot de regeeringer
door. dat de gelden, die voor sociale doeleinden
worden uitgegeven, niet slechts voor de ar
beidende massa een zegen zijn, doch tevens
een groote economische waarde- hebben, die
de geheele volksgemeenschap ten goede komt.
Met tal van voorbeelden en statistische ge
gevens heeft Butler deze optimistische be
schouwing over den 'economischen en so
cialen toestand der wereld en de vooruitzich
ten op dit gebied voor de naaste toekomst
uiteengezet. Doch dan komt een groote, een
zeer ernstige „maar....", die ten slotte aan
Butler's beschouwingen eerder een pessimis
tisch karakter geeft.
Want Butler wijst erop, dat helaas de eco
nomische en de sociale toestand onmogelijk
naar hun juiste waarde kunnen beoordeeld
worden zonder rekening te houden met den
internationalen politieken toestand. En wan
neer men ze van dezen kant bekijkt,' dan
worden de vooruitzichten heelt wat somber
der.
In een wereld, waar de oorlog reeds woedt
in het Verre Oosten en in Spanje en waar
geheel Europa één groot legerkamp is, waar
de vrees voor een nieuwe moorddadige wereld
ramp reeds alle geesten beheerscht. daar is
het waarlijk niet mogelijk de toekomst, ook
niet in economisch en sociaal opzicht, met
vertrouwen tegemoet te zien. Butler veront
schuldigt zich zelf. dat hij krachtens zijn
plicht als directeur van het Internationale
Arbeidsbureau de lichtzijden op economisch»
en sociaal terrein niet heeft verzwegen.
Hij is zich bewust dat menig lezer bij het
kennis nemen van deze gunstige beschrij
ving van den economischen en socialen toe
stand een gevoel van bittere ironie moet heb
ben gekregen. Bij menig lezer zal wellicht
de vraag zijn opgekomen, of Butler in zijn op
timisme misschien de toestanden op een an
dere planeet beschreven heeft! Butler zelf is
't met deze critiek zijner lezers volkomen eens
en verklaart dan ook ronduit dat er geener
lei reden tot optimisme is, zoodra men den
economischen en socialen toestand in het
licht van de internationale politieke onrust
beschouwt!
Want zelfs als het niet tot een wereldoor
log, die ook het geheele sociale gebouw zou
doen ineenstorten, komen zou, dan nog levert
de tegenwoordige toestand van politieke on
rust reeds heel wat hinderpalen voor verderen
socialen vooruitgang op. Meer en meer wordt
toch het nationale leven en de werkzaamheid
van iederen individueelen staatsburger aan de
staatsbe hoef ten met het oog op de mogelijk
heid van een oorlog ondergeschikt gemaakt.
De individueele vrijheid en de economische
expansie worden hoe langer hoe meer ver
lamd, doordat iedere staat bovenal in de be
langen van zijn nationale verdediging moet
voorzien. Enorme geldsommen, die reusach
tige weldaden onder het volk zouden kunnen
verbreiden, worden voor doeleinden van ver
nietiging uitgegeven. De politieke onrust met
'naar financieele lasten begint reeds het so
ciale gebouw aan te tasten. Indien deze toe
stand nog lang voortduurt, ook al blijft de
oorlog achterwege, dan zullen ook de econo
mische en sociale toestanden er onder te lijden
hebben.
Tegenover deze schets van de gevaren, die
de wereld tegemoet gaat, wijst Butler op de
groote kans op voorspoed die voor de mensch-
heid open zou staan, indien zij slechts tot een
werkelijken duurzamen vrede zou weten te
komen. Reeds in de laatste jaren hebben het
hardnekkige optimisme der menschheid en de
geweldige economische expansiemogelijkhe
den, ondanks de toen reeds bestaande poli
tieke onrust de wereldcrisis weten te overwin
nen en een onvermoed snel herstel der econo
mische bedrijvigheid teweeg gebracht! Hoe
groot zou de toeneming der menschelijke wel
aart in 'n tijdperk van internationalen vrede
en vertrouwen kunnen worden!
De taak der Internationale Arbeids
organisatie.
Tl) EZE beschouwingen over den algemeenen
internationalen toestand hebben direc
teur Butler echter niet ervan kunnen weer
houden in zijn laatste rapport aan de Inter
nationale Arbeidsconferentie ook nog iets
over de toekomstige taak der Internationale
Arbeidsorganisatie te zeggen. Twee wijzigin
gen geeft hij vooral in overweging.
In de eerste plaats zal de Raad van Beheer
van het Internationale Arbeidsbureau zich
meer en meer bewust moeten worden van de
toenemende belangstelling voor de Interna
tionale Arbeidsorganisatie in de niet-Euro-
peesche staten. In steeds grootere mate zal
men dus ernaar moeten streyen den toestand
der arbeiders in die landen te verbeteren, na
dat tot dusverre de meeste bemoeiingen voor
al voor de Europeesche arbeiders van belang
waren geweest.
In de tweede plaats zal de Internationale
Arbeidsorganisatie moeten inzien, dat zij een
nog veel ruimere taak heeft dan door tech
nische conventies bepaalde sociale verbeterin
gen voor den werkenden man te verzekeren.
De Arbeidsorganisatie zal. nu reeds meer dan
60 internationale conventies zijn aangeno
men en door veel staten zijn geratificeerd, dit
meer technische werk met wat minder ijver
moeten voortzetten en zich aan de behande
ling van groote sociaal-economische vraag
stukken moeten zetten, die niet door de en
kele aanneming van een conventie tot oplos
sing kunnen gebracht worden. Butler heeft
hier het oog op het verhoeden van het uit
breken van nieuwe ernstige vermeerderingen
van werkloosheid door het tijdig beramen van
plannen voor openbare werken, op de verhoo
ging van den levensstandaard der volks
massa's in alle landen, op de organisatie van
landverhuizing voor kolonisatiedoeleinden
naar Zuid-Amerika, enz. Een groote taak
staat hier de Internationale Arbeidsorgani
satie te wachten.
Butler eindigt met het uitspreken van zijn
vertrouwen, dat als de wereld voor een nieu
wen oorlog bespaard zal bleven, het voort
bestaan der Internationale Arbeidsorganisa
tie verzekerd zal blijven. Want hieraan zal
steeds behoefte blijven bestaan, zoolang
..een beschaving zal voortduren, gegrond en
op den gemeenschappelijken wensch naar
verbetering van het loi der groote massa's der
menschheid".
B. DE JONG VAN BEEK EN DONK.
Een halve eeuw geleden
Uil Haarlem's Dagblad van 1888.
10 Juni:
Donderdag werd ingewijd het in de
Meesteriottelaan staande nieuwe ge
sticht voor lijders aan vallende ziekte,
„Sarepta" genaamd. Dr. E. Barger, van
Amsterdam, voorzitter van het bestuur,
hield een toespraak en bracht later ook
zijn dank aan den architect, den heer
A. van der Steur Jr. en aan de aan
nemers. de heeren Ziere en Van Amstel.
te Heemstede.' Het koor der verpleegden
ueed nu en dan een Psalm hooren.
Ook spraken nog de heeren Looman.
van Amsterdam en de heer Creutzberg.
directeur der stichtingen.
Het gebouw is in alle opzichten flink
ingericht en uitnemend geschikt voor
het edel doel. dat de stichters ervan be
oogen. Deze verdienen een woord van
oprechte hulde.
posten, werd de zaak tot de volgende week
aangehouden, voor het hooren van nadere
getuigen.
De politierechter deed eveneens uitspraak
in de zaak tegen K Ehoofd eener school te
Amsterdamscheveld, omdat hij op den vierden
April tijdens de oefening zijn woning niet
voldoende tegen uitstralend licht had afge
schermd. De politierechter achtte niet be
wezen. dat verdachte zich opzettelijk aan een
overtreding had schuldig gemaakt en veroor
deelde hem tot 10 subs. 10 dagen hechtenis.
W. K. te Annerveenschekanaal, die zich
niet op tijd had aangemeld bij zijn groeps
commandant werd conform den eisch tot 10
boete subs *10 dagen hechtenis veroordeeld.
Jongeman door electrischen
stroom gedood.
Donderdagmiddag is te Zuid-Scharwoude
de 22-jarige P. Kardinaal uit Noord-Schar-
woude bij sloopingswerkzaamheden aan een
oude schuur, in aanraking gekomen met den
electrischen stroom. De man was onmiddel
lijk dood
EXAMENS.
RIJKSKWEEKSCHOOL VOOR
ONDERWIJZER (ESSEN) TE HAARLEM.
Eindexamen 9 Juni. Geëxamineerd 6 candi
dates Geslaagd de dames: E. C. Breet, M.
Brinkman. A. Gerbranda en C. E. Gottschal.
Doel en werkwijze van het
Economisch Instituut voor den
Middenstand.
Gisteravond hield de heer J. van Altena
Czn.. chef en enqêteur van het Economisch
Instituut voor den Middenstand te 'sGraven-
hage een lezing over de werkwijze van dit
instituut, voor de leden van de Haarlemsche
Handelsvereeniging.
Nadat de voorzitter van de Handelsver
eeniging, de heer W. B Lasschuit de aanwe
zige leden in de zaal van Brinkmann aan de
Groote Markt had welkom geheeten en den
spreker had ingeleid begon de heer Altena
met een inleiding tot de kern van zijn onder
werp.
Spr. achtte de mentaliteit van het publiek,
vergeleken bij den toestand van 50 jaren ge
leden, zeer veranderd. Er is verandering ge
komen in de besteding van de koopkracht.
De winkelier moet tegenwoordig ook harder
werken om eenzelfde kwantum te bereiken
dat hij vroeger met minder moeite afzette. De
middenstand wordt door het publiek be
schouwd als te verminderen in beteekenis en
stand.
Ook in de productie zijn groote veranderin
gen gekomen. De maximumprestatie, die in
de productie wordt bereikt, speelt in de
distributie echter nog geen rol van beteekenis.
Door het merkartikel werd de winkelier een
massadistribuant.
Op het moment dat de fabrikanten van
merkartikelen de winstmarge aan den win
kelier gingen voorschrijven verloor de mid
denstander zijn onafhankelijkheid.
De middenstander is door de veranderin
gen, die zich in de laatste 50 jaren hebben
voltrokken in moeilijkheden gekomen en
moet zich derhalve aanpassen aan de reali
teit van het heden. De middenstanders moe
ten met een plan werken. De bedrijfspolitiek
der middenstanders lijkt nog teveel op een
lappendeken, indien men deze vergelijkt met
andere bedrijfsmethodes.
Er moeten vragen beantwoord worden. O.a.
hoe moet mijn boekhouding worden inge
steld?
Hoe moet mijn klantenwerving plaats
hebben?
Kennen wij aan de hand van gegevens de
prestaties van het personeel?
Wil men als middenstander zich staande
houden dan zal men moeten komen tot col
lectieve samenwerking.
De middenstand zal alleen blijven indien
hij blijft de beste voorziening in de behoefte.
Eiken dag moet de middenstander zich op
het hoogste instellen. Spr. ging vervolgens
over tot de bespreking van het economisch
instituut voor den middenstand
De Kamers van Koophandel door het heele
land subsidieeren dit instituut, dat als een
gevolg van het z.g.n. kruideniersrapport der
regeering is opgericht.
Het instituut neemt een deel van de taak
waar, die is opgelegd aan elk van de Kamers
van Koophandel afzonderlijk. Want voor een
plaatselijke Kamer is het onmogelijk behoor-
'ijke gegevens over den middenstand in het
algemeen te verzamelen. Daar is een apart
instituut voor noodig. En dat is het onder
havige.
De enquêteurs die het instituut noodig
heeft, moeten worden opgekweekt. De organi
satievorm bestaat, uit een Raad van Beheer,
samengesteld uit representatieve personen,
een commissie van bijstand, commissies van
advies, en 12 enquêteurs. Het samenstellen
van bedrijfsstatistieken vormt het belang
rijkste werk.
Spr. deed in verband met het werk van het
Instituut een beroep op de middenstanders
om gesplitste onkosten te noteeren. Spr.
achtte het nut van bedrijfsstatistieken voor
vergelijking van de bedrijven onderling voor
de middenstanders van groot nut. De mid
denstand werkt echter nog niet genoeg mee,
aldus spr., terwijl hij er toch veel van pro
fiteert.
Aan de hand van statistieken toonde spr.
aan dat de verschillende methoden van be
drijfspolitiek verschillende economische re
sultaten bewerkstelligen. Spr. toonde ook aan
dat de bedrijfsstatistieken voor de vakacties
van belang zijn.
De voorzitter, de heer W. B Lasschuit,
dankte spr voor zijn lezing.
Daarna was er nog gelegenheid tot het stel
len van vragen.
