rr
FANFAREKORPS „WILHELMINA".
Mr. Steenberghe bepleit
intensieve propaganda
om vreemdelingen
te trekken.
DINSDAG 14 JUNI 1938
HAARDEM'S DAGREAÜ
^K tN/T EN (.ETTEREN,
HET TOONEEL
EDUARD VERKADE
ZESTIC JAAR.
Morgen, 15 Juni, wordt Eduard Verkade
zestig jaar. Al staat Verkade momenteel ter
zijde van den tooneelweg, toch wordt hij nog
algemeen beschouwd als de man. die van alle
nog levende tooneelspelers het meeste invloed
op het tooneel in Nederland heeft gehad. En
ook niemand gelooft, dat zijn rol als tooneel-
leider in ons land voor goed is uitgespeeld.
Daarvoor is hij een te energiek en ook een te
eerzuchtig mensch. Vele catastrophen zijn
reeds over zijn hoofd gegaan en altijd heeft
Verkade toch weer zijn plaats als leider weten
te veroveren. Ook nu beidt hij zijn tijd. Wan
neer Laseur in plaats van Cor van der Lugt
tot vasten bespeler van den Stadsschouwburg
te Amsterdam was benoemd, zou Verkade
naast hem weer op het Leidsche Plein zijn ge
komen. Deze kunstenaar is wel de laatste om
op zijn zestigste jaar te gaan rusten, wanneer
hij meent nog nuttig en groot werk te kunnen
doen.
Dat zeer velen in Verkade nog altijd onzen
eersten tooneelleider zien. werd wel bewezen
door het feit, dat men hem aanwees om bij de
Officieele Vondelherdenking in het vorige
seizoen te Amsterdam de opvoering van Phae
ton te regisseeren. En ook de Oranje Commis
sie te Bloemendaal doet voor het groot opge
zette openluchtspel te Elswout weer een be
roep op dezen 60-jarigen tooneelleider. Men
ziet in hem altijd nog den man. die met Wil
lem Royaards ons tooneel heeft hervormd en
nieuw leven heeft gegeven.
Toch waren Royaards en Verkade in zeker
opzicht antipoden. Zij waren beiden mannen
van groote beschaving, eruditie en verfijnden
smaak en in hun strijd tegen het verouderde
naturalisme en nog meer tegen het realisme
gingen zij parallel.
Een halve eeuw geleden
Uit Haarlem's Dagblad van 1888.
14 Juni:
Door den heer J. B. Westerwoudt te
Haarlem, is aan het Rijk. ter plaatsing
in 's Rijks Museum van Schilderijen te
Amsterdam, ten geschenke aangeboden
een schilderij door Elias van den Broeck,
voorstellende bloemen en insecten. Sa
menstelling en afmeting maken deze
schilderij tot een tegenhanger van het
reeds in het museum aanwezige stuk van
dcnzelfden meester.
Aan den schenker is de dank der re
geering betuigd.
treffelijk gekarakteriseerd. Dat hij een groot
leider is. heeft Verkade ook bewezen, doordat
hij zoo vele acteurs en actrices heeft gevormd,
of althans de gelegenheid heeft geboden zich
te ontwikkelen. Daar was in de eerste plaats
de onvergetelijke Enny Vrede, de geniale
actrice, die in haar fouten en deugden geheel
een discipel van Verkade was. Maar hoevele
andere namen kan ik hier nog noemen.
Nel Stants, Fie Carelsen, Van Dalsum, Paul
Huf, Henri Eerens, Dirk Verbeek. Hans van
Meer ten. Frits van Dijk, Kommer Kieyn, zij
komen uit zijn school of zijn door hem naar
voren gebracht. Heeft niet Cor Ruys een
speler toch van zoo gansch andere geaard
heid bij herhaling verklaard van Verkade
als regisseur het meest te hebben geleerd?
En was het niet Else Mauhs, die in een in
terview tegen Brusse eens zeide: „Hij tilt je
er zoo heerlijk in!" Dat zegt wel duidelijk,
wat Verkade ook voor deze superieure actrice
als spelleider beteekendc.
En wanneer ik wil aantooncn, wat voor
resultaten Verkade als regisseur bereikt heeft,
dan behoef ik slechts eenige der stukken te
noemen, waaraan zijn naam voor mij altijd
verbonden zal blijven: Hamlet, Romeo en
Julia. Naar het u lijkt, Een blijspel van Ver
warring, van Shakespeare Candida
een onvergelijkelijke opvoering Dokter's
Dilemma, Oorlogsmannen, Je kan 't nooit
weten en St. Joan alle van Shaw Dokter
Bernhardi en De Eenzame Weg van Scnnitzler,
De Duivel, De Gardeluitenant en De Zwaan
van Molnar, De vertraagde Film van Teirlinck,
Rivalen van Sheridan. Maria Stuart van
Vondel, Een van ons van Galsworthy. Het
Kind van Staat van Schimmel, Maya van
Gantillon, Een huwelijk onder Lodewijk XV
van Dumas, Nju van Dynrow, De Gele Mantel
van Benzimo, De Groote Reis van Sherriff,
Het Arendsjong van Rostand, De blauwe Vo
gel van 't Geluk van Maeterlinck, Elcherlyc.
Waarlijk, Verkade heeft zich in deze stuk
ken een tooneelleider van ongewoon formaat
getoond. Voor ons tooneel mogen wij hopen,
dat deze krachtige, nog jonge zestiger zijn
werk zal kunnen voortzetten bij een gezel
schap en in een milieu, dat hem waardig' is.
SANTPOORT.
Bestaat 9 Augustus 40 jaar.
kosten werden door den heer Slagboom ge>
raamd op f 4.15 per persoon.
Na eenige op- en aanmerkingen uit de ver
gadering konden de aanwezigen zich
hoofdzaak met het uitgestippelde reisplan
vereenigen.
Tenslotte wekte de heer Van Vliet de aan
wezigen op donateurs te werven.
Rede bij opening van het
A.N. V. V.-gebouw.
„Wilhelmina" van thans (3 leden ontbreken). Op dc 2de rij het dagelijksch be
stuur en den dirigent, t. w. van links naar rechts dc hccren T. Kuiper, Jac.
Strijder, Jan Groot en G. Rapis,
Een stukje geschiedenis.
Den 9den Augustus a.s. zal het 40 jaar ge
leden zijn, dat het fanfare-korps „Wilhelmi
na" werd opgericht. Een feit van beteekenis
ongetwijfeld, vooral, wanneer we in aanmer
king nemen, hoeveel vereenigingen reeds in
onze plaats werden opgericht enweer
gingen.
„Wilhelmina" heeft ook haar „ups and
downs" gekend en die „downs" waren vaak
van dien aard, dat het ergste gevreesd moest
worden. Maar uiteindelijk kwam de vereeni-
ging er toch weer boven op, dank zij een klei
nen kern van leden. In dit verband denken
we aan de heeren Van den Ende, de gebroeders
Kleine, Schipper, Slinger, Van Es, Koning e.a.
En hun trouw aan de vereeniging werd be
loond: Na de magere jaren volgden weer de
vette, nieuwe leden meldden zich aan en
zoo kan van het 40-jarige „Wilhelmina" ge
tuigd worden, dat het is een flinke, krachtige,
gezonde vereeniging, 'n muziekgezelschap, dat
meetelt in de rijen der dilettant-muziekver-
eenigingen.
Zouden de oprichters van het korps, o.a. de
heeren Baart, Klauwers, Immers en De Rooy
verwacht hebben, dat hun vereeniging het
eens tot dezen leeftijd brengen zou? Zeker
weten doen we dit niet, maar het schijnt, dat
ze nog al optimistisch gestemd waren ten op-
opzichte van de muzlekliefhebberij der Jan
Gijzenvaarters, immers aanvankelijk gold, dat
„Wilhelmina" er alleen was voor de Jan-Gij-
zenvaarters en dat bijv. dus „Santpoort-dor
pers" geen lid konden worden.
Het korps werd opgericht in het jaar, waar
in onze koningin zelf de regeering aanvaardde.
Met 17 leden opgericht, telde de vereeniging
bij haar 25-jarig bestaan 26 leden, en beoefe
nen thans onder Jan Groots leiding 35 leden
en 5 adspiranten de muziekkunst.
Aardig was het, wat wijlen de eere-voorzit
ter van het korps, de heer Th. J. Wynoldy
Daniels, bij het 25-jarig bestaan over de leden
zei: „Misschien zijn wel een 250 beoefenaars
van de fanfaremuziek in deze 25 jaren lid van
het korps geweest. De een zag er van af, om
dat hij trouwde en zijn echtgenoote er meer
voor gevoelde, dat hij, na de trouwplechtig
heid, voortaan een tweede viool zou spelen
in de huiskamer:, een ander verkoos den voet
bal boven de trombone, omdat 't hem te stil
was in 't repetitielokaal, een derde kon de
hooge tonen niet halen, al ging hij ook op zijn
teenen staan, een vierde blies geregeld zijn
wangen en lippen stuk door muzikalen over
moed enz.. Maar gelukkig, geen der werkende
leden ontviel de vereeniging door den dood,
althans niet tijdens het lidmaatschap, waar
uit misschien zou zijn te concludeeren dat
het lidmaatschap van de jubileerende vereeni
ging zoo goed is als een levensverzekering.
In elk geval, een gezonde oefening voor ge
zonde langen geeft het zeker en een dito oefe
ning voor de ooren, inzonderheid als een
nieuw stuk wordt ingestudeerd
De eerste directeur van het korps was de
bekende heer H. W. Hofmeester. Daarna
volgden de heeren A. v. d. Molen. J. G. Elsnen,
P. Polderman, Sam Vlessing, Reinier van 't
Hof, Frits Dekker, Peter Wit en Jan Groot.
De voorzitters in deze 40 jaren waren de
heeren J. Baart, Th. J. Klauwers, J. Spekman,
L. H. Rings, P. Kremer, F. v. d. Enden, G.
Krom, J. Groeneveld en Jac. Strijder.
Bekende leden uit den ouden tijd waren de
heeren L. H. Rings, J. Gras, A. Spoor,, J. v.
Sambeek ,de gebr. Slebos, H. Jagtenberg en
W. Broek. Eén der oudste nog actieve leden
in „dienstjaren" wel te verstaan is de heer
F. v. d. Enden.
Het tegenwoordige bestuur bestaat uit de
heeren Jac. Strijder, voorzitter; G. Rapis,
secretaris; T. Kuiper, penningmeester; A.
Schipper en G. Wiedijk, commissarissen. Van
hen heeft de heer Rpis. die op 2 Sept. 1924
benoemd werd tot commissaris en op 5 Maart
1928 tot secretaris ,de meeste „dienstjaren".
Van de oprichting af heeft „Wilhelmina"
belangstelling en steun mogen ondervinden
van de eigenaars van de buitenplaatsen
„Spaarnberg" en „Duin en Kruidberg". waar
bij feesten vrij geregeld muziek gemaakt
werd.
Wijlen de heer J. R. Wüste was jarenlang
beschermheer en toen deze overleed trad
wijlen mevr. Wüste—Von Götsch als be
schermvrouwe op, nadat zij voor dien tijd
reeds (1902) het korps een vaandel had ge
schonken. Ook de heer J T. Cremer en mej.
J. L. Enschedé hielden vaak hun beschermen
de handen boven de vereeniging en haar kas.
In 1928 werd nu wijlen mr. C. H. Guépin be
schermheer.
Een prachtig en kosteloos repetitie-lokaal
vond het korps tal van jaren in de bewaar
school van mevr. Wüste (het tegenwoordige
badhuis). Thans repeteert het korps in „Dc
Weyman" en zoo er extra-repetities moeten
gehouden worden, stelt mej. Enschedé haar
koetshuis ter beschikking.
Op Hemelvaartsdag werd steeds een mu
zikale wandeling door Santpoort en Jan Gij-
zenvaart gemaakt. In de beginjaren „startte"
men dan reeds om half vier in den morgen.
Waarschijnlijk het eerste optreden „naar
buiten" was de „liefdadigheidsmarsch" ten
bate van de Transvaalsche Boeren, die toen
in oorlog waren met Engeland. Wat hebben
toen de musici den marsch „Op Stap" vaak
doen klinken!
In 1907 organiseerde „Wilhelmina" op de
prachtige Harddraverslaan haar eerste con
cours. In de toenmalige feestcommissie had
den o.m. zitting burgemeester J. C. A. Weerts,
dr. A. de Groot Lz., Th. J. Klauwers, J. J. van
Wort, Th. J. Wynoldy Daniels en J. P. Hand-
graaf.
In 1923 vond onder auspiciën van „Wil
helmina" alhier weder een concours plaats. In
het eere-comité namen o.a. zitting mevr.
WüsteVon Götsch, mej. J. L. Enschdé, bur
gemeester Rijkens, oud-minister J. T. Cremer,
oud-burgemeester J. C. A. Weerts, dr. W. M.
v. d. Scheer en W. A. Dolleman.
Voorzitter der feestcommissie was dr. A. de
Groot Lz„ secretaris en penningmeester i'esp.
de heeren G. J. Kieviet en W. G. J. Goedkoop.
Prijzen voor dit concours werden o.m. ge
schonken door H.M. de Koningin, Z.K.H. den
Prins der Nederlanden en jhr. mr. dr. A. Röell,
commissaris der Koningin in Noord-Holland.
Het huidige vaandel waarop tal van prijzen
prijken, is niet meer dat van 1902. In 1923 had
het zooveel van zijn frischheid verloren, dat
mevr. Wüste het door een nieuw verving. Bij
een plechtige samenkomst op „Spaarnberg",
hechtte mevr. Wüste eigenhandig den zilve
ren lauwertak, welke „Wilhelmina" voor de
eerste maal in de eerste afdeeling uitkomend,
in Alkmaar had veroverd, aan 't vaandel.
Zooals wij reeds zeiden, staat „Wilhelmina"
er momenteel goed voor. Opgewekt en welge
moed stevent ons wakker korps dan ook op
zijn gouden feest aan. De animo onder de
leden is zeer groot, de repetities worden trouw
bezocht, er is een actief bestuur en last, but
not least, de jeugdige dirigent, Jan Groot,
heeft getoond, dat „Wilhelmina" onder zijn
leiding was bereiken kan. Daarom is er heusch
niet veel moed noodig, om „Wilhelmina" nog
vele jaren toe te wensohen. „Dat sal wel reg
kom".
LEDENVERGADERING R. C. BREDERODE.
Onder leiding van den heer F. M. van Vliet
hield de R. C. Brederode gisteravond in „De
Viersprong" een buitengewone ledenvergade
ring, welke goed bezocht was.
Het hoofdpunt der agenda was een voor
stel van het bestuur tot oprichting van een
tooneel- en (of) cabaretafdeeling. welke in
het a.s. winterseizoen de drie feestavonden
zal verzorgen. Na voorbereidend werk van
het bestuur hadden de heeren A. Voogt, N.
Handgraaf en II. J. Klaver zich bereid ver
klaard de leiding op zich te nemen.
Na een uitenzetting van de heeren Van
Vliet en Handgraaf besloot de vergadering na
eenige discussie tot de oprichting over te
gaan. Zes dames en 10 heeren gaven zich als
lid op.
De vooratter hoopte, dat hiermede een
besluit was genomen, dat veel nut voor Bre
derode zou afwerpen.
Hierna kwam het zomer uitstapje op 24 Juli
a.s. in bespreking. De heer C. Slagboom, die
met den heer P. de Jager de leiding van het
uitstapje zal hebben, gaf een kort overzicht
van het te houden reisje. Het lag in de be
doeling een bezoek te brengen aan den Dui
velsberg in Duitschland en op de heenreis
tevens een bezoek te brengen aan den Julia-
na-toren (Apeldoorn) en de Bedriegertjes. De
Het nieuwe gebouw van de Algemeene Ne-
derlandsche Vereeniging voor Vreemdelingen
verkeer aan de Parkstraat te 'sGravenhage
is Zaterdagmiddag door den minister van eco
nomische zaken mr. P. L. M. Steenberghe
officieel geopend.
Deze zeide in zijn openingsrede o.m.:
De vereeniging kan bij haar taak den steun
der overheid niet missen. De regeering heeft
dan ook de indertijd tot f 28.000 teruggeloo-
pen bijdrage thans wederom verhoogd en wel
tot een zoodanig bedrag als van particuliere
zijde aan de A. N. V. V. wordt bijgedragen, tot
een maximum van f 100.000. Dit bedrag is in
het afgeloopen jaar nog wel niet bijeen ge
bracht, doch ik weet, dat u er reeds in ge
slaagd zijt de inkomsten in 1937 en 1938 be
langrijk te vermeerderen en ik twijfel er geen
oogenblik aan, dat de bezielende leiding uwer
vereeniging in de eerstvolgende jaren den
weg zal weten te vinden naar de motorische
krachten, welke de koorden der beurzen tot
de gewenschte wijdte zullen weten te openen.
De medewerking der regeering is gebaseerd
op de groote cultureele en economische be
langen, welke met het vreemdelingen verkeer
gemoeid zijn.
Ten onrechte wordt wel eens gemeend, dat
de propaganda voor het vreemdelingenver
keer enkel een hotelhoudersbelang zou zijn.
Dit is geheel onjuist, omdat dit uit 'n te engen
gezichtshoek bekeken is.
Onderzoekingen op dit punt hebben aan
getoond, dat de vreemdeling, die in het bui
tenland vertoeft, zeker de helft van zijn uit
gaven spendeert buiten het hotel, waar hij
woont. Deze uitgaven komen rechtstreeks den
handeld rij venden middenstand ten goede.
De propaganda besprekende vroeg mr.
Steenberghe zich af of de vereeniging er niet
goed aan zal doen te overdenken of in de
toekomst niet nog meer een brug geslagen
moet worden tusschen de toeristische en de
economische propaganda. Met andere woor
den: is het mogelijk de propaganda nog meer
dan tot dusver te richten ook op de econo
mische werkzaamheid van ons land?
De vreemdeling, die de Alkmaarsche kaas
markt bezoekt, krijgt behalve zijn indruk van
de schilderachtige en karakteristieke omge
ving van het drukke marktplein ook een in
druk mee van dit product van onze zuivel
industrie.
Ik vraag mij af of in die richting nog meer
gedaan zou kunnen worden. Op de bloemen
veilingen in Aalsmeer of in het West-land is
dagelijks een pracht van bloemen te aan
schouwen zooals bijna nergens op de wereld
te zien is. En in landen, waar men gewend is
in de propaganda van superlatieven gebruik
te maken, zou men niet verzuimd hebben in
de geheele wereld voor een dergelijke bloe-
menshow de meest luidruchtige reclame te
maken. Men is zoo vaak geneigd, zelfs de
mooie dingen, die men dagelijks ziet, als van
zelfsprekend te beschouwen.
Doch er zijn in ons land nog zoo tal van be
zienswaardigheden, waar de landgenooten
aan voorbij gaan, maar waarvoor een vreem
de een verre reis maakt.
Niet alleen voor den vreemdeling Is zulks
een economische propaganda van belang,
maar ook voor onze Nederlandsche jongeren
is het zoo goed om naast het op school ge
leerde, hen te doen zien, hoe men hier te lan
de leeft en werkt.
Ik noem de groote waarde van bezoeken
aan scheepswerven gevolgd door havenrond
vaarten met als besluit een rondgang over
een oceaanstoomer noder deskundige lei
ding. Onze liefde tot de zee en de waardee
ring van onzen overzeeschen handel zullen bij
den vreemdeling tot beter begrijpen leiden en
onze jeugd zullen deze nationale deugden en
kwaliteiten beter dan door het leerboek al
leen worden bijgebracht.
Ik zou in overweging willen geven, bezoe
ken onder deskundige leiding aan volledig
opgetuigde en in bedrijf zijnde haringloggers.
aan de Zuiderzeewerken, den bruggen- en
wegenbouw, de sluizen te IJmuiden en te
Vreeswijk, Delftsch blauw, de Philipsfabrie-
ken en nog zoo tal van andere bedrijven en
groote werken meer.
De excursies van de K. L. M. en de rond
gangen door het Koloniaal Instituut te Am
sterdam o.a. kunnen hier speciaal genoemd
en geroemd worden.
Bij deze rondleidingen zal de indruk leven
dig worden gewekt, dat er in Nederland ge
werkt wordt, zoowel op het land als in de
stad, en dat wjj den vreemdeling en den land
genoot wel degelijk naast veel natuurschoon
naast tal van folkloristische eigenaardighe
den en cultureele monumenten zeer veie ob
jecten, inrichtingen en bedrijven kunnen
toonen, welke het respect voor ons land in
niet geringe mate kunnen verhoogen.
„Wilhelmina" in 1923 op „Spaarnberg" op bezoek. In het midden wijlen
Th. J. Wynoldy Daniels. Geheel rechts dirigent Reinier van 't Hof.
J. B. SCHUIL.
Nederlanclsch-Duitsch verdrag
over kleine grenswijzigingen.
Eduard Verkade.
Maar Royaards zocht het in de decors en
de aankleeding van de klassieke werken in de
pracht en de overdaad van de renaissance,
terwijl Verkade veel soberder was en meer
„aanduidde", al deed hij dat met verfijnden
smaak en veel gevoel voor kleur. Bij Royaards
den exuberanten kunstenaar was een
duidelijke verwantschap met de Duitschc too-
neelkunst met Max Reinhardt vooral bij
Verkade den meer flegmatieken critisch
aaïigelegden artist met de Engelschen
Gordon Graig; bij Royaards viel voorname
lijk het accent op het stoffelijke, bij Verkade
op het geestelijke, bij Royaards zagen wij
steeds een sterke discipline en eenheid, bij Ver
kade een wel door de regie geleide en binnen
voorafgestelde grenzen gehouden, maar toch
zoo groot mogelijke individualiteit der spelers
en spel, dat meer op intuïtie steunde en de
groote lijnen aangaf.
Niemand is in zijn begintijd zoo fel be
streden als Verkade, Wanneer men in de
jaren voor den oorlog en zelfs nog in den
tijd onmiddellijk daarnain tooneelkringen
over Verkade sprak, waren er altijd heftige
voor- en tegenstanders. De ouden zooals
een Louis Bouwmeester hebben hem nooit
kunnen waardeeren, de jongeren zooals
een Else Mauhs en een Van Dalsum had
den groote bewondering voor hem.
En dit is zeer verklaarbaar. Verkade is
van het begin af sterk ingegaan tegen het
ster-systeem. Hij was een vijand van het
„mimendom", van het zich laten gaan in
solo-spel ten koste van het geheel en heeft
ook altijd strijd gevoerd tegn de acteurs,
die voornamelijk op hun routine speelden.
Van hem is dc uitspraak: „men bereikt meer
met ongeroutineerde beginnelingen dan met
verroutlneerde tooneelspelers" en dit was de
reden, waarom hij in het begin van zijr\ loop
baan dikwijls aan ongeschoolde krachten de
voorkeur gaf boven spelers, die het vak ver
stonden.
Het spreekt wel van zelf. dat dit verzet
kweekte vooral bij de oude garde, die hem
een dilettant noemde. Dat- bij dit aller
minst was. heef; hij in zijn dadenrijkc loop
baan overtuigend bewezen, en het moet voor
hem een groote voldoening zijn geweest, dat.
ook de tooneelwereld in den loop der jaren tot
de erkenning is gekomen, dat men zich hier
in vergist had.
Ik kan om de beteekenis van Verkade als
tooneelleider duidelijk in het licht te stellen,
niet beter doen dan hier aan te halen, wat
indertijd Van Dalsum eens over hem schreef:
..Onder de velen, die over net tooneel schrij
ven er er over praten, zijn er. die wel
eens gaarne du haut de leur grandeur in
Verkade den man met goeden smaak willen
erkennen: beschaafde stijl van spelen, rus
tige smaakvolle décors, waarbij vooral een
overdreven nadruk gelegd wordt op zijn de
coratieve qualiteiten. Zij zouden hem wel
gaarne in dit decoratieve beschavings
hoekje willen opbergen. Zoodoende trachten
zij de aandacht van zijn werkelijke waarde
af te leiden die geheel ergens anders ligt en
wel hier: Verkade heeft net toor.eelspel lee-
ren begrijpen als spel van verbeelding en
niet meer van afbeelding: hij heeft onder
scheid leeren maken tusschen innerlijke
beelding en uiterlijke virtuositeit. Hij heeft
het tooneel begrepen als een factor van het
geestelijk leven van onze dagen en het ont
worsteld aan het naturalisme en de photo-
grafische nabootsing der engere realiteit.
In deze regelen heeft Van Dalsum dc be
teekenis van Verkade voor ons tooneel voor-
Het ministerie van Buitenlandsche Zaken
maakt bekend, dat heden op het ministerie
van Buitenlandsche Zaken te Berlijn de on-
derteekening heeft plaats gevonden van een
Nederlandsch-Duitsch verdrag, hetwelk
maatregelen inhoudt over kleine grenswijzi
gingen en daardoor noodzakelijk geworden
ruil van grondgebied op verschillende plaat
sen ten behoeve van een beteren loop van
de grens tusschen Nederland en Duitschland
NED. GENOOTSCHAP VOOR HEIL
GYMNASTIEK EN MASSAGE.
Het Ned. Genootschap voor Heilgymnastiek
en Massage hield Zaterdag in het Jaarbeurs
restaurant te Utrecht zijn 130ste algemeene
vergadering onder leiding van den voorzitter
den heer W. P. Nuyten. In zijn openings
woord besprak de voorzitter de verhouding
tot de Ned. Maatschappij tot Bevordering der
Geneeskunst, welke volgens spreker aanmer
kelijk is verbeterd. Het hoofdbestuur der
Maatschappij heeft sympathie betuigd met
de wijze, waarop wij werkzaam zijn in het
belang der heilgymnastiek en massage .aldus
spr., en dit stemt tot groote dankbaarheid.
Spr. memoreerde verder de voorgestelde aan
vulling van art. 1 van de wet van 1 Juni 1865.
regelende de uitoefening der heilgymnastiek
en massage, zooals het genootschap die van
de oprichting af steeds heeft gepropageerd.
Daar de eerste wetenschappelijke inleider
verhinderd was door bijzondere omstandig
heden de vergadering bij te wonen, werd het
woord verleend aan den tweeden inleider dr.
R. K. W. Kuipers over het onderwerp „Heil
gymnastiek en massage bij de behandeling
van rheumatisehe aandoeningen".
Na enkele inleidende woorden ging de
spreker in het kort na de rol, welke de heil
gymnastiek en massage speelt bij rheumati
sehe aandoeningen in het algemeen.
Met grooten nadruk wees de inleider er op,
de patiënten toch vooral voor hun ziekte te
interesseeren, hen er op wijzend, dat het van
grootste belang is vol te houden. Geduld en
tact zullen van u gevraagd worden, veel zelfs,
maar dan zult u voorzeker het genoegen sma
ken deze patiënten veelal als een invalide tot
ons gekomen, weer in staat te stellen hun
werk te verrichten.
De vergadering werd daarna gesloten.
Des avonds had een huishoudelijke vergade
ring, waarin mej. J. A. de Haas als onder
werp behandelde: „De geheimzinnige factoren,
die al of niet meewerken tot het welslagen
der praktijk van de(n) heilgymnast to
rn asseur (euse).
Nieuwe medische Iioo«deeraren te
Amsterdam.
B. en W. van Amsterdam stellen den raad
voor over te gaan tot de benoeming van een
gewonen hoogleeraar in de inwendige genees
kunde, ter vervulling van de vacature-prof.
Ruitinga. Overeenkomstig de voordracht van
curatoren der universiteit worden voorgedra
gen: lo. dr. J. J. G. Borst chef de clinique
van prof. Ruitinga te Amsterdam, 2o. dr.
J. Groen, assistent van prof. Snapper, te Am
sterdam; 3o. dr. F. S. P. van Buchem te Til
burg.
Voor de benoeming tot gewoon hoogleeraar
in de kindergeneeskunde, in de vacature van
prof. dr. Cornelia de Lange, dragen zij voor
lo. dr. J. C. Schippers, dirceteur van het Em-
ma-kinderzickenhuis te Amsterdam; 2o. dr. S.
van Crefcld. kinderarts te Amsterdam; 3o. dr!
M. de Bruin, kinderarts te Amsterdam.
