Chamberlain over de bombarde menten op Engelsche schepen. Hoofdpijn Kiespijn Gevatte koude THIJS, REDDER IN DEN NOOD! Na het Congres der Fransche Socialisten. WOENSDAG 15 JUNI 1938 HAARLEM'S DAGBEAD Een waarschuwing aan Franco. Echter nog geen (Vergeldingsmaatregelen" Burgos doet een voorstel. DE Britsche premier Neville Chamberlain heeft zooals ver wacht in de Lagerhuiszitting van Dinsdag de jongste bombarde menten op Engelsche schepen in Spaansche havens besproken. Hij zeide, dat twee voorstellen waren gedaan, welke indien zij uitvoerbaar zouden zijn, tot op zekere hoogte aan deze aanvallen een einde zouden kunnen maken. Het eerste voorstel behelst de in voering van veiligheidszones voor schepen in bepaalde havens en hoewel dit voorstel aanzienlijke moeilijk heden insluit, is het nauwkeurig be studeerd. Het tweede voorstel is Zaterdag van de autoriteiten te Burgos ontvangen. Het beoogt buiten de zone der mili taire operaties een haven in het door de Spaansche regeering bezette gebied uit te kiezen ten gebruike van Brit sche koopvaardijschepen, die er onge hinderd zouden kunnen binnenvallen of vandaar vertrekken. Behalve deze specifieke voorstellen heeft het verdere gedetailleerde onderzoek der re geering aangetoond, dat tenzij Groot-Brit- tannië bereid zou zijn een werkzaam aandeel te nemen in de vijandelijkheden geen be scherming kan worden gegarandeerd aan schepen, welke varen op in de oorlogszone gelegen havens, omdat zij zich in de territo riale wateren bevinden. Naar de meening der Britsche regeering is het ongerechtvaardigd een dergelijken gang van zaken aan te raden, daar zij zeer wel tot gevolg zou kunnen hebben, dat het conflict ver 'buiten de tegenwoordigde grenzen zou komen. Daarom moet de regeering de reeds op 28 November en 29 November j.l. gegeven waar schuwing herhalen, dat, hoewel zij voort zal gaan zooals tot bescherming te verleenen aan schepen in volle zee, schepen, welke havens binnenvallen, die op ieder oogenblik aan-aan vallen kunnen bloot staan, zulks op eigen ri sico moeten doen. Tegelijkertijd is het onmogelijk, dat aanvallen, die veelvuldig verliezen aan menschenlevens veroorzaken en in sommige gevallen weloverwogen op Britsche schepen geschiedden her haald zouden kunnen worden zonder ernstige schade aan de vriendschap pelijke betrekkingen die de autoritei ten te Burgos hebben verklaard te willen onderhouden met de Britsche regeering. Sedert 11 April hebben 22 Britsche schepen bloot gestaan aan luchtaanvallen. Elf sche pen werden tot zinken- gebracht of ernstig beschadigd en in verscheiden gevallen waren de aanvallen opzettelijk. Ten aanzien van de vraag op welke wijze zou moeten worden opgetreden om de Brit sche scheepvaart te beschermen zeide Cham berlain, dat de Britsche regeering verschei dene soorten vergeldingsmaatregelen heeft overwogen, doch daar haar dit voor het oogenblik geraden voorkomt, is zij niet ge neigd tot dergelijke maatregelen over te gaan, die afgezien van de er aan verbonden nadee- len mogelijk hun doel zouden missen. De enquête naar de bombardenmenten. Ondersecretaris Butler gaf verder uitdruk king aan de hoop. dat men binnenkort ver klaringen zou kunnen afleggen over de uit zending van een onafhankelijke internatio nale commissie, die belast zal zijn met het instellen van een onderzoek naar de lucht bombardementen. Tenslotte verklaarde hij, dat de voorstellen der regeering te Valencia, strekkende tot het instellen van een interna tionale commissie voor de uitwisseling van krijgsgevangenen, op het oogenblik in studie zijn. Na de rede van Chamberlain vroeg Attlee of het niet mogelijk zou zijn de Spaansche regeering in staat te stellen luchtafweerge schut in te voeren, ten einde niet alleen de Britsche schepen, maar ook de vrouwen en kinderen te beschermen. Chamberlain merk te op, dat deze levering in strijd zou zijn met de niet-inmengingspolitiek der regeering. De afgevaardigde van de onafhankelijke arbei derspartij, Macgovern, verklaarde vervolgens dat de rede van Chamberlain „een recht- streeksche aanmoediging was voor Franco Vele kleine zaken zullen in Duitschland verdwijnen. Sluiting van overheidswege bij te geringe levensvatbaarheid. BERLIJN. 15 Juni. Men zal zich herinne ren. hoe tot de eerste propagandacampagne van het na' tonaal socialistische regiem de be lofte behoorde, dat men de kleine - handels lieden en handwerkslieden tegen de groote firma's zou beschermen. Thans, echter begin nen de autoriteiten in samenwerking met het Arbeidsfront die handwerkslieden en koop lieden te elimineeren, die den strijd niet heb ben kunnen volhouden. Grondig zal men alle kleine zaken nagaan en die zaken sluiten, die hun verplichtingen niet kunnen nakomen of hun belasting niet op kunnen brengen. De „kleine luyden". wier zaken gesloten worden, zullen met hun knechts werk vinden bij de groote firma's. De uitlegging, die hierij gegeven wordt, is deze: De huidige economische toestand maakt het noodig, dat de meest rationeele methodes worden toegepast. Daarom is het niet wensche- lijk. dat een groot aantal ouderwetsche zaken, die uiteraard met verouderde werkmethodes verbonden zijn. blijven bestaan. Bovendien, zoo motiveert men, zou hulp van staatswege toch slechts tijdelijk verlichting brengen aan dergelijke firma's, die op den di»'r ten doode opgeschreven zijn. Deskundigen verwachten, dat alleen in Berlijn eenige honderden firma's geliquideerd zullen worden. (United Press). om voort te gaan met het bombardeeren van Britsche schepen en het vermoorden van Brit sche zeelieden". Chamberlain antwoordde: „Dat denk ik niet. Mijn verklaring en in het bijzonder het laatste deel, behelst een waar schuwing." Attlee kondigde tenslotte aan, dat hij voornemens is zeer binnenkort openbare debatten uit te lokken over deze aangelegen heid op grond van den ernst der opgewoi-pen problemen. Vorstenhuis Lippe krijgt zijn landerijen niet terug. Wel is er een geldsom toegewezen. LEIPZIG, 15 Juni. Het Hof heeft uitspraak gedaan in het proces tusschen de provincie Lippe en het daar vroeger regeerende vorsten huis van Lippe en heeft de familie een som geld toegewezen. Het hof heeft echter gewei gerd, de uitgestrekte landerijen aan het vor stenhuis toe te wijzen, die er eens het bezit van waren. Medegedeeld werd dat „in het vonnis rekening gehouden is met den tegen- woordigen politieken toestand". (United Press) Zeventien executies in de Russische republiek Birobidsjan. Tot de tcrechtgestelden behooren zeven Joden. MOSKOU, 15 Juni. In de autono me Joodsche republiek der Sovjet Unie Birobidsjan zijn zeventien per sonen terecht gesteld, veroordeeld „wegens spionnage en hoogverraad", aldus meldt het blad „Birobidsjan Ster". Uit de lijst der terechtgestelden blijkt, dat er onder de veroordeelden zeven Joden waren. Het is voor het eerst, dat thans in Sovjet Rusland Joden terechtgesteld zijn. (United Press). De onteigeningen in Mexico. Een laatste poging der petroleum- maatschappijen. De petroleummaatschappijen zijn bij het hooggerechtshof van Mexico in beroep gegaan van de uitspraak der rechtbank, die de ont eigening grondwettig verklaard heeft. Deze stap is het laatste middel, dat den maatschap pijen in de kwestie der grondwettigheid open staat. Zal Mc Call ter dood veroordeeld worden? Kidnapper bekent de ontvoering, doch ontkent den moord. Mc Call heeft bekend op de beschul diging dat hij om in het bezit te geraken van losgeld „Skeegie" Cash heeft ontvoerd, zoo meldt Reuter uit Miami. Hierop staat in Florida de doodstraf. Daarentegen heeft hij zijn onschuld betuigd voor wat betreft de tweede beschuldiging, nl. de moord. Mc Call wordt door achttien politie beambten bewaakt. Hij heeft de hoop uitgesproken naar de electrlsche stoel te worden gezonden; dat heeft hij liever dan levenslange gevangenis straf Troepen van Franco bezetten Villareal. Afdeeling republikeinen houdt nog stand in Castellon. SARAGOSQA, 15 Juni. De troepen van generaal Aranda hebben gisteren het haven stadje Villareal, tien K.M. ten zuiden van Castellon, ingenomen en zijn vervolgens over de rivier Mijares naar het zuiden getrokken. In het Pedrizas gebergte werden eenige top pen ten zuiden van Villareal nog denzelfden avond bezet. Het blijkt, dat het verzet van Cas tellon nog steeds niet geheel en al gebroken is. In het westelijk deel van de stad heeft zich een goed uitge ruste afdeeling repnblikeinsche troe pen verschanst, welke dertig tanks be zit en vele machinegeweren. De Na tionalisten pogen thans dit stadsdeel te isoleeren en bestoken het voort durend. Daar men verwacht, dat de nog achterge bleven republikeinsche troepen zullen trach ten door de gelederen der Francotroepen heen te breken om zich met het leger van Miaja te vereenigen, zijn op alle strategische punten stukken tankafweergeschut opgesteld. (United Press). Franco's luchtmacht voert verscheidene bombardementen uit. Bommen op Valencia en dorpen ten Zuiden van Castellon. De luchtmacht van generaal Franco heeft Dinsdagmorgen veertig bommen op Valencia laten vallen, waardoor drie menschen om het leven zijn bekomen en 21 gewond werden, 22 huizen zijn vernield. In de haven zijn de „Pau- lita" en drie andere schepen getroffen en in brand geraakt. Onder de bemanningen zijn geen slachtoffers te betreuren. Bovendien, naar Havas meldt, zijn in den nacht ten zuiden van Castellon gelegen plaat sen herhaalde malen gebombardeerd, waarbij dooden en gewonden vielen en tal van huizen vernield werden. Het hevigste bombardement was tusschen twee uur en half vijf op Nules, waar meer dan vijftig bommen in de binnenstad tot ontplof fing kwamen. Er zijn acht dooden en twintig gewonden, terwijl zestig huizen vernield wer den. De meeste slachtoffers zijn vrouwen. Bo vendien wei-den het dorp Burriana en de aan den weg van Castellon naar Valencia gelegen dorpen hevig gebombardeerd. Er zijn vele ge wonden. GOEBBELS GAAT BINNENKORT NAAR DANTZIG. Uit Warschau: Van officieele zijde wordt bevestigd, dat rijksminister dr. Goebbels om streeks 25 Juni te Dantzig zal aankomen om de plechtigheden bij te wonen, die hier tijdens de propagandaweek voor de cultuur zullen worden gehouden. Mijnhardtjes (dit zijn hartvormige cachets) helpen snel en goed. Doos 50 ct. Proefdoos 10 ct. (Adv. Ingez. Med.) ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLING EEN VRAAG VAN MUSSOLINI AAN DE ZWARTHEMDEN. ROME, 13 Juni. (Havas/A.N-P-) Mussolini heeft te Cesena Romagne vier bateljons zwarthemden beëedigd. In zijn toespraak zeide Mussolini: „Bataljons, ik vraag u thans: zal er voor u in tijd van oorlog iets onmogelijk zijn?" Toen de zwarthemden hierop antwoordden: „Neen", zeide Mussolini: „Eens zal ik u her inneren aan het antwoord, dat gij mij op mijn vraag hebt gegeven". Geweldige overstroomiugen in China. Honderdvijftigduizend Clxineezen verdronken? Uit Sjanghai verneemt United Press dat daar een Japansch bericht is binnengekomen, volgens hetwelk ten gevolge van het doorstoken van de rivierdijken tot nu toe reeeds 150.000 Chineesche burgerfs en non combattanten den dood gevonden hebben. Dit bericht is afkomstig van het Tsjegtsjaufront. Alle vijandelijk heden zouden zijn gestaakt en zijn de Japansche troepen dag en nacht bezig de dijken te herstellen. Door het was sen van het water is de toestand vrij wel hopeloos. Over de overstroomingsramp in China, na dat de Chineezen de dijken van de Gele Rivier doorgestoken hadden, meldt het B.N.D., dat de zuidelijke dijk van de Rivier tusschen Kaifeng en Tsjengtsjau op vijftien plaatsen vernield is. De doorbrken zijn tot 150 Meter breed. Een geweldige vloedgolf stroomt met een uursnelheid van vier KM. uit het Noor den over de provincie Honan. De dijkdoor braak vormt een der grootste rampen die China beleefd heeft. Alle pogingen der Japan sche pioniers om het water te stuiten zijn tot dusverre mislukt. Talrijke afdeelingen Chi- eensche guerrillatroepen vallenvoortdurend de Japansche reddingsafdeelingen aan. Ommekeer in den boezem der partij. Maar als Thijs gedacht had, dat de kabouter hem hooren zou, had hij zich toch vergist. Zonder ook maar één keer omgekeken te hebben, trad hij eindelijk een klein huisje binnen. Thijs keek een oogenblik nieuwsgierig toe. Mooi, daar zal jg het hebben, bromde hij. Ik geloof, dat ik maar rap naar dat huisje zal gaan, dan zal ik maar eens een woordje met de bewoners gaan spreken. Kijken wat die kabouter te maken had in de slaapkamer van den koning! Omzichtig sloop hij naderbij. Hij wilde, nu hij toch niet gezien was, de kabouters verrassen en onverwacht binnenkomen. Dat was altijd de beste manier, als je iets weten wildeonverwacht binnen komen. Spoedig stond hij nu vlak voor de deur en wachtte nog een moment, of hij msschien al iets kon hooren, wat die lui daar binnen te ver tellen hadden. Maar toen hij alleen maar een zacht gemompel hoorde, besloot hij gewoon naar binnen te gaan en opende met een plotseling gebaar de deur. PARIJS, 9 Juni. (Van onzen correspondent). HET jaarlijksche socialistencongres is geëindigd met de aanvaarding van de motie, door de gematigde richting in de partij, ondersteund door bijna al len, die tot nu toe een belangrijke rol hetzij in den boezem der partij zelf, hetzij in de ge beurtenissen der laatste jaren gespeeld heb ben. Men zou dus geneigd zijn te concludee- ren: de oude richting zegeviert. Theoretisch: ja! Maar practisch: neen! Want die zege van Blum c.s. is niet meer geweest dan een Pyrrus overwinning en stelt in overduidelijk daglicht, hoe sterk tegenstrijdig de stemming in de so cialistische partij is en welk een macht de op positie vertegenwoordigt. Slaagde men e- im mers vroeger in bijna steeds een congres, hoe vijandig de verschillende stroomingen elkaar ook gezind waren, met een motie te besluiten, die noch zwart, noch wit was en daarop de algemeene meerderheid te vereenigen, dit maal heeft de oppositie niet willen toegeven en werden slechts 4.872 stemmen op Blum's voorstel uitgebracht, terwijl 3.166 stemmen verdeeld waren over twee moties van veel ver der gaande revolutionnaive strekking. Deze magere overwinning staat gelijk met een moreel échec voor B1 urn en zijn vrienden, maar het merkwaardige in deze stemming is wel, dat de tegenstanders eigenlijk de zuivere leer verdedigen en zich baseeren op al het geen gedurende jaren de partijgenooten is voorgehouden. Sterk staan ze, omdat ze voor zich hebben de Wet en de Profeten, ze hande len volgens het evangelie van Marx, volgens de leerstellingen ook het noodlot is wel zeer ironisch van Blum en Paul Faure, voordat de regeeringsverantwoordelijkheid hem had gekalmeerd. Op slot van zaken zijn de ruzie makers, Marceau Pivert met zijn aanhang, uit de partij verdreven, omdat ze met al te revo lutionaire middelen het socialistisch ideaal willen verwezenlijken. HET congres in het rustige badplaatsje Royan is wel van verstrekkende beteeke- nis geweest: in de eerste plaats is er een nieu we scheiding voltrokken in den boezem der partij, want de rumoerige Marceau Pivert is onmiddellijk overgegaan tot stichting van de „Socialistische arbeiders- en boerenpartij", bezield met den ouden geest van revolution- naire actie en zijn kern vindend in de mach tige Parijsche federatie van de oude moeder partij, terwijl onder hen, die nog niet onmid dellijk uit de partij zijn getreden, een sterke oppositie levendig blijft tegen de gematigde strooming van Léon Blum en Paul Faure. Die oppositie is het, die o.a. interventie in Spanje en onmiddellijken val van het ministerie- Daladier eischend, de 3.166 stemmen tegen de motie-Blum uitbracht en dus steeds in de partij zelf een gevaar voor de leiding blijft vormen. Dit is een eerste conclusie, die na de zeer langdurige en bijna steeds zeer heftige de batten getrokken moet worden. Een tweede is, dat de meerderheid van het congres be sloten heeft te evolueeren naar een bezadigd heid en een opportunisme, die de leiders in de school der regeeringsuitoefening geleerd hebben en die gunstig is voor een verlenging van de politieke stabiliteit. De heer Blum heeft onmiskenbaar moed gehad door de re devoering uit te spreken, die van oeslissenden invloed op het congres is geweest. Na een in leiding, die een apologie was van het eerste kabinet onder socialistische leiding, leek het logisch, dat hij zou aandringen op een door zetten van het destijds begonnen werk. Maar plotseling een oratorische wending en betui ging, dat het noodzakelijk is het ministerie- Daladier te steunen, omdat de ministerieele instabiliteit een gevaar beteekent. De heer Blum heeft de groote verdienste gehad ein- delijk klaar den huldigen toestand in te zien en de nog grootere verdienste dit openlijk tot zijn verbaasde partij genooten te zeggen. Hij heeft verklaard, dat „de positie van het volks front niet zoo sterk meer is als in Juni 1936 of tenminste als het scheen te zijn". Hij heeft ook ingezien en het verklaard, dat de radica len niet zouden aanvaarden met de commu nisten in één kabinet te zetelen. Maar zijn moed is niet groot genoeg geweest om te ver klaren, waarom dat alles zoo veranderd is. Die reden is, dat driekwart van Frankrijk niets meer van het Volksfront wil weten en dat een kabinet van uiterst linksche richting het grootste binnen- en buitenlandsch gevaar zou beteekenen. Het is te begrijpen, dat Léor Blum huivert voor een dergelijk avontuur. Sn daarom: Steunt Daladier! En nog een andere reden haalde hij daarvoor aan: „de opvoeding der georganiseerde arbeiders is niet voldoende en zij weten zich niet de vereischte discipline op te leggen". Is een strengere veroordeeling van alle excessen, van de stakingen en sociale on lusten met al de gevolgen van dien op finan cieel en zelfs op buitenlandsch gebied al is het in bedekte termen mogelijk? En ook hier luidt weer de conclusie van den heer Blum: Steunt Daladier! HET is dus wel een zeer groote verandering, die zich in den boezem der socialistische partij voltrekt. Het idealisme heeft de plaats geruimd voor het opportunisme, de fantasie voor de realiteit. Frankrijk heeft wel heel duur die evolutie moeten betalen, maar het is nu te hopen, dat die bittere vruchten der on dervinding niet verloren zijn voor het land en den vrede. J. W. K. Nadruk verboden. PROGRAMMA DONDERDAG 16 JUNI. HILVERSUM 1, 1875 M. en 415.5 M. 8.00—9.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO. 2.00—12.00 NCRV. 8.00 Gramofoonmuziek. (Om 8.15 Berichten) 9.00 Hoogmis. 10.00 Gramofoonmuziek. 10.15 Morgendienst. 10.45 Gramofoonmuziek. 12.00 Berichten. 12.15 KRO-orkest (1.001.20 Gr. muziek.) 2.00 Handwerkuurtje. 2.55 Gramo foonmuziek. 3.00 Voor de vrouw. 3.30 Gramo foonmuziek. 3.45 Bijbellezing. 4.45 Gramo foonmuziek. 5.00 Cursus handenarbeid voor de jeugd. 5.30 Ohr. Kinderkoor. 6.30 Causerie over het Leger der Heils mrnv. een cornet ensemble. 7.00 Berichten. 7.15 Journalistiek weekoverzicht. 7.45 Reportage. 8.05 Berichten ANP, herhaling SOS-beriehten. 8.15 NCRV- Harmonieorkest. 9.00 Biologische causerie. 9.30 Vervolg concert. 10.00 Berichten ANP. 10.05 Vocale duetten met Pianobegeleiding. 10.45 Gymnastiekles. 1.1.00 Gramofoonmu ziek. 11.50—12.00 Schriftlezing. HILVERSUM II, 301 M. AVRO-uitzending. 8.00 Gramofoonmuziek (Om 8.30 Berichten). 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gramofoonplaten. 10.30 Omroeporkest. 11.00 Kniples. 11.30 Om roeporkest en soliste (Om 12.15 Berichten). 12.30 Kovacs Lajosorkest (Om 3.00 Onthulling van het Koningin Emma-monument te Am sterdam, door H.M. de Koningin). 4.00 Voor zieken en thuiszittenden. 4.30 Gramofoonmu ziek. 4.50 Voor de kinderen. 5.30 AVRO-Aeo- lianorkest en soliste. 6.30 Sportpraatje. 7.00 Vioolvoordracht. 7.30 Orgelspel. 8.00 Berich ten ANP. Mededeelingen. 8.15 Het concertge bouworkest, het Toonkunstkoor en solisten (Gr. opn.) 9.30 Luisteraarswedstrijd. 10.00 Ca baret-programma. 11.00 Berichten ANP., Schaaknieuws. 11.15—12.00 L. Bannet's dans- orkest. DROITWICH, 1500 M. 11.2511.45 Gramofoonmuziek. 12.05 BBC Northern-Ireland-orkest. 12.50 Declamatie. I.20 Gramofoon. 1.502.20 Pianovoordracht. 3.103.30 Causerie: Off duty. 3.35 Stedelijk orkest van Bournemouth en solist. 4.50 Gra mofoonmuziek. 5.20 Het Bronkhurst Trio, en soliste. 5.40 Medvedeff's Balalaika-orkest. 6.20 Berichten. 6.40 Causerie: Forgotten anniver saries. 7.00 Orgelspel. 7.20 Militair orkest. 7.50 Radiotooneel. 8.35 „Transport", discussie. 9.20 Berichten. 9.40 BBC-Variété-orkest, -koor en solisten. 10.20 Korte Kerkdienst. 10.40 Het Spencer Dyke Strijkkwartet. 11.35 Joe Loss en zijn Band. 11.5012.20 Dansmuziek (gr. pl.) RADIO PARIJS, 1648 M. 8.559.05, 10.25 en 11.20 Gramofoonmuziek. 12.40 Giardino-orkest (Om 1.50 Zang). 3.05 Zang. 3.20 Pianovoordracht. 4.20 Zang. 5.20 Radiotooneel. 8.35 Zang. 8.50 De Barbier van Sevilla, opera. KEULEN, 456 M. 6.30 en 7.30 Gramofoonmuziek. 8.50 E. Bör- schel's orkest. 10.20 Volksliederen-concert. II.50 Kinderkoor-concert. 12.20 Omroeporkest en solisten. 2.30 Populair concert. 4.20 Omroep- aanusementsorkest6.40 Leden van het Om roeporkest. 7.30 Omroeporkest, kinderkoor en solisten. 9.20 Gevarieerd concert (gr. pl.). 10.35 Gramofoonmuziek. 10.50 Nedersaksen-orkest. 12.203.20 Danziger Landesorkest en solist. BRUSSEL. 322 M. 12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30 Om roeporkest en gramofoonmuziek. 1.502.20 Gramofoonmuziek. 5.20 Omroeporkest en gra mofoonmuziek. 6.50 en 7.23 Gramofoonplaten. 8.20 en 9.20 Cabaret-programma. 10.3011.20 Omroepdansorkest. BRUSSEL, 484 M. 12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30 Om roeporkest. 1.502.20 Gramofoonplaten. 8.20 Cabaret-programma. 8.50 Gramofoonmuziek. 9.20 Omroepsymphonie-orkest en solist. 10.30 —11.20 Gramofoonmuziek.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 6