Er komt een nota over Oss.
Nieuw land voor 300.000 menschen
Noord-Oostelijke polder in 1941 droog.
Bij hoofdpijn en knagende kiespijn
DONDERDAG 23 JUNI 1938
TWEEDE KAMER.
Desbetreffend verzoek door Kamer
aangenomen.
(Anti-Re» P.rtij)
Noodlijdende gemeenten
mogen uitgaven doen voor
luchtbescherming.
DEN HAAG Woensdag.
Bij voortzetting van de replieken zette Jhr.
Mr. de Geer (chr. hist.) uiteen, waarom hij
een interpellatie thans bepaald beter dan een
enquête zou achten. Intusschen kon spr. met
de motie, die den Minister om inzending van
een inlichtingen verschaffende nota verzocht,
accoord gaan. Hij verzocht hierover pas na de
beslissing over 't enquêtevoorstel te laten stem
men.
Mr. Rost v. Tonningen (nat. soc.) hij bleef
thans volkomen rustig-parlementair noem
de de enquête, zooals Mr. Wendelaar voorstond,
opnieuw 'n schijnvertooning, wenschte weder
om te betoogen, dat een strafvervolging tegen
Minister Goseling op haar plaats was en gaf
te kennen, dat hij een interpellatie-aanvrage
wilde doen, waartoe hij na afloop van dit
debat de gelegenheid kon krijgen.
Met Mr. de Geer meen
de de heer Schouten
(a.r.) dat de motie-Albar
da pas aan de orde moest
komen na beslissing over
het voorstel-Wendelaar,
dat intusschen z.i. op 't
oogenblik het beste inge
trokken kon worden. Hier
toe bleek deze niet bereid
en z'n fractie-leider Dr.
B i e r e m a (lib.) vond,
dat men eerst over de
motie-Albarda zou moe
ten stemmen. Geschiedde
dit niet, dan zouden de
liberalen tegenstemmen. Vermeld zij nog, dat
de replieken niet veel nieuws ™eer
de heer Schouten (a.r.) herhaalde nog
eens, dat de indiening en handhaving van t
enquête-voorstel verkeerd ware en dat Mr.
Oud (v.d.) nogmaals betoogde, dat aanneming
van 't enquête-voorstel geenszins beteekende
een motie van wantrouwen tegen den Minis
ter en dat Mr. Wendelaar Uib.» ver
klaarde nog liever in den afgrond gegooid te
worden dan er zelf in te springen. M.a.w liever
zag hij z'n voorstel verworpen dan dat nij i
zou intrekken.
Tenslotte bestreed Ir- Al bar da (s.d.) de
steil5ng van Mr. Rost v. Tonningen, dat een
nota van den Minister per sé onbevredigend
zou zijn en blijven. Spr. wees erop, dat juist
o m. reeds door 't commissoriaal vooronder
zoek nog nadere inlichtingen aan den Minis
ter gevraagd kunnen worden, als zulks noodig
zou blijken, terwijl bovendien het daarop vol
gend openbaar 'debat voor nog meer licht be
vorderlijk kan wezen. Met een nota dit aan
•t adres van Mr. Wendelaar zou men eerder
de gewenschte opheldering, in elk geval niet
later, kunnen verkrijgen dan met behulp van
•n enquête. Naar aanleiding van den wensch
der heeren de Geer en Schouten om eerst over
't enquête-voorstel te stemmen, merkte spr.
op dat de President goed zou doen met de
Kamer over zulk 'n afwijking van de gewone
orde te laten beslissen. Spr. vulde z'n motie
nog eenigermate aan, zoodat men ook van t
oordeel van de R e ge e r i n g omtrent 't beleid
van de gemeentepolitie te Oss nader kennis
zou kunnen nemen, terwijl verder m de motie
uitdrukkelijk werd opgenomen dat de ge
waagde nota zou dienen als inleiding voor een
'der te houden gedachtenwisseling
Toen de heer Schouten had voorge
steld pas 't laatst over de motie-Alberda te
beslissen, kwamen Mr. Oud (v.-d.) en Dr.
Bier erna (lib.) hiertegen op, aangezien ze
er niet voor voelden aldus 't enquête-voor
stel van de baan te werken. De nota-gedach
te zou men zoodoende gebruiken als spring
plank om over moeilijk
heden heen te komen,
verwijt, waarvan de
heer Schouten (a.r.)
de juistheid betwistte.
Waar Mr. Oud zelf het
vertrouwen had ken
baar gemaakt, dat men
dank zij een nota geer
behoefte aan een en
quête meer zou hebben,
aangezien de nota plus
debat ongetwijfeld vol
doende licht zou ver- M'- J °ui»
schaffen, had deze af- D'" "w>
gevaardigde aldus de
heer Schouten 't beste argument geleverd
tegen aanneming van 't enquête-voorstel en
voor de motie-Albarda. Volgens den heer
Wijnkoop (commun.) voerden twee par
tijen een tactiek om licht tegen te houden,
te weten: de N.S.B. en de katholieken!
Nadat de Kamer met 49—39 (voor: de r.-k..
a.-r.. en c.-h. fractie) besloten had eerst over
't enquête-voorstel te beslissen, verwierp zij
het enquête-voorstel met 3750. (Tegen de
3 genoemde rechtsche fracties minus de
c.-h. Mr. Rutgers v. Rozenburg, Bakker (bij
vergissing) en de nat.-socialisten). Ten
slotte ging de motie Albarda er met 843
door; alleen de nat.-socialisten stemden te
gen. Dank zij deze beslissing van de Kamer
zal het nu inderdaad mogelijk zijn alsnog
het gewenschte meerdere licht te verkrijgen.
En daarom ging het tenslotte bovenal. Na
dat besloten was de nota mettertijd in han
den te stellen van een door den Kamer-pre
sident te benoemen commissie van vijf le
den. vond Mr. Rost v. Tonningen (nat.-soc.)
het toch nog noodig een interpellatie over Oss
enz. aan te vragen. De President stelde voor,
om in verband met de zoo pas genomen be
slissing het gevraagde verlof niet te verlee-
nen: hiermee ging heel de Kamer met uit
zondering van de nat.-soc. fractie accoord,
dus met 803.
Hierna kwam nog het vraagstuk van de
luchtbescherming aan de orde naar aanlei
ding van het w.o. tot aanvulling van de be-
groóting van Binnenlandsche Zaken (1937):
er wordt nl. f 75000 meer voor dit doel aan-
of het bedrag van 5 ton per jaar, dat van
1938 af voor luchtbescherming beschikbaar
wordt gesteld, wel voldoende zal zijn.
De chr. democr. v. Houten, die er tegen
waarschuwde aan de luchtbescherming een
militair karakter te geven, kan met 't voorstel
wel accoord gaan, doch wenschte in tegen
stelling o.m. met Mr. Wendelaar niet meer
steun aan de vereeniging voor Luchtbescher
ming te geven. Het is z.i. bovenal overheids-
werk, wat hier dient te geschieden. Overigens
moet de burgerij niet meenen. dat er af
doende luchtbescherming te verkrijgen is.
Ir. B o n g a e r t s R.K.) klaagde over ver
keerd en te weinig contact tusschen de Regee
ring en de Luchtbeschermingsvereeniging. De
heer Tilanus (C.H.) die betoogde, dat men
op het financieel-mogelijke dient acht te slaan
verheugde zich over de door hem geconsta
teerde bekeering van den heer v. Houten en
andere christelijke ontwapenaars, die thans
eenzelfden weg blijken in te slaan. Spr. meen
de, dat de Minister van Binnenlandsche Zaken
goed zou doen nog eens precies aan te geven
wat naast hetgeen de overheid doet de
taak van de vereeniging voor Luchtbescher
ming is.
Minister v. Boeyn zette uiteen, dat die orga
nisatie een volkomen zelfstandig leven leidt
en dat de Regeering voor die vereeniging geen
verantwoordelijkheid draagt.
Op dit oogenblik bestaat geen enkele relatie
met de buitenlandsche industrie. Dit aan 't
adres van Mr. Wendelaar, die ook nog te hoo-
ren kreeg, dat de bestelde 25000 gasmaskers
hier te lande worden aangemaakt.
De Minister wees met de meeste beslistheid
af het verwijt, dat de Regeering tot dusverre
niet actief genoeg is geweest op luchtbescher-
mingsgebied. Men had echter wel te bedenken
dat er tusschen actieve en passieve bescher
ming een zeer nauw verband bestaat. Pas toen
vaststond aan welke eischen de passieve lucht
bescherming moet voldoen, kon er volgens een
vast plan te werk worden gegaan.Binnen zeer
korten tijd zullen de gemeenten van de eerste
en tweede gevaren-klasse thans de nadere noo-
dige inlichtingen verkrijgen,. Voorgelicht door
deskundigen en op grond van elders opgedane
ervaringen is de Regeering tot de slotsom ge
komen dat de bouw van openbare schuilkelders
meer en meer van slechts gering nut blijkt te
zijn. Aldus o.m. de les, waarvan Frankrijk de
vruchten heeft geplukt. Voor de gansche massa
heeft men niet zeer veel aan dergelijke schuil
kelders. Per gemeente zal men intusschen wel
moeten nagaan of het mogelijk its zigzag
loopgraven aan te brengen enz. In tal van ge
meenten schijnt men aldus redelijk bescher
ming te kunnen bereiken.
En nu de financieele kwestie. De gemeente
besturen, de werkgevers hebben 'n taak te ver
richten en tenslotte ook het Rijk, dat hiervoor
5 ton per jaar beschikbaar gaat stellen. In
totaal zal men dus echter aan de luchtbe
scherming heel wat meer spendeeren.
Wanneer op gemeente-begrootingen de uit
gaven voor de luchtbescherming worden ge
bracht zal den Haag dit goedkeuren, ook als
't noodlijdende gemeenten betreft.
In passieve luchtbescherming zit ook 'n
stuk zelf-bescherming der burgerij en daaraan
doch dan ook daaraan alleen moet de meer
genoemde vereeniging leiding geven. Hiermee
is meteen de grens tusschen de taak der Re
geering en die van de vereeniging aangegeven;
de vereeniging moet zorgen dat 't uit is met
haar tekorten. Z.h.st. ging het voorstel er door,
en toen was het zomerreces aangebroken.
E. v. R.
Mijnhardtjes (dit zijn hartvormige cachets) helpen snel en goed. Doos 50 ct. Proefdoos 10 ct.
(Adv. Ingez. Med.)
Regeering zal tijdig oordeel der
Kamer vragen.
Geen voortijdige werkzaamheden aan
centraal vliegveld.
Op de vragen van den heer van den Tempel
betreffende de stichting van een centraal
vliegveld voor de burgerlijke luchtvaart heeft
de minister van waterstaat, mede namens den
minister van defensie als volgt geantwoord:
Nu de regeering in beginsel heeft
besloten de stichting te bevorderen van
een luchtvaartterrein, dat centraal zal
zijn gelegen ten opzichte van Amster
dam, Rotterdam en 's Gravenhage,
heeft zij uiteraard de maatregelen in
overweging genomen, welke ter uitvoe
ring van haar voornemen voor de
naaste toekomst moeten worden ge
troffen. Behoudens voortzetting van
voorbereidende werkzaamheden, als
verkenning en bodemonderzoek, ligt
het niet in de bedoeling in de naaste
toekomst reeds maatregelen van uit
voering te treffen.
De regeering zal geen maatregelen
treffen welke op een beslissing van
den wetgever kunnien prejudicieeren.
Koningin en Prinses op velddag
van hel Leger des Heils.
Generaal Evangeline Booth sprak.
Zooals wij gisteren gemeld hebben, hebben
de Koningin en Prinses Juliana een bezoek
gebracht aan den velddag van het Leger des
Heils. welke in de bosschen van het domein
Soestdijk werd gehouden en werd bijgewoond
door generaal Booth.
Er waren naar schatting ongeveer 10 a 12.000
menschen in en om de tent bijeen, toen te half
elf H.M. de Koningin en Prinses Juliana
binnentraden, begeleid door commandant
Bouwe Vlas en nabij het podium begroet door
generaal Booth.
Zoodra de Koninklijke Familie op de voor
hen gereserveerde zetels had plaats ge
nomen, bood commandant Vlas het program
ma van den dag in luxe uitvoering aan.
H.M. was gekleed in een wijnrood costuum
met bijpassenden hoed, de prinses in een blau
we japon met hoedje in dezelfde kleur, welke
met een wijnrooden rand was afgezet.
Nadat het koor een lied had gezongen, sprak
generaal Booth allereerst haar vreugde over
de aanwezigheid van de Koninklijke Familie
uit, welke zij een aanmoediging voor het werk
van het Leger des Heils over de geheele we
reld noemde, omdat dit wijd en zijd bekend
zal worden.
De spreekster verheugde zich wederom in
dit mooie land te mogen zijn waar bij reeds
eenmaal als 10-jarig meisje door H. M. de
Koningin zoo vriendelijk was ontvangen.
Overgaande tot den dienst deelde zij mede,
dezen morgen te zullen spreken over Hande
lingen 2, vers l3: „En als de dagen van het
Pinksterfeest vervuld werden, waren zij
alleen eendrachtiglijk bijeen en van hen wer
den gezien verdeelde tongen als van vuur".
Aan het einde van dezen dienst verlieten
H.M. de Koningin en Prinses Juliana de
samenkomst, uitgeleide gedaan door com
mandant Blouwe Vlas.
Bij het podium hadden de vorstelijke per
sonen afscheid van generaal Booth geno
men.
De heer v. d. Z a a 1 (a.-r.) kwam voor uit
breiding van de luchtbescherming op en be
toogde. dat men ons volk in dezen tot meer
activiteit moet brengen, dat er geen schuil
kelders, noch gasmaskers voldoende zijn
Meer geld voor de vereeniging voor lucht
bescherming bepleitte spr.. waarna zijn frac
tiegenoot Tjalma soortgelijke klanken liet
hooren. De heer Drees (s.-d.) wenschte.
dat het Rijk veel meer zal doen en niet, ge
lijk nu, alles blijft afwentelen op de gemeen
ten. waarvan verschillende het niet kunnen
behartigen, zoodat er dan niets gebeurt. Ook
Mr. Wendelaar (lib.) die in het bijzonder
voor aanschaffing van Nederlandsch mate
riaal ijverde, wenschte meer en vroeg zich af,
B. en W. van Amsterdam klagen
over de dure aardappelen.
Regeering dringend verzocht maatregelen
te nemen.
AMSTERDAM, 22 Juni. Door verschil
lende omstandigheden zijn de prijzen van
nieuwe aardappelen thans hooger, dan ze in
andere jaren plegen te zijn gedurende den
overgangstijd, wanneer de voorraad oude
aardappelen uitgeput raakt en de nieuwe nog
niet in voldoende hoeveelheid worden ram
gevoerd. Burgemeester en Wethouders van
Amsterdam hebben hierin aanleiding ge
vonden. op 21 dezer den minister va1 eco
nomische zaken telegrafisch dringend t< er-
zoeken, maatregelen te nemen, die leiden tot
verlaging van den prijs van aardappelen.
Veel post voor liet eerste
Australië-toeslel.
Op tienduizend bijzondere enveloppen
wordt gerekend.
Men schrijft ons:
Enkele duizenden van de speciale enveloppen
voor de eerste Australië-vlucht zijn reeds bij
de K.L.M.-kantoren verkocht,
Op 23 Juni wordt deze groote zending van
Nederlandsche post met Australische bestem
mingen door het Indiëvliegtuig „Emoe" naar
Batavia vervoerd, vanwaar zij tot Sydeny aan
het lockheed vliegtuig van de K. N. I. L. M.
wordt toevertrouwd.
Men kan zeker rekenen, dat een tienduizend
tal dezer bijzondere enveloppen deze eerste lijn-
vlucht onder Nederlandsche vlag naar Austra
lië zal meemaken.
Zooals bekend komt de opbrengst van
den verkoop ten bate van het Nationale Lucht
vaartfonds.
verlof buitenlandsche eereteeke-
nen te aanvaarden.
Aan mr. K. J. G. baron van Hardenbroek,
burgemeester van Bennebroek, is verlof ver
leend het kruis van verdienste 2e klasse dei-
orde van den Duitschen adelaar van Duitseh-
land te aanvaarden en aan mevrouw M van
Iiengel-Couperus, te Haarlem om het eere-
teeken van officier der orde van St. Sava van
Zuid-Slavië aan te nemen.
Assen heeft 20.000 inwoners.
Woensdagmiddag werd ten gemeentehuize
van Assen aangifte gedaan van de geboorte
van den 20.000ste inwoner. Het bleek een
jongen te zijn, genaamd Hendrik, het eerste
kind van het echtpaar Hummel—Dik.
Sinds vorig jaar heeft men deze gebeurtenis
tegemoetgezien, maar toch is het tijdstip
nog onverwacht vroeg, daar een vrij groote
achteruitgang van de bevolking in de eerste
maanden van dit jaar het vermoeden bevestig
de, dat het wel najaar zou worden voor dit
heugelijke feit de Drentsche hoofdstad te
beurt zou vallen.
De burgemeester mr. J. Bothenius Lohman
sprak den gelukkigen vader, in tegenwoordig
heid van de wethouders der gemeente op
hartelijke wijze toe en deelde hem mede, dat
de gemeenteraad had besloten den jongge
borene een spaarbankboekje met honderd
gulden aan te bieden. Ook de Nutsspaarbank
bood een spaarbankboekje met 25 gulden
aan. Van het gemeentehuis in Assen wappert
de driekleur.
Oversteken zonder uitkijken kost
w eer een mensehenleven.
Op den Soesterbergscheweg te Baarn
Woensdagmiddag de 62-jarige wielrijder
Hento uit Soestduinen, toen hij uit 't bosch
koemnde zonder uit te kijken den rijweg
overstak, onder een uit Soest komende vracht
auto geraakt.
Met een bekkenfractuur en verwondingen
aan het hoofd werd het slachtoffer naar het
St. Elisabeth Gasthuis overgebracht waar hij
eenige uren na aankomst overleed.
Meisje overleden na sublimaat-
spoeling.
Tegen drogist, die het sublimaat verkocht, zes
maanden gevangenisstraf geëischt.
Woensdagochtend werd in hooger beroep
voor het Haagsche Gerechtshof de strafzaak
behandeld tegen een Haagsch drogist, die een
meisje zou aangeraden hebben voor een kaak
ontsteking met een sublimaat-oplossing te
spoelen en haar daartoe sublimaat-pastilles
heeft verkocht
Het meisje is daarna aan de gevolgen over
leden. De drogist heeft wegens het ver
oorzaken van dood door schuld voor de Haag
sche rechtbank terecht gestaan, doch werd
vrijgesproken.
De Off. van Justitie, die 'n gevangenisstraf van
1 maand en een geldboete van f 250 had ge-
eischt. teekende van het vrijsprekend vonnis
hooger beroep aan en Woensdag moest ie
Irocis- voor het gerechtshof verschijnen
De procureur-generaal eischte thans zes
maanden gevangenisstraf.
Werk aan dijken vordert snel.
Een kerk die niet zal wegzakken.
Dertienhonderd vijftig ar
beiders werken thans aan den
55 K.M. langen dijk, die den
Noord-Oostelijken polder van het
IJselmeer zal scheiden en eiken dag
groeit deze dijk ongeveer 100 M.
aldus vertelden de directeur-gene
raal van de Zuiderzeewerken, de
hoofd-ingenieur V. J. P. de Blocq van
Kuffeler, en ir. ,T. F. r. van de Wall,
cerstaanwezend-ingenieur bij den
dienst der Zuiderzeewerken, aan de
binnen- en buitenlandsche journalis
ten, die dezer dagen op uitnoodiging
van dezen dienst een bezoek aan de
in uitvoering zijnde werken brach
ten.
Op vijf plaatsen wordt aan den dijk ge
werkt. nl. nabij Lemmer, waar de dijk reeds
een lengte van bijna 6.5 K.M. heeft, aan bei
de kanten van het eiland Urk, aan welks
Noordzijde in de richting van Lemmer het
dijklichaam ruim een kilometer in zee steekt
en men in de richting van de Overijselsche
kust bijna 2.5 K.M. gevorderd is, ten Zuiden
van Schokland, waar de dijk in de richting
van Urk over een afstand van bijna vier Ki
lometer gevorderd is en aan de Overijselsche
kust tenslotte, waar de dijk ruim een halve
Kilometer boven water uitsteekt.
Staande op een dezer vijf in aanleg zijnde
dijkgedeelten, ziet men het dijklichaam
groeien: de onderlossers hebben voor zoover
mogelijk onder water reeds een gedeelte hier
van gestort nadat op een enkele plaats,
zooals ten zuiden van Urk. wegens te slap
pen ondergrond te voren een grondverbete
ring door zandstorting heeft plaats gehad
machtige kranen storten tot boven water
keileem, aan de buitenzijde hooger dan aan
den binnenkant van den dijk, zandpersin-
sfallaties spuiten vervolgens het binnen-
lichaam van den dijk tot voldoende hoogte
op. Ter bescherming tegen golfslag worden,
zoodra de dijk voldoende hoogte heeft, kraag
stukken en steenglooiingen aangebracht,
waarvoor voor het grootste gedeelte uit het
buitenland aangevoerde steen wordt ge
bruikt. Er is echter een proef genomen met
betonblokken, een Nederlandsche uitvinding,
en deze is zoo goed geslaagd, dat de proeven
op grootere schaal zullen worden voortgezet.
De dijk krijgt een hoogte, wisselend tusschen
3.40 en 4,65 M. boven N.A.P., terwijl de aan-
legbreedte van het normale profiel, afhanke
lijk van de diepte van den zeebodem, uiteen
loopt van 45 tot 80 Meter. De groote afsluit
dijk der Zuiderzee dit ter vergelijking
heeft een hoogte van ongeveer 7.50 Meter
boven N.A.P. en een gemiddelde aanleg-
breedte van ongeveer 150 Meter.
Niet vóór 1940 gereed.
'-'Ier tempo gewerkt, dan aanvan
kelijk in de bedoeling heeft gelegen.
In verband met andere uit te voeren
werken scheepvaartwegen en wer
ken in het belang van onze defensie
kan de dijk echter niet voor den
zomer van 1940 gesloten worden. Ten
behoeve van de scheepvaart zullen
lot zoolang twee openingen in den
dijk gelaten worden. Als de dijk ech
ter eenmaal gesloten is, begint de
bemaling en in 1941 zal de Nooi'd-
Oostelijke polder, die een oppervlak
te krijgt van 47.600 H.A.. droog val
len.
Op dat zelfde tijdstip zullen de ontgin-
nings- en kolonisatiewerkzaamheden in den
Wieringermeerpolder, welke zoo'n groot suc
ces zijn geworden, gereed zijn en zullen de
landbouwoingenieurs met hun in dezen pol
der opgedane rijke ervaringen hun beproefde
krachten kunnen geven om den Noord-Oos
telijken polder in weinige jaren tijds even
eens tot een vruchtbaar land te maken.
Gemalen, kanalen,
sluizen, enz.
Zeer snel gaat eigenlijk dit groote werk.
In 1936 werden enkele voorbereidende wer
ken aangelegd, de werkhavens bij Lemmer en
Prk ruime havens, welke me nin vroeger
jaren op zichzelf als „groote werken" zou
hebben beschouwd werden de fundee-
ringsputten voor de op beide plaatsen te bou
wen gemalen en scheepvaartsluizen, die toe
gang tot den nieuwen polder zullen geven,
gemaakt, het vorig jaar werd begonnen met
den dijkaanleg en dit jaar zal de dijk onge
veer voor de helft gereed komen. Doch het
volgend jaar zullen tegelijk met den verderen
aanleg van den dijk, ook de werkzaamheden
aanvangen voor de drie gemalen, die eerst
den polder zullen moeten droogleggen en
daarna in de aan te leggen kanalen het wa
ter op peil zullen moeten houden.
De dijk loopt van Lemmer de haven
blijft uitmonden in het IJselmeer naar
Urk, welks haven ook open blijft, vandaar
naar de Noord-Westpunt van het Kamper
eiland (Ramspol) en verder naar het aan-
sluitingspunt aan de Overijsselsche kust na
bij het gehucht Kadoelen.
Het eiland Schokland zal wegzakken.
ij ET eiland Schokland, waar, nadat
het op 10 Juli 1859 op last van de
regeering ontruimd moest ivorden,
sindsdien nog maar drie gezinnen wo
nen, zal in den nieuwen polder komen
te liggen. Het ligt echter op veen-
bodem en nu verwachten de inge
nieurs, die dit groote en grootsche
werk uitvoere7i, dat het eiland na het
leegpompen van den polder door het
inklinken van den veenachtigen on
dergrond gelijk met het aangrenzende
land zal komen te liggen. Midden op
het. eiland staat echter een kerk, die
->p palen gebouwd is. Waneer deze
•jalen sterk genoeg zullen blijken te
zijn, kan het gebeuren, dat het eiland
voor het grootste gedeelte gelijk zal
worden met den toekomstigeji bodem
van den polder, doch dat de kerk op
ie palen eenige meters hooger zal blij
ven staan!
eeds than vorden de steenen glooiingen
Schokland weggehaald en als materiaal
bij den aanleg van den omringdyk gebruikt.
Dit is van groot belang, omdat hierdoor de
invoer van steen zooveel mogelijk word ver
minderd.
De zuidelijke polders.
Wanneer in 1941 de Noordoostelijke polder
zoover gereed zal zijn, dat de dan hun arbeid
in den Wieringermeerpolder voltooid hebben
de landbouwingenieurs het werk van hun wa
terbouwkundige collega's kunnen overnemen,
zullen laatstgenoemden weer beschikbaar zijn
voor de verdere voortzetting van het groote
werk: voor de drooglegging van de Zuidelijke
polders.
Reeds thans is men met de voorbereidingen
hiervoor bezig. Grondboringen worden ver
richt. de waterbeweging wordt bestudeerd, enz.
Van hoeveel beteekenis deze werken
zijn moge tenslotte nog uit de cijfers
blijken: de Wieringermeerpolder be
slaat ongeveer 22.000 H.A., de Noord
oostelijke polder bijna 48.000 H.A. en
de beide Zuidelijke polders ongeveer
150,000 H.A., in totaal ongeveer 220.000
H.A.
Dit is ongeveer 7 procent van de to
tale en ongeveer 10 procent van de be
bouwbare oppervlakte van Nederland.
In dit nieuwe land zullen ongeveer
300.000 menschen een goed bestaan
kunnen vinden.
Een groot en grootsch werk is in
uitvoering!
KOOS VORRINK TE BARCELONA.
De voorzitter der Nederlandsche sociaal
democratische partij. Koos Vorrink, is te Bar
celona aangekomen, waarbij hij door den mi
nister van buitenlandsche zaken. Del Vayo,
werd ontvangen.
Del Vayo heeft eveneens den ondervoorzitter
van de Fransche Kamercommissie van buiten
landsche zaken, den socialist Grumbach, ont
vangen.
Slagers hebben nog vele wenschen
Pogingen het vleeschverbruik op
te voeren
Propaganda zal worden gevoerd.
Woensdag werd de 47ste jaarvergadering van
den Neaerlandschen Slagershond gehouden in
hotel „Boschlust" te Zeist.
De bondsvoorzitter hield een uitvoerige
openingsrede waarin hij constateerde dat hoe
wel de slagers thans als gevolg van dc afschaf
fing der crisisheffingen op vleesch en de toe
passing der vestigingswet op het slagersbe-
drijf in belangrijk gunstiger omstandigheden
dan vorige jaren bijeenkomen, de toestand in
het bedrijf niettemin nog zorgelijk blijft.
Als een bewijs hoe bedroevend de toestand
in het slagersbedrijf is gaf de voorzitter aan
de hand van een vanwege het departement
van economische zaken uitgegeven nota een
gedetailleerde berekening, vermeldend dat een
rund van 320 kg. geslacht gewicht, aangekocht
a f 0.75 per kg., met inbegrip van de kosten
aan abattoir, accijns, crisisheffing en omzet
belasting, den slager in totaal f 308 kostte, ter
wijl de verkoop en detail f 350 opleverde. Deze
cijfers geven een bruto-winst van 13.6 pet.,
welke niet eens de bedrijfskosten dekt, die 22
pet. bedragen.
Welke overige wenschen en grieven er on
der de slagers leven, is uit het verloop der ver
gadering duidelijk gebleken. De grieven had
den hoofdzakelijk betrekking op de uitvoering
der vleesohkeuringswet, welke leidt tot een
onbillijke bevoorrechting van het grootbedrijf,
dat onder veel lager keur- en slachttarieven
kan werken en daardoor de slagers op de bin
nenlandsche markt in zeer vele gevallen een
niet vol te houden concurrentie aandoet. Ook
uitten vele bondsafdeelingen de klacht, dat
vleeschwaren worden verkocht in allerlei niet
aan de eischen van inrichting ingevolge de
vleeschkeuringswet voldoende localiteiten. ter
wijl de slagers verplicht zijn groote kosten te
maken om hun inrichtingen aan de voorschrif
ten der wet aan te passen.
Verder waTen er vele voorstellen van af-
deelingen, welke voorziening vroegen in den
wantoestand, dat voorwaardelijk goedgekeurd
vleesch in onredelijke concurrentie met het
goedgekeurde product uit de slagerij wordt
verkocht zonder dat wordt voldaan aan de
voorschriften van verkoop onder toezicht, etc..
welke de wet dienaangaande stelt.
Het voornaamste punt dèr agenda van de
vergadering vormde de bespreking over het
voeren eener landelijke vleeschpropaganda.
De bondssecretaris. de heer Th. Cuiper, gaf
hierbij een uitvoerige toelichting. Spr. wees
erop. dat sinds 1932 de omzet in de slagerijen
met 25 pet. is gedaald. Hetgeen neerkomt op
een daling in de consumptie van vleesch met
pl.m. 100 millioen kg. per jaar. Wanneer het
verbruik van 36.3 tot 38 kg. per hoofd per jaar
kon worden opgevoerd, zou zulks een meerdere
omzet per slagerij van 10.000 kg. per jaar be-
teekenen. Een toename van 1 kg. per jaar be-
teekent een meerdere slachting per jaar van
16.000 runderen, 3500 vette en 1800 graskal
veren. 38000 varkens 6600 schapen.
Dit demonstreert voldoende het groote be
lang, dat naast het slagersbedrijf ook de vee
productie, de veehandel, het markt- en abat
toirwezen bij een opvoering van het vleesch-
verbruikt heeft.
De vergadering vereenigde zich tenslotte met
het bestuursvoorstel om, zoo mogelijk in sa
menwerking met andere belanghebbende or
ganisaties, speciaal ook den landbouw, en van
de regeering, een vleeschpropaganda op touw
te zetten. Het bestuur kreeg opdracht terzake
nadere plannen uit te werken.
Met betrekking tot den accijns op het ge
slacht werd besloten, nogmaals in een
audiëntie bij den minister van financiën aan
te dringen op 'n heffing per stuk rundvee, in
plaats van per geschat gewicht, welk systeem
zeer onbevredigend werkt.
De vergadering sprak er voorts haar ernstige
teleurstelling over uit, dat het vleesch als
volksvoedsel niet is vrijgesteld van omzetbe
lasting.
Tal van onderwerpen van meer internen
aard zijn voorts behandeld, waarbij met name
sterk werd aangedrongen op steun der over
heid tegen het sloopend optreden van enke
lingen in het vak, die noodzakelijke uit het
bedrijf voortgekomen plaatselijke sanerings
maatregelen saboteeren.
Het bondsbestuur werd verder gemachtigd
tot het ontwerpen van een plan tot instelling
van een spaar- en voorschotfonds ten be
hoeve van zoons van leden-slagers om het
hun gemakkelijker te maken aan de vestigtngs-
eischen inzake credietwaardigheid te voldoen
Als vice-voorzitter werd herkozen de heer
M. v. d Lee te Rotterdam, de aftredende be
stuursleden. de heexen J. Th. Sluiter te Gro
ningen. J P v. d. veer te Utrecht en Jac. dt
Visser te Vhssingen, weiden hei benoemd»
