Haarlems Dagblad
ir
Runciman's moeilijke taak:
De overladen agenda
Goud uil zeewater.
Hankau door de
Chineezen versterkt
56e Jaargang No. 16900
üitgave Lourcns Costcr, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N. V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EI\ KOBEKI PEEBEBOOi» Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 27 Juli 1938
Abonnementen per week f0.25. p. tnnnnd
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentie»1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes rie rubriek.
i R is heusch wel vooruitgang in deze
jaren zooals bijvoorbeeld in het aantal
Groentjes in Haarlem's Dagblad, dat elk
jaar weer stijgt. Maak er ook op Uw tijd
gebruik van. Dat is niet alleen ons voor
deel, maar ook het uwe.
De Tsjechische kwestie.
Onderhandelingen mogen
niet mislukken.
Geen interventie van Duitschland.
Officieel is nog geen bevestiging gepubli
ceerd van de aanvaarding door de regeering
van het Engelsche voorstel tot uitzending van
Runciman als arbiter tusschen Praag en de
Sudeten-Duitschers.
In welingelichte kringen verklaart men, dat
Praag niet tegen dezen maatregel gekant is.
De ochtendbladen melden reeds, dat de aan
komst van Runciman elk oogenblik verwacht
kan worden.
Een door het Tsjecho-Slowaaksche Tele-
graaf-agentschap Ceteka gepubliceerd tele
gram uit Londen meldt, dat de Engelsche be
middelaar onmiddellijk zijn werkzaamheden
moet beginnen en niet moet wachten op een
eventueele mislukking der onderhandelingen,
welke men juist op deze wijze wil voorkomen.
Aannemende, dat Praag met deze procedure
accoord gaat, stelt men zich te Londen de za
ken als volgt voor: het geheel der kwestie zou
besproken worden door de Tsjecho-Slowaak
sche regeering met den Engelschen raadsman
en met de Sudeten Duitschers, ten 'einde de
compromisontwerpen op te stellen, die vervol
gens aan het parlement zouden kunnen wor
den voorgelegd. Londen zou aan Tsjecho-Slo-
wakije en Duitschland zijn bemiddeling aan
bieden. teneinde deze landen te brengen tot
afsluiting van een niet aanvalspact.
Tijdens de onderhandelingen zou Duitsch
land zich moeten onthouden van iedere inter
ventie en iederen druk.
iHavas).
De Karimata vordert snel.
(Van onzen specialen verslaggever).
(Men zie eerst pag. 3).
De gunstige weersomstandigheden zijn oor
zaak dat het werk van de Karimata snel vor
dert. Naar wij vernemen baggert de molen
voortdurend schuin over het wrak in de rich
ting van W.N W. naar O.Z.O. terwijl de ligging
van het schip ongeveer N.-Z. is.
Bijna een eeuw geleden is naar aanleiding
van het onderzoek door duikers een kaart op
gemaakt van de ligging van het wrak. De uit
komst van het baggeren bewijst dat de situatie
nog weinig veranderd is. Eerst is men op het
voorschip gestooten. waarin zich het magazijn
van den bootsman bevindt. De vondst van
stukken touw. hars en dieplood vormden een
duidelijk bewijs dat men het materiaal van
den bootsman had opgegraven. Midscheeps
lagen vele zware ballastbrooden welke thans
in groote hoeveelheden worden gevonden.
Vannacht zijn weer tal van deze ballast
brooden opsebaggerd. Uit een en ander kan
men afleiden dat de Karimata thans mid
scheeps van de Lutine werkt. Hieruit kan wor
den geconcludeerd dat de kansen op het vin
den van de schatten stijgen. Weldra zal moe
ten blijken wat er van achterschip over is.
Men heeft het vermoeden dat alleen het bo
venste gedeelte van het achterschip in dei-
tijd is weggesleept. Het onderstuk waarin de
goudstaven zouden zijn geborgen is naar
men hoopt nog intact. Het is niet uitge
sloten dat men nog deze week op het achter
schip zal stuiten. Met het afbaggeren van het
geheele afgebakende gedeelte zullen vermoe
delijk nog enkele weken gemoeid zijn.
Japansclie Geisha's in staking.
TOKIO. 27 Juli (A2LP.) In een tempel
te Yamakoetsji zijn 80 geisha's in staking
gegaan. Zij hebben verklaard deze staking
te zullen volhouden tot hun werkgevers be
sloten hebben niet meer 50 procent van hun
fooien in beslag te nemen.
Duitscli vliegtuig zal vlucht om de
wereld maken.
De Duitsche ambassade heeft het staats-
departement om toestemming verzocht voor
een landing In Alaska van een Duitsch vlieg
tuig, dat een vlucht om de wereld zal maken
(Reuter)
De Hinderwet-vergunning voor het Gol-
vonbad van de N.V. Sportfondsenbad
„Haarlem" is thans verleend. 1
BINNENLAND.
Zal de Karimata weldra bij het goud der
Lutine zijn? 3
Te Amsterdam is een uitgebreid geknoei
voor de militaire keuringen ontdekt. 3
Op den rijksweg 's Hertogenbosch-Grave-
Nijmegen hebben Dinsdag twee ernstige
verkeersongelukken plaats gehad. 3
BUITENLAND.
In Palestina zijn twee bomaanslagen ver
ijdeld. 1
Bijzonderheden over het Tsjechische na-
tionaliteitenvraagstuk. 2
De Spaansehe regeeringstroepen zijn over
Ebro getrokken. 2
In een rede in het Engelsche Lagerhuis
heeft Minister-President Chamberlain
de internationale toestand besproken en
geconstateerd dat een lichte ontspan
ning merkbaar is. 4
SPORT.
De Belgen lijken erin te berusten, dat Bar-
tali den Tour de France wint. 9
ARTIKELEN.
J. II. de Bois: Kunst in Haarlem en daar
buiten. 3
Van onzen Berlijnschen correspondent:
Internationaal tuinbouwcongres te Ber
lijn. 4
H. D. Vertelling: Konijn 6
v. II.: Een interview met Jean Bcnoit-Levy
den filmhumanist. 6
L. S.: Ipomaea 6
Ko Zweeres: Kampeeren op een beschut
stuk duinwei. 7
Van onzen Brusselschen correspondent:
Vlamingen maken vorderingen. 11
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op IQ
in den Haarlemschen raad
Een voorstel om verschillende
De onlusten in Palestina.
Joodsche kolonisten door
Arabieren overvallen.
punten aan te houden
De Haarlemsche Gemeenteraad zal heden
vergaderen. Er is een agenda van niet min
der dan33 punten, waaronder vele zeer
belangrijke voorstel! Wij noemen daarvan
slechts: de uitvoering van het groote rio-
leeringsplan (kosten f 5.000.000), de aanleg
van een sporthaven aan het Noorder Buiten
iSpaarne, verschillende andere voorstellen
omtrent werkverruiming en werkverschaffing,
dan de quaestie der Zaterdagavondsluiting
voor winkels, de verordening tegen het re
clame maken voor anti-conceptioneele mid
delen en de reglementeering van den markt
en straathandel.
Op de agenda is medegedeeld, dat als de
Raad 's middags niet klaar komt, de vergade
ring 's avonds wordt voortgezet.
Naar wij vernemen is in eenige raads
fracties ontstemming tot uiting gekomen over
het feit, dat de Raad zoo weinig vergadert.
Nu is men in 5 weken niet bijeen gekomen.
Het gevolg daarvan is, dat de agenda wordt
overladen.
De fracties hebben dan ook het voornemen
In de zitting van heden een voorstel te doen
om verschillende punten aan te houden tot de
volgende zitting en er op aan te dringen dat
de Raad, als er zooveel zaken aan de orde
zijn, vaker bijeen te roepen.
Het moet wei de bedoeling zijn heden zoo
veel mogelijk de voorstellen aan de orde te
stellen die va nbelang zijn voor de bestrijding
der werkloosheid.
Ernstig ongeluk in de Kruisstraat.
Van een hoogte van M. gevallen.
Hedenmorgen half tien waren twee mannen
in dienst van het Warenhuis Hema aan de
Kruisstraat, bezig met het van den zolder
laten zakken van pakjes door middel van een
touw, dat over een katrol liep. Een der pakjes
viel in een lager gelegen dakgoot. Om dit te
krijgen wilde één der mannen, de 21 jarige
A. Zwart, zich met dit touw, dat door-zijn
kameraad gevierd werd, naar beneden laten
zakken. Dit touw brak echter, met het gevolg
dat Zwart van een hoogte van 12V2 M. in
het nauwe poortje naast het perceel op den
grond viel.
Spoedig waren leden van den Ongevallen-
dienst en politie aanwezig. Nadat aan het
slachtoffer de eerste hulp verleend was, werd
hij, geheel bij bewustzijn, per ziekenauto naar
de Maria-Stichting vervoerd.
Hier werd geconstateerd, dat Zwart een
wervel- en een dijtoeenfractuur had opge-
loopen. Hoewel zijn toestand heel ernstig is
was er geen onmiddellijk levensgevaar.
Het mag een geluk heeten, dat de man
niet aan den voorkant op straat is gevallen,
want dan zouden de gevolgen wegens het
drukke verkeer vermoedelijk veel ernstiger
zijn geweest.
(Een Ja-panner heeft een
middel ontdekt om goud te
winnen uit zeewater).
Goud uit zeewater te winnen,
Dat is iets om te beginnen.
Chemisch technisch uitgekiend,
Wordt dat niet zoo snel verdiend
Eindelooze waterstroomen
Moeten uit hun zeebed komen,
Waarna men ze aan den wal,
Moeizaam traag ontleden zal.
Tot ze in bescheiden mate
Goud in futjes los gaan laten.
Uit den inhoud van een meer
Slaat zoowat een knikker neer.
Alle zeeën van de aarde
Geven wel een flinke waarde,
Maar dan kan men aan den gang,
Vele jaren, eeuwen lang,
Voor men al die nattigheden.
Naar behooren kan ontleden.
Neen. 't idee bekoort me wel,
Maar 't gaat niet voldoende snel.
Laat Japan een voorbeeld nemen
Aan de Hollandsche systemen.
Goud uit zeewater naar 't land?
Karimata, houd braaf stand.
RICHE ZANDVOORT.
ZATERDAG 30 JULI a.s.
Na afloop der NELSON REVUE
GROOT NACHTFEEST.
Met medewerking en eerste optreden in Neder
land van
AMBROSE
met zijn wereldberoemd Dans- en Show Orkest
Aanvang 0.15 uur. - Entrée 1.50 pl. bel.
AVONDTOILET VERZOCHT.
(Adv. Ingez. Meaj
Het Golvenbad.
De N.V. Sportfondsenbad-Haarlem kreeg
vergunning ingevolge de Hinderwet.
Eenige weken geleden vestigden wij er de
aandacht op, dat de N.V. Sportfondsenbad
„Haarlem" het Golvenbad al in werking had
gesteld zonder dat de officieele vergunning
ingevolge de Hinderniswet was afgekomen
(wel aangevraagd) voor de bijplaatsing van
een electromotor van 60 P.K. voor de aandrij
ving en wijziging van eenige andere motoren.
De autoriteiten hadden geen bezwaar, dat het
Golvenbad toch reeds werkt, omdat er geen
reden was aan te nemen, dat er bezwaren
zouden rijzen tegen de verleening van de Hin
derwetvergunning.
Thans is bekend gemaakt dat B. en W. van
Haarlem de Hinderwetvergunning hebben
verleend.
Twee bomaanslagen verijdeld.
Arabische bevolking neemt
dreigende houding aan.
JERUSALEM, 27 Juli Onafgebroken
gaan de wraaknemingen en contrawraakne-
mingen voort. Gisteren zijn Joodsche kolo-
nnsten bij Mishmarhayarden aangevallen
door Arabieren. De kolonisten hadden zich
buiten het plaatsje, dat nabij het meer van
Gallilea ligt, begeven om hun paarden te
drenken in de Jordaan. Twee van hen, vader
en zoon werden bij den aanval gewond, de
zoon zoo ernstig, dat hij bezweken is. De ko
lonisten verdedigden zich tegen de aanvallers
en bij de volgende schermutseling werden
twee Arabieren gedood en verscheidene an
deren gewond.
Voorts zijn twee aanslagen gelukkig ver
ijdeld. In het „Edison-theater" in Jerusalem
heeft men een bom bijtijds ontdekt. Als dit
niet het geval was gewe.est, dan zouden de
gevolgen voor de tientallen joodsche school
kinderen, die de dag voorstelling bijwoonden,
verschrikkelijk geweest zijn.
Daartegenover heeft ook de tegenpartij zich
aan een aanslag schuldig gemaakt. Op de
Arabische groentenmarkt in de oude stad van
Jerusalem heeft men, eveneens bijtijds, een
bom ontdekt in een leege mand.
De houding van de Arabische bevolking is
zeer dreigend. De Joodsche autobuslijnen in
het centrum van Jerusalem en in Tel Aviv zijn
stilgelegd, omdat zij systematisch met stee-
nen bekogeld werden.
In Haifa heeft de brandweer twintig geval
len van brandstichting behandeld. Zij werd
beschermd door machinegeweren van de „re
pulse". Mariniers zijn op de wegen opgesteld
om het verkeer te controleeren.(United Press.)
Japanners zullen op hevige
tegenstand stuiten.
SHANGHAI, 27 Juli. Nadat het verdedi
gingssysteem bij Kioekisng ineengestort is,
zijn de Chineezen met allen spoed begonnen
om nieuwe verdedigingslinies voor Hankau
dat op 200 K.M. van Kioekiang gelegen is, aan
te leggen. Oorspronkelijk had men verwacht
dat de Japanners Hankau van het noorden
zouden aanvallen en daar dan ook de grootste
versterkingen aangebracht. Nu echter de over
stroomingen der Gele rivier dit onmogelijk
maken en een aanval van uit het oosten en
zuid-oosten te verwachten is moet het ver
zuim aan die zijde der stad worden ingehaald.
Tusschen Kioekiang en Hankau zijn de Chi
neezen bezig versperringen in de rivier aan te
brengen en daartusschen mijnvelden aan te
leggen. De Japansche vloot vaart daarom zeer
langzaam en onder het nemen van alle voor
zorgsmaatregelen. De buitenlandsche militaire
experts echter betwijfelen of het de Chinee
zen gelukken zal Hankau te houden.
(United Press)
Oudertrots. H. K. H. Prinses Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard met
de kleine Prinses Beatrix tijdens hun verblijf te Heiligendamm
De schoolbevolking.
In Zandvoort wel, in Haarlem geen daling.
Uit Zandvoort komt de mededeeling, dat het
aantal kinderen dat voor de eerste klasse van
de openbare en bijzondere scholen is aangege
ven, in vergelijking met vorige jaren, zeer
kyein is. Het wordt toegeschreven aan een ca-
kiein is. Het wordt toegeschreven aan een
daling van de geboorten, die in de
voorafgaande 6 en 7 jaar was waar te nemen,
en die nu haar invloed doet gevoelen doordat
het aantal kinderen dat naar school moet be
langrijk verminderd is. In Zandvoort zal in
het komende schooljaar het aantal kinderen
in de eerste klassen als tenminste geen
combinatie van klassen mogelijk is, ver onder
het minimum zijn.
Wij hebben geïnformeerd hoe het te
Haarlem gesteld is. Wel weet men dat in de
afgeloopen jaren het aantal kinderen dat zich
voor de scholen aanmeldt, in verband met de
daling van het geboortecijfer, wat verminderd
Is. maar daartegenover staat dat die daling
weer gedeeltelijk gecompenseerd wordt door
de aanwas der bevolking. Dit jaar is te Haar
lem geen daling te constateeren, het aantal
kinderen dat voor het openbaar onderwijs is
aangemeld is ongeveer gelijk aan dat van het
vorige jaar.
Blijkbaar heeft men dus in Zandvoort met
een bijzonderen samenloop van omstandighe
den te doen, die er toe hebben geleid, dat dit
jaar het aantal kinderen dat voor schoolbe
zoek is opgegeven, klein deed zijn.
Het woord is aan
Kant:
Geen vrede verdient den
naam van vrede, tcanneer
daarin de kiem van een
nieuwen oorlog verboraen is
ZANDVOORT-BAD.
Hedenavond HARDDRAVERIJ
op den Boulevard.
NA AFLOOP GROOT VUURWERK.
REIST OP AVONDRETOURS.
(Adv. Ingez. Med.)
HEDEN: 12 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
Bezwaren tegen liet overladen van de
agenda voor de vergadering van den
Haarlemschen Raad. 1
De kleine Prinses Beatrix op den arm van haar moeder, H K. H Prmses
Juliana te Heiligendamm, waar het Prinselijk echtpaar op het oogenblik
vertoeft
