Hevige onweersbuien ontlastten zich
boven ons land.
Schuim den aanslag van Uw tanden weg met Ivorol
BADSEIZOEN 1938
Het uitvoerverbod van
goud opgeheven.
ZATERDAG 6 'AUGUSTUS 1938
HAAREEM'S DAGBE'AD
3
Bliksem sloeg op verschillende plaatsen in.
Bijzonder hevige onweersbuien hebben gisteravond boven ons
land gewoed. De bliksem sloeg op tal van plaatsen in en het aantal
branden was zeer groot. Vooral de provincie Utrecht heeft het zwaar
te verduren gehad, doch ook in andere streken heeft het noodweer
huisgehouden. Zoo ontstonden te Oisterwijk niet minder dan drie
branden. Het onweer heeft ook nog slachtoffers geëischt, daar 'te
Wijk aan Zee twee personen door den bliksem zijn gedood.
(Men zie elders in dit nummer.)
Zwaar weer boven de provincie
Utrecht.
UTRECHT. Boven de provincie Utrecht
ontlastte zich gisteravond een lsfngdurig en
zwaar onweer waarbij de bliksem op verschil
lende plaatsen insloeg.
Om tien minuten voor elf veroorzaakte blik
semslag een ernstige storing in het lichtnet
van het provinciaal Utrechtsch electriciteits-
bedrijf waardoor het gefceele gedeelte van de
provincie, gelegen in de omgeving van de lijn
Maartensdijk—Hollandsche Rading ruim drie
kwartier in het duister werd gehuld, met alle
onaangename gevolgen daaraan verbonden.
Met koortsaehtigen ijver hebben de ambte
naren van het electriciteitsbedrijf het euvel,
opgespoord. Het bleek dat de bliksem was ge
slagen op de bovenleiding, welke voert van
Maartensdijk naar Hollandsche Rading. een
spanningskabel van 10.000 volt was onklaar
geraakt, doordat tal van zekeringen en isola
toren stuk sloegen.
Het herstellingswerk vergde ruim drie kwar
tier. zoodat dit gedeelte van de provincie eerst
over half twaalf weer licht kreeg.
Ook bij de Ned. Spoorwegen had men met
storing te kampen. Zoo kwamen verschillende
electrische treinen met belangrijke vertraging
op het Centraal Station te Utrecht binnen,
o.a. en electrische trein uit 's-Hertogenbosch
die ruim twintig minuten verlaat was.
In de omgeving van Maarn raakten ver
schillende lichtsignalen ten gevolge van blik
semslag onklaar.
Te Achttienhoven veroorzaakte bliksemslag
een kleinen brand, welke spoedig was be
dwongen.
Drie branden te Oisterwijk.
Tijdens het hevige onweer, dat Vrijdagavond
boven Oisterwijk woedde, sloeg de bliksem in
de woning van den heer J. de Kost aan de
Hoogstraat. Deze woning, die geheel van hout
is opgetrokken, stond weldra in lichter laaie
zoodat het gezin, bestaande uit man, vrouw
en vier kinderen, ijlings naar buiten moest
vluchten. De woning brandde geheel af.
Terwijl men hier met het blusschingswerk
bezig was, werd de brandweer opnieuw ge
alarmeerd voor een brand in de opslagplaats
van den groentenhandelaar Van der Wiel,
welke ook geheel verloren ging. Ook hier was
alles verzekerd.
Nauwelijks een half uur later moest de
brandweer opnieuw uitrukken. Thans voor
een brand in de schuur van den landbouwer
van Oirschot aan de Dorpsstraat. Deze schuur
brandde ook tot den grond toe af. De voor
raad hooi ging verloren.
Bliksem ingeslagen.
In den afgeloopen nacht te ongeveer 1 uur
brak tijdens een hevig onweer brand uit in
een landbouwschuur aan de Noordstraat te
Brouwershaven. Onmiddellijk na den bliksem
inslag stond alles in lichter laaie. De brand
weer. die het vuur met 4 stralen heeft bestre
den, is er in kunnen slagen de belendende wo
ningen, zij het met brandschade, te behou
den. De landbouwschuur ging met den inhoud
geheel verloren. De overige inventaris, als 1500
pakken bindtouw, eenige landbouwwerktui
gen, hooi, voeder enz. werd een prooi der
vlammen.
Naar wij vernemen is alleen de schuur ver-
De brandweer heeft nog den geheelen nacht
moeten nablusschen.
De bliksem sloeg verder in de boerderij van
den heer Modder te Groet, gemeente Schoorl.
De bewoners zaten bij kaarslicht, aange
zien ten gevolge van het onweer het electri
sche net in het ongereede was geraakt, In
een aangrenzende schuur logeerden vijftien
K.L.M. maakt niet van „corridor"
gebruik.
Aan advies van Engelsche zijde geen gevolg
gegeven.
Engeland houdt luchtmanoeuvres boven een
deel van Engeland en de Noordzee, aan welke
oefeningen niet minder dan 900 militaire toe
stellen deelnemen. In verband hiermede is voor
alle maatschappijen van het continent, welke
op Engeland vliegen een „corridor" aangewe
zen. De K. L. M. heeft zich hieraan volgens de
Tel. echter niet willen storen, omdat het haars
inziens hier een advies betreft en geen verbod.
Een verbod zou naar haar meening ook niet
mogelijk zijn. De Noordzee is voor ieder land
vrij. met uitzondering van de territoriale stroo-
ken langs de kusten en niemand kan een
luchtvaartmaatschappij verbieden over de
Noordzee te vliegen met uitzondering dan na
tuurlijk van het land. waartoe de luchtvaart
maatschappij zelf behoort.
De K. L. M. heeft aldus luidt, voorts de
uiteenzetting, die het blad van de zijde van
deze maatschappij ontving met het advies
rekening gehouden en bij slecht weer en slecht
zicht, als een ontmoeting met de groote En-
gelsche vliegeskaders niet is uitgesloten, moe
ten de vliegtuigbesetuurders dan ook de gead
viseerde route volgen..
Anders staat de zaak, volgens de K. L. M.-
experts. bij goed weer, wanneer het zicht in
geen enkel opzicht belemmerd wordt. Dan kun
nen naar hun oordeel de K. L. M.-machines,
wanneer zij boven de Noordzee vliegen, uren
ver vooruit alles zien, zoodat er dan geen en
kel gevaar bestaat om de gewone route naar
en van Engeland te volgen.
De K. L. M. acht bij goed weer de hooge ex
tra-kosten niet verantwoord en vandaar, dat
de K. L. M. in dat geval haar vliegtuigen, voor
wat het traject over de Noordzee betreft, de
gewone route laat volgens. Boven Engeland
wordt evenwel via Folkestone de voorgeschre
ven omweg gemaakt.
Bij slecht weer zullen de piloten langs de
Belgische en Fransche kust vliegen en het Ka
naal zoodanig oversteken, dat men bij Folke
stone binnenkomt. De oefeningen zijn Donder
dag begonnen en duren tot Maandag as.
zomergasten, die zich eveneens met kaarslicht
moesten behelpen. De brandweer werd ter
stond gewaarschuwd doch kon wegens gebrek
aan water niets uitrichten.
Boerderij en schuur brandden geheel af.
Verzekering dekt de schade. De gasten
moesten in den nacht elders worden onder
gebracht.
Tijdens een onweer, dat zich boven Texel
ontlastte, sloeg de bliksem in de boerderij van
den heer Commandeur te de Hoorn. Aan red
den viel niet te denken. De boerderij brandde
tot den grond toe af.
Door bliksemslag ontstond verder een duin
brand, achter de dennenbosschen tusschen de
Koog en de Hoorn. De brandweer stelt alle
pogingen in het werk om het vuur in zijn om
vang te stuiten.
Tijdens het onweer boven Laren sloeg de
bliksem in het rieten dak van de villa van
den heer Korthalls Altes aan den Rijksweg-
West.
De brandweer kon het vuur tot de keuken
beperken Deze brandde geheel uit.
Verzekering dekt de schade.
Te Mirns (Friesland) sloeg tijdens een kort
onweer de bliksem in de boerderij van den
heer C. Witteveen te Bakhuizen bewoond door
den heer J. Witteveen.
In een ommezien stond de boerderij in lich
ter laaie. Zoo goed als niets werd gered. De
inboedel, het gereedschap en ongeveer veer
tig wagens hooi werden een prooi der vlam
men.
Boerderij en inboedel waren verzekerd.
Bestelwagen door extra-trein
versplinterd.
Goed afgeloopen botsing op het station te
Culemborg.
Vrijdagmiddag om halt zes begaven zich
twee bestellers der Posterijen met een wagen
paketpost, bestemd voor het Zuiden des
lands van het eerste naar het tweede per
ron te Culemborg, toen opeens een extra
stoomtrein uit de richting Geldermalsen
kwam aandaveren. De bestelwagen werd ge
grepen en geheel verbrijzeld, terwijl de
pos+paketcen her en der vlogen.
De beide bestellers bleven ongedeerd. Zij
waren volkomen verrast, toen de wagen hun
als het ware uit de handen werd gerukt. Door
gedruisch van de vlak nabij het station
gelegen meubelfabriek, die op volle kracht
werkte, hadden zij den extra- trein niet
nooren aankomen.
De machinist hoorde den klap van de
botsing en zette toen meteen de remmen
aan. Vijfhonderd meter verder stond de
trein stil. Met een kwartier vertraging ver
volgde de extra-trein de reis.
De directeur der posterijen te Culemborg
nam terstond de noodige maatregelen, waar
door de verspreide postpaketten werden ver
gaard en per auto naar het kantoor werden
vervoerd.
A. N. I. E. M. maakte in 1937
meer winst.
Dividend wordt echter van 9 tot 8 procent
verlaagd.
Aan het jaarverslag over 1937 van de Alge-
meene Nederlandsch-Indische Electriciteit-
Maatschappij ontleenen wij het volgende:
De som van de aantallen kWh, die in eigen
centrales waren opgewekt, dan wel in de
onderstations der N.I.W E.M. van deze maat
schappij waren ingekocht, bedroeg voor 1937
109.731.540 KWh (v. j. 99.423.812 kWh). De
som van de hoogste belastingen van alle be
drijven tezamen bedroeg 22947 kW (v. j.
20459 kW)
Op 31 December 1937 waren 105.284 (v. j.
97.979) verbruikers op de netten onzer ven
nootschap aangesloten. Voor het eerst sinds
het jaar 1930 nam het aantal Inlandsche ver
bruikers toe en wel van 47.444 1 per ultimo
December 1936' 'ot 51.972 (per ultimo De
cember 1937).
De stijging van de inkomsten, welke sedert
de tweede helft van 1936 duidelijk viel waar
te nemen, bleef bestendigd, doch begon te
gen het einde van het verslagjaar eenigszins
te verminderen.
Onze beschikbare middelen verminderden
belangrijk. Wij beschouwen deze omstandig
heid als een gunstig verschijnsel. De inmid
dels weder ontstane mogelijkheid van inves-
teering van belangrijke bedragen in de uit
breiding van onze werken zal in de komende
jaren tot een verhooging van onze stroom-
inkomsten kunnen leiden en op deze wijze de
electriciteitsvoorziening in het algemeen zoo
wel als de resultaten onzer vennootschap ten
goede komen.
De bedrijfswinst bedraagt, na het in minde
ring brengen van de algemeene onkosten
f 4.668 821 (v. j. 4.564.6601. Hiervan komt in
mindering: Afschrijving, bijdragen, bijschrij
vingen, toevoegingen en stortingen f 2.646.971
'2 903.830» zoodat ter verdeeling beschikbaar
is f 2.021.850 (1.660.830), welk bedrag wordt
voorgesteld als volgt aan te wenden: voor
uitkeering van 5 pet. (v. j, 7 pet.) dividend
op de preferente en gewone aandeelen
f 1.123.250 (1.179.300). voor uitkeering van een
verder dividend van 3 pet. (2 pet.) op de pre
ferente en gewone aandeelen f 673.950
(336.980), tantièmes voor directie en com
missarissen f 224 650 (144.420).
Zoowel op de preferente als op de thans
uitstaande gewone aandeelen zal dus een di
vidend van 8 pet. (v. j. 9 pet.) worden uitge
keerd.
Nederlandscli schip redt
afgedreven roeier.
Zeventienjarige Canadees in roeibootje in
het Kanaal
Het Nederlandsche vrachtschip „Prinses
Beatrix" heeft dezer dagen te Fareham,
Hampshire, een 17-jarigen Canadees binnen
gebracht, dien het drijvend in een roeibootje
in het kanaal had aangetroffen.
De jongeman had Woensdag te Sandgate.
nabij Folkestone, een roeibootje gehuurd
waarmede hij in zee was gestoken, doch door
den getijstroom had hij de kust niet weer kun
nen bereiken. Toen hij niet terugkeerde was
oa. een militair vliegtuig naar hem gaan zoe
ken, doch de opsporingspogingen hadden geen
resultaat
zoodat het mooie witte glazuur Uwer tanden weer te voorschijn komt. Tube
40 en 25 ct. (Oranje-verpakking met blauwe band.)
(Adv, ingez. Med.)
Diplomatieke onderhandelingen tusschen Rusland en Japan
NEDERLANDSCHE
HANDEL-MAATSCHAPPIJ, n.V
AGENTSCHAP HAARLEM
Gr. Houtstr./Gr. Markt
Tel. 13990 (3 lijnen)
VACANTIE-SEIZOEN
Wij openen accreditieven en leveren
credietbrieven betaalbaar in alle
belangrijke Europeesche plaatsen.
(Adv. ingez. Med.)
Practisch was het verbod reeds in
Juni 1937 buiten werking gesteld.
Van herstel van den gouden
standaard is geen sprake.
Ingediend is een wetsontwerp, houdende
wijziging van de wet van 30 September 1936
inzake het verbod van uitvoer van gouden
munt en goud-muntmateriaal.
Op 17 Juni 1937 maakte de directie van de
Nederlandsche bank bekend, dat zij, daartoe
door de regeering gemachtigd, bereid was
onder de gegeven omstandigheden onbe
perkte ontheffing te verleenen van het verbod
van uitvoer van gouden munt en goud-munt
materiaal. vervat in het Kon besluit van 26
September 1936. waaraan wettelijke grondslag
werd verleend bij de wet van 30 September
1936.
Hiermede was practisch het feitelijke goud
uitvoerverbod opgeheven en de vrije goudhan
del met het buitenland in Nederland hersteld;
echter bleef het formeele uitvoerverbod ge
handhaafd. Deze handhaving, welke onder de
huidige omstandigheden geen practische be-
teekenis meer bezit, levert echter zoowel voor
de douane als voor de Nederlandsche bank en
de bezitters van het goud omslag en tijdverlies
op. redenen waarom de Nederlandsche bank
een verzoek tot de regeering heeft gericht de
intrekking van dit verbod te willen bevor
deren.
De minister van financiën had te
gen de inwilliging van dit verzoek op
zich zelf geen bezwaar, zoodat hij,
overeenkomstig art. 1 van bovenver
melde wet de intrekking van het ver
bod heeft bevorderd. Daarbij merkt
de minister ter toelichting tot het
onderhavige wetsontwerp op, dat de
intrekking van het verbod de verplich
ting van de Nederlandsche bank tot
afgifte van goud voor uitvoer tegen
vaste prijzen, wanneer de wisselkoer
sen daartoe aanleiding geven welke
verplichting in Nederland essentieel ls
voor het bestaan van den gouden
standaard niet automatisch doet
herleven. Deze verplichting was, gelijk
bekend, vervat in de verklaring van
de Nederlandsche Bank van 1903, welke
in Augustus 1914 werd opgeheven, in
April 1925 opnieuw werd afgelegd en
in September 1936 andermaal buiten
werking trad.
Bij artikel 5 van de wet van 30 September
1936 is bovendien uitdrukkelijk bepaald, dat
de verplichting van de Nederlandsche bank
tot betaling van haar biljetten is opgeschort,
totdat daaromtrent nader bij de wet zal zijn
beslist. Deze opschorting blijft gehandhaafd,
zoodat de intrekking van het gouduitvoerver
bod zonder meer geenszins herstel van den
gouden standaard meebrengt.
Intusschen is de minister van oor
deel, öni., nu de intrekking van dit uit
voerverbod heeft plaats gevonden, de
noodige voorziening dient te worden
getroffen, opdat in de toekomst beslui
ten tot het stopzeren van den uitvoer
van goud door de regeering, indien dit
noodzakelijk mocht blijken, aanstonds
zullen kunnen worden genomen op
een wettelijken grondslag.
Het onderhavige wetsontwerp heeft ten doel
zoodanig uitvoerverbod op wettelijken grond
slag mogelijk te maken.
Lanclsmcersclie pluimveehouders
hadden een preltigen Vrijdag.
Hokken, door windhoos verwoest, weer
hersteld overgedragen.
We gaan in gedachten terug naar een dag
in September van het vorige jaar. In Lands
meer zal men het niet licht vergeten: een
windhoos joeg over het landelijke dorpje en
vernielde alles wat zij op haar weg tegen
kwam. Vooral de buurtschap Watergang werd
zwaar geteisterd. Geen kippenhok bleef
staan. Als waren het lucifersdoosjes, zoo wer
den zij opgenomen en vele honderden meters
verder weer neergesmakt De circa 2500 kip
pen, die in deze hokken hadden gezeten, wer
den bijna allen gedood. Van vele honderden
heeft men nooit iets teruggevonden.
Welk een schade deze alles vernietigende
natuurkracht den betreffenden pluimveehou
ders toebracht, laat zich gemakkelijk be
grijpen. Zeven van hen waren in enkele se
conden volkomen geruïneerd. De totale scha
de werd geschat op ongeveer 10.000 gulden.
Een commissie werd gevormd om de
slachtoffers te hulp te komen en dank zij
deze actie was men in de gelegenheid de ver
nielde bedrijven te restaureeren en weer op
te bouwen.
Vrijdagmiddag heeft de commissie een en
ander aan de betreffende pluimveehouders
overgedragen. Deze plechtigheid gebeurde op
het terrein van een der slachtoffers en zij
droeg een heel eenvoudig karakter-