hi
Het merkwaardigste museum ter wereld.
Op de vlucht voor het vuur.
ZATERDAG 13 'AUGUSTUS 1938
HA'A'REEM'S DAGBE'AD
9
Laatste berichten van ten
doode opgeschrevenen
ET zal voor menigeen een merkwaar
dige en ontroerende gewaarwording
zijn, wanneer hij een bezoek brengt
aan het „Catastrofe-museum" in Syd
ney. Het is nog niet zoo lang geleden, dat dit
museum, met zijn eigenaardigen naam en ver
zameling geopend werd. Toch heeft het reeds
talrijke bezoekers ontvangen, want wat er
tentoongesteld wordt, is merkwaardig ge
noeg. Men heeft n.l. een groot aantal docu
menten bij elkaar gebracht, die tot de tref
fendste en ontroerendste herinneringen aan
moderne tragedies zoowel te land als ter zee
behooren.
De kern van het museum wordt gevormd
door een groot aantal mededeelingen en her
inneringen, die in den loop van de laatste
eeuw uit het water opgevischt zijn. Zoo zijn
er oude vergeelde papieren, die in flesschen
de geheele wereld rondgedobberd zijn; plan
ken van vergane schepen, waarin met moeite
eenige woorden of letters gekrast zijn; laat
ste bezittingen van ten doode opgeschreve
nen, die spoorloos in den oneindigen oceaan
verdwenen zijn. Ieder stuk van deze verzame
ling is een stomme getuige van ontzettend
verdriet en leed, maar ook van geweldige
heldhaftigheid.
Welke romanschrijver heeft bijvoorbeeld
ooit een opwindender verhaal gemaakt, dan
dat, wat de zee in 1922 prijsgegeven heeft?
Destijds haalde een vlsscher in de Halifax-
bocht bij Australië een stuk drijfhout uit het
water. Zooals begrijpelijk is nam hij het mee
naar huis, om het daar ais brandhout te ge
bruiken. Juist, toen hij op het punt stond, het
in kleine stukjes te hakken, deed hij een
merkwaardige ontdekking. In de planken wa
ren met moeite woorden en letters gekrast.
De schipper begon ze te ontcijferen en las
tenslotte uit de woorden, dat hij een stuk van
een jaren geleden vergane schoener „Hinder"
gevonden had. Het schip was tijdens een
storm op een koraalrif geloopen, en met moei
te had de bemanning een plaatsje op het rif
kunnen vinden. Maar hiermee begon het
drama eerst. De vloed steeg hooger en hooger
en de ongelukkige zeelieden begrepen, dat de
golven spoedig over hun rif zouden klotsen.
„Wij hebben ons op het laatste stukje koraal
eiland teruggetrokken", stond er op de plank
te lezen, „haaien zwemmen om ons heen. We
zijn verloren". Wat een verschrikkelijke uren
moeten deze menschen op de kale rotsen te
midden der woeste en steeds hooger komende
golven doorgemaakt hebben. Ze wisten, dat
er absoluut geen hoop op redding bestond en
in uiterste wanhoop, den dood voor oogen,
richtten zij dezen laatsten afscheidsgroet tot de<
wereldin de hoop, dat deze gevonden
zou worden. De woedende golven hebben hen
voor altijd verslonden.
Op een van de eilanden van de Nieuwe He-
briden dreef op een goeden dag een flesch
aan land. Men slaagde er in, er een vuil, met
bloed bevlekt papiertje uit te halen. De woor
den, die er op geschreven stonden, waren
zeer onsamenhangend en blijkbaar in de
grootste haast en zielenood neergeschreven.
Uren had men noodig, alvorens men er in
slaagde de beteekenis er van te doorgronden.
Het bericht was afkomstig van een officier
van de „Yker", een schip, dat sinds zes jaar
verdwenen was. En eerst nu onthulde de we
reldzee een vreeselijk geheim. Aan boord van
het schip was een muiterij uitgebroken. De
matrozen doodden den kapitein. Ook de
schrijver van het bericht was blijkbaar zwaar
gewond geweest, want zijn hand had gebloed
tijdens het schrijven. Het voorval had zich
afgespeeld ter hoogte van de Samia-eilanden
De flesch was zoodanig met zeewier begroeid
dat men daaruit afleiden kon, dat de vreese-
lijke tijding twee maal de reis rond de we
reld gemaakt had alvorens in menschenhan-
den terecht te komen. Het einde van den offi
cier kan men slechts vermoeden.
Hulpkreet na tientallen jaren
vernomen.
DE oudste hulpkreet, die in het merkwaar
dige museum te vinden is, werd in het
jaar 1865 in de Torresstraat gevonden. Het
papier werd gevonden in een flesch afkomstig
van kapitein Baudoin van de „Paris". Ook
dit vergeelde papier onthult een gruwelijk
geheim. Er staat het volgende op te lezen
„Bougan Riff. Chineesche bandieten hebben
het schip overvallen. Alle officieren zijn ge
dood. We sturen naar het Zuid-Westen. Breng
hulp! De kreet van den dapperen kapitein
was tevergeefs geweest. De zee bewaarde zijn
geheim langen tijd om het eerst na verloop
van eenige tientallen jaren prijs te geven.
Intusschen had het drama van de „Paris"
zich voltrokken.
Even gruwelijk en gevaarlijk als de water
woestijn is ook de zandzee van het Australi
sche vasteland. Eenige tientallen jaren gele
den ondernam de ontdekkingsreiziger River-
dale met eenige kameraden het waagstuk de
meest verlaten en eenzame streken van de
zandwoestijn te doorkruisen. Toen de man
nen na verloop van weken en weken niet te
rugkwamen werden expedities uitgezonden
om hen te hulp te komen. Op bepaalde af
standen vond men berichten, zoodat men den
weg, die de expeditie genomen had, nauwkeu
rig volgen kon. Plotseling evenwel hielden de
berichten op. Klaarblijkelijk hadden de rei
zigers zich niet meer kunnen orienteeren.
Reeds uit de laatste twee mededeelingen
bleek, dat de geringe voorraad water hen met
groote zorg vervulde. De woestijnbronnen,
waarop ze hun hoop gesteld hadden, waren
uitgedroogd. En toen dwaalden ze uren en
dagen door de woestijn rond
Men vond hen tenslotte, zestig K.M. van een
waterrijke bron verwijderd, volkomen uitge
put. Ze waren dus om zoo te zeggen vlak bij
de bron van dorst omgekomen. Daar ze alles,
zelfs hun notitieboekjes onderweg weggegooid
hadden, had Riverdale zijn laatste mededee
lingen op de zool van zijn schoen geschreven
Behalve zijn overige aanteekeningen, is ook
deze zool in het Museum te bezichtigen.
Een dergelijke tragedie heeft in het jaar
1891 den ondergang van de Girard-expedltie
bewerkstelligd. De reizigers trokken van de
Spencerbocht uit het land in en nooit
keerden ze terug.* Eerst in het jaar 1905 vond
een expeditie in het gebied van de Amadeus-
meren een 20 c.M. lang plankje, waarop de
woorden gekrast stonden: „Oh, als we toch
maar eens wat water konden vinden. We ko
men om van de dorst. Dit was het laatste
levensteeken van een expeditie, die uit acht
tien man bestaan had en die tenslotte van
dorst en vermoeienissen omgekomen is. Het
kleine plankje vormt met andere dergelijke
belangrijke en interessante documenten een
verzameling, waarvan de bezichtiging wel
degelijk de moeite waard is. Geen wonder,
dat talrijke Australiërs en vreemelingen, die
het land bezoeken, er eens een kijkje gaan
nemen, teneinde zich eenige oogenblikken te
verplaatsen in de tragedies van zoovele
menschenlevens.
M. V.
OPMERKINGEN VAN LEZERS
DE PAPEN T ORENV EST HEEFT EEN
OPKNAPPING NOODIG.
Een bewoner van de Papentorenvest brengt
onder onze aandacht dat die vest eens ter
dege moet worden opgeknapt. Het midden
gedeelte verkeert in een staat van groote ver
vulling en het onkruid tiert er welig. Om
wonenden laten er hun honden op los. Ook
de bestrating verkeert in een treurlgen toe
stand. hetgeen in verband met het drukke
verkeer van en naar Amsterdam zeer onge-
wenscht is. Inzender vraagt een betere be
strating en een plantsoentje.
Toen wij deze klacht aan den directeur van
O.W. overbrachten vestigde deze onze aan
dacht op het bestaande plan (ook in ons
blad vermeld) voor de omlegging van het
van Amsterdam komend verkeer, waartoe
behoort het maken van een brug ten N
van de bestaande spoorbrug. Het verkeer
zal dan van de Amsterdamsche Poort aan
de Oostzijde de Ooatvest volgen en zoo vrij
wel rechtstreeks naar Oostsingelgracht en
Kennemerplein worden geleid. Maar de tijd.
waarop dit plan zal worden uitgevoerd is
afhankelijk van de ontwikkeling der haven
plannen.
Intusschen zal onderzocht, worden wat aan
de verbetering van de Papentorenvest gedaan
kan worden.
Voor den Politierechter.
Vernielen en stelenomdat
er niets anders te doen was.
Het hebben van vrijen tijd kan blijkbaar
tot zonderlinge resultaten leiden. Kan. Want
gelukkig behoort een geval, zooals de politie
rechter dat Vrijdag te behandelen kreeg, tot
de uitzonderingen. Niet voor den politie
rechter, maar in het algemeen in de samen
leving. Gelukkig maar dat het eigenlijk alle
maal uitzonderingen zijn, waarmede de rech
ter te maken heeft en eigenlijk logisch, want
als zij een regel vormden zouden er geen rech
ters bestaan en zouden we met onze be
schaving nog in het prilste beginstadium zit
ten.
Vrije tijd is een min of meer modern tijds
verschijnsel, dat wellicht eens wanneer hij
in het algemeen zinvol besteed wordt een
zegen voor de menschen zal blijken. Maar
het betrof Vrijdag voor den politierechter
nog niet eens een geval van échten vrijen
tijd, zoo'n tijd waarin je nou eens lekker alles
doen kunt wat je zelf wilt en vooral laten 1
maar het ging om den tusschenvorm van
zoogenaamden noodzakelijken vrijen tijd. Na
melijk de schafttijd.
En die schafttijd wist een arbeider in
Haarlemmermeer niet op, fatsoenlijke wijze
door te brengen. Hij kon blijkbaar goed
schrokken, want na het eten schoot er nog
vrije tijd van de schafttijd over. En omdat
de arbeider verder niets te doen had besloot
hij maar om in de schuur, waarin geschaft
werd, een terplaatse gestalde auto met zijn
naar werk verlangende handen te betasten.
Het bleef niet bij betasten, want de werk
lustige, die tegen geen moment vrijen tijd op
gewassen bleek, ontdeed de auto achtereen
volgens van een ampèremeter, het achter
licht, een aschbakje enz.
Arbeid vraagt naar resultaten, blijkbaar
ook vrijetydwerk al is dat 'n niet geoorloofde
en een, die in tegenspraak met de wet is,
want de arbeider stak de voorwerpen bij
zich
De politierechter vond dat natuurlijk alles
behalve fraai.
„Waarom heeft u die auto zoo zitten ver
nielen", vroeg de rechter.
„Omdat ik niets te doen had. Het was
schafttijd", was.het antwoord van den werk
man.
Een getuige, een andere arbeider, die ook
in de schuur geschaft had, vertelde dat. hii
den verdachte aan het werk had gezien, dat
wil zeggen aan het ongeoorloofde vrijetijd
werk. Hij had hem natuurlijk ook aan het
geoorloofde werk gezien tijdens den dienst
tijd, maar dat was niet aan de orde.
„Maar heeft u of één van de andere ar
beiders dan niet gezegd, dat hij op moest
houden met dat vernielen van die auto"
vroeg de rechter.
Het antwoord was ontkennend en de rech
ter was daar uiteraard eenigszins over ver
baasd.
De verdachte beweerde overigens, dat de
getuige ook met het „werk aan de auto'
had meegedaan, hetgeen deze ontkende.
In door de politie opgestelde rapporten
stond dat verdachte iemand is met pri
maire karaktereigenschappen. En iemand met
primaire karaktereigenschappen is een mensch
die de primaire eischen van de samenleving
niet heelemaal naleeft.
Zoo dacht de officier er ook over. En hij
vroeg een boete van f 15 en een voorwaarde
lijke gevangenisstraf van 3 maanden.
De rechter veroordeelde den werkman tot
f 10 boete subs. 10 dagen hechtenis en 1
maand voorwaardelijke gevangenisstraf met
een proeftijd van 3 jaren.
Een fiets gerolen
De jurisprudentie is uiteraard steeds
groeiende. Aan de hand van uitspraken var
de hoogste Gerechtshoven wordt de wet steeds
anders geïnterpreteerd. De gerechtelijke
ambtenaren nemen steeds verbeteringen over
die door hoogere instanties in de gerechte
lijke wereld vorotgebracht zijn. Zelden komt
het echter voor dat de egrechtelijke macht
verbeteringen overneemt van de zijde der
burgerij
Toch was dat Vrijdag met den politie
rechter wel het geval. Het betrof weliswaa
niet het overnemen van een interpreteering
van de wet, omdat die door den burger in
kwestie beter gezien werd dan door den rech
ter zelf (want dan kon de rechter wel aan
den gang blijven!) maar het had toch we!
met iets te maken, dat met de wet zeer nauw
in verband staat, n.l. met de Nederlandsche
taal
't Gebeurde dan tijdens een kwestie van fiet
sendiefstal Omstreeks 27 Maart was er
door iemand in Lisse een fiets gestolen
eind Februari nog één.
Eerst verscheen een jeugdige getuige uit
Haarlemmermeer, die daar bottelde, en die
zijn fiets voor een ijsbar in Lisse had laten
staar., waar ie gestolen was.
Daarna volgde een los arbeider, eveneens
uit Haarlemmermeer, die de correctie van den
Nedcrlandschen taal des politierechters op zijn
geweten kreeg. De rechter vroeg: „Heeft u het
rijwiel geruild?"
Neen, ik heb het gerolen, edelachtbare, te
gen een andere fiets met bijbetaling van f 5".
..Goed" wijzigde de rechter zichzelf. „U
heeft de flets dus gerolen".
Of de griffier „geruild" in zijn stukken ook
gewijzigd heeft in „gerolen" weten we niet,
maar dat niemand zoo wijs kan zijn of hij kan
nog altijd wat opsteken, heeft de politierech
ter Vrijdag bewezen! De verdachte die hier
door den taalzuiveraar bijna uit zijn hoofd
rol verdrongen zou worden had zooals ge
zegd nog een tweede fietsendiefstal op zijn ge
weten, Deze fiets had hij aanvankelijk van
iemand, die fietsen verhuurde gehuurd, doch
na verloop van tijd was hij er mee vandoor
gegaan.
Deze fiets bood vend, ook aan een arbeider
uit Haarlemmermeer te koop aan, die van den
prins geen kwaad wist.
De verd. bekende de twee feiten.
De officier had angst dat het met den ver
dachte mis zou gaan, doch aangezien hij
De politierechter herinnerde zich echter
nog wel meegaan door een vanwege het Leger
des Heils verstrekt advies. Hij vroeg een voor
waardelijke straf van 4 maanden.
De rechter veroordeelde verd. tot een voor
waardelijke straf van 6 maanden, met een
proeftijd van drie jaar, onder toezicht van het
Leger des Heils.
„Nu heeft u uw leven verder heelemaal in
eigen handen", klonk het vermanend van
achter de groene tafel.
Een Salomo 's oordeel.
Een rijwielhandelaar in Zaandam had aan
een kappersbediende een fietslamp verkocht.
Het ding werd in termijnen betaald, doch toen
beide partijen aan de laatste gulden toe wa
ren voleens den schuldeischer meende de
schuldenaar al geen schuldenaar meer te zijn
en het volle bedrag reeds te hebben voldaan.
De rijwielhandelaar besloot derhalve den
kappersbediende in overeenstemming met
diens beroep het mes op de keel te zetten.
Gelukkig voerde hij dat besluit niet letterlijk
uit, en gebruikte hij om zijn eisch kracht
bij te zetten, de hem door de natuur geschon
ken knuisten. Dat wil zeggen, hij zelf beweerde
dat de schuldenaar de eerste klap gegeven
had, waarop hij zich verweerd had.
De schuldenaar ontkende zulks een schreef
de eerste slag aan den ander toe.
Een aangezien dat een kwestie is, waarover
zelfs geleerden de geheele geschiedenis der
menschheid door zich het hoofd hebben ge
broken, was dit oogenschijnlijk simpele ge
val met een in wezen diepen ondergrond, die
zelfs de roerselen raakt van het fundament
onzer geheele beschaving, voor den politie
rechter niet zoo eenvoudig.
De politierechter herinnehrde eich echter
een probaat middel om die kwestie van „wie de
eerste klap gegeven heeft" op te lossen. Een
middel intusschen van recenten tijd. Neem de
oorzaken weg, die tot het geven van de klap
eieid hebben.
En die oorzaak was de eene gulden.
Derhalve stelde de rechter beide menschen
aan gene zijde van het groene laken voor om
het bedrag van f 1 te reduceeren tot de helft,
nl. f 0.50.
„Als u", aldus de rechter tot den schulde
naar" aan den ander f 0.50 betaalt dan heeft
dc een 't gevoel dat hij teveel betaald heeft
en de ander de gedachte dat hij te weinig
heeft ontvangen. Dat heft elkaar op".
ie verdachte en de getuige waren ten
zeerste getroffen door de logica van dit voor
stel en legden zich er gaarne bij neer.
Het geen uiteraard niet wegnam dat de ver
dachte alsnog veroordeeld werd tot een boete
van f5.
En dat houdt weer de les in dat men beter
tot een dergelijk wijs vergelijk als de politie
rechter opperde kan komen, alsvorens men tot
handgemeen overgaat!
De Oxford Groep.
Nationaal Kamp te Holten.
Men schrijft ons:
In de laatste dagen van Juli en de eerste
week van Augustus hield de Oxford Groep een
Nationaal Kamp te Holten met' in totaal een
1400 deelnemers, verspreid over een jongens-
een meisjes- en een familiekamp, elk met een
eigen kampeerterrein, terwijl een groot aan
tal mannen en vrouwen in twee scholen werd
ondergebracht. Behalve Nederlanders uit
alle provincies, waarbij een groot contingent
uit Haarlem en omgeving, waren nog Ned
Indië, Engeland, Scandinavië, N. Amerika
Australië. België en Duitschland vertegen
woordigd.
Het idee om een kamp te houden ging uit
van de jeugd en werd dankbaar door de oude
ren overgenomen. In de uitnoodiging voor het
kamp werd gesproken van geestelijke herbe
wapening, die alleen de wereld kan redden.
In dit kamp hebben jeugd en ouderen samen
uitgewerkt, hoe Nederland opgebouwd kan
worden naar Gods plan. Van zulk een opbouw
en van de eenheid, die er de grondslag voor
vormt, gaf dit kamp zelf een merkwaardig
voorbeeld. Grooter verscheidenheid van men
schen, ais hier te zien was, laat zich moeilijk
denken. Werkloozen en fabrikanten, leeraren
en arbeiders, huisvrouwen en moeders van
alle standen, jongens en meisjes en hoogbe
jaarden, leefden hier het eenvoudige kamp
leven in grootste discipline, kameraadschap
en vroolijkheid.
Aan de verschillende feestelijkheden: boe
renbruiloft, boerendansen, voetbalwedstrijd
en lampionoptocht nam de Holtensche be
volking volop deel. Maar dat ze ook mee wil
doen met dit nieuwe leven, bleek uit wat er
in een der openbare bijeenkomsten door Hol
tenaren, o.a. een architect, een kapper en een
predikant, werd gezegd. Ook werd er een
nieuwe Oxford Groep Film vertoond "De
jeugd op marsch" waarbij het publiek het
daarin voorkomend Canadeesch Cowboy
liedje „God houdt schoonmaak ih je leven, dat
je vrienden staan te kijken, en helpt je naar
zijn plan, ook anderen te bereiken" enthou
siast meezong.
De Vijfde Nationale Luchtvaartdag
voor de Jeugd.
Gistermorgen kwamen eenige honderden
leden van de jeugdorganisatie van de Kon. Ne
derlandsche Vereeniglng voor Luchtvaart in
Soesterberg bijeen naar aanleiding van den
vijfden natlonalen luchtvaartdag. De weers
omstandigheden waren op dezen dag bijzonder
gunstig.
In het theehuis Soesterdal opende kolonel
Walaardt Sacré, voorzitter van de centrale
jeugdcommissie van de Kon. Ned. Ver. voor
Luchtvaart, den luchtvaartdag.
Het is de vijfde luchtvaartdag. De beide eer
ste waren te Schiphol, dc derde was evenals
dit jaar te Soesterberg, dat als bakermat van
de Ned. Luchtvaart, kan worden genoemd en
waar nog steeds een van de belangrijkste on-
derdeelen der luchtvaart is gehuisvest.
De vierde was verleden jaar te Ermelo, tij
dens het Jeugdluchtvaartkamp, doch dat
bleek, geen gelukkige combinatie te zijn. zoo
dat wij het dit jaar wederom te Soesterberg
hebben geprobeerd.
Wij noemen dit een natlonalen luchtvaartdag
en dien naam verdient deze inderdaad, want
uit niet minder dan 77 plaatsen uit den lande
zijn hier een 300-tal jonge lieden bijeen ge
komen om hun belangstelling in de lucht
vaart te demonstreeren.
Ten slotte dankte spreker den commandant
van de LVA., den vertegenwoordiger van het
gemeentebestuur van Soesterberg en den
eigenaar van het theehuls Soesterdal voor de
voortreffelijke medewerking bij de organi
satie van dezen dag van hen ondervonden.
Daarna werd een rondgang gemaakt over de
luchtvaartafdeeling, waar de jeugd onder des
kundige leiding een uitstekenden indruk kon
krijgen van hetgeen zich daar bevindt. Vervol
gens werd de interessante luchtvaarttentoon-
stelling nabij het theehuis Soesterdal be
zocht.
Vernietigende boschbranden
aan de Westkust van Amerika.
(Van een bij zonderen medewerker)
IN den zomer klinken bij ons te lande in
radio en pers de waarschuwingen tegen
het brandgevaar in bosch en hei; noch
tans is de roekeloosheid van het vacantie
publiek doorgaans oorzaak van hevige en
groote grondgebieden verwoestende branden.
Een enkele achteloos weggeworpen sigaret,
een brandende lucifer, de vonk uit èen pijp, zij
zijn voldoende om duizenden guldens schade
te veroorzaken en vele hectaren grond verlo
ren te doen gaan. Maar wij staan daarin
niet alleen; ook elders in de wereld spelen de
vuur-elementen hun vernietigend spel, ook
zonder door roekeloosheid ontstane oorzaak.
Te midden van de bergketens der Rocky
Mountains, ver verwijderd van steden en dor
pen en temidden van de wildernis, bevinden
zich de Number Camps", de domeinen der
houthakkers. Langzaam maar zeker, stap voor
stap, verplaatsen zij hun kampen, steeds hoo
ger tot aan de boomgrens en rondom en onder
hen ontstaan de „towns", vol neringdoenden.
Hotels en restaurants, meestal gedreven door
Chineezen, worden geopend, een club wordt
gesticht; kerken en bedehuizen verrijzen uit
den grond. En waar enkele weken voordien
de beer en het bergschaap nog ongestoord
huisden, daar rolt nu de dollar
Hard en meedoogenloos is het werk in de
Lumber Camps. De geweldige boomreuzen be
reiken een doorsnede van zes tot zeven meter
en een hoogte van vijftig tot zestig meter.
Maar „tempo! tempo!" is het devies en „Time
is money!" Iets anders kent men daar niet. En
wat geeft men om een menschenleven? Men
schen zijn goedkoop! Contracten moeten na
geleefd worden; hier heerscht alleen de dol
lar en iedere bijlslag beteekent geld. Hoe meer
boomen er geveld worden, hoe hooger het loon
stijgt. Ruw en hard als het werk zelf en net
weer, zijn ook de „lumber jacks", de houthak
kers. Uit aller heeren landen zijn zij bijeenge
stroomd. En de messen zitten los m den gor
delriem; om het andere woord volgt een vloek
en slechts enkelen onder hen kunnen van de
speelkaarten afblijven. Bedragen tot in hon
derden dollars, dikwijls in weken en maanden
moeizaam bijeengegaard, wisselen op een en
kelen avond van eigenaar.
De roode heks
Vuur in het oerwoud! Het is de ergste vijand
waarmee de mannen van het houthakkers
kamp van minuut tot minuut rekening moe
ten houden, wanneer de hitte en dc droogte
het hout verzengen, wanneer het verdort en
elk oogenblik vlam kan vatten. Plotseling is
het er: een kleine, vlak boven den grond
kronkelende vlam. door geen der mannen op
gemerkt. Maar één enkel zuchtje van de
lucht, één windje - en reeds in het volgende
oogenblik raast een laaiende en brullende
vuurzee door het woud.
De eeuwenoude woudreuzen trillen en knet
teren, breken en barsten en ontketenen een
helsche begeleidende muziek bij den vuur-
dans van ..de roode heks". Van kamp tot
kamp vliegt de schrik-boodschap- het bosch
brandt! En een wedren met den dood wordt
begonnen
Het aanzwellen van deze vuurzee :s ver
schrikkelijker en angstaanjagender dan de
hevigste storm. Onmetelijke kudden schapen
heffen een klagend geblaat aan en nemen de
vlucht. Overal in den omtrek dreunt en rom
melt het en dan plotseling klinkt het angstig
uitgekreten bevel. Vlucht! Het vuur is er! De
mannen beraadslagen een enkel oogenblik
oriënteeren zich even omtrent de windrich
ting en dan begint de groote ren voor het
lijfsbehoud; naar boven, de bergen in, om de
vlammen te ontvluchten en een gewissen
vuurdood te ontloopen.
Meedoogenloos snel springen de vlammen
van boom tot boom, zij snellen voort over den
grond als afgeschoten door een kanon en de
houthakkers vluchten. Zij struikelen
strompelen over verradelijke boomstronken
en raken verward in gevaarlijke slingerplan
ten en dat alles terwijl het vuur hen op de
hielen zit; dieren rennen voor hen uit om
eveneens het veege lijf te bergen; vogels stor
ten met verzengde vleugels ter aarde. Een
hel is losgebroken. En suizend en brullend,
niet te stuiten en in vernietigende woede
raast het verzengende vuur achter de vluch
tenden aan en het komt al nader en nader.
Een smalle bergbeek. De mannen bedenken
zich geen oogenblik en werpen zich in het
water, opdat hun kleeren vol water zuigen.
De drijfnatte jassen worden over het hoofd
gegooid en zij bedekken er hun schouders mee
en verder gaat het, steeds maar verder! Een
moeizame wedren, een klauterpartij met het
leven als inzet. En overal de door de hitte
bezwangerde lucht en de fijne verzengende
aschregen! Vlammen boven hen in de krui
nen dei boomen en vlammen aan hun voeten
op den grond. Een marathonloop met hinder
nissen waarvan geen sportman zich een voor
stelling vermag te maken! En dan zijn er die
tegen de inspanning niet opgewassen bleken
die neervallen en door hun kameraden wor
den opgebeurd en meegesleept, totdat ook zij
volkomen uitgeput zijn.
Niemand weet hoe lang het duurt, niemand
heeft meer begrip van den tijd, want het
lijfsoehoud is de eenige gedachte, die van al
len bezit neemt. Zoodra weer een beek bereikt
wordt springt elkeen er in en dompelt zich on
der en voort gaat het weer net zoo lang tot
dat men eindelijk bemerkt de gevaarlijke
zóne te zijn ontloopen en de richting van het
vuur achter zich te hebben gelaten. Dan eerst,
op een of andere kale. rotsachtige hoogte,
vallen zij neer, de houthakkers, volkomen uit
geput. half bewusteloos, bloedig gewond door
de striemende takken der boomen. ook de voe
ten overdekt met vaak ernstige wonden,
Kleeren zijn verzengd en van het lichaam
rukt, het haar is geschroeid en niemand is
tot spreken in staat. En op een afstand van
nauwelijks vijftig meter raast het vuur ver
der.
Laat in den avond en via een grooten om
weg bereiken de mannen de „town". Heel het
dorp is verlaten, want iedere man is er op
uit om te helpen blusschen, al is dat ver-
geefsche moeite Oerwouddieren rennen door
de straten, vrouwen en kinderen sleepen met
hun huisraad om het allernoodigste in vei
ligheid te brengen en in het wouddaar
vernielen de vlammen de tenten en hutten
de machines en de zaaglnstallaties, alles gaat
aan het vuur ten prooi. De huizen staan er
verlaten, de menschen zijn verdwenen en de
.roode hek*" lacht
Zoo is he' beeld van een boschbrand
Amerika
'Nadruk verboden)
G. H. W.
Ook Juli bracht de N. Z. H. T. M.
meer op.
De ongecontroleerde vervoersopbrengst der
ZH.T.M. over Juli 1938 was f 312.317, tegen
295.793 in 1937.
GEVONDEN VOORWERPEN EN DIEREN
Inlichtingen aan het Bureau van Politie,
Smedestraat, uitsluitend tusschen 11 en 13
uur. Hond (fox-terrier): Reyenga, Burgem.
Sandbergstraat 23. Hamer: Schuurman Oran
jeboomstraat 156. Gummi regenjas: Karst,
Lambrecht van Dalelaan 5. Gehaakt kussen,
v. Hoorn. Korte Jansstraat 3. 19 opbouwkaar-
ten N.S.B.: Politiebureau Smedestraat. Por-
temonnaie met inhoud: Politiebureau Smede
straat. Driewielig kinderrijwiel: Verkerk, Nijl-
straat 27. Kniptang. Hoes, Trompstraat 2.
Armband, Hos. Dr. Leydsstraat 19. Zilveren
armband; Tlggelman, Pres. Steynstraat 119.
Taalboek, Heeremans, Leidscheplein 43 rood.
Bril in étui, Politiebureau Smedestraat. Hond
Groenendaler), Halderman, Bandoengstr. 19.
Hond met penning 237: Boerjan, Korte Hee
renstraat 18. Grijze heerenhoed: Middelbeek,
Corn. v. Noordestraat 38 zw. Hond (gele her
der), Kennel Fauna, Fr. Varkensmarkt 2—4.
Hond 'smous), Kennel Fauna, Fr. Varkens-
markt 24. 2 katten: Kennel Fauna. Fr. Var
kensmarkt 2—4. Portemonnaie met Inhoud:
Kuyken, Obistraat 3. Portemonnaie met in
houd: van Heerden. Gasthuisstraat 17. Porte
monnaie: IJlstra, Heerensingel 63rood. Pele-
rin: Kerkman, Drieheerenlaan 35. Heemstede.
Lipssleutel: de Ridder, Kritzingerstraat 33.
Shawl: Kerkman, Drieheerenlaan 35, Heem
stede Blauw badpak: van Ling, Papentoren
vest 56.
FILMNIEUWS
ACHT DAGEN WERELDGESCHIEDENIS.
In het gebouw van den H.K.B. is de film
,Acht, dagen Wereldgeschiedenis" waarin het
bezoek van Hitier aan Mussolini op zulk een
knappe wijze verfilmd is, nog acht dagen ge
prolongeerd.
De indrukwekkende opnamen van de ver
schillende manoeuvres en de grootsche fees
telijkheden die tijdens dit bezoek plaats von
den. zullen zeker wel belangstelling trekken.
AGENDA
Heden:
ZATERDAG 13 AUGUSTUS.
Rembrandt Theater: Harold Lloyd in „Pro
fessor, pas op!". 2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: ,3roadway Melody
1938", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals Theater: „Het meisje met vier
vaders", 2.30. 7 en 9.15 uur.
Palace Familie Cinema: ,JDe drie malle in
vallers" en „Gevaarlijke documenten". 2 en
8.15 uur.
Spaarne Theater: „De pioniers van het
Westen" en „Kinderen zijn wreed". 8 uur.
Gebouw H. K. B.: De film ..Acht dagen we
reldgeschiedenis", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Movlac Uur film theater: Doorloopende voor
stellingen van 2.30 tot 11.30 uur.
Teyler Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags Toegang vrij.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a,
Geopend eiken werkdag (behalve Vrijdags)
van 35 en 79 uur.
Zandvoort: Noordcrbad: Groote kinder
voorstelling, drie uur. 's Avonds prfjsdansen in
café-dancing.
Groote reddingsdemonstraties, half acht.
ZONDAG 14 AUGUSTUS.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
Spaarndam: Concert Fanfarecorps
„Kunstkring" op de Westkolk. 8 uur.
Zandvoort: NoorderbadGroote kinder
voorstelling, drie uur. 's Avonds prijsdansen in
café-dancing.
MAANDAG 15 AUGUSTUS.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
ROOSTER VAN APOTHEKEN
(Samengesteld door den Inspecteur der
Volksgezondheid.)
Voor de apotheken die toestemming ge
vraagd hebben, om 's avonds en 's nachts en
Zondags te sluiten, is door den Inspecteur
der Volksgezondheid een siuitingsrooster op
gemaakt
Van Zaterdag 13 Aug. 's avonds 8 uur tot- en
met Vrijdag 19 Aug. zijn de volgende apotheken
op Zondag, 's avonds na acht uur en des nachts
geopend.
P. Th A. van Rijn. Kleine Houtweg 15. Tel.
10539
S G Beckerlngh Apotheek Loomeyer. Zijl-
weg 34. Tel. 12495.
F. C. Kuipers Azn., Schoterbosch-Apotheek,
Rijksstraatweg 19, Tel. 12711.
