Haarlems Dagblad
De Haarlemsche
Kunstijsbaan.
Frank Hawks omgekomen.
Het belangrijkste
56e Jaargang No. 16924
Uitgave Lonrens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij PS.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEER EBOOM E1N ROBER'l PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 24 Augustus 1938
Abonnementen per week f 0.25 p maand
f L10. per 3 maanden f3.25 franco per
post f3.55 losse nummer» 6 cent per ex.
Advertenliën1-5 regels f 1.75. elke regel
meer f 0.35. Reclame» f 0.60 per regeL
Regclahonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regel» f 0.60, elke
regel meer f 0.15. Groentje» «ie rubriek.
In den zomer wordt het gebouw
geëxploiteerd voor congressen, enz.
Hoe de
overdekte" geëxploiteerd
zal worden.
Het is thans zeker dat Haarlem een over
dekte kunstijsbaan krijgt. In ons vorig num
mer hebben wij reeds medegedeeld, dat de
gemeente Haarlem toestemming voor den
bouw verleend heeft.
De nieuwe inrichting komt aan de Klever
laan nabij de spoorbaan. Het geheel wordt
groot opgezet, zoodat Haarlem zal kunnen
wedijveren met den Haag. Tot heden is den
Haag de eenige stad die een overdekte kunst
ijsbaan heeft, Amsterdam heeft een on-over-
dekte. Het zal dus voor ieder duidelijk zijn,
dat de overdekte kunstijsbaan voor Haarlem
een groote aantrekkelijkheid zal worden, die
ongetwijfeld zal medewerken aan den bloei
der stad.
Met de stichting van het groote gebouw en
alles wat daarbij behoorter komen eigen
parkeerterreinen bij, een restaurant, enzoo-
voort is een zeer groot bedrag gemoeid.
Eenige tonnen zijn daarvoor noodig. Het geld
is evenwel reeds voor een zeer groot ge
deelte bij elkaar zoodat er geen financieele
bezwaren meer kunnen rijzen.
De leiding van de voorbereiding voor de
totstandkoming van de kunstijsbaan is in
handen van de Hagenaars de heeren Ir. A.
Eek, Ir. Steynen en Ir. A. G. van Waveren. Er
is evenwel een werkcomité van 5 Haarlem
mers gekozen, dat belangrijke invloed uit
oefent. Er is o.a. beslist, dat een Haarlem
mer tot directeur benoemd zal worden, ver
der is overeengekomen, dat de Haarlemsche
inrichting; wel zal samenwerken met de com
binatie die de twee andere kunstijsbanen in
ons land exploiteert, maar toch een eigen
financieele exploitatie zal hebben.
Er zal binnenkort een comité van aanbe
veling van ongeveer 50 bekende personen uit
Haarlem en omstreken gevormd worden.
Het gedeelte van het aandeelen-kapitaal
dat nog niet geplaatst is zal beschikbaar ge
steld worden voor inteekening. Personen die
in dit aandeelen-kapitaal deelnemen krijgen
verschillende voordeelen, gereserveerde
plaatsen bij wedstrijden, enz.
Het is de bedoeling dat spoedig met
den bouw begonnen zal worden. Er
wordt aan dc mogelijkheid gedacht,
dat reeds in Februari met de exploi
tatie aangevangen kan worden, want
de duur van den bouw is op 5 maan
den geschat.
Zekerheid daarover bestaat evenwel niet.
Bovendien zou de inrichting dan als kunst
ijsbaan slechts korten tijd geopend kunnen
blijven, want, de exploitatie van kunstijsba
nen is alleen mogelijk in de 5 wintermaan
den. In elk geval is zeker, dat met den aan
vang van het winterseizoen op 1 October 1939
aan de Kleverlaan schaatsen gereden kan
worden.
Voor de exploitatie van de Haarlemsche
baan zal een home-club gevormd worden. Dit
is noodig omdat er anders moeilijkheden rij
zen wat betreft het laten spelen van profes
sionals. Met de kunstijsbanen te Amsterdam
en Den Haag zal samengewerkt worden wat
betreft het laten spelen van buitenlandsche
beroepsspelers, Canadeezen, enz. Verder zul
len er geregeld demonstraties van kunstrij
ders georganiseerd worden.
Er zal getracht worden een Haar
lem's team van hockey-spelers te vor
men. Er zullen wel eenige jaren mede
gemoeid zijn om dat team zoo ver te
krijgen dat het goede wedstrijden zal
kunnen spelen, maar men is overtuigd
daarvoor toch wel de goede krachten
te kunnen krijgen.
Dan zullen er geregeld competitiewedstrij
den gespeeld worden met de andere ijshoc-
keychibs in ons land.
Natuurlijk komt er op de kunstijsbaan de
gelegenheid voor particulieren om geregeld
schaatsen te rijden. De exploitatie moe't even
wel haar grootste ontvangsten hebben van de
recette bij wedstrijden en demonstraties.
De ijsbaan komt aan de Kleverlaan bij de
Delftkade. Het gemeentebestuur heeft mede
gewerkt wat betreft den aanleg van een weg
die de Kleverlaan zal verbinden met het ter
rein waarop de gebouwen gezet zullen worden.
De geprojecteerde oppervlakte van de over
dekte kunstijsbaan is 83 bij 43 Meter. De
hoogte van het gebouw is op 15 Meter aan
genomen. De amphitheatergewijs ontworpen
tribunes zijn berekend op 4200 bezoekers. De
afmeting van de eigenlijke ijsbaan is aange
nomen op 60 bij 26 Meter, evengroot als de
kunstijsbaan in Den Haag.
Zooals wij reeds schreven wordt de kunst
ijsbaan slechts 5 wintermaanden geëxploi
teerd. Er blijven dus 7 zomermaanden over
Dan zal de inrichting gebruikt kunnen wor
den voor het houden van congressen, groote
vergaderingen, enz. Het groote gebouw zal
ruimte bieden aan duizenden bezoekers.
Ook dat is een belang voor Haarlem, want
er is meermalen behoefte gevoeld aan een
groote zaal voor het houden van groote con
gressen.
De plannen voor de gebouwen van de kunst
ijsbaan zijn ontworpen door Ir. A. Eek in den
Haag. die daarbij de medewerking heeft van
Ir. Wetselaar, die een deskundige is op het
gebied van de koude-techniek. Dit vormt na
tuurlijk een belangrijk onderdeel. Het heeft
bijvoorbeeld bij de voorbereiding een punt
van overweging uitgemaakt of de buizen
waardoor het water bevriezen moet in beton
of in kiezel gelegd moeten worden.
DE JAPANSCHE OPMARSCH NAAR KIOEKIANG. De Japanners maken zoo
goed en zoo kwaad als het gaat, gebruik van de bijna geheel verwoeste bruggen
over de Jangtse.
BUFFALO 24 Augustus. De bekende
Amerikaansche vlieger kapitein Frank
Hawks, die om zijn snelheidsprestaties ook
wel „de menschelijke kogel" werd genoemd, is
gisteravond in een ziekenhuis overleden ten
gevolge van brandwonden die hij bij het neer
storten van zijn vliegtuig had opgeloopen.
Hawks was ten oosten van Aurore tegen te
legraafdraden gevlogen. Zijn begeleider kreeg
eveneens zware verwondingen.
Hawks heeft in 1931 in Europa verscheiden
opmerkelijke vluchten gedaan, o.a. vlucht
van LondenRome vice versa in een dag en
de vlucht ParijsLondenBerlijnParijs
waarbij hij in elke hoofdstad.^en maaltijd van
den dag gebruikte. Zijn record over den af
stand Los AngelesNew York, in 13 uur 27
minuten werd pas een dezer dagen door
Hughes gebroken. (United Press).
De menschelijke kogel" met zijn
toestel neergestort.
De Frans Hals Tentoonstelling.
Gunstige invloed op bezoek aan Frans Hals
Museum.
Tentoonstellingen van beteekenis hebben
natuurlijk altijd een grooten invloed op het
vreemdelingenbezoek. Niemand zal willen ont
kennen dat de Frans Hals Tentoonstelling er
een was van buitengewoon groote beteekenis.
En nu is het een groote voldoening voor de
organisatoren dier expositie, dat de Frans Hals
Tentoonstelling nóg steeds „nawerkt".
Dezer dagen maakte de heer Gratama, direc
teur van het Frans Hals Museum, de opmer
king: „Het is alsof men het Frans Hals Mu
seum door de Frans Hals Tentoonstelling eerst
goed heeft ontdekt".
Het blijkt n.l. dat er dit jaar heel veel be
zoekers zijn geioeest, die verleden jaar niet
hebben kunnen komen, of wier aandacht
sindsdien door vrienden of kennissen op de
prachtige kunstverzameling in dit Museum is
gevestigd.
Zoo werkt de Frans Hals Tentoonstelling
nog gunstig na en is er, dank zij de groote pro
paganda die er van is uitgegaan, dit jaar ook
weer een zeer bevredigend vreemdelingenbe
zoek. De Hollandsche Meesters zijn nu eenmaal
zeer in trek en Haarlem is in staat het publiek
prachtige voorbeelden van hun werk te laten
zien.
Duitsche Joden mogen slechts
„typisch Joodsche" voornamen
hebben.
Niet-Duitsche namen verboden voor
Duitsche onderdanen.'
BERLIJN 23 Augustus (D. N. B.) In het
Reichsgesetzblatt is thans de verordening
verschenen, waarbij het dragen van voorna
men door Joden geregeld wordt. Zij bepaalt,
dat aan Joden, die Duitsche onderdanen dan
wel statenloos zijn in den vervolge nog slechts
die voornamen gegeven mogen worden, welke
in overeenstemming zijn met de richtlijnen,
die door den rijksminister van binnenland-
sche zaken opgesteld zijn. Deze richtlijnen
behelzen slechts voornamen, die door het
Dutsche volk als typisch Joodsch worden be
schouwd.
Joden, die een buitenlandsche nationaliteit
bezitten, vallen niet onder dit voorschrift.
Voorzoover Joden op het oogenblik voorna
men dragen, die niet opgenomen zijn in de
richtlijnen, moeten zij van 1 Januari 1939 af
nog een voornaam hebben en wel mannelijke
personen den voornaam Israel en vrouwelijke
den voornaam Sara.
Hiervan moeten zij vóór 31 Januari 1939
schriftelijk den burgerlijken stand in kennis
steilen. Overtredingen worden bestraft met
gevangenisstraffen en boeten.
Afgezien van deze bijzondere voorschriften
omtrent de voornamen van Joden mogen kin
deren van Duitsche onderdanen in den ver
volge principieel slechts Duitsche of in
Duitschland sinds lang ingeburgerde voor
namen dragen. Niet-Duitsche voornamen zul
len slecnts dan worden toegelaten, wanneer
een bijzondere reden dat rechtvaardigt. Bijv.
wanneer men behoort tot een niet-Duitsch
volk. wanneer familietraditie of familiebe
trekkingen daartoe aanleiding geven.
gevangenen.
Door onmenschelijke strafoefening om het
leven gekomen.
PHILADELPHIA. 24 Augustus. (Reu-
ter-A.N.P.) De „Philadelphia Re
cord" bericht, dat de lijkschouwer
Hersch heeft medegedeeld, dat de vier
gevangenen, die gisteren dood in hun
cel zijn gevonden, om het leven zijn
gekomen doordat stoom was geblazen
in de luchtdichte cellen op last van
een der gevangenis-autoriteiten. De
lijkschouwer heeft verder verklaard,
dat spoedig arrestaties moeten volgen.
De „Philadelphia Record" bericht verder,
dat de man, die de stoomkraan open gedraaid
heeft, gearresteerd is, doch wie opdracht
hiertoe heeft gegeven is nog niet bekend.
De dooden maakten deel uit van een gToep
van 25 gevangenen, die in de straf cellen waren
opgesloten om een z.g. stoomstraf te onder
gaan. Tengevolge van de stoom werden de
mannen bewusteloos en een voor een werden
zij naar buiten gedragen en in het gras ge
legd voor de strafcellen. Een assistent van den
procureur van het district heeft medegedeeld,
dat men de menschen hier geruimen tijd heeft
laten liggen.
Bij de autopsie is gebleken, dat de dood van
de vier slachtoffers is veroorzaakt door ver
stikking.
United Press weet nog te melden, cat de
strafcellen. waarin de thans overledenen en
de twee overlevenden met drie bij elkaar waren
opgesloten, een afmeting van 2% bij 1.2 meter
hadden. „Nauwelijks groot genoeg voor een
man. laat staan voor drie", aldus de coroner.
Bedden bevonden zich niet in de cellen.
Het verder onderzoek is uitgesteld tot 31
Augustus. Nog blijven de bijzonderheden over
het oproer in de gevangenis een mysterie. Hoe
hevig het oproer was. heeft men zelfs buiten
de muren kunnen hooren, waar het tumult en
het geschreeuw der muiters doordrong.
De lijkschouwer deelde mede, dat de slacht
offers veel eerder gestorven moeten zijn dan
officieel werd erkend. Toen hij geroepen werd,
was de verstijving al ingetreden.
KAPITEIN KENDRICK, de chef van de
passen-controle op het Britsche consulaat-
generaal te Weenen, die door de Duitsche
autoriteiten van spionnage beschuldigd wordt.
Kaast hem Mrs. Kendrick.
Amerikaaiisch democratenleider
werkte samen met berucliten
gangster.
Loterijkantoor van „Dutch Schultz" ontving
politiesteun en rechtskundigen bijstand.
NEW-YORK. In het proces tegen den
vroegeren leider van de democratische orga
nisatie Tammany Hall. Hines, worden thans
zeer opzienbarende verklaringen afgelegd, die
de voorspellingen van den districts attorney
Dewey volkomen schijnen te bewaarheiden.
George Weinberg, een der belangrijkste figu
ren uit de loterij van .Dutch Schultz" heeft
nl. bekend, dat hij Hines wekelijks vijfhon
derd dollar uitbetaalde, waarvoor deze dan
politiebescherming aan de loterij verschafte.
Weinberg noemde „man en paard". Hij ver
klaarde nl., dat hij Hines het eerst vijfhon
derd dollar had uitbetaald in April 1932 voor
diens huis gelegen Central Park 444 Sedert
dien had hij Hines iedere week ontmoet tot
in de tweede helft van 1932, toen Hines „op
slag" had gekregen.
Later had Weinberg Schultz voorgesteld
eenvoudig een kantoor te openen, omdat zij
daartoe machtig genoeg waren. Toen had
Schultz echter gezegd, dat hij daar eerst met
Hines over wilde spreken. Na het onderhoud,
waarin Hines het plan had goedgekeurd, had
de bende inderdaad een kantoor geopend.
De loterij-agenten konden daar, als er ar
restaties gedaan waren, een advocaat vragen.
Toen dit inderdaad geschiedde had opnieuw
een onderhoud met Hines plaats, waarbij deze
beloofde te zullen probeeren er iets aan te
doen. Van dat oogenblik af nam het aantal
arrestaties af van 15 tot 5 per dag.
(United Press).
Vreeselijk einde van vier
Jongeman dood langs den weg
gevonden.
Misdrijf niet uitgesloten geacht.
UTRECHT 24 Augustus. In den afgeloo-
pen nacht is op den weg naar het theehuis
Rhijnauwen, in de nabijheid van Utrecht, het
lijk gevonden van den 21-jarigen aannemers-
zoon Th. uit Groenekan.
Daar misdrijf niet onmogelijk wordt ge
acht is het lijk in beslag genomen voor een
nader onderzoek.
Groot Japanscli offensief aan de
Jangtse verwacht.
Bombardementen gingen gepaard met
aanzienlijke troepenverplaatsingen.
SJANGHAI 24 Aug. In Chineesche mili
taire kringen rekent men binnen vier en twin-
tie uur op een heropening op alle fronten van
de Jangtse van het offensief der Japanners.
Dit wordt opgemaakt uit de groote voorbe
reidende maatregelen, die de Japanners ge
nomen hebben. Den geheelen dag hebben zij
vandaag alle Chineesche stellingen aan het
Janetse-front gebombardeerd en tegelijker
tijd "met deze luchtaanvallen vonden groote
Japansche troepentransporten plaats. Men
schat het getal der versterkingen, dat onder
weg is. op 60.000.
Een Chineesche militaire woordvoerder ver
klaarde. dat de Japansche troepen, die Singtse
veroverd hebben, zich bij een leger van 20.000
man gevoegd hebben en thans op weg zijn in
zuid-westelijke richting om den spoorweg naar
Nantsjang af te snijden. De afstand tusschen
Singtse en Nantsjang bedraagt weinig meer
dan 40 K.M.
Ook wordt toegegeven, dat de Japanners op
marsch zijn naar Joeitsjang. een der sterkste
punten in de verdediging, en dat men bin
nenkort moet rekenen op den val van deze
vesting.
Hankau's verbindingen staan nog altijd on
der vuur. Tsjoetsjau aan den spoorweg naar
Kanton is grootendeels door brandbommen in
asch gelegd. Dit feit wordt door beide par
tijen medegedeeld. De Chineesche troepen
houden ten zuiden van Singtse wel stand,
doch hun positie is critiek. ook in de oogen
der Chineesche militairen. Tsjoetsjang is beur
telings in handen der Chineezen en Japan
ners. doch tenslotte blijken de Japanners daar
de sterksten.
Volgens een laatste telegram, dat zoo juist
binnen komt. bestormen de Japanners op het
oogenblik de wallen van Joeitsjang.
(United Press).
JAPANSCHE HOOFDKWARTIER OVER
GEBRACHT NAAR NANKING.
Een bericht uit Japansche bron vermeldt
dat het hoofdkwartier der Japanners van
Sjanghai naar Nanking is overgebracht
Vliegtuigen na botsing op fabriek
gestort.
Ongeluk met zeer ernstige gevolgen.
TOKIO 24 Augustus. Twee burgervlieg
tuigen, die op geringe hoogte boven een fa
briek in Omori nabij Tokio vlogen zijn op het
dak van deze fabriek neergestort. De fabriek
vloog in brand en van de arbeiders welke
hier werkzaam waren werden dertien men
schen gedood en 190 gewond, waarvar. acht
ernstig Drie inzittenden van de beide vlieg
tuigen vonden eveneens den dood. Vijf ande
ren werden ernstig gewond. Een vlieger is
omgekomen, doordat zijn parachute weigerde
toen hij uit het toestel sprong.
Het fabrieksgebouw werd geheel in de asch
gelegd.
H~t woord is aan
Vauvenargues:
De hoop bezielt den toijze
en bedriegt den verwaande
en den luie. die zich roeke
loos op haar beloften ver
laten.
Haarlem at steeds minder vleesch.
Doch dit jaar schijnt het dieptepunt der
daling bereikt te zijn.
De statistische gegevens omtrent de ge
meente Haarlem in 1938 wijzen uit dat in
Juni van dit jaar 49.542 K.G. buitenlandsch
vleesch in onze stad werd ingevoerd Verge
leken bij den invoer van vorig jaar: 8118
K.G.. is dat een enorme vooruitgang! En men
zal zich verbaasd afvragen of de Haarlem
mers in Juni zóó aan het vleescheten zijn ge
slagen. Dat is echter niet het geval In het
cijfer 49.542 K.G. zijn ongeveer 40.000 K.G.
vleesch uit Duitschland begrepen, welke door
de regeering ten behoeve van de werkloozen
werden gekocht, en welke door de Eerste
Haarlemsche Stoom-vleeschwaren- en Con
serven fabriek E. J. Booy aan de Heerenvest
ingeblikt werden.
„In het algemeen is er geen ver
schil tusschen de hoeveelheid vleesch,
welke Haarlem in 1938 en die welke
onze stad in '37 geconsumeerd heeft"
aldus deelt de directeur van het Ge
meentelijk Slachthuis, Dr. F. P. Key^-
ser ons mede. „En voor het eerst se
dert 1932 schijnt er aan de daling
van het vleeschgebruik in onze stad
een einde te zullen komen."
Sedert het Slachthuis in 1907 werd
geopend is in 1931 het hoogtepunt in
de vleeschconsumptie bereikt. Toen
werden 6,8 millioen K.G. vleesch ge
consumeerd door een bevolking van
ongeveer 128.000 menschen. De
kwantiteit liep in den loop der jaren
in weerwil van de toeneming der
bevolking tot ongeveer 135.000, terug
tot 5,8 millioen K.G. per jaar.
Door de slechte tijden zijn de menschen, en
met name de werkloozen, op het vleeschge
bruik gaan bezuinigen.
Het dieptepunt in de daling van het vleesch
gebruik schijnt thans echter bereikt te zijn.
Er is een evenwichtstoestand ingetreden. Al
dus dr. F. P. Keyser. En we hopen dac nu de
stijgende lijn weer inzet.
De testmatch Engeland—
Australië.
Engelscbe bowlers hebben weinig
moeite met Australische batsmen.
De Australiërs zetten heden hun innings
voort doch de Engelsche bowlers Bowes en
Edrich waren uitstekend op dreef en alleen
Brown wist stand te houden. Om 1 uur was
de score 187 voor 7. Brown 63 not out. Fleet
wood Smith 11 not out
GROOTE AUSTRALISCHE NEDERLAAG
IN TIET ZICHT.
De Australiërs waren all out voor 201 runs
Brown maakte 69 runs.
In de 2e Australische innings was de stand
bij dc lunch 31 voor 2
Badcock out voor 9 M Cabr out voor 2
Hassett en Brown not out met 8 en 10 runs.
IJZE raad is nog altijd goud
waard. Zooals deze raad: Plaats een
Groentje in Haarlem's Dagblad.
HEDEN: 10 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
pag.
Bijzonderheden over de overdekte kunst
ijsbaan die aan de Kleverlaan te Haar
lem komt. Opening al in Februari? Plan
om een Haarlemscb ijshockey-team te
vormen. 1
Het gebouw van de Haarlemsche kunstijs
baan zal in den zomer worden gebruikt
voor congressen 1
De Frans Hals tentoonstelling blijkt ook
nu nog het bezoek aan het Frans Hals
museum te stimuleeren. 1
Het vleeschverbruik te Haarlem lijkt niet
verder te dalen. 1
BINNENLAND.
Prinses Juliana en Prins Bernhard zijn gis
teravond weer op paleis Soestdijk terug
gekeerd.
De regeering wil de subsidie voor de A. N.
V. V. verhoogen.
De maatschappij voor industriefinancie
ring zal waarschijnlijk meer kapitaal
krijgen.
De resoluties inzake de grondstoffenkwes-
tie zijn door het congres der Interparle
mentaire Unie aangenomen.
BUITENLAND.
De Amerikaansche vlieger Frank Hawks
is bij een vliegongeluk om het leven ge
komen.
De Kleine Entente erkent de bewapenings
rechten van Hongarije.
De kans schijnt groot, dat het proces-
Schuschnigg met gesloten deuren wordt
gevoerd.
SPORT.
Engeland sluit de eerste innings op 903
voor 7.
Helen Wills speelt niet in de Amerikaan
sche tenniskampioenschappen mee.
ARTIKELEN.
Van een bijzonderen medewerker: Indruk
ken uit Praag.
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en daar
buiten.
Jhr. dr. B. de Jong van Beek en Donk: De
Volkcnbondscommissie voor de intellec-
'ueele samenwerking.
ll D. Vertelling: De merkwaardige gast.
L. S.: Amaryllis Belladonna.
Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op