Henlein te Berchtesgaden. Thijs IJs knapt het weer op! Nationaliteiten -voorstellen niet door Sudeten-Duitschers aanvaard. De politieke vluchtelingen in Engeland. V"R TT D A C 1 ^FPTEMTIEIT '1938 HAARLEM'S DAGBLAD Onderhoud met Hitler op initiatief van Runciman. Geheel onverwacht is de leider der Sudeten Duitschers in Tsjecho Slo wakije, Konrad Henlein, Donderdag naar Berchtesgaden vertrokken voor een onderhoud met Adolf Hitler. Het Duitsche Nieuwsbureau meldt, dat Henlein gistermiddag aldaar is aangekomen en zijn intrek heeft ge nomen in een hotel. Hij zal vandaag een bezoek aan den Führer brengen, zoodat voor hedenavond geen offi- cieele Duitsche mededeeling over het bezoek te verwachten is. In tegenstelling met dit bericht meldt Ha- vas, dat Henlein, die vergezeld is van zijn adjudant Backmann, reeds Donderdag een onderhoud met Hitier heeft gehad. Hij zou namelijk tijdens het noenmaal in zijn hotel een telefonische oproep van het buiten van Hitier ontvangen hebben. Henlein en Back mann vertrokken daarop-naar den Obersalz- berg. waar zij tot negen uur bleven. Zij keerden hierop naar het totel terug, waar zij den avondmaaltijd nuttigden. Een officieele woordvoerder der Sudeten Duitsche Partij heeft tegen over United Press verklaard, dat Henlein's bezoek aan Hitier op Brit" sche suggestie plaats heeft. „Runci man heeft van te voren bericht erover gehad en keurde het bezoek goed. Henlein is in alle stlte vertrok ken. Wij verwachten hem Zaterdag in Tsjecho Slowakije terug, waar schijnlijk zal oogenblikkelijk een ver gadering der partijleiders belegd worden." Hierbij werd toegegeven, dat het bezoek noodig gemaakt was door de impasse, waarin de onderhandelingen over het minderhe denvraagstuk geraakt waren. Op de vraag, waarom het noodig tvas. dat Henlein Hitier bezocht en raadpleegde over kwesties, die volkeren betreffen binnen de Tsjechische grenzen, werd geantwoord: „De Tsjechische regeering houdt de Fran- sche en Engelsche regeering op de hoogte van den stand der besprekingen. Waarom zouden wij Duitschland er niet van op de hoogte houden. Duitschland is immers een buurstaat van Tsjecho Slowakije?" Het in het buitenland verspreide gerucht, dat de militaire leiders van Duitschland bij Hitier bijeen zouden komen, wordt naar Ha- vas voorts meldt categorisch ontkend. Het schijnt dan ook inderdaad ongegrond te zijn. Gisteren zijn Hess, Goering en Goebbels bij Hitier geweest, doch Goering' en Hess zijn weer spoedig vertrokken. WOLKBREUKEN BOVEN CANADA. Verscheidene slachtoffers. HUIS MET ACHT GEZINNEN DOOR AARD VERSCHUIVING MEEGESLEURD. MONTREAL. 2 September. De omgeving van Quebec is door hevige wolkbreuken ge teisterd. Volgens de laatste berichten hebben daarbij minstens 13 personen het leven ver loren. Het ernstigst woedde het noodweer in St. Grégoire bij Quebec. Door den storm bezweek een hooge telegraafmast,, die op een heuvel stond. Toen deze mast omviel, raakten groote aardmassa's in beweging en de daarop vol gende aardverschuiving vernielde een lager gelegen huis, waarin acht gezinnen woonden. Totnutoe zijn 5 dood en en 20 gewonden gebor gen .De reddingswerkzaamheden wei-den zeer bemoelijkt, daar het noodweer een strooon van slijk deed ontstaan, die alles bedekte en waarin men urenlang moest graven. Het ge weld van de verschuiving was zoo groot, dat de puinhoopen van het huis ruim tien meter wei-den meegesleurd. Bij Port Neuf is tengevolge van onderspoe ling van den spoordijk een trein ontspoord. Als door een wonder bleven de meeste inzit tenden gespaard, twee personen werden ge dood. (United Press). Doch evenmin geheel verworpen. Een „wapenstilstand" van drie maanden? Naar volgens Havas te Berlijn ver luidt hebben de vertegenwoordigers van de Sudeten Duitschers, zonder de nationaliteiten-voorstellen van de Tsjechische regeering geheel te ver werpen, deze toch niet aanvaardbaar verklaard. Hieruit blijkt, dat men op het oogenblik nog geen verbreking van de onderhandelingen wenscht. Men schijnt te Berlijn te hopen, dat de regeering te Praag nieuwe voor stellen zal doen. Volgens inlichtingen in Berlijnsche kringen zou men het voorstel van de Tsjechische regeering aanvaarden als een wapenstilstand van drie maan den, gedurende welken tijd de Tsje chische autoriteiten en de leiders van de Sudeten iederen maatregel, welke den toestand meer gespannen zou kunnen maken, zullen vermijden. DE OVERSTROOMINGSRAMP IN JAPAN. Tengevolge van instortingen kwamen velen om het leven LUCHTMACHT VAN FRANCO BOMBARDEERT P ALAMOS. Ernstige vernielingen in de havenstad. TOT NU TOE ACHT DOODEN EN HONDERD GEWONDEN. Blijkens berichten uit Barcelona hebben vijf driemotorige vliegtuigen, komende van Majorca Donderdagmorgen talrijke bommen geworpen op het dorp Palamos, dat aan de kust ligt op ongeveer 100 K M. ten noorden van Barcelona. Het aantal slachtoffers is tamelijk groot. Tot nu toe zijn acht dooden en een honderdtal gewonden geteld. De bommen zijn in de binnenstad terecht gekomen. Een zestig tal huizen werd geheel vernield, een veertig tal werd beschadigd Het rapport der commissie van onderzoek. LONDEN. 1 Sept. Het Foreingn Office heeft het rapport van de commissie, welke een onderzoek heeft ingesteld naar de bom bardementen uit de lucht in Spanje gepubli ceerd. Hierin wordt gezegd, dat van de 46 aanvallen op Alicante 41 waren gericht op de haven en spoorwegen, terwijl twee waren gericht op de woonwijken der stad. Het bombardement op Alicante van 25 Mei wordt beschouwd als een weloverwogen aan val op een burgerbevolking. Zooals men weet zijn bij bedoeld bombardement 273 personen gedood en 224 gewond. Hetzelfde wordt gezegd van den aanval op Torrevieja van 25 Augustus. HONDERDEN HUIZEN IN DE PREFECTUUR GUMMA OVERSTROOMD. TOKIO, 1 Sept. Tengevolge van den tai foen en van den regen hebben zich op ver scheidene plaatsen grondverschuivingen voor gedaan, waardoor tal van huizen zijn inge stort. Als gevolg hiervan zijn in de prefectuur Saitama 15 personen om het leven gekomen en in de prefectuur Gumma elf. De rivier Wa- tarasse in de prefectuur Gumma heeft in het dorp Tadagami meer dan 300 huizen over stroomd. Het meerendeel der 1600 bewoners wist zich in veiligheid te brengen, doch men maakt zich bezorgd over het lot van hen, die in hun huizen bleven. In Tokio zelf zijn tengevolge van den tai foen 3 personen gedood en 17 gewond. Verder moesten 12.195 personen in vluchtelingen kampen worden ondergebracht. In de pre fectuur Kanagawa, met inbegrip van Yoko hama. zijn 3 personen gedood en 3 gewond. De schade, welke in de haven van Yokohama aan de scheepvaart is toegebracht, wordt op 5 millioen yen geschat. Het stoomschip „Chi- tral" en de „Koenikawa Maru", die in de ha ven van Yokohama met elkaar in botsing ge komen en aan den grond geloopen zijn. zul len waarschijnlijk morgen vlot gebracht kun nen worden. (Domei). Bezittingen van den Czaar verduisterd Twee Russen te Belgrado gearresteerd. Het D.N.B. meldt uit Belgrado 1 September De Vreme meldt, dat de politie alhier twee Russen heeft gearresteerd die er van beschul digd worden een deel van den door generaal Wrangel geredden Petersburger Czarenschat te hebben verduisterd. Zestien jaar geleden is hun de schat overhandigd met opdracht deze bij het Joego-Slavische ministerie van finan ciën te deponeeren. Zij worden er thans van beticht, destijds slechts een deel te hebben afgeleverd, en de rest te hebben gehouden. COMMUNISME HEEFT VOLGENS DEN FÜHRER IN NEDERLAND, BELGIë EN FRANKRIJK GEEN KANS MEER. Het Fransche blad „Journal" publiceert ver klaringen, welke Hitier heeft afgelegd tegen over Alphonse de Chateaubriant tijdens een onderhoud, dat hij dezen te Berchtesgaden heeft toegestaan. „Het grootste gevaar voor Europa, zooals dat voor Duitschland bestond, was," zoo zeide rijkskanselier „dat Duitschland Bolsjewistisch zou wor den. De Europeesche cultuur zou de vernielingen van dezen moloch niet hebben kunnen doorstaan: Europa zou verloren zijn gegaan. Thans geloof ik niet meer aan een bolsj ewiseering van landen, zooals Nederland, België of Frankrijk. Het Russisch-Aziatische communisme dezer landen is overwon nen. Er kunnen zich nog binnenland- sche crises voordoen, maar bijv. Frank rijk zal niet de prooi worden van dit verslindend principe". Ten aanzien van den economischen toestand in Europa verklaarde Hitier: „Deze toestand zal de bron van verdeeldheid blijven zoolang ieder der staten, bij de behandeling van zijn eigen aangelegenheden slechts met zichzelf zal rekening houden. De toestand zal pas op een harmo nieuze wijze opgelost worden, wanneer alle Europeesche landen weloverwo gen zullen deelnemen aan een actief stelsel van samenwerking. De Europee sche naties zijn gevormd om samen te werken aan het werk van hun ge meenschappelijke welvaart. Oorlogen, en vooral de laatste, die tot gevolg had, dat men willekeurig beschikte over grondgebieden en volken, moeten op objectieve wijze worden bezien als fu neste dwalingen, door deze naties zelve, begaan. De volken moeten, zoowel eco nomisch als op ieder ander gebied, er slechts aan denken voort te gaan met een werk van vruchtbare samenwerking." Ten aanzien van Frankrijk zeide Hitier: „We hebben wel onmin gehad in den loop der ge schiedenis, maar wij zijn toch volken van de zelfde familie. Dat heb ik in geheel Duitsch land gezegd. Wij hebben minder reden elkan der te haten dan elkander wederzijds te be wonderen." Ten slotte betoogde Hitier, dat een langdu rige en innige vrede noodzakelijk is om de eesten aan te passen aan het nationaal-so- cialisme, „de nieuwe wereldopvatting". WERKING VAN DEN VESUVIUS WEER NORMAAL. De directeur van het observatorium op den Vesuvius heeft, naar Stefani meldt, medege deeld. dat de uitbarsting, na de eerste uren zeer hevig te zijn geweest, thans tot de nor male werking is teruggezakt Naturalisaties van Joden in Italië herroepen. Joden, die na 1919 het land zijn binnen gekomen, moeten binnen zes maanden vertrekken. In de Donderdag door den Italiaanschen ministerraad gehouden zitting zijn o.a. de volgende maatregelen genomen: Het huwelijk is noodzakelijk voor promo tie voor de hoogere ambtenaren. Het aantal vrouwen in overheidsdienst mag niet hooger zijn dan 10 pCt. van het totale personeel. Voor het mannelijk personeel in overheidsdienst wordt een uniform vastgesteld. Verder is een decreet aangenomen, waarbij de regeering wordt gemachtigd in geval van geheele of gedeeltelijke mobilisatie geheel of gedeeltelijk die instellingen te militariseeren, welke voor het leger gebruikt kunnen worden. Bovendien is een permanente raadgevende commissie voor oorlogsrecht ingesteld. Ook is de positie geregeld van buitenlanders van Joodsche ras, die zich na 1 Januari 1919 in Italië of zijn koloniën hebben gevestigd. Na het afkondigen van dit decreet mogen zich geen Joodsche vreemdelingen meer vestigen in Italië of zijn koloniën. Als Jood wordt be schouwd ieder, die geboren is uit twee Jood sche ouders, ook indien hij een anderen gods dienst belijdt. Naturalisaties van Joden na 1919 worden herroepen. Joodsche vreemdelingen, die zich na 1919 in Italië of koloniën hebben gevestigd, moeten binnen zes maanden vertrekken. Voorts zal aan het ministerie van binnen- landsche zaken een opperste raad voor demo grafie en ras verbonden worden. Deze zal tot taak hebben adviezen uit te brengen over aangelegenheden betreffende de ontwikkeling van de bevolking en de verdediging van het ras. HITLER BEVEELT EURO PEESCHE SAMENWERKING AAN. De staten dienen niet alleen met hun eigen belangen rekening te houden. DE OPVOLGER VAN MGR. HLINKA Het executief comité van Slowaaksche autonome partij heeft besloten om de plaats van den overleden mgr. Hlinka 'n jaar open te laten en het bestuur van de partij aan dr. Jo sef Tiso te geven. Dr. Tiso is professor in de theologie en behoort tot de conservatieven van de partij. Zoo zou dus de gedeputeerde Carel Sidor, die tot den meer radicalen vleugel van de Slowaaksche Autonome partij behoort, alhoewel hij de controle over de partijpers behoudt, min of meer op den achtergrond worden geschoven Tiso's benoeming wordt aan de meer con servatieve katholieke elementen toegeschre ven. Tiso was minister van openbare gezond heid van 1927 tot 1929. (United Press.) Weer wordt een synagoge in Duilschland afgebroken. Thans verdwijnt de belangrijkste Joodsche kerk van de Pfaltz. Het nationaal-socialistische orgaan van het Saargebied „Rheinfront" heeft medegedeeld dat de synagoge van Kaiserslautern, de belang rijkste van de Pfaltz, plaats zal moeten maken voor een ander gebouw of voor een plantsoen. Zij hebben duizenden Britten tverk gegeven. Nieuwe buurten verrij zen in het Noorden van Londen. Maar arme vluchtelingen zijn minder gelukkig. Een bijzondere correspondent meldt ons uit Londen d.d. gisteren: Het is juist bekend geworden, dat een Duitsche vluchteling kans heeft gezien voor een waarde van 5000 aan bankpapier mee te nemen op zijn reis van Duitschland naar Engeland. Dit is heel wat meer dan de 10 shil ling, die een Duitsch student, die on langs bij ons heeft gelogeerd, op zijn vacantiereis van vier weken naar het buitenland had mogen meenemen. De groote som van den vluchteling was weggeborgen in een baal hop. Hij kwam voor de heeren van de vreemdelingencontróle in Harwich met enkele losse centen in zijn zak. Hij legde uit, dat zijn gansche geldelijk bezit verborgen lag in kleine blikken bussen, mid den in die baal hop, die deel uitmaakte van de vracht of van zijn babage op de boot. Bij on derzoek bleek dit inderdaad het geval te zijn. De man kon zijn ondervragers ook overtuigen, dat het zijn eigen geld was. Geld is geen smokkelwaar en de douane vond geen aanlei ding zich met het geval te bemoeien. Duizenden vluchtelingen. De „Alien's Officer" had niet het minste be zwaar dezen vluchteling toe te laten op En- gelschen grond. Hij was klaarblijkelijk een man in bonis, die niet armlastig zou worden en die niet de arbeidsmarkt voor de Britten zou helpen bederven. Vluchtelingen uit Midden-Europa van dit kaliber zijn de laatste jarèn bij duizenden en nog eens duizenden naar Engeland gekomen. Als men over aanzienlijke fondsen beschikt en geen vingerafdrukken of signalemen ten op de politiebureaux van de we reld heeft achtergelaten of als onge- wenschte vreemdeling beruchtheid heeft verworven, ontmoet men in de Engelsche havens van ontscheping geen barsche Cerberussen, die de ves tiging in het beloofde land verbieden. Voor groote massa's Joodsche menschen moet Engeland thans inderdaad veel meer het beloofde land zijn dan Palestina. Maar het land blijft onbereikbaar voor hen, die niet zoo listig zijn geweest om per baal hop hun for- tuins of wat er van over is gebleven, te redden of voor hen, die nooit afstand hebben be hoeven te doen van een fortuin, omdat zij het nooit gehad hebben. Nieuwe huizen verrijzen. De foftuinlijken, in dubbelen zin, hebben een flink deel van de beste buurten van Hampstead en Highgate en Finchley in Noord-Londen grootendeels Duitsch en voor een goed deel Joodsch gemaakt. De bouwers in deze buurten kunnen, zonder vrees de vraag te verzadigen, voortgaan met het op richten van moderne huizen van tusschen de 1500 en 3000 pond sterling. Bij de bestaande vraag naar deze huizen heeft die van de vluchtelingen uit Midden-Europa zich ge voegd en de bouwers, die enkele jaren geleden meenden dat zij zachtjes aan moesten gaan doen, hebben ontdekt dat zij hun bedrijf op den ouden voet kunnen voortzetten; Baker Street, de Londensche straat die in wijlen Conan Doyle's vrucht baarsten tijd even wereldvermaard was als Lambeth Walk thans is want Sherlock Holmes had er zijn adres heet nu niet zelden in den mond van een droogkomieken bus conducteur „Baker Strasse". De bussen, die door deze straat gaan, ne men veelal hun weg in de richting van de ge noemde Noordelijke buurten en zitten vol Duitsch sprekende menschen. En de hulp vaardige conducteur de hulpvaardigheid van sommige busconducteurs in Londen kent geen grenzen geeft ten behoeve van deze passagiers een Duitschen draai aan het af ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELUNC Dickie stapte manmoedig op een kleine deur toe, die opzij van het kasteel was. Hij keek Snorretje lachend aan. Ik geloof, dat jij aardig bang bent .leelijke haas die je bent! Haas? Haas? Waarom ben ik een haas? Jij bent zelf een konijn! kefte Snorretje nijdig. Waarom moest die Dickie ook altijd avonturen zoeken Maar Dickie had al op de deur geklopt. Hij wachtte kalm af, of er open gedaan zou worden. Er komt niemand, dat zal je zien! bromde Snorretje, danig uit zijn humeur. Ik heb geen honger en ik wil niet eten! Maar Snorretje heeft wel honger, hoor! En daardoor komt het ook, dat hij zoo uit zijn hummetje is. Zijn jullie dat ook wel eens? Ik wel, hoor. nou en dan ga ik veel aardappelen eten en dan is het dadelijk over. Plotseling werd de deur voor hun neus opengedaan. roepen van zijn „stage points". Zulke hulp vaardigheid uit zich nog indrukwekkender in den politiedienst. Omdat Hampstead en Highgate en Finchley zoo dicht bevolkt zijn met Duitsche menschen, zijn politieagenten die de Duitsche taal machtig zijn naar deze districten verplaatst, zoodat zij b.v. „Guten Abend Herr Doktor" kunnen zeggen, wan neer zij op hun weg professor Freud tegen komen Een belangrijke aanwinst. De bemiddelde vluchtelingen scheppen geen vraagstuk voor de Britsche autoriteiten. In tegendeel, zij zijn een aanwinst voor de maat schappij. Er zijn verscheidene zeer onderne mende menschen bij, die de laatste jaren broodwinningen hebben gegeven aan vele dui zenden Engelschen. Een kort geleden uitgegeven rap port van het Institute for Foreign Affairs heeft het nieuws gebracht, dat het aantal vluchtelingen, dat zich de laatste drie jaren in Engeland heeft gevestigd kleiner is dan het aantal betrekkingen voor Britten, dat zij heb ben geschapen. Met de onbemiddelde vluchtelingen staat het anders. De vreemdelingen, die werkelijk slechts enkele centen op zak hebben en de groote rest. niet hebben verborgen in een baal hop, weten al lang, dat het beloofde land aan de Westkust van Europa voor hen gesloten blijft, indien zij het langs regelmatigen weg willen betreden. Maar het blijft hen niettemin onweerstaanbaar roepen. Zij voelen zich blijk baar pas veilig wanneer de diepe wijde zee hen scheidt van de bruine hemden en het haken kruis. Daarom probeeren zij het langs onregel- matlgen weg te bereiken. De minder gelukkigen. De dagbladen van Lord Beaverbrook, die op gezag van den patroon hun uiterste best moe ten doen Engeland, of liever het gansche Britsche Rijk, van vreemde smetten vrij te houden, hebben onthuld, dat er een reusach tige smokkelhandel in menschen wordt ge dreven, in het bijzonder van Antwerpen uit, en dat het een winstgevende handel is. De verhalen zijn wat fantastisch. Maar het zal wel waar zijn, dat de politieke en Joodsche vluchtelingen hun laatste bezit opofferen om dienstvaardige zeevaarders te bewegen hen over het Kanaal te brengen en op een stil plekje aan de Engelsche kust aan land te zetten. Helaas voor de ongelukkigen spoort de politie hen in de meeste gevallen op. De wetgeving voor de registratie en het te werk stellen van vreemdelingen wordt zoo nauwkeurig nageleefd, dat de politie al spoe dig uit de gegevens, die volgens deze wetge ving bij haar inkomen, een vreemdeling ont dekt die ze niet thuis kan brengen En er zijn tegenwoordig strenge rechters in Engeland voor deze clandestiene binnengekomen „aliens", veel te streng naar het oordeel van dat niet onaanzienlijke deel van de bevolking, dat zich kenmerkt door grootmoedigheid en mensehelijkheid en dat een sieraad is voor het land. Het kan echter niet de wet veranderen. En de rechters vergenoegen er zich niet mee de opgespoorden naar het vasteland terug te sturen. Eerst geven zij hun zes maanden ge vangenisstraf. Op deze wijze hopen zij paal en perk te kunnen stellen aan dezen intocht. Duitsche Rijksdag toch niet bijeei n: „Het congres te Neurenberg is op zichzelf een Rijksdag van Groot- Duitschland. Hit-Ier richt zich daar openlijk tot de geheele Duitsche na tie". aldus verklaren gezaghebbende Duitsche klingen, die verder gaan: „Bijgevolg zijn de in het buitenland verspreide geruchten over een bijeen roeping van den Rijksdag in Neuren berg zuiver combinaties". Opgemerkt moet intusschen worden aldus Havas dat de Rijksdag is bijeenge roepen tijdens het congres te Neurenberg in September 1935 om twee belangrijke wetten aan te nemen: de wet op de rijksvlag en de z.g. Neurenbergwet tegen de Joden. Tot op het laatste oogenblik was deze bijeenroeping van den Rijksdag geheim gehouden. De ver gadering kwam des avonds bijeen in een snel in orde gemaakte schouwburgzaal. Technisch is het mogelijk te Neurenberg onmiddellijk 'n Rijksdagvergadering te houden. Alle afge vaardigden die functionarissen zijn van de N.S.D.A.P., wonen het congres bij. Wanneer de vermeende bijeenroeping van den Rijks dag een theatraal effect moet hebben, is het zeker, dat men het tot het laatste oogenblik geheim zou houden. Alleen Hitier en zijn om geving zouden er van in kennis zijn. Auto in brand gerankt. In den afgeloopen nacht om 10 min. vóór 1 is midden op het plein te Halfweg een vracht auto in brand gevlogen waarbij een wielrenner aan een zijner handen gekwetst werd. Omtrent de toedracht van het ongeluk ver nemen wij het volgende: Een vrachtauto, waarin eenige wielrenners gezeten waren, die van het Stadion te Amster dam huiswaarts keerden, kreeg vlak bij de tramhalte pech. ^erst dacht men, dat de watertoevoer niet in orde was. doch daaraan bleek het oponthoud niet te wijten te zijn. Eén van de wielrenners begaf zich daarna naar de garage van den heer Geelhoed, om een bus benzine te halën. Teruggekomen gooide de wielrenner de benzine in de tank. Plotseling stond de auto in lichter laaie. Van alle kanten sloegen de vlammen uit de cabine, zoodat het plein fantastisch verlicht werd. Direct tracht ten de wielrenners de fietsen te redden, waarin zij gelukkig slaagden. Bij één van deze pogin gen liep één van hen ernstige brondwonden aan zijn handen op, zoodat dr. Baumann hem moest verbinden. Een surveilleerende veldwachter waarschuw de de brandweer. De motorspuit van Halfweg rukte oogenblikkelijk uit, de slangen werden uitgerold en het blusschingswerk begon. Spoe dig waren de vlammen overwonnen. De auto is naar een nabijzijnde garage gesleept. Zooals te begrijpen is. bracht de nachte lijke brand in het dorp groote opschudding teweeg.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1938 | | pagina 6