Haarlem's Dagblad
DOUWMA
Voetbalcompetitie.
Alweer een Jas van
Fransche pers over
den toestand
Fa. VAN BASTEN
STOFFEERWERK
Haarlemsche Politie Cursus
BERICHT
belangrijkste
56e Jaargang No. 16945
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij iN.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admiu. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
HoofdredacteurROBERT PEEREBOOM
Zaterdag 17 September 1938
Abonnementen per week f 0 25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25 franco per
post f3.55. losse uuuimer» 6 cent per ex.
Advertentiën1-5 regels f 1,75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes rie rubriek.
Nieuwe wegen in Haarlem en
omgeving.
3T*
- BESTAANDE WEQEM
ONTWORPEN WEC,EN
V SPOORWEGEN
Wij geven hierbij een kaart waarop de be
staande wegen zijn geteekend die opgenomen
zijn op de wegenplannen van het Rijk en van
de Provincie Noord-Holland
Bovendien zijn opgenomen de nieuwe wegen
die nog in de naaste toekomst zullen worden
aangelegd.
Deze aan te leggen wegen zijn in onze om
geving:
Grens Zuid-Holland Vogelenzang Aer-
denhout BloemendaalHaarlem, met een
aftakking Overveen Heerenweg Heem
stede. In het Noorden komt de nieuwe weg
uit op den rijksweg HaarlemVelsen.
Buitenrustbrug Haarlem (Zuider Buiten
Spaarne) Zomerweg en vandaar aanslui
ting gevend op den weg die ten zuiden van
Amsterdam loopt.
Deze nieuwe weg zal ook aansluiting geven
op den weg Haarlem INauerna Westzaan
Zaandijk iPurmerend, die al klaar is van
Spaarndam af. Het gedeelte onder Haarlem
(de verbreeding en normaliseering van den
Ouden weg moet nog worden uitgevoerd.
De Oudeweg zal in de toekomst ook een ver
binding krijgen met het Prinsenbolwerk, waar
toe een nieuwe brug over het Noorder Buiten
Spaarne gebouwd zal moeten worden.
De opening der Staten-Generaal.
Voor de opening van de zitting der Staten-
Generaal te 's-Gravenliage, op Dinsdag den
20sten September 1938 zullen de leden der
Staten-Generaal in vereenigde vergadering in
de ridderzaal op het Binnenhof des namid
dags te half een uur tezamen komen onder
leiding van den door Hare Majesteit de Ko
ningin benoemden voorzitter van de Eerste
Kamer.
De ministers hoofden van ministerieele
departementen en de leden van den raad
van state zullen zich, des namiddags te één
uur, mede in die zaal vereenigen.
Ten einde de zitting der Staten-Generaal
te openen, zal de Koningin te één uur van het
paleis rijden. De stoet zal de volgende route
rijden: door de Heulstraat, door het Lange
Voorhout (Schelppad), over den KortenVijver
berg, naar het Binnenhof.
De stoet zal langs denzelfden weg terugkee-
ren.
Alleen verpleegsters hebben kans.
Verder is de immigratie in Zuid-Afrika
stopgezet.
Onlangs zijn in de pers berichten versche
nen over werkloosheid in de Unie van Zuid-
Afrika. Op grond daarvan zouden eenige
honderden Nederlanders met de meest uiteen-
loopende beroepen zijn afgewezen.
Deze afwijzingen zijn een feit en daarom
mag de Nederlandsch Zuid-Afrikaansche Ver-
eeniging, hoe gaarne zij overigens emigratie
van Nederlanders naar Zuid-Afrika ziet, nie
mand die in de Unie een bestaan wil zoeken,
meer aanraden kosten en moeite voor het
aanvragen van een permit te maken, daar het
vrijwel zeker is dat de aanvraag wordt afge
wezen. Slechts Britsch geboren emigranten
worden in de Unie toegelaten, daar deze niet
onder de vreemdelingenwet 1937 vallen.
De Nederlandsch Zuid-Afrikaansche Ver-
eeniging kan hieraan echter toevoegen, dat de
afwijzingen geen betrekking hebben op Ne-
derlandsche verpleegsters, gepensioneerden
of renteniers. Verpleegsters wanneer zij
overigens aan de voorwaarden kunnen vol
doen verkrijgen tot nu toe spoedig de ver-
eischte vergunning. Er zijn zeer goede kansen
voor verpleegsters. De steeds aanhoudende be
richten spreken van eenige honderden va
catures.
Gemeente-secretaris staat terecht.
De strafzaak te Krimpen aan de Lek.
De behandeling der strafzaak Krimpen a.d.
Lek is gisteren voorloopig ten einde gekomen.
Tegen den vierden verdachte in deze zaak
den 42-jarigen gemeente-secretaris van
Krimpen a. d. Lek, A. v. d. M., werd 5 maan
den gevangenisstraf en ontzetting uit het
recht tot het uitoefenen der functie van ge
meente-ambtenaar voor den tijd van vijf jaar
en vijf maanden geëischt.
De dagvaarding van dezen verdachte, die
sedert 1934 te Krimpen a. d. Lek de functie
van gemeentesecretaris vervult vermeldde
negen tenlasteleggingen, omvattende verduis
tering van gemeentegelden, uitlokking van
verduistering dier gelden, valschheid in ge
schrift en uitlokking van dit misdrijf en blijkt
slechts een bloemlezing uit tallooze gevallen
van fraude, die ter secretarie van Krimpen
stelselmatig werden bedreven.
Het begint weer, schoppentroevers,
't Competitie voetballet,
Heel het beste beenderstelsel
Zal weer worden voorgezet.
Toon je van je beste zijde
In het komende seizoen,
Speel het spel tot in de puntjes,
Want daar is het om te doen.
Ga figuurlijk recht op 't doel af,
Letterlijk niet al te recht
Want bij goede tegenstanders
Gaat dat in den regel slecht.
Houd, figuurlijk weer gesproken,
Steeds den hoogsten trap in 't oog,
Maar trap, letterlijk bekeken,
Liever weer juist niet zoo hoog.
Wees een goed bescheiden winnaar
Na een fairen strijd, maar, zeg,
Wees vooral een goed verliezer
En praat niet te gauw van pech.
Accepteer steeds zonder morren
Wat de scheidsrechter beslist,
Scheld den man niet voor partijdig,
Ook als hij zich eens vergist.
Werp heel je gezonde body
In den strijd, maar niet te fel,
Weer je met je beste krachten,
Maar bedenk, het is maar spel.
Daarmee wensch 'k je, schoppentroevers
Veel succes in dit seizoen,
Ik, die met mijn stramme beenen,
't Zelf helaas niet meer kan doen.
P. GASUS.
'N PRETTIGE GYMCLUB
U weet 't
JULES KAMMEIJER, docent acad.
CR A YENESTER SINGEL 2, HEEMSTEDE,
TELEFOON 29380.
(Adv. IngezMed.)
ZANDVOORT.
BODEGA Jb. MUSTERT.
Des Zondags THé DANSANT van 36 uur
THE RHYTHM MAKERS.
(Adv. Ingez. Med.)
Geen wonder ook, ze zijn zoo mooi en zoo vlot
en toch bijzonder voordeelig. Komt U ook eens
kijken bij D O U W M A? Er is een enorme
sorteering JONGENS- en HEEREN JASSEN.
GEN. CRONJéSTRAAT 42—44.
(Adv. Ingez. Med.)
RADIO-DISTRIBUTIE HAARLEM.
Wat Uw kennis met zijn toestel
Krassend uit den aether haalt,
Krijgt U zuiver in Uw kamer,
Als U vijftig cent betaalt.
TELEFOON 10010.
(Adv. Ingez. Med.)
PARIJS, 17 September (Havas-A.N.P.).
De Kérillis schrijft in de „Epoque": „Laten wij
koelbloedig de directe werkelijkheid onder
oogen zien;
1. Hitier wil het Sudetenland veroveren;
2. De Tsjechen willen het verdedigen;
3. Wij zijn bondgènooten van Tsjecho-
Slowakije;
4. De Engelschen verklaren zich niet van
ons te willen scheiden;
5. De Italianen houden zich gereserveerd.
Het is niet noodig er meer van te zeggen,
opdat de Franschen eindelijk begrijpen, dat
het oogenblik gekomen is zich te vereenigen en
dapper te zijn."
Mevrouw Tabouis schrijft in de „Oeuvre":
Laat in den avond meende men te Londen te
weten, dat Runciman een boodschap van
Benesj zou hebben meegebracht, waarin deze
zich tegen een volksstemming verzet.
Pertinax schrijft in de „Ordre": Indien de
eischen van Hitler in overeenstemming zijn
met de voorspellingen, kan niemand deze
vereenigbaar achten met de nationale belan
gen van Frankrijk en Engeland eenerzijds en
Midden-Europa anderzijds. Midden- en Oost-
Europa zouden in feite open komen liggen
voor „Mittel Europa". Duitschland zou weldra
de politieke, economische en militaire hege
monie hebben, een hegemonie, waaraan de
beide democratieën met steeds grooter moeite
weerstand zouden kunnen bieden.
De voorgenomen legeroefemngen
Worden vervangen door oefeningen
in kleiner verband.
De regeeringspersdienst meldt:
In verband met de reeds getroffen maat
regelen in het grensgebied zullen de voorge
nomen oefeningen in legerverband worden
vervangen door oefeningen in kleiner vel
band.
PRACHTIG WONEN.
Nog enkele moderne HEERENHUIZEN te huur,
zeer gunstig gelegen a. h. einde der Hyacin
tenlaan (omgev. Zijl weg) 7 kamers, vrij
uitzicht op Overveen. Met centr. verw., slechts
50.— p. mnd. HOEKHUIZEN met garage en
koelkast 58.p.- mnd. Bevragen op het werk
en bij
s. VELDKAMP,
VAN DORTSTRAAT 90, TELEFOON 16373.
(Adv. Ingez. Med.)
Groote Houtstraat 155 - Telef. 11159
(Adv. Ingez. Med.)
ZONDAG 8—12 U.
„DE LEEUWERIK"
Entree 0.50.
van Venetië
a/h Dynamiters!
(Adv. Ingez* Med.)
Kundt wil zijn mandaat van
afgevaardigde niet opgeven.
„Men zal geweld moeten gebruiken."
PRAAG, 17 September (Van den United
Press-correspondent Packard.) - In een exclu
sief interview van United Press met Kuiidt
heeft deze laatste geprotesteerd tegen het
ontbinden van Henlein's partij. Hij ver
klaarde, dat de Tsjechische regeering geweld
zal moeten gebruiken om hem te dwingen zijn
mandaat van afgevaardigde te doen opgeven.
Volgens de officieele bekendmaking zouden
alle Sudeten Duitsche afgevaardigden en
senatoren automatisch hun mandaat verliezen.
Hij ontkende uitdrukkelijk elk verband met
een nieuwe partij, die gevormd zou worden
en die de Duitsch-Boheemsche Landpartij ge
noemd zou worden. Kundt zeide: „De regee
ring noemt geen legale gronden voor de ont
binding van de Henleinpartij, omdat op het
oogenblik geen dusdanige wet bestaat. Deze
is in December 1937 verstreken en van natio
naal en van internationaal standpunt kan ik
een dergelijk besluit der regeering niet be
grijpen".
Toen een vriend informeerde naar zijn
vrouw en kinderen werd Kundt zichtbaar be
wogen. Hij zeide, dat .Let hem onmogelijk was
met hen in contact te komen. Zij bevinden
zich in zijn woning niet ver van Eger. Hij
vervolgde: „Ik heb geen nieuwe partij ge
vormd en denk er niet aan zulks te doen. Waar
ik op het oogenblik aan denk is aan het lot
van de Duitschers, die op Tsjechisch grond
gebied leven als minderheden of die in de
gebieden van de taaleilanden wonen".
Het interview had te Praag in het Duitsche
Huis plaats, terwijl Kundt tusschen zijn laat
avondmaal door de laatste édities van de
couranten las. Met een wrange glimlach zeide
Kundt, dat hij politiebegeleiding bij zich had
teneinde hem te beschermen, wanneer hij zich
op straat begaf
(United Press).
Staan de „wilde" Friesclie bus
diensten in een slecht blaadje?
Gevraagd een einde te maken aan ongelijke
behandeling.
De heer Posthuma heeft aan den minister
van Justitie de volgende vragen gesteld:
Is het waar, dat het z.g. wilde autobus
bedrijf zich in ons land sterk uitbreidt en
door juistitie en politie vrijwel ongemoeid
wordt gelaten?
Is het voorts waar, dat door genoemde auto
riteiten hierop een uitzondering wordt ge
maakt voor die autobusondernemingen, die
diensten van en naar Friesland willen exploi-
teeren, door herhaaldelijk de autoussen aan
te houden en in beslag te nemen?
Indien bovenstaande vragen bevestigend
beantwoord moeten worden, is de minister
dan bereid, maatregelen te nemen of zijn in
vloed aan te wenden, dat aan deze ongelijke
behmandeling spoedig een einde komt?
In het Boheemsche plaatsje Falkenau kwam
het tot een ernstige schietpartij, toen de
Duitsche bevolking een poging deed het gebouw
der gendarmerie te bestormen. Onze foto toont
het marktplein te Falkenau.
Chamberlain ferug te Londen
Premier brengt
den koning rapport uit
Tsjechische regeering
schorst de werkzaamheden
der Sudeten Duitsche Partij
Chamberlain, die gistermiddag laat te Lon
den is teruggekeerd, heeft onmiddellijk na
zijn aankomst een conferentie gehad met de
ministers Hoare, Halifax en Simon.
Daarna bracht de minister-pesident rapport
over zijn Duitsche reis uit bij den Koning.
Een officieele mededeeling over het resul
taat van Chamberlain's reis zal pas na de
kabinetszitting van vandaag worden gegeven.
De belangrijkste mededeeling uit Praag be
treft het besluit der Tsjechische regeering de
werkzaamheid der Sudeten Duitsche Partij te
schorsen.
(Voor nadere bijzonderheden, zie men pag. 5)
Hans Bijvanck verlaat de H. O. V.
In Amsterdam benoemd.
De jonge, zeer begaafde concertmeester van
de Haarlemsche Orkest Vereeniging, Hans
Bijvanck, is tot eersten violist bij het Con
certgebouw Orkest benoemd en zal reeds
Dinsdag a.s. zijn functie in Amsterdam aan
vaarden. wij wenschen hem geluk met de be
noeming; hij is uitverkoren uit een groot aan
tal sollicitanten hetgeen haar des te eervoller
doet zijn. Verwonderen doet zij ons niet. Bij
vanck heeft in de laatste jaren zijn spel ont
wikkeld op een wijze die hem tot de zeer
kleine groep der violisten van extra-klasse in
ons land heeft doen stijgen. Zijn persoonlijk
heid en daarmee zijn spel zijn in de zes jaren
van zijn ooncertmeesterschap bij de H. O. V.
gerijpt en de volle zaal die hem op 29 Augus
tus geestdriftig hulde bracht na zijn prachtige,
nobele weergave van Saint Saëns' Vioolcon
cert toonde te beseffen dat ook de solist
Bijvanck zijn plaats op den eersten rang had
veroverd. Wij hopen van harte dat hij spoe
dig weer als solist bij de H. O. V. zal optre
den; Haarlem's muziekminnaars kennen hem
en zullen hem met bijzondere warmte verwel
komen.
Voor de H. O. V. is dit opnieuw een groot
verlies. Het is het lot der kleine orkesten, de
groote niet alleen van dirigenten, maar ook
van prominente orkestleden te voorzien en de
H. O. V. schijnt ten deze wel een bijzondere
rol te moeten spelen. Bij de eerste violen in
Amsterdam zal Bijvanck zijn voorganger als
concertmeester bij de H, O. V., Frans Vonk,
ontmoeten en hij zal er vaak spelen onder den
vroegeren dirigent van de H. O. V. Eduard
.urn.
HANS BIJVANCK.
De H. O. V.-periodes van Frits Schuurman,
thans dirigent van het Residentie Orkest, en
van Hans Bijvanck zijn vrijwel samenge
vallen. Bijvanck kwam hier toen Schuurman
pas een jaar dirigent was; hij verlaat het or
kest een half jaar na Schuurman's vertrek.
Hun voortreffelijke samenwerking, ge
steund door groote wederzijdsche sympathie
en erkenning, is van de grootste waarde voor
de H.O.V. geweest en heeft er in de eerste
plaats voor gezorgd dat zij in een allermoei
lijkste periode van haar moeilijk bestaan
door het gehalte van haar artistieke prestaties
en de ernst en toewijding bij de voorberei
dende studie het hoofd boven water heeft we
ten te houden en haar reputatie op den duur
zelfs meer heeft doen stijgen. Daar zijn wij
Haarlemmers dit tweetal dankbaar voor en
ook den stillen, bescheiden Bijvanck, toege
wijd dienaar van de Muze, wenschen wij de
verdere succesvolle carrière die hem rech
tens reeds toekomt, omdat hij tot de beste
en tot de meest serieuze werkers behoort.
Een achtervolging.
Vluchteling toch door de politie gegrepen.
De Bloemendaalsche politie moest iemand
uit Haarlem arresteeren. Een rechercheur uit
Bloemendaal kreeg daartoe hulp van een po-
litie-agent uit Haarlem.
Hedenmorgen omstreeks 10 uur zagen de po
litiemannen den man dien zij moesten heb
ben in de Groote Houtstraat loopen. Maar
toen de gezochte bemerkte dat zij hem wilden
pakken sloeg hij op de vlucht. Hij rende de
Nieuwstraat in. achtervolgd door de politie
mannen. Een agent leende van een burger
een fiets om zich sneller te kunnen verplaat
sen. In een zijstraat van de Breestraat werd
de vluchteling gegrepen. Hij toonde ook toen
nog niet veel lust om mee te gaan. maar zijn
verzet hielp niet. Hij werd naar het hulpbu
reau van politie in de Groote Houtstraat ge
bracht. en vandaar later per auto naar het
oolifiebureau te Bloemendaal.
De achtervolging in de drukke Groote Hout
straat wekte nog al eenige belangstelling on
der de voorbijgangers.
Het woord is aan.
Cicero
De tijd vernietigt de valsche
meeningen vcni otis vernuft
en versterkt de waarheden,
die de natuur leert.
Haarlem
(Adv. Ingez. Med.)
De Internationale Toestand.
Godsdienstoefening van verschillende
Kerken en gezindten wordt over
wogen.
Naar wij vernemen wordt hier ter stede
overwogen, op Woensdagavond a.s. in de
Groote Kerk een gemeenschappelijke gods
dienstoefening van verschillende kerken en
gezindten te houden met betrekking tot den
internationalen toestand.
WINDELAAR AANGEREDEN
Vrijdagavond 7.50 uur is een voetganger bij
het oversteken van de Groote Houtstraat nabij
de Groote Markt door een wielrijder aangere
den. De voetganger viel en kreeg een hersen
schudding. Op advies van een dokter werd hij
naar het Sint Elisabeths Gasthuis vervoerd.
De politie stelt naar de oorzaak een onder
zoek in.
AANMELDING voor den nieuwen cursus
Maandag a.s. 810 uur n.m. Jansstraat 85.
(Adv. Ingez. Med.)
LOEFHOECK - ZANDVOORT.
Tel. 2209
Dagelijks dansen. Dansorkest TomajL
Sociëteit den geheelen nacht geopend.
(Adv. Ingez. Med.)
TAFELS voor alle doeleinden
heeft de KLOMPENCENTRALE steeds in vele
maten en modellen in voorraad, op 't Pleintje
Reitzstraat 1, Dr. Leydsstraat 10 tel. 11784.
Levert overal heen franco thuis.
(Adv. Ingez. Med.)
Zij, die lich met ingang van 1 October
per kwartaal abonneeren, ontvangen
de in September nog te verschijnen
nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
HEDEN: 16 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
pag.
De Concertmeester van de H. O. V. Hans
Bijvanck is tot eersten violist bij het
Concertgebouworkest benoemd. 1
Nieuwe wegen die in Haarlem en omgeving
zullen worden aangelegd. 1
BINNENLAND.
De directe belastingen brachten in Augus
tus meer op dan in dezelfde maand van
1937. 8
Jn „Pater Malachius' Mirakel" moeten wij
zigingen worden aangebracht. 3
Dr. Colijn pleit voor herstel van den vrij
handel. 3
P. v. d. Hem: Riviera Krabbels. 3
BUITENLAND.
Chamberlain heeft na zijn aankomst te
Londen rapport uitgebracht bij den
Koning. 5
Hitier zou geëischt hebben, dat Tsjecho
Slowakije afstand doet van de gebieden,
waar de bevolking voor 50 pet. of meer
Duitsch is. 5
De Tsjechische Regeering schorst de activi
teit der Sudeten Duitsche Partij. 5
SPORT.
Een prijsvraag voor onze voetballezers. 11
ARTIKELEN.
Max: Dagboek van een H. B. S.-er. 3
Dr. E. van Raalte: De Assemblée op den
achtergrond. 5
Dr. W. G. N. van der Sleen: Per auto en
boot door Zuid-Afrika. 7
J. H. de Bois: Litteraire Kantteekeningen 7
Iets over het „trekken" van circussen in
Amerika. 7
Bioscoopen. g
Financieel Economisch Weekoverzicht:
Verschillen met 1914. g
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op g