Haarlem's Dagblad | 1938 | 22 september 1938 | pagina 5

HE

Lager spoorwegtekort in 1939?

Kleine boeren krijgen /3.5 millioen.

Eenvoud is het kenmerk van het ware

Koningin uit de hoofdstad
vertrokken.

D.0 N n F P n A G 22 SEPTEMBER 1938

HAARLEM'S DAGBLAD

3

Kleine tuinders f810.000.

Crediefen voorambachfslieden
en kleine industriëelen.

Voor het dienstjaar 1939 wordt op de be-
grooting van economische zaken voor den ge
wonen dienst in totaal meer geraamd f 562.241.

De centrale commissie voor de statistiek
heeft het voorstel gedaan om gelijktijdig met
de volks- en beroepstelling in 1940 een bedrijfs-
telling te houden, evenals in 1930 is geschied.

Voor zoover noodig wordt gewezen op het
groote belang van het periodiek houden van
een bedrijfstelling. Het is niet alleen uit een
wetenschappelijk oogpunt, maar ook en
misschien wel in de eerste plaats met het
oog op het treffen van maatregelen op econo
misch en sociaal gebied, van het grootste be
lang dat de groote veranderingen, welke sinds
de bedrijfstelling 1930 in de structuur van het
bedrijfsleven zijn opgetreden, worden nage
gaan en in cijfers vastgelegd. De resultaten
van de bedrijfstelling 1940 zullen in de eerste
plaats de Droef op de som kunnen leveren aan
gaande het oordeel, hetwelk men zich op grond
van allerlei minder volledige gegevens over de
ontwikkeling in het thans loopende tijdvak
heeft gevormd. In de tweede plaats kunnen zij
het basismateriaal leveren, waarop een deel
van de economische politiek van de regeering
in het volgende decennium kan worden ge
fundeerd.

De kosten van de bedrijfstelling van 1930
hebben bedragen f 398.600, terwijl de raming
voor de bedrijfstelling 1940 f 485.000 bedraagt.

De A. N. V. V. zal voortaan een subsidie ont
vangen, gelijk aan het bedrag, dat deze ver-
eeniging en de bij haar aangesloten vereeni-
gingen van andere zijde ontvangen, tot een
maximum van f 100.000.

De noodzaak, om op het gebied van de in
dustrialisatie nog meer te doen dan tot dus
verre, staat zonder meer vast. Krachtige in-
dustrialisatiepolitiek is een der middelen,
waarmede de regeering een bijdrage zal moe
ten leveren voor oplossing van de werkloosheid
In dit licht is een aangevraagde verhooging
van f 62.500 tot f 92.500 nog van uiterst be
scheiden aard. Er zal op moeten worden gere
kend, dat in de toekomst grootere bedragen
worden aangevraagd.

Uit de belangrijke stijging voor den winter
19371938 van het getal subsidie-aanvragen
voor cursussen over vrijwel alle onderdeelen
van den land- en tuinbouw is gebleken, dat de
belangstelling voor dit voor de kleinere land
en tuinbouwers zoo nuttige onderwijs meer en
meer toeneemt. De voor het jaar 1937 toege
stane gelden waren dan ook niet toereikend
om aan al deze aanvragen te voldoen, zoodat
het artikel bij suppletoire begrooting belang
rijk moet worden verhoogd.

Verwacht mag worden, dat aan alle vol
doende gemotiveerde subsidie-aanvragen voor
in den winter 1939-1940 te houden cursussen
zal kunnen worden voldaan.

Voor steunverleening aan kleine boerenbe
drijven wordt naar schatting ongeveer
f 3.500.000 noodig geacht. Om comptabele re
denen is het juister, dezen post pro memorie
op te nemen. Tevens wordt opgemerkt, dat de
ter zake gedane uitgaven te zijner, tijd geheel
door het landbouw-crisisfonds worden terug
betaald.

Voor 1938 zijn de kosten van de steunverlee
ning aan kleine tuinders begroot op f 600.000
of wel gemiddeld f 100 per kleine tuinder, daar
volgens de momenteele gegevens een aantal
van 6000 kleine tuinders kan worden verwacht.

Uitgaande van de veronderstelling, dat in
1939 een zelfde aantal onder de regeling zal
vallen, kan een zelfde bedrag als voor 1938
worden begroot, vermeerderd met de meerdere
kosten aan de B-tuinders, nu de regeling over
12 maanden zal loopen en niet over 7 maan
den, zooals in 1938, terwijl er rekening is ge
houden met verbeteringen, welke in overwe
ging zijn genomen.

Rekening houdende met het bovenstaande,
kan het totale bedrag gesteld worden op
f 810.000 of wel f 135 per kleine tuinder.

Aanvankelijk werd uitgegaan van de ge
dachte, dat er slechts 2000 kleine tuinders zou
den zijn, die in aanmerking komen voor dezen
steun. Tijdens den arbeid bleek, dat dit belang
rijk te optimistisch was bezien. Het aantal, dat
thans als basis dient, is 6000, terwijl het nog
de vraag is, of dit getal niet te klein is.

Het is gebleken, dat sommige dringende en
zeer belangrijke cultuurtechnische werken
niet tot stand kunnen komen met uitsluitend
een bijdrage in de arbeidsloonen. omdat:

le. of de verhouding tusschen loonkosten
en andere kosten te ongunstig is, zoodat het
ten laste van de belanghebbenden komende
aandeel te hoog wordt;

2e. o f de draagkracht van de belangheb
benden zóó gering is, dat een hoogere bijdrage
moet worden verleend;

Amsterdamsclie Melkhandel in
moeilijkheden.

Door het mond- en klauwzeer.

De gevreesde ziekte, het mond- en klauw
zeer. heeft zich de laatste weken in de om
geving van de hoofdstad zoo snel uitgebreid,
dat nog slechts met groote moeite voorzien
kan worden in de melklevering van Amster
dam. De melkproductie daalde door het in
treden der ziekte in de plaatsen, vanwaar de
melk geleverd moest worden aan Amsterdam,
tot minder dan vijftig procent. De koeien, die
aangetast zijn door het mond- en klauwzeer
en dat is op sommige plaatsen zelfs ne
gentig procent van den veestapel geven
niet meer dan twee Liter melk, tegen in nor
malen tijd zes tot zeven Liter. Op het oogen
blik kan men echter nog in de behoefte van
de Amsterdammers voorzien, door alle over-
melk, welke gebruikt werd voor de industrie-
melk, af te laten leveren aan den melk
handel via de algemeene vereeniging voor
melkvoorziening, terwijl voorts de crisis
melk centrale te 's Gravenhage er voor zorgt,
dat uit andere streken, die in normale om
standigheden aan de hoofdstad geen melk
mogen leveren, melk wordt aangevoerd.

Men hoopt intusschen, dat de toestand zich
spoedig zal wijzigen, temeer, omdat voor den
melkhandel deze ziekte een ernstige schade
post beteekent.

K. L. M. krijgt 547.800
subsidie.

Voor subsidie aan de K. L M. in 1939 is op de
begrooting van het Verkeersfonds een zelfde
bedrag uitgetrokken als voor de vier vooraf
gaande jaren, n.l. f 547.800.

3e. o f andere redenen van algemeen be^
lang pleiten voor een hoogere bijdrage dan
het loonbedrag.

Willen deze werken tot uitvoering kunnen
komen, hetgeen uit een oogpunt van blijven
de werkverruiming of meerdere vestigings
mogelijkheden of zelfs ter voorkoming van het
te niet gaan van werkgelegenheid van belang
kan zijn, dan dienen daarvoor zoo noodig mid
delen ter beschikking te zijn. Gewezen wordt
hierbij op de wenschelijkheid eventueel maat
regelen te treffen ter voorkoming van de ver-
zilting van polderwater op de Zuidhollandsche
eilanden, verbetering van de afwatering in
enkele deelen van Noord-Brabant, enz. Uitge
trokken is hiervoor een bedrag van f 100.600.

Het ligt in de bedoeling ook in 1939 aal in de
maat van 2528 cM. van de visschers af te
nemen, om deze pootaal daarna weder uit te
zetten in de wateren, waarin daaraan be
hoefte bestaat.

De tot den middenstand behoorende am
bachtslieden en kleine industrieelen kunnen
wat hun credietbehoefte betreft op het
oogenblik in niet voldoende mate worden ge
holpen. De Nederlandsche Middenstands-
bank houdt zich .bezig met het kortloopende
middenstandscrediet en de maatschappij voor
industriefinanciering met het langloopende
industrieele crediet. Aan soortgelijke lang
loopende credietmogelijkheden, op zuiver za-
kelijken grondslag, als de maatschappij voor
industriefinanciering aan de groot- en mid
denindustrie verleent, is ook bij de ambachts
lieden en kleine industrieelen een sterke be
hoefte. Het apparaat van de maatschappij
voor industriefinanciering is hierop niet in
gesteld. De minister heeft gemeend hiervoor
een post van f 500.000 op zijn begrooting te
moeten brengen. De bedoeling is dus aan
ambachtslieden en .kleine industrieelen lang
loopende credieten te verschaffen voor het
aanschaffen van machines en verbetering
hunner outillage in het algemeen. Voor de
uitvoering zal gebruik gemaakt worden van
het apparaat van de Nederlandsche Midden-
standsbank.

Motorrijder bij botsing levens
gevaarlijk gewond.

Woensdagavond om 7 uur wilde op den
Rijksweg 's-HertogenboschTilburg een mo
torrijder die ter hoogte van Helvoirt een ga
rage kwam uitrijden, den weg oversteken. ~Op
hetzelfde moment naderde uit de richting
's-Hertogenbosch een personenauto. De be
stuurder kon een aanrijding niet meer voor
komen. De motorrijder werd een eind weg
geslingerd en bleef met ernstige inwendige
kneuzingen en gebroken beenen liggen. Óp
advies van een geneesheer werd het slacht
offer naar het groot ziekengasthuis te 's-Her
togenbosch overgebracht. Zijn toestand is
hoogst zorgwekkend.

Het motorrijwiel werd geheel vernield, ter
wijl de auto slechts lichte schade opliep.

MOEILIJKHEDEN VOOR DE POST MET
BRIEVEN IN VENSTERENVELOPPEN.

De persdienst van de P.T.T. verzoekt het vol
gende mede te deelen.

Herhaaldelijk geven briefomslagen met door
schijnend adresvlak (z.g. vensterenveloppen)
moeilijkheden bij de postale sorteering, door
dat het venster niet voldoende doorzichtig is,
het adres met potlood is geschreven of niet juist
onder het venster past e.d.

De afzenders van brieven met vensterenve
loppen zullen goed doen aan zeer duidelijke
adresseering hun aandacht te besteden willen zij
niet het risico loopen, dat hun brieven vertra
gen. Men bedenke daarbij dat de briefpostsor-
teering voor een groot deel bovendien bij kunst
licht moet geschieden.

Werkloosheid iets toegenomen.

Cijfers over de week van 510 Sept.

De directeur van den rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeids
bemiddeling deelt mede, dat blijkens
hem door het Centraal Bureau voor de
statistiek verstrekte gegevens, in de
week 5 t.m. 10 September 1938 bij ge
subsidieerde vereenigen met werkloo-
zenkas waren aangesloten 565.535 per
sonen (waaronder 75.285 landarbei
ders).

Van de 490.250 verzekerden buiten de
landarbeiders was het werkloosheids
percentage 22.2 (in de vorige verslag-
week, 22 t.m. 27 Augustus 1938, was dit
percentage 22.1).

In de eerste verslagweek van Sep
tember was het werkloosheidspercen
tage voor verzekerden (zonder landar
beiders) in de laatste jaren als volgt:

1932 26.7

1933 24.5

1934 26.4

1935 29.8

1936 30.9

1937 23.—

1938 22.2

Op 10 September 1938 waren bij de
organen der openbare arbeidsbemid
deling ingeschreven 322.342 werkzoe
kenden, waarvan 304.415 werkloos wa
ren.

ff

De lijfspreuk van Boerhaave.

Morgen is het 200 jaar
geleden dat de groote
Nederlandsche geleerde
stierf.

IERMANNUS Boerhaave, de be
roemde Nederlandsche genees
kundige uit de eerste helft van
de 18de eeuw, werd den Sisten De
cember 1668 te Voorhout hij Leiden
geboren en overleed den 23sten Sep
tember 1738. Morgen zal men dus zijn
200sten sterfdag herdenken.

„Simplex sigïllum ven", eenvoud is
het kenmerk van het ware, zoo luidde
zijn lijfspreuk en heel zijn leven werd
door die drie woorden gekenmerkt.

Het was niet alleen de geneeskunde, waarin
hij uitblonk. Ook scheikunde, plantkunde,
Latijn, theologie, natuur- en wiskunde be-
heerschte hij volkomen, maar het blijft de
arts Boerhaave, die door het nageslacht het
diepst wordt vereerd. Als zoodanig behoort hij
tot de beroemdste van alle tijden; zelden vindt
men zóó in één persoon de hoedanigheden
vereenigd, die een goeden geneesheer sieren.

Theologisch student.

Het klinkt wel eenigszins vreemd, dat de
man die eens zou uitblinken in de geneeskun
de, aanvankelijk tot predikant werd opgeleid.
In dit geval schikte de jonge Boerhaave zich
meer naar den wensch van zijn vader, predi
kant te Voorhout, dan dat hij roeping voelde
voor zijn ambt. Zijn verlangen bleef de ge
neeskunde, vooral toen hij er in geslaagd was
bij zich zelf een pijnlijke aandoening in de
linkerzij te genezen.

Toen hij den titel van doctor in de wijsbe
geerte had verkregen, begon hij de ontleed
kundige lessen bij te wonen, legde zich toe
op de botanie en eveneens op de scheikunde.
In Juli 1693 promoveerde hij als geneesheer.

Toch zou Boerhaave misschien nog predi
kant zijn geworden, wanneer hij niet door een
onvoorzichtige uitlating zichzelf hiertoe de
kans had ontnomen. In de trekschuit had een
van zijn medereizigers hevig afgegeven op de
leer van Spinoza, die door de curatoren dei-
Universiteit als zeer gevaarlijk was veroor
deeld.

Boerhaave meende te moeten vragen of de
man wel ooit iets van Spinoza had gelezen en
deze vraag deed natuurlijk de verdenking rij
zen, dat hij met Spinoza's leer sympathiseerde.
Boerhaave begreep, dat deze verdenking vol
doende was om hem als predikant ongewenscht
te maken en hij besloot voorgoed van het ambt
af te zien

Hoogleeraar.

Nadat Boerhaave zich als geneesheer te
Leiden had gevestigd, kreeg hij al spoedig een
tijdelijke benoeming tot lector, en de gelde
lijke vergoeding hieraan verbonden kon hij
zeer goed gebruiken, omdat hij als jong arts
nog niet veel te doen had.

Zijn lessen trokken de aandacht, hij werd

meer bekend en in 1703 ontving hij van de
Groningsche universiteit het verzoek daar
scheikunde en ontleedkunde te komen docee-
ren. Boerhaave bleef Leiden echter trouw en
in 1709 werd hij opvolger van Hotton. den
hoogleeraar in de genees- en kruidkunde.

Bijna 30 jaar heeft Boerhaave dit ambt ver
vuld. Uit alle landen der beschaafde wereld
stroomden leerlingen toe om den beroemden
meester de geneeskunde te hooren verklaren.
In het voormalige Nonnen-Convent achter
de Vrouwe-Kerk verdrongen zich studenten
en doctoren om zijn lessen bij te wonen.

Ook de zieken buiten onze grenzen riepen
zijn hulp in: de koning van Pruisen, paus
Benedictus XIII, prins Eugenius van Savoye
en anderen hebben zich tot Boerhaave om
raad gewend. Czaar Peter heeft eens twee uur
geduldig moeten wachten, alvorens hij tot
den beroemden man werd toegelaten.

Zijn laatste college gaf hij 11 Maart 1738.
De kwaal waaraan hij lijdende was, nam op
onrustbarende wijze toe en een half jaar latei-
werd hij begraven in de St. Pieterskerk te
Leiden. Het standbeeld, dat de stad Leiden
voor haar beroemden burger heeft opgericht
heeft thans een plaats gevonden bij het
nieuwe Academisch- of Boerhaave Zieken
huis.

Boerh.

aave s

kracht.

pïJ AAST zijn kunde en ontzaggelijke kennis,
- was het vooral Boerhaave als mensch, die
eerbied en bewondering afdwong. Zijn zede
lijk overwicht was een krachtige factor bij het
genezingsproces. Hij scheen te beschikken
over middelen om diep in de ziel van zijn pa-
tienten door te dringen en hun gebreken en
zwakheden te ontdekken. Alleen de suggestieve
kracht van zijn woorden was voldoende om
de zenuwtoevallen welke onder de weezen te
Katwijk heerschten te doen ophouden door de
bedreiging, dat hij elk kind, dat niet in staat
zou blijken zich tegen de aanvallen te ver
zetten, met een gloeiend ijzer in het gezicht
zou brandmerken.

De Boerhaave's behoorden oorspronkelijk tot
een Leidsche poortersfamilie. Zijn vader Jaco
bus B. was, zooals we reeds hebben gezegd,
predikant te Voorhout en zijn moeder Hagar
Daelder, dochter van een Amsterdamschen
koopman, wordt als een uitstekende vrouw
geroemd.

Hermannus Boerhaave trouwde op betrek
kelijk laten leeftijd 41 jaar met Maria
Drolenveaux. Eerst wilde hij financieel vol
komen in staat zijn een gezin te stichten. Het
was 'n zeer gelukkig huwelijk; Boerhaave was
een vriendelijk huisvader en echtgenoot. De
eenige schaduw van deze echtverbintenis
was, dat van de vier kinderen, welke er uit
werden geboren, drie op jeugdigen leeftijd
stierven en alleen met zijn vrouw en dochter
bewoonde hij langen tijd zijn fraaie bezitting
„Poelgeest" tusschen Leiden en Haarlem. Zijn
practijk bracht hem een groot vermogen op
en hij liet zijn consulten goed betalen. Hij was
zuinig van aard en hij kende geen grooter ge
noegen dan na zijn arbeid in zijn huiselijken
kring te verblijven, brieven te schrijven of
met zijn vrienden en gasten den tuin te be
wonderen. Boerhaave was een goed mensch,
een groot geleerde en een geneeskunste
naar in den besten zin des woords.

W. S.

Opbrengst motorrijtuigen- en rijwielbelasting
zal waarschijnlijk hooger zijn.

Aan de toelichting tot de begrooting van het
Verkeersfonds wordt het volgende ontleend.

De uitkeering aan het Verkeersfonds kon van
f 32.184.956 teruggebracht worden tot
f 29.726.550, een verlaging alzoo met bijna 2.5
millioen gulden. Deze gunstige omstandigheid is
te danken aan het feit, dat de dekking van het
bedrijfsverlies van de N.V. Ned. Spoox-wegen,
voor 1938 op f 31.00.000 geraamd, voor 1939
aanzienlijk lager kon worden gesteld, nl. op
f 22.000.000. De exploitatiekosten en lasten
zullen vermoedelijk f 29.000.000 en f 91.000.000
bedragen of samen f 120.000.000. De ontvang
sten worden geschat op f 97.000.000, terwijl de
overige baten worden begroot op f 1.200.000.
Dat diens ondanks de uitkeering aan het Ver
keersfonds slechts rond 2.5 millioen lager is dan
voor 1938, moet worden toegeschreven aan de
omstandigheid, dat de uitgaven, uitgetrokken
onder de afdeelingen der begrooting: tramwe
gen, waterwegen, scheepvaart, toezicht op het
vervoer van ontplofbare stoffen, landwegen en
luchtvaart alle hooger geraamd moesten wor
den dan de voor 1938 op die afdeelingen toe
gestane bedragen.

Dientengevolge beloopt het eindcijfer van de
totale uitgaven van het departement van Wa
terstaat op den gewonen dienst f 65.982.697 te
gen f 67.379.319 in 1938.

Wat de inkomsten aangaat moge dienen, dat
die voor alle afdeelingen, op een enkele na, hoo
ger konden worden geraamd. Slechts de inkom
sten van de afdeeling spoorwegen moesten
f 163.605 lager gesteld worden. Van beteekenis
is hier de veel hoogere raming der inkomsten
van de afdeeling landwegen t.w. f 34.816.386
tegen f 33.731.760 in 1938, alzoo meer f 1.084.626.
Deze vei-hooging schijnt gerechtvaardigd met
het oog op de verwachting, dat de motorrijtui
gen- en rijwielbelasting in 1939 meer zal op
brengen dan in 1938, nl. 1 millioen gulden. Voor
de eerste maal is bovendien een bedrag opge
nomen als opbrengst van de voertuigbewijzen.

De opbrengst van de motorrijtuigenbelasting
wordt voor 1939 geraamd op f 23.750.000 en van
de rijwielbelasting op f 8.250.000, dat is tezamen
f 32.000.000. Na aftrek van de ook in vorige ja
ren in rekening gebrachte 4 pet. voor percep
tiekosten der belastingen wordt als zuivere op
brengst een bedrag van f 30.720.000 geraamd.
Bij deze opbrengst zal overeenkomstig de wet
tot instelling van een verkeersfonds, zooals die
thans luidt, voor de rijkswegen in 1939 ten
minste f 9.216.000 moeten worden besteed en
zullen ten behoeve van de provinciale en ter
tiaire wegen uitkeeringen moeten worden ge
daan tot bedragen van rond f 8.362.700 en
f 2.389.400.

Voor de rijkswegen wordt in deze begrooting
in totaal f 35.880.000 aangevraagd, waarvan op
den kapitaaldienst f 26.664.000. Het wettelijk
minimum is derhalve geheel op den gewonen
dienst uitgetrokken.

Bij de samenstelling van deze ontwerp-be-
grooting is met het werkprogramma, dat voor
de voltooiing van het wegennet is opgemaakt,
zooveel mogelijk rekening gehouden. In het bij
zonder is aandacht geschonken aan spoedige uit
voering van die werken, waaraan de behoefte
het grootst is. Teneinde zooveel mogelijk aan
den eisch van een snelle uitvoering dier werken
te kunnen voldoen, is, behalve op den gewonen
dienst,, ook op den kapitaalsdienst een belang
rijk grooter bedrag (f 6.664.000) meer dan voor
1938 uitgetrokken.

Op deze" ontwerpbegrooting worden gelden
aangevraagd voor den bouw va neen tunnel bij
Velsen.

Wegen in Noord-Holland.

De bestaande rijksweg no. 2, gedeelte Amster
damAbcoude, zal nog voorloopig tot de tot
standkoming van den nieuwen rijksweg no. 2,
voor het doorgaande verkeer moeten dienen,
maar ook daarna door een belangrijk plaatse
lijk en toeristenverkeer worden gebruikt. Ook
het rijwielverkeer naar de dorpen in de Vecht
streek en het Abcoudermeer zal belangrijk blij
ven. Het is daarom gewenscht het reeds tot
K.M. 7.800 aanwezige rijwielpad tot Abcoude
door te trekken en verder een bocht in den weg
te verbeteren. Voor een en ander is een bedrag
van f 225.000 uitgetrokken.

Ten aanzien van weg no. 1, gedeelte Amster
damLaren wordt het volgende medegedeeld:

In 1937 is met de verbetering van de traverse
te Diemen begonnen, terwijl verwacht wordt
dat de verbetering in den loop van 1940 vol
tooid zal kunnen zijn. Voor de voortzetting van
de verbeteringswerken in 1939 is daarom een
bedrag van f 500.000 uitgetrokken. Het ligt in
het voornemen zoo mogelijk het wegvale van
een nader te bepalen punt beoosten Diemen tot
het aansluïtingspunt met den nieuwen weg
Eemnes-Hoevelaken kruisingsvrij te maken.
Een plan in dien geest wordt thans uitgewerkt.
Ten einde na vaststelling van dit plan zoo spoe
dig mogelijk tot uitvoering daarvan te kunnen
overgaan, wordt een bedrag van f 1.000.000
aangevraagd.

Het bestaande gedeelte van den rijksweg no.
1 (AmsterdamLaren) tusschen den Amstel en
de Hartveldsche brug voldoet niet aan de
eischen, w'elke aan een met het oog op het door
gaande verkeer hoogst belangrijken weg moeten
worden gesteld, terwijl verbetering daarvan
zeer kostbaar zou zijn, zonder dat een doel
matige weg zou kunnen worden verkregen. Met
de gemeente Amsterdam is overeenstemming
verkregen over een regeling, volgens welke de
gemeente bedoeld rijksweggedeelte zonder ver
goeding in beheer en onderhoud zal overne
men, nadat zij eerst een nieuw wegvak zal heb
ben gemaakt tusschen het voorplein van het
Amstel-station nabij de Weesperzijde en de
Hartveldsche brug. in de kosten van aanleg van
bedoelden nieuwen weg, welke bij de gemeente
in beheer en onderhoud zal komen, zal door het
rijk dan een bedrage van f 1.450.000 zijn te ver-
leenen, waarvan f 1.000.000 wordt aangevraagd
op den kapitaaldienst.

Wegen in Zuid-Holland.

Voor de verbetering van den rijksweg no. 4
tusschen den Deyl en het Haagsche Schouw,
waartoe op den gewonen dienst van de begroo
ting voor 1938 gelden zijn uitgetrokken ten be
hoeve van grondaankoop, wordt een bedrag van
f 250:000 aangevraagd om een begin met de uit
voering van de werken te kunnen maken.

Overigens is voor diverse plaatselijk verbete
ringswerken op de wegen nos. 4, 8, 11, 19 en
20, gedeelte LoosduinenNaaldwijk, op den ge
wonen dienst in totaal f 575.000 uitgetrokken.

Voor vervanging van de Hoornbrug bij Rijs
wijk door een nieuwe brug, waarmede in 1938
wordt aangevangen, wordt het in 1939 noodig
geachte bedrag groot f 600.000 op den kapitaal
dienst aangevraagd.

Met de provincie Zuid-Holland is een over
eenkomst gesloten voor verbetering van den
provincialen weg WassenaarKatwijkNoord-
Hollandsche grens met een nieuw wegvak Was
senaarScheveningen in verband waarmede op
de begrooting voor 1938 reeds een bedrag van
f 100.000 werd toegestaan. Voor betaling van
het rijksaandeel over 1939 in de kosten van deze

verbetering wordt op den kapitaaldienst een be
drag van f 300.000 uitgetrokken.

Bruggen over de groote
rivieren.

De uitgaven voor den bouw van bruggen over
de groote rivieren, het onderhoud van de ge
reedgekomen overbruggingen en den aanleg van
toeleidende wegen worden voor 1939 geraamd
op f 9.410.000.

Het bezoek van de Koninklijke
Familie aan de hoofdstad, dat in ver
band met de ziekte van H.K.H. Prinses
Juliana, negen dagen langer heeft ge
duurd dan oorspronkelijk vastgesteld,
is thans ten einde.

Woensdagmiddag om ruim kwart
over één, nadat in de ochtenduren het
Prinselijk Paar de reis naar zijn resi
dentie had aanvaard, is ook H.M. de
Koningin van het Paleis op den Dam
vertrokken om zich eveneens naar
Soestdijk te begeven.

Tegen één uur reed aan de Damzijde van
het Paleis een hofauto voor, welke feit op dit
drukke tijdstip het publiek, dat begreep dat
de Koningin zou uitrijden, van alle kanten
deed toestroomen. Voor de „kleine steentjes"
werd onmiddellijk een politieafzetting tot
stand gebracht. Met groote belangstelling
volgde men de laatste toebereidselen voor het
vertrek. Er werden koffers in de auto geladen
en dit was voor de omstanders een teeken,
dat de Koningin thans voor goed de stad zou
verlaten. Hoewel het zacht regende, werd de
kap van den wagen neergelaten. Even later
stapte de Koningin, die vergezeld was door een
hofdame in de auto. Zij was gekleed in een
donkergrijze bontmantel metlicht-grijzen hoed.
Toen de auto, die geëscorteerd werd door
twee motoragenten en gevolgd door een wa
gen van de rijkspolitie, wegreed, steeg uit de
menigte een luid gejuich op, dat de Koningin
met een wuivend gebaar beantwoordde. De
hofauto zwenkte de Mozes- en Aaronstraat in
om via de Paleisstraat nog even op den Dam
terug te keeren,, waarna het Rokin werd in
geslagen en de stad in oostelijke richting
werd verlaten. Op het moment dat de Lands
vrouwe het Paleis verliet, werd de koninklijke
standaard, die zestien dagen lang van Daniel
Stalperts-koepel fier had gewapperd, inge
haald. Het paleis, dat zich de afgeloopen
weken in zulk een groote belangstelling van
de Amsterdamsche bevolking en van duizen
den niet-stadgenooten mocht verheugen, had
zijn gewone aanzien herkregen.

Mr. Van Sehaik weer voorzitter
der Tweede Kamer.

Bij Koninklijk besluit van 20 September
1938, is benoemd tot voorzitter van de tweede
Kamer der Staten-Generaal voor het tijdvak
der tegenwoordige zitting mr. J. R. H. van
Sehaik, lid van die Kamer.

W erkloosheidssubsidiefonds.

In 1939 geen afneming der
werkloosheid.

Begin 1938 toont zes procent minder
zorggevallen dan 1937.

Aan de Memorie van Toelichting op de be-
grootïng van het werkloosheids-subsidiefonds
wordt ontleend:

Bij het opmaken van de begrooting is de re
geering er van uitgegaan, dat de werkloosheid
in 1939 ongeveer van gelijken omvang zal zijn
als in 1938. De eerste maanden van 1938 ver-
toonen, vergeleken met 1937 een verbetering,
die tot uitdrukking komt in een afname van
het aantal zorggevallen met rond 6 pet. aange
nomen is, dat deze verbetering gedurende het
jaar 1938 in ongeveer gelijke verhouding zal
zichtbaar blijven. Voor het verloop van het
werkloosheidscijfer voor 1939 moet ev«ra
thans nog een afwachtende houding wofPen
aangenomen, weshalve noch met verbetering,
noch met verslechtering rekening is gehouden
Blijkens de jongste gegevens zal het jaar 1937
wegens gewone bijdragen volgens de schaal
daaronder begrepen de bijdragen in de gemeen
telijke kosten van controle een bedrag van
1' 96 millioen vorderen. Bij een vermindering
der werkloosheid met 6 pet. zou voor 1938, on
der overigens gelijk gebleven omstandigheden,
op een evenredige verlaging der gemeentelijke
uitgaven kunnen gerekend worden, d.w.z. op
een verlaging van 6 pet. van rond f 125 mil
lioen, uitmakende f 7.5 millioen. Als punt van
uitgang voor de raming voor het dienstjaar 1939
kan mitsdien genomen worden f 96 millioen,
verminderd met f 7.5 millioen of rond
f 88.500.000.

Voorts moet rekening worden gehouden met
een aantal overheidsmaatregelen, die na 1937
getroffen zijn en die eenige correcties op dit
cijfer noodzakelijk maken:

le verbetering der steunregeling, zooals door
verhooging der brandstoffen toelage, verhooging
van het maximum steunbedrag, gedeeltelijke
vrijlating van gezinsinkomsten f 1.700.000

2e uitbreiding der werkverschaffing f 2.000.000
3e. bijsteun aan kleine boeren f 3.150.000
4e. steun aan kleine tuinders f 1.560.000

Voor 1939 moet het bedrag der gewone bij
dragen dan ook gesteld worden op rond
f 97.000.000.

De regeering verwacht een totale behoefte
aan bijzondere bijdragen tot een bedrag van
rond f 26.250.000. Op den gewonen dienst van
het fonds is daarvoor f4.651.000 beschikbaar.
Het restant ad f 21.599.000 is geraamd op den
kapitaaldienst als voorschot, in de plaats tre
dend van een bijzondere bijdrage.

De regeering acht het oogenblik nog niet ge
komen om voorstellen te doen voor dekking
van het nadeelig saldo van de diensten 1935
en 1936. Zij zou daarvoor een tijdstip willen af
wachten, waarop zij zich een duidelijker beeld
zal kunnen vormen van de middelen en ver
plichtingen van het fonds in de eerstkomende
jaren.

De gewone dienst sluit met een nadeelig slot
van f 19.144.816.50.