P.T.T. moet in 1939 weer
8.5 millioen winst
opbrengen.
Eindigende heffingen
eindigen nog nief.
KREYMIIORG
Landbouwcrisisfonds rekent in 1939
op een tekort.
Debat over Adres
van Antwoord.
Nog verder gaande vlootversterking.
Regeling van werk
zaamheden.
VRIJDAG 23 SEPTEMBER 1938
HAARLEM'S D A G B
LAD
3
Zelfde bedrag als dit jaar.
In 1945 telefoon geheel
geautomatiseerd.
In de begrooting van het staatsbedrijf der
Posterijen, Telegrafie en Telefonie is, even
als in die voor het jaar 1938, een winst ge
raamd van f 8.500.000. De minister acht,
gezien den algemeenen economischen toe
stand, het tariefspeil van het bedrijf in het
algemeen bevredigend,. SLechts op enkele
punten vooral op het gebied der tarieven
voor het verkeer met het buitenland is het
gewenscht nog eenige aanpassing aan te
brengen aan het algemeene tariefspeil. Hoe
wel de economische opleving, welke eind 1936
inzette, thans niet onbelangrijk is afgeno
men en zelfs sommige con junc-tuur-indices
eenigen teruggang doen zien, kan de ont
wikkeling van het bedrijf der posterijen, tele
grafie en telefonie over het geheel gunstig
genoemd worden, ook al is bij de onderdee-
len telegrafie en telefonie, voor wat het inter
nationaal verkeer betreft, sinds het 4e kwar
taal 1937 een vrij belangrijke verkeersver-
mindering te constateeren. Daartegenover
doen zich de stimuleerende invloeden van
tariefsverlagingen en telefoon-automatisee
ring gelden.
De totalen der lasten en baten opgenomen
in deze begrooting zijn f 2.202.000 hooger dan
de overeenkomstige cijfers van de begrooting
1938. De hoogere raming der lasten is een ge
volg van de uitbreiding van het verkeer, als
mede van hoogere afschrijvingslasten door
de kapitaalsinvesteeringen, welke in verband
met de versnelling van de automatiseering
der telefonie noodig zijn.
Wat het telefoonverkeer betreft, wordt ver
wacht, dat omstreeks 1945 alle interlocale ge
sprekken automatisch tot stand kunnen wor
den gebracht.
Voor het luchtvervoer is f367.000 minder
uitgetrokken als gevolg van de voorgenomen
verlaging van de vervoersvergoeding in het
Europeesche verkeer van goudfrs. 6,op
goudfrs. 2,50 per K.G. en van het niet opne
men van een bedrag voor verkeer met West
Indië, aangezien het niet waarschijnlijk
wordt geacht, dat tot het instellen van dezen
dienst zal worden overgegaan.
Voor 1939 is op den kapitaaldienst in totaal
uitgetrokken f 21.125.000 tegenover een ra
ming voor 1938 van f 14.746.000, derhalve voor
1939 f 6.379.000 meer. De oorzaak van deze
belangrijk hoogere raming is voornamelijk
gelegen in de automatiseering der telefoon
netten, welke voor zoover mogelijk, in ver
sneld tempo wordt uitgevoerd.
Overbrengen van dringende
boodschappen.
In sluitingstijd der telegraafkantoren.
In geval men een dringende boodschap
heeft voor iemand, die niet telefonisch be
reikbaar is, terwijl de telegraafdienst in diens
woonplaats gesloten is, dan kan worden ge
tracht de tusschenkomst van den op de plaats
van bestemming wonenden directeur, kan
toor-, of stationhouder in te roepen. Daarvoor
zijn door den aanvrager van het gesprek de
normale gesprekskosten verhoogt met een
vergoeding van 50 cent overdag (7.3022.30)
of van f l 's nachts (22.307.30) verschul
digd, indien de boodschap kan worden over
gebracht.
JUBILEUM ONDERSTATIONSCHEF
AMSTERDAM C.S.
De niet alleen bij het spoorwegpersoneel,
maar ook bij het reizend en verzendend pu
bliek zeer geziene onderstationschef van Am
sterdam C.S., de heer C. C. J. E. van Riet zal
Maandag 26 September a.s. den dag her
denken, waarop hij voor 40 jaar in dien§t van
de Spoorwegen trad.
De jubilaris trad als leerling-klerk te Sant
poort in dienst van de H.IJ.S.M. Na Santpoort
stond hij achtereenvolgens te Hoorn, Zaan
dam, Haarlem goederenstation, Haarlem per-
sonenstation. In 1932 werd hij tot ondersta
tionschef 2e kl. te Amsterdam C.S. benoemd.
In 1936 volgde zijn promotie tot onderstations
chef le klasse.
De heer Van Riet heeft onder meer gewerkt
aan de totstandkoming van den B.A.N.S., zoo
dat kan worden gezegd, dat hij niet alleen
met hart en ziel in het belang van de Spoor
wegen, maar ook in het belang van zijn dienst-
broeders heeft gewerkt.
Verlenging voor drie jaar
voorgesteld.
De minister van financien heeft thans in
gediend het in de millioenen-nota aangekon
digde wetsontwerp in zake verlenging van
een aantal heffingen.
De strekking van het wetsontwerp is, den
duur van de werking van een aantal belas
tingen welke slechts tot 1 Januari 1939 of tot
1 Mei 1939 zouden worden geheven, met 3
jaren te verlengen. De gelden, 'uit deze hef
fingen verkregen, kunnen nog niet worden
gemist en het laat zich aanzien, dat hierin
in de eerstkomende jaren nog geen verande
ring zal komen.
Het ontwerp heeft betrekking op
de verdedigingsbelastin I, de cou
ponbelasting, de belasting van de
doode hand, de tijdelijke verhooging van den
tabaksaccijns, en de opcenten op de grond
belasting' (gebouwde eigendommen), de in
komstenbelasting, de vermogensbelasting, de
dividend- en tantiemebelasting. bepaalde ze
gel- en registratierechten, de rechten van
successie, van overgang en van schenking,
den gedistilleerdaccijns, den suikeraccijns en
den wijnaccijns.
Penningmeester verduisterde
34.000.
Drie jaar gevangenisstraf gerequireerd.
Begin Maart j.l. meldde zich bij de politie
aan de 57-jarige H. S., die verklaarde een
bedrag van vele duizenden guldens te hebben
verduisterd als penningmeester van de fe
deratie van Handels- en Kantoorbedienden-
vereenigingen in Nederland.
Regelmatig had hij gelden aan de aan zijn
zorgen toevertrouwde kas onttrokken en ten
eigen bate aangewend.
Deze ontrouwe penningmeester beheerde
zoowel de gelden van den Bond van Handels-
en Kantoorbedienden in Nederland als die van
de Federatie van Handels- en Kantoorbe
dienden.
Bij onderzoek bleek aan de gelden van de
Federatie een bedrag van ruim f 34.000 te ont
breken. Het geld was door den penningmeester,
die een salaris van f 5300 genoot, op minder
fraaie wijze besteed.
Donderdag stond de man, die van zijn aan-
;ifte af in voorarrest zit, terecht voor de vijfde
kamer der Arr. Rechtbank te Amsterdam.
Verdachte legde ook thans ter zitting, een
volledige bekentenis af.
Hij verklaarde drie vijfde van zijn pensioen,
dat hij van de Algemeene krijgt en dat f 3000
bedraagt, te zullen afstaan om de schade te
vergoeden.
De officier van justitie noemde het misdrijf
hoogst ernstig en ergerlijk, temeer daar verd.
het volste vertrouwen genoot.
Meer dan 10 jaar lang bedroog verd. zijn
vereeniging, waarvan hij bestuurder was en
duizenden zette hij in drank om.
Spr. vorderde wegens verduistering een ge
vangenisstraf voor den tijd van drie jaar.
Ouderwijzer ging inbreken.
Nadat zijn wachtgeld was geëindigd.
Een 28-jarige onderwijzer, die vóór zijn ar
restatie te Hilversum woonde, had zich voor
de vijfde kamer der Amsterdamsche rechtbank
te verantwoorden. Niet minder dan vier inbra
ken, gepleegd in April en Mei j.l. te Hilversum,
zijn hem ten laste gelegd.
De jongeman is geruimen tijd bij het lager
onderwijs werkzaam geweest, tenslotte werd
hij als boventallige leerkracht op wacht
geld gesteld, een wachtgeld, dat in het begin
van dit jaar teneinde liep. De onderwijzer nam
zijn intrek bij zijn moeder, een weduwe, die
van een klein pensioen rond moet komen en
die te Hilversum woont. Hij solliciteerde links
en rechts, doch het gelukte hem niet een be
trekking te vinden.
Tenslotte nam hij zijn toevlucht tot mis
drijven. Verdachte legde een volledige beken
tenis af.
Een psychiater bracht zijn rapport uit, waar
in hij concludeerde tot verminderde toereke
ningsvatbaarheid van den verdachte.
De officier, van justitie vorderde een gevan
genisstraf van vier maanden en ter beschik
king stelling van verdachte van de regeering
om van harentwege te worden verpleegd voor
den tijd van twee jaar.
Fröbelscholen te Rotterdam
worden Maandag heropend.
De burgemeester van Rotterdam heeft thans
besloten, dat de sluiting der scholen voor
voorbereidend lager onderwijs alsmede die van
de kinderbewaarplaatsen alhier op Maandag
26 September zal eindigen.
WAAHBORG-KLEEDING
alléén bij
(Adv. Ingez. Med.)
Voordeelig slot gewonen dienst over 1938 op
f4 millioen geraamd.
Crisismaatregelen kunnen nog
niet gemist worden.
Aan de Memorie van Toelichting op de be
grooting van het landbouwcrisisfonds wordt het
volgende ontleend.
De marktprijzen van de crisisproducten zijn
thans nog allerminst gestabiliseerd en de toe
komst blijft zeer vele onzekerheden bieden.
Liet de prijsontwikkeling zich in den aanvang
van 1937 gunstig aanzien en kon in verband
daarmede tot afschaffing van verschillende
maatregelen en verlaging van heffingen worden
overgegaan, het verloop der prijzen gedurende
het begin van dit jaar heeft teleurstelling ge
geven, zoodat het niet mogelijk was op den
ingeslagen weg van vermindering der crisislas-
ten voort te gaan.
Aan de vereenvoudiging der crisismaatregelen
acht de minister groote voordeelen verbonden
en zijn streven blijft er op gericht deze, waar
mogelijk, door te voeren, ook ten einde de aan
den handel opgelegde belemmeringen zooveel
mogelijk te verminderen.
De gunstige prijsontwikkeling voor de boter
maakte het mogelijk ook de regelingen voor dit
product aanmerkelijk te vereenvoudigen, doch
zou ook de boterprijs zich wederom in sterk
dalende lijn gaan bewegen, dan zal het zeer las
tig vallen eenerzijds den richtprijs te handha
ven en anderzijds de financieele positie van het
fonds niet in gevaar te brengen.
Een geleidelijke liquidatie der crisismaatre
gelen zal slechts mogelijk zijn bij opgaande con
junctuur.
De prijsdaling van tal van producten gedu
rende den laatsten tijd doet dan ook verwach
ten, dat de crisismaatregelen voorloopig nog niet
gemist zullen kunnen worden. Integendeel, blijft
deze beweging aanhouden, dan zullen wellicht
heffingsverhoogingen en wederinvoering van
steunmaatregelen tot het onvermijdelijke gaan
behooren. De daling van de zetmeelprijzen
maakte het reeds noodzakelijk de zetmeel hef
fing te verhoogen, terwijl in verband met de
slechte vlasprijzen vóór den oogst 1938 bereids
een nieuwe steunregeling is ingevoerd.
De minister blijft er naar streven de over
name van verschillende regelingen door de be-
drijfsgenooten te bevorderen.
Het voordeelig slot van den gewonen dienst
1938, dat aanvankelijk op f 2.000.000 geraamd
was, wordt voornamelijk als gevolg van de gun
stige uitkomsten van 1937 thans op f 4.000.000
geraamd, hetgeen ook in het onderhavige ont
werp is opgenomen. Het voordeelig slot van den
POLITIEKE BESPREKINGEN
MAAKTEN HEETHOOFDEN.
Schot op politie-agent gelost.
DADER ZELF DOOR SCHOT IN DE KNIE
GETROFFEN.
Donderdagavond omstreeks negen uur stond
een aantal personen voor een der couranten-
bureaux op de Nieuwe Zijds Voorburgwal te
Amsterdam de politiek van den dag te bespre
ken.
Aangezien de debatten voor de omgeving
hinder opleverden, maande een agent van
politie de debaters aan door te loopen.
Een ongeveer 30-jarige man wilde hieraan
niet voldoen en maakte zich zoo kwaad dat
hij een revolver trok en een schot op den
agent loste. Vervolgens maakte hij zich uit
de voeten.
De agent, die gelukkig niet getroffen werd,
trok daarop zijn revolver en loste een schot
op den vluchteling, die in de knie werd ge
raakt.
De man werd naar het Binnengasthuis ver
voerd, waar hij werd verbonden. Vervolgens
werd hij naar het bureau Warmoesstraat ge
bracht en aldaar ingesloten.
dienst 1939 wordt op f 4.598.000 geraamd.
De minister is van meening, dat het met het
oog op de onzekere positie en de dalende ten-
denz van de prijzen noodzakelijk is een derge
lijke reserve van c.a. f 4.500.000 ter beschikking
te houden.
De geheele dienst van het fonds sluit met een
nadeelig saldo van f 382.000, bestaande uit een
voordeelig slot van den gewonen dienst van
f 4.598.000 en een nadeelig slot van den kapi
taaldienst van f 4.980.000.
EERSTE KAMER.
Toch goedgekeurd.
DIEN HAAG Donderdag.
Mr. v. Vessem (nat. soc.) had staats
rechtelijke en politieke bezwaren tegen het
heden in debat gekomen adres van antwoord
op de Troonrede. Eigenlijk scheen hij 't ver
keerd te vinden, dat de Troonrede een stuk
is, dat niet zoozeer het persoonlijk inzicht
van het staatshoofd bevat als wel een uit-
stippeling van de richtlijnen van het beleid
door de verantwoordelijke Ministers voorge
staan. Daarom wenschte hij het adres van
antwoord anders, n.l. niet louter formeel in
gericht te zijn. Spr.
haalde er de z.i.
dreigende dictatuur
van de S. D. A. P.
en de R. K. Staats
partij en vervolgens
Jozefs dictatuur in
Egypte bij! Toen de
voorzitter hem er
op had gewezen,
dat zulks toch wel
heel weinig met dit
agendapunt te ma
ken had, doch Mr,
v. Vessem op het
zelfde aanbeeld
bleef voorthame
ren, zei de Presi
dent: „En nu is het
uit met de Joden,
met Egypte en met Jozef".
Prof. Mr. Kranenburg (v.d.) en Mr. v.
Lanschot (R.K.) trachtten den nat. soc.
spreker duidelijk te maken, dat hij er staats
rechtelijk naast was en dat het voorts een
goede gewoonte was het groote politieke debat
eerst in de Tweede Kamer te doen plaats
hebben.
Voor een gansch ander bezwaar, door Mr.
v. Vessem, tegen het ontwerp-adres gekoes
terd, bleek hij wel bij anderen instemming
te kunnen vinden. De alinea, die reageerde
op de zinsnede uit de Troonrede aangaande
onze buitenlandsche politiek moest z.i. aan
gevuld met den bevestigenden weerslag
op hetgeen de Troonrede omtrent ons zelf-
standigheidsbeleid bevatte. Prof. de Savor-
n in Lohman (c.h.) en de heer v. Citters
(a.r.) waren het met het daarop gerichte
amendement eens, terwijl Prof. Kranen
burg (v.d.), de heer De Zeeuw (s.d.) en
in zekeren zin ook Mr. v. A s c h v. W ij k
(a.r.) hiertegen formeele bezwaren aanvoer
den. Met 2617 wonnen de formalisten het
pleit: de verwerping van het amendement v.
Vessem was "n gevolg van het feit, dat het
alleen de stemmen van de nat. soc. en de a.r.
fractie, van 4 Katholieken, 3 chr. histori-
schen en den liberaal Mr. v. Rappard kreeg.
Na aanteekening dat de nat. socialisten als
tegenstanders te beschouwen vielen van de
alinea, die betrekking heeft op de hulde aan
de hun plicht vervullende ambtenaren (Mr.
v. Vessem verklaarde daarmee, wegens de
houding der soc. democraten in het alge-
meen. niet accoord te gaan) gmg het heele
adres er met 394 (nat. soc.) door. Voorloo
pig is de voorzitter niet van plan de Kamer
voor 18 October bijeen te roepen.
Voornamelijk licht materieel.
Versnelde kruiserbouw.
Eerste termijn voor vervangenden
kruiser reeds op begrooting gebracht.
D E regreering acht, voornamelijk
tot bescherming van de han
delsvloot in oorlogstijd, ver
sterking van de lichte strijd
krachten der marine noodzakelijk, daar
om wordt op de begrooting van Defen
sie voorgesteld, boven de reeds be
staande aanbouwplannen, over te gaan
tot den bouw van:
19 motortorpedobooten (waarvan 8
voor Indië).
22 torpedowatervlicgtuigen (12 voor
Indië)
6 convoyeurs, tevens mijnenvegers.
1 kanonneerboot.
1 tankschip, voor Indië bestemd.
Met den bouw en uitrusting van dit
materieel, zal rond f 20 millioen ge
moeid zijn, waarvan op deze begrooting
een eerste termijn van f 10.8 millioen
is uitgetrokken.
Wat de kanonneerboot betreft, is het mogelijk
geweest den bouw daarvan op te nemen in het
programma, dat uit het gemiddelde bedrag van
f 17.5 millioen ten laste van den gewonen dienst
wordt gefinancierd. Het werd evenwel verant
woord geacht den bouw van dit schip nog niet
aanstonds te doen aanvangen, zoodat de hiertoe
benoodigde gelden op deze begrooting nog niet
voorkomen doch naar de minister zich voor
stelt ten laste van een volgende begrooting
zullen worden gebracht.
Ten einde over het overige hierboven ge
noemde materieel zoo spoedig mogelijk te kun
nen beschikken, worden hiervoor gelden op den
kapitaaldienst aangevraagd.
Met den bouw en de uitrusting daarvan zal
naar raming rond f 20 millioen gemoeid zijn,
waarvan op deze begrooting een eerste termijn
van f 10.8 millioen is uitgetrokken.
Voorts is op den kapitaaldienst een eerste ter
mijn van f 6 millioen gebracht voor een twee
den vervangenden kruiser.
De begrooting van den gewonen dienst van
het departement van Defensie wijst een eind
cijfer aan, dat f 24.498.932 hooger is dan dat
van 1938.
Ter verklaring van deze verhooging wordt
het volgende aangeteekend.
De uitgaven, welke uit de maatregelen be
treffende de vergrooting van het contigent
en de verlenging van den eersten oefenings-
tijd voortvloeien, beloopen een bedrag van
rond 17.5 millioen.
Voorts is in het kader van het aanbouwplan
voor de zeemacht jaarlijks gemiddeld een be
drag van 1,5 millioen meer benoodigd dan op
de begrooting voor 1938 voor dit doel was
uitgetrokken, terwijl de kosten voor exploitatie
e.d. van de weermacht naar schatting uitein
delijk met rond 15.8 millioen zullen stijgen.
De invoering van een nieuwe kostenverdee-
ling voor de zeemacht, voor zoover niet in de
defensiebegrooting 1938 tot uitdrukking ge
bracht, zal naar raming jaarlijks bovendien
nog een hoogere uitgave vorderen van gemid
deld pl.m. 0,5 millioen.
Zeemacht heeft meer materieel
noodig.
Aan de toelichting tot den kapitaaldienst
wordt ontleend:
In de memorie van toelichting voor het
dienstjaar 1938 werd een overzicht gegeven
van het materieel, waaruit, naar het oordeel
van den minister, de staatsmarine zou moeten
bestaan. Daarbij werd 't standpunt ingenomen,
dat Nederland bij een West-Europeesch
gewapend conflict neutraal zou blijven, of,
wanneer het onverhoopt in dat conflict be
trokken mocht worden, zou kunnen volstaan
met het afsluiten van de toegangswegen uit
zee met door scheeps- en kustartillerie ver
dedigde mijnversperringen, terwijl de hier te
lande aanwezige onderzeebooten het actieve
element in de kustverdediging zouden vormen
en een voortdurende bedreiging zouden moeten
zijn voor vijandelijke schepen, welke onze
kust, met het voornemen van een landing of
een beschieting, zouden naderen.
Bij de behandeling van de defensiebegroo
ting voor het dienstjaar 1938 is in dit ver
band echter reeds met een enkel woord ter
sprake gekomen het groote belang, dat ge
legen is in het treffen van de noodige mari
tieme maatregelen tot het beveiligen van den
invoer van voedsel en grondstoffen over zee,
wanneer de omstandigheden daartoe leiden.
De verdere overweging van dit vraagstuk, ten
nauwste samenhangende met de economische
en industrieele verdedigingsvoorbereiding,
heeft de overtuiging geschonken, dat voor
de bedoelde handelsbescherming eenige uit
breiding van het materieel, dat volgens de be
staande plannen in Nederland aanwezig zal
TWEEDE KAMER.
Ook aan de overzijde van het Binnenhof
vernamen we dat 18 October de thans be
raamde datum voor de openbare vergaderin
gen is. Vóór dien hadden er een reeks van
formaliteiten benoeming van commissies
van afdeelings voorzitters, regeling van werk
zaamheden enz. plaats gevonden, nadat
eerst de voorzitter bij de wederaanvaar-
ding van het Presidentschap een toespraak
had gehouden. Daarin gewaagde hij van de
haar kookpunt bereikt hebbende spanning in
Europa, van de hoop, dat het schrikkelijkste
thans zal uitblijven, om vervolgens op den
evenmin rooskleurigen binnenlandschen toe
stand te komen. Mr. v. Schaik stond verder
even bij het koninklijk jubileum stil, be
pleitte in echt-Nederlandschen zin een op
verdraagzaamheid berustende vruchtbare sa
menwerking en op loyaal optreden ook ten
aanzien van de Regeering. Merkwaardig was,
hoe hij een leemte in de Troonrede aanvulde
door verheugenis uit te spreken over het feit
dat tijdens de jubileumfeesten zooveel Indi
sche zelfbestuurders en hun vertegenwoordi
gers hier te lande aanwezig waren geweest en
over de door hen aan den dag gelegde groote
belangstelling voor het Nederlandsche leven.
Met de bede, dat Gode's zon weer spoedig
door de duisternissen, waarin we bevangen
zijn, moge heenbreken besloot de voorzitter
zijn door de Kamerleden staande aangehoor
de, vervolgens met applaus begroete rede.
E. v. R.
zijn. noodzakelijk is. Dat materieel zal aldus
dienen te worden gekozen, dat het tevens
voorziet in een noodig geachte versterking
van de passieve en actieve kustverdediging. In
die uitbreiding zal een belangrijke plaats kun
nen worden ingenomen door twee wapens,
welke in den jongsten tijd een stadium van
ontwikkeling hebben bereikt, die het mogelijk
maakt om voor in verhouding geringe
kosten een aanzienlijke versterking van de
maritieme strijdkrachten te verkrijgen, n.l.
de motortorpedoboot en het torpedowater
vliegtuig. Teneinde het geschetste doel te
kunnen bereiken, zal aldus het resultaat
van grondige bestudeering boven hetgeen
volgens de reeds bestaande aanbouwplannen
beschikbaar zal komen, een versterking van
de lichte strijdkrachten noodig zijn met een
11-tal motortorpedobooten, 10 torpedowater
vliegtuigen en een 6-tal lichte convoyeurs,
tevens ingericht voor mijnenvegen, terwijl
bovendien 1 kanonneerboot als reserve voor
de 6 onmisbaar moet worden geacht.
Doch niet alleen de vloot in Nederland, ook
het in Nederlandsch-Indië gestationneerde
deel van de staatsmarine eischt nog eenige
bijzondere voorzieningen, ten deele als gevolg
van de gewijzigde internationale omstandig
heden.
Om bij het uitbreken van een gewapend
conflict in het verre oosten paraat,te zijn,
wordt het noodzakelijk geacht, dat de vloot in
Nederlandsch-Indië de beschikking krijgt over
ten minste 1 tankschip.
Meer aandacht aan enkele
gebiedsdeelen in Indië.
Voorts vereischen, ten gevolge van de stra
tegische voorbex-eidingen in de omgeving vair
Nederlandsch-Indië door andere mogendheden
getroffen, enkele eilandengroepen en gebieds
deelen in de toekomst meer dan gewone waak
zaamheid onderzijds. De kans toch op neu
tra liteitsschendingen in het onverhoopte ge
val van een oorlog in. Oost-Azië, is daardoor
toegenomen, zoodat een voortdurende en
nauwkeurige controle op sommige gebieds
deelen aan de peripherie van den archipel
noodzakelijk moet woi'den geacht.
Te dien einde zullen eenige licht, snel
varend materieel met voldoende offensieve
kracht en enkele vliegtuiggroepen reeds in
vredestijd in die gebiedsdeelen moeten worden
gestationeerd.
Hierdoor ware tevens te bereiken, dat op
doeltreffender wijze dan tot nu toe mogelijk
was, toezicht kan worden uitgeoefend op de
visscherij door buitenlandsche vaartuigen,
waardoor wellicht herhaling van zich reeds
voorgedaan hebben betreuienswaardige inci
denten zou kunnen worden voorkomen. Voor
de hierboven bedoelde bewaking en controle
zou kunnen worden volstaan met 8 motortor
pedobooten en 4 groepen van 3 torpedo water
vliegtuigen.
Ten gevolge van de maatiregelen, die in ver
band met de bescherming van den invoer hier
te lande noodig zijn en waartoe in de eerste
plaats een deel van den hier genoemden aan
bouw behoort, zullen de jaarlijksche exploi
tatiekosten der koninklijke marine stijgen met
een bedrag van rond f 2 millioen.
Gelet op de ontwikkeling der internationale
verhoudingen is de regeering bij nadere over
weging tot de overtuiging gekomen, dat het
niet verantwoord moet worden geacht langer
te wachten met het doen aanbouwen van een
vervangenden kruiser voor Hr. Ms. Java. Vol
gens den aanvankelijken opzet zou deze ver
vanging ten laste van den gewonen dienst
worden gebracht, waartoe voor het eerst in het
jaar 1942 een termijn zou worden aange-
De bouwkosten zullen nu ten laste van den
kapitaaldienst komen.
Het zal mogelijk zijn den bouw van dezen
tweeden kruiser tezamen met dien, waai'voor
op de begrooting 1938 een eerste termijn is
uitgetrokken, te doen plaats hebben, hetgeen
de bouwkosten belangrijk lager doet zijn. Deze
kunnen voor het tweede schip in plaats van
op f 20 millioen op ongeveer f 18,5 millioen
worden geraamd.
Eveneens is op den kapitaaldienst alsnog een
bedrag van f 2.655.000 uitgetrokken voor den
bouw van 6 groote zeeverkenners, uit welk be
drag deze bouw geheel kan worden bekostigd.
Daartoe moest worden overgegaan, omdat
een gelijk aantal oudere vliegtuigen spoedig
aan den dienst zal ontvallen, veel eerder dan
bij het ontwerpen van het bouwplan werd ver
wacht.
Vier regimenten motor artillerie.
Bij de raming van het in de Memorie van
toelichting bij het wetsontwerp tot wijziging
van de dienstplichtwet genoemde bedrag van
f 22.000.000 voor voorzieningen in de kazer
neering, kon uiteraard niet ten volle woi'den
rekening gehouden met de uiteindelijke vre
desorganisatie, vermits op dat tijdstip nog niet
met zekerheid kon worden vastgesteld, hoe
deze organisatie zou worden.
Bij de nadere uitwerking van de toekomstige
vredesorganisatie is het noodzakelijk geble
ken over te gaan tot de vorming van 4. in
plaats van zooals aanvankelijk in uitzicht
was genomen 2 regimenten motoi-artillerie.
Voorts brengt de voorziening iix de kazer
neering der luchtdoelartillerie meer kosten
met zich mede, dan aanvankelijk op goede
gronden mocht worden verwacht.
Het is nl. komen vast te staan, dat bij ves
tiging van een garnizoen luchtdoelartillerie
te Amsterdam hetwelk zonder groote kos
ten mogelijk geweest zou zijn de militaire
belangen en die der burgerluchtvaart zoodanig
met elkander in strijd zouden komen, dat hier
van moest worden afgezien. Als gevolg daarvan
was het noodzakelijk een ander garnizoen te
kiezen.
Ook is het, in verband met de genomen maat
regelen ten aanzien van de grensbeveiliging,
noodzakelijk gebleken 3 nieuwe compagnieën
motordienst op te richten.
Meer militaire vliegvelden.
Door omstandigheden buiten den wil van den
minister kon niet worden overgegaan tot aan
koop van het vliegveld Waalhaven en een
ander bestaand burgervliegveld, zoodat de
aanleg van meer nieuwe vliegvelden dan aan
vankelijk in het voornemen heeft gelegen,
moet worden ter hand genomen.
Voorts zullen, bij nadere overweging, de aan
de nieuw aan te leggen vliegvelden te stellen
eischen o.m. voor wat de afmetingen be
treft hooger moeten worden gesteld, dan
oorspi-onkelijk werd vermeend, zulks in ver
band met de toegenomen en nog steeds toe
nemende gewichten en landingssnelheden der
moderne vliegtuigen.
Voorts wordt een bedrag van f 400.000 aan
gevraagd, dat grootendeels is bestemd ter
voorbereiding van de bewapening van enkele
handelsschepen, die in oorlogstijd voor de be
veiliging van onzen overzeeschen invoer tegen
aanvallen uit de lucht kunnen optreden.
Het ligt in het voornemen om in 1939 en
volgende jaren de dienstplichtigen van 3 lich
tingen. niet bestemd voor de grenstroepen,
voor herhalingsoefeningen in werkelijken
dienst te doen komen.
