de onderhandelingen niet af
Praag heeft bezwaar
tegen het Duitsche memorandum.
Tsjechische regeering
,Zon kan wellicht
doorbreken".
HA"A'NDA'"G 26 SEPTEMBER 1938
HAARLEM'S DAGBLAD
6
Duitsche eischen gelijk met ,,algeheele
capitulatie der staatssouvereiniteit".
Wat zyn de waarborgen voor
het nieuwe Tsjecho Slowakije?
Het standpunt, dat men te Praag
inneemt ten aanrien van de defini
tieve eischen van Hitler die Zater
dagavond te Praag overhandigd zijn,
is, naar de diplomatieke correspondent
van Reuter te Londen meldt, dat de
aanvaarding van het Duitsche plan
gelijk zou staan met algeheele capi
tulatie van de staatssouvereiniteit.
Er wordt o.a. op gewezen, dat het gebied,
dat moet worden afgestaan, de voornaamste
linie der Tsjecho Slowaaksche verdedigings
werken insluit, zoodat Tsjecho Slowakije
zonder middel van verdediging zou worden
gelaten.
De eisch, dat alle Sudeten Duitschers. die
dienst doen bij het Tsjechische leger en de
politie, ontslagen worden en huiswaarts kun
nen keeren, zou. zoo redeneert men verder,
indien hij werd ingewilligd, dezen Sudeten
Duitschers in staat stellen, van binnen uit
tegen den nieuwen Tsjechischen staat te
ageeren.
Wat het plebisciet betreft, doet men uit
komen, dat Duitschland de gebieden voor de
volksstemming zou kunnen regelen zooals het
dat wenscht. Het zou bijvoorbeeld een regeling
kunnen treffen, op grond waarvan een klein
district met een kleine Duitsche bevolking,
zou moeten stemmen in een aangrenzend ge
bied met een overwegend Duitsche bevol
king.
Een andere vraag, die volgens den diplo-
matieken correspondent van Reuter te Praag
gesteld wordt, is, wat er gebeurt met de na
tionale schuld en hoe het geweldige aantal
economische kwesties moet worden geregeld,
die zouden voortvloeien uit de verdeeling van
een gebied, dat duizend jaar lang een econo
mische eenheid is geweest. Aanvaarding van
de Duitsche eischen zou, zoo verklaart men,
neerkomen op financieele en economische
capitulatie.
Andere punten van kritiek zijn, dat
het plan geen woord bevat omtrent
Hitler's standpunt ten aanzien van de
Poolsche en Hongaarsche eischen, en
ook geen melding maakt van een
Duitschen waarborg voor het gebied,
dat Tsjecho Slowakije wordt gelaten,
noch van een algemeenen waarborg
overeenkomstig het Britsch-Fransche
plan.
In het kort, zoo redeneert men te
Praag, komen Hitler's eischen hierop
neer, dat van het eens zoo trotsche
koninkrijk Bohemen weinig meer zou
overblijven dan een soort concen
tratiekamp, weerloos en zonder moge
lijkheid van een behoorlijk econo
misch leven.
In Tsjecho Slowaaksche kringen te Londen
heeft men Zondagavond nader gepreciseerd,
dat de Tsjechische gezant Masaryk des mid
dags tijdens zijn onderhoud met Chamberlain
en Halifax, niet een nota heeft overhandigd,
die het definitieve antwoord van zijn regee
ring inhield, doch, dat hij zich met hen heeft
onderhouden over den Tsjecho Slowaakschen
toestand en deze voorstellen.
Geen basis voor onderhandelingen,
maar „dictaat".
Engelsche pers over het Duitsche memorandum
LONDEN, 26 September (Reuter).
De „Times" schrijft, dat het in hooge
mate onwaarschijnlijk was, dat de Tsje-
cho-Slowaaksche regeering de Duitsche
voorstellen in hun huidigen vorm zou
aannemen en het blad verneemt dan
ook, dat Praag de Duitsche voorstellen
verworpen heeft.
Algemeen is men van meening, aldus het
blad, dat Engeland en Frankrijk opnieuw een
stap zullen doen. Zij moeten een eigen gemeen
schappelijke verklaring afleggen na de Duitsche
eischen en betoogen, dat men thans de laatste
concessie aan de dictatoriale methode heeft ge
daan. Het zou tevens een uiteenzetting zijn van
de wijze, waarop beide regeeringen haar plan
denken ten uitvoer te leggen. Haar diplomatieke
hulpmiddelen, aldus zou verklaard moeten wor
den, zijn daarmede uitgeput: het zal haar laat
ste woord zijn, tenzij Duitschland haar in de ge
legenheid stelt nog een ander woord te zeggen.
Deze verklaring zou de volksmeening moeten
vertolken en ter kennis van Berlijn gebracht
moeten worden met een verklaring van instem
ming van het Britsche parlement. De beslissing
overoorlog en vrede zou dan bij Duitschland en
bij Duitschland alleen berusten.
De „Daily Telegraph" zegt, dat. wat
van de Tsjechen verlangd wordt, de
aanvaarding van een vernederende ca
pitulatie is. De eischen zijn gebiedend,
alsof er niet sprake is van een grond
slag voor onderhandelingen, maar van
een „dictaat" tegenover een op het slag
veld verslagen tegenstander.
Tsjecho-Slowakije is echter nog niet ver
slagen. Het Duitsche systeem van het
voortdurend verhoogen van den vredes
prijs is thans zoo ver gegaan, dat het
geduld der westelijke mogendheden en
dat van Tsjecho-Slowakije uitgeput
raakt.
De „News Chronicle" zegt. dat er gisteren te
Londen en Parijs consternatie ontstond, toen
de volle beteekenis van Hitler's eischen bekend
werd.
Volgens de „Daily Herald" zou geen Britsche
man of vrouw weifelen over het antwoord, dat
gegeven moet worden, indien het duidelijk was,
dat Hitier geen regeling van de Duitsche grie
ven wenscht, maar verlangt, dat Europa doet
wat hij gebiedt.
De „Daily Express" zegt, dat de sympathie
zal uitgaan naar Tsjecho-Slowakije. dat voor een
afschuwelijk dilemma geplaatst is.
De „Daily Mail" zegt. dat door de weigering
van Praag thans Hitier weer een uitweg moet
aangeven. Het is te hopen, dat hij in zijn rede
van heden een gelegenheid voor een geste van
verzoening vindt. Indien het tot oorlog komt zal
de geschiedenis weten, wien zij moet veroordee-
len: Chamberlain heeft zich een man van den
vrede getoond.
De Hongaarsche verlangens.
De berichten, volgens welke Tsjecho Slowa
kije zich bereid verklaard heeft de eischen van
Polen te onderzoeken, houden de aandacht
van het Hongaarsche publiek bezig, meldt Ha-
vas uit Boedapest. Hongerije, dat tot dusverre
geen twijfel mogelijk heeft gelaten over de
houding, die het in geval van een conflict zou
aannemen, had in het Poolsche standpunt een
krachtige bemoediging gevonden. Het geloofde
verder te kunnen rekenen op de afzijdigheid
van Roemenië en Joego Slavië, wanneer de
groote westelijke mogendheden geen ver
plichtingen op zich zouden nemen en Polen en
Italië invloed zouden oefenen op deze twee
staten der Kleine Entente.
Maar de mogelijkheid van een min
nelijke schikking tusschen Warschau
en Praag en de verzekeringen, die Roe
menië en Joego Slavië Praag hebben ge
geven, zijn twee factoren, die de Hon
gaarsche staatslieden tot nadenken
stemmen. Die staatslieden zullen nu
nieuwe oplossingen voor het vraagstuk
der Hongaarsche minderheid moeten
zoeken.
De bladen verklaren, dat het gebaar der
Tsjecho Slowaaksche regeering te Warschau
met zekere reserve is ontvangen en leggen er
den nadruk op, dat Polen waarborgen zou
vragen.
Het liberale blad „Reggeli Ujsog" schrijft:
„Wij weten, dat de overwinning niet altijd de
snelle verwezenlijking der verwachtingen is.
Het is mogelijk, dat een lange diplomatieke
strijd daaraan zal voorafgaan. Maar de Hon
gaarsche regeering kan dien strijd voeren met
de overtuiging, dat het geheele Hongaarsche
volk zich in tucht en kalmte achter haar
schaart.'
Hongarije neemt militaire
maatregelen.
Drie lichtingen onder de wapenen geroepen.
Sedert de besprekingen te Berchtesgaden
tusschen Imredy, Kanya en Hitier heeft Hon
garije het tempo van zijn verdedigingsmaat
regelen aanzienlijk versneld. Drie lichtingen
zoo meldt Havas uit Boedapest zijn onder
de wapenen geroepen en het meerendeel der
reservisten, die aan de laatste manoeuvres
hebben deelgenomen, is in dienst gehouden. In
het geheel zijn 160.000 man onder de wape
nen. Te Boedapest blijft het publiek uiterst
kalm.
Zeshonderd nationaal-socialisten die ge
tracht hadden zich in een vrijcorps te vereeni
gen, zfjn te Boedapest gearresteerd, toen zij
zich gereed maakten zich te voegen bij de
geregelde troepen aan de Tsjecho Slowaaksche
grenzen. De partij van Szalassy -heeft hen
moeten desavoueeren.
Verlangens van het Amerikaansche
leger.
Crcdieten voor uitbreiding en verbetering
noodig geacht.
WASHINGTON, 35 September. In verband
met den toestand bereiden de commandanten
van leger en marine zich voor op het vragen
van nieuwe credieten bij het congres ter ver
snelling van de militaire voorbereiding der
Vereenigde Staten. Volgens de „New York
Times" zouden de nieuwe credieten verschei
dene millioenen dollars beloopen. Het leger
heeft behoefte aan nieuwe kanonnen, terwijl
de gemotoriseedre eenheden verbeterd moe
ten worden. Men wil verder verhooging van
het effectief met 8000 man voor het geregelde
leger en de nationale garde en gelden voor
den aanleg van een luchtvaartbasis, waar
schijnlijk in Alaska. En zijn bestellingen voor
luchtdoelgeschut tot een bedrag van ruim
2V2millioen geplaatst. Het congres heeft 25
millioen toegestaan voor de organisatie der
luchtverdediging. Daarvan is 5 millioen reeds
gebruikt. Volgens hetzelfde blad heeft men 't
congres aanbevolen: de verbetering van de
basis te Pearl Harbor op Hawaii en den bouw
van het grootste drijvende droogdok ter
wereld, de moderniseering van vijf slagsche
pen en slagschepen en zes duikbooten en de
machtiging tot het opeischen van koopvaar
dijschepen en particuliere vliegtuigen reeds
voor mogelijke vijandelijkheden. (Havas).
Frankrijk's militaire voorzorgen.
Individueele oproepingen voor de
bescherming der grensgebieden.
Zooals in een officieele mededeeling gemeld
is betreft de oproep der Fransche reservisten,
welke per aanplakbiljet is bekend gemaakt,
slechts een enkele categorie, en wel de z.g.
„porteurs fascicules blancs", nos. 2 en 3. Het
betreft dus niet het oproepen van verscheidene
lichtingen in hun geheel maar om indivi
dueel oproepingen van militairen, die tot
verschillende lichtingen behooren en deel uit
maken van de contingenten, die bestemd zijn
tot bescherming der grensgebieden in het
noordoosten.
Het staatsblad heeft een nieuwe lijst van ar
tikelen gepubliceerd, die noodig zijn voor de
nationale verdediging en waarvan de uitvoer
derhalve voorloopig verboden is. Op die lijst
komen voor rubber, de voornaamste metalen,
zuiver of in legeering en vele chemische en
oharmaceutische producten.
Toen minister-president Daladier Zaterdag
avond het ministerie van oorlog verliet, ver
klaarde hij: .De vanochtend genomen noodza
kelijke veiligheidsmaatregelen werden in ge
heel Frankrijk met koelbloedigheid en vastbe
radenheid opgenomen en ten uitvoer gelegd
zooals de regeering van de natie verwacht had
Ons land zal aldus in staat zijn in kalmte en
waardigheid een belangrijke diplomatieke on
derhandeling, waarvan de handhaving van
den vrede afhangt, voort te zetten."
wil met Warschau onderhandelen
Over de Poolsche aanspraken
op Silezisch Teschen.
Officeel werd Zondag te Warschau
medegedeeld, dat, nadat Polen eraan
herinnerd had, dat het nog steeds
wacht op antwoord op zijn nota van
21 dezer, de secretaris van de Pool
sche legatie te Praag ervan in kennis
is gesteld, dat dit antwoord nog den
zelfden dag zou worden overhandigd'
De Tsjecho-Slowaaksche regeering
verklaart zich in dit antwoord bereid,
met Warschau te onderhandelen over
de Poolsche aanspraken op Silezisch
Teschen
Het bericht van deze principieele aanvaar
ding, dat door de Poolsche radio is omgeroe
pen, werd volgens Reuter overal in het land
met groote voldoening ontvangen. Vooral in
Teschen, waar de atmosfeer sedert eenige
dagen zeer gespannen was, gaf het aanleiding
tot groote geestdrift
De eerste officieuze PooLsche commen
taren zijn niettemin van zeer sceptischen
aard.
De regeeringspers verklaart geen beloften,
maar feiten te willen.
De Kurier Poranny schrijft: „Slechts de
onmiddellijke teruggave van Silezisch
Teschen zal als een garantie voor de houding
van Praag worden beschouwd
De Poolsche pers maakt voorts mel
ding van bloedige botsingen tus-
tusschen de PooLsche bevolking en
Tsjecische politie en militairen in
Teschen, waarbij aan beide kanten
talrijke slachtoffers zouden zijn ge
vallen
Naar Havas meldt, heeft de Tsjecho-
Slowaaksche radio deze berichten over
vechtpartijen, die ook door de Duit
sche en de Hongaarsche radio waren
verspreid, tegengesproken
Roemenië en Joego-Slavië beloven
steun aan Praag.
Volgens berichten uit Boekarest
en Belgrado hebben de vertegenwoor
digers van Roemenië en Joega-Slavië
te Praag gisteren de Tsjecho-Slowaak
sche regeering er van in kennis ge
steld, dat him landen zich nog steeds
op grond van de verdragen der Kleine
Entente verplicht achten, Tsjecho-
Slowakije ingeval van een niet uit-
geiokten Hongaarschen aanval, ge
wapenderhand bij te staan.
Dit bericht wordt door Roemeen-
sche diplomatieke kringen te Boeda
pest bevestigd.
In verband met dit bericht valt de aandacht
op een artikel van den vroegeren Roemeen-
schen premier prof. Jorga in het Roemeensche
blad „Timpul". Hierin geeft hij uiting aan zijn
verwondering over de Poolsche inmenging in
het Tsjecho-Slowaaksche vraagstuk en de
eischen ten aanzien van Teschen. Hij geeft
zijn artikel den titel „Polen wees voorzich
tig" en betoogt, dat uit de Duitsche ambities
voor Polen gevaren kunnen ontstaan, waar
bij de bevrediging van een kleine eigenliefde-
Teschen niet veel beteekent. Jorga vraagt
zich af, of Beek een oogenblik kan denken,
dat Hitler, die Oostenrijk tot het rijk heeft
gebracht en die de Sudeten-Duitschers wil in
lijven, zou kunnen vergeten, dat de Duitschers
in Pommeren en Opper-Silezië en in de „ge
mengde gebieden", zooals den Poolschen cor
ridor, vroeger onderdanen van Wilhelm H
waren. Rusland heeft te Warschau den wensch
te kennen gegeven, dat het Tsjecho-Slowaak
sche sebied geëerbiedigd zal worden. Roe
menië, dat bondgenoot van Polen is, kan
zich volgens prof. Jorga over een dergelijke
situaties slechts ongerust maken.
De toestand in het Sudeten-
gebied.
Enkele incidenten.
De Tsjecho Slowaaksche radio-omroep heeft
Zondagmiddag het volgende medegedeeld:
„De nacht van Zaterdag op Zondag is in het
^eheele Tsjecho Slowaaksche gebied en in de
grensstreek rustig verloopen. Overal was het
kalm. Alleen te Bruntas in Moravië heeft zich
een klein incident voorgedaan: daar werd uit
de vensters van een huis op schildwachten ge
schoten. Nadat eenige schoten waren gewis
seld, werd de rust hersteld. De Duitsche bevol
king laat zich niet beïnvloeden door de ten
dentieuze en leugenachtige mededeelingen
van de Duitsche zenders. De groote meerder
heid dezer bevolking kon zich rekenschap ge
ven van de onwaarheid der Duitsche berich
ten. Aan den oproep tot ongehoorzaamheid
van Henlein, die meermalen door een Duitsch
station herhaald werd, hebben slechts jonge
extremisten van de Sudenten Duitsche partij
gevolg gegeven. In haar groote meerderheid
heeft de bevolking het mobilisatiebevel stipt
opgevolgd."
De omroep deelde verder mede, dat de auto
riteiten in geen enkel geval haar toevlucht
tot het standrecht hebben behoeven te nemen.
„Er heeft geen enkele militaire terechtstelling
plaats gehad. Alle andersluidende berichten
zijn verzonnen en leugenachtig."
Zondagavond deelde radio Praag
mede, dat 'n troep gewapende Sudeten
Duitsche vluchtelingen een overval had
gepleegd op een militaire post op den
berg Spicak in het Boheemsche woud.
De aanvallers werden door de acht
tien Tsjecho Slowaaksche soldaten, die
den post bezet houden, teruggedreven.
Volgens een Reuterbericht uit Praag hebben
de Sudeten Duitsche vrijwilligers, die Asch be
zet houden, hun frontlijn een mijl vooruitge
schoven, .zoodat zij nog slechts 1600 Meter v"h
de Tsjechische voorposten verwijderd zijn.
Drie doodvonnissen te Moskou.
Textielemployé's van sabotage beschuldigd.
Het militaire gerechtshof voor het district
Moskou heeft naar Ravas meldt drie bedien
den van een groote textielfabriek, welke on
dergeschikt is aan het volkscommissariaat
voor de lichte industrie, ter dood veroordeeld
Zij hadden volgens de beschuldigingen brand
gesticht in de katoenopslagplaatsen der fa
briek,
UtedesQoadsclit&f* van MmmeU:
Men breke
„Als de rede verbannen is
heerscht het geweld''
WASHINGTON, 26 September (Ha-
vas-A.N.P.) Vanochtend heeft Presi
dent Roosevelt een telegram verzonden
aan Hitier en Benesj, de regeering van
Frankrijk en die van Engeland, waarin
hij een oproep tot de regeeringen richt
ten gunste van den vrede.
Even na middernacht had Roosevelt
Hull en Welles naar het Witte Huis ge
roepen. Het ministerie van Buitenland-
sche Zaken deelde toen mede, dat een
zeer belangrijke verklaring gepubli
ceerd zou worden.
Roosevelt zegt o.a.: „Uit naam van
130.000.000 bewoners der Vereenigde
Staten en ter wille van de geheele
menschheid dring ik er bij u met den
meesten nadruk op aan de onderhande
lingen voor een vredelievende, billijke
en opbouwende regeling der bestaande
kwesties niet af te breken. Ik herhaal
met klem, dat de geschillen bijgelegd
kunnen worden, zoolang de onderhande
lingen voortduren. Zoodra zij afgebro
ken worden, is de rede verbannen en
heerscht liet geweld. En het geweld
brengt geen oplossing voor het toekom
stige welzijn der menschheid".
United Press geeft voorts nog de volgende
passages uit Roosevelt's rede:
„Een kunstmatige vrede op het continent van
Europa is, indien hij niet bestaat in de geheele
wereld, een onmiddellijk gevaar. De gevolgen
van de verstoring er van zijn niet te overzien.
Indien vijandelijkheden zouden uitbreken, dan
zullen de levens van millioenen mannen, vrou
wen en kinderen in alle landen, die er bij be
trokken zijn, ongetwijfeld verloren gaan onder
onzegbare verschrikkingen. Het economische le
ven in ieder land, dat er bij betrokken wordt,
wordt volkomen ontwricht. De Vereenigde Sta
ten hébben geen politieke verbintenissen en ver
wikkelingen. Er bestaat geen haat. De bescha
ving daar wordt gevormd door alle elementen
uit Europa.Het hoogste verlangen van het
Amerikaansche volk is in vrede te leven. Maar
in een algemeenen oorlog staat het tegenover
het feit. dat geen land geheel kan ontkomen aan
de gevolgen van een dergelijke wereldcatastrofe.
De traditioneele politiek der Ver. Staten is
steeds geweest de bevordering van de regeling
van internationale geschillen met vredelievende
middelen. Het is volstrekt noodzakelijk, dat de
geheele beschaafde wereld er aan denkt, dat zij
eens vrijwillig de plechtige verplichtingen van
het Briand-Kellogpact hebben aanvaard, ge
schillen in vrede te regelen. Daarenboven zijn
de meeste landen partij in overeenkomsten, die
hen verpilchten, den vrede te bewaren. Boven
dien hebben alle landen heden ten dage voor
een vredige oplossing arbitrageverdragen tot hun
beschikking. Welke de moeilijkheden ook mo
gen zijn en hoe moeilijk een oplossing in vrede
ook gevonden moge worden, ik ben er van over
tuigd, dat er geen probleem is, zoo moeilijk,
dat het niet beter door rede dan door geweld
uit de wereld geholpen kan worden. Gedurende
deze laatste crisis hebben volle en regeering der
Vereenigde Staten ernstig gehoopt, dat de on
derhandelingen over een regeling van het ge
rezen geschil tot een succesvol einde gebracht
konden worden. Zoolang de onderhandelingen
voortgaan, zal er hoop blijven, dat de rede moge
zegevieren en dat de wereld daardoor moge ont
komen aan den waanzin van een nieuwen oor
log.
Mussolini aan het woord:
De Duce prijst de groote
gematigdheid van Duitschland
In zijn Zaterdag te Padua gehouden rede
waarvan in een groot deel van onze vorige
oplaag al een gedeelte is opgenomen zeide
Mussolini, dat hij te Goritza had verklaard
dat elk optimisme voorbarig was, en te Tre-
viso, dat Chamberlain bezig was het bootje
van den vrede in veilige haven te brengen.
„Ik heb echter niet gezegd", aldus
de Duce, „dat hij daarin zou slagen.
Ik voeg daar thans aan toe, dat de
lucht vanochtend bedekt was. Bin
nen korten tijd zou de zon misschien
kunnen doorbreken".
Mussolini zeide verder, dat het den schijn
had, dat de situatie zich naar haar epiloog
ontwikkelde, toen Praag de voorstellen aan
vaardde. Helaas heeft te Praag een regee-
ringswisseling plaats gehad en de regeenng,
die de voorwaarden had aanvaard, had de
verplichting ze ook na te komen. De leiding
werd toevertrouwd aan een man, die te zeer
bevriend met Moskou is.
Mussolini zeide, dat Duitschland blijk
heeft gegeven van groote gematigd
heid en dat het Praag eischen heeft
doen toekomen, waarbij tot 1 Octo
ber respijt is gelaten.
Hij vervolgde: „Het zou een ernstige vergis
sing zijn, als men de geduldige houding van
Duitschland verkeerd uitlegde. Nu het vraag
stuk voor het geweten der volken is gebracht,
moet het op vastbesloten wijze worden opge
lost. Indien er toch een conflict moet uitbre
ken, bestaat de mogelijkheid, dat het geloca-
liseerd worden. Indien sommigen meenen.
dat het oogenblik gekomen is om hun reke
ning met de totalitaire staten te vereffenen,
zouden zij zich geplaatst zien tegenover twee
landen, die één blok vormen. Het zou absurd
zijn Europa in een catastrofe te brengen al
leen om de souvereiniteit van Benesj over de
minderheden in den Tsjecho Slowaakschen
staat te handhaven".
Tenslotte zeide Mussolini: „Ik weet, dat
ieder van u en gij allen bereid zijt voor iedere
gebeurtenis".
De menigte riep daarop: „ja".
Zondag sprak Mussolini te Vicenza. In deze
toespraak zeide hij o.a.; Sedert Zaterdag is
voor Europa een week van afwachten en
hartstocht aangebroken. Over de geheele we
reld wordt thans erkend, dat in de vredes
verdragen fouten zijn begaan.
Doch wat doet men ingeval van een fout?
haar herstellen. Volharden in de fout is dui-
velsch. Thans wil men niet slechts de fout,
die men gemaakt heeft door Tsjecho Slowa
kije overmatig op te blazen, niet herstellen,
doch» men wil deze fout handhaven en de vol
ken van Europa zouden daarom tegen elkaar
ten strijde moeten trekken.
Evenwel, zoolang ik geen bewijs heb
gezien van het tegendeel, geloof ik
niet, dat zooiets zou kunnen gebeuren,
hetgeen een' der meest tragische para
doxen in de geschiedenis der mensch
heid zou zijn.
Tot dusver, zoo vervolgde Mussolini, heeft
Italië geen militaire maatregelen genomen.
Doch als de anderen doorgaan met reservis
ten onder de wapenen te roepen en naar de
grenzen te zenden, en als er vlootconcentra-
ties zullen zijn, zal niemand er zich over kun
nen verwonderen, als Italië eveneens wn'-
regelen neemt.
Japansche pantsertrein tot
ontsporing gebracht.
Werk van Chineesche guerillatroepen.
Van officieuze Chineesche zijde wordt uit
Tsjengtsjau gemeld, dat een Japansche pantser-
trein op 21 September des ochtends om twee uur
ontspoord is te Matsoen, een dorp op 4 K.M. ten
Oosten van Tsjiautsu, aan den spoorweg van
Tackau naar Tsjinghoea (Honan), waar Chi
neesche guerillatroepen een mijn hadden gelegd.
Behalve dat drie wagens verwoest zijn, werden
veertig Japansche soldaten gedood.
AARDAPPELMARKT ROTTERDAM.
26 September 1938.
Brielsche Eigenheimers f 1.06f 1.80 p H.L.
Kleinef 1.20—f 1.40 per H.L.
Zeeuwsche Eigenheimers f 1.40—f 1.60 p. H.L.
Zeeuwsche Bonte f 2.10f 2.30 per H.L.
Zeeuwsche Blauwe f 2.10f 2.30 per H.L.
Eigenheimers Blauwe f 1.60f 1-70 p. H.L.
Kleine bonte en blauwe f 1.40f 1.60 p. H.L.
Bintjes f 1.50—f 1.75 p. H.L.
Zandaardappelen 3V24 ct. per kg.
Kleine zandaardappelen 2V23 ct. per kg.
met redelijken aanvoer, kalmen handel.
VLASMARKT ROTTERDAM.
2700 K.G. blauw, schoon 6573 p. K.G.
4300 K.G. Hollandsch Geel 6573 per K.G.
430 K.G. Dauroot 6062 per K.G.
De stemming blijft vlot Er is geen verdere
prijsverhooging. Bij goede kooplust werd de
aanvoer vlot verkocht.
BEGRAFENIS HENDRIK VAN BOCKHOOVEN
Zeer groot was de schare vrienden en be
langstellenden die zich hedenmiddag opstelde
rond de groeve op de begraafplaats aan de
Kleverlaan waar het stoffelijk overschot van
den heer Hendrik van Bockhooven was neer
gelaten.
Het waren voornamelijk bestuursleden en
oud-bestuursleden, leden en oud-leden van
het Doopsgezind Zangkoor, voor welke ver-
eeniging de overledene zeer groote verdiensten
heeft gehad. Wij merkten o.a. op den directeur
den heer Jac. Zwaan, den oud-directeur den
heer K. H. Kerkhoff en het lid van verdienste
den heer Ed. A. van Bilderbeek.
Eenige bloemstukken dekten de lijkwade.
Allereerst werd het woord gevoerd door Ds.
J. IJntema, Doopsgezind predikant" te Haar
lem, Hij zei, dat hier aan deze groeve afscheid
werd genomen van iemand die een lang,
zwaar en smartelijk ziekbed heeft gehad,
maar dat gedragen is met geloovige leid-
zaamheid en geduld. De heer van Bockhooven
is zeer veel geweest voor zijn gezin en kring
van naaste verwanten. Zijn werk bracht hem
met veel menschen in aanraking, maar zeer
veel daarvan zijn zijn vrienden geworden.
Daarvan getuigt de sympathieke belangstel
ling bij dit graf. Allen komen hier om een
laatsten groet te brengen aan den jnan die
veler hoogachting wist te verwerven.
Aan dit graf mogen wij ook omhoog zien,
het geeft ons de zekerheid, dat dit niet alleen
een afscheid is, maar de liefde Gods het beste
in de menschen tot een hooger leven oproept.
De heer C. Overbeek, voorzitter van het
Doopsgezind Zangkoor, schetste de zeer groote
verdiensten die de heer van Bockhooven voor
dit koor heeft gehad. Toen hij 23 jaar was
behoorde hij tot de oprichters, weldra werd
hij tot penningmeester gekozen, welke belang
rijke functie hij 35 jaren met groote nauw
keurigheid heeft vervuld. Daarna gaf hij nog
als 2e voorzitter zijn werkkracht aan de ver-
eeniging en toen hem ook dit te zwaar werd,
behield het bestuur toen de band met hem
door zijn benoeming tot eerelid.. De heer van
Bockhooven was een stoere werker, die veel
voor de vereeniging gebouwd heeft. Hij was
een voorbeeld voor anderen en daarom zal zijn
nagedachtenis bij het koor in hooge eere
blijven.
Een zoon dankte voor de betoonde belang
stelling.
