Oud-Santpoort
DE MOLEN DE SANTHAES
WORDT „VERSTELLINGD"
WOENSDAG 19 OCTOBER 1938
H A A R E E M'S D A" 'G BEAD
IT
LAZEN wij in voorgaand stukje ge-1
schiedenis van „De Santhaes" dat de
eigenaar Beuderman zich genood
zaakt gevoelde den molen van de
hand te doen, wij laten hier uit oude beschei
den de geboorte van den tegenwoordigen
molen volgen.
Opvolger van Beuderman werd Arie Roge-
stein, die kapitaalkrachtig genoeg was om de
groote verbouwkosten te betalen. Gedrongen
door de tallooze klachten van dorpsgenooten
en bakkers richtte hij zich in 1778 tot den
heer Mr. Hendrik Hoeufft, Ambagtsheer van
Velsen en de Santpoort, Raad-Ordinaris in de
Souvereinen Raade van Overmaaze etc. met
het volgende verzoek: „dat hij Suppliant door
de menigvuldige digtplantinge met Boomen en
ander Houtgewas rondom zijne tegenwoordige
moolen door zijn Buuren en Belendenen niet
in staat is om de respectieve Bakkers ter zij
ner Moolen malende, zoo omtrent quantiteit
als qualiteit van het bij hem gemaalen wer-
dende graan te kunnen met genoegen bedie
nen en aan hem Suppliant sedert langen tijd
al zeer klagtig zijn geweest; Edog zooveel in
zijn vermogen is de voornoemde Bakkers trag-
tende genoegen te geeven; te raaden is ge
worden een andere nieuwe Koornmolen in
plaatse van de tegenwoordige bij hem ge
bruikt wordende Moolen te doen stellen en
dat ter beste convineerende plaatse veertig
voeten hooger als de oude Moolen thans staat.
Hebbende hij Suppliant met de voornoemde
respectieve Bakkers op den 14 December 1778
voor Cornelis van Diepen als secretaris van
Velsen enScheepenen als getuygen gepas
seerd een acte van accoord, waarin hij Sup
pliant van zijne zijde aanneemt de voornoem
de Moolen en maniere voornoemt te doen stel
len en haar alsdan met alle genoegen te zul
len bedienen; dat vervolgens de voornoemde
Bakkers van haare zijde belooven aan de Sup
pliant te zullen betaalen voor den tijd van tien
eerstkomende en agter een volgende jaaren,
ingaande primo Januari 1779 en eindigende
ultimo December 1788 een stuyver meerder
per sak voor maalloon als tot hiertoe is be
taald. En als dan de voornoemde tien jaa
ren geëxpireerd zijnde de vijf daaraanvol
gende Jaoren ingaande met primo Januari
1789 en eindigende ultimo December 1793
vier duyten meer per sak voor maalloon als
het oude maalloon. Dat bewust zijnde hij
Suppliant zoo tot het een als tot het ander
niet is bevoegt zonder goedkeuring van UwEd.
Gestr. zoo keert Suppliant zig tot Uwe Ed.
Gestr. goedgunstige approbatie en aan hem
Suppliant te verleenen de noodige acte.
't Welk doende enz. was geteekent Arie Ro-
gestein.
Op dit verzoek verleende de Ambagtsheer te
Velsen op Watervliet den 28sten December
1778 bij acte de verzochte approbatie „mits
deeze acte an Schout en Scheepenen der Am-
bagts Heerlijkheid zou worden vertoond en
van haar meede geapprobeerd".
De approbatie werd verleend en Arie Roge-
stein kreeg verlof den molen te „verstellin
gen". Een reuzenwerk, dat wel de moeite waard
is om even gememoreerd te worden. Met zorg
werd de nieuwe plaats bepaald. Deze mocht
niet te ver weg zijn, maar in elk geval ook
niet te dicht in de nabijheid. Tusschen den
ouden molen en de nieuwe plaats werd een
aarden dam opgeworpen van een dusdanige
breedte dat de geheele molen overal rijkelijk
geplaatst kon worden. Deze liep schuin naar
boven tot 40 voeten dus bijna 12 meter hoog
te. Nemen wij de helling 1 op 10 meter lengte
dan lag er minstens 120 meter tusschen de
oude plaats en den nieuwen molen.
De oude molen werd gedeeltelijk gesloopt.
Dat wil zeggen: de wieken de as, de konings-
spil, kroonrad en bonkelaars werden afgeno
men, en de koppels steenen verwijderd. Alleen
de romp bleef dus over. Met windassen, katrol
len enz. werd de oude molen langs de helling
voetje voor voetje opgetrokken tot ze einde
lijk ter plaatse arriveerde en op de vooraf ge
stelde stijlen van het nieuwe onderstel kon
worden neergezet. Alles wat uit den molen was
weggenomen werd daarna bij de helling opge-
zeuld en naar den eisch gemonteerd. Een
nieuw verguld Santhaesje werd als windvaan
op het dak geplant en in het voorfront bracht
de rietdekker een kunstig medaillon aan
met de letters S. H. en het jaartal 1779, waar
door nog heden den volke wordt verkondigd
dat in dat jaar de nieuwe Santhaes zijn loop
weer kan hervatten tot volle tevredenheid
van bakkers en burgers.
Nog is de geschiedenis van Santpoort's molen
niet ten einde. Een der latere eigenaren was
de heer Van Brussel, lid van den kerkeraad
van de oude kerk te Velsen en welbekend als
stichter en mede-oprichter van Santpoort's
voor enkele jaren verbrande oude kerkje. Van
Brussel was eigenaar van het bekende Molen
park en woonde in het overoude huisje naast
de oude school, ongeveer ter plaatse waar
momenteel het houten hulpschoollokaal staat.
Het molenpark bestond uit de terreinen van
de school, schoolplein, Molenstraat, gedeelte
lijk Enschedélaan en de bollentuin tusschen
Molenstraat en Boschbeek. Als molenaar be
hartigde hij de belangen van den molen door
een servituut op die terreinen, dat nooit ofte
nimmer op die gronden huizen gebouwd
mochten worden hooger dan ten hoogste 37
voet. Aan die bepaling is bij den bouw van
alls hiervoor genoemde huizen steng de hand
gehouden. Uit dat oogpunt was de molen dus
tot in de verre toekomst beschermd tegen be
lemmeringen in den toevoer van den benoodig-
den molenwind. v. Brussel heeft bij den ver
koop echter een belangrijke zaak uit het oog
verloren. Aan de „Boomen en verdere Houtge
wassen" heeft ook hij niet gedacht ze zijn
niet in het servituut opgenomen met als ge
volg dat de boomen op het schoolplein de stel
linghoogte verre overtreffen. Gezien de wel
willende houding van Velsens burgemeester
twijfelen wij er niet aan, of indien noodzake
lijk zal deze windbelemmering wel tot 12 me
ter hoog te worden teruggebracht. Of de molen
verder op medewerkng van Boschbeek zal mo
gen rekenen blijft een open vraag. Santpoorts
burgers staan in dit geval voor een uiterst
moeilijke beslissing. Zonder twijfel is de mo
len mooi en een malende molen nog mooier,
doch ook de prachtige oprijlaan van Bosch
beek met de verdere hooge boomen in de om
geving zijn een waardevol bezit. De keuze in
dit geval is wel zeer moeilijk.
En nu het slot van de molenhistorie. Laat
ons hopen dat het niet meer dan een mijlpaal
is. De molen vraagt een belangrijk bedrag aan
reparatiekosten. Aan wieken, krui-inrichting.
stelling, enz. Deze kwalen gevoegd bij andere
omstandigheden hebben den molenaar aan
leiding gegeven er ernstig over te denken de
molen gedeeltelijk te sloopen. Feitelijk heeft
hij alleen belang bij de paar onderste verdie
pingen voor pakhuisruimte. Desondanks en
wel voornamelijk omdat de molenaar van zijn
molen houdt, is hij bereid geweest om te luis-
rr
teren naar de verlangens van de Vereeniging
Santpoort's Bloei, die het zeer te prijzen ini
tiatief genomen heeft den molen te behoeden
voor afbraak. Ze mocht hierbij den steun ver
werven van tal van vooraanstaande burgers,
van „De Nederlandsche Molen", van de Stich
ting „Oud-Santpoort" enz. enz. Wanneer nu
de burgers van Santpoort en verre omgeving,
pn andere belangstellenden en molenvrienden
hun penningske bijdragen, dan zal de molen
vermoedelijk weer voor tal van jaren bewaard
blijven en wij twijfelen er niet aan of de mo
lenaar of diens maalknecht zal straks in het
eindresultaat aanleiding vinden om na het
volledig herstel onze Santhaes „mooi" te
maken
J. S. VISSER.
Santpoort
IJMUIDEN
Pseudo-rechercheur aangehouden
Wilde een oude vrouw berooven.
Dinsdagmiddag is een 21-jarige chauffeur,
woonachtig te Haarlem, in arrest gesteld. De
vorige week had een 71-jarige dame, wonen
de aan den Harmenjansweg, bij de politie
aangifte gedaan, dat er zich iemand in huis
bevond. De politie stelde daarop een onder
zoek in ,doch toen zij vertrokken was, meld
de zich korten tijd later een man, die haar
mededeelde, dat het huis onder zijn bewaking
was gesteld. De bewoonster, die geloofde met
een rechercheur te doen te hebben, verleen
de den man toegang, maar na diens vertrek
kwam zij tot de ontdekking, dat zij een porte-
monnaie inhoudende een bedrag van f 17.—
miste. Spaargelden en effecten ter waarde
van enkele duizenden guldens had hij niet ge
vonden. De politie werd toen opnieuw ge
waarschuwd en toen zij verscheen werd aan
de bewoonster medegedeeld, dat geen op
dracht tot bewaking van het perceel was ge
geven. De politie wist evenwel de „pseudo-
rechercheur" te achterhalen. De man heeft
een bekentenis afgelegd.
MARKTBERICHT IJMUIDEN.
ÏJmuiden, 19 Oct. 1938 (A.N.P.).
Versche visch:
Tarbot 115105 ct. per k.g.
Tong 170—106 ct. per k.g.
Heilbot 120—66 ct. per k.g..
Griet f 30—22.50 p. 50 k.g.
Groote schol f30—26 idenji.
Middel schol f 3026 iderii
Zetscholf3728 idem.
Kleinschol f267.50 idem.
Schar f 153.50 idem.
Tongschar f 4421 idem.
Poontjes f 4.102.60 idem.
Groote schelvisch f 2618.50 idem.
Middel schelvisch f2314.50 idecn.
Kleinmiddel schelvisch f 17.509.50 idem.
Kleine schelvisch f 114.5Öf idem.
Groote gul f 148.50 idem,1'
Kleine gul f 10.50-6 idemi'
Wijting f73.30 idem.
Makreel f 4.903 idem.
Kabeljauw f 6027.50 p. 125 k.g.
Vleet f 2.200.55 per stuk.
Leng f 1.400.47 per stuk.
Koolvisch f 0.580.09 per stuk.
Rog f 178.50 per koop.
BESOMMINGEN.
Manden Trawlers:
225 Oostzee IJM 147 f2140.—
135 Neptunus IJM 87 f 1790.
950 Adelante IJM 19 f4550.—
795 Eveline IJM 115 f4490.—
450 Bloemendaal IJM 71 f4060.—
185 Sch. 61 f1890.—
210 Betje RO 16 f2230.—
1100 Gerberdina Johanna IJM 38 f5300.
115 Martha IJM 165 f1530.—
2000 Erin IJM 12 f6020.—
600 Cath. Duyvis IJM 60f 2400.—
175 Emma IJM 177 f1850.—
695 Maria van Hattem IJM 1' f 3040.
Kotters:
GG 409 f 1170.—.
Loggers:
KW 110 f395.—.
VERWACHTE VISCHAANVOER.
Thuisstoomende voor de Donderdagmarkt:
Hercules IJM 196, vangst: 80 manden schel
visch, 80 manden braadschelvisch, 15 manden
radio, 80 manden gul, 115 manden rog en poon,
330 manden dichte makreel, 55 manden ge
stripte groote makreel, 40 manden koolvisch,
totaal 795 manden benevens 315 stuks stijve
kabeljauw.
Gloria IJM 37, vangst: 15 manden schelvisch,
135 manden braadschelvisch, 25 manden radio,
15 manden gul, 10 manden platvisch, 850 man
den makreel.
Totaal 1050 manden, benevens 50 stuks stijve
kabeljauw.
Amsterdam IJM 58, vangst: 800 manden di
versen.
Utrecht IJM 73, vangs^ 1100 manden haring.
BURGERLIJKE STAND.
Bevallen: J. J. JillebaGlerum, d.. Pels
straat 51. Velsen-N. W. J. G. v. Kuyerenv. d.
Hulst, d. Groeneweg 47, ÏJmuiden. G. W.
KlepperWillems. z. Kalverstraat 107, ÏJmui
den. J PauwelsLandman d.. Dennenstraat
10. ÏJmuiden. D. GroeneveldSietses, z.. B.
Enschedélaan 73. Santpoort. D. KlutZwart-
veld, z. IJmuiderstraatweg 16 ÏJmuiden H.
KempGouda, z.. Bakkerstraat 22, ÏJmuiden
J. A. OlsthoornValkering z. Trompstraat
59, ÏJmuiden. M. P. DingerdisWarmerdam,
z.. Bloemendaalschestraatweg 165. Santpoort.
R. F. HilhorstMehsnik d.. v. Dalenlaan 30.
Santpoort. A. Verschoor—Kok. z.. Marconi
straat 118rd. ÏJmuiden. M. Vennikv. d. Horst,
z.. de Genestetlaan 39 Velsen.
Overleden: J. Hooyschuur. 77 jaren, weduw
naar van E. M. Evers, Wijkerstraatweg 63
Velsen-N.
OPVANGPRIJZEN VOOR HARING
De prijszettingscommissie van de reeders-
vereeniging voor de Nederlandsche haringvis-
scherij heeft voor het tijdvak 19 tot en met
25 October de volgende opvangprijzen vast
gesteld voor haring:
Volle haring Zuid f 88.80; ijle haring Zuid
maximum f 7; steurharing Zuid f 6.507 50:
volle haring wellen f 8.50-9; steurharing wellen
f 77.50; volle haring Engelsche wal f 99.50
steurharing Engelsche wal f 7.50—8.
HARING
Scheveningen, 18 October.
Volle haring zand f 9.7010.20
Volle haring wellen f 9.8010.20.
Hom en kuitziek f 8.909.80
IJle haring zand f 6.807.10
Steurharing zand f 7.40—7.90
Steurharing wellen f 7.308.20
Alles per ton naar kwaliteit en stukstal.
BEVERWIJK
Bazar voor de vereeniging
„Het Hoogeland".
Op 1, 2 en 3 November in Odeon.
De Christelijke vereeniging tot stichting en
instandhouding van arbeidskoloniën „Het
Hoogeland". welke zich ten doel stelt ontsla
gen gevangenen, voorwaardelijk in vrijheid
gestelden, zwervers, bedelaars en drankzuch
tigen de helpende hand te reiken, houdt voor
de afdeeling BeverwijkVelsen op 1, 2 en 3
November een bazar in de zalen van het ge
bouw „Odeon", alhier.
HEEMSKERK
De aanrijding op den
Rijksstraatweg.
Het slachtoffer overleden.
De 68-jarige C. Hartog die Dinsdagmorgen
ongeveer elf uur op den Rijksstraatweg werd
aangereden, is des middags te 2 uur in het
Roode Kruis Ziekenhuis, aan de gevolgen
overleden.
De heer Hartog exploiteerde vroeger de kaas-
fabriek „De nieuwe onderneming", welke fa
briek nadat het bedrijf in andere handen was
overgegaan, naar ÏJmuiden is verplaatst.
Ook vertegenwoordigde de heer Hartog vroe
ger jaren de Vrijz. Democratische Partij in
den gemeenteraad.
SANTPOORT
E. H. B. O.-CURSUS
Door de afdeeling Santpoort van de ver
eeniging E. H. B. O, wordt met ingang van 2
November a.s. in Schóól F wederom een twee'
jaarlijksche cursus gehouden.
Deze cursus leidt op voor het „Eenheids
diploma".
BLOEMENDAAL
VOLKSONDERWIJS.
Dinsdagavond .vergaderde dc afdeeling Bloe
mendaal van de Ver. voor Volksonderwijs in
café Rusthoek.
De voorzitter, mr. J. H. Schultz v. Haegen.
deelde in zijn openingswoord mede, dat de
kleuterscholen in Bloemendaal zich in een toe
nemende belangstelling mogen verheugen, het
geen blijkt uit het steeds grooter wordend aan
tal leerlingen.
Tot afgevaardigde naar de alg. vergadering,
op 6 en 7 November te Utrecht te houden, werd
benoemd de heer J. Kleyn Poelhuis.
Als plaatsvervanger werd aangewezen
F. S. Knipscheer.
Hierna werd de beschrijvingsbrief voor de
alg. vergadering behandeld. De afgevaardigde
kreeg een blanco mandaat.
Verder werd medegedeeld, dat het bestuur
zal trachten een spreker te vinden voor een
propaganda-avond. In verband hiermede gaf
een der damesleden haar teleurstelling te ken
nen, dat nog lang niet alle openbare onderwij
zers en onderwijzeressen lid zijn van Volks
onderwijs. Dit mag toch zeker een van hun
moreele plichten genoemd worden.
Bij de rondvraag vroeg ds. Knipscheer na
mens den Prot. Bond de medewerking van de
afdeeling, om het godsdienstonderwijs op de
openbare scholen te stimuleeren.
Hierna sluiting.
AANRIJDING TIJDENS DE
VERDUISTERINGSPROEF.
Tijdens de verduisteringsproef te Bloemen
daal begaf zich de 15-jarige F. C. op den Bloe
mendaalscheweg voor zijn woning op de straat
Hij werd door een wielrijder aangereden,
waardoor hij viel en een zijner beenen brak
De jongen werd naar een der ziekenhuizen
te Haarlem overgebracht.
HALFWEG
NED. HERV. VROUWEN VEREENIGING.
De Ned. Hervormde Vrouwenvereeniging
heeft besloten den jaarlijkschen bazar te hou
den op Dinsdag 22 en Woensdag 23 November.
In afwijking met vorige jaren wordt de bazar
niet in de kerkzaal van de Nederlandsche Her
vormde kerk, doch in dc groote zaal van het
café Cornelissen gehouden.
HAARLEMMERMEER
VLIEGTUIG BESCHADIGD.
Dinsdagmorgen werd op het groote lucht
vaartterrein een Engelsch sportvliegtuig uit de
hangar gereden. Bij het naar de startplaats
rijden bracht de piloot zijn vliegtuig te dicht
in de nabijheid van een groot Zweedsch ver
keersvliegtuig. Een aanrijding had tot gevolg,
dat beide vliegtuigen werden beschadigd.
Oogenblikkelijk was het K.L.M.-personeel
ter plaatse.
De schade aan het verkeersvliegtuig kon
spoedig hersteld worden. Met het sportvlieg
tuig ging dat niet zoo gemakkelijk daar dit
aan den neus vrij ernstig was ingedeukt en
beschadigd.
VALSCHE RIJKSDAALDERS.
De ingezetenen van Haarlemmermeer wor
den er op attent gemaakt dat wederom ge
tracht wordt, valsche rijksdaalder in omsloop
te Wengen.
Een wissellooper uit Hoofddorp heeft er
reeds een ontvangen. De munt was slordig na
gemaakt en eenigszins koperachtig van kleur
Men zij gewaarschuwd.
BOTSING DOOR SLIPPEN.
Dinsdagavond had op het hoekpunt Kruis
weg met den oprit naar den Rijksweg Am
sterdamDen Haag een botsing plaats ten
gevolge van de gladheid.
De heer R. uit Haarlemmermeer reed op den
Kruisweg en zou den nieuwen Rijksweg op
draaien op het moment dat uit de richting
Aalsmeer een personenauto kwam aangereden,
die voorrang had.
Door een misverstand echter remden beide
bestuurders. De auto's slipten door de glad
heid van den weg, waardoor ze met een hevigen
slag tegen elkaar opbotsten. Persoonlijke on
gelukken deden zich niet voor, doch beide
auto's werden licht beschadigd.
Na enkele oogenblikken konden beiden hun
weg vervolgen.
AERDENHOUT
VENTER MET LIJSTEN IN ARREST
GESTELD.
Dinsdagmiddag te een uur werd door de
politie een man, R„ wonende te Haarlem, aan
gehouden die aan de huizen lijsten ten ver
koop aanbood, waarop namen stonden van
plaatsen die van Haarlem uit, Automatisch
per telefoon te bereiken zijn. R. wist den in
druk te wekken dat hij van den P.T.T.-dienst
kwam en het koopen van de lijsten verplicht
was. Verschillende personen zijn er in ge-
loopen.
Aangezien het venten zonder vergunning
verboden is en hij niet in dienst van het Rijk
was, werd hij te Overveen in arrest gesteld
Een nader onderzoek zal plaats hebben.
(Ls reeds in een deel eener vorige oplaag
opgenomen.)
De Duitsche handelsbetrekkingen
op den Balkan.
BERLIJN 18 October (D. N. B Betref
fende de reis van den rijksminister van eco
nomische zaken, Funk. naar Zuid-Oost-
Europa. schrijft de „Völkischer Beobachter"
het volgende: De rijksminister van economi
sche zaken heeft de ministers van economi
sche zaken van Joego Slavië en Turkije tot
verdere onderhandelingen naar Duitschland
uitgenoodigd en Praag stuurt een ministe-
rieele delegatie naar Berlijn om de verhou
ding tot het Duitsche Rijk ook op economisch
gebied aan den nieuwen toestand aan te pas
sen. Van deze besprekingen zal ongetwijfeld
een nieuwe krachtige verlevendiging van het
geheele handelsverkeer tusschen Duitschland
en deze landen uitgaan. Van de Noordzee tot
de Zwarte Zee ontstaat zoo geleidelijk een
handels- en verkeerseenheid, welke allen
betrokken gebieden ten goede komt. Een uit
gebreid stelsel van nieuwe ordening en wel
vaart zal thans alle landen van het Zuid
oosten omvatten en vruchtbare uitwerkingen
hebben, zonder de rechtvaardige belangen
van anderen te schaden.
Drastische beperking der Joodsche
immigratie in Palestina?
Joden zouden ook geen grond mogen koopen.
LONDEN 17 October (Havas). De „Daih
Herald" verwacht, dat de Britsche regeerin;
zal afzien van haar plannen tot verdeeling
van Palestina en zal overgaan tot een drasti
sche beperking van het Joodsche Nationak
Tehuis. De commissie-Woodhead. aldu
schrijft het blad, zou het nemen van deze be
sluiten aanbevelen. Men gelooft, dat de re
geering, steunende op het rapport der com
missie, zal voorstellen de Joodsche immigra
tie voor den tijd van ongeveer twee jaar ge
heel te schorsen of tot een streng minimun
terug te brengen. Tevens zou de verkoop var
grond aan Joden verbot en worden.
Het blad schrijft, dat het nemen van der
gelijke besluiten gelijk zou staan met opzeg
ging van de verklaring van Balfour en eer
zich gedeeltelijk onttrekken aan het man
daat, dat door den Volkenbond is opgelegd
Hoover versus Roosevelt.
Felle aanval op de New Deal-politiek.
HARTFORD (Connecticut). 18 October.
Ex-president Hoover heeft gisteravond een ra
dio-rede gehouden, die over alle radiozenders
werd uitgezonden cn een heftigen aanval in
hield tegen Roosevelt's beleid. Volgens Hoover
heeft de New Deal politiek vijf cardinale fou
ten:
1. De politieke moraal degenereert.
2. De macht van één man groeit op gevaar
lijke wijze.
3. Er groeien oneenigheden in dit land, dat
door klassentegenstellingen nimmer duidelijk is
verdeeld geweest.
4. Het aldoor toenemende collectivisme be
dreigt steeds meer de levensbelangen van den
vrijen ondernemer.
5. Nadat wij dat alles zes jaar hebben ge
dragen, hebben wij nog altijd elf millioen werk-
loozen. (United Press).
Levenslang tegen moordenaar
geëisclit.
Moord op woonwagenmeisje berecht.
ALMELO, 18 October. Voor de rechtbank is
vandaag de geruchtmakende moordzaak be
handeld, welke op 27 Mei jJ. den dag na He
melsvaart. de gemoederen in deze stad in be
roering heeft gebracht. Op de opslagplaats van
de gemeentewerken werd in den vroegen mor
gen van dien dag het lijk gevonden van een
12-jarig woonwagenmeisje, Tetje Hof ge
naamd. dat met een mes op gruwelijke wijze
was vermoord. Al spoedig rees er verdenking
tegen een 24-jarigen koopman. J. F. v. d. W.
die in een logement alhier vertoefde en pas
op vrije voeten was.
De gearresteerde ontkende, dat hij een mes
in bezit had gehad, doch in de gevangenis te
Assen wist men. dat hij met een mes was ver
trokken. Tenslotte bekende v. d. W. den moord
te hebben gepleegd.
Ter terechtzitting werden vijf getuigen ge
hoord, van wie drie deskundigen. Uit de ver
klaringen bleek, dat de verdachte tegen eenige
vrouwen had gezegd dat hij van plan was zijn
vrouw of iemand anders te vermoorden.
De officier van justitie, mr. S. J. van dei-
Hoeven was in zijn requisitoir van meening
dat de moord met voorbedachten rade is ge
pleegd. Hij beschouwde den man als een
uiterst gevaarlijken misdadiger en eischte
levenslange gevangenisstraf.
A CONTANT PRIJZEN
en toch vanal f 1.per week. Dat vindt U
alléén bij
DE KLEEDING VERKOOP CENTRALE
SCHAGCHELSTUAAT 19 C.
naast Slager's Verfhandel. - TELEF. 17273
(Adv. Ingez. Med.)
De verdediger, mr. H. Vrind uit Almelo,
pleitte clementie.
„Een uur muziek".
Schoolconcerten te Haarlem en Overveen.
Met even groote volharding als ver
rassend gevolg wijdt de heer Franz
Aufrecht uit Amsterdam sinds eenige
jaren zijn beste krachten aan de ver
wezenlijking van zijn ideaal: de jeugd
vroegtijdig den weg te bereiden, die
leidt tot appreciatie van waarachtige
muziekkunst.
Naar zijn inzicht is de eenig-julste weg dat
de jeugd zelf door den werkelijk grooten kun
stenaar wordt voorgelicht en ingeleid tot het
leeren aanvoelen en waardeeren van de wer
ken der toonkunst Zoo doet de kunstenaar
zelf door oog en oor de vonk overspringen van
het genie op den muzikaal zoo ongeschoolden
scholier. Hij zal bij den scholier den aanleg,
den smaak ontwikkelen, om te luisteren met
begrip.
Het middel? De scholieren verzamelen zich
op een bepaalden tijd in de aula of in de gym
nastiekzaal. Ze zijn daar thuis in hun eigen
vertrouwde omgeving. Met hun leeraren ge
nieten ze samen van een wezenlijk concert.
Daar komt een erkend kunstenaar: Willem
Andriessen, Louis van Tulder. Jaap Stotijn, of
een ander op het podium. Deze leidt zelf mon
deling het stuk in, dat hij spelen of zingen zal,
niet als docent, doch als kunstenaar, als be
middelaar ten gunste der schoonheid. Het
spreekt vanzelf, dat dit de jeugd moet pakken,
veel meer dan een gewoon concert in de con
certzaal. Er is een veel inniger contact met
den kunstenaar, dan in de concertzaal moge
lijk: de jeugd vroegtijdig rijp te maken voor
contact tusschen jeugd en kunstenaar.
Gedurende den loop van het schooljaar wor
den zes concerten gehouden. Zes maal „Een
uur muziek", waarbij een artistiek programma
wordt opgebouwd in sympathieken vorm, een
systematische leergang in de muziek voor naar
schoonheid verlangende jonge menschen, van
wie de meesten niet zullen ontkomen aan den
veredelenden invloed en waardoor een groep
latere trouwe concertbezoekers wordt ge
kweekt.
Dinsdag 25 October a.s. zal in het Christelijk
Lyceum, Emmakade, onze vermaarde tenor
Louis van Tulder zingen. Hij zal een program
ma uitvoeren, dat een globaal overzicht wil ge
ven van de vocale vormen in de muziek. Van
Tulder, die zelf weer zijn programma zal in
leiden en toelichten, zal beginnen met een
cud vaderlandsch lied van Valerius. Hij zal
spreken over het volkslied en o.a. een een
voudig „Geistliches Lied" van J. S. Bach voor
dragen, vervolgens een Recitativ en Aria van
Haydn zingen, om dan het Duitsche kunstlied
van Schubert, Schumann en Wolf te behan
delen. Hij zal besluiten met enkele eenvoudi
ger liederen van Debussy, den impressionist en
wegbereider der modernen.
Men ziet welk systeem aan alle concerten
ten grondslag ligt: een overzicht te geven in
de ontwikkeling van een bepaald onderdeel der
muziek, een vorm of een belangrijke figuur.
Andere concerten behandelen bijvoorbeeld den
dansvorm, den sonatavorm, den variatievorm,
de ballade, het strijkkwartet, of de ontwikke
ling van groote componisten als B'ach, Beet
hoven, Schubert, of Chopin.
Het concert van Dinsdag 25 October a.s., dat
te 4 uur begint, is toegankelijk voor alle leer
lingen der school, terwijl hun ouders ter ken
nismaking met de concerten, voor zoover de
plaatsruimte toelaat, eveneens welkom zijn.
De onbewoonde buizen te Haarlem
Een vrij belangrijke daling.
In het 3de kwartaal van 1938 is
het aantal onbewoonde huizen te
Haarlem verminderd van 1221 tot
1165. Een daling dus van 56.
Het aantal leegstaande winkels ver
minderde van 122 tot 105.
Daarbij moet bedacht worden dat in dat
kwartaal het aantal huizen steeg van 36894
tot 37066, een toeneming dus van 172.
Het aantal bewoonde huizen is in het tijd
vak JuliAugustusSeptember dus vermeer
derd met 232.
De 1165 leegstaande woningen behoorden
tot de volgende huurklassen:
Tot f 156 per jaar:
48
f 156—f 182
63
f 182—f 208
54
f 208—f 225
60
f 225—f 250
62
f 250—f 275
72
f 275—f 300
43
f 300—f 350
155
f 350—f 400
150
f 400—f 450
97
f 450—f 500
112
f 500—f 600
104
f 600—f 700
51
f 700—f 800
36
f 800—f 1000:
25
f 1000 en hooger:
28
Verder zijn er nog 5 dienstwoningen onbe
woond.
Onder de leegstaande huizen beneden f 208
huur waren er niet minder dan 40 die onbe
woonbaar verklaard zijn. Indertijd hebben
wij reeds de aandacht gevestigd op het kleine
aantal leegstaande woningen voor beter gesi
tueerden. Thans zijn er te Haarlem niet meer
dan 17 woningen van f 1000 en meer huur die
onbewoond waren en nog 11 winkelhuizen.
Deze aantallen waren op Juli van dit Jaar 13
woningen en 20 winkelhuizen.
iün EERLIJKE STAND.
HAARLEM 18 October.
Getrouwd 18 October: A. A. Tadoma en J.
Sporry.
Bevallen 17 October: E. G. Balder—Hofman,
d.; C. E. Borghouts—Pate?, z., J. Cavé—Zonne
veld. d.; R. C. de Jager—Biegiesch, z.; 18 Octo
ber: C. C. SchouwVriesekoop, z.; C. J. Wer-
dekker—Boers, z.; L. L. M. Lablans—v. Leeu
wen. z.
Overleden 16 October: C. Kerkhof. 15 J.,
Zoetestraat; 17 October: T. van Iperen, 17 j.,
Kamperlaan; J. B. Wempe, 77 j„ Soenda-
straat; A. E., 5 mnd., J. J. Veenstra, Hazepa-
terslaan.
