ilm
deze Week
Film-reportage van den
oorlog in China.
Jezebel".
„Broken Blossoms".
Een bijzondere vrouw.
Laurel en Hardy blijven
Litteraire
fCantteekeningen.
ZATERDAG 22 OCTOBER 1938
H A A R Tl E M'S D A 'G BEAD
8
Deanna Durbin zegt:
„Driemaal is scheepsrecht"
Frans Hals
Deanne Durbin.
Deanne Durbin blijft nog een week in het
Frans Hals Theater. Haar nieuwe film „De
Wildzang" belooft de vorige successen in de
schaduw te stellen. In Rotterdam heeft deze
film reeds langer dan 10 weken gedraaid. Het
is dan ook een alleraardigste film, zuiver amu
sement. We kun
nen deze film zoo
zeer. aanbevelen
omdat ze geen
oogenblik preten
deert meer te zijn dan amusement. Het is
een film die denzelfden geest ademt als de
hoofdrolspeelster Deanne Durbin; vroolijk,
een tikje droef (niet teveel en heelemaal niet
erg), maar bovenal kinderlijk en zuiver. We
hebben de film reeds besproken. Het succes
dat ze behaalt, spreekt verder voor zichzelf.
„Driemaal is scheepsrecht" zegt Deanne
Durbin, nu ze voor den derden keer blijft. Mis
schien zal het wel hermaal of meer wor
den.
De belangrijkste film in het één-uurs-pro-
gramma van Moviac is deze week een uitvoe
rige reportage van de luchtaanvallen op
Hankau. Het is een van de beste reportages
die wij van den Chineeschen oorlog zagen.
Men ziet er de bombardementsvliegtuigen der
Japanners boven de stad komen. Men ziet de
Chineesche luchtafweer in actie bij het nade
ren der vliegtuigen, de hevige ontploffingen
bij het neerkomen der bommen, de groote
branden als gevolg van het zware bombarde
ment en men ziet
het wegvoeren der
dooden en gewon-
den en de in pa
niek wegvluchten
de bevolking. Verder ziet men den leider van
het Chineesche verzet, generaal Tsjang-Kai-
Sjek, en z'n echtgenoote bij de aankomst in de
stad aan de Jangtse en de lange colonnes der
Chineesche troepen, die naar het front trek
ken, door de straten van Hankau marcheeren.
Behalve deze uitstekende filmreportage
draait er het buitenlandsch journaal, met de
gebruikelijke plechtigheden en sportgebeurte
nissen, een goede documentaire film van Ma
drid en „Wonderen der zwemkunst", een
filmpje met aardige opnemingen van onder-
water-zwemmen en schoonspringen, waarin
men o.a. de bekende oud-zwemkampioen
Johnny Weissmüller kan zien.
Een geestige teekenfilm en een Our-Gang-
klucht voltooien het programma.
Bette Davis als:
Bette Davis.
John Barrymore.
Jezebel in een booze vrouwenfiguur uit den
Bijbel. Bette Davis brengt in de film „Jezebel"
een dergelijke vrouwenfiguur in reëelen vorm.
Julia heet ze. De geschiedenis speelt in het
Amerika van vroeger, toen daar duels schering
en inslag waren. Volgens de film dan, die
men als geschiedschrijver niet altijd zoo ern
stig moet opvatten.
Julia is een eigenzinnig meisje, ontevreden
met haarzelf en de wereld, en derhalve on
berekenbaar luimig. Ze wil haar verloofde,
een bankier, altijd werk of geen werk
tot haar beschikking hebben, zij eischt hem
voor zich op, en als dat niet gelukt neemt ze
I wraak en draagt
PStn-ma een roode japon'
v-'tiitidLiittict r hetgeen op een
1 bal waar onge
trouwde meisjes in
dien tijd in onschuldig witte jurken pleegden
te verschijnen de noodige opschudding
yeroorzaakt. Julia is wat je noemt dwars tegen
den draad in en als haar verloofde genöeg
daarvan krijgt verlaat hij haar. Zij meent in
haar eigenwaan nog dat hij weer terug zal
komen. Inderdaad na een jaar komt hij te
ruggetrouwd met een meisje uit het
Noorden. Hij en zijn vrouw worden Julia's
gast op een plantage, waar de heele familie
bijeenhokt omdat in de stad een epidemie van
de gele koorts is uitgebroken. De bankier
wordt echter op zijn post in de stad geroepen.
De gele koorts grijpt tallooze slachtoffers. Het
geen verder gebeurt vormt den sluitsteen van
dit verhaal. De kwade vrouw, die door haar
gestook zelfs haar broertje ertoe dwingt te
duelleeren, vindt in den strijd om het leven
van een ander een opgave, die haar loutert.
Bette Davis speelt de tragische Jezebel-figuur
met het sentiment, dat we van haar gewend
zijn, Margaret Ljndsay speelt de fijne figuur van
de bankiersvrouw. De bankier zelf is Henry
Fonda.
Als tweede hoofdfilm draaid „Bulldog
Drummond neemt revanche", een spannende
geschiedenis. Zooals men weet is deze „Bull
dog Drummond" een amateur-detective., ont
sproten aan het brein van een schrijver van
spannende verhalen. En het zijn zulke detec
tives, die ons op het witte doek het meeste
genoegen verschaffen. Drummond staat oo
het punt in het huwelijk te treden, maar
wordt op het laatste moment weer in een
spannende geschiedenis betrokken. Het gaat
om een gevaarlijke springstof, die agenten
van een vreemde natie in handen probeeren
te krijgen.
Er ontspint zich een achtervolging in tram
en boot, verscheidene moorden worden ge
pleegd, een vliegtuig stort omlaag, enfin er
gebeurt van alles dat men van een sensatie
film verwacht. Ook de humor is niet vergeten.
Regnaid Denny, de held uit vele stomme films,
zorgt in deze film voor menig komisch mo
ment, dat de spanning aangenaam onder
breekt.
Dolly Haas in:
Het is reeds enkele jaren geleden dat Hans
Brahm's verfilming van den bekenden roman
..Broken Blossoms" de filmwereld verbaasde.
Die verfilming leek toen een gewaagde onder
neming. In de eerste plaats omdat reeds in
het „stomme" tijdperk de groote Amerikaan-
sche film-pionier A. W. Griffith deze stof in
een film behandelde, met de in dien tijd
beroemde
gelsche film in vergelijking met haar Ame-
rikaansche voorgangster geen hooge verwach
tingen koesterde. Ten tweede omdat de hoofd
rol in dit Londensche drama toevertrouwd is
aan Dolly Haas, de filmspeelster die tot
dusver slechts was uitgeblonken in onbenul
lige blijspelletjes.
Edoch Dolly Haas leverde in „Broken
Blossoms" een creatie die ongelooflijk mocht
heeten.
Het kan goed zijn. deze film nu nog eens te
gaan zien. De tragedie van het meisje uit een
der Londensche achterbuurten doet misschien
ietwat verouderd-romantisch aan. maar dat
neemt niet weg dat het verhaal het nog steeds
„doet". Het prachtig doorleefde spel van Dolly
Haas treft keer op keer en ook haar tegen
speler Emlyn Williams maakt van den jongen
Chinees een geheel aanvaardbare figuur.
„Broken Blossoms" is een film die men niet
licht kan vergeten. Wij kunnen het dan ook
aanbevelen haar nog eens te gaan zien.
Rembrandt
Pola Negri heeft het, op de film althans,
nooit bijzonder makkelijk. Het is of het Lot een
duivelsch spel met haar speelt. Aan den eenen
kant siert het haar met de aangenaamste ga
ven, die een vrouw maar kan begeeren. Ze is
jong, schoon, charmant, goed en daarbij zeer
begaafd. Daarmee zou ze volop tevreden kun
nen zijn. Maar aan de andere zijde van de
bladzijde staat de tragiek van haar bestaan.
Het is waar, haar geheele type geeft de vrouw,
die zich opoffert tot krankzinnig wordens toe.
Nu eens is het een vriend, die haar daartoe
brengt, dan weer, zooals in deze film, haar
zoon, die zij in blinde liefde heeft opgevoed.
Juist doordat die liefde zoo blind was, zag zij
niet, dat ze den jongen, dien ze niets kan wei
geren naar den afgrond stuurde.
In „Een bijzondere Vrouw" is Pola Negri een
beroemde zangeres, die als onbekend koor
meisje haar carrière begon. Ze heeft in dien
jongen tijd een vriend die haar verlaat. Een
zoon is de levende herinnering aan dien tijd.
Het is een leuke vlotte jongen, die alles van
zijn. nu veel geld
verdienende mama
kan krijgen. Z'n bij
zondere voorliefde
heeft het auto-ra
cen, daarnaast beoefent hij andere sporten èh
daarmee is het uit. Een leventje van plezier
uitgaan en veel geld verterenmama is er
goed voor! En maar steeds fourneert mama
het geld, hoewel ze door zoon's uitgaven lee-
lijk naar een bankroet loopt. De jongen is een
lieve charmeur, maar een egoist, zooals derge
lijke typen worden. Op een noodlottig oogen
blik verliest zij haar stem en weet dat ze nooit
meer zal kunnen zingen. Om speelschulden
van den jongen te kunnen dekken, aanvaardt
ze, met die wetenschap een contract met haar
manager voor Amerika en om dat ongedaan te
kunnen maken, neemt ze het huwelijksaanzoek
van een millionnair aan, van wien ze heelemaal
niet houdt. Als ze de omstandigheden niet lan
ger aan kan, bekent ze, dat ze nooit meer zal
kunnen zingen. De zoon, voor wien ze bereid
was, zich te of.feren is zoo ontdaan over z'n
moeder, dat hij wanhopig roept: „ik dacht, dat
ik trotsch op mijn Moeder kon zijn, en.ze
is een bedriegster!" Hij denkt dat niet te kun
nen overleven en grijpt naar het pistool. Daar
hij een beter auto-renner, dan schutter is, blijft
z'n leven na operatie- gespaard en komt aan
het slot toch nog het geluk voor Pola Negri,
omdat ze zich verzoent met den eenigen man
van wien ze houdt, met den vader van haar
zoon.
Pola speelt of ze niet uit de film verdwenen
is geweest, het is nog steeds first class. Haar
filmzoon Hermann Braun is een jong talent
met prachtige momenten, een prettige ver
schijning. Opmerkelijk goed is Josefine Dora
als de.manhaftige, goede Theresia. de trouwe
huishoudster van Pola. Waar alle andere spe
lers ook heel goed zijn, valt er voor de Pola-
aanfoidders veel te genieten.
Op het tooneel zingt de bekende jongens
sopraan Joe Petersen, zonder dat het myste
rie, dat om die sopraan hangt, tot klaarheid
gebracht wordt. De liedjes met dê toegift, het
bekende „Daddy", vielen zeer in den smaak, al
was het geluid, door de microfoon soms wat
stenk.
HET ONTSLAG VAN DEN DIRECTEUR VAN
GEMEENTEWERKEN TE BERGEN OP ZOOM
Naar wij vernemen zal in de zaak van den
wegens het publiceeren van zijn brochure „De
heilige drie-eenheid" ontslagen directeur van
gemeentewerken, ir. J. van Roessel, beroep
worden ingesteld bij de commissie van scheids
lieden te Bergen op Zoom en zoo noodig daarna
bij den Centralen Raad van Beroep te Utrecht
Mr. dr. W. J. C. A. Nijgh te 's Gravenhage za)
voor ir. van Roessel als raadsman optreden.
DOODELIJKE AANRIJDING.
Toen Vrijdagmiddag de bejaarde landbou
wer L. Dekker, wonende te Ossesluis, ge
meente de Wijk uit een autobus stapte, is hij
door een uit de tegenovergestelde richting
komende vrachtauto gegrepen en op slag ge
dood.
Stan en Oliver, de twee vroolijke vagebon
den, kunnen nog geen afscheid nemen van
het feestvierende Luxor Theater. Ze schijnen
zich om het succes, dat ze bij de bezoekers
hebben, zoodanig te verheugen, dat ze besloten
zijn, ook deze week
nog hun mede-
1 werking te
verleenen, ter her
denking van het
dertigjarig jubileum van den directeur-eige
naar, den heer Hartman, als bioscoop-exploi
tant.
We hopen voor het filmbedrijf in bet al
gemeen, dat de nieuwe combinatie van Oliver
met den anderen partner, een even gelukkige
zal zijn, als die van Stan en Oliver was. Het
zal ons vreemd vallen, de twee onaf scheidelij
ken van het witte doek, niet meer getweeën
te zien.
In het voorprogramma is o.a. de nieuwste
dans, de ..Lambeth Walk" te zien. Hierbij ge
lukkig niet die doodgravers gezichten, die bij
de tegenwoordige dansen schijnen te hooren,
waarbij dat kleine zinnetje uit „de kleine
Johannes" 'van Frederik van Ee-den mij altijd
in de gedachten komt: „Dansen is een ernstige
zaak, Johannes!"
PROERAMMA
ZONDAG 23 OCTOBER.
HILVERSUM I 1875 en 415,5 M.
8.30 KRO, 9.30 NCRV. 12.15 KRO, 5.00
NCRV. 7.45—11.30 KRO.
8.30 Morgenwijding. 9.30 Gewijde muziek
(gr.pl.) 9.50 Nederduitsch Hervormde Kerk
dienst. Hierna: Gewijde muziek (gr.pl.). 12.15
Voor Middenstanders. 12.35 KRO-orkest.
(1.001.20 Boekbespreking). 2.00 Vragen-
beantwoording. 2.45 Gramofoonmuziek. 3.00
Pianovoordx-acht. (3.15—3.30 Gramofoonmu
ziek). 3.454.00 en 4.05 Gramofoonmuziek. 4.30
Ziekenhalfuui'tje. 4.55 Sportnieuws. 5.00 Het
Pax'kkerkkoor en orgelspel. 6.00 Gereformeerde
Kerkdienst (H.V.). Hierna; Orgelconcert. 7.45
Sportnieuws. 7.50 Gramofoonmuziek. 8.00 Be-
richten ANP, Mededeelingen. 8.15 „Gaspa-
rone", opei-ette. 10.00 Wereldconcert uit Ca
nada (opn.). 10.30 Berichten ANP. 10.40 Epi
loog. 11.0011.30 Esperantolezing.
HILVERSUM H 301,5 M.
8.55 VARA, 10.00 VPRO. 12.00 AVRO, 5.00
VARA. 8.00—12.00 AVRO.
8.55 VARA-Kalender. 9.00 Berichten. 9.05
Tuinbouwpraatje. 9.30 Gramofoonmuziek. 9.40
„Van Staat en Maatschappij". 9.59 Berichten.
10.00 Zondagsschool. 10.30 Remonstrantsche
Kerkdienst. 12.00 Het woord van de week. 12.05
Filmrubriek. 12.30 De Koninklijke Militaire
Kapel. 1.30 Causerie „Wat er in Indië gebeui-t".
1.50 Reportage voetbalwedstrijd. 2.40 Het
Lener-kwartet. In de pauze: Boekbespreking.
4.00 HET AVRO-Aeolian-orkest. 4 50 Gramo
foonmuziek en sportnieuws ANP. 5.00 De Ram
blers. 5.30 voor de kinderen. 6.00 Gramofoon
muziek. 6.30 Sportpraatje. 6.45 Berichten
ANP. hierna: Gramofoonmuziek. 7.28 Voor
schakers. 7.30 Noviteiten-orkest en solisten.
8.00 Berichten ANP, Radiojournaal, Mededee
lingen. 8.20 AVRO-Amusementsorkest. 9.00
Radiotooneel. 9.15 Omroeporkest, solist en
koor van de Italiaansche Opera. 10.00 Vervolg
van 9.00. 10.05 Gramofoonmuziek. 10.20 „De
Vagebonden". 11.00 Berichten ANP, 11.10
Dansmuziek (gr.pl.) 11.4012.00 Orgelspel.
DROITWICH 1500 M.
12 20 Harry Davidson en zijn orkest. 1.20 Het
Celebrity Trio. 1.40 Troise en zijn Banjo
orkest en solist. 2.20 Voor tuinliefhebbers. 2.40
BBC-orkest. 3.40 Charles Ernesco en zijn
kwintet en solist. 4.20 Causerie over moreele
her-bewapening. 4.40 Eugene Pini en zijxx
Tango-orkest en soliste. 5.20 Religieuze cau
serie. 5.40 Zang. 6.15 Filmnieuws, 6.30 BBC-
orkest. 7.10 Het Parijs Saxofoonkwartet. 7.30
8.15 Radiotooneel. 8.20 Kerkdienst. 9.05 Lief-
dadigheidsoproep. 9.10 Berichten. 9.25 Radio
tooneel. 9.55 BBC-Mannenkoor en solist met
pianobegeleiding. 10,20 Fred Hartley en zijn
sextet en solist. 10.50 Epiloog.
RADIO-PARIS 1648 M
3.10, 9.00 en 9.50 Gramofoonmuziek. 11.50
Orgelconcert. 12.40 Gramofoonmuziek. 3.20
Duoconcert. 4.05 Zang. 4.20 Radiotooneel. 5.20
Het Pascal-orkest. 7.50 Wereldconcert uit
Canada. 8.35 Zang. 8.50 Operette-uitzending.
10.50 Gramofoonmuziek. 11.2012.50 Dans
muziek.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
7.30 Declamatie. 8.00 Gramofoonmuziek. 9.20
Berichten. 9.50 Viool en piano. 10.05 Berichten.
10.2011.20 Gramofoonmuziek.
KEULEN 456 M.
5.20 Havenconcert. 7.35 Solistenconcert. 9.35
Gramofoonmuziek. 10.35 Trioconcert. 11.20
Walter Raatzke's orkest, Jungherr's accordeon
orkest en pianoduo. 1.20 Populair concert. 2.40
Gramofoonmuziek. 3.20 Omroep-Amusements-
orkest, vocaal kwartet en solisten. 7.30 2e acte
van de opera „Gloria". 8.30 Omroeporkest en
-koor. 9.5011.20 Karl Klaus' orkest en soliste.
BRUSSEL 322 M.
9.40 Gramofoonmuziek. 10.20 Zang en orgel.
11.20 Cello en zang. 12.20 Gramofoonmuziek.
12.50 en 1.30 Omroepsalonorkest? en gramo
foonmuziek. 1.502.20 en 2.35 Gramofoonmu-
ziek.3.40 Koor ,De Vereenigde werklieden" en
gramofoonmuziek. 5.50 Gramofoonmuziek. 6.20
Omroepsalonorkest. 6.50 Gramofoonmuziek.
7.20 Pianovoordracht. 8.20 Bont programma.
10.30 Populair concert. 11.2012.20 Dansmu
ziek (gr.pl.).
BRUSSEL 484 M.
9.20 en 12.20 Gramofoonmuziek. 12.40 en
1.30 Omroepkleinorkest. 2.202.25 en 2.50 Gra
mofoonmuziek. 3.20 Koor „Les Unis et Libres
d'Anderlues". 3.35 Klarinetvoordracht. 3.50
Vervolg koorconcert. 4.05 en 5.00 Omroep
kleinorkest. 5.30 en 6.00 Lueien Hirsch en zijn
orkest. 7.50 Zie Radio-Paris. 8.20 Herdenkings
programma. 9,20 Het Brusselseh instrumen
taal ensemble en solist. 10.30 Jean Omer en zijn
orkest en solist. 11.2012.20 Gramofoonmu
ziek.
RADIO MOORS N. V.
KRUISSTRAAT 38, TELEFOON 14609
OFFICIEEL PHILIPS REPARATEUR
(Adv. Ingez. Msd.)
MAANDAG 24 OCTOBER 1938.
HILVERSUM I. 1875 en 415.5 M.
NCRV-Uitzending.
8.00 Schriftlezing, meditatie. 8.15 Berichten,
gramofoonmuziek. (9.30 Geukwenschen). 10.30
Morgendienst. 11.00 Christelijke lectuur. 11.30
Gramofoonmuziek. (12.00 Berichten). 12.30 Be
richten, hierna het Amsterdamsch Salonorkest
en gramofoonmuziek. 2.00 Uitzending voor de
scholen. 2.35 Gramofoonmuziek. 3.00 Tuin
bouwpraatje. 3.40 Gramofoonmuziek, berichten.
4.00 Bijbellezing. 5.00 Gramofoonmuziek 5.15
Kinderuurtje. 6.15 Gramofoonmuziek. 6.30 Vra
genuur. (7.00 Berichten). 7.45 Reportage, even
tueel gramofoonmuziek. 8.00 Berichten A.N.P.
herhaling SOS-berichten. 8.15 All Round Sex
tet. 8.45 Interview 9,00 Vervolg concert. 9.30
Causerie „Nederland-Waterland'.' 10.00 Be
richten A.N.P. 10.05 Orgelspel. 10.45 Gymnas
tiekles. 11.00 Gramofoonmuziek, c.a. 11.60
Schriftlezing.
HILVERSUM n 415.5 M.
Algemeen programma verzorgd
door de VARA. 10.00—10.20 v.m.
VPRO.
8.00 VAR A-kalender. 8.15 Gramofoonmuziek.
(Om 8.16 berichten). 10.00 Morgenwijding.
10.20 Gramofoonmuziek. 11.00 Declamatie. 11.20
Orgel en zang. 12.00 Gramofoonmuziek. (Om
12.15 berichten). 12.45 VARA-orkest. 2.00 „Fan
tasia". 2.45 Declamatie. 3.15 Cello en piano.
4.00 Gramofoonmuziek. 4.30 Voor de kinderen.
5.00 Gramofoonmuziek. 5.30 Orgelspel. 6.00 De
Ramblers. 6.30 Muzikale causerie, met zang en
piano. 7.00 Debat over vegetarisme. 7.30 Zang
en piano. 8.00 Herhaling SOS-berichten. 8.03
Berichten ANP., 8.15 Utrechtsch Stedelijk Or
kest. 9.10 Declamatie. 9.25 VARA-orkest. 10.10
Berichten A.N.P. 10.15 Klarinet, viola en piano.
10.40 Esmeralda. 11.10 Gramofoonmuziek.
DROITWICH 1500 M.
11.20 Het Cellini-trio. 12.10 Gramofoonmu
ziek. 12.20 Religieuze causerie. 12.45 Orgelcon
cert. 1.20 BBC-Schotsch-orkest. 2.00 Declama
tie. 3.20 Reportage. 4.15 Viool en piano. 4.50
Gramofoonmuziek. 5.20 Zang. 5.40 Het Bernard
Crook-kwintet 6.20 Berichten. 6.40 Muzikale
causerie. 7.00 Raadseluitzending. 7.20 Variété
programma. 8.10 Causerie „Men talking". 8.30
Ben Frankel en zijn orkest, en soliste. 9.20 Be
richten. 9.45 Buitenlandsch overzicht. 10.00
BBC-zangers en -orkest en solisten. 11.05 Fran-
sche causerie „Le roi soleil". 11.20 Johnny Ro
sen en zijn Band. 11.50 Jazzmuziek (Gr.pl.)
RADIO PARIS 1648 M.
8.10, 9.00, 10.10 en 11.20 en 12.35 Gramofoon
muziek. 1.50 Zang. 2.05 Gramofoonmuziek. 3.05
Pianovoordracht. 3,20 Gramofoonmuziek. 5.20
Ellis-orkest. 6.20 Gramofoonmuziek. 7.20 Dito.
8.35 Zang. 8.50 Selectie „Amphitryon 38", ope
rette. 10.50 Gramofoonmuziek.
KEULEN 456 M.
5.50 Gramofoonmuziek. 6.30 SA-orkest. 7.50
Omroepschrammelensemble en soliste. 11.20
Fabrieksorkest. 12.35 Het Nedersaksen-orkest
en soliste. 1.30 Populair concert. 2.50 Gramo
foonmuziek. 3.20 Riiksa rbeidsdienstorkest. 5.30
Zang en piano. 6.20 Gramofoonmuziek. 7.30
Kwartetconcert. 8.00 Westduitsch weekover
zicht. 8.20 Omroeporkest. 9.35 Gramofoonmu-
ziek. 9.50 Omroep-Amusementsorkest.
BRUSSEL 322 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30 Het
André Felleman-orkest. 1.50 Gramofoonmuziek.
5.20 Omroepdansorkest m.m.v. soliste en gra
mofoonmuziek. 6.50 en 7.20 Gramofoonmuziek
8,20 en 9.20 Omroeporkest en -koor. 10.30 Jazz-
en dansmuziek (Gr.pl.)
BRUSSEL 484 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30 Om
roepsalonorkest, 1.50 Gramofoonmuziek. 5.20 en
5.40 Omroepsalonorkest. 6.05 en 6.35 Gramo
foonmuziek. 7.05 Pianovoordracht 7.35 Gramo
foonmuziek. 8.20 Omroepsymphonie-orkest en
solist. 9.20 Radiotooneel. 10.10 Omroepsympho
nie-orkest m.m.v. solist. 10.30 Zang met toe
lichting. 11.05 Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
7.30 Kamei-muziek (Opn.). 8.20 Hoorbeirch-
ten. 9.20 Berichten. 9.50 Trioconcert. 10.05 Be
richten, 10.20 Zweedsch-Noorsch concert (Opn.)
II. M. van Randwijk.
Een zoon begraaft zijn vader.
Njjkerk. G. F. Callenbach N.V.
„De maan klom langzaam in den koepel van
het pleintje. De huizen stonden als toeschou-
wers rondom de ruimte geschikt. Midden op
besnuffelden twee honden elkaar. Er kwamen
menschen met boodschappentasschen langs en
tegen elkaar hangende paartjes op de fiets. Een
auto, die er even binnenschoot, was een on
wezenlijk ding. Het snorde wat rond als een
wesp in een kamer en stoof" dan ineens weer
weg naar buiten. Het koortje van de Heilsol
daten klonk als een kamermuziekje, gemoe
delijk en monter. Er dreef een doezelige ver
moeidheid over Philip heen, als olie op het
water". (Pag. 64).
Gemakkelijk zou het zijn meer fragmenten
uit dit boek aan te halen, die konden bewij
zen dat de schrijver over een eigen visie en
een eigen gevoeligheid beschikt. Met meer dan
de verplichte verslaggeversbelangstelling heb ik
het gelezen en den doorzettenden lust bewon
derd, waarmee hij een uiteenrafeling van het
doen en laten van Philip, zijn hoofdfiguur, te
boek stelt. Men zou misschien geneigd zijn de
belangrijkheid van die figuur voor een zoo om
vangrijke teekening te ontkennen, indien men
over het hoofd zag dat de schrijver Philip, be
halve individueel ook in zijn milieu schildert.
Een milieu, waarin de lezer zich heeft in te
denken, wanneer hij van het boek ten volle
genieten wil.
Wij stellen den lezer eerst even de hoofdfi
guur van den schrijver voor:
„Tot zijn dertigste jaar koerste Philip Ha
gendoorn boven de maatschappij als een vlie
ger die geen landingsterrein vinden kon. De
kennissen die hem vanaf hun meer of minder
behaaglijke plaatsen gadesloegen vroegen zich
af: wat wil die goozer nou?
Een antwoord was nog niet gegeven, hoewel
er op gewacht werd.
Nadat hij met moeite de driejarige H.B.S.
overwonnen had, kwam Philip in het bedrijf
van zijn vader. De bedoeling was, dat hij, oud
ste zoon en stamhouder, naam en zaak van
pijn ouders een étappe verder zou brengen in
de hiërachie der geslachten. Na een jaar had
had hij er genoeg van.
Terwijl hij de eerste beginselen van het
boekhouden te leeren had, schreef hij gedichten
en wanneer zijn vader hem op den handels
cursus dacht, zwierf hij in het maanlicht, vaak
zonder, vaker met een meisje.
Aangezien hij niet terug wilde paar de H.
B.S. waar hij, gelukkig (voor beiden, leeraren
en leerling) vandaan was, leerde hij voor on
derwijzer, een eerzaam ambt. en geschikt het
zoo gewichtig te zien als men zelf wilde.
Vandaar dat de oude' heer Hagendoorn er
vx-ede mee had".
„Philip studeerde toen Nederlandsch, vergat
daardoor zijn verzen schrijven en begon on
derwijl (de vader weet het de moderne litte
ratuur en de klauwen van Satan) afzijds het
goede pad wonderlijke dwaaltochten te ma
ken. Nog vóór hij ontslag genomen had, leerde
hij op een week-end-conferentie van pacifis
ten Tine Cramaats kennen, waarmee hij sinds
dien dagelijks enkele uren overhoop lag en die
hij trouwde".
Als het spel begint zijn Philip en Tine in
Zwitserland en bereidt men in de zaak van
zijn vader het feest voor, waarmee het veer
tigjarig bestaan der firma gevierd zal worden.
De oude Hagendoorn heeft zijn grossierdei'ij
in koloniale waren van den grond af opgewerkt,
heeft het gelukje gehad van een Indische erfe
nis en verder zijn zaken naar eigen levensin
zicht, dat wil hier zeggen: op positief christe-
lijken grondslag, gedreven. In heel zijn levens
wandel hebben de kerk, de weldadigheid en
het ingetogen begrip van eigen onbeduidend
heid tegenover leidende hoogere macht een
alles overheerschende rol gespeeld en de groote
schaduw, die over het feest zal vallen, zal de
afwezigheid zijn van hem, dien hij zich als op
volger in zaak en levenswandel gedacht heeft.
Philip komt echter nog tijdig uit Zwitserland
terug om het feest, met alles wat daarmee ver
bonden is, mee te vieren. En er vrij critisch te
genover te blijven staan, waardoor in de fa
milie een onzekerheid blijft duren, die de
oude heer in een eerste opwelling van vreugde
reeds opgelost waande.
Het wordt een stil duel tusschen den zoon
i den vader. En hoewel de laatste het aflegt
en kort na den feestdag aan zijn leven door
een beroerte een eind wordt gemaakt, is hij in
zijn weinig-gecompliceerd-zijn gaver en ster
ker figuur dan de zoon, die het misschien wel
goed bedoelt, maar aan kracht te kort schiet
wat hij aan philosophische beschouwing te veel
heeft. Zonder nu bepaald een fraseur te zijn,
is Philip toch een te twijfelzieke redeneerder
n ons niet een weinig te vermoeien.
In hem, zoowel als in enkele der voornaam
ste dispuutgenooten is een vaagheid in de tee
kening geraakt, die misschien aan het zich-
niet-willen-beperken van den auteur te wijten
is. De disputen tusschen Philip en zijn broer
Conrad, den officier, tusschen Philip en het
meisje uit de volkstuintjes, zijn topzwaar en
zouden kunnen doen vermoeden dat „Een zoon
begraaft zijn vader" jong werk is, waarin be
toog en gedachte over elkaar heen rollen en de
juiste maat veronachtzaamd is. Een prachtige
stof voor een korte en aangrijpende novelle
lijkt hier opgeblazen tot een boek, dat onge
twijfeld qualiteiten bezit die den lezer naar
volgend werk van den auteur benieuwd ma
ken. Ik geef echter toe dat misschien juist voor
de lezers die aan de Hagendoorns verwant zijn
zulk een stof niet uitgesponnen genoeg wezen
kan. Maar aesthetisch lijkt me dat een zwak
plekje op deze overigens interessante ver
schijning.
Mr. E. Elias. Van den Hagenaar
en zijn Stad. A'dam, Andrles
Blitz.
Den lezers van Haarlem's Dagblad behoeven
wij Mr. Elias niet voor te stellen. Weinigen
onder hen zullen zijn korte schetsen, aan het
leven van iederen dag ontleend, in onze krant
overslaan. En tot hun genoegen zullen zij in
dezen bundel een aantal goede bekenden terug
vinden. Misschien zullen slechts enkelen er
van doordrongen zijn hoe verdienstelijk het is
in die kort aangemeten stukjes steeds frisch,
beschaafd en geestig te zijn en naar den vorm
steeds uitmuntend van verhoudingen, juist
van formaat, van verloop, van besluit. Een soort
journalistiek die in een keur van haar produc
tie veilig tot de litteratuur mag gerekend wor
den. In Piet van dei' Hem vond de schrijver
bij deze keuze een hem verwant en niet on-
waax-dig illustrator.
J. H. DE BOIS.
PACHTKAMER
Tot leden der pachtkamer bij het Kanton
gerecht te Haarlem zijn voor den tijd van vijf
jaar benoemd de heeren D. Biesheuvel Azn.,
te Spaarndam, (Gem. Haarlemmerliede en
Spaarnwoude) en G. M. Reinders Folmer te
Heemstede
