H
1
gragiai
Modelhuis VAN BRINK
Modelhuis L. v. BRINK
ADR. KAT
radio Moors
de ldjoref's
l^LJ
Modemagazijnen A. Funk© loon N.V.
IM!H--V.'A\HT5
j EMMIES
VOOR EEN NIEUWEN
MANTEL of JAPON
MOET U ZIJN BIJ
Or igi neele
Chevrolet-Onderdeelen
U slaagt bij ons altijd
U vergt 's Winters
meer van Uw oogen
Gen. Cronjéstraat No. 63
ONTSIER
RADIO SERVICE
KRUISSTRAAT 38, TELEF. 14609
BUITENGEWONE
AANBIEDING
Haatdeu HaatdkacUeis
„ALBA", Gr. Houtstraat 158
KacUels fatuumn
ZATERDAG 22 OCTOBER 1938
H AAR E E M'S DAG B E A D
27
BILBERGIA NUTANS.
(Vervolg van het op pag. 26 gepubliceerde
artikel.)
Anders wordt het met de kamerplanten,
bloeiende en niet-bloeiende. Het is nu een
maal zoo, dat een onverwarmde kamer veel en
veel gunstiger voor onze planten zou zijn dan
een veiwarmdeen hoe gek het lijkt, maar
er zijn kasplanten die u altijd nog beter in een
koude kamer zoudt kunnen laten overwinte
ren (ik zeg natuurlijk niet dat ze er floreeren
zouden) dan in een, waar haard of centrale
verwarming gestookt wordt. En hoe komt dat?
Een kas is toch óók warm. Ja, maar heeft u
ooit een warme kas bezocht? De atmosfeer is
er vochtig, zelfs bij hooge temperatuur; en dit
vocht missen we in onze kamers, waar gestookt
wordt. Het is de groote moeilijkheid bij het
houden van planten binnenshuis. Centrale ver
warming is nog veel funester dan kachel-
warmte, en een met kolen of anthraciet ge
stookte haard (kachel) beter dan petroleum
(mits de petroleumkachel niet walmt) en
duizendmaal beter dan gas. Menschen heb
ben nu eenmaal kachelwarmte noodig, maar
wij plantenliefhebbers zouden graag in de kou
zitten als we konden, want onze planten lij
den ónder de verwarming. Er is dus gebrek
aan vocht-in-de-lucht en dit probeeren we te
verhelpen door eenige malen daags boven onze
planten te sproeien met een uiterst fijne stof-
sproeier of vaporisateur en door bakjes water
neer te zetten of bepaalde planten in een bord
met water te zetten, op een omgekeerd scho
teltje zóó, dat de onderkant van de pot net
boven het wateroppervlak blijft. Het zijn din
gen die wel wat helpen, maar 't blijven lap
middeltjes. en hebben we werkelijk mooie
planten, die in een verwarmde kamer veel
verliezen, dan zou ik aanraden, die liever te
laten overwinteren in een licht, koel en vorst-
vrij vertrek en willen ze bloeien, ze dan bin
nen te halen wanneer de knoppen op open
gaan staan. U weet dat dit voor Azalea's trou
wens ,,de" manier is en dat er dan nóg kans
bestaat als we niet heel geregeld en zorg
vuldig spuiten dat de knoppen verdrogen. De
bolgewassen die we buiten in den vollen
grond of in den bak, of binnen in een koude,
donkere vorst- en vochtvrije kast in knop ge
kregen hebben, moeten trouwens ook tot het
laatste oogenblik toe in zoo'n koele kamer blij
ven en mogen ons in de verwarmde kamer
net even van het opengaan der knoppen en
van den bloei laten genieten; kunnen we ze
daarna door de vorst nog niet buiten ingra
ven, laten we ze dan zoolang weer terugbren
gen naar hun koele kamer. Hetzelfde geldt voor
uitgebloeide Azalea's: hoe vaak zien we niet
zoo'n in-droog, bruingeworden exemplaar in
een heete kamer staan, leelijk en onnuttig en
méér verknoeid dan noodig was; brengen we
de plant direct na den bloei in een koele ka
mer terug, dan is er 99 pet. kans dat we haar
volgend jaar weer in bloei hebben.
Maar natuurlijk willen we ook graag door
loopend wat planten in de woonkamer hebben
en liefst nog planten, die bloeien. We nemen
dus aan, dat u op de logeerkamer (mits het
er niet vriest), op zolder, goed in het licht op
een overloopje of een andere ongebruikte, net
vorstvrije kamer alles hebt staan, dat naar de
ondervinding leerde in vorige jaren erg van
de verwarming leed. En nu wilde u in de woon
kamer wat planten hebben, die het er goed
doen.
Heeft u centrale verwarming? Dan wordt
het een moeilijk geval. De droge atmosfeer is
funest voor vrijwel alle planten. Gelukkig zijn
er uitzonderingen. De eerste is de plant, die de
Duitschers heel teekenend Zentraïheizungs-
pflanze noemen en die in het dagelijksch le
ven Billbergia heet; een kokerplant en eentje
die ijzersterk is en bij centrale verwarming niet
alleen behoorlijk groeit, maar zelfs knoppen
vormt en bloeit. Die bloei is heel eigenaardig
en de wonderlijke hangende bloeiwijs blijft
weken lang goed; een rose stengel met roze-
roode schutbladeren, en onderaan een tros
geel met groene meeldraden en stampers, ge
vat in omkrullende blauw en groene bladeren.
Ook buiten den bloeitijd is Billbergia 'n sieraad
mits we zorgen voor een plaatsje, waar de
plant vrij staat en niet door stooten leelijke
bruine punten krijgt. Het blad is hard en
scherp getand en soms witachtig bewaasd,
soms glimmend groen, al naar de soort: we
hebben Billbergia nutans die in den winter
bloeit, B. Windii en B. amoena die wat vroeger
of later, als u wilt bloeien, maar ze ont-
loopen elkaar in uiterlijk weinig en zijn alle
drie mooi en sterk. Billbergia hoort tot de
Bromeliaceae en er zijn nog andere Bromelia-
achtigen die in de kamer althans voor een de
coratieve noot zorgen, al zullen ze slechts in de
kas in bloei komen: Aechmea fulgens en ver
schillende Vriesea's doen 't als bladplant in de
kamer behoorlijk, al moeten we dan geen bloem
verwachten. Verschillende cactussen voelen
zich best bij centrale verwarming. Toch wor
den ze veel gauwer door luis aangetast dan in
een door een gewone haard verwarmde kamer.
Wat de echte bloemplanten aangaat, we kun
nen een tijdje lang plezier hebben van Primu
la obconica en Primula malacoides, maar op
den duur gaat het toch bergafwaarts ermee.
Het blijft een groote moeilijkheid, in een cen
traal verwarmde kamer planten te houden,
daar is niets aan te doen.
Met haard- of kachelwarmte wordt het al
beter. Aphelandra aurantiaca var. Roezli, een
plant uit Mexico, die we al eens in het plan-
tenpraatje hebben behandeld, kan zelfs een
temperatuur van 65 gr. Fahrenheit (niet méér
hebben. Dat beteekent dus, dat we de plant
gerust in de suite kunnen houden, zoo ver
mogelijk van de kachel verwijderd; hetzelfde
geldt voor de Kerst-ster, Poinsettia pulcherri-
ma, die door echter liefhebbers in de kamer in
bloei gekregen wordt. Natuurlijk zullen Pri
mula chinensis, Frimula obconica en P. mala
coides het in onze vensterbank uitstekend
doen, als de haard maar niet te dicht bij is en
zal Begonia Rex, de bladbegonia, hier ook be
hoorlijk blijven groeien. De winterbloeiende
begonia's, hoe mooi ze ook zijn, blijven alleen
goed en bloeien verder in een temperatuur van
ten hoogste 50 gr. Fahrenheit en daarom hoo-
ren ze eigenlijk thuis in onze overwinterings
kamer, waar we onze minder op warmte ge
stelde planten geborgen hebben. Wél doet de
ouderwetsche Clivia het in de huiskamer, en
kunnen we in het koelste gedeelte van onze
woonsuite (45—55 gr.) de Cyclamen in bloei
hebben en houden. Coleus houdt het in een
niet al te warme kamer goed uit. Onder de vet-
planten zijn er verscheidene, die zich in een
verwarmde kamer heel best thuis voelen: Gas-
teria's en Aloe's. Gasteria verrucosa is een
plant met donkergroen blad, bezet met witte
pareltjes, en in ons land al een oude bekende:
Boerhaave kweekte ze al omstreeks 1720. B'ij
de Aloë's zhllen we het meeste plezier hebben
van Aloë variegata, het bekende Patrijsveer
tje en Aloë saponaria, 240 jaar geleden in ons
land ingevoerd ennog altijd niet overal
ingeburgerdDe plant komt uit Natal en heeft
lange, witgevlekte bladeren en nelder rood
gele bloemen, die in een tros groeien en zeer
de moeite waard zijn. Een oude plant wnrdt ta
melijk omvangrijk, met bladeren van 30 c.m.
lengte en meer, maar dat is dan ook 't eenige
bezwaar tegen deze plant, die zich van kachel
warmte niets aantrekt.
Het is natuurlijk heel best mogelijk, dat er
méér planten zijn die zich leenen voor de win-
tersche kamertemperatuur; toch blijft haar
aantal beperkt en zal voor verreweg de meeste
planten een temperatuur van 50 gr. Fahren
heit in den winter de beste zijn. Waarom zou
den we dan ook maar niet liever een deel van
onze huiskamerplariten 's winters in een an
dere kamer of in de serre zetten en liever al
leen de allersterkste binnen houden? Snijbloe
men, bessen, stroobloemen en andere winter-
bouquetten vullen het tekort wel aan en al
vóór St. Nicolaas kunnen we Narcissus Paper-
white in bloei hebben, tegen en in Januari ge
volgd door de andere bloeiende bolgewassen en
de Azalea's. We houden zoo al onze planten
mooi en gezond en dat is toch veel waard.
L. S.
Visschersbooten in een najaarsstorm op de Oostzee.
Ontvangen
JAPONNEN
DEUX-PIECES
PULLOVERS
VESTEN
IN JERSEY EN ANGORA
Engelsch en Fransch fabrikaat
AiUNKEtZi
1™"-~...Z-1
Daar vindt U steeds NIEUWE en APARTE
MODELLEN, en ook speciaal in groote
maten Wij brengen U ook een ruime
keuze in BLOUSES, ROKKEN en PULL
OVERS. VERGELIJKT ONZE PRIJZEN
128 Cr. Houtstraat 128 - Haarlem
NIEUWEGRACHT 78 PARKLAAN 20 HAARLEM
TEL.10663
voor alle modellen
1924 t/m 1938
Zorgt bijtijds voor
een goeden BRIL.
Onze collectie is
met de NIEUWSTE
modellen uitgebreid.
MATIGE PRIJZEN
„De Opticien van Haarlem-Noord"
Tel. 15677
Telef. 15677
UW WONING NIET!
Breek met de oude sleur en laat de zorg van Uw
wasch aan ons over; U zult méér dan tevreden zijn.
Voor het KLEINE BEDRAG, dat wij berekenen,
behoeft U het zeker NIET TE LATEN
Mangehvasch Perswasch Strijkwasch
20 ct. p. K.G. 25 ct. p. K.G. 30 ct. p. K.G.
Ter kennismaking behandelen wij éénmaal
GRATIS 1 OVERHEMD en 2 BOORDEN voor U.
Gebrs. VASEN
Brouwersvaart 50-52 B
Haarlem, Tel. 14159
,UJfl/C«T f IJN
vraagt Uw aandacht voor haar
SPECIALE ETALAGE
w.o. de meest moderne MEET- en
CONTRöLE-APPARATEN. Koopt Uw
RADIOTOESTEL bij MOORS en U is ver
zekerd van het BESTE op dit gebied.
Wij regelen desnoods de betaling met U.
SLAAPKAMER-AMEUBLEMENTEN.
3-deurs kast (2/3 leg-, 1/3 hang-),
2-persoons ledikant met
2 aangebouwde nachtkastjes,
ronde tafel,
2 bekleede stoelen
in mahoniehout
in avodiré f J. 29.50
in old finish
ITIEUblLSSK WfelCHTinO
178 GROOTE HOUTSTRAAT 178
Tel. 15990 HAARLEM - Ingang Raamvest.
Zuinig brandende HAARDEN of
HAARDKACHELS vindt U in groote
sorteering in prijzen vanaf f 46.bij
