DEKEN
J.Th.KORT
CAMPCORSET
EEN VULPENHOUDER
VERMEULEN'S BANKETBAKKERIJ
Speciale aanbieding KINDERWAGENS
:ö)o(P:
UITNOODIGING
G0EDK00PE BRANDSTOF
I
LEVE KONING WINTER!
WEG MET DEN PRESIDENT!
In het jaar 2000....
Leidsche Wollen
Handelsinstituut „BALTUSSEN"
JAC. PEL, HAARLEM
Firma A. EL DE WILDE
TURFMARKT, hoek Kampervest
DE TAS
DE KOFFER
Eert verrassend effect
J. J. A. v. d.
LINDEN
Avondvolkscursussen
ZATERDAG 22 OCTOBER 1938
HAAREE M'S DA'GBEAD
19
EJJNS zal omstreeks het jaar 2000 op een
kalender in een Hollandsche huiska
mer staan dat het winter is.
En Truus, de kleine meid van de familie,
vraagt: „Moeder, mag ik op het ijs, toe, ik
wil zoo graag". En na deze blijkbaar her
nieuwden aanval op Moeder's gemoed dekt ze
zich bij voorbaat voor een bitsen uitval:
„Kind, zeur niet zoo, hoeveel keer heb ik je
nou al gezegd dat ik het niet kan betalen, we
hebben al moeite genoeg om rond te komen
en ons dagelijksch brood op tafel te krijgen,
ijspret dat is luxe, dat kunnen rijke menschen
zich permitteeren maar wij niet. Je blijft
netjes thuis
Dan gaat Truusje de straat op en slentert
een beetje schichtig langs een groot gebouw,
waarop in groote gekleurde letters „Ijspa
leis" staat en kijkt een beetje jaloersch naai
de mooie auto's, die ervoor stoppen, en waar
uit menschen komen, heeren met truien aan
en dassen om en ijsmutsen op, en dames met
bontmantels, schaatsen in de handen dra
gend. En al die rijke menschen gaan naar
binnen, want in het paleis is een groot opper
vlak ijs, en daar rijden ze schaats op
Truusje krijgt een traan in het oog. Bin
nen is het winter, denkt ze, en ze zet haar
kraag op om zich te beschermen tegen den
regen, die begint te vallen, in eindelooze
kille stroomen
En zij mijmert over de mooie verhalen, die
de meester in de klas heeft verteld, over vroe
ger, toen de winter nog niet in hét Ijspaleis
was, maar buiten, toen vadertje vorst nog
niet onder een beschuttend dak werkte maar
onden den blooten strakken hemel de meeren
en rivieren en de grachten en de vijvers, de
slooten en de plassen met een dikke laag ijs
bedekte, zoodat alle menschen konden gaan
schaatsen rijden, en ijspret konden hebben
voor tien, zonder een hoogen prijs aan de
cassa van het Ijspaleis te moeten betalen, ja.
zoo maar voor niem'endal van de win terge
neugten konden genieten.
Al proestend door den druilerigen regen
loopt Truusje verder, en dan komt ze eens
klaps een optocht tegen. En die heeft magne
tische kracht op haar, zooals elke optocht
dat op kinderen heeft, en ze stapt braaf mee.
En komt weer terug bij het Ijspaleis. De
stoet staat stil en alle menschen scharen
zich om een spreekgestoelte dat opgericht
wordt. Daarin komt een meneer te staan, of
eigenlijk is het geen meneer. Want anders
zou hij wel 'n bril met electrische ruitenwis-
schers dragen om den regen voor zijn oogen
weg te krijgen, en een hoed op hebben met
automatischen waterafvoer en een jas van
vouwbaar glas, zooals iedere echte heer dat
heeft wanneer het regent. Maar neen, deze
man staat blootshoofds, met. zijn neus in de
regenvlagen gestoken. En hij begint te
spreken.
„Menschen, wij moeten weer terug naar de
Natuur. Weg met al die technische romp
slomp. Sluit U aan bij de Natuurpartij. De
techniek heeft ons al ellende genoeg ge
noeg gebracht. Vroeger hadden we een win
ter voor iedereen, nu kunnen alleen de rijken
van wintergenoegens profiteeren. Wie is daar
de schuld van? De techniek, zeg ik U, de
techniek. Vroeger leefde Koning Winter bui
ten op deze wereld, buiten op de meeren en
rivieren, de plassen en in de stad op de
grachten, en als het .winter was maakte hij
ijs voor ons allen, zonder onderscheid. En
nu bestaat er alleen ijs voor de bevoorrechten.
Wat hebben we gedaan? We hebben den aether
vergiftigd met allerlei lawaai, van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat zenden de radio
stations klanken en teekens de lucht in.
Geen wonder dat Koning Winter het in die
heksenketel van lawaai niet meer uit kon
houden en de beenen nam. De techniek
heeft Koning Winter van zijn troon gestoo-
ten. En wat hebben de menschen verder ge
daan? Ze hebben een president gekozen, een
kunstmatige heersch'er over kou en warmte,
en die zit nu op zijn zetel in het Ijspaleis en
geeft het volk ijs als het winter is. Ja, het
volk, dat is mooi gezegd. Maar alleen voor
dat volksdeel dat den entréeprijs betalen kan,
alleen voor de bevoorrechten! Wij leden van
de Natuurpartij willen den Koning weer te
rug, koning Winter. Weg met den president!
Koning Winter maakt ijs voor ons "allen, de
president alleen maar ijs voor de beter gesi
tueerden. Wij hebben de natuur veronacht
zaamd, meer dan dat, we hebben ons van de
natuur vervreemd, Alles wat der natuur was,
vonden we wild. Wij wilden met onze tech
niek de natuurkrachten beheerschen en een
samenleving bouwen, waarin voor iedereen
plaats was en niet alleen voor de machtigen.
Wat is er van al die mooie voornemens ge
worden? We hebben de natuur niet alleen
overwonnen, we hebben haar verjaagd. We
hebben alles wat ons hart begeert, .radiomu-
ziek van 's morgens vroeg tot 's avonds laat,
Het zeldzame dwergmeeuwtje is gemakke
lijk te herkennen aan de donkere onderzijde
der vleugels.
(Men zie het artikel over Wintergasten aan
onze stranden, pag. 21.)
thuis, in de auto, op het kantoor, alles gaat
automatisch. Alles in ons leven is techniek
geworden. Maar wat doen wij zonder de na
tuur? Niets zeg ik U, niets. Wij natuurpartij-
gangers zijn vrienden van de natuur. Men
schen moeten de natuur liefhebben. Het volk
heeft alles om het zich zoo gemakkelijk mo
gelijk te maken. Maar den winter, dien echten
heerlijken winter met de gezonde pret, kun
nen we niet krijgen. Dien hebben ze opgeslo
ten met hun techniek. En daar profiteeren
zij nu alleen van. En wij mogen buiten in den
regen blijven staan. Dat is nu geworden van
die samenleving, waarin plaats voor allemaal
zou zijn. Daarom zeg ik, terug naar de Na
tuur, weg met de techniek. Weg met de radio,
rust in den aether opdat koning Winter weer
terug kan komen. Sluit U aan bij de Natuur
partij. Leve koning Winter, weg met den pre
sident. We willen den koning terug
En de menschen om het spreekgestoelte
heen beginnen ook te schreeuwen. „Leve de
koning, weg met den president!"
Van den weeromstuit roept Truusje mee.
Plotseling moet ze opzij springen voor een
meneer in een auto, die in een microfoon
spreekt, en boven op die auto staat een an
tenne. En achterop den wagen staat: „Lees
„Ons Dagblad".
Een verslaggever, denkt Truusje, en ze mom
pelt wat onaardigs omdat ze spetters van de
autobanden krijgt. En ze jubelt weer mee
met de menschen. Leve de koning, weg met
den president".
Totdat eensklaps weer een auto komt, een
groote ditmaal, met een paar propellers
voorop. „Politie" staat op den wagen. En daar
beginnen me die propellers te draaien, met
een enorme vaart. En de menschen waaien
weg, heelemaal weg.
En Truusje waait mee, de straten door, en
als ze eindelijk buiten 't bereik van den wind,
d.w.z^ de politie is, loopt ze naar huis toe,
naar moedertje. En ze kruipt bij de tafel en
luistert naar het verhaal, dat moeder haar
kinderen voorleestover den goeden
ouden tijd, die steeds maar ouder wordt, toen
er nog een winter was, buiten, een winter
voor iedereen, voor vaders en moeders, Piet
jes en Jantjes, en ook voor Truusjes.
Zóó zal het eens zijn wanneer omstreeks
het jaar 2000 op den kalender staat dat het
wintertijd is.
Bovenstaand relaas zou een nieuwe ru
briek kunnen openen onder den titel „Uit
H. D. van een halve eeuw later". Voorspel
lingen zijn vaak, en gelukkig, niet waar,
maar het is toch goed dat ze van tijd tot tijd
gedaan worden. Als het onaangename voor
spellingen zijn kunnen we tenminste ons best
ervoor doen om ze niet te waar te laten
worden. En bovenstaande profetie is als een
onaangename bedoeld. Want gaan we er in
deze tijden, halverwege de twintigste eeuw,
al niet hard naar toe dat wintergenoegen
voor de massa efenluxe dreigt te worden?
De volkssport bij uitstek van weleer,
schaatsenrijden, sleetje rijden en andere
ijspret wordt hoe langer hoe meer wegge
legd voor diegenen, die het dure lidmaat
schap van een overdekte ijsbaan kunnen be
talen, waar het ijs op kunstmatige manier
ontstaat. En is het ook niet waar dat ge
leerden in ernst meenen dat ons klimaat,
onze zomer en onze kostelijke winter zoo van
streek zijn door al die technische experi
menten die de menschen in den aether uit
halen? Met de radiotechniek en met alle
techniek willen we het cultureele peil van de
menschen verhoogen. Maar we hebben te
veel aan de cultuur gedacht, en te weinig aan
de natuur. En cultuur en natuur zijn twee
-uren, die in harmonie met elkaar de groot
ste beteekenis hebben.
Misschien hoeven we het niet tot dergelijke
„politieke" demonstraties te laten komen
zooals hiervoren beschreven zijn. Misschien
kunnen we voor 2000 al zooveel bakzeil halen
met onze cultuur dat we weer gelijk komen
te liggen met de natuur. Hoe moeten we dat
aanleggen? Wel, heel eenvoudig. Inplaats van
ons dag in dag uit dood te staren op de tech
niek en de ontwikkeling daarvan koste wat
wil te bevorderen, inplaats van alsmaar knap
per te worden en geestelijk ontwikkelder tot
dat we alleen maar geest zijn, moet in de
toekomst meer attentie aan de natuur worden
besteed. Meer wandelen, meer boomen plan
ten, meer in huizen-met-tuinen gaan wonen,
meer sport in de open lucht, meer lichaams
beweging nemen, niet den heelen dag de radio
aan, en niet een massa radiostations, die
allemaal dezelfde geluiden de lucht in sturen.
Een beetje meer gehardheid, en een beetje
Spartaansche methoden (niet te veel) mogen
er ook wel weer komen. Want eigenlijk heb
ben we het met vadertje Vorst (een wat ge
moedelijker benaming voor Koning Winter)
zoover laten komen dat we hem nu we het
onszelf allemaal zoo gemakkelijk en geriefe
lijk mogelijk maken niet meer in de bui
tenlucht, in weer en wind kunnen zien wer
ken. We hebben den ouden heer met zijn
ijzigen adem voor den ouden dag een dak
boven zijn hoofd gegeven en centrale ver
warming in huis (Want de Ijspaleizen, waar
mee Haarlem ook verrijkt wordt, zijn cen
traal verwaimid!) en op die manier kan hij
behagelijker zijn werk doen. Dat is natuur
lijk erg lief bedoeld en sociaal gevoeld, maar
het resultaat is dat we onszelf sociaal ge
sproken tekort doen. want van ijspret voor
de massa zijn wij geraakt tot ijspret voor den
enkeling, en ook vadertje vorst zal zich met
erkenning voor de goede bedoeling overigens
niet bepaald op zijn gemak voelen zoo te
midden van al dat moderne gedoe, en eigen
lijk opgesloten in een door de cultuur opge
richt oude-mannenhuis voor natuurver
schijnselen.
We komen er niet door de ijspaleizen af te
breken. Daardoor krijgen we den winter bui
ten nog niet terug. Maar misschien wel als we
allemaal tezamen een beetje meer aan na
tuur gaan doen.
En hopelijk kan dan in Haarlem's Dagblad
van omstreeks 2000 in de rubriek „Uit H. D.
van een halve eeuw geleden" geschreven
worden dat er in dien tijd een profetisch
stukje werd geschreven over een volks
demonstratie voor een Ijspaleis om den pre
sident Vorst af te zetten en Koning Winter
weer op zijn troon in de natuur buiten uit te
roepen tot een heerscher over het land van
ijs en sneeuw, maar dat van die demonstra
tie lekker niets is gekomen.
En om die hoop te versterken zou ik hier
dan in 1938 reeds willen roepen: Leve Koning
Winter!
V. H.
HET ORlGfREEIE, BEROEMDE
is te HAARLEM alleen verkrijgbaar bij
W. C. BERGISCH - Bandagist.
NIEUWE GRACHT 33 TELEF. 11288
RIJKSSTRAATWEG 86 E TELEF. 19408
In ieder corset vindt U als waarborg den naam
CAMP. U gelieve hierop te achten.
dat wereldberoemde fabrikaat, sterk en lekker warm.
In effen, fraaie pasteltinten en in moderne dessins.
150 c.M. breed
5.75, 6.25,
7.25, 8.75,
175 c.M. breed
7.75, 8.25,
9.25, 10.75
190 c.M. breed "725
9.25, 10.25,
10.75, 12.75, ff
Voorhanden tot 225 c.M. breed
Verder nog eenige soorten:
150 c.M. br. 3.25, 4.45 190 c.M. br. 5.45, 6.95
LANGE VEERSTRAAT EN GROOTE HOUTSTRAAT
HAARLEM RAADHUISSTRAAT, HEEMSTEDE
Groote Houtstraat 170
Geeft v.a. MAANDAG 24 OCTOBER
tot en met ZATERDAG 29 OCTOBER
op 1 ons van de alom bekende
Vermeulen's Bonbons
een half ons gratis
Op 1 pond een pond gratis (los in zak)
Op 1 K.G: een y2 K.G. (los in zak)
Prijzen zijn0.29 per ons
1.45 per pond
2.65 per K.G.
Jansweg 42 - haarlem - telef. isses
Opleiding voor „Belasting-Consulent"
door J. F. G. BODE, oud-Adjunct Inspecteur der Directe
Belastingen. Privé- en Clublessen.
CURSUS BESTAANDE UIT 100 LESUREN.
AANVANG HALF OCTOBER.
EVENTUEELE SPOEDCURSUS NA AFSPRAAK.
Vraagt inlichtingen ook voor
STENO „GROOTE" EN TYPEN.
(Nederl. en de moderne talen).
is een artikel van vertrouwen. Koopt dus Uw
vulpenhouder bij een oud vertrouwd adres.
Barteljorisstraat 12
Opgericht 1877. Al onze vulpenhouders boven 6.
GRATIS VERZEKERD TEGEN VERLIES EN DIEFSTAL
Vakkundige reparatie-inrichting.
Stevert U steeds alle soorten
Persgaslampen, Straalkachcls,
enkele en dubbele Kook-
toestellen. Reparatie van alles
op persgasgebied. Onderdeelen,
zooals: Sproeiers, Naalden, Ver
gassers, Gaskamers, Mond
stukken, Kousjes, Speksteenen
Glazen, enz. enz. - Verhuur-
inrichting in elk kwantum.
LANGE VLAMINGSTRAAT 24,
Telef. 21805, 2de straat in de
Barrevoetestr. bij de Botermarkt.
Deze zaak heeft geen filialen.
KT* HET IS DE MACVIS HAARD
DIE 'T MEESTE KOLEN SPAART
KLEINE HOUTSTRAAT 19
DE PARAPLUIE
16 banen, nieuwe
dessins en kleuren,
zijde of transparant
echt leder, goede af
werking, diverse
kleuren
in alle maten
vanaf 1,45
pir pi adbt groote houtstr. 105
Ut la LU ES EL haarlem - telef. 18403
tot een bezoek aan ons maga
zijn van HAARDEN en
KACHELS. Wij
DEMONSTREEREN
de NIEUWE Haardkachels met
Firma A. H. DE
turfmarkt 34 hoek
WILDE
Kampervest.
Hiernaast een der mo
derne SWIFT PUMPS
met hoog opgesneden
voorpartij. - SWIFT
brengt steeds het
nieuwste. Zoo brengen
wij in sportieve
Wandelschoentjes een
schitterende collectie.
Onze etalage zal U
daarvan overtuigen.
KL. HOUTSTRAAT 8,
Telefoon 14563.
HAARLEMSCHE HUISHOUD- EN
INDUSTRIESCHOOL
VOORHELMSTRAAT 25 bij den Kleine Houtweg.
In NOVEMBER beginnen de halfjaarlijksche
voor meisjes van 16 tot 20 jaar in
1. Verstellen en vermaken
2. Ondergoed knippen en naaien
3. Costuumknippen
4. Costuumnaaien
5. Kinderverzorging en kinderhandenarbeid
6. Huishoudelijk werk, waaronder tafel dekken en
-dienen
7. Waschbehandeling en strijken
8. Koken en voedingsleer
9. Algemeene ontwikkeling en gezondheidsleer;
10. Vervolgcursussen, idem voor hen, die deze cursussen
in 19371938 gevolgd hebben.
Het lesgeldis 40 cent per maand per te volgen cursus.
Bij inschrijving moet 40 cent vooruit betaald worden.
De inschrijvingen voor deze cursussen zijn
WOENSDAG 26 OCTOBER,
DONDERDAG 27 OCTOBER,
MAANDAG 31 OCTOBER, telkens van 7—8 uur,
's avonds in het schoolgebouw.
De Directrice
D. VAN DE WAAL.
