De wilde Zwanen
FIS SLICHT
KRUSCHENSALTS
VRITDAG 28 OCTOBER 1938
HAARLEM'S DAGBLAD'
„Zwitserland in alle jaargetijden".
Filmavond van het Reisbureau
LissonneLindeman.
Donderdagavond werd door het Reisbureau
Lissonne—-Lindeman een filmavond georga
niseerd in het Gem. Concertgebouw alhier.
Deze filmvoordracht over het onderwerp:
„Zwitserland in alle jaargetijden" vormde een
onderdeel van een propagandatournée, welke
door heel Nederland wordt ondernomen.
In Haarlem is de avond bijzonder goed ge
slaagd, mede dank zij de goede zorgen van
den directeur van het bijkantoor van Linde-
man's reisbureau in Haarlem, den heer
J. H. W. Scholte, die er met zijn staf voor
zorgde dat de organisatie klopte. De tuinzaai
was geheel gevuld toen de voorstelling begon.
De heer J. H. W. Scholte heette de aanwezi
gen namens de directie van LissonneLinde
man welkom. Daarop werd een filmpje ver
toont, dat een overzicht geeft van hetgeen
de touristen moeten doen voor dat ze op reis
gaan, een overzicht dus van de werkzaam
heden van het reisbureau. De heer H. Fel-
derhof welbekend van de radio hield
vervolgens een korte inleiding. Spr. wees op
de uitzonderlijke schoonheid van Zwitserland,
dat door alle eeuwen heen, door vreemde
lingen bezocht werd om zijn prachtige land
schap. Eenige prominente historische bezoe
kers van Zwitserland in den loop der eeuwen
noemde spr. op: Erasmus en Marnix van St.
Aldegonde, Lord Byron, Goethe, Schiller,
Wagner enz.
De heer Felderhof bracht ook de a.s. Zwit-
sersche tentoonstelling in Zürich (1939) onder
de aandacht der aanwezigen; ieder rechtge
aard toerist zal zich niet alleen tot de na
tuur van Zwitserland aangetrokken voelen,
doch ook tot de cultuur. In het laatste op
zicht zal de tentoonstelling in 1939 veel goeds
en belangwekkends schenken, aldus spr.
Na de inleiding werden lantaarnplaatjes
en films van Zwitserland vertoond, het land
schap in de vier jaargetijden. De Schweizeri-
sche Verkehrszentrale had eenige voortreffe
lijke films voor vertooning beschikbaar ge
steld. De heer Felderhof verzorgde een zeer
duidelijke en vlotte explicatie-bij-het-beeld,
welke aan werd gevuld door toepasselijke mu
ziek.
Voor de pauze nam de camera ons mee
door het schoone landschap van Graubün-
den en Tessin, in zomer, winter en lente. Al
leraardigst was het filmpje over de ..vrije
middag" in Arosa! Na de pauze kwamen Ber-
ner Oberland in Franseh-Zwitserland aan de
beurt.
De alleszins geslaagde propaganda-avond
voor het bezoeken van Zwitserland werd be
sloten met een film over de geneugten van
ijs en sneeuw in het algemeen.
De BOSCH fietslomp - 'n juweel
tje van hedendaagsche techniek-
voldoet aan de hoogste eischen.
Geen storingen, mooi helder, vèr-
stralend licht. Steeds betrouwbaar.
Prijzen: 6 Volt, 1,8 Watt F. 6.25
6 Volt, 3 Watt met Alni-
magneetstaal F. 7.50.
O
Let op het merk Rotodyn.
Verkrijgbaar bij den Erkenden
Rijwielhandel.
N.V. WILLEM VAN RIJN
AMSTERDAM (C.) KEIZERSGRACHT 171 -
:TELEFOON 31308 (4 LIJNEN);
(Adv. Ingez. Med.)
„JONG NEDERLAND VOOR CHRISTUS".
Onder bovengenoemd motto is gedurende
het laatste jaar in ons land een beweging-
ontstaan, welke ten doel heeft jonge men-
schen voor Christus te winnen. In verschil
lende plaatsen van ons land worden speciale
jeugdbij eenkomsten, week-ends en conferen
ties gehouden; in Augustus j.l. werd te Ub-
bergen een speciaal jeugdkamp gehouden.
Aanstaande Zondag 30 October wordt des
avonds om 8 uur in het gebouw van de Haar-
lemsche Jonge Mannen Vereeniging, Lange
Margarethastraat 13, een openbare Jeugd-
samenkomst gehouden, waar de leider van
het J.N.V.C.-werk, de Evangelist J. Kits uit
Zeist zal spreken. Op Zaterdag 19 en Zondag
20 November wordt in hetzelfde gebouw een
jeugd-week-end gehouden, waaraan door
jeugdgroepen uit verschillende plaatsen van
Noord-Holland zal worden deelgenomen.
Neem de oorzaak weg.
Uw rheumatische pijn
verdwijnt voor goed.
Rheumatische pijn, spit, jicht, etc. worden
veroorzaakt door onzuiver bloed. De zes
minerale zouten In Kruschen Salts zuiveren
Uw bloed door de verschillende aivoer-
oraanen krachtig aan te sporen. Kruschen
Salts zal ook U snel en afdoende helpen.
STRALENDE GEZONDHEID VOOR I CENT PER DAG
(Adv. .Ingez. Med.)
De Ziekeiiliuisverzekering te
Haarlem.
Een wijziging in de premie?
De door de gemeente Haarlem ingevoerde
Ziekenhuisverzekering is zooals wij reeds
meermalen constateerden een succes. Tegen
een premie van 8 centen per week zijn de ge
zinnen met kinderen die aangesloten zijn bij
een der ziekenfondsen verzekerd tegen het
verhaal der ziekenhuiskosten. Het betalen der
premie verzekert dus niet de ziekenhuisverple-
ging zelf, maar waarborgt den verzekerde, dat,
als opneming in een ziekenhuis noodzakelijk
is, de gemeente de verpleegkosten die zij voor
haar rekening neemt, niet op hem verhaalt.
Wij vernemen thans, dat de directeur van
den Geneeskundigen Dienst, dr. W. B. Smit,
het gewenscht acht om een wijziging in de
premie te brengen. Uitgaande van de overwe
ging dat het verhaal van een deel van de
kosten der ziekenhuisverpleging, dat natuur
lijk gebaseerd is op de draagkracht van het
betrokken gezin, ook zou varieeren, wordt het
billijk geacht, dat ook de premie voor de ver
zekering verschillend is. De minst draagkrach-
tigen zouden dan minder premie betalen dan
nu, terwijl van de meer draagkrachtigen een
wat hoog ere premie gevraagd zou worden.
Als het college van B. en W. zich met deze
grondgedachte vereenigt, zal de directeur over
de wijziging van de premie in overleg treden
met de besturen van de Haarlemsche zieken
fondsen.
PERIODIEKEN.
Wij ontvingen van de N.V, Tjeenk Willink
Zoon te Haarlem de eerste aflevering van
„Het Gemeenebest", maandblad voor het Ne-
derlandsch volksgeheel en tot bevordering van
de volksgemeenschap.
De redactie bestaat uit de heerenJ. A. Ber
ger, Drs. L. H. Bouma, Ds. A. M. Brouwer. Dr.
H. Brugmans, Mr. Ir. B. W. Haverman, Ir. L.
J A. de Jonge, Drs, A. G. M. van Melsen, Dr.
W. F, Prakke, Dr. F. v. d. Ven, Mr. Dr. W. Ver
kade, Drs. H. D. de Vries Reilingh en Drs. A.
H. M. Wijffels.
De Inhoud van de eerste aflevering bestaat
uit ;en „Verantwoording" door de Redactie
„De crisis en de cultuur" door Geert Ruygers,
„Scheidslijnen in het Nederlandsche volk" door
Mr. Dr. W. Verkade. „Volksopvoeding" door
Ds. A. M. Brouwer, en boekbesprekingen.
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO CENTRALE OP ZATERDAG
29 OCTOBER 1938.
Progr. I. Hilversum I.
Progr. II. Hilversum II.
Progr. III. Keulen 8.00. Pauze 9.2010.05.
Parijs Radio 10.05. Radio P.T.T. Nord 12.05.
Fransch Brussel 12.20. Ned. Brussel 12.50. Keu
len 1.30. Ned. Brussel 2.50. Keulen 3.20
Fransch Brussel 5.20. Ned. Brussel 6.20. Keu
len 7.50. Ned. Brussel 10.20. Parijs Radio 11 20.
Progr. IV. Ned. Brussel 8.00. Diversen 9.20—
10.35. London Regional 10.35. Droitwich
12.50. London Regional 2.20. Droitwich „A gar
land of melodies" (gr.pl.) 2,50. London Re
gional 11.05. Droitwich 11.20.
Progr. V. 8.00—7.00 Diversen. 7.00—8.00
Eigen gramofoonplatenconcert. Verzbekpro-
gramma. 8.00—12.00 Diversen,
HET 20STE DUIZENDTAL VAN NICO VAN
SUCHTELEN'S „QUIA ABSURDUM".
Ter eere van den 60sten verjaardag van Nico
van Suchtelen is de 14de druk, tevens het 20ste
duizendtal verschenen van „Quia Absurdum".
De uitgave werd verzorgd door de Wereldbiblio
theek te Amsterdam.
Jeugd Propagandaclub
S. A. Riidelsheim-Stichting.
Soirép dansante.
Zondag 30 October organiseert de Jeugd
Propaganda Club der S. A. RüdeLsheimstich-
ting haar eerste soiree van dit seizoen in een
der zalen van Café Rest. Brinkmaan, Groote
Markt.
De dansmuziek wordt verzorgd door „The
Rhythm Rascals" in swing-bezetting.
De S. A. Rüdelsheimstichting is een inter
naat dat beoogt: Het opvoeden en onderwijzen
van Joodsche zwakzinnige kinderen en dezen
te vormen tot zelfstandige menschen.
Herdenking Wapenstilstandsdag.
Jeugdbijeenkomst in het Gem. Concertgebouw.
De commissie van Moeders en Opvoedsters
uit de Vereen, voor Volkenbond en Vrede
Haarlem en omstreken zal voor de leerlingen
der twee hoogste klassen van de lagere school
en niet ouder d£ n 12 jaar, een herdenkingsmid
dag van den wapenstilstandsdag organisee-
ren. De kinderen worden Zaterdag 12 Novem
ber om 16 uur aan den ingang van de Gemeen
telijke Concertzaal verwacht.
In de concertzaal wordt met begeleiding van
het orgel gezongen. De voorzitster geeft een
korte uiteenzetting van het doel der bijeen
komst. Mevrouw Blomberg-Zeeman vertelt een
verhaal met lichtbeelden. Na afloop gaan de
kinderen met muziek en fakkels langs Klok
huisplein, Damstr., Spaarne, Gasthuis -vest,
Kleine Houtstraat naar de D reef waar de
stoet ontbonden wordt. Daar zullen trams
klaar staan, die de kinderen naar de verschil
lende richtingen zullen brengen. Bij slecht weer
gaat de optocht niet door en staan de trams
op de Groote Markt.
Toegangsbewijzen en de text der te zingen
liederen zullen tot en met 9 Nov. gratis ver
krijgbaar zijn aan de volgende adressen: Mevr.
J. W. Devnum-Buys, v. Hogendorpstr. 3 Da
mes Top en Van der Werff, Führopstr. 3, Mevr.
Verheus, Garenkokerskade 3, enz.
Ouders, die met de kinderen mee willen ko
men zijn, mits voorzien van entreebewijs, zeer
weikon.
EXAMEN IN HET SCHOENVAK.
De raad der Nationale Federatie voor de
vakopleiding in de schoenmakerij en den
schoenhandel, deelt ons mede dat betref
fende het examen diploma D de volgende be
sluiten zijn genomen: Het schriftelijke exa
men wordt afgenomen te Amsterdam, Rotter
dam, Venlo, Roozendaal, Assen, Zutfen en
Leeuwarden in deze maand. Het mondelinge
examen wordt afgenomen te Amsterdam en
wel in vier groepen op 2, 3, 7 en 8 November.
Dit examen is noodig in verband met de
Vestigingswet. Voorzitter is de heer Fr. H.
Hoek te Utrecht, geassisteerd door eenige
Rijksgecommitteerden, aangewezen door den
minister van Economische Zaken. Onze stad
genoot de heer IJ. Faber is aangesteld als
plaatsvervangend examinator.
STADS-BIBLIOTHEEK EN LEESZAAL
PRINSENHOF.
(Openbare Leeszaal en Bibliotheek.)
Aanwinsten.
Boekwezen.
Ruppel. Die Errichtung des Mainzer
Gutenberg-Denkmals.
Overzicht van de belangrijkste oorspronke
lijke Nederlandsche uitgaven; vooral van de
20e eeuw.
Huishoudkunde; Huisvlijt.
MoussaultVeegens. Practisch huishou
den.
Gestel Jr., van. Kleine reparaties? Die
knapt u toch zelf op.
BedrijfsorganisatieHandelswetenschappen.
Dennett. Winstgevende brieven.
Schans en De Klerk. Het middenstands
diploma. 5 dln.
1. Boekhouden.
2. Handelsrecht.
3. Handelsrekenen.
4. Handelskennis en bedrijfsleer.
5. Nederlandsche taal.
Letterkunde.
Liebeslieder, Alte Deutsche.
Tamminen. Kalevala.
Clercq, De en Da Costa. Briefwisseling.
Geschiedenis.
Tawney. Religion and the rise of capi
talism.
Keukenmeester. Geschiedenis van het
Weeshuis der Hervormden te Maassluis.
Pajousjek. Een groot patriot; Dr. Edvard
Benesj.
Nederl. en i.h. Nederl. vert, romans.
Baum. Tooneelingang.
Claes. De geschiedenis van Black.
Dekker. Oranje en de geboorte der Ne
derlanden.
Hav. De boom des levens.
Hemmer. Branding rond den toren.
Kuyle. Weerlicht.
VAN iVAtdie NEDERLANDSCHE EIEREN
i u betaalt dus niet fl
t. 1.50 p. besch V Ujt-N1ET.maathoudende
méér dan voor and 430) 0b kwaliteit H
tl0sch (60-65 Vergelijk
(Adv Ingez. Med.)
De Groote Order
door AD. VAN HOUTEN.
IJN vriend Paul is gelukkig van de
dwalingen zijns weegs teruggekeerd
en heeft zijn betrekking als inspec
teur-generaal van weg en werken dei-
republiek Andorra opgegeven gelukkig, zeg
ik, want Paul is voorbestemd om te zwerven en
als hij het ooit nog eens tot een vaste positie
brengt, dan is toch in elk geval Andorra geen
land met groote mogelijkheden.
Paul is dus voor onbepaalden tijd aan zijn
vrienden teruggegeven en we genieten weer van
de meest onwaarschijnlijke verhalen, die alle
maal als waar gebeurd worden opgedischt. Eén
er van is het relaas van den grooten order en
ik kan u verzekeren dat het van a tot z echt is,
want het is me toevallig van andere zijde be
vestigd.
„Tusschen Andorra en nu ligt een half jaar
Amerika", vertelde Paul. „Ik was niet van plan
er te blijven, maar ik heb er vier maanden als
reiziger in landbouwwerktuigen gefungeerd en
dat baantje beviel me voor vier maanden al
thans best. Je weet waarschijnlijk, dat sommige
fabrieken daar uitsluitend op provisie laten wer
ken en dus is het dan zaak, zooveel mogelijk
orders te plaatsen. Je werkt als een bezetene en
dikwijls heb je nauwelijks genoeg te eten. Ik
bofte er nogal bij. Onze firma bracht groote
machines in den handel, dorsch- maai en der
gelijke apparaten en ook tractors, zooals die op
alle Amerikaansche farms inplaats van paarden
gebruikt worden. Van een tractor heb ik net
zooveel verstand als van de damesmode, dus je
begrijpt hoe succesvol mijn loopbaan beloofde
te worden. Maar je weet dat het geluk beginne
lingen nogal eens toelacht. Het was dan ook
puur en stom geluk, dat ik degene was die de
hacienda van Don José in den staat Mexico be
zocht en dat Don José een heele serie tractors
noodig bleek te hebben. Niet dat hij meteen
toehapte: maar er mocht er een op zicht ko
men en als de demonstratie goed beviel, zou er
een groote order volgen. Van de grootte van
zoo'n Mexicaansche hacienda heb je hier geen
voorstelling en de bestelling van vijf-en-dertig
tractors, die ook inderdaad volgde, was heusch
niet te veel. Het was een geweldige order, zoo
een als een reiziger meestal maar ééns in zijn
loopbaan tegen komt, en ik beginneling mocht
werkelijk van geluk spreken.
Intusschen, zoover was het nog niet. Don
José had goed gevonden dat ik hem een tractor
van het gewensehte type zou komen demonstree-
ren en hier zou alles van afhangen. Mijn colle
ga's zeiden nou ja, dat wordt niets, en de di
rectie was ook niet al te hoopvol, maar ik voelde
me in een echte vechtstemming en juist gedis
poneerd om een berucht lastigen klant als Don
José te verslaan.
De tractor en ik arriveerden ongeveer tege
lijk op de hacienda. Don José zou den volgenden
dag pas komen, want die was naar een vee
tentoonstelling. Ik had dus een heelen dag om
me vertrouwd te maken met mijn tractor. Dat
was ook wel noodig. Ik las zorgvuldig den ca
talogus en de handleiding door en ging toen
probeeren of ik het ding aan den gang kon krij
gen. Je moest een handle overhalen en dat
deed ik, maar er gebeurde heelemaal niets. Het
ding blonk prachtig en zag er werkelijk uit om
zóó te lcoopen, maar aan een stilstaanden trac
tor heeft nu eenmaal niemand iets. Neen, ik
had pas al rijdend kans om Don José te verlek
keren op mijn tractor. Maar het ding vertikte
het hardnekkig. En het werd avond, zoodat ik
mijn pogingen moest staken.
Ik stuurde een lang telegram naar de fabriek
en vertelde precies wat ik gedaan had en dat
er nu niets gebeurde. En vroeg per ommegaan
de bericht: wat ik doen moest. Vagelijk ver
moedde ik, dat ik iets heel belangrijks vergeten
was, maar wét, kon ik met geen mogelijkheid
bedenken.
Den volgenden morgen gebruikte ik, om met
behulp van een ploeg knechts de tractor boven
op een heuvel te slepen. Als ik daar de rem
men losmaakte, hoefde ik niet eens die handle
over te halen, want dan rolde de tractor „net
echt" naar beneden, den weg op, en liep ver
genoeg door om tot staan gebracht te kunnen
worden voor een herberg. Niet dat ik hoopte
hiermee Don José tevreden te kunnen stellen,
maar in elk geval was het uitstel van executie
en wie weet wat voor nieuws het telegram nog
brengen zou.
Don José kwam op tijd aan, maar het tele
gram van de fabriek niet. Ik speculeerde op de
Mexicaansche praatgraagheid, waardoor iedere
zakelijke bespreking voorafgegaan en gevolgd
werd door een urenlang gekeuvel over koetjes
en kalfjes. Maar Don José was zoo gefascineerd
door het schouwspel van die blinkende tractor
op den heuveltop, dat hij, heelemaal tegen z'n
gewoonte in, onmiddellijk zakelijk werd. Hij
wou het ding zien werken, en wel onmiddellijk!
We kuierden naar den heuvel. Ik nam plaats
op de tractor, frummelde heel gewichtig aan de
handle, trok de remmen los en daar ging het
zaakje, blinkend en klinkend naar beneden,
eerst langzaam en toen harder, en ik stopte keu
rig voor de herberg. Het zag er voor een buiten
staander allemaal erg overtuigend uit, maar ik
wist helaas dat het moeilijkste nog komen moest.
Enfin, we moesten natuurlijk een glas drin
ken op de gezondheid van de tractor en ik greep
de gulle invitatie van Don José met beide han
den aan. We gingen binnen en dronken en praat
ten en intusschen keek ik aldoor met één oog
naar de deur of het telegram nog niet kwam.
Wat er gebeurd zou zijn als de fabriek niet ge
antwoord had. daar moet ik niet aan denken....
Eindelijk kwam de waard binnen, net toen we
aan ons vierde glas en aan de Mexicaansche
Dolitiek toe waren. Met bevende vingers scheur
de ik het open. Heel laconiek stond er: „Ben
zinetank vullen, ontstekingskraan openen".
Ik frommelde het papier, teeken van mijn
gebrek aan vakkennis, tot een prop in het diepst
van mijn zak, liet de tank vullen en inviteerde
Don José voor een ritje met de tractor. Wij na
men plaats, ik hanteerde de ontsteking, zette
de remmen los en haalde de handle over en
de tractor liep! We bestegen er den heuvel mee,
suisden aan den anderen kant naar beneden en
belandden eenige minuten later weer voor het
café, waar Don José mij een vijfde glas of
freerde en ik mijn groote order boeken mocht
vijf-en-dertig tractors.
Ik ben zoo verstandig geweest, kort daarna
mijn betrekking op te geven. Zoo is men ten
minste bij de fabriek nog altijd in de illusie,
dat die Hollander de beste reiziger was, dien ze
ooit gehad hebben".
(Nadruk verboden. Auteursrecht voorbehou
den).
int EBT U Iets aan te bieden of te
vragen?
Een Groentje in Haarlem's Dagblad
brengt het gaarne aan vele duizenden
voor U over.
En het doet hot uitstekend. Vandaar
46829 Groentjes in 1937.
Copyright P. I.
6 Copenhagen
Bang week het gepeupel achteruit. Wat moesten deze zwanen
van de heks? Waarom sloegen zij zoo met de sterke vleugels,
zoodat men haastig op zij moest springen om geen klap op te
loopen? Het volk keek ademloos toe en het zag, dat toen er
ruimte om den wagen was gekomen, de zwanen zich om Elize
heen schaarden, net alsof zij het meisje wilden beschermen. „Dat
is vast een teeken, dat zij onschuldig is". Het ging van mond tot
mond. Maar niemand durfde dit hardop te zeggen.
Reeds was de wagen aangekomen by de plaats waar de stapel
hout gereed lag. De beul, met een groot masker voor zijn gezicht,
greep Elize bij de hand en wilde haar, zij het ook niet zonder
schichtige blikken op de zwanen te werpen, met zich medetrekken.
Maar het meisje verzette zich. Nog stond zij vlak bij den wagen.
Toen greep zij snel de pantserhemden en wierp die één voor één
over de zwanen en..
dè.è.r stonden plotseling, in plaats van elf zwanen, elf knappe
prinsen. Alleen de jongste had één arm en één zwanenvleugel.
Elize had dien's pantserhemd op één mouw na gereed gekregen.
Langer tijd had zij niet gehad. Maar omdat het hemd toch zoo
goed als gereed was, had zij het er maar op gewaagd en alle
zwanen een hemd omgeworpen.
(Wordt vervolgd).