„Als ik de actie georganiseerd
had, zou zij radicaler geweest zijn"
Minister spreekt van „individueele
gevallen van plundering
Gasmeter explodeerde
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1938
H A A REE M'S D A G B L' A
Goebbels over de Jodenvervolgingen:
De Duitsche minister voor propaganda,
Dr. Goebbels, heeft Vrijdagmiddag ongeveer
150 vertegenwoordigers van de buitenlandsche
pers van vele landen ontvangen. Hij gaf een
uitvoerige uiteenzetting van de gebeurtenis
sen der laatste dagen en keerde zich met
kracht tegen de „matelooze verdraaiingen en
overdrijvingen in een zeker gedeelte der
kwaadwillende buitenlandsche pers", aldus
het Duitsche Nieuwsbureau. Hij drong er
bij de aanwezigen op aan over „de gebeur
tenissen te berichten op eerlijke wijze en in
overeenstemming met de waarheid."
Goebbels zeide verder, dat nationaal "socia
lisme en anti-semietisme één zijn. „De Jood-
sche kwesetie.zai in de eerstvolgende dagen
en weken geregeld worden langs den weg van
de wet. Wij zullen trachten de kwestie op onze
wijze te regelen,deze oplossing moet echter
komen, want het gaat om een actueel pro
bleem".
Voortgaande verklaarde Goebbels, dat er
tusschen het Duitsche volk en de Joden
zoo'n tegenstelling bestaat, dat de regeering
tusschenbeide moet komen, omdat de poli
tieke leiders niet willen dat het vraagstuk
door het volk geregeld wordt. De regeering zal
zich baseeren op de uit het „volk voortkomende
gevoelens en zal zich door niemand laten be-
invloeden.
Goebbels ontkende, dat de rijksregeering
het voornemen heeft om van het Joodsche
probleem een internationale kwestie te ma
ken. Zij twijfelt er echter niet aan, dat het
probleem tenslotte op het internationale ge
bied moet worden geregeld.
Goebbels erkende de beroepseerlijkheid der
buitenlandsche journalisten, doch protes
teerde tegen de „insinuaties van zekere bui
tenlandsche persorganen, volgens welke de
anti-semietische betoogingen georganiseerd
zouden zijn geweest". Tevens protesteerde
hij tegen insinuaties, volgens welke Joodsche
winkels zouden zijn geplunderd, zonder echter
te verhelen, dat individueele gevallen van
plundering zich hebben kunnen voordoen. Ook
ontkende hij, dat de brandweerlieden niet ge
tracht zouden hebben de branden in de syna-
goges te blusschen en dat de politie niet
tusschenbeiden zou zijn gekomen. De minis
ter legde den nadruk op den wil om het pro
bleem niet met geweld, doch langs wettelijken
weg op te lossen. „Ik moet echter zeggen
aldus voegde hij hieraan toe, „dat onze
houding voor een groot deel zal afhangen van
de houding der Joden in het buitenland. En
de beste raad, dien ik hun, in het belang
van hun geloofsgenooten kan geven is, gere
serveerd te blijven".
Aan het Algemeen Handelsblad ontleenen
wij nog de volgende passage uit de toelich
tingen van minister Goebbels:
De actie is niet van hooger hand
georganiseerd geweest. Had de mi
nister de dingen georganiseerd, dan
zou het er anders hebben uitgezien.
Het verloop zou dan „typisch spon
taan" en in overeenstemming met de
volksziel zijn geweest. Het succes zou
veel grooter geweest zijn en de actie
veel radicaler.
Ingrijpen kon de minster van München uit
alleen telefonisch. Een streng verbod de actie
voort te zetten kon eerst Donderdagavond
bekend zijn. Toen is die actie dan ook oogen-
blikkelijk gestaakt, zoo zeide Goebbels.
Naar Havas uit Berlijn meldt is het vernie
lingswerk der atni-semietische betoogers in de
Grenadierstrasse al bijzonder fel geweest. De
inrichting der winkels is volkomen vernield en
de meest verschillende voorwerpen zijn op straat
geworpen. Gistermorgen zijn de overblijfselen
in hoopen 'oijeengeworpen en in brand gestoken,
's Middags steeg de rook nog op.
In Berlijn en omgeving zijn talrijke Joodsche
bankiers en advocaten in hun woningen gear
resteerd. In over het algemeen welingelichte
kringen raamt men het aantal der arrestaties in
Berlijn op ongeveer 700.
TJit München wordt gemeld, dat het
bevel aan de Joden om binnen 48 uur
te vertrekken afkomstig is van verschil
lende locale nationaal socialistische or
ganisaties. De bevelen zijn niet gesanc-
tionneerd door de politie, doch de Joden
verlaten toch de stad.
Sommige Joden zijn bij de Gestapo gaan vra
gen, waarheen zij zich konden begeven en waar
het hun in het vervolg veroorloofd zou zijn ver
blijf te houden Het schijnt, dat de partij-organi
saties dezen maatregel alleen genomen hebben
om den Joden schrik in te boezemen.
Een Joodsch ebank, die eergisteren te München
gesloten was, is gistermorgen weer geopend. In-
tusschen echter was de bank in Arische handen
overgegaan. Joodsche cliënten werd toegestaan
bedragen, niet grooter dan 1000 R.M. op te ne
men.
De arrestaties.
Het aantal gearresteerde personen be
draagt volgens Reuter te München 1400.
Meer dan de helft zijn overgebracht
naar het concentratiekamp van Dachau.
Volgens te Berlijn in omloop zijnde
geruchten zou het aantal tot nu toe te
Berlijn geax-resteerde Joden 4.000 be
dragen.
Van deze geruchten is echter geen be
vestiging te verkrijgen.
„Ariseering" van
Joodsche zaken.
United Press meldt, dat het aantal schilden
met „Deze zaak wordt geariseerd", dat boven de
vernielde Joodsche zaken wordt gehangen te
Berlijn gestadig toeneemt ten gevolge van den
druk, die van officieele zijde in dat opzicht
wordt uitgeoefend. De „Angriff" laat een waar
schuwing hooren en zegt oa. „Door het verkoo-
pen van hun zaken zullen de Joden hun over-
ontwikkelden zin voor winst trachten te benut
ten doch dit zal door de wet beteugeld worden".
De Joodsche employés moeten de zaken, waar
zij werkten verlaten en mogen voor de kwestie
van hun loonregeling zich slechts tot hun vroe
gere werkgevers wenden, die bovendien aan de
arische employés mogelijkerwijze nog een extra
uitbetaling voor hun diensten zullen moeten
doen".
Het blad berekent, dat, terwijl er 1400 tot
1500 aanvragen zijn ingediend, nog 200 gevallen
van „ariseering" geregeld moeten worden. Drie
belangrijke Joodsche corsettenfirma's, die van
Neumann, Lewadowsky en Obersby, zouden
worden overgenomen door een groep Sudeten
Duitschers. De groote sigarettenfabriek Gar-
baty is reeds „ontjoodscht".
In het kader der anti-semitische actie heeft
de nationaal socialistische partij gisteren een
anti-semieti§che tentoonstelling „De wandelende
Jood" geopend. De tentoonstelling die in het
Rijksdaggebouw wordt gehouden, is een soort
doolhof van verschillende kaarten en prenten
waarop vertakkingen staan afgebeeld van den
„verderflijken" Joodschen invloed niet alleen in
Duitschland maar in de geheele wereld. Speciale
afdeelingen zijn gewijd aan de Joden in de poli
tiek, in de kunst, de pers en economische beroe
pen. Een andere afdeeling stelt het verband voor
dat bestaat tusschen de Joodsche communistische
beweging in verscheiden landen. De tentoonstel
ling is gelijkluidend aan andere anti-semietische
tentoonstellingen, die gedurende de laatste twee
jaar in Duitschland werden gehouden.
Sluiting van alle Joodsche zaken
te München aangekondigd.
De gouwleider voor Beieren Adolf Wagner
heeft op twintig meetings het woord gevoerd. Hij
kondigde aan zoo meldt United Press dat
alle Joodsche zaken definitief gesloten zijn. „Dit
beteekent niet", zoo zeide Wagner, „dat slechts
de zaken, die men van de straat af kan waarne
men gesloten zijn, maar ook alle zaken dié aan
Joden behooren, zooals de kantoren van advo
caten, handelsmaatschappijen etc". Verder kon
digde Wagner aan? dat de laatste synagogen en
bidvertrekken in de stad gesloten waren en hij
onthulde, dat er verscheiden Joden gearresteerd
waren.
Ook duidde hij aan, dat een Poolsche
Jood gedurende de „demonstraties' ge
dood was. „Ik wensch dit niet te veront
schuldigen maar ik vind het verklaar
baar. Zoo iets is niet te verwonderen,
als een Poolsche Jood van de gelegen
heid gebruik maakt om te schimpen en
te ïntervenieeren.
Ik hoop dat alle buitenlanders in de toekomst
zich in München er van zullen onthouden in
onze zaken tusschenbeiden te komen. Ik wensch
dit zelf tot de buitenlanders te zeggen, opdat zij
zich onder ons met de geboden voorzichtigheid
zullen bewegen.
Canadeesche vijfling onderging een
operatie.
OALLENDER (Ontario) November (Reuter)
De vijfling Dionne is vandaag met succes
aan de amandelen geopereerd door een dokter
uit Toronto, Wishart. Dr. Dafoe en de kinder
arts Brown hielden toezicht. De ouders had
den zich voor eventueele bloedtransfusie be
schikbaar gesteld. Dokter Brown verklaarde
dat de amandelen in slechten staat verkeer
den, zoodat de verwijdering alleszins gerecht
vaardigd was.
Engelsche Koningspaar half Mei
naar Canada.
Met het slagschip „Repulse".
Officieel wordt te Londen medege
deeld, dat de Koning en de Koningin bij
gelegenheid van hun bezoek aan Canada
de reis zullen maken met het slagschip
.Repulse", geëscorteerd door twee sche
pen van het tweede eskader kruisers.
De datum van vertrek is nog niet vastgesteld,
doch Reuter verneemt, dat hun Majesteiten on
geveer half Mei a.s. in Canada zullen aanko
men. Het is niet waarschijnlijk, dat zij verge
zeld zullen worden door een lid der Britsche
regeering.
ZEESCHUIMERS AAN HET WERK
Geheele lading van stoomschip
buitgemaakt.
„PASSAGIERS" ONTPOPTEN ZICH ALS
PIRATEN.
Op 20 zeemijlen afstand van de monding
van d£ Wangpoe is op de Jangtse door zee
schuimers een overval gepleegd op het
stoomschip Hoeatoeng. De piraten waren als
passagiers aan boord gekomen. Op een ge
geven oogenblik overvielen zij de scheeps
officieren, waarbij zij geholpen werden door
zeeroovers, die op jonken langszij, de Hoea
toeng kWamen liggen. De geheele beman
ning en de passagiers, tezamen met de lading
ter waarde van 80.000 dollar, werden ont
voerd. Een gewond lid der bemanning is
naar Sjanghai gezonden om losgeld te
eischen.
Het Britscli-Italiaaiisclie accoord.
Op 16 November in werking.
Op 16 November zal, naar Havas
verneemt, de Britsch-Italiaansche
overeenkomst in werking treden.
Op dien dag zal Lord Perth den ko
ning van Italië, keizer van Abessynië,
zijn geloofsbrieven overhandigen.
TSJWALKOFSKY OPVOLGER
VAN BENESJ?
Als eenig candidaat gesteld.
Dr. KRNO WAARSCHIJNLIJK MINISTER
VAN BUITENLANDSCHE ZAKEN.
Tsjwalkofsky.
Onder voorzitterschap van minister-prest
dent Syrovy is gistermiddag te Praag een
ministerraad gehouden. Ook de Slowaaksche
minister-president en de minister-president
van de Karpathische Oekraïne, Wolesjin, na
men er aan deel.
Over het resultaat van den minister
raad verluidt in politieke kringen,
dat, wat ae verkiezing van een nieu
wen president der republiek betreft,
minister van buitenlandsche zaken,
Tsjwalkofsky, met algemeene stem
men als candidaat is aangewezen.
Waarschijnlijk zal de verkiezing
begin volgende week geschieden.
De volgende wijzigingen zullen in de regee
ring komen: minister-president wordt
Czerny, die tot nu toe minister van binnen-
landsche zaken was. Tot minister van bui
tenlandsche zaken zal, voor den eersten keer
sinds het bestaan van den staat, een Slowaak
worden benoemd, waarschijnlijk Krno, de
vroegere gezant te Den Haag Voorts heeft
de ministerraad besloten alle partijen te ont
binden. Op aandrang der Slowaken zal een
eenheidspartij worden gevormd. Syrovy zal
den rang van maarschalk ontvangen.
Op den achtergrond de Synagoge in de Fasanenstrasze te Berlijn, welke tijdens de
anti-Joodsche demonstraties in brand werd gestoken.
De vernielde en geplunderde étalage van een Joodschen winkel te Berlijn.
Tsjang Kai Sjek wil Kanton
heroveren.
Tegenaanvallen der Chineezen in Kwantoeng.
Tsjang-Kai-Sjek heeft volgens het Japan-
sche persbureau Domei een plan tot herovering
van Kanton uitgewerkt. Volgens een bericht
uit Sjanghai wordt een groote Chineesche
strijdmacht geconcentreerd bij Koekong en
Jirtgtak, ten Noorden van Kanton. Uit be
trouwbare bron wordt evenwel gemeld, dat de
Chineesche troepen niet zoo sterk zijn als van
Chineesche zijde beweerd wordt.
Het Chineesche persbureau meldt, dat de
Chineesche troepen bij hun tegenaanval op de
Japanners in Kwantoeng voortdurend vorde
ringen maken. Zij naderen thans Tsoenghwa,
50 kilometer ten Noordoosten van Kanton. De
Chineezen langs den spoorweg Kanton-
Hankau dringen den vijand terug naar Sjek-
tsjang, dat op slechts 15 kilometer van Kanton
ligt. De Japansche hoofdmacht ligt te
Tsjengsjing, 60 kilometer Oostelijk van Kan
ton, terwijl de stad zelf een betrekkelijk klein
garnizoen heeft.
Hertog van Windsor ontmoet zijn
broeder.
Beide hertogelijke paren maken gezamenlijk
een rit door het Bois de Boulogne.
De hertog en hertogin van Gloucester heb
ben gisteren bij een particulier bezoek de
lunch gebruikt bij den hertog en de hertogin
van Windsor in de hotelappartementen, die
laatstgenoemden te Parijs bewonen. Er was
niemand anders bij tegenwoordig.
Beide hertogelijke echtparen hebben des
middags gezamenlijk een rit gemaakt door het
Bois de Boulogne, waarbij de hertog en de
hertoging van Windsor vermoedelijk hun
nieuwe verblijf hebben getoond, dat aan den
rand van het Bois ligt.
De beide hertogelijke echtparen hebben des
avonds apart gedineerd. Het zal van het weer
afhangen hoe laat de hertog en de hertogin
van Gloucester vandaag per vliegtuig zullen
vertrekken. Zij logeeren in hotel Meurice in
een appartement, dat beneden dat van den
hertog en de hertogin van Windsor is gelegen.
Roosevelt aclit het huidige
Amerikaansclie bewind niet
bedreigd.
New Dealpolitiek wordt voortgezet.
Tegenover vertegenwoordigers van de Ame-
rikaansche pers heeft president Roosevelt gis
teren verklaard, dat de uitslagen der verkiezin
gen „all right" waren. De president geloofde
niet, dat de uitslagen een bedreiging vormen
voor de voortzetting eener liberale regeering.
Hij achtte het. volgens United Press onaan
nemelijk, dat het tot de formatie van een ge
sloten oppositie der republikeinen en een deel
der democraten zal komen, welke de New Deal
maatregelen door hun stemmen zou trachten
tegen te houden.
Hij blijft bij zijn vast voornemen om de
New Deal-politiek verder voort te zetten en
hij zal dit voornemen niet veranderen. De re
sultaten der verkiezingen zijn voor hem geen
verrassing daar hij van tevoren er mede ge
rekend had, dat de democraten minstens zeven
senaatszetels en 65 zetels in het Huis van Af
gevaardigden zouden verliezen.
Autolaadkist bij de Neder-
landsche Spoorwegen.
Men verwacht er zeer veel van.
De Nederlandsche Spoorwegen zullen in be
drijf stellen de z.g.n. autolaadkist, den laad-
kistwagen en den laadkist-oplegger met trac
tor.
De autolaadkist welke binnenwerks 3 M. lang
en 2 M breed en 1.98 M. hoog is (inhoud 12
M3), heeft aan twee zijden openslaande deu
ren en is van ventilatieopeningen voorzien.
De laadkist is van plaatijzer met de noodige
versterkingen en gelaschte verbindingen ge
bouwd. Voor verplaatsing zijn vier rol wielen
aangebracht. Het laadvermogen bedraagt 5
ton.
De autolaadkisten worden tot een totaal van
drie stuks (15 ton) vervoerd op een platten
spoorwagen, laadkistwagen genoemd.
Het vervoer van de laadkist langs den weg
geschiedt door middel van den autolaadkist-
oplegger, welke afzetbaar verbonden is met
een tractor.
De door de Nederlandsche spoorwegen in
bedrijf te stellen autolaadkisten en de wijze
waarop deze kunnen worden gebruikt vereeni
gen in zich tal van groote voordeelen.
Naar de verwachting der N.S. heeft dit
elders in de geheele wereld toegepast (Neder-
transportmiddel zoover bekend nergens
landsch octrooi) een zeer groote toekomst.
Werkmeester gedood
arbeider zwaar gewond
Vrijdagmiddag omstreeks half drie
heeft zich in de machinerieën- en ap-
paratenfabriek der N.V. M.E.A.F. aan
de Croeselaan te Utrecht, een ern
stige gasontploffing voorgedaan,
welke aan den 58-jarigen meester
knecht O. P. M., wonende aan de
fabriek, het leven heeft gekost, ter
wijl de 42-jarige T. J. van E., even
eens te Utrecht woonachtig, gewond
werd.
Zij waren bezig op de bovenverdieping van
de fabriek een natte gasmeter te demonteeren
Plotseling explodeerde deze meter, waardoor
een groote verwoesting werd aangericht.
De beide mannen sloegen tegen den grond en
liepen zware verwondingen op. De meester
knecht bleek er het ergst aan toe. Hevig
en beenen, werd de man in zorgwekkenden
bloedend uit vele wonden aan gelaat, armen
toestand, na voorloopig in de fabriek te zijn
verbonden, "per ziekenauto overgebracht naar
het Stads- en Academisch ziekenhuis, waar
hij kort na aankomst overleed.
Zijn metgezel had een zware verwonding
aan een der oogen opgeloopen. Hij werd naar
het ooglij dersgesticht vervoerd en daar ter
verpleging opgenomen. De politie stelt een
onderzoek in naar de juiste toedracht van
het ongeluk.
OPENSTELLING VAN BRUG OVER DE
RINGVAART BIJ SASSENHEIM GEVRAAGD
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor het Rijnland heeft een adres gezonden
aan den minister van Waterstaat om de vrije
vaart door de brug over de Ringvaart van de
Haarlemmermeer bij Sassenheim, welke nu
slechts gedurende een uur per dag geopend
mag worden voor schepen, weer zoo goed mo
gelijk te heropenen, daar thans vooral de
Katwijksche loggers veel last van den bestaan-
den toestand ondervinden.
HOOFDBESTUUR ORANJE-GARDE.
De Centrale Oranje-Garde-Raad, het hoofd
bestuur van de Oranje-Garde in Nederland,
deelt mede, dat ds. Is. Voorsteegh van 's Gra-
venhage, die op de landelijke bijeenkomst
van 26 October j.l. was gekozen tot algemeen
voorzitter, heeft gemeend voor deze benoeming
te moeten bedanken. Ds. Voorsteegh blijft
evenwel lid van den C.O.G.R. Hiervan is tevens
lid de heer D. de Vries te Haarlem.
Autobussenstrijd.
Demonstratieve vergadering in Den Haag.
In gebouw „Amicitia" te 's-Gravenhage
heeft het comité van actie van het Neder
landsche Touringcarbedrijf een openbare ver
gadering gehouden, waar verschillende
sprekers de kwestie van het autobussen-ver
voer hebben behandeld.
Er was groote belangstelling voor deze bij
eenkomst. De groote zaal van „Amicitia" was
tot de laatste plaats bezet en velen moesten
zich met een staanplaats tevreden stellen.
Aan den ingang was gelegenheid tot het
teekenen van een - petitionnement aan de
Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Tegen negenen was de toevloed van belang
stellenden zóó groot, dat men de deuren moest
sluiten.
Na een begroetingswoord van den voorzitter;
den heer J. Stoop, die speciaal de aanwezige
kamerleden welkom heette, heeft de heer F.
de Mos te 's-Gravenhage het woord gevoerd
over „Onze volksvrijheid en de autobussen-
strijd".
Deze rede werd voortdurend door applaus
en opmerkingen geïnterrumpeerd.
Hierna voerde mr. G. F. J. Jongbloed het
woord over „Het vergunningstelsel in de
nieuwe wet".
Hierna voerden nog eenige sprekers uit de
vergadering het woord.
De heer Stoop deelde tenslotte mede. dat
de actie zich politiek op volkomen neutraal
terrein beweegt.
INITIATIEF TOT INRICHTING VAN
KAMPEN VOOR JOODSCHE
VLUCHTELINGEN.
Het secretariaat der R.V.C. wil het initiatief
nemen tot de inrichting en organisatie van
eenige groote kampen voor opneming van
Joodsche vluchtelingen en zich daartoe wen
den tot de Nederlandsche regeering en de
hoogste autoriteiten, opdat een echte Christe
lijke, menschelijke en bovenal ook Nederland
sche daad kan worden gesteld.
Men zende daartoe spoedig adhaesiebetuigingen
aan het secretariaat der R.V.C.Spaarnezicht-
laan 33, Heemstede.
R.V.C. zijn de initialen van „Ridders van
Christus", een charitatieve Christelijke organi
satie, gevestigd te Heemstede.
